Edmund White, Daniel Kehlmann, Jay McInerney, Lorrie Moore, Jan de Bas, Jurgis Kunčinas, Clark Ashton Smith

De Amerikaanse schrijver en essayist Edmund White werd geboren op 13 januari 1940 in Cincinnati. Zie ook alle tags voor Edmund White op dit blog.

Uit: Caracole

“One of them had a clay pig, small enough to fit into his pocket; it whistled one dry, low note when blown on the snout. The other knew the names of stones but he was the hardest to understand. Someone’s youngest brother he called “the Least One.” If he doubted a story, he said, “I don’t confidence you.” Windows he called “lights” and their hiding place in an oak bole he spoke of as the “plunder room.” Where the creek fanned out into a hundred rivulets, this child said, “That’s where it turkey-tailed,” and if a grown-up showed him special attention he’d ask later, “Why did he much me?” Both of Gabriel’s companions spoke in doubled nouns (“biscuit-bread,” “ham-meat,” sulfur-match”). Nor did they grasp what Gabriel meant when he said once, “Have a nice weekend.” After a while it turned out their families worked every day and the notion of a weekend was beyond their means.
(…)

When Mathilda asked Mateo to bring Gabriel to his very first reception at her house, Mateo assumed she was merely being polite out of consideration for him, Mateo. More than once she’d assured him she knew what it was like to be stuck with a child in their nearly childless world of artists and intellectuals; after all she (with Mateo’s distant if affectionate assistance) had raised a child, Daniel, who was now thirty and looked so nearly as though he were her brother that her maternity would have been suspect had not their celebrated, even infamous past together been so well documented. Nevertheless Mathilda was delighted when naïve or provincial people mistook Daniel for her brother or lover, and to increase the confusion she often referred to him coyly as “the darling.” This coyness was so unlike her that people expected to catch a sardonic smile and were shocked to see instead the sort of smile people wear when they speak of their pets. What few people knew was that an older child, a girl, had died when she was four. This loss had poisoned Mathilda’s joy in motherhood at the same time it had intensified her love for – no longer “my son” but “the darling.”

Edmund White (Cincinnati, 13 januari 1940)
Cover

Lees verder →

Edmund White, Jay McInerney, Daniel Kehlmann, Lorrie Moore, Jurgis Kunčinas, Clark Ashton Smith

De Amerikaanse schrijver en essayist Edmund White werd geboren op 13 januari 1940 in Cincinnati. Zie ook alle tags voor Edmund White op dit blog.

Uit: Sacred Monsters

“When I was fifteen I fell in love with this statue—not as an art fancier or potential collector or historian, but the way a lover would. Literally. I was a lonely gay kid living in the dorms at an all boys’ school where I would have been beat up if anyone had guessed my inclinations. I was quietly arty—I listened to classical records over at the music building and on my own turntable during the two fifteen-minute periods when we were free to do what we wanted to. I read novels and by the time I had graduated I’d even written two of them (still unpublished).
My boy’s school was Cranbrook, outside Detroit, now long since co-ed but at that time strictly segregated from its sister school, Kingswood, and from the art academy, which was just across the street. The academy trained college-age students in all the arts, from silkscreening to sculpture. In our own small school library I discovered a big book on Rodin with black and white illustrations. I checked it out and took it to my room (we each lived in private rooms).
There I pored over the picture of the statue for weeks on end while I was supposed to be studying and by flashlight after bedtime and lights out. I had no friends, certainly no lovers, but the life-size statue of this 22-year-old Belgian soldier, whose name I learned was Auguste Neyt, became the center of all my fantasies. The statue, at least to the eyes of Rodin’s contemporaries, seemed so disturbingly lifelike that he’d been accused of casting it from life, of pressing the plaster moulds directly to the model’s flesh, as if he were a George Segal avant la lettre. Although Rodin had made a trip to Italy and looked at various Michelangelos while working on The Age of Bronze (the neutral, mysterious title he gave to the work when it was eventually cast in bronze and exhibited in Paris), nevertheless the figure is less heavily muscled than the sculpture of the Renaissance—and modeled in such a way that it made the light falling on it shimmer”.

**Edmund White (Cincinnati, 13 januari 1940)**
In zijn woning in Parijs

Lees verder →

Edmund White, Jay McInerney, Daniel Kehlmann, Lorrie Moore, Jurgis Kunčinas, Clark Ashton Smith

De Amerikaanse schrijver en essayist Edmund White werd geboren op 13 januari 1940 in Cincinnati. Zie ook alle tags voor Edmund White op dit blog.

