Categorie: Literatuur

Pé Hawinkels, W. S. Merwin

De Nederlandse dichter, schrijver, songwriter en vertaler Pé Hawinkels werd geboren op 29 september 1942 in Heerlen. Zie ook alle tags voor Pé Hawinkels op dit blog.

 

Het uiterlijk van de Rolling Stones (Fragment)
Een lyrisch-episch leerdicht

II De zwarte markies met suikerziekte

Er is iets misgelopen met de tijd:
Wie ooit dat heerschap, op zijn paasbest
In de paternalistische kleur van irissen,
Het verdachte huis van gisteren heeft zien uit-
Komen, zal dit beamen, met
Of zonder rozijnen glimlach. Het
Onmogelijke heeft plaatsgevonden, en zoiets kan
Niet pluis zijn, nu niet, hier niet, nooit.
En, zo gaat dat, terwijl de corruptie der polaire
Categorieën om z. heen grijpt als de populariteit
Van filterkoffie -: in ieders dromen,
Fragmentarische producten van smartelijk smeulen,
En op elk denkbaar perron treffen de genummerde
Employé’s liggende lichamen aan, waarboven
Het individu in ijdele suspensie
Vertwijfeld & vergeefs pogingen in het werk
Stelt om de afstand, ingeweekte tijd,
Te overbruggen. Maar het is als met een kind
Op zwemles, dat nog niet duiken kan en
Haar ringetje op de bodem weet van het bassin,
Met de geest van de ontslapen Pharao
Waarom sterven zij zo vredig als de geur
Aan een sering ontglijdt? – die boven
Zijn sarcophaag hangt in het tuigje van
’t Hiernamaals: de tijd, die saboteert dit,
Elk noemenswaard project. Er zit
Niets anders op dan om hem af te danken,
Te ontslaan, – in elk geval:
Zijn werktijd te bekorten, zoals maatregelen
Die men treft tegen een muitende bemanning:
Onwrikbaar, omdat het recht zijn loop
Hernemen zal & moet, maar toch met iets van spijt
Dat er van zulke kranige kerels niet wat meer
Terecht gebracht is kunnen worden.
Dat is, U zegt het goed, niet ieders werk.

 

Pé Hawinkels (29 september 1942 – 16 augustus 1977)

 

De Amerikaanse dichter, schrijver en vertaler William Stanley Merwin werd geboren in New York op 30 september 1927. Zie ook alle tags voor W. S. Merwin op dit blog.

 

Het is maart

Het is maart en er valt zwart stof uit de boeken
Binnenkort ben ik weg
De grote geest die hier logeerde is
Al vertrokken
Op de lanen ligt de kleurloze draad onder
Oude prijzen

Als je terugkijkt is er altijd het verleden
Zelfs als het verdwenen is
Maar als je vooruit kijkt
Met je vuile knokkels en de vleugelloze
Vogel op je schouder
Wat kun je schrijven

De bitterheid stijgt nog steeds In de oude mijnen
De vuist komt uit het ei
De thermometers uit de monden van de lijken

Op een bepaalde hoogte
Zijn de staarten van de vliegers even
Bedekt met voetstappen

Wat ik ook doen moet is nog niet begonnen

 

Vertaald door Frans Roumen

 

W. S. Merwin (30 september 1927 – 15 maart 2019)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 29e september ook mijn blog van 29 september 2020 en eveneens mijn blog van 29 september 2018 deel 1 en ook deel 2.

Philip Huff, Albert Vigoleis Thelen

De Nederlandse schrijver Philip Huff werd geboren op 28 september 1984 in Zwolle. Zie ook alle tags voor Philip Huff op dit blog.

 

Handen

I

Ik hou mijn vaders hand vast terwijl de woorden
verdrinken in zijn hoofd.

In de zomertuin huppen twee ringmussen voorbij.
Wat zien zij? Wie onthoudt wat zij zien?

De geagiteerde vormen van het ruisend groen.
Een koraal van wolken

in een verzurende zee van lucht.
Het veldwerk in al zijn verschijningen.

Soms denk ik dat wat gebeurt op ons teert.
Niets is zonder ons.

De wereld heeft klerken nodig,
anders is alles voor niemand gebeurd.

Ik meld mij af, ik meld mij aan.

 

II

Jaren voor mijn geboorte reed hij in een Fiat 500
– kleiner dan het hart van een walvis – naar zijn ouders
in een land ver weg. Hij sliep bij onbekenden op de bank,

op de vloer, in een hangmat onder de sterren,
flakkerende motten in de nacht.

 

Bergscène

Toen ik vertrok, wist ik dat het najaar was.
Geen lichtblauwe augustusdagen die tintelen in je haarwortels,
geen sneeuw die een mens doet vergeten, maar
dode stroompjes regen onder je voeten.
Ik zocht niets – en zoek het nog.

