Dahlia Ravikovitch, Joost van den Vondel, Christopher Paolini, Pierre Véry, Max Barthel

De Israëlische dichteres en schrijfster Dahlia Ravikovitch werd geboren op 17 november 1936 in een voorstad van Tel Aviv. Zie ook mijn blog van 17 november 2006 en ook mijn blog van 17 november 2007 en ook mijn blog van 17 november 2008.

The Roar of Waters

A bird twittered like a madwoman
Until it was spent
And then it wept.
I sank in a cloud of tenderness,
I sank
I dissolved.
But no, I was drowned in the ocean,
There a man loved me
Didn’t leave me a fingernail.
His hand grasped my hair,
In the hammering ocean
I was set to be wrecked.
His hand pulled at my hair
In the swarms of the ocean
I no longer remember a thing.

The Love of an Orange

An orange did love

The man who ate it.

A feast for the eyes

Is a fine repast;

Its heart held fast

His greedy gaze.

A citron did scold:

I am wiser than thou.

A cedar condoled:

Indeed thou shalt die!

And who can revive

A withered bough?

The citron did urge:

O fool, be wise.

The cedar did rage:

Slander and sin!

Repent of thy ways

For a fool I despise.

An orange did love

With life and limb

The man who ate it,

The man who flayed it.

An orange did love

The man who ate it,

To its flayer it brought

Flesh for the teeth.

An orange, consumed

By the man who ate it,

Invaded his skin

To the flesh beneath.

Vertaald door Chana Bloch and Chana Kronfeld

Dahlia Ravikovitch (17 november 1936 – 21 augustus 2005)
Hier met haar zoon

De Nederlandse dichter en schrijver Joost van den Vondel werd geboren op 17 november 1587 in Keulen. Zie ook mijn blog van 17 november 2006 en ook mijn blog van 17 november 2008.

Uit: Gysbreght van Aemstel

Het hemelsche gerecht heeft zich ten lange lesten

Erbarremt over my, en mijn benaeuwde vesten,

En arme burgery; en op mijn volx gebed,

En dagelix geschrey, de bange stad ontzet.

De vyand, zonder dat wy uitkomst durfden hopen,

Is, zonder slagh of stoot, van zelf het veld verlopen.

Mijn broeder
jaeght hem na, zy neemen vast de wijck,

En vlughten haestigh langs den Haerelemmer dijck.

Zoo stuift de zee voor wind met haer gedreve golven.

Zoo zaghmen menighmael een kudde wreede wolven,

En felle tigers vlien, voor ’t ysselijck geschreeuw

Van aller dieren vorst, den hongerigen leeuw,

Om niet al te levendigh en versch te zijn verslonden

Van hem, die op zijn jaght geen aes en had gevonden.

Hoe snel, hoe onverziens is deze kans gedraeit?

Alhier, daer ’t leger lagh, is ’t veld alsins bezaeit

Met wapens en geweer, verbaest van ’t lijf gereten,

Van ingebeelden schrick, en uit der hand gesmeeten,

Om zonder hindernis te vlieden langs den wegh.

Ja op ’t verjaeren zelf van ’t jaerige belegh

Word d’afgestrede muur van ’t lang belegh ontslaegen.

Hoe zal het gansche land van ons verlossing waegen.

De Kermerlander had met Waterlander dier

Gezworen duizendwerf, dat hy met zwaerd en vier

Vernielen zou eerlang de menschen en de daecken,

En tot een kerreckhof en asch en puinhoop maecken

Mijn oud mijn wettigh erf, en delven al mijn eer

In eenen poel , tot wraeck van Floris hunnen heer:

Om wiens vervloeckte dood ick lijde zoo onschuldigh,

Als yemant lijden magh, doch draegh mijn kruis geduldigh:

Of zoo ick schuldigh ben, en heeft het my gemist,

’t Is uit onnozelheid, en zonder argh of list.

Joost van den Vondel (17 november 1587 – 5 februari 1679)

De Amerikaanse schrijver Christopher Paolini in Los Angeles County, California, op 17 november 1983. Zie ook mijn blog van 17 november 2008.