Uit: The Farewell Symphony

„I’m beginning this book on All Saints’ Day in Paris, six months after Brice’s death. This morning I went with Brice’s brother and his brother’s lover to the Père Lachaise cemetery to leave some flowers before the white marble plaque that marks the niche where Brice’s ashes are stored in an urn. At first there wasn’t a receptacle for the flowers and we’d just leave them on the cold floor, where they’d quickly wilt. But then someone-the Spanish woman who cleaned for us once a week, perhaps-attached a little brass vase to the plaque, and that’s where we put the flowers now. Today I left yellow freesias. Someone had Scotchtaped the photo of a young man to Brice’s plaque and I wondered if it was a secret admirer who’d left his own portrait; retrospectively I was jealous. Maybe it was a photo of one of the other dead young men that had been taped to our plaque by mistake.

The ashes are in the columbarium, a fancy word for “dovecote.” We wanted to be buried together, but since technically I’m not a Parisian, there was no way I could buy a plot or a niche at Père Lachaise, which is reserved for citizens of the capital. Brice thought of everything in his methodical way; he bought the niche for his urn but in my name. Now, legally, I can’t be refused entrance when I die.

I’ve never liked to feel things in the appropriate way at the right moment. I know that Brice’s brother is slightly puzzled that I don’t visit the long, subterranean corridors of the columbarium more often. Even today I was dry-eyed, bored, more curious about the new plaques than anguished about Brice’s. The day Brice was interred, there were only four other niches occupied along this whole wall. Now it’s filling up quickly-at least two hundred newcomers have arrived in the last six months. Some are Vietnamese and their inscriptions are in both French and in Chinese characters. A few are young men in their twenties-I imagine they died of AIDS, too. There are Jews and Protestants as well as Catholics; Poles and Italians as well as French. There’s even an American writer shelved just above Brice; he’s had inscribed the words “Writer-Ecrivain” just below his name.

It’s not that Brice’s brother Laurent doubts my grief. He saw me six months ago, sitting on the curb just outside the funeral home, sobbing. We’d just made all the arrangements for the cremation and now I was crying like a Sicilian widow.“

**Edmund White (Cincinnati, 13 januari 1940)**

Lees verder →

Edmund White, Jay McInerney, Daniel Kehlmann, Lorrie Moore, Jurgis Kunčinas, Clark Ashton Smith

De Amerikaanse schrijver en essayist Edmund White werd geboren op 13 januari 1940 in Cincinnati. Zie ook alle tags voor Edmund White op dit blog.

Uit: City Boy

„In the 1970s in New York everyone slept till noon.

It was a grungy, dangerous, bankrupt city without normal services most of the time. The garbage piled up and stank during long strikes of the sanitation workers. A major blackout led to days and days of looting. We gay guys wore whistles around our necks so we could summon help from other gay men when we were attacked on the streets by gangs living in the projects between Greenwich Village and the West Side leather bars.

The upside was that the city was inexpensive, and Manhattan, especially the part of it below Fourteenth Street, was full of young actors-singers-dancers-waiters who made enough money working their restaurant shifts three nights a week to pay for their acting lessons and their cheap rents. Unlike our hometowns back in the Midwest, where the sidewalk was rolled up at six p.m., the delis and coffee shops were open all night and the bars till four in the morning. That whole army of actor-waiters saw their restaurant jobs as just another opportunity for “scene study” (“Who am I tonight? An Austrian aristocrat who’s fallen on bad times? A runaway from an incestuous family in the Tennessee Hills? A Swedish gymnast?”). No matter how big their tips were, they managed to drink them away in a bar after the restaurants closed as they talked excitedly about their art and their loves. Everyone smoked all the time, and when you French-kissed someone, it was like rubbing one ashtray against another.

New York seemed either frightening or risible to the rest of the nation. To us, however, it represented the only free port on the entire continent. Only in New York could we walk hand in hand with a member of the same sex. Only in New York could we ignore a rat galloping across our path and head out for a midnight play reading. Artists on the Lower East Side were recycling the most primitive and worthless materials — junk, really.

But there was also a mandarin New York, a place where painters and choreographers and novelists and poets strove to produce serious art of the highest order. This was an elite group of people, scattered throughout the Village and the emerging neighborhood of Chelsea and the comfortable, kicked-out Upper West Side; in this mandarinate artists and intellectuals still felt connected to the supreme artists of the past, still thought that their work would be the latest installment in a quasi-divine legacy.”

**Edmund White (Cincinnati, 13 januari 1940)**

De Amerikaanse schrijver Jay McInerney werd geboren op 13 januari 1955 in Hartford, Connecticut. Zie ook alle tags voor Jay McInerney op dit blog.