Gisteren stampte hier een meisje met haar wantjes los
aan haar winterjas in een plas, grijs als de dag –
haar vader sprong op van zijn stoel, greep
haar bij de schouders. Er liep een dunne lijn
tussen haar en mij, en opnieuw valt
er een druppel inkt in elk glas: liefde, kind, ouder,

jij en ik.

 

Philip Huff (Zwolle, 28 september 1984)

 

De Duitse dichter, schrijver en criticus Albert Vigoleis Thelen werd geboren in Süchteln op 28 september 1903. Zie ook mijn blog van 28 september 2010 en eveneens alle tags voorAlbert Vigoleis Thelen op dit blog.

 

Spiegelschrift

Het ongeschreven boek
is de enige lectuur
van de analfabeet
Waar hij het opent
herkent hij zichzelf
in archetypische naaktheid
en van top tot teen
is elk woord
aan hem waar.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Albert Vigoleis Thelen (28 september 1903 – 9 april 1989)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 28e september ook mijn blog van 28 september 2020 en eveneens mijn blog van 28 september 2018 en ook mijn blog van 28 september 2017 en eveneens mijn blog van 28 september 2014 deel 1 en eveneens deel 2.

Kay Ryan

De Amerikaanse dichteres Kay Ryan werd geboren op 27 september 1945 in San Jose, California. Zie ook alle tags voor Kay Ryan op dit blog.

 

The Obsoletion of a Language

We knew it
would happen,
one of the laws.
And that it
would be this
sudden. Words
become a chewing
action of the jaws
and mouth, unheard
by the only other
citizen there was
on earth.

 

ALMOST WITHOUT SURFACE

Sometimes before
going to sleep a person
senses the give
behind the last given,

almost physically,
like the strain
of plush against
a skin.

The person imagines
a fig or peach,
perhaps a woman or
a deep constellation:
some fathomless
fruit.

But we are each
that, while we live,
however much
we resist: almost
without surface, barely
contained,

but crazy
as clouds compounding
each other, refusing
to rain.

 

Bait Goat

There is a
distance where
magnets pull,
we feel, having
held them
back. Likewise
there is a
distance where
words attract.
Set one out
like a bait goat
and wait and
seven others
will approach.
But watch out:
roving packs can
pull your word
away. You
find your stake
yanked and some
rough bunch
to thank.

 

HOUDINI

Elke ontsnapping
had te maken met wat kunst,
wat bedrog, en
op zijn minst een korte
onbegrijpelijke
uitwisseling tussen
de man en het metaal,
gedurende welke de
kettingen niet
zozeer gebroken waren
als hij en zij
vermengd. Aan het
eind van elke
mix moest hij
zichzelf uitpakken. Het
was het moeilijkste
deel om routinematig
correct te doen: terug-
breken in de
dezelfde Houdini.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Kay Ryan (San Jose, 27 september 1945)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 27e september ook mijn blog van 27 september 2020 en eveneens mijn blog van 27 september 2018 en eveneens mijn blog van 27 september 2015 deel 2 en eveneens deel 3.

Bart Chabot, T. S. Eliot

De Nederlandse dichter en schrijver Bart Chabot werd geboren in Den Haag op 26 september 1954. Zie ook alle tags voor Bart Chabot op dit blog.

Uit: Ome Jules

“Ik ontmoette hem voor het eerst tijdens de jaarwisseling. In de catacomben van het hoofdstedelijke Paradiso. Oudejaarsavond 1979. Ik had nog nooit van hem gehoord.
‘Het wordt tijd,’ had de in ons land niet geheel onbekende rock & roll-zanger Herman Brood enkele dagen eerder gezegd, ‘dat je Jules leert kennen. Deelder. Die gozer is te gek.’
Zoals wel vaker gebeurde, vertrouwde ik op Hermans oordeel. Ik werd niet teleurgesteld. Het was na middernacht, het nieuwe jaar was nog krakend vers, toen Herman me aan Jules voorstelde.
‘Jules, dit is Bart. Bart – Jules. Ook een dichter. Jullie redden je wel hè, jongens. Ik moet…’ Deelder droeg een lang vallende zwarte, glimmende jas. Zijn ogen gingen, ondanks het vergevorderde uur, schuil achter een zonnebril. Het klikte meteen. We hoefden geen moeite te doen om het met elkaar te kunnen vinden.
Jules praatte de eerste tweeënhalve uur na onze kennismaking geheel eigenhandig vol. Op zich misschien niet eens zo bijzonder, ik kende wel meer mensen die ‘gebruikten’ en je moeiteloos een dag of wat aan de praat hielden, maar Jules’ woordenstroom verveelde me geen seconde: wat mij betreft bleef hij nog geruime tijd aan het woord. Pas tegen het ochtendgloren verloor ik hem uit het oog en belandde met Evelien, een meisje dat bij Herman die nacht een blauwtje had gelopen, in een twijfelaar in Hotel Torenzicht, maar daar gaat het nu even niet om.
Toen ik de volgende ochtend beneden bij de balie zat te wachten op een taxi die nooit komen zou, dacht ik terug aan de ontmoeting met Deelder. Boven de gracht zwenkte traag een verdwaalde meeuw. Het water verroerde zich niet, kwam op zijn manier bij van het feestgewoel tijdens de afgelopen nacht. Iemand die voor mij onzichtbaar bleef, schopte een blikje over straat. Boven sliep Evelien nog. Ik moest denken aan Deelder: aan zijn verschijning en aan wat hij te vertellen had. Ik was van één ding overtuigd: die Deelder was een fenomeen.”

