In 2002 publiceerde Peter Verstegen een selectie van door hem zelf vertaalde gedichten van Paul Verlaine, door hem ook zorgvuldig in een biografische context geplaatst. Daar lees ik op deze lange zomeravond met veel plezier in. Rond 1888 ging het gerucht dat Arthur Rimbaud dood was. De jonge garde Decadenten had toen geëist dat zijn stoffelijk overschot zou worden opgespoord en overgebracht naar Parijs, om bijgezet te worden in het Panthéon. Hierna was het tot Parijs doorgedrongen dat Rimbaud zich als handelaar gevestigd had in het Oostafrikaanse Harar. Het volgende gedicht van Verlaine is dus eigenlijk een – prachtig – In Memoriam.
À Arthur Rimbaud
Mortel, ange et démon, autant dire Rimbaud,
Tu mérites la prime place en ce mien livre,
Bien que tel sot grimaud t’ait traité de ribaud
Imberbe et de monstre en herbe et de potache ivre.
Les spirales d’encens et les accords de luth
Signalent ton entrée au temple de mémoire
Et ton nom radieux chantera dans la gloire,
Parce que tu m’aimas ainsi qu’il le fallut.
Les femmes te verront grand jeune homme très fort,
Très beau d’une beauté paysanne et rusée,
Très désirable, d’une indolence qu’osée !
L’histoire t’a sculpté triomphant de la mort
Et jusqu’aux purs excès jouissant de la vie,
Tes pieds blancs posés sur la tête de l’Envie !
Paul Verlaine
Voor Arthur Rimbaud
Mens, engel duivel ook is Rimbaud onbetwist ;
De ereplaats in dit mijn boek staat voor jou open,
Al moest een zotte frik je afdoen als verlopen
Sujet, baardeloos monster, dronken lyceïst
Opkringelende wierook, rijke luitakkoorden
Groeten jou in de tempel der gedachtenis,
Je naam zingt luisterrijk van wat jouw glorie is,
Omdat je mij hebt liefgehad zoals het hoorde.
De vrouwen zien je als een jonge sterke vent,
Van boerse schoonheid, boerenslim ook op zijn tijd,
Begeerlijk en daarbij gevaarlijk indolent.
Je overwon de dood, is al van jou geschreven,
En dat je mateloos maar puur genoot van ’t leven,
Je blanke voeten rustend op de kop van Nijd!
Vertaling Peter Verstegen
Uit: Paul Verlaine: Een droom vreemd en indringend,
Uitgeverij G.A. van Oorschot, Amsterdam 2002
De Franse beroepspiloot en schrijver Antoine de Saint-Exupéry werd geboren in St. Maurice de Remens op 29 juni 1900. Wereldberoemd werd hij met het boekje Le Petit Prince (De Kleine Prins). In 1931 trouwde hij met Consuelo Suncin Sandoval (San Salvador 1901). Hun huwelijk bleef kinderloos. Consuelo stierf in 1979 te Parijs.
Ook door zijn allerlaatste ‘daad’ bleef zijn naam voortleven: op 31 juli 1944 keerde hij niet terug na een vlucht met een Lockheed Lightning P38J, waarmee hij vanaf Corsica verkenningen had uitgevoerd boven het Rhônedal, een onderdeel van de geallieerde voorbereidingen voor de invasie in Zuid-Frankrijk. Lang bleef zijn verdwijning een mysterie, omdat zijn lichaam noch zijn vliegtuig werden teruggevonden. Op 7 april 2004 vond men echter voor de kust van Marseille op 60 meter diepte de wrakstukken van zijn toestel, waarmee officieel is komen vast te staan dat hij daar is beschoten, neergestort en omgekomen.
Citaten:
« Adieu, dit le renard. Voici mon secret. Il est très simple : on ne voit bien qu’avec le cœur, l’essentiel est invisible pour les yeux. »
« Je ne te dirai point les raisons que tu as de m’aimer. Car tu n’en as point. La raison d’aimer, c’est l’amour. »
« Que m’importe que Dieu n’existe pas. Dieu donne à l’homme de la divinité. »