Uit: How It Ended

„It came to seem like our own special Thanksgiving tradition-one of us inevitably behaving very badly. The role was passed around the table from year to year like some kind of ceremonial torch, or a seasonal virus: the weeping and gnashing of teeth, the breaking of glass, the hurling of accusations, the final nosedive into the mashed potatoes or the shag carpet. Sometimes it even fell to our guests-friends, girlfriends, wives-the disease apparently communicable. We were three boys who’d lost their mother-four if you counted Dad, five if you counted Brian’s best friend, Foster Creel, who’d lost his own mother about the same time we did and always spent Thanksgiving with us-and for many years there had been no one to tell us not to pour that pivotal seventh drink, not to chew with our mouths open, not to say fuck at the dinner table.
We kept bringing other women to the table to try to fill the hole, but they were never able to impose peace for long. Sometimes they were catalysts, and occasionally they even initiated the hostilities-perhaps their way of trying to fit in. My father never brought another woman to the table, though many tried to invite themselves, and our young girlfriends remarked on how handsome he was and what a waste it was. “I had my great love, and how could I settle for anything less?” he’d say as he poured himself another Smirnoff and the neighbor widows and divorcées dashed themselves against the windowpanes like birds.
Sometimes, although not always, the mayhem boiled up again at Christmas, in the sacramental presence of yet another turkey carcass, with a new brother or guest in the role of incendiary device, though memories of the most recent Thanksgiving were often enough to spare us the spectacle for another eleven months. I suppose we all had a lot to be thankful for, socioeconomically speaking, but for some reason we chose to dwell instead on our grievances. How come you went to Aidan’s high school play and not mine? How could you have fucked Karen Watley when you knew I was in love with her?“

JayMcInerney — **Jay McInerney (Hartford, 13 januari 1955)**

De Duitse schrijver Daniel Kehlmann werd op 13 januari 1975 in München geboren. Zie ook alle tags voor Daniel Kehlmann op dit blog.

Uit: Ruhm

„Noch bevor Ebling zu Hause war, läutete sein Mobiltelefon. Jahrelang hatte er sich geweigert, eines zu kaufen, denn er war Techniker und vertraute der Sache nicht. Wieso fand niemand etwas dabei, sich eine Quelle aggressiver Strahlung an den Kopf zu halten?
Aber Ebling hatte eine Frau, zwei Kinder und eine Handvoll Arbeitskollegen, und ständig hatte sich jemand über seine Unerreichbarkeit beschwert. So hatte er endlich nachgegeben, ein Gerät erworben und gleich vom Verkäufer aktivieren lassen. Wider Willen war er beeindruckt: Schlechthin perfekt war es, wohlgeformt, glatt und elegant. Und jetzt, unversehens, läutete es.
Zögernd hob er ab.

Eine Frau verlangte einen gewissen Raff, Ralf oder Rauff, er verstand den Namen nicht.

Ein Irrtum, sagte er, verwählt. Sie entschuldigte sich und legte auf.
Am Abend dann der nächste Anruf. “Ralf!” rief ein heiserer Mann. “Was ist, wie läuft es, du blöde Sau?”
“Verwählt !” Ebling saß aufrecht im Bett. Es war schon zehn Uhr vorbei, und seine Frau betrachtete ihn vorwurfsvoll. Der Mann entschuldigte sich, und Ebling schaltete das Gerät aus.
Am nächsten Morgen warteten drei Nachrichten. Er hörte sie in der S-Bahn auf dem Weg zur Arbeit. Eine Frau bat kichernd um Rückruf. Ein Mann brüllte, daß er sofort herüberkommen solle, man werde nicht mehr lange auf ihn warten; im Hintergrund hörte man Gläserklirren und Musik. Und dann wieder die Frau: “Ralf, wo bist du denn ?”
Ebling seufzte und rief den Kundendienst an. Seltsam, sagte eine Frau mit gelangweilter Stimme. So
et was könne über haupt nicht passieren. Niemand kriege eine Nummer, die schon ein anderer habe. Da gebe es jede Menge Sicherungen.
“Es ist aber passiert!”
Nein, sagte die Frau. Das sei gar nicht möglich.
“Und was tun Sie jetzt?”
Wisse sie auch nicht, sagte sie. So etwas sei nämlich gar nicht möglich.
Ebling öffnete den Mund und schloß ihn wieder.“

daniel_kehlmann — **Daniel Kehlmann (München, 13 januari 1975)**

De Amerikaanse schrijfster Lorrie Moore werd geboren op 13 januari 1957 in Glens Falls, New York. Zie ook alle tags voor Lorrie Moore op dit blog.