 

Bart Chabot (Den Haag, 26 september 1954)

 

De Engels-Amerikaanse dichter en schrijver T. S. Eliot werd op 26 september 1888 geboren in St.Louis, Missouri. Zie ook alle tags voor T. S. Eliot op dit blog.

 

TANTE HELEN

Mijn tante Helen Slingsby is nooit getrouwd.
Ze woonde in een klein huis bij een chic plein
Onder de hoede van een viertal knechten.
Toen zij stierf, werd het stil in de hemel
En stil aan haar eind van de straat.
De blinden gingen dicht en de lijkbezorger veegde zijn voeten –
Hij had zoiets al eerder meegemaakt.
Er werd naar behoren gezorgd voor de honden,
Maar kort daarop stierf ook de papegaai.
De Saksische klok op de schouw tikte door
En de huisknecht zat op de eettafel
Met op zijn knieën de tweede dienstmeid –
Die zo oppassend was geweest toen haar meesteres nog leefde.

 

Vertaald door Martinus Nijhoff

 

T. S. Eliot (26 september 1888 – 4 januari 1965)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 26e september ook mijn blog van 26 september 2021 en ook mijn blog van 26 september 2018 en ook mijn blog van 26 september 2017 en eveneens mijn blog van 26 september 2015 deel 2.

Niccolò Ammaniti, Dannie Abse

De Italiaanse schrijver Niccolò Ammaniti werd geboren in Rome op 25 september 1966. Zie ook alle tags voor Niccolò Ammaniti op dit blog.

Uit: Zo God het wil (Vertaald door Etta Maris)

“Er was niets te horen. Zelfs niet de auto’s die dag en nacht langs het huis raasden en die je, als je je ogen dichtdeed, het gevoel gaven dat ze de kamer binnenreden. Het is de sneeuw. Sneeuw dempt de geluiden. Zijn vader liep naar het raam en legde zijn hoofd tegen het glas dat vochtig was van de condens. Nu tekende het licht in de gang de driehoeksspier en de getatoeëerde cobra op zijn rug. ‘Jij slaapt veel te diep. In de oorlog ben jij er als eerste bij.’ Cristiano concentreerde zich en hoorde in de verte het schorre geblaf van de hond van Castardin. Hij was er zo aan gewend dat zijn oren het niet meer waarnamen. Hetzelfde gold voor het gezoem van de neonlamp in de gang en de kapotte spoelbak van de wc. De hond?'Het is je gelukt… Ik begon me al zorgen te maken.’ Zijn vader draaide zich opnieuw naar hem om. ‘Hij is geen minuut stil geweest. Zelfs niet nu het sneeuwt.’ Cristiano wist nog wat hij droomde toen zijn vader hem wakker had gemaakt. Beneden in de woonkamer, naast de televisie, stond een groot, lichtgevend aquarium met daarin een groene, glibberige kwal die een heel vreemde taal sprak met allemaal c’s, z-en en r-en. En het mooie was dat hij die kwal volledig kon verstaan. Hoe laat is het eigenlijk? vroeg hij zich gapend af. De lichtgevende wijzerplaat van de radiowekker op de grond wees drie uur drieëntwintig aan. Zijn vader stak een sigaret op en blies de rook uit. ‘Die hond hangt me de keel uit.’ `Die hond is gewoon gek. Komt door al die stokslagen die hij krijgt…’ Nu zijn hart niet meer zo bonkte, voelde Cristiano de slaap zwaar op zijn oogleden drukken. Hij had een droge mond die smaakte naar de knoflook van de kip van de snackbar. Misschien zou die vieze smaak verdwijnen als hij wat dronk, maar het was te koud om naar de keuken te gaan.
Hij was graag verdergegaan met zijn droom over de kwal op het punt waar hij gebleven was. Hij wreef in zijn ogen. Waarom ga je niet naar bed? De vraag kwam in hem op, maar hij slikte hem in. Uit de manier waarop zijn vader door de kamer liep viel op te maken dat hij niet van plan was te gaan slapen. Drie sterren. Cristiano had een schaal van nul tot vijf om de irritatie van zijn vader te meten. Of eigenlijk ergens tussen de drie en vier sterren. De gevarenzone van ‘alert zijn’, met als enige juiste strategie: hem altijd gelijk geven en zo min mogelijk irriteren. Zijn vader draaide zich om en schopte hard tegen een witte plastic stoel, die door de kamer rolde en tot stilstand kwam tegen een stapel dozen waarin Cristiano zijn kleren bewaarde. Hij had zich vergist. Dit was vijf sterren. Rood alarm. Hier gold als enige strategie: zwijgen en opgaan in de omgeving. Zijn vader was al een week zo onrustig. Een paar dagen eerder had hij zich gestort op de badkamerdeur die niet openging. Het slot was kapot. Een paar minuten was hij in de weer geweest met een schroevendraaier. Hij zat daar op zijn knieën te vloeken, schold op Fratini, de ijzerhandel waar hij het slot had gekocht, de Chinese fabrikant die een slot van blik had gemaakt, de politici die toestonden dat zulke rommel werd geïmporteerd, en het leek wel of ze daar allemaal voor hem stonden, maar niets hielp, die deur wilde gewoon niet opengaan.”

