Gioconda Belli, Michael Krüger, Wolfgang Hildesheimer, Anna Gavalda, Ödön von Horváth, Jan Křesadlo, Maksim Bahdanovič, John Milton, Dalton Trumbo

De Nicaraguaanse schrijfster, dichteres en ex-politica Gioconda Belli werd geboren op 9 december 1948 in Managua. Zie ook mijn blog van 9 december 2006 en ook mijn blog van 9 december 2007.

 

Uit: The Country Under My Skin

 

With each shot I fired my body shuddered, the impact reverberating through every last joint, leaving an unbearable ringing in my head, sharp and disturbing. Shame kept me from admitting how much I hated firing a gun. I would squeeze my eyes shut as I pulled the trigger, praying that my arm wouldn’t tremble during that brief, blinding moment. After every shot I would feel a sudden, overwhelming urge to throw down the weapon as if it were on fire, as if my body could only be whole again once I let go of that lethal appendage gripped in my hand and pressed against my shoulder.

January 1979. Morning. A brisk northerly wind blew through a clear, cloudless sky. It would have been a perfect day for going to the beach, for lounging on the grass beneath a tree, gazing out at the Caribbean. Instead, I found myself at a shooting range with a group of Latin American guerrillas. In my arms, an AK-47. Behind me, observing us as he spoke with a group of people, was Fidel Castro.

Barely half an hour earlier, in an atmosphere reminiscent of a pleasant elementary school field trip, we had arrived at the modern and well-appointed shooting range of the FAR—the Fuerzas Armadas Revolucionarias, the Cuban armed forces. Inside the munitions warehouse, where we were to select our weapons of choice, we were like children in a toy store, touching and studying the astonishing array of automatics, semiautomatics, machine guns, and pistols laid out before us. I had only shot with pistols before, and I wanted to know what it felt like to fire a rifle. After choosing our weapons, we went out to the field, and lined up to aim and fire at our targets, which were located directly across a ravine. For the first time in my life I felt the pounding in my shoulders, the power of the machine gun blasts, and the way the body loses balance if the feet are not planted firmly in the ground for support. The others began firing away enthusiastically, but I felt dazed and bewildered, floundering through a world of muffled sounds, as if underwater.”

Gioconda_Belli

Gioconda Belli (Managua, 9 december 1948)

 

De Duitse dichter, schrijver en vertaler Michael Krüger werd geboren op 9 december 1943 in Wittgendorf. Hij groeide op in Berlijn. Van 1962 tot 1965 werkte hij als boekhandelaar in Londen. In 1968 werd hij lector bij de Carl Hanser Verlag. In 1986 kreeg hij de leiding over de afdeling literatuur bij deze uitgeverij en in 1995 werd hij bedrijfsleider. Zijn literaire werk beperkte zich eerst tot het schrijven van voor –en nawoorden bij bloemlezingen en verzamelbundels, maar in 1976 debuteerde hij zelf met de dichtbundel Reginapoly. Zijn eerste verhaal, Was tun?, verscheen in 1984. In 1991 verscheen zijn eerste roman Der Mann im Turm.

 

Rede der Erbin

 

Mein Erbe betrug

14 Millionen Euro in bar

und in Aktien,

dazu eine kleine

Apotheken-Kette im Sauerland

und eine Eigentumswohnung

auf Mallorca.

Da ich mich außerstande sah,

anderen zu befehlen,

verkaufte ich die Apotheken.

Ich komme hin.

Meinen Eltern bin ich dankbar.

 

 

Brummelei des Gärtners

 

Meine Kunden haben zuviel

über Gärten gelesen.

Sie können englische Gärten

von französischen unterscheiden.

Sichtachse, rufen sie

und zeigen auf Stiefmütterchen.

Jemand hat Kartoffelschalen

in den Buchs geschüttet.

Ich muß ihnen erklären,

wie man Schatten züchtet.

Und sie glotzen mich an,

als sei ich ein Animator

auf einer Spielwiese für Rentner.

 

Krueger

Michael Krüger (Wittgendorf, 9 december 1943)

 

De Duitse schrijver en schilder Wolfgang Hildesheimer werd geboren op 9 december 1916 in Hamburg als zoon van joodse ouders. Zijn ouders emigreer
den naar Palestina waar hij een opleiding kreeg tot timmerman. Daarna studeerde hij hij schilderkunst en decorbouw in Londen. In 1946 werkte hij als tolk en als griffier bij de processen van Neurenberg. Daarna trad hij toe tot de Gruppe 47 en werd hij zelfstandig schrijver van vooral toneelstukken en hoorspelen. Zijn biografie over Mozart uit 1977 noemde hij zelf wel „mein Lebensbuch“.