Uit: Eldest

“The Council of Elders
Saphira’s breathing quickened, and she opened her eyes, yawning expansively. Good morning, little one.
Is it? He looked down and leaned on his hands, compressing the mattress. It’s terrible . . . Murtagh and Ajihad . . . Why didn’t sentries in the tunnels warn us of the Urgals? They shouldn’t have been able to trail Ajihad’s group without being noticed. . . . Arya was right, it doesn’t make sense.
We may never know the truth, said Saphira gently. She stood, wings brushing the ceiling. You need to eat, then we must discover what the Varden are planning. We can’t waste time; a new leader could be chosen within hours.
Eragon agreed, thinking of how they had left everyone yesterday: Orik rushing off to give King Hrothgar the tidings, Jörmundur taking Ajihad’s body to a place where it would rest until the funeral, and Arya, who stood alone and watched the goings-on.
Eragon rose and strapped on Zar’roc and his bow, then bent and lifted Snowfire’s saddle. A line of pain sheared through his torso, driving him to the floor, where he writhed, scrabbling at his back. It felt like he was being sawed in half. Saphira growled as the ripping sensation reached her. She tried to soothe him with her own mind but was unable to alleviate his suffering. Her tail instinctually lifted, as if to fight.
It took minutes before the fit subsided and the last throb faded away, leaving Eragon gasping. Sweat drenched his face, making his hair stick and his eyes sting. He reached back and gingerly fingered the top of his scar. It was hot and inflamed and sensitive to touch. Saphira lowered her nose and touched him on the arm. Oh, little one. . . .
It was worse this time, he said, staggering upright. She let him lean against her as he wiped away the sweat with a rag, then he tentatively stepped for the door.
Are you strong enough to go?
We have to. We’re obliged as dragon and Rider to make a public choice regarding the next head of the Varden, and perhaps even influence the selection. I won’t ignore the strength of our position; we now wield great authority written the Varden. At least the Twins aren’t here to grab the position for themselves. That’s the only good in the situation.
Very well, but Durza should suffer a thousand years of torture for what he did to you.
He grunted. Just stay close to me.
Together they made their way through Tronjheim, toward the nearest kitchen. In the corridors and hallways, people stopped and bowed to them, murmuring, “Argetlam,” or “Shadeslayer.” Even dwarves made the motions, though not as often. Eragon was struck by the somber, haunted expressions of the humans and the dark clothing they wore to display their sadness. Many women dressed entirely in black, lace veils covering their faces.”

Christopher Paolini (California, 17 november 1983)

De Franse schrijver Pierre Véry werd op 17 november 1900 in Bellon geboren. Zijn bekendste roman is waarschijnlijk Goupi-Mains rouges waarvan tijdens de bezetting van Frankrijk tijdens WO II een zeer succesvolle film gemaakt werd. Na Conde-sur-Noireau en Angoulême bezocht hij in 1913 de school van Sainte-Marie de Meaux, waar hij het geheime genootschap van Chiche-Capon oprichtte en waar hij zal deel uitmaakte van de Disparus de Saint-Agil. Na diverse baantjes en een aantal wielerwedstrijden en pogingen de wereld rond te reizen met zijn vriend Pierre Bearn opende Pierre Véry in 1924 de Galerie du Zodiaque,, een tweedehands boekwinkel, 52 rue Monsieur le Prince, in Parijs. Tot 1932, toen hij de boekwinkel verkocht aan Peter Beam, ontmoette hij er vele schrijvers, met name vrienden van boekhandel Shakespeare and Company: Andre Gide, Valery Larbaud . Hij schreef voor Journal littéraire et Paris Journal en bleef ook schrijven voor zichzelf. In 1930 ontving hij de eerste prijs voor de beste roman voor Le Testament de Basil Crookes. In 1938, ontdekte het grote publiek hem via de bioscoop door de verfilming van Disparus de Saint-Agil.