Uit: Anagrams

„Gerard Maines lived across the hall from a woman named Benna, who four minutes into any conversation always managed to say the word penis. He was not a prude, but, nonetheless, it made him wince. He worked with children all day, taught a kind of aerobics to pre-schoolers, and the most extreme language he was likely to hear seemed to him to be in code, in acronyms, or maybe even in German — boo-boo, finky, peenick — words that were difficult to figure out even in context, and words, therefore, from which he felt quite safe. He suspected it was not unlike people he knew who hated operas in translation. “Believe me,” they would explain, “you just don’t want to know what they’re saying.”
Today they were talking about families.
“Fathers and sons,” she said, “they’re like governments: always having sword fights with their penises.”
“Really,” said Gerard, sitting at her kitchen table, gulping at near-beer for breakfast. He palmed his beard like a man trying to decide.
“But what do I know.” She smiled and shrugged. “I grew up in a trailer. It’s not like a real family with a house.” This was her excuse for everything, her own self-deprecating refrain; she’d grown up in a trailer in upstate New York and was therefore unqualified to pronounce on any of the subjects she continued to pronounce on.
Gerard had his own line of self-excuse: “I was a retard in my father’s play.”
“A retard in your father’s play?”
“Yes,” he said, realizing that faced with the large questions of life and not finding large answers, one must then settle for makeshift, little answers, just as on any given day a person must at least eat something, even if it was not marvelous and huge.
“He wrote plays in our town. Then he did the casting and directing. It was harder to venture out through the rest of life after that.”
“How awful for you,” said Benna, pouring more near-beer into both their glasses.
“Yes,” he said. He loved her very much.“

lorrie_moore — **Lorrie Moore (Glens Falls, 13 januari 1957)**

De Litouwse schrijver en vertaler Jurgis Kunčinas werd geboren op 13 januari 1947 in Alytus. Zie ook alle tags voor Jurgis Kunčinas op dit blog.

Uit: Tula (Vertaald door Markus Roduner)

„Sprich zu mir, Tūla, flüster mir etwas, wenn das Abendrot die hohen, auch so schon roten Wände der Bernhardiner immer roter werden lässt, wenn unter all ihren Brücken die Vilnelė wie Lava brodelt, doch am heftigsten hier, bei den Bernhardinern, wenn seltene Passanten, beim Anblick einer schweren Regenwolke ihren Schritt beschleunigen und ängstlich sich umsehend in ihre Stadt-Höhlen eilen, wenn die Wolke schon ganz nahe am Himmel hängt ─ über dem Hügel von Bekeš und Panonietis, über der dunkelroten Felsklippe ─ sprich und sag, was wird uns noch an die wie eine Seuche ansteckende Liebe erinnern, nicht herausgeschrien in den Innenhöfen am Mittelmeer, dafür nicht mit dem Schmutz der Stadt behaftet, so verspätet und von niemandem gebraucht ─ nicht einmal benötigt von dieser auf den Regen vorbereiteten Straße, von der Schar alter Bäume am Ufer, auch nicht vom Abendrot, das die Bernhardiner beleuchtet hat und von jener immer näher kommenden Wolke, die über dem Bekeš-Turm stehen geblieben ist, wer, nun sag es schon, wer?

Sag es mir Tūla, sag es mir, denn nur du kannst diese wie jene Wolke am Himmel hängenden Fragen beantworten ─ nur du, denn die Natur ist in der Stadt immer leicht unecht ─ zu festlich oder was? ─ und stumm. Noch keine Dekoration, keine Nachbildung, keine Requisite, doch auch schon nicht mehr Natur. Ich sage dir. Schau, Tūla, ich komme in deine ärmliche Bleibe über die ungedeckte Vilnelė-Brücke, unter der ewig das schwarz-grüne Wasser mit kaum hellerem Schaum brodelt, ich komme zu deinem Fenster, deinen Augen, in denen sich der niedrige Himmel und die Türme der Bernhardiner spiegeln, ich komme zu deinem Gewebe, zur Klarheit deiner Knochen, zu deinen Urzeit-Nerven, die bei Berührung erzittern und Töne erklingen lassen: das Brausen des Windes, das Murmeln des Wassers, das Rascheln des Grases, und wenn man sie stärker anzupft, sich anspannen, und die Töne werden lauter ─ ich höre das Quietschen eines aufgescheuchten Tierchens, die beharrlich etwas erklärende Stimme eines Nachtvogels, ich höre das Flattern der Flügel über mir und sehe Augen ─ die geheimnisvollen Augen des Vogels der Finsternis in deinem Gesicht, weiß wie ein Laken; deine Augen, Tūla, sind Vogel-Augen und Wolken-Augen; ich komme im Mondschein und werfe einen schweren Schatten auf den vergangenen Tag, auf den kommenden Tag und unsere gemeinsame Nacht, auf diese Stadt, die uns beide in ihren dunklen Schoß aufgesogen und zusammen mit Schlamm, Lehm, all den Scherben und Gefäßen wi
eder ausgespuckt hat, und auch mit dem alten Geld, das keine Macht hat weder in dieser noch in jener Welt ─ haben wir denn wirklich einmal darin gewohnt? Einen gebrochenen, schiefen Schatten werfe ich auch auf den Hügel von Bekeš und seinem Heerführer Vaduš Panonietis, wo immer noch jene bedrohliche, mit Sturm-Staub vollgesogene Wolke hängt…“