 

Uit: Mozart

 

„Es wundert uns nicht, daß gerade diese beiden Werke ein Übermaß an emotionaler Interpretation erfahrenhaben, vor allem das g Moll-Werk. In der Tat spricht es eine Sprache, die zum Mitvollzug eines unerklärbaren Vorganges auffordert, einer abwechselnd dringlichen und wieder distanzierten Mitteilung, die auf uns – es gibt da wohl kaum eine Ausnahme – tief tragisch wirkt. Es läßt sich schließlich nicht leugnen, daß unser rezeptives Potential ja nicht auf ein Abstraktum reagiert, sondern auf Suggestionen aus dem reichen Angebot eines Zauberers. Er gibt uns Erfahrungen ein, legt uns Assoziationen nah, mit Erlebtem, vergangenen Erschütterungen, die sich außermusikalischer Begrifflichkeit entziehen …Letzten Endes beruht darauf unser niemals nachlassendes Mozart-Erlebnis: Wir genießen – nicht anders al sim Fall Beethoven – die Sublimierungen der Katastrophe eines Menschen als Katharsis. In der Hoffnung, diese Quintette absetzen zu können, sah sich Mozart allerdings getäuscht. Im April –während der Arbeit am „Don Giovanni“ — bot er sie „schön und korrekt geschrieben auf subscripzion“ an,und zwar durch seinen Freund, Ordensbruder und wahrscheinlich schon beginnenden Gläubiger Michae lPuchberg, in dessen „Sallizinscher Niederlassungshandlung am hohen Markt“ die Werke ab Juli zu haben wären; doch vergebens: keiner kaufte sie. Am 25. Juni 1788 verlängerte Mozart die Subskriptionszeit bis 1789, auch das war umsonst. Wien zog kleinere Geister vor, Kozeluch, Dittersdorf, Hummel, Duschek, Eberl,Gyrowetz, und wie sie alle hießen. Mit seelenaufrührender Musik wollte man nichts zu tun haben. Am 23. April 1787 war in „Cramers Magazin der Musik“ (Hamburg) der Bericht des Wiener Korrespondenten über den auf Abwege geratenen Mozart erschienen: „Schade, daß er sich in seinem künstlichen und wirklich schönen Satz, um ein neuer Schöpfer zu werden, zu hoch versteigt, wobei freylich Empfindung und Herz wenig gewinnen,seine neuen Quartetten sind doch wohl zu stark gewürzt – und welcher Gaumen kann das lange aushalten.“ Dasselbe Magazin bestätigte ihm denn auch  im Jahr 1789, „daß er einen entschiedenen Hang für das Schwere und das Ungewöhnliche hat“, was wohl auch kaum zu leugnen ist. Ob Mozart zur Zeit dieser Quintette und ihrer Ablehnung das Honorar von hundert Dukaten für den Prager Auftrag des „Don Giovanni“ schon ausgegeben oder noch nicht erhalten hatte, wissen wir nicht.“

 

hildesheimer_wolfgang

Wolfgang Hildesheimer (9 december 1916 – 21 augustus 1991)

 

 

 

De Franse schrijfster Anna Gavalda werd geboren op 9 december 1970 in Boulogne-Billancourt. Na haar literatuurstudie werkte Gavalda achtereenvolgens als verkoopster, arbeidster en au pair, en schreef ze een stuk of wat boeketromannetjes. Vervolgens besloot ze het in de literaire sector te proberen. Haar eerste verhalenbundel, Je voudrais que quelqu’un m’attende quelque part, uit 1999 was meteen een schot in de roos. Het boek ging over de toonbank als warme broodjes en werd door de lezers gehonoreerd met de Grand Prix RTL-Lire 2000.

 

Uit: Ensemble, c’est tout

 

„Paulette Lestafier n’était pas si folle qu’on le disait. Bien sûr qu’elle reconnaissait les jours puisqu’elle n’avait plus que ça à faire désormais. Les compter, les attendre et les oublier. Elle savait très bien que c’était mercredi aujourd’hui.

D’ailleurs elle était prête ! Elle avait mis son manteau, pris son panier et réuni ses coupons de réductions. Elle avait même entendu la voiture de la Yvonne au loin… Mais voilà, son chat était devant la porte, il avait faim et c’est en se penchant pour reposer son bol qu’elle était tombée en se cognant la tête contre la première marche de l’escalier.

Paulette Lestafier tombait souvent, mais c’était son secret. Il ne fallait pas en parler, à personne.

«À personne, tu m’entends? » se menaçait-elle en silence.

«Ni à Yvonne, ni au médecin et encore moins à ton garçon…»

Il fallait se relever lentement, attendre que les objets redeviennent normaux, se frictionner avec du Synthol et cacher ces maudits bleus.

Les bleus de Paulette n’étaient jamais bleus. Ils étaient jaunes, verts ou violacés et restaient longtemps sur son corps. Bien trop l
ongtemps. Plusieurs mois quelquefois…

C’était difficile de les cacher. Les bonnes gens lui demandaient

pourquoi elle s’habillait toujours comme en plein hiver, pourquoi elle portait des bas et ne quittait jamais son gilet.

 

Le petit, surtout, la tourmentait avec ça :

– Alors mémé? C’est quoi ce travail ? Enlève-moi tout ce bazar, tu vas crever de chaud !

Non, Paulette Lestafier n’était pas folle du tout. Elle savait que ses bleus énormes qui ne partaient jamais allaientlui causer bien des ennuis un jour…“

 

Gavalda

Anna Gavalda (Boulogne-Billancourt, 9 december 1970)

 

 

De Hongaars-Duirse schrijver Ödön von Horváth werd geboren op 9 december 1901 in Fiume. Zie ook mijn blog van 9 december 2006 en ook mijn blog van 9 december 2007.

