De Duitse dichter Rainer Maria Rilke werd als René Karel Wilhelm Johann Josef Maria Rilke op 4 december 1875 in Praag geboren. Zie ook alle tags voor Rainer Maria Rilke op dit blog.
Um die vielen Madonnen sind
Um die vielen Madonnen sind
viele ewige Engelknaben,
die Verheißung und Heimat haben
in dem Garten, wo Gott beginnt.
Und sie ragen alle nach Rang,
und sie tragen die goldenen Geigen,
und die Schönsten dürfen nie schweigen:
ihre Seelen sind aus Gesang.
Immer wieder müssen sie
klingen alle die dunklen Chorale,
die sie klangen vieltausend Male:
Gott stieg nieder aus Seinem Strahle
und du warst die schönste Schale
Seiner Sehnsucht, Madonna Marie.
Aber oft in der Dämmerung
wird die Mutter müder und müder,-
und dann flüstern die Engelbrüder,
und sie jubeln sie wieder jung.
Und sie winken mit den weißen
Flügeln festlich im Hallenhofe,
und sie heben aus den heißen
Herzen höher die eine Strophe:
Alle, die in Schönheit gehn,
werden in Schönheit auferstehn.
Gott im Mittelalter
Und sie hatten Ihn in sich erspart
und sie wollten, daß er sei und richte,
und sie hängten schließlich wie Gewichte
(zu verhindern seine Himmelfahrt)
an ihn ihrer großen Kathedralen
Last und Masse. Und er sollte nur
über seine grenzenlosen Zahlen
zeigend kreisen und wie eine Uhr
Zeichen geben ihrem Tun und Tagwerk.
Aber plötzlich kam er ganz in Gang,
und die Leute der entsetzten Stadt
ließen ihn, vor seiner Stimme bang,
weitergehn mit ausgehängtem Schlagwerk
und entflohn vor seinem Zifferblatt.
Uit: Die Sonette an Orpheus, Erster Teil
Das VI. Sonett
Ist er ein Hiesiger? Nein, aus beiden
Reichen erwuchs seine weite Natur.
Kundiger böge die Zweige der Weiden,
wer die Wurzeln der Weiden erfuhr.
Geht ihr zu Bette, so laßt auf dem Tische
Brot nicht und Milch nicht; die Toten ziehts -.
Aber er, der Beschwörende, mische
unter der Milde des Augenlids
ihre Erscheinung in alles Geschaute;
und der Zauber von Erdrauch und Raute
sei ihm so wahr wie der klarste Bezug.
Nichts kann das gültige Bild ihm verschlimmern;
sei es aus Gräbern, sei es aus Zimmern,
rühme er Fingerring, Spange und Krug.
Rainer Maria Rilke (4 december 1875 – 29 december 1926)
Portret door Knut Odde, 1897
De Nederlandse schrijver Geert Mak werd geboren op 4 december 1946 in Vlaardingen. Zie ook alle tags voor Geert Mak op dit blog.
Uit: In Europa
“Het rondreizen door Europa, al die maanden, had een uitwerking als het afpellen van oude verflagen. Meer dan ooit besefte ik hoe, generatie na generatie, tussen Oost- en West-Europeanen een korst van afstand en vervreemding was gegroeid.
Hebben wij, Europeanen, een gemeenschappelijke geschiedenis? Natuurlijk, en iedereen kan het rijtje opnoemen: Romeinse Rijk, Renaissance, Reformatie, Verlichting, 1914, 1945, 1989. Maar hoe uiteenlopend zijn de individuele historische ervaringen van de Europeanen, alles wat gebeiteld is in onze herinnering: die oudere Poolse chauffeur die ik sprak, die in zijn leven viermaal een nieuwe taal had moeten leren; het Duitse echtpaar, gebombardeerd en daarna eindeloos voortgejaagd door Oost-Europa; de Baskische familie, die tijdens een kerstavond moordende ruzie kreeg over de Spaanse Burgeroorlog, en daarna weer levenslang zweeg; de Franse dorpsmonumentjes uit 1919, vol namen; de vredige voldaanheid van de Nederlanders, de Denen en de Zweden, die meestal in de luwte bleven. Zet Russen, Duitsers, Britten, Tsjechen en Spanjaarden maar eens aan één tafel en laat ze hun familiegeschiedenissen vertellen. Het zijn werelden op zich. En toch allemaal Europa.