kuncinas — **Jurgis Kunčinas (13 januari 1947 – 13 december 2002)**

De Amerikaanse dichter, schrijver en beeldhouwer Clark Ashton Smith werd geboren in Long Valley (Californië) op 13 januari 1893. Zie ook alle tags voor Clark Ashton Smith op dit blog.

Arabesque

Like arabesques of ebony,
The cypresses, in silhouette,
Fantastically cleave and fret
A moon of yellow ivory.

Like orient lamps the rays illume
A leafy pattern manifold,
And all the field is overscrolled
With curiously figured gloom.

Like arabesques of ebony,
Or like Arabian lattices,
For ever seem the cypresses,
Before a moon of ivory.

Dancer

O dancer with the dove-swift feet and hands,
So palely swaying
Against the moon’s replenished rondure,
Thou treadest not this autumn ground alone:
But in my heart, as in some high-piled press,
Dancing, thou crushest out with thy wan feet
A vintage strong, a wine sanguinolent
That shall restore the summer.

Zie voor nog meer schrijvers van de 13e januari ook mijn vorige blog van vandaag.

Edmund White, Jay McInerney, Daniel Kehlmann, Lorrie Moore, Jurgis Kunčinas, Clark Ashton Smith, Kostís Palamás, Jan de Bas, Karl Bleibtreu, Victor de Laprade, Eduard von Bauernfeld, Maler Müller, Mark Alexander Boyd

De Amerikaanse schrijver en essayist Edmund White werd geboren op 13 januari 1940 in Cincinnati. Zie ook mijn blog van 13 januari 2007 en ook mijn blog van 13 januari 2008.

Uit: Hotel de Dream

„Cora never thought for a moment that her young husband could die. Other people—especially that expensive specialist who’d come down for the day from London and stuck his long nose into every corner of Brede Place and ended up charging her fifty pounds!—he’d whispered that Stevie’s lungs were so bad and his body so thin and his fever so persistent that he must be close to the end. But then, contradicting himself, he’d said if another hemorrhage could be held off for three weeks he might improve.

It was true that she had had a shock the other day when she’d bathed Stephen from head to foot and looked at his body standing in the tub like a classroom skeleton. She’d had to hold him up with one hand while she washed him with the other. His skin was stretched taut against the kettledrum of his pelvis.

And hot—he was always hot and dry. He himself said he was “a dry twig on the edge of the bonfire.”

“Get down, Tolstoi, don’t bother him,” Cora shouted at the tatterdemalion mutt. It slipped off its master’s couch and trotted over to her, sporting its feathery tail high like a white standard trooped through the dirty ranks. She unconsciously snuggled her fingers under his silky ears and he blinked at the unexpected pleasure.

The newspapers kept running little items at the bottom of the page headlined, “Stephen Crane, the American Author, Very Ill.” The next day they announced that the American author was improving. She’d been the little bird to drop that particular seed about improvement down their gullets.

Poor Stephen—she looked at his head as he gasped on the pillow. She knew that even in sleep his dream was full of deep, beautiful thoughts and not just book-learning! No, what a profound wisdom of the human heart he’d tapped into. And his thoughts were clothed in such beautiful raiments.“

Edmund White (Cincinnati, 13 januari 1940)

De Amerikaanse schrijver Jay McInerney werd geboren op 13 januari 1955 in Hartford, Connecticut. Zie ook mijn blog van 13 januari 2007 en ook mijn blog van 13 januari 2008.