Uit: Geschichten aus dem Wiener Wald

“Marianne: Ich hab mal Gott gefragt, was er mit mir vorhat. – Er hat es mir aber nicht gesagt, sonst wär ich nämlich nicht mehr da. -Er hat mir überhaupt nichts gesagt – Er hat mich überraschen wollen.

Oskar: Marianne! Hadere nie mit Gott!

Marianne: Pfui! Pfui! Sie spuckt aus.

Stille.

Oskar: Mariann. Gott weiß, was er tut, glaub mir das.

Marianne: Kind! Wo bist du denn jetzt? Wo?

Oskar: Im Paradies.

Marianne: So quäl mich doch nicht –

Oskar: Ich bin doch kein Sadist! Ich möchte dich doch nur trösten. – Dein Leben liegt doch noch vor dir. Du stehst doch erst am Anfang. –Gott gibt und Gott nimmt.

Marianne: Mir hat er nur genommen, nur genommen –

Oskar: Gott ist die Liebe, Mariann – und wen er liebt, den schlägt er –

Marianne: Mich prügelt er wie einen Hund!

Oskar: Auch das! Wenn es nämlich sein muss.

Mariann. Ich hab dir mal gesagt, dass ich es dir nie wünsch, dass du das durchmachen sollst, was du mir angetan hast – und trotzdem hat dir Gott Menschen gelassen – die dich trotzdem lieben – und jetzt, nachdem sich alles so eingerenkt hat. – Ich hab dir mal gesagt, Mariann, du wirst meiner Liebe nicht entgehn-

Marianne: Ich kann nicht mehr. Jetzt kann ich nicht mehr –

Oskar: Dann komm-.”

 

horvath2

Ödön von Horváth (9 december 1901 – 1 juni 1938)

 

De Tsjechische psycholoog, schrijver en dichter Jan Křesadlo (pseudoniem van Václav Jaroslav Karel Pinkava) werd geboren op 9 december 1926 in Praag. Zie ook mijn blog van 9 december 2006.

 

Uit: The Purple Anachorete (fragment)

 

“With green-tinged light, behold, the west was blazing,

in slowly waning, dying conflagration,

after the sun’s great disc had settled, lazing,

in its gold-purple furnace of cremation,

out-spanned in splendid vaulted meditation,

hovering, still, inviting breathless gazing:

Yet by-and-by the outspread molten glory

began to fade and greener grew each storey.

 

And in that green, a castle silhouetting,

arching like backs of dragons or related

monsters, drawn-out, sinuous, outward setting

in droves against clouds green and corrugated,

above the panoply of roofs grey-slated –

feasting the eye, as dark clouds drew their netting

over the stage where bristling gothic spires

and battlements stemmed the horizon’s fires.

 

Infiltrating the skies, with jackdaws ridden,

flurries of bats began to make impression,

leaving their hideaways and dens, well-hidden

and setting off in one prolonged procession,

in their perambulating intercession

then swiftly dwindling, by far distance bidden,

winged coenobites heading for far places:

Their cordon whirled in strands and braided traces…”

 

 

Vertaald door VZJ Pinkava

 

Kresadlo

Jan Křesadlo (9 december 1926 – 13 augustus 1995)

 

De Wit-Russische (Belarussische) dichter, journalist en criticus Maksim Bahdanovič werd geboren op 9 december 1891 in Minsk. Zie ook mijn blog van 9 december 2006.

 

“Above the white down of the cherries. . .”

 

De la musique avant toute chose.    

P. Verlaine        

 

 

Above the white down of the cherries,

Like blue fire, soaring high,

Cleaving, weaving pathways, light and

Swift — a blue-winged butterfly.

 

All around the air is trembling

With the sun in golden strings,

And almost too quiet for hearing

It strums them with trembling wings.

 

And in waves the song is pouring,

Gentle gleaming paean to spring.

Is it not my heart that carols?

Is it not my heart that sings?

 

Is it not a bell-voiced zephyr,

Whispering in the thin plants, hides?

Or perhaps the tall dry rushes

Rustling at the waterside?

 

Not for us to understand it,

Nor discover it, nor learn:

The notes flying, quivering, ringing,

Let me not to thinking turn.

 

Song bursts forth and gushes into

The great world, unfettered, free.

But who is it that will hear it?

The poet alone, maybe.

 

 

TO S. PAŁUJAN

(Triolet)

 

You were, like the moon, alone:
You lonely lived, you lonely died.
Though wide the world with people sown,
You were, like the moon, alone.
Beauty and light, expanses wide
You sought — and, far from everyone,
You were, like the moon, alone:
You lonely lived, you lonely died.

 

Vertaald door Vera Rich

Bahdanovic

Maksim Bahdanovič (9 december 1891 – 25 mei 1917)

 

De Engelse dichter en schrijver John Milton werd geboren op 9 december 1608 in Londen. Zie ook mijn blog van 9 december 2006.

ON HIS HAVING ARRIVED AT THE AGE OF TWENTY-THREE

 

HOW soon hath Time, the subtle thief of youth,

Stolen on his wing my three-and-twentieth year!

My hasting days fly on with full career,

But my late spring no bud or blossow shew’th.

Perhaps my semblance might deceive the truth

That I to manhood am arrived so near;

And inward ripeness doth much less appear,

That some more timely-happy spirits endu’th.

