De Engelse romanschrijver en essayist Edward Morgan Forster werd geboren op 1 januari 1879. Zijn beroemdste roman is A Passage To India. Daarna heeft hij lange tijd geen romans meer gepubliceerd, en Maurice, zijn enige roman met een openlijk homoseksuele thematiek, mocht pas posthuum verschijnen. De kritiek heeft daarop wel gepostuleerd dat Forsters creatieve bron na 1924 opdroogde doordat hij niet de moed had zich te uiten over zijn homoseksuele geaardheid. Hij heeft ook zijn hele leven lang teruggetrokken geleefd, in een kamer in de Universiteitsgebouwen van Cambridge. Zijn werk heeft als thematiek veelal de botsing tussen twee culturen, en de onoverbrugbaarheid van de verschillen. A Passage to India is een beschrijving van het leven in India onder Britse heerschappij en toont de vooroordelen die de Britten en Indiërs ten opzichte van elkaar hebben en de conflicten die daarvan het gevolg zijn. In ander werk (A Room with a View; en Howards End, dat wel als zijn beste werk wordt beschouwd) speelt het conflict tussen maatschappelijke klassen een grote rol. Forster zelf, die uit de gegoede burgerij voortkwam, voelde zich vooral aangetrokken tot jongens uit het arbeidersmilieu: precies dit cultuurverschil komt ook in Maurice ten tonele. Zijn seksuele bevrijding beleefde hij trouwens tijdens een verblijf in India. Hij haalde inspiratie voor zijn romans uit de reizen die hij maakte naar Egypte, Duitsland en India.
Uit: A Room with a View
“The Signora had no business to do it,” said Miss Bartlett, “no business at all. She promised us south rooms with a view close together, instead of which here are north rooms, looking into a courtyard, and a long way apart. Oh, Lucy!”
“And a Cockney, besides!” said Lucy, who had been further saddened by the Signora’s unexpected accent. “It might be London.” She looked at the two rows of English people who were sitting at the table; at the row of white bottles of water and red bottles of wine that ran between the English people; at the portraits of the late Queen and the late Poet Laureate that hung behind the English people, heavily framed; at the notice of the English church (Rev. Cuthbert Eager, M.A. Oxon.), that was the only other decoration of the wall. “Charlotte, don’t you feel, too, that we might be in London? I can hardly believe that all kinds of other things are just outside. I suppose it is one’s being so tired.”
“This meat has surely been used for soup,” said Miss Bartlett, laying down her fork.
“I want so to see the Arno. The rooms the Signora promised us in her letter would have looked over the Arno. The Signora had no business to do it at all. Oh, it is a shame!”
“Any nook does for me,” Miss Bartlett continued; “but it does seem hard that you shouldn’t have a view.”
Lucy felt that she had been selfish. “Charlotte, you mustn’t spoil me: of course, you must look over the Arno, too. I meant that. The first vacant room in the front–”
“You must have it,” said Miss Bartlett, part of whose travelling expenses were paid by Lucy’s mother–a piece of generosity to which she made many a tactful allusion.
“No, no. You must have it.”
“I insist on it. Your mother would never forgive me, Lucy.”
“She would never forgive me.”
The ladies’ voices grew animated and–if the sad truth be owned–a little peevish. They were tired, and under the guise of unselfishness they wrangled. Some of their neighbours interchanged glances, and one of them–one of the ill-bred people whom one does meet abroad–leant forward over the table and actually intruded into their argument. He said:
“I have a view, I have a view.”
Miss Bartlett was startled. Generally at a pension people looked them over for a day or two before speaking, and often did not find out that they would “do” till they had gone. She knew that the intruder was ill-bred, even before she glanced at him. He was an old man, of heavy build, with a fair, shaven face and large eyes. There was something childish in those eyes, though it was not the childishness of senility. What exactly it was Miss Bartlett did not stop to consider, for her glance passed on to his clothes. These did not attract her. He was probably trying to become acquainted with them before they got into the swim. So she assumed a dazed expression when he spoke to her, and then said: “A view? Oh, a view! How delightful a view is!”
Edward Morgan Forster (1 januari 1879 – 7 juni 1970)
De Amerikaanse schrijver Jerome David Salinger werd in New York geboren op 1 januari 1919. Hij publiceerde zijn werk onder de schrijversnaam J.D. Salinger. The Catcher in the Rye (De vanger in het graan) is ongetwijfeld zijn beroemdste werk. Teleurgesteld in de literaire wereld besloot hij vanaf 1963 om zijn werk niet meer te publiceren. Hij leidt sindsdien een teruggetrokken bestaan in Cornish (New Hampshire). Salinger publiceerde vier boeken: The Catcher in the Rye (1951), Nine Stories (1953), Franny and Zooey (1961), Raise High the Roof Beam, Carpenters and Seymour, an introduction (1963)
Uit: The Catcher in the Rye
“IF YOU REALLY want to hear about it, the first thing you’ll probably want to know is where I was born, and what my lousy childhood was like, and how my parents were occupied and all before they had me, a
nd all that David Copperfield kind of crap, but I don’t feel like going into it, if you want to know the truth.
…………..”
“…What gets me about D.B., though, he hated the war so much, and yet he got me to read this book A Farewell to Arms last summer. He said it was so terrific. That’s what I can’t understand. It had this guy in it named Lieutenant Henry that was supposed to be a nice guy and all. I don’t see how D.B. could hate the Army and war and all so much and still like a phony like that. I mean, for instance, I don’t see how he could like a phony like that and still like that one by Ring Lardner, or that other one he’s so crazy about, The Great Gatsby. D.B. got sore when I said that, and said I was too young and all to appreciate it, but I don’t think so. I told him I liked Ring Lardner and The Great Gatsby and all. I did, too. I was crazy about The Great Gatsby. Old Gatsby. Old sport. That killed me. Anyway, I’m sort of glad they’ve got the atomic bomb invented. If there’s ever another war, I’m going to sit right the hell on top of it. I’ll volunteer for it, I swear to God I will.”
