De Tsjechische schrijver, dichter, journalist en vertaler Josef Václav Sládek werd geboren op 27 oktober 1845 in Zbiroh. De zoon van een metselaar studeerde aan het academische gymnasium in Praag. Hier raakte hij bevriend met Jaromír Čelakovský en met de vrijdenkende graaf Wenzel Koinic. Hoewel de ouders wilden dat hij priester zou worden ging Sládek natuurkunde en wiskunde studeren. Na de scheiding van zijn ouders kwam hij in financiële moeilijkheden. In 1868 onderbrak hij zijn studie en bezocht hij op uitnodiging van een zakenman uit Chicago, wiens zoon de Tsjechische taal moest leren, de Verenigde Staten. Hij werkte als redacteur van Tsjechische kranten, gaf les aan kinderen van Poolse immigranten, verdiende zijn geld op boerderijen en als arbeider in de spoorwegbouw. Dit tweejarige verblijf beïnvloedde zijn latere leven. Hij was, niet alleen in het lot van de zwarten en de Indianen, maar ook in de Anglo-Amerikaanse literatuur geïnteresseerd Bij zijn terugkeer onderwees hij Engels aan de Handelsacademie en de Technische Universiteit en werkte later als docent aan de Karelsuniversiteit in Praag en van 1870-1875 als redacteur bij de krant Národní listy. In 1873 trouwde hij met Emilie Nedvídková die een jaar later overleed. Sládek nam deel aan de uitgave van het tijdschrift Lumír, waarvoor hij ook vanaf 1977 als redacteur en tot 1898 als hoofdredacteur werkte en was lid van de kunstenaarsgroep Lumírovci. In 1900 ging hij met pensioen. Hij verbleef meer en meer in zijn geboorteplaats, waar hij ook de meeste werken van Shakespeare vertaalde.
At The Gates Of Fortune
At Fortuna’s gates I hammered,
as do all when sentimental; –
opening, it reached out, led me
in with hand kind, warm and gentle.
Fortune smiled. – I stood encircled
by the happy. – “Light-hearts may”,
quoth she, “through my portals enter.
You seek joy?“
I said: “No way”.
The Crystal Spring
I know a glade, spring crystal clear,
in deepest woodland, crowned
by shady ferns in silhouettes,
red heather all around.
There thirsty hinds and songbirds sip,
by the old sycamore,
the birds by blazing light of day,
the hinds by night, no more.
Once the deep woods to dreams succumb,
everything hushed and still,
the heaven’s dome and woodland spring
with golden starlight fill.
Vertaald door Václav Z J Pinkava
Mir ist ein Quell ganz von Kristall
Mir ist ein Quell ganz von Kristall
Im tiefsten Wald vertraut.
Rings wachsen dunkle Fame dort
Und rotes Heidekraut.
Zur Tränke unterm Ahornstamm
Führt einer Hindin Spur.
Der Vogelschwarm kommt untertags.
Die Hindin nächtens nur.
Legt sich zum Schlaf der tiefe Wald,
Von Stille rings umhüllt,
Dann ist der Himmel wie der Quell
Von Sternengold erfüllt.
Josef Václav Sládek (27 oktober 1845 – 28 juni 1912)
Portret door Jan Vilímek, z.j.