Yet, be it less or more, or soon or slow,

It shall be still in strictest measure even

To that same lot, however mean or high,

Toward which Time leads me, and the will of Heaven.

All is, if I have grace to use it so,

As ever in my great Task-Master’s eye.

 

Milton

John Milton (9 december 1608 – 8 november 1674)

 

De Amerikaanse schrijver en sceenwriter James Dalton Trumbo werd geboren op 9 december 1905 in het plaatsje Montrose in Colorado. Dalton groeide op in Grand Junction waar zijn ouders in 1908 naartoe verhuisden. Tijdens zijn universiteitsperiode besefte hij dat hij schrijver wilde worden. Toen zijn vader ontslagen werd volgde Dalton het gezin naar Los Angeles, waar hij zich inschreef aan de University of South California. Hij kon zijn studie niet afmaken omdat hij na de dood van zijn vader in 1926, de zorg voor het gezin op zich moest nemen. Hij had verschillende baantjes. Uiteindelijk kwam hij terecht bij de Davis Perfection Bakery. Dit werk heeft hij jaren gedaan. In deze jaren bleef hij schrijven, meest korte verhalen. Hij verkocht verhalen en schreef zijn eerste roman Eclipse die in 1934 verscheen. In datzelfde jaar kon hij eindelijk de bakkerij vaarwel zeggen omdat hij een baan kreeg als reader bij Warner Bros. Al snel leidde dat tot een baan als junior screenwriter op de afdeling B-films. In oktober 1947 moesten de filmmensen tegen wie een verdenking gekoesterd werd, voor de House Un-American Activities Committee verschijnen. Tien van de gedaagden weigerden antwoord te geven. Dit werd gezien als minachting van de rechtbank en daarvoor werden de tien veroordeeld tot gevangenisstraffen van ongeveer een jaar. Dalton Trumbo was één van hen. De tien werden ook door Hollywood op de zwarte lijst geplaatst. Trumbo heeft 10 maanden in de gevangenis gezeten. Na zijn vrijlating vertrok hij eerst na Mexico, waar hij stug doorging met schrijven. De welvarende tijd was echter voorbij. In de jaren vijftig heeft hij onder pseudoniem een dertigtal scripts geschreven. Voor twee daarvan, Roman Holiday (1953) en The brave one (1957) kreeg hij de oscar hoewel de Academy zich daar niet van bewust was.

Uit: Johnny Got His Gun

„He shot up through cool waters wondering whether he’d ever make the surface or not. That was a lot of guff about people sinking three times and then drowning. He’d been rising and sinking for days weeks months who could tell? But he hadn’t drowned. As he came to the surface each time he fainted into reality and as he went down again he fainted into nothingness. Long slow faints all of them while he struggled for air and life. He was fighting too hard and he knew it. A man can’t fight always. If he’s drowning or suffocating he’s got to be smart and hold back some of his strength for the last the final the death struggle.

He lay back quietly because he was no fool. If you lie back you can float. He used to float a lot when he was a kid. He knew how to do it. His last strength going into that fight when all he had to do was float. What a fool.

They were working on him. It took him a little
while to understand this because he couldn’t hear them. Then he remembered that he was deaf. It was funny to lie there and have people in the room who were touching you watching you doctoring you and yet not within hearing distance. The bandages were still all over his head so he couldn’t see them either. He only knew that way out there in the darkness beyond the reach of his ears people were working over him and trying to help him.

They were taking part of his bandages off. He could feel the coolness the sudden drying of sweat on his left side. They were working on his arm. He felt the pinch of a sharp little instrument grabbing something and getting a bit of his skin with each grab. He didn’t jump. He simply lay there because he had to save his strength. He tried to figure out why they were pinching him. After each pinch there was a little pull in the flesh of his upper arm and an unpleasant point of heat like friction. The pulling kept on in short little jerks with his skin getting hot each time. It hurt. He wished they’d stop. It itched. He wished they’d scratch him.““

 

dalton_trumbo_hat

Dalton Trumbo (9 december 1905 – 10 september 1976)

Gioconda Belli, Ödön von Horváth, Jan Křesadlo, Maksim Bahdanovič, John Milton

De Nicaraguaanse schrijfster, dichteres en ex-politica Gioconda Belli werd geboren op 9 december 1948 in Managua. Zie ook mijn blog van 9 december 2006.

“Hell of Heaven”

Candles. Lights.
Will-o’-the-wisps on the bedside table.
Not the paschal long wax candle
but the pagan fire of Druid rituals.
Let us adore the body
unequivocal sanctuary of the verb and of being.
Golden eyes blink
in the polished brilliance of the mirror
where you are my ivory tower.

 

In the flask I pour the aromatic oil.
An odor of jasmine musk cathedral incense
soaks the wind the nostrils.
Your head far away. Your arm outlined
The texture of wide nervations. The wide obverse of the foot.
Centaur feet. Ugly your feet, exciting. Like the hoofs
of the unicorn removing bushes with its horn of infinite spirals.

 

There is no equilibrium more exact than that
of a man and a woman returned to primeval clay.
The shoulder blades jump; the thigh-bones are smashed to smithereens
The rigidity of the skeleton abandons itself to the tremulous flesh.
The light of the candles dashes on the mirror mystical visions.
Medusas. Cyclops. Satiated Saturns.