J.D. Salinger (New York, 1 januari 1919)
Kristijonas Donelaitis was een Pruisisch – Litouwse Lutheraans geestelijke en dichter. Hij werd geboren op 1 januari 1714 in Lasdinehlen bij Gumbinnen in het oostelijk deel van Oost-Pruisen. Hij schreef het eerste Litouwse gedicht, Metai (De seizoenen) en legde zo de grondsteen voor de Litouwse poëzie. Hij stierf op 18 februari 1780.
Uit: The Seasons (Engelse vertaling van Metai door Nadas Rastenis)
Joys of Spring (fragment)
The climbing sun again was wakening the world
And laughing at the wreck of frigid winter’s trade.
The icy season’s grip was thouroughly undone,
And heaps of high-piled snow had dwindled down to naught.
Each day a soft south breeze caressed the barren fields
And coaxed each blade and leaf to rise again and live.
Each hill and dale had cast away the snowy furs;
The bush and heath were glad to heed the springtime’s call.
All things that died away in tearful autumn’s mire,
All things that lay in sleep beneath the winter’s ice,
Or huddled shivering under a stunted bush,
Crept out in joyous throngs to hail the smiling spring.
The rats and skunks came forth from secret holes and nooks
Crows, ravens, magpies, owls sailed on from bough to bough.
Mice, moldwarps and their young, acclaimed the glowing warmth
The countless flies and bugs, mosquitos, gnats and fleas.
In ever growing swarms were rallying each day
And gaping all around to sting the rich and poor.
The queen bee, too, called forth her subjects to the task,
Commanding them to start again upon their work.
Soon endless swarms of them began to buzz and zoom,
Afifing merry tunes and flying far and wide;
Secluded in the nooks, lean spiders spun their threads,
Or, scaling up and down, stretched long entrapping nets.
Even the wolves and bears at the green forest’s edge
Hunted in joyous mood for some unwary game.
Kristijonas Donelaitis (1 januari 1714 – 18 februari 1780)
De Nederlandse dichter, filosoof en advocaat Johannes Kinker werd geboren in Nieuwer-Amstel op 1 januari 1764. De ouders van Johannes Kinker kwamen uit Duitsland. Als tienjarige begon Kinker met het schrijven van gedichten en verhalen in het Nederlands en in het Latijn. Hij studeerde medicijnen en rechten in Utrecht en verhuisde daarna naar Den Haag, waar hij werkte als advocaat en als literair journalist. Van 1817 tot aan de Belgische Opstand in 1830 was hij aan de pas opgerichte universiteit van Luik hoogleraar Nederlandse taal- en letterkunde en welsprekendheid. Hij pleitte sterk voor de eenheid van Noord- en Zuid-Nederland. In de filosofie was hij een navolger van Spinoza en Kant. Hij bestreed de denkbeelden van Willem Bilderdijk op zowel filologisch als filosofisch gebied. Het literaire talent van Kinker is vooral terug te vinden in zijn parodieën, onder meer op het werk van Rhijnvis Feith. Bekende gedichten van zijn hand zijn Alleven of de wereldziel (1812 en De jonge Kloë. Filosofische werken: God en Vrijheid (1800), Wilskracht en Deugd (1803), en Gedachten bij het graf van Kant (1805). Zijn Gedichten verschenen in drie delen in 1818-1821. Johannes Kinker is de naamgever van de Kinkerstraat in Amsterdam, en daarmee ook van de omliggende Kinkerbuurt.
Stille bemoeding (fragment)
Na de inlijving van Holland in het Fransche keizerrijk.
Het Vaderland bestaat, wat lot ons zij beschoren!
Nog heft het zijn gelaat, en zonder blos, omhoog.
Zoo lang zijn schoone spraak voor ’t oor niet gaat verloren;
Zoo lang wij nog haar’ klank en volle taalkracht hooren;
Zoo lang blinkt Holland aan der volkren Hemelboog!
En schoon wij ’t aan dien trans met naauwlijks merkbre stralen,
Verknocht aan ’t Starrenbeeld, waar ’s werelds oog op staart,
Gelijk een nietig stip onzeker om zien dwalen; –
’t Zal voor ’t gewapende oog in stillen luister pralen,
Zoo lang ’t inwendig vuur, zijn taal slechts blijft bewaard.
Roemt, Belgen! roemt vrij op de Heldendaân der vaderen;
Maar laat het nimmer zijn ten hoon van ’t nageslacht!
Vaak valt het ligter, de eer te kluistren, onder ’t naderen,
Dan, deinzend, met beleid zijn krachten te vergaderen,
En post te vatten, bij het vallen van den nacht.
Uw rijke taal blijft de ark, die wij vereenigd dragen,
Waarin het nageslacht der vaadren geest aanschouwt!
Al praalt die bondkist thans niet op een’ zegewagen,
Al torschen wij haar voort – laat ons niet suffend klagen,
Maar waken bij dit pand aan onze zorg betrouwd!
Dóór haar stroomt, met een’ vloed van zwellende gedachten,
De stoute geest van ’t volk, dat zich zelv’ vormde, en schiep,
Dat op de puinen van zijn Erf zijn heil blijft wachten;
Van ’t volk, dat eens zijn’ grond met onbezweken krachten,
Natuur ten spijt, met taai geduld ten aanzijn riep.
Johannes Kinker (1 januari 1764 – 16 september 1845)