 

Niccolò Ammaniti (Rome, 25 september 1966)

 

De Britse dichter en schrijver Dannie Abse werd geboren op 22 september 1923 in Cardiff, Wales. Zie ook alle tags voor Dannie Abse op dit blog.

 

Röntgenstraal

Sommigen jagen op de zeebodem, sommigen stormen naar een ster
en, moeder, sommige geobsedeerde mensen draaien elke steen om
of maken graven open om dat sterrenlicht binnen te laten.
Er zijn mannen die alles openmaken.

Harvey, de bloedsomloop,
en Freud, de circulatie van onze dromen,
nieuwsgierig, eervol en vereerd, zijn
als alle ontdekkingsreizigers. Mannen die mannen openmaken.

En die anderen, moeder, met ziektes
zoals grote straten die naar hen vernoemd zijn: Addison,
Parkinson, Hodgkin – artsen die snel en als eerste
zouden arriveren bij elke wrange sterfbedscène.

Ik ben hun slow coach-collega, half bang,
onnieuwsgierig. Als jongen was ik al zo: je weet hoe
mijn kleine hand nooit een wekker
uit elkaar haalde of een omgekomen muis vilde.

En deze grotere hand is hetzelfde. Hij steekt nu
uit een witte mouw om, moeder, je röntgenfoto omhoog
te houden tegen het gloeiende scherm. Mijn ogen kijken
maar willen het niet; Ik wil het nog steeds niet weten.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Dannie Abse (22 september 1923 – 28 september 2014)

 

Zie voor de schrijvers van de 25e september ook mijn blog van 25 september 2021 en ook mijn blog van 25 september 2019 en ook mijn blog van 25 september 2018 en eveneens mijn blog van 25 september 2016 deel 2.

Joke van Leeuwen, Dannie Abse

De Nederlandse dichteres, schrijfster, illustrator en cabaretière Johanna Rutgera van Leeuwen werd geboren op 24 september 1952 in Den Haag. Zie ook alle tags voor Joke van Leeuwen op dit blog.

 

Hulp

Vroeger kwam bij ons een vreemde vrouw
die jurken maakte van kapotte broeken
en soep van groente die was weggesmeten
die lappen breide van verdwaalde draden
en overvloed van bodems los kon schrapen,
die planten overreedde tot gedijen
en koeken vulde met een hart van spijs

en als het nacht was liep ze weer naar huis
en kroop in bed en wist niet hoe te slapen

 

Groepsportret

Zet alles klaar om vooraf vol te zijn,
in forse hompen, snijdend te verdelen.
Valt het van tafels, zal het vallen.
Grond eindigt niet.

Zorg dat servetten vleugels zijn en boten
tot ze op schoten liggen voor het morsen.
Moet iemand even doen alsof een hoed,
laat maar begaan.

Dan kruimels weg en kleren recht en voorsten
vooraan neergelegd, daarachter door de knieën,
daarachter staan. Lachen zacht, vlucht niet,
kijk niemand aan.

Alleen wie scherpstelt, schiet, vereeuwigt.