De geschiedenis van de twintigste eeuw was dan ook geen toneelstuk dat zich voor hun ogen voltrok, het was een groter of kleiner deel van hun – en ons – eigen leven. Ik zal nooit vergeten wat een bejaarde verzetsman zei tijdens een debat over de aarzelende houding van zijn partij in de jaren dertig: ‘Vergeet niet, wij tastten ook rond met een kaarsje in de duisternis, het nationaal-socialisme was voor ons een volstrekt nieuw, ongekend verschijnsel. We moesten het doen met een paar krantenartikelen en een enkele brochure, en dat was het.’
De geschiedenis is geen glad verhaal, al wekt iedere geschiedschrijving de schijn dat alles keurig verloopt van A, via B, naar C. Zo’n orde, die achteraf is geschapen, heeft in werkelijkheid nooit bestaan. Wie zich midden in historische ontwikkelingen bevindt, moet altijd weer zoekend zijn weg vinden. Allemaal zijn we, ieder op zijn tijd, hoofdpersonen in onze eigen geschiedenis, met alle verwarring die daarbij hoort.”
Geert Mak (Vlaardingen, 4 december 1946)
De Georgische schrijver en dichter Nikoloz Baratashvili werd geboren op 4 december 1817 in Tbilisi. Zie ook alle tags voor Nikoloz Baratashvili op dit blog.
Meditations By The River Mtkvari
In sadness wrapped, I strolled along where the waters hum and fret;
I longed to rest in solitude and all my cares forget.
And there beside the flowing stream, in utter weariness,
I sank upon the soft green grass and wept in bitterness.
Borne on the sigh that silence heaves the Mtkvari’s murmur rose,
And in its lucid beds the azure skies found sweet repose;
And here beyond the strife of life, beyond all sordid noise,
The mountains brooded over the land in calm unvarying poise.
I listened to the river’s hum, I saw the heavens bend
And kiss the mounts that with my soul and sorrow seemed to blend.
What means your purl, O Mtkvari old, forebodes it joy or woe?
You are witness true of bygone days, yet hum in speechless flow.
But why this life of maddening strife, if all its visions fair
Are bubbles light, illusions bright, that burst and fade forever?
Our life is but a passing dream in a fleeting hectic world.
A never-filling boundless chaos, wherein our hopes are hurled.
The mortal heart, though sate and full is a slave of surging fires,
That blast the soul and steep the heart in avariced desires.
Even sovereigns great whose wealth and power is the wonder of the day
Feel greed and envy stir their breasts for realms that others sway.
They crave and strive for more and more, and their impassioned lust
Is for that earth wherein they’re doomed to mingle with its dust.
Or does the king who for his noble deeds knows only praise
Know peace amid the storms or cares that darken all his days?
The welfare of his native land and heirs brings him delight;
His aim in life’s to keep the honor of his country bright.
If death holds glory in its power and the world to void is whirled,
Then on whose lips will lie the sin and glory of the world?
If mortals of this world we are and bear the form of man,
Our duty is to serve our land and walk the ways of man.
Unworthy is the one who’s but a mass of worthless clay,
Who dares to shun all mortal cares, yet in this world does stay!
Nikoloz Baratashvili (4 december 1817 – 21 oktober 1844)
Portret door Irakli Toidze, z.j.
De Deense dichter Emil Aarestrup werd geboren op 4 december 1800 in Kopenhagen. Zie ook alle tags voor Emil Aarestrup op dit blog en ook mijn blog van 4 december 2010.