 

I don’t know where your hands
in this labyrinth of magnificent monsters devouring each other.
Who are you contorted creature that thus strip me
of my priestess decency?
Your skin is fluid and burning.
The wax melts in the crystal vessels.
Your mouth chatters on mine.
Or is it the flame spluttering?
The fire finds its own conflagration.
Only the oil of the night
burning sails lap the still lake
of the incandescent mirror.

 

There my foot.
The red nails. The impossible extension of a lone leg.
The white landscape. The skins submerged in igneous lava
panting bubbling vaporizing. The fire
comes and goes with the sound of the sea on the reefs.

On the consumed, charred bodies
the candles go out one by one.

I shake my hair. I get up, phoenix from the ashes.
I am a hell of heaven.

 

And God made me woman

And God made me woman,
with the long hair,
the eyes,
the nose and the mouth of a woman.

With curves
and folds
and soft hollows…

God dug into me,
made a workshop in me for human beings,
delicately wove my nerves,
and carefully balanced
the number of my hormones,
composed my blood
and injected me with it
so that it would irrigate
my entire body.

And so ideas were born,
dreams,
instict,
everything God gently created
with hammering whispers
and the drilling motions of love,
the thousand and one things that make me a woman every day,
that make me proud every morning
when I arise
and bless my sex.

 

gioconda

Gioconda Belli (Managua, 9 december 1948)

 

De Hongaars-Duirse schrijver Ödön von Horváth werd geboren op 9 december 1901 in Fiume. Zie ook mijn blog van 9 december 2006.

 

Uit: Jugend ohne Gott

 

“Als ich zur nächsten Stunde in die Klasse, in der ich mir erlaubte, etwas über die Neger zu sagen, betete, fühle ich sogleich, dass etwas nicht in Ordnung ist. Haben die Herren meinen Stuhl mit Tinte beschmiert? Nein. Warum schauen sie mich nur so schadenfroh an?

Da hebt einer die Hand. Was gibts? Er kommt zu mir, verbeugt sich leicht, überreicht mir einen Brief und setzt sich wieder.

Was soll das?

Ich erbreche den Brief, überfliege ihn, möchte hochfahren, beherrsche mich jedoch und tue, als würde ich ihn genau lesen. Ja, alle haben ihn unterschrieben, alle fünfundzwanzig, der W ist noch immer krank.

„Wir wünschen nicht mehr“, steht in dem Brief, „von Ihnen unterrichtet zu werden, denn nach dem Vorgefallenen haben wir Endesunterzeichneten kein Vertrauen mehr zu Ihnen und bitten um eine andere Lehrkraft.“

Ich blicke die Endesunterzeichneten an, einen nach dem anderen. Sie schweigen und sehen mich nicht an. Ich unterdrücke meine Erregung und frage, wie so nebenbei:

„Wer hat das geschrieben?“

Keiner meldet sich.

„So seid doch nicht so feig!“

Sie rühren sich nicht.

„Schön“, sage ich und erhebe mich, „es interessiert mich auch nicht mehr, wer das geschrieben hat, ihr habt euch ja alle unterzeichnet – Gut, auch ich habe nicht die geringste Lust, eine Klasse zu unterrichten, die zu mir kein Vertrauen hat. Doch glaubt mir, ich wollte nach bestem Gewissen“ – ich stocke, denn ich bemerke plötzlich, dass einer unter der Bank schreibt.

„Was schreibst du dort?“

Er will es verstecken.

„Gibs her!“

Ich nehme es ihm weg und er lächelt höhnisch. Es ist ein Blatt Papier, auf dem er jedes meiner Worte mitstenographierte.

Ach, ihr wollt mich bespitzeln?“

Sie grinsen.

Grinst nur, ich verachte euch. Hier hab ich, bei Gott, nichts mehr verloren. Soll sich ein anderer mit euch raufen!

Ich gehe zum Direktor, teile ihm das Vorgefallene mit und bitte um eine andere Klasse. Er lächelt: „Meinen Sie, die anderen sind besser?“ Dann begleitet er mich in die Klasse zurück. Er tobt, er schreit, er beschimpft sie – ein herrlicher Schauspieler! Eine Frechheit wärs, brüllt er, eine Niedertracht, und die Lümmel hätten kein Recht, einen anderen Lehrer zu fordern, was ihnen einfiele, ob sie denn verrückt geworden seien, usw.! Dann lässt er mich wieder allein zurück.

Da sitzen sie nun vor mir. Sie hassen mich. Sie möchten mich ruinieren, meine Existenz und alles, nur weil sie es nicht vertragen können, dass ein Neger auch ein Mensch ist. Ihr seid keine Menschen, nein!

Aber wartet nur, Freunde! Ich werde mir wegen euch keine Disziplinstrafe zuziehen, geschweige denn mein Brot verlieren – nichts zum Fressen soll ich haben, was? Keine Kleider, keine Schuhe? Kein Dach? Würd euch so passen! Nein, ich werde euch von nun ab nur mehr erzählen, dass es keine Menschen gibt, außer euch, ich will es euch so lange erzählen, bis euch die Neger rösten! Ihr wollt es ja nicht anders! „

 

horvath

Ödön von Horváth (9 december 1901 – 1 juni 1938)

 

 

Zie voor onderstaande schrijvers ook mijn blog van 9 december 2006.