Uit: Bright Lights, Big City (Vertaald door A. Visser)

„Het is zes uur ’s morgens. Weetje waar je bent? Je bent niet het type dat om deze tijd ’s morgens in een tent als deze rondhangt. Maar je bent er, en je kunt niet zeggen dat het terrein totaal onbekend is, hoewel de details een beetje wazig zijn. Je zit in een nachtclub te praten met een meid met een kaal hoofd. De club is óf de Heartbreak óf de Lizard Lounge. Alles zou duidelijk worden als je even het toilet kon binnenglippen en nog een beetje Boliviaans Marspoeder kon innemen. Of misschien ook niet. Een stemmetje in je hoofd blijft volhouden dat t epidemisch gebrek aan helderheid het resultaat van een al te rijkelijk gebruik van neusmiddelen is. De nacht heeft reeds die niet waarneembare wenteling gemaakt waarin twee uur verandert in zes uur ’s morgens. Je weet dat dat moment al voorbij is, maar je hebt geen zin toe te geven dat je over de streep bent gegaan, waarachter alles nodeloze schade is en de verlamming van rafelige zenuweinden. Een tijdje geleden had je het zinkende schip kunnen verlaten, maar in plaats daarvan ben je dat moment gepasseerd op een kometenstaart van wit poeder en probeer je op de flash daarvan door te jagen. Op moment zijn je hersenen een samenstel van brigades Boliviaanse soldaatjes. Ze zijn moe en zitten onder de modder van hun lange nachtelijke mars. Ze hebben gaten in hun laarzen en honger.”

Jay McInerney (Hartford, 13 januari 1955)

De Duitse schrijver Daniel Kehlmann werd op 13 januari 1975 in München geboren. Zie ook mijn blog van 13 januari 2008.

Uit: Die Vermessung der Welt

“Im September 1828 verließ der größte Mathematiker des Landes zum erstenmal seit Jahren seine Heimatstadt, um am Deutschen Naturforscherkongreß in Berlin teilzunehmen. Selbstverständlich wollte er nicht dorthin. Monatelang hatte er sich geweigert, aber Alexander von Humboldt war hartnäckig geblieben, bis er in einem schwachen Moment und in der Hoffnung, der Tag käme nie, zugesagt hatte.
Nun also versteckte sich Professor Gauß im Bett. Als Minna ihn aufforderte aufzustehen, die Kutsche warte und der Weg sei weit, klammerte er sich ans Kissen und versuchte seine Frau zum Verschwinden zu bringen, indem er die Augen schloß. Als er sie wieder öffnete und Minna noch immer da war, nannte er sie lästig, beschränkt und das Unglück seiner spät
en Jahre. Da auch das nicht half, streifte er die Decke ab und setzte die Füße auf den Boden.
Grimmig und notdürftig gewaschen ging er die Treppe hinunter. Im Wohnzimmer wartete sein Sohn Eugen mit gepackter Reisetasche. Als Gauß ihn sah, bekam er einen Wutanfall: Er zerbrach einen auf dem Fensterbrett stehenden Krug, stampfte mit dem Fuß und schlug um sich. Er beruhigte sich nicht einmal, als Eugen von der einen und Minna von der anderen Seite ihre Hände auf seine Schultern legten und beteuerten, man werde gut für ihn sorgen, er werde bald wieder daheim sein, es werde so schnell vorbeigehen wie ein böser Traum. Erst als seine uralte Mutter, aufgestört vom Lärm, aus ihrem Zimmer kam, ihn in die Wange kniff und fragte, wo denn ihr tapferer Junge sei, faßte er sich. Ohne Herzlichkeit verabschiedete er sich von Minna; seiner Tochter und dem jüngsten Sohn strich er geistesabwesend über den Kopf. Dann ließ er sich in die Kutsche helfen.
Die Fahrt war qualvoll. Er nannte Eugen einen Versager, nahm ihm den Knotenstock ab und stieß mit aller Kraft nach seinem Fuß. Eine Weile sah er mit gerunzelten Brauen aus dem Fenster, dann fragte er, wann seine Tochter endlich heiraten werde. Warum wolle die denn keiner, wo sei das Problem?
Eugen strich sich die langen Haare zurück, knetete mit beiden Händen seine rote Mütze und wollte nicht antworten.”

Daniel Kehlmann (München, 13 januari 1975)

De Amerikaanse schrijfster Lorrie Moore werd geboren op 13 januari 1957 in Glens Falls, New York Lorrie Moore schrijft regelmatig voor The New Yorker. Ze heeft vier verhalenbundels op haar naam staan: ‘Self help’ (1985) ‘Like life ‘(1990), Birds of America (1998) en The Collected Stories (2008). Daarnaast schreef ze romans, waaronder ‘Anagrams’(1986) en ‘Who will run the frog hospital?‘(1994)

Uit: Who Will Run the Frog Hospital

„IN PARIS we eat brains every night. My husband likes the vaporous, fishy mousse of them. They are a kind of seafood, he thinks, locked tightly in the skull, like shelled creatures in the dark caves of the ocean, sprung suddenly free and killed by light; they’ve grown clammy with shelter, fortressed vulnerability, dreamy nights. Me, I’m eating for a flashback.