Uit: Signé Alouette

« J N Q P T T J C M F… Le panneau mystérieux avait disparu. Mais Dominique avait eu le temps de noter les lettres. Ce fut un jeu pour lui de déchiffrer ce cryptogramme, rédigé selon un code d’ailleurs enfantin. Il suffisait tout bêtement de remplacer chaque lettre par la lettre qui la précède directement dans l’alphabet. Cela donnait : I M P O S S I B L E Le panneau reparut. C’était l’autre face que l’on montrait à présent. B W B O U T B N F E J Le rideau retomba. – « Avant samedi », traduisit Dominique. Impossible avant samedi… Qu’est-ce que ça veut dire ? Qu’est-ce qu’il va se passer dans le coin, samedi ? Il se frappa le front. – La bijouterie. J’aurais dû m’en douter tout de suite. Le faux aveugle n’est pas un policier, ni un espion. C’est un gangster. Il fait partie d’une bande qui prépare un hold-up. Et ils ont un complice dans la maison d’en face. Groslier objecta que c’était une curieuse façon, de la part du faux aveugle, de tourner le dos à la bijouterie pour recevoir des messages. – Et les lunettes noires, qu’est-ce que tu en fais ? Il y a un des verres qui est une glace : il fait rétroviseur, répliqua Dominique. Au sortir du cours, il se hasarda dans la maison d’en face et, sans être vu du concierge, grimpa au premier. Dans un couloir, une porte non fermée à clef ouvrait sur un débarras où étaient rangés des instruments de ménage : balai, pelle, seau, une cireuse, un aspirateur. Une fenêtre donnait sur la rue. Il écarta le rideau. Les camarades aux aguets sur le trottoir opposé firent signe qu’il s’agissait bien de cette fenêtre. Minutieusement, Dominique inspecta le débarras en s’inspirant des méthodes chères à Sherlock Holmes. Il ne recueillit aucun indice qui pût révéler l’identité de l’auteur des messages.
Tout ce qu’il trouva, ce fut, dans le tiroir d’une petite table boiteuse, un fusain à dessin. Il avait servi à rédiger le message, évidemment. Question : le fusain garde-t-il les empreintes digitales ? C’était peu probable. Néanmoins Dominique, à tout hasard, emporta le fusain enveloppé dans son mouchoir – comme l’on doit faire, ainsi qu’il l’avait lu dans un traité de technique criminelle. Puis il rejoignit ses camarades. Impossible avant samedi. Samedi : cambriolage de la bijouterie ! « Si l’on pouvait assister au cambriolage, c’est ça qui serait… qui serait… » La cervelle de Dominique, ce chasseur-né, était en ébullition. – Si l’on pouvait capturer un des bandits ? Alors, là, ce serait… ce serait… – Tu es fou, Grand Chef ! jeta Baba au Rhum, terrifié. Le gangster aurait vite fait de t’expédier un « pruneau ». Ou de te démolir d’un seul coup de poing ! Ce qu’il faut, c’est aller au commissariat de police. – Tu me prends pour un indicateur ? – Non, bien sûr, Grand Chef. Moi, je disais ça…, bafouilla Baba au Rhum.“

Pierre Véry (17 november 1900 – 12 oktober 1960)

Zie voor onderstaande schrijver ook mijn blog van 17 november 2008.

De Duitse dichter en schrijver Max Barthel werd geboren in Dresden-Loschwitz op 17 november 1893.

Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne

Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.

Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem ‘de man die sneller schrijft dan God kan lezen’. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: “Kind van stad en land” (1936), “Meneer Visser’s hellevaart” (1936), “Ierse nachten” (1946), “De toekomst de religie” (1947), “Pastorale 1943” (1948), “De koperen tuin” (1950), “Ivoren wachters” (1951), “Essays in duodecimo” (1952) en “Het genadeschot” (1964).

Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle “Gefallen”. Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond – hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar – besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de ‘Duitse ziel’ in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull

De Nederlandse dichter Jakobus Cornelis Bloem werd geboren op 10 mei 1887 in Oudshoorn. Bloem stamde uit een stijlvolle, patricische familie. Op 12 mei 1921 verscheen eindelijk Het verlangen, vooral dank zij de krachtdadige hulp van zijn vriend Jan van Krimpen, die ook de typografie verzorgde In 1925 ontmoette Bloem de 19-jarige Clara Eggink. Het volgende jaar trouwden zij. Vrijwel tegelijk met de geboorte van hun zoon Wim op 8 september 1927 werd Bloem ontslagen bij de NRC. In mei 1928 werd Bloem benoemd tot griffier aan het kantongerecht De Lemmer, uit welk ‘Friesch Cayenne’ hij in 1931 werd overgeplaatst naar Breukelen. Afgezien van kleine opflakkeringen in 1924/25 en 1929 (samen vijf verzen), duurde het tot 1930 voor hij weer ‘aan de schrijverij’ raakte. Dit resulteerde in het jaar daarop in de bundel Media vita. Tussen 1934 en 1937, maar vooral in dat laatste jaar, schreef Bloem de verzen die uitkwamen als De nederlaag. Zijn Verzamelde gedichten verschenen in 1947, al spoedig enige malen herdrukt, en daarmee kwam eindelijk ook de officiële erkenning van zijn dichterschap: Constantijn Huygens-prijs (1949), P.C. Hooftprijs (1952), en ten slotte de grote Prijs der Nederlandse Letteren (1965). Na een langdurige ziekte die hem volstrekt hulpbehoevend maakte, overleed Bloem op 10 augustus 1966. Hij werd begraven in Paasloo (Overijssel).

Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid’. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.

K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.