 

De Tsjechische psycholoog, schrijver en dichter Jan Křesadlo (pseudoniem van Václav Jaroslav Karel Pinkava) werd geboren op 9 december 1926 in Praag.

 

De Wit-Russische (Belarussische) dichter, journalist en criticus Maksim Bahdanovič werd geboren op 9 december 1891 in Minsk.

 

De Engelse dichter en schrijver John Milton werd geboren op 9 december 1608 in Londen.

 

Jan Křesadlo, Maksim Bahdanovič, Gioconda Belli, Ödön von Horváth, John Milton

Jan Křesadlo was het eerste pseudoniem van de Tsjechische psycholoog, schrijver en dichter Václav Jaroslav Karel Pinkava. Hij werd geboren op 9 december 1926 in Praag. Als anticommunist emigreerde Pinkava met zijn vrouw en vier kinderen naar Groot-Brittannië na de Russische inval in Tsjecho-Slowakije in 1968. Hij werkte als klnisch psycholoog tot zijn vervroegde pensioen in 1982 toen hij voltijds ging schrijven. Zijn eerste roman “Mrchopěvci” (GraveLarks in het Engels)  werd gepubliceerd door de emigrantenuitgeverij  “’68 Publishers” en kreeg in 1984 de Egon Hostovský prijs. Pinkava was gek op pseudoniemen. Zo gebruikte hij onder andere ook Jake Rolands, J.K. Klement (voor zijn vertalingen naar het Ebgels) en Kamil Troud (voor zijn illustraties). Ook hield hij ervan zichzelf moeilijke doelen te stellen. Zo vertaalde hij Jaroslav Seifert’s sonnettencyclus over Praag ‘A Wreath of Sonnets’. Een collectie van zijn eigen poëzie verscheen in zeven talen. Zijn meest verbazingwekkende prestatie is misschien zijn Astronautilía-Hvězdoplavba, een episch science fiction gedicht van 6500 verzen, een soort odyssee in klassiek Grieks, vertaald naar Tsjechische hexameters.

 

Uit: A Wreath of Sonnets (Věnec sonetů)

Prague, that’s a sip of wine with flavour,
a hundred times I say her name,
light as a breath and bright as flame,
and sweeter than a lover’s favour.

Yet, may the alarm sirens, please,
take off their helmets, silent, muted.
They haven’t stopped yet, they have hooted,
the sirens of our consciences.

And if I saw her, broken vessel,
glass splinters scattered far around,
and with her doom I had to wrestle,

her dust inside my mouth would sweeten,
she’s like a seal on what’s been written,
and were she levelled to the ground…

And were she levelled to the ground
and wind and water split their booty,
ashes remaining of her beauty,
and what survived the dread, they’d hound.

She’d live on till the final day,
a tune which in my ear is singing,
and image which the air is bringing,
which floats and never fades away.

If Death again began his tally
of those whom doom and fear surround,
just fifty men left in the alley,

I’d man my post, steadfast, believing,
though I’d be starved and barely living,
if my own home could not be found.

 

Vertaald door Pinkava onder het pseudoniem J.K. Klement

Kresadlo

Jan Křesadlo (9 december 1926 – 13 augustus 1995)

 

De Wit-Russische (Belarussische) dichter, journalist en criticus Maksim Bahdanovič werd geboren op 9 december 1891 in Minsk. In 1892 overleed zijn moeder aan tuberculose en in 1896 verhuisde de familie naar Nizhny Novgorod in Rusland. Maksim schreef toen zijn eerste gedichten in het Wit-Russisch. Hij bezocht het gymnasium en deed in 1905 mee aan de stakingen tijdens de revolutie van 1905. In 1907 verscheen zijn eerste roman:  Muzyka. Nadat hij zijn school had afgemaakt in 1911ging Maksim Bahdanovič Yaroslavl, om te studeren aan het lyceaum.Hij schreef tijdens zijn studie voor kranten en publiceerde diverse literaire werken in zowel Wit-Rusland als Rusland. In 1914 verscheen de gedichtenbundel Vianok in Vilnia. Na voltooiing van zijn studie werkte hij bij het gouvernement van Minsk. In 1917 vertrok hij naar Crimea voor de behandeling van tuberculose. Hij stierf echter nog in hetzelfde jaar in Jalta. Zijn verzamelde werken verschenen voor het eerst in de periode 1991 – 1995. Tegenwoordig bestaan er Bahdanovič musea in Minsk, Hrodna en Yaroslavl. Bahdanovič heeft zich ook verdienstelijk gemaakt als vertaler van o.a. Heinrich Heine, Ovidius en Horatius in het Wit-Russisch.

Venus the Star (also known as “Romance”)

Quand luira cette йtoile un jour,
La plus belle et la plus lointaine,
Dites-lui qu’elle eut mon amour
0 derniers de la race humaine
Sully Prudhomme.

Venus, new-risen above the broad skyline,
Brings with her bright-shining memories of love.
Do you recall, when we met for the first time
Venus new-risen above?

From that time forth, evermore skyward gazing,
Seeking that planet, I’d scan heaven o’er,
Within me, a deep silent love for you blazing,
From that time forth, evermore.

