Marcel Proust, Erik Jan Harmens, Salvador Espriu, Hermann Burger, Gerhard L. Durlacher, Jürgen Becker, Alice Munro, Nicolás Guillén

De Franse schrijver Marcel Proust werd geboren in Auteuil op 10 juli 1871. Zie ook mijn blog van 10 juli 2010 en eveneens alle tags voor Marcel Proust op dit blog.

Uit: Op zoek naar de verloren tijd, De kant van Swann (Vertaald door Nico Lijsen)

“Heel lang ben ik vroeg naar bed gegaan. Soms, als de kaars nauwelijks gedoofd was, vielen mijn ogen zo snel dicht dat ik geen tijd meer had om te denken: ‘Nu val ik in slaap.’ En een half uur later werd ik wakker door de gedachte dat het tijd was de slaap te zoeken; ik wilde het boek wegleggen dat ik nog in mijn handen meende te hebben en het licht uitblazen; in mijn slaap was ik blijven nadenken over wat ik zojuist gelezen had, maar die overdenkingen waren langs ietwat vreemde paden gegaan; ik had de indruk dat ik het zelf was waarover het boek ging: een kerk, een strijkkwartet, de rivaliteit tussen Frans de Eerste en Karel de Vijfde.
(…)

Maar sinds kort begin ik, als ik mijn oor te luisteren leg, heel goed het snikken te horen, dat ik voor mijn vader met moeite wist te onderdrukken en dat pas uitbrak toen ik met mijn moeder alleen was. In werkelijkheid is het nooit opgehouden; en alleen doordat het leven om me heen nu stiller wordt, hoor ik het opnieuw, zoals de klokken van een klooster, die de hele dag door de geluiden van de stad zozeer overstemd worden dat men denkt dat ze zwijgen, maar die in de stilte van de avond weer beginnen te luiden.
(…)

De gewenning! Zij is een handige, maar langzame binnenhuisarchitecte die onze geest eerst wekenlang in een provisorische omgeving laat kwijnen, maar waar men toch gelukkig mee is want zonder haar en alleen uit eigen kracht zou je niet in staat zijn een huis bewoonbaar te maken.”

 
Marcel Proust (10 juli 1871 – 18 november 1922)

 

De Nederlandse dichter Erik Jan Harmens werd op 10 juli 1970 geboren in Harderwijk. Zie ook alle tags voor Erik Jan Harmens op dit blog.

 Sekspalm

zoëven was ik je naam ineens kwijt
ik kwam nog wel tot initialen maar de volle naam moest ik uit mijn outlook halen

regen viel pathetisch neer
als een roversbendeleider die zijn moeder niet rolvast uit kan zwaaien
zei ik wees een lafaard en kom hier

ik klapte mijn samsung open geen bericht weer dicht dan koekoek
ik klapte mijn samsung open één bericht dat ik opende koppensnelde en verwijderde

god leidde mij naar een vlakte waar hij me aan mijn lot overliet
ik spitte de zaak om en irrigeerde

vanzelfsprekend toen ik zwarte cijfers schreef
klonk daar de bonsbons van de heer

de volgende vlakte kon de k krijgen
daar mocht ik blijven
ik hield de vingertoppen van mijn handen boven mijn hoofd bij wijze van vouwtent tegen elkaar

we werkten als dode paarden
de zon kwam nog niet op of alweer onder

ik klapte mijn samsung open geen bericht weer dicht dan koekoek
ik klapte mijn samsung open één bericht dat ik opende en tranen

in een dunne droom renden we de trap op alsof daar de tram
bij gebrek aan tijd ramden we deur en op de vuile was
scheurden we uit onze kleren als de hulk dan waterpas

in een nog dunnere droom werd mijn pik pas hard toen je zei ook gewoon kunnen liggen

 
Erik Jan Harmens (Harderwijk, 10 juli 1970)

 

De Spaanse (Catalaanse) schrijver en dichter Salvador Espriu i Castelló werd geboren op 10 juli 1913 in Santa Coloma de Farners. Zie ook alle tags voor Salvador Espriu op dit blog.

MORGENLIED

In Gedanken an Goethe
Wach auf, schon tagt es neu,
schon leuchtet
Frühlicht, das altgetreu
dir stille Wege weist, von Dunst umfeuchtet.
Nichts sollst du missen,
wandernd und schauend bis zum letzten Strahl.
Denn alles wird dir mal
im Nu entrissen.