 

Ik ging daar naar een winkel

Ik ging daar naar een winkel om
iets wat bestond te kopen.
Ze konden mij daar niet verstaan,
dus wees ik kleur aan, zweeg hoe hol,
boog ik hoe rond, trilde hoe licht,
bewoog ik hoogte, lengte, breedte.
Ze zeiden: wiewie wiewiewie
en legden heel hun toonbank vol
met veel wat ik niet wilde.
Ik moest naar huis terug. Ik moest
er woorden bij. Maar hoe te weten
of wat ik in mijn woorden zei
en zij in hun taal anders ook
in hun taal net zo heette.

 

Joke van Leeuwen (Den Haag, 24 september 1952)

 

De Britse dichter en schrijver Dannie Abse werd geboren op 22 september 1923 in Cardiff, Wales. Zie ook alle tags voor Dannie Abse op dit blog

 

Vraag het aan de maan

1

Wakker na 03.00 uur
vlakbij de grenzen van het Niets
het is eenvoudig, zo eenvoudig
om je (zoals William Blake) een archaïsche engel
voor te stellen die scheef staat
in een kegel van licht,
niet van deze wereld;

eenvoudig om op dit uur van bedrog
te geloven dat er een engel komt
die de schedels van baby’s aanraakt,
hun fontanellen,
die het lange geheugen verwijdert
van generaties—
het ontstaan van déjà vu;

eenvoudig zich engelenlicht voor te stellen
zo helder als dat plotselinge
gewone raam
dat ik om middernacht zag
aan de overkant van de weg
vóór het sluiten van de luiken.

2

Nog een keer een aanwezigheid
ook nachtelijk, oneirisch,
geheimzinnig, in vermomming,
wachtend achter
een zich openende Seder-deur.

‘Nee’, zegt het kind, ‘weg.’
Ingekaderd in die zwarte rechthoekige
niemand.

(Een schaduw vlucht
als een licht gaat schijnen.)

Was de kindertijd is echt?
Probeerde een hengst
een merrie te bestijgen,
geschilderd door Apelles, zoals ze zeiden?

Geloofden de Griekse arbeiders werkelijk
dat het standbeeld dat verbannen zou worden
zou snikken als het werd weggedragen
naar Lord Elgins schip? Zoals ze zeiden.

De bedrogenen weten niet dat ze bedrogen zijn.
Wanneer nieuwsgierige Apion, met een griezelige schelp,
de geest van Homerus opriep
om te vragen waar hij werd geboren,
wiens bloedige hoofd leek toen,
slechts voor één moment,
boven de borstwering te verschijnen?

Vraag het aan de maan.
Het benoemde mysterie
is niet het gekooide mysterie.

Zelfs een nachtscène
kan een illusie zijn, fake,
als een haven ‘s middags
bekeken door een zonnebril,
het licht gesmeed boven
een door de maan gekwelde zee.

3

Ik kreeg één keer, één keer maar, ergens anders, bezoek,
bij een meer, bij een eik,
dichtbij een treurwilg en doornstruik,
in een zomer, buiten de tijd, in Engeland,
tijdens het kosmische liefdesuur
als dag en nacht zich verlegen vermengen,

als de dag in vervoering komt, niet weet
wat of wanneer en de nacht, extatisch,
niet helemaal zichzelf is
tot de late komst van de sterren.

Maar nu is het al vier uur ’s ochtends
en als de aanraking van een sneeuwvlok
rillerig-koud en stil.

Heeft er iemand geschreeuwd?
Ik hoorde iemand schreeuwen.
Niemand heeft geschreeuwd.

Ik werd wakker, dromend dat ik
klaarwakker was.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Dannie Abse (22 september 1923 – 28 september 2014)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 24e september ook mijn blog van 24 september 2020 en eveneens mijn blog van 24 september 2019 en ook mijn blog van 24 september 2017 deel 2.

Een vliegje in de herfst (Toon Tellegen), Inge Boulonois, Dannie Abse

 

Bij het begin van de herfst

 

Cresheim Glen, Wissahickon, Autumn door Thomas Moran, 1864

 

Een vliegje in de herfst

Een vliegje in de herfst,
vliegt tussen de takken van een berk-
geur van bladeren,
natte aarde-
en tussen die takken is niets
en tussen die en die,
het vliegje denkt misschien:
de spin is een verzinsel, het eerste web
moet nog worden uitgevonden!
Het wordt donker,
de maan komt op,
oud bos,
slingerende paden, nauwelijks lanen,
de moed om te verdwalen
bijna gemist.

 

Toon Tellegen (Brielle, 18 november 1941) 
De stadswallen in Brielle

 

De Nederlandse dichteres en schilderes Inge Boulonois werd geboren in Alkmaar op 23 september 1945. Zie ook alle tags voor Inge Boulonois op dit blog.