An eine Freundin
Auf Deinen Lippen liegt ein Zauber,
Ein Abgrund ist in Deinem Blick,
Es wohnt im Klange Deiner Stimme
Des Traumes himmlische Musik.
Auf Deiner Stime liegt ein Licht,
Ein dunkler Glanz in deinem Haar,
Es strömt der Duft von zarten Blumen
Um Dich herum, wo Du auch bist.
Ein Schatz der ew’gen Weisheit ist
Im Grübchen Deiner Wange zart,
Ein Brunnen, eine Quell‘ der Labsal
fiir alle Herzen in Dir harrt.
In Deinem Innern hebt ein Leben,
ein schwärmerisches Frühlingsweh,
das ich nie vergessen werde,
das ich verehre und versteh’.
Emil Aarestrup (4 december 1800 – 21 juli 1856)
De Russische dichter Nikolay Nekrasov werd geboren op 4 december 1821 in Nemirovo. Zie ook alle tags voor Nikolay Nekrasov op dit blog ook mijn blog van 4 december 2009.
The Love Letter
Letter of love so strangely thrilling
With all your countless wonder yet,
Though Time our heart’s hot fires have mastered,
Bringing a pang of pained regret!
The while your blest receiver holds you,
His banished passions still rebel,
No longer reason sacrifices
His sentiment,–so then farewell!
Destroyed be this love-token treasured!
For if ’tis read when time has flown,
Deep in the buried soul ’twill waken
The torment vanished days have known.
At first but a light scorn arousing
For silly childishness,–at last
With fiery yearning overwhelming,
And jealousy for all the past.
O Thou, from whom a myriad letters
Speak with the breath of love to me,
Though my gaze rest on thee austerely,
Yet, yet,–I cannot part with thee!
Time has revealed with bitter clearness
How little thou with truth wert blessed,
How like a child my own behaviour–
Yet, dear to me I still must save
This flower scentless, without colour,
From off my manhood’s early grave!
Nikolay Nekrasov (4 december 1821 – 8 januari 1878)
Portret door Ivan Kramskoy, 1877
De Engelse schrijver, componist, filoloog en schilder Samuel Butler werd geboren op 4 december 1835 in Langar, Nottinghamshire. Zie ook alle tags voor Samuel Butler op dit blog.
Uit: The Way of All Flesh
“Young people have a marvelous faculty of either dying or adapting themselves to circumstances. Even if they are unhappy – very unhappy – it is astonishing how easily they can be prevented from finding it out, or at any rate from attributing it to any other cause than their own sinfulness.
To parents who wish to lead a quiet life I would say: Tell your children that they are naughty – much naughtier than most children. Point to the young people of some acquaintances as models of perfection and impress your own children with a deep sense of their own inferiority. You carry so many more guns than they do that they cannot fight you. This is called moral influence, and it will enable you to bounce them as much as you please. They think you know and they will not have yet caught you lying often enough to suspect that you are not the unworldly and scrupulously truthful person which you represent yourself to be; nor yet will they know how great a coward you are, nor how soon you will run away if they fight you with persistency and judgment. You keep the dice and throw them both for your children and yourself. Load them then, for you can easily manage to stop your children from examining them. Tell them how singularly indulgent you are; insist on the incalculable benefit you conferred upon them, firstly in bringing them into the world at all, but more particularly in bringing them into it as your own children rather than anyone else’s… You hold all the trump cards, or if you do not you can filch them; if you play them with anything like judgment you will find yourselves heads of happy, united, God-fearing families… True, your children will probably find out all about it some day, but not until too late to be of much service to them or inconvenience to yourself.”
Samuel Butler (4 december 1835 – 18 juni 1902)
Zelfportret, 1866
Zie voor nog meer schrijvers van de 4e december ook mijn blog van 4 december 2011 deel 2.