 

MIT STÖCKEN SUCHEN DIE BETTLER

Mit ihren Stöcken tasteten die Bettler einen nach dem
anderen
die Stäbe an den Zäunen meiner Straße ab.
Nächtliche Angst im grellen Licht der Sonne,
sie kamen vom Agavenweg Mal Temps,
näherten sich allmählich von der Steige her,
und baten von Tür zu Tür um milde Gaben.
Einmal in der Woche kamen die Armen
in langsamer, fast stockender Prozession
und schrien uns mit heiseren Singsangstimmen
den zähen unanständigen Markt von Schmutz und Übel zu.
Der Zug bewegte sich bergabwärts bis zum kleinen Platz,
verlor sich schließlich hinter hohen, staubigen Platanen,
jenseits dem jetzt schon fernen Schatten der Zypressen.
Wie blieben die Portale und Höfe verschmutzt,
das bißchen Luft vom Meer, das volle Licht des Sommers!
Doch immer zottelte der alte Blinde hinterher,
der alles mit den Wunden seiner Augen ansah,
gierigen, blutüberlaufenen, glühenden Augen,
die offen blieben, ohne Antwort
auf die Frage unseres Schreckens
und aufgerissen in der leeren Höhle starrten bis sie
die Schwärze eines Mückenschwarms mit einem
plötzlichen und dichten Flug bedeckte.

 

Vertaald door Fritz Vogelsang

 
Salvador Espriu (10 juli 1913 – 22 februari 1985)

 

De Zwitserse dichter en schrijver Hermann Burger werd op 10 juli 1942 in Burg (Kanton Aargau) geboren. Zie ook alle tags voor Hermann Burger op dit blog.

Uit: Der Orchesterdiener

„Ich, ja ich, Herr Generalmusikdirektor, bin – wenn es nach meiner Wenigkeit ginge, bräuchten Sie gar keine weiteren Bewerbungen mehr, die ja nur Störkandidaten sein können, abzuwarten – zweifelsohne der richtige, ohne Zweifel der seit langem gesuchte Mann für den vakanten, um nicht zu sagen verwaisten, nach dem Tod des legendären Urfer recht eigentlich verwaisten Posten eines Orchesterdieners bei der städtischen Philharmonie. Wie nur, so frage ich Sie und den von Ihnen präsidierten Berufungsausschuß frank, konnte es sich ein so reputierter Klangverein wie das hiesige Symphonieorchester einen ganzen Konzertwinter lang leisten, auf ein so wichtiges Komplettierungsmitglied seiner Garnitur zu verzichten? Ich will hier nicht in den Enthymnisierungs-Tenor gewisser Kritiker einfallen, aber das Gebotene war wirklich dementsprechend. Die Enigma-Variationen von Elgar: durchgefallen; die Turangalîa-Symphonie: durchgefallen; Bruckners Vierte: durchgefallen; und dies nur, so meine, dem Weltbild eines Orchesterdieners entsprechende Ansicht, weil hinter der Bühne, sagen wir mal: der disphonische Brennpunkt fehlte, was ich noch erläutern werde. Keine Formation der Welt hätte eine derart elementare Lücke, eine solche Besetzungskluft eine ganze Saison lang verkraftet, nicht das Leipziger Gewandhausorchester, nicht das Amsterdamer Concertgebouw-Orkest, nicht die I Musici di Roma, schon gar nicht die Camerata Academica des Salzburger Mozarteums. Alle diese ja weiß Gott für superlativisch kaum auszudrückende Spitzenqualität bürgenden Vereinigungen hochsensibler Instrumentalvirtuosen beschäftigen nicht nur einen sich auf das Zudienen aller möglichen, für eine Aufführung benötigten Utensilien bestens verstehenden Vertrauensmann, sondern sorgen, für den Fall, daß er plötzlich stirbt – und wo anders findet ein treuer Orchesterdiener den Tod als hinter, vielmehr unter der Bühne – , auch für Nachwuchs, der sozusagen aus dem ad infinitum begeisterungsfähigen Stehparterre der manuell begabten Anhänger rekrutiert wird.“

 
Hermann Burger (10 juli 1942 – 28 februari 1989)
 

 

De Nederlandse schrijver Gerhard L. Durlacher werd geboren in Baden-Baden op 10 juli 1928. Zie ook alle tags voor Gerhard L. Durlacher op dit blog.

Uit: Strepen aan de hemel

Hij gooit een halfvergane augurk tussen ons. De meute valt er op aan. Een tweede, derde worp. Door afgunst en honger handgemeen. Wij dringen naar de ton. Dan grijpen ook de SS-ers in het vat en laten samen met hem onder brullend gelach de verrotte groente op onze hoofden en schouders neerkomen. Hun kermisvermaak eindigt als wij strompelend en kruipend naar de barakken vluchten, in paniek gebracht door schoten in de lucht. Op de appèlplaats blijven twee mannen liggen: eengeworden met het afval.”
(…)

“In niets onderscheidde hij zich van de andere gevangenen. Alleen zijn streeppak was wat schoner. Uit zijn zak haalt hij een pakje, legt twee scalpels neer, beduidt mij de voet op een kruk te zetten. Ondraaglijke pijn die plotseling vermindert als hij gesneden heeft. Ik stroom leeg als een gebarsten varkensblaas, verlies het bewustzijn. Als ik bijkom, zit hij naast me. Twee tabletten laat hij me innemen, geeft me water en drukt nog drie tabletten in mijn hand: “vergeet niet ze te slikken, het zijn mijn laatste Prontosiltabletten”.