 

WIT

Het wit van niet begonnen werk,
van niks, een ongevormde overgave
aan je ogen, nog in en op te vullen
tijd. Zo pril dat je er amper op durft
komen, dat het je doet aarzelen zo stil.
Wit koestert al zijn mogelijkheden.
Je wacht met ingehouden adem
op een of ander aanzijn alsof
jijzelf daardoor ook pas ontstaat –

 

HET EINDE

De scheurkalender op z’n dunst.
We ezelen de files in, de winkels
uit met mondvoorraad voor tien.
De oude kuddegeest drijft ons
de laatste avond bij elkaar.

Om samen van alles te nemen, te eten,
kwinkslagen te kaatsen en oud zeer
te soppen, onze hoofden dik gevoerd met roes.
De koelkast zoemt van welbehagen.

Aan alles komt een begin.
Klokslag scheurt het jaar zich los,
het jongste uur ontfermt zich over ons,
zoent zich wijd in. We drommen
vrieskou in voor namaaklicht
en gierende bewijzen van bestaan.

Veel later staan we zeldzaam traag
en zeldzaam langzaam op. We gaan
het jaar weer overdoen –

 

SMALL TREASURE

How it casually found its own place
in a stone world, nothing in its way,
just between macadam and curb.
More vulnerable than flesh and blood

existing thanks to less than one
thimble of blown together earth.

With all its might enduring the swell
of the day, the ever-present
danger of slipping heels,
reckless gaze
in the rush of hurry almost too late.

By the globe just like us
pressed very tight to its bosom
while exposed to sunlight
it gives a big bluff of yes:
coltsfoot, carat yellow flowers –

 

Vertaald door Hannie Rouweler

 

Inge Boulonois (Alkmaar, 23 september 1945)

 

De Britse dichter en schrijver Dannie Abse werd geboren op 22 september 1923 in Cardiff, Wales. Zie ook alle tags voor Dannie Abse op dit blog

 

Vreemd

Voor ons huis in Golders Green
mompelt het grasveld, als een cliché, ‘Rozestruiken’.
De hele buurt daar is doodfatsoenlijk.
Lelijke mannen rijden langs in begrafenispakken,
aan hun nek zie je al dat ze veel te dik zijn.

Natriumlampen begieten ’s avonds lege straten
met goud, dat als stroop over hier een boom daar een boom druipt,
broze heggetjes politoert, aan geparkeerde auto’s blijft hangen.
Als er plots ergens boven een licht aanknipt
tien tegen één dat twee iemanden gaan slapen.

Het is heel ongewoon er een bedelaar tegen te komen,
een dronken iemand zie je er zelden of nooit.
’t Is een aardige, nette, schone, diep-ethische buurt.
Zelf krijg ik af en toe neiging om te gaan gillen;
wordt daarom, door de buren, maar vreemd gevonden.

Vanuit de dorre, verstandige vlakten van Golders Green
reis ik naar Soho, waar een baantje mij heeft.
Soho is geen doodfatsoenlijke buurt.
Veel te magere vrouwen in de flodderigste rokjes
lokken lelijke mannen met een glimmend prothese-lachje.

Later is het donker sjofelkleurig beneond
door raregluurkasten, bordelen, nachtclubs en kroegen,
restaurants die geuren met vaalbleke, hoestende obers.
Als er plots ergens boven een licht aanknipt
tien tegen één dat twee iemanden naar bed gaan.

 

Vertaald door Cees Buddingh’

 

Dannie Abse (22 september 1923 – 28 september 2014)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 23e september ook mijn blog van 23 september 2019 en ook mijn blog van 23 september 2018 deel 1 en ook deel 2.

Jaap Harten, Dannie Abse

De Nederlandse dichter en schrijver Jacobus Cornelis (Jaap) Harten werd geboren in Blaricum op 22 september 1930. Zie ook alle tags voor Jaap Harten op dit blog.

 

De dichter en de vogels
Le jardin reste ouvert pour ceux qui l’ont aimé
Jacques Prévert

Waar en in welk land hij komt
Haastig stromend of rustend
Onder kristallen maan
Onder een tuniek van wolken
Waar en in welk land hij komt
Hij vindt de tuin steeds geopend
Kloppend en warm als zijn keel
Waar woorden nog klein en onrijp
En lichter dan lichter van licht
Open smelten en dicht
De tuin echter is steeds geopend
Als een boek op de bekende bladzij
Hij wandelt daar met meeuw en merel
Over het gras af en aan
Waarom in de hand één vogel
Liever dan tien in de lucht
Denkt hij terwijl over hem
Vlakbij uit open schemer
Zij klapwieken en weer keren
Thuiskomen maar ook vertrekken
Uit het warme nest van zijn hand
Terwijl hij ademt en wacht
In de helderheid der seizoenen
Winter zijn alfabet
Zomer zijn huis en zijn tuinen
Terwijl hij wacht het gedicht
En de engel – met één oogopslag
Uit de droom en oorsprong van leven

 

Jeugd

I

Iedere nacht waren wij weer
pitten in hun donkere bolster.
Wij sliepen in een andere wereld
die toch de onze was, die ons
schrik aanjoeg en vervoerde
omdat de tijd er dooreen lag
als de stukken van een nog
te monteren film.