But the time of our parting draws near, ever nearer,
Thus does our fate, does our fortune appear;
Deeply, profoundly, I love you, my dear one,
But the time of our parting draws near.

In that far country, my love buried deeply,
I shall live drearily, yet high above
I shall gaze on that planet each night, vigil keeping,
In that far country, my love.

Gaze upon Venus once more, though far distant
One from another, there mingled we’ll pour
Our glance, let love flower if but for an instant…
Gaze upon Venus once more!

 

 Vertaald door Vera Rich

 

BAHDANOVICH

Maksim Bahdanovič (9 december 1891 – 25 mei 1917)

 

De schrijfster, dichteres en ex-politica Gioconda Belli werd geboren op 9 december 1948 in Managua, Nicaragua. Belli komt uit het betere milieu en trouwde vroeg met een man die meteen na de huwelijksvoltrekking depressief bleek en zich het liefst in huis opsloot, terwijl Belli op haar 19de niets anders wilde als de wereld verkennen. Ze kreeg van hem 2 dochters.Gioconda Belli was 20 als ze in aanraking kwam met de revolutionaire partij van de Sandinisten die in de jaren 70 actief was om het regime van de dictator Somoza in Nicaragua omver te werpen. Als ze er diep in zit, en er steeds meer kameraden en vrienden worden vermoord, moet ze vluchten en vestigt ze zich in Costa Rica, vanwaar ze de strijd voor de Sandinisten onverminderd voortzet. Ze werd bij verstek tot zeven jaar gevangenis veroordeeld. Ze reisde naar Europa om voor de Sandinistische strijd te pleiten, naar Cuba en Panama. Ze streed voor de revolutie, maar ook voor haar eigen vrijheid, voor de rechten van de vrouw, voor haar kinderen.Gioconda Belli publiceerde in het begin van de jaren zeventig haar eerste gedichten en won in 1978 de prestigieuze poëzieprijs van de Casa de las Américas. Als strijdende vrouw in een macho-wereld ontmoette Belli grote mannen als de Cubaanse leider Fidel Castro, de schrijver en Nobelprijswinnaar Gabriel García Márquez en de Vietnamese generaal Giap. Aan het eind van de jaren tachtig nam haar privé-leven een wending. In de jaren 80 trad ze uit het actieve leven van de Sandinistische regering en verhuisde ze naar Amerika haar grote liefde achterna. Ze trouwde met de Amerikaanse journalist Carlos Casteldi. Nu woont ze afwisselend in Santa Monica (VS) en Managua (Nicaragua). Haar internationale doorbraak kwam pas in 1988 met de roman De bewoonde vrouw. Daarna publiceerde ze nog twee romans en een kinderboek. In haar nieuwste, autobiografische roman Kroniek van liefde en oorlog geeft ze een indringend beeld van haar leven en ontwikkeling, maar ook van de sandinistische beweging waar ze vanaf 1970 bij betrokken is.

Uit: Kroniek van liefde en oorlog

“Ik ben twee vrouwen geweest en heb twee levens geleid. Een van mijn vrouwen wilde alles volgens de klassieke kronieken van de vrouwelijkheid doen: trouwen, kinderen krijgen, gedienstig, meegaand en voedend zijn. De andere wilde de voorrechten van de man: onafhankelijkheid, voor zichzelf opkomen, in het openbare leven staan, mobiliteit, minnaars hebben. Leren hen met elkaar in evenwicht te brengen en hun krachten te verenigen, zodat hun gevechten, hun bijten en de haren uittrekken mij niet zouden verscheuren, heeft mij een groot deel van mijn leven gekost. Ik denk dat ik ten slotte heb bereikt dat beiden onder mijn huid samenleven. Zonder het vrouw zijn op te geven meen ik dat ik erin geslaagd ben ook man te zijn.

gioconda2

Gioconda Belli (Managua, 9 december 1948)

 

De Hongaars-Duirse schrijver Ödön von Horváth werd geboren op 9 december 1901 in Fiume. Horváth was de zoon van een Hongaars diplomaat, en bracht zijn jeugd dus reizend door. Hij was in Kroatië geboren, maar verbleef achtereenvolgens in Belgrado, Boedapest, Wenen en München. Hij studeerde germanistiek in deze laatste stad, maar besloot al snel van de pen te willen leven. Tussen 1926 en 1933 woonde hij hoofdzakelijk te Berlijn, in een steeds ongunstiger wordend klimaat; Horváth was een liberaal, die sterk afkerig stond tegenover het nationalisme. Als progressief schrijver kreeg hij zijn stukken na 1931 niet meer opgevoerd. Het waren volksstukken, geschreven in de post-expressionistische periode, die niet zelden met veel sarcastische humor de bekrompenheid van de Spießbürger, de kleinburgerlijke dorpsmens, op de korrel namen. Met Italienische Nacht en Geschichten aus dem Wienerwald oogstte Horváth veel succes: hij won de Heinrich von Kleist-Preis. Al snel kwam hij in conflict met de censuur; Glaube Liebe Hoffnung mocht niet meer opgevoerd worden. Na de machtsovername door de NSDAP ging Horváth in vrijwillige ballingschap naar Oostenrijk, en reisde gedurende enkele jaren door Europa. Zijn twee late romans, Jugend ohne Gott en Ein Kind unserer Zeit, werden in uitgeverij Allert de Lange te Amsterdam gepubliceerd; de werken zijn uiteraard antifascistisch en analyseren de verwildering van de jeugd in nazi-Duitsland. In Duitsland zelf werd Horváth persona non grata; in 1936 werd hij officieel uitgewezen, zijn boeken werden verbrand en de SA doorzocht zijn verblijfplaats. Desalniettemin ondernam Horváth een poging opgenomen te worden in de officieel aanvaarde schrijverskring van het Derde Rijk, de Reichsverband deutscher Schriftsteller. Het is niet duidelijk of hij echt hoopte toegelaten te worden, in geldnood zat of de nazistische overheid wou provoceren. Horváths dood is even intrigerend als anekdotisch. Na de Anschluss in 1938 vertrok Horváth node uit Oostenrijk. In Amsterdam droeg een waarzegger hem op naar Parijs te gaan, waar hem „een ingrijpende gebeurtenis“ te wachten stond. Horváth gehoorzaamde, en op de Champs Elysées viel inderdaad een boom op zijn hoofd, die hem op slag doodde. In zijn binnenzak stak, naast een pornografisch magazine, een reisvisum voor Amerika.