 
Gerhard L. Durlacher (10 juli 1928 – 2 juli 1996)
Gebeeldhouwd portret in brons door Anneke Dammers

 

De Duitse dichter en schrijver Jürgen Becker werd op 10 juli 1932 in Keulen geboren. Zie ook alle tags voor JÜrgen Becker op dit blog.

Was zu erreichen ist

Die nächste Stunde. Als würde man warten. Aber
die Beschäftigungen gehen weiter, von den Altlasten wollen wir
gar nicht erst reden.

Hell genug ist es draußen. Es bedarf keiner
Aufforderung kein Motiv für den Leitartikel; ich sag dir
alles früh genug.

Es ist wirklich ganz einfach. Mit dem Rücken zur Wand,
zum Fenster, zum Bildschirm, zur Tür. Nichts mitbringen,
der Tisch bleibt jetzt leer.

 

Für nachmittags

Die Astern oder der Kunstverein, man will es schon
genauer wissen. Nachmittags vielleicht, wenn
die Schatten länger werden und der Pfeifton aufhört,
der aus einem der oberen Fenster kommt. Du kannst
auch das Thema wechseln, Motive suchen jenseits
des Gartenzauns, hinter dem der Horizont beginnt.

Ein paar alte Lebensläufe hängen im Schrank, und
geht man der Sache nach, hört jede Geschichte
mit dem Anfang der Zweifel auf. Wer saß denn
am Tisch, der auf dem Foto kein Tisch, sondern
die Seefläche zwischen den Pappeln ist. Datum
korrekt, aber dann fehlt die letzte Adresse, und
der Name sagt einem nichts. Der Pfeifton
bricht ab, Männer treten ins Bild; ein Hut fliegt
übers Feld, von Anfang an die Hagebutten leuchten.

Nur hörst du vom Kunstverein nichts, falls es
der Kunstverein war. Oft melden sich Stimmen, die
Täuschendes sagen, aber glaub’ mir, die Fledermäuse
gestern abend waren echt. Die Astern brachten wir mit
aus Bornim, als die Landkarte und der Verlauf
der Chaussee wieder stimmten. Soviel ist sicher, und
mit Stille und Schatten kann der Nachmittag kommen.

 
Jürgen Becker (Keulen, 10 juli 1932)

 

De Canadese schrijfster Alice Munro werd geboren op 10 juli 1931 in Wingham, Ontario. Zie ook alle tags voor Alice Munro op dit blog.

Uit: Te veel geluk, Dimensies (Vertaald door Pleuke Boyce)

“Doree moest drie bussen nemen: een naar Kincnrdine. waar ze op die naar London‘ wachtte. waar ze dan weer op de stadsbus wachtte die naar de inrichting ging. Zc ging ‘s zondagsmorgens om negen uur op pad. Door hct lange wachten op a1 die bussen deed ze er tot twee uur ’s middags over om de ruim honderdvijftig kilometer af te leggen. Ze zou al dat gezit. in de bus en in de wachtkamers niet erg moeten vindcn. want in haar dagelijkse werk was geen sprake van zitten.
Ze was kamermeid bij de Blue Spruce Inn. Ze schrobde badkamers. deed schone lakens op de bedden, stofzuigde kleden en zeemde spiegels. Ze hield van het werk. ze moest haar aandacht erbij houden en was ‘s avonds moe genoeg om te kunnen slapen. Ze werd maar zelden met een echte grote rotzooi geconfronteerd. hoewel sommige vrouwen op het werk verhalen vertelden waar je niet good van werd.
Deze vrouwen waren ouder dan zij en vonden allemaal dat ze mocst proberen zich omhoog tc werken. Ze zeiden dat ze zich moest laten omscholen voor een baan achter de balie, nu ze nog jong was en er goed uitzag. Maar ze was tevreden met het werk dat ze deed. Zc wilde geen baan waarin ze met mensen zou moeten praten.”

 
Alice Munro (Wingham, 10 juli 1931)

 

De Cubaanse dichter Nicolás Guillén werd geboren in Camagüey op 10 juli 1902. Zie ook alle tags voor Nicolás Guillén op dit blog.

Go get some dough

Get some silver,
go get some dough for us!
Cuz I’m not goin one step more:
we’re down to just rice and crackers,
that’s it.
Yeah, I know how things are,
but hey, my Guy – a person’s gotta eat:
so get some money,
go get it,
else I’m gonna beat it.
Then they’ll call me a ‘no good’ woman
and won’t want nothin’ to do with me. But
Love with Hunger? Hell no!

There’s so many pretty new shoes out there, dammit!
So many wristwatches, compadre!
Hell – so many luxuries we might have, my Man!

Vertaald door Alexander Best

 
Nicolás Guillén (10 juli 1902 – 16 juli 1989)
Portret door  Alejandro Cabeza, 2013

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 10e juli ook mijn blog van 10 juli 2011 deel 2 en eveneens deel 3.