Wij gingen op jacht
tussen gisteren en morgen
en vonden een doos met oude middagen,
lege ruimte van jaren geleden
die een duidelijker taal sprak
dan wij toen beseften. Wij slopen
in het observatorium van de nacht
halverwege tussen sterren en de aardas.

Hercules en het goud van de leeuw
leefden tot aan de vonk van de ochtend
achter ons netvlies een eigen leven.
Maar dan kwamen bekende geluiden
uit de jongste uren van de dag
kriebelen onder de helm die onze
slaap nog dekte en werden de
heilige schilden omgewisseld.

Waarom vochten wij door in de dag?
Waarom opstandigheid en woede tegen
ouders die ons geen strobreed
in de weg legden? Of vermoedden
wij toch dat zij het zilveren
zwaard bezaten dat de jeugd
kapt? Wij wilden onbereikbaar
zijn in de gangen van ons bloed.

Wij wilden grensloos zijn, wolk
weiland of een hand vol rook.
Wij waren misschien vreemde katten
in het pakhuis van onze school, maar
hadden spieren om tegen de stroom
op te roeien, sproeten van licht,
wij hadden de snelle schuld van
een rover en de felle, grage
blik van een judasbloem.

 

Jaap Harten (22 september 1930 – 2 december 2017)

 

De Britse dichter en schrijver Dannie Abse werd geboren op 22 september 1923 in Cardiff, Wales. Zie ook alle tags voor Dannie Abse op dit blog.

 

Pratend tegen mezelf

In de meeldauw van de ouderdom
lopen alle trottoirs bergopwaarts

langzaam langzaam
richting een uitgang.

Het is laat en het licht laat toe
dat de donkerste schaduw eruit voortkomt.

Heb moed, roept de buiksprekervogel
(een kleine god is hij, taalcensor)

denk aan de eenvoudige Hardy en dandy Yeats
in hun geïnspireerde wijze kindsheid.

Ik, oude man, in mijn nieuwe verlegenheid,
bedenk hoe ik, losbandig, tijd verspilde

– dat gapende uitstellen op regenachtige dagen,
die papieren hoedje-uren van goedaardige frivoliteit.

Nu verspilt de Tijd mij en is er nauwelijks tijd
zich druk maken om meer vasculaire spraak.

De esp beeft net als ik
en er zijn veren in de wind.

Snel snel
spreek oude papegaai,
voed ik je niet met mijn leven?

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Dannie Abse (22 september 1923 – 28 september 2014)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 22e september ook mijn blog van 22 september 20919 en ook mijn blog van 22 september 2018 deel 1 en deel 2.

Xavier Roelens, Owen Sheers

De Vlaamse dichter Xavier Roelens werd op 21 september 1976 in Rekkem (Menen) geboren. Zie ook alle tags voor Xavier Roelens op dit blog.

 

Stormen, olievlekken, motetten

presley zong al hoe we wouden bepotelen, elk om de beurt,
we houden ons hoofd boven het oestrogeenrijke water.
en dylan zong al hoe we huilen en vrijen als een zeekoe
en als het ergens tussen rio en parijs niet anders kan,
verwijderen we elkaars blinde darm, desnoods met de tanden.
de beatles zongen al hoe we zullen dansen op krukken
en beck zong al hoe we liefde als zonlicht op ons door
kanker uitgedunde haar willen voelen, we houden adem in
wanneer we duiken naar omega-3-vetzuren op de zeebodem.
radiohead zong al hoe we vissen zijn die praten over wormen.
vandaag staan we rechtop, doorweekt en zingen we samen
met lou reed hoe we elkaars warmteregelaars besnuffelden.
hoe we niet meer hengelen. oogsten wat we zaaien.

 

Coda

     ze lepelt regenwater uit zijn hoofd, neemt hem
bij de polsen en voorkomt dat hij de trein opstapt;
vies wordt het perron.

dat hij zijn hersens blootgeeft, doet de omstanders
om de stationschef roepen. spikkels en stofjes
blijven
in de brij van zijn verstand kleven en hoe meer zij
  oogcontact probeert te maken, hoe meer haar nagels
spreken,
hoe meer hij rondkijkt op zoek naar iemand met
  blauwe sokken die hem de oplossing moet vertellen.
geroezemoes stijgt, de zon komt van achter
wolken, eerst op zijn linker- en dan op zijn
     rechterhersenhelft. hij droogt langzaam uit en
lekt en zij denkt dat hij om haar, dat hij naar haar
beeld zichzelf zal willen zijn.