Uit: Gesammelte Werke

 

Wintersportlegendchen

„Wenn Schneeflocken fallen, binden sich selbst die heiligen Herren Skier unter die bloßen Sohlen. Also tat auch der heilige Franz. Und dem war kein Hang zu steil, kein Hügel zu hoch, kein Holz zu dicht, kein Hindernis zu hinterlistig – er lief und sprang und bremste derart meisterhaft, daß er nie seinen Heiligenschein verbog.
So glitt er durch winterliche Wälder. Es war still ringsum und – eigentlich ist er noch keinem Menschen begegnet und auch keinem Reh. Kur eine verirrte Skispur erzählte einmal, sie habe ihn auf einer Lichtung stehen sehen, woselbst er einer Gruppe Skihaserln predigte. Die saßen um ihn herum im tiefen Schnee, rot. grün. gelb, blau -und spitzten andächtig die Ohren, wie er so sprach von unbefleckten Trockenkursen im Kloster »zur guten Bindung”, von den alleinseligmachenden Stemmbögen, Umsprung-Ablässen und lauwarmen Telemarkein. Und wie erschauerten die Skihaserln, da er losdonnerte wider gewisse undogmatische Unterrichtsmethoden.“

 

Horvath

Ödön von Horváth (9 december 1901 – 1 juni 1938)

 

John Milton werd geboren op 9 december 1608 in Londen. Milton was de zoon van een Puriteinse schrijver en genoot onderwijs op de St. Paul’s School in Londen en aan Christ’s College in Cambridge (1625-1632). Al in Cambridge schreef hij enkele goede gedichten, zoals op eenentwintigjarige leeftijd Ode on the Morning of Christ’s Nativity (“Ode op Kerstochtend”). Hij bracht vijf rustige jaren door met lezen en schrijven in Horton in Buckinghamshire. In deze periode schreef hij L’Allegro, Íl Penseroso, Arcades, Comus en Lycidas, die allemaal de verheven geest van zijn religieuze overtuigingen uitdragen. In 1638 en 1639 reisde hij over het vasteland van Europa en kwam hij in contact met mannen als Grotius, Galileo en Lucas Holete, maar de uitbraak van de Engelse Burgeroorlog deed hem naar huis terugkeren. De daaropvolgende twintig jaar wijdde hij bijna geheel aan zijn werk voor de Puriteinse zaak. Miltons harde werken kostte hem zijn gezichtsvermogen, maar hij bleef tot de Restauration van Karel II in functie. Daarna trok hij zich gedesillusioneerd terug om zich weer aan de poëzie te wijden. Uit deze periode stamt het werk dat hem algemene roem bracht, Paradise Lost (1667). Daarna volgden het veel mindere Paradise Regained en Samson Agonistes (1671).

 

Uit:Paradise Lost

 

Of Mans First Disobedience, and the Fruit

Of that Forbidden Tree, whose mortal tast

Brought Death into the World, and all our woe,

With loss of EDEN, till one greater Man

Restore us, and regain the blissful Seat,

Sing Heav’nly Muse, that on the secret top

Of OREB, or of SINAI, didst inspire

That Shepherd, who first taught the chosen Seed,

In the Beginning how the Heav’ns and Earth

Rose out of CHAOS: Or if SION Hill

Delight thee more, and SILOA’S Brook that flow’d

Fast by the Oracle of God; I thence

Invoke thy aid to my adventrous Song,

That with no middle flight intends to soar

Above th’ AONIAN Mount, while it pursues

Things unattempted yet in Prose or Rhime.

And chiefly Thou O Spirit, that dost prefer

Before all Temples th’ upright heart and pure,

Instruct me, for Thou know’st; Thou from the first

Wast present, and with mighty wings outspread

Dove-like satst brooding on the vast Abyss

And mad’st it pregnant: What in me is dark

Illumine, what is low raise and support;

That to the highth of this great Argument

I may assert th’ Eternal Providence,

And justifie the wayes of God to men.

 

milton
John Milton (9 december 1608 – 8 november 1674)