“The grass is always greener on the other side of the fence,” says Daniel, my husband, finger raised, as if the thought has just come to him via the cervelles. “Remember the beast you eat. And it will remember you.”

I’m hoping for something Proustian, all that forgotten childhood. I mash them against the roof of my mouth, melt them, waiting for something to be triggered in my head, in empathy or chemistry or some other rush of protein. The tempest in the teacup, the typhoon in the trout; there is wine, and we drink lots of it.”

Lorrie Moore (Glens Falls,13 januari 1957)

De Litouwse schrijver en vertaler Jurgis Kunčinas werd geboren op 13 januari 1947 in Alytus. Hij studeerde germanistiek aan de universiteit van Vilnius, maar werd in 1968 uitgeschreven toen hij weigerde de verplichte militaire cursus te volgen. Zijn dienstplicht moest hij vervolgens bij de luchtmacht vervullen. Daarna had hij allerlei baantjes. Van vertaler bij kranten tot verpleger, transportarbeider tot reisleider. Vanaf 1977 publiceerde hij zes dichtbundels, zeven bundels met essays en proza en zes romans. Sinds de jaren tachtig werkte hij als zelfstandig schrijver. Zijn roman Tūla werd in 1993 door de Litouwse schrijversbond uitgeroepen tot het beste boek van het jaar.

Uit: Was wir in den Taschen eines Toten fanden (Vertaald door Cornelius Hell)

“Schon den dritten Tag glitten wir auf Schiern die Flüsse entlang: Der schmelzende Schnee erstarrte nachts wieder zu einer Eiskruste, und die quellenreichen Uferhänge froren zu. Der Fluss stieg bis zu den Ufern an. Die Wege der Fischer waren überschwemmt, es war schwer durchzukommen. Dafür hielt uns niemand auf, man musste weder eine Berechtigungskarte noch den Pass noch die Geschlechtsorgane herzeigen. Sonst war es die reinste Mühe und eine ständige Spannung.

Schwer entfachte ich ein Lagerfeuer, und als ich es entfacht hatte, war ich trotzdem noch immer unruhig – es hatte sich das ernstzunehmende Gerücht verbreitet, dass in der Umgebung aus Weißrussland kommende Kurdenbanden wüteten: Sie würden Menschen ausrauben, Tiere abstechen, Frauen, Männer und sogar Kinder vergewaltigen. Andere sprachen, dass das, hörst du, eine von irgendwo aus dem Ural kommende Gruppe bis zu den Zähnen bewaffneter Verbrecher sei – die pfiffen auf jedes Recht und Gesetz. Trotzdem vermieden wir beide offizielle Posten, Siedlungen, öffentliche Wege und Kreuzungen.

Wir gingen zu zweit: Doloresa Lust und ich. Ich war blöd, dass ich einwilligte, sie aus der Stadt hinaus zu bringen. Denn auch dort nährte man sich von Gerüchten. Es verbreitete sich das folgende: Alle, die irgendwann in einem Irrenhaus gastiert oder die in längst vergangenen Zeiten auf der Liste der Vorgemerkten gestanden hatten, beabsichtige die neue Regierung, wieder hinter einen Zaun zu sperren, streng zu kontrollieren und wiederum mit irgendwelchen neuen Medikamenten zu behandeln. Offiziell hieß die Aktion: Schützen wir die Gesellschaft vor psychisch kranken Personen! “

Jurgis Kunčinas (13 januari 1947 – 13 december 2002)

De Amerikaanse dichter, schrijver en beeldhouwer Clark Ashton Smith werd geboren in Long Valley (Californië) op 13 januari 1893. Smith woonde lange tijd bij zijn ouders en volgde alleen de basisschool-onderwijs. Hij leerde zichzelf de Franse en Spaanse taal. Zijn fotografisch geheugen stelde hem in staat veel informatie uit woordenboeken en encyclopedieën te onthouden. Vanaf zijn elfde jaar begon hij sprookjesachtige verhalen te schrijven. Later schreef hij ook gedichten, waardoor hij de aandacht trok van schrijver H.P. Lovecraft, waarmee een vele jaren durende vriendschap en correspondentie begon. Hij verdiende weinig met zijn schrijven en was vaak genoodzaakt bijbaantjes te nemen om zichzelf en zijn ouders te onderhouden. Na de dood van zijn ouders trouwde hij in 1954 met Carol Jones Dorman. Tot 1925 maakte hij vooral gedichten. De volgende tien jaar schreef hij diverse fantasy verhalen, die zich afspeelden in Atlantis, op Mars, in Hyperborië en zijn bekendste werk: de Zothique verhalen. Na 1935 verflauwde zijn belangstelling voor het schrijven en begon hij met beeldhouwen.

After Armageddon

God walks lightly in the gardens of a cold, dark star,
Knowing not the dust that gathers in His garments’ fold;
God signs Him with the clay, marks Him with the mould,
Walking in the fields unsunned of a sad, lost war,
In a star long cold.

God treads brightly where the bones of unknown things lie,
Pale with His splendor as the frost in a moon-bleached place;
God sees the tombs by the light of His face,
He shudders at the runes writ thereon, and His shadow on the sky
Shudders hugely in space.

God talks briefly with His armies of the tomb-born worm,
God holds parley with the grey worm and pale, avid moth:
Their mouths have eaten all, but the worm is wroth
With a dark hunger still, and he murmurs harm
With the murmuring moth.

God turns Him heavenward in haste from a death-dark star,
But His robes are assoilèd by the dust of unknown things dead;
The grey worm follows creeping, and the pale moth has fed
Couched in a secret golden fold of His broad-trained cimar
Like a doom unsaid.

Clark Ashton Smith (13 januari 1893 – 14 augustus 1961)

De Nieuwgrieks dichter Kostís Palamás werd geboren op 13 januari 1859 in Patra in een familie van intellectuelen uit Mesolongi, de stad waar hij ook zijn jeugd heeft doorgebracht. Mesolongi heeft ook zijn gedachtegoed vervuld met herinneringen aan de onafhankelijkheidsoorlog. Hij studeerde rechten in Athene, maar nam nooit deel aan de eindexamens. Hij werd journalist en kreeg een secretariaatsjob aan de Atheense Universiteit. Hij begon zijn literaire loopbaan met satische verzen tegen de toestanden in Griekenland. Hij bestudeerde de principes van de Franse poëtische scholen, o.a. de Parnassiens en de Symbolisten. In 1886 gaf hij een bundel De Gedichten van mijn Vaderland uit, die het begin was van de School van Athene. Palamás zocht zijn inspiratie niet alleen in de volkspoëzie, hij hield zich ook bezig met algemene problemen, zowel in Griekenland als in de rest van de wereld. Palamás schreef ook de tekst voor de Olympische Hymne, gecomponeerd door Spyridon Samaras, en voor het eerst ten gehore gebracht tijdens de zomerspelen van 1896.

On the trip you are taken

On the trip you are taken
By the horseman of the night
Anhything he offers you
You must refuse outright

And if you thirst don’t drink
From the world below
The forgetfulness cursed drink
Poor uprooted mistletoe!

Do not drink totally and forget us
Leave behind your marks
To find the way to get t’us

And as small as you still are
And as a swallow light
And hero’s noisy arms
Don’t hang on your side

Do your best to fool
The sultan of the night
Slide quietly, in stealth
And fly to the upper light,

And in our broken home,
Return, oh darling mine,
And become a gentle wind
Sweetkissing us one more time.

Athens

Here heaven everywhere, sun shining from all sides,
Completely surrounded by something like the honey of Hymettus,
Everlasting lilies grow from the marble,
The bright marble of Pentelicon they made gods from.

The pickaxe, swung, stumbles upon Beauty,
Those are gods, not mortals, in the belly of the Great Mother,
The blood of Athens spills, a violet flood,
When she’s struck by the arrows of the twilight.

Here are the temples and the groves of sacred olive,
Here among the crowd, the crowd that stirs itself
Slowly as a caterpillar on a whiteflower.

A host of relics lives and rules, thousand-souled,
Life-breath bright in the very ground,
I feel it – it wrestles the darkness within me.

Kostís Palamás (13 januari 1859 – 27 februari 1943)

De Nederlandse historicus en dichter Jan de Bas werd geboren op 13 januari 1964. Zie ook mijn blog van 13 januari 2008.

Vogelperspectief

In de tuin zit
een merel op
een tak en hij
kijkt om zich heen

en hij ziet wat
hij denkt en hij
denkt wat hij ziet.
En de merel

gaat verzitten
en hij denkt wat
hij ziet en hij
ziet wat hij denkt.

Jan de Bas (13 januari 1964)

De Duitse schrijver Karl August Bleibtreu werd geboren op 13 januari 1859 in Berlijn als zoon van de bekende schilder Georg Bleibtreu. Zijn studie filosofie brak hij af om door Europa te gaan reizen. In 1886 verscheen zijn brochure Revolution der Literatur. Het was een program voor het naturalisme en hij werd er beroemd mee. Zelf beschouwde hij zich als opvoerder, leider en zelfs verlosser van de literatuur, maar met zijn geldingsdrang en intolerantie maakte hij ook veel