 

1939

WE DACHTEN DAT DE KATTEN aan het aftrekken waren. we
dachten dat tom tot de achterhoede behoorde toen hij aan onze deur
klopte en om een boterham vroeg. wij zaten in het hol achter aan de
tuin dat vader gegraven had. moeders snuit ging piepen. ze
luisterde naar het verhaal van zijn negen levens en vier kittens in
zijn thuisland en gaf hem een boterham met strontjes.

      we dachten dat de katten druipstaartend afgetrokken wa-ren, maar
daar hoorden we de deur uit zijn hengsels gelicht worden. nog voor er
vijf siberische boskatten in onze tuin ston-den, was vader al
weggetrippeld; vader kon zich niet meer op het juiste verleden
beroepen. ze hebben dan maar in ruil moeder die hoogzwanger­
was, gearrangeerd.

      we dachten dat katten zich richtten op waarlijk universele en
transcendentale doelen, bedachten niet dat zakendoen met de
geschiedenis veel misdaden vergoelijkt. moeder beviel van een zus
met een hoek af. gelukkig heeft ze maar zes maanden moeten leven.

 

Xavier Roelens (Rekkem, 21 september 1976)

 

De Engelse (Welshe) dichter, schrijver en presentator Owen Sheers werd geboren op 20 september 1974 in Suva op de Fiji eilanden. Zie ook alle tags voor Owen Sheers op dit blog.

 

Zwaluwen

De zwaluwen zijn weer cursief,
snijden hun sky-jive
tussen de telefoondraden
vliegend in gekruiste lijnen.

Hun jaarlijkse regeneratie
zo onberispelijk voor menselijke ogen
dat er geen naad is
tussen ouder en kind.

Slechts altijd de zwaluwen
en hun script van afstammelingen,
die in hun inkt dippen om hun handtekening te zetten
dwars over de pagina van de hemel.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Owen Sheers (Suva, 20 september 1974)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 21e september ook mijn blog van 21 september 2021 en ook mijn blog van 21 september 2020 en eveneens mijn blog van 21 september 2019 en ook mijn blog van 21 september 2018.

Owen Sheers

De Engelse (Welshe) dichter, schrijver en presentator Owen Sheers werd geboren op 20 september 1974 in Suva op de Fiji eilanden. Zie ook alle tags voor Owen Sheers op dit blog.

 

Equation

He told me how, after soft afternoons
teaching logarithms and waving away
the blackboard’s hieroglyphics with a damp cloth
he’d return home to the sweet methane of the chicken sheds.

How he’d change from his suit into overalls
and how he dug his hand deep into the bucket
to draw out a leaking fist, which he opened,
a sail of grain unfurling to the birds beneath.

And how later that same hand would flatten
to find a way through the dark
under the sleeping weight of a hen, to bring out,
like a magician whose tricks are just the way of things,

one egg, warm and bald in his brown palm

 

Night Windows

That night we turned some of them off
but left the hall bulb bright,
sending one bar of light into the living room,
so we could see.

Which of course meant they could too —
us impressionist through the thin white drapes
as you lowered yourself to me,
the curves of a distant landscape

opening across your pelvis,
your body slick and valleyed
in the August heat
and your back arching like a bow

drawn by an invisible tendon
strung from the top of your head
to the end of your toes,
loading you with our meeting.

The night windows opposite performed
their Morse codes,
side-swipes of curtains,
until eventually every one of them went dark

and the only light left was a siren’s,
sending its blue strobe across the rooftops
like lightning in the corner of my eyes,
somewhere far away yet near,

as with a sigh you rose from me
and walked into the lit hallway,
trailing the dress of your shadow behind you.

 

Skirrid Fawr

Net als de boeren die ooit een handvol aarde
kwamen scheppen van haar heilige litteken,

zo voel me nog steeds tot haar aangetrokken voor de antwoorden
op elke vraag die ik nooit heb gekend.

Tot het oordeel van haar hellingen,
de stompe wind die langs haar schoft waait,

tot de gespleten visie die ze onthult
bij elke stap langs haar gebroken ruggengraat.

Deze rand van haar gespleten gehemelte,
deels heuvel, deels veld,

uit een lage mist oprijzend, een eenzame schuit,
op drift door Wales.

Haar oost-westflanken, één donker, één zonovergoten,
haar landstaal van grenzen.

Haar gewicht, de onuitgesproken woorden
van een ongeletterde tong.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Owen Sheers (Suva, 20 september 1974)

 

Zie voor de schrijvers van de 20e september ook mijn blog van 20 september 2022 en ook mijn blog van 20 september 2021 en ook mijn blog van 20 september 2020 en eveneens mijn blog van 20 september 2019 en ook mijn blog van 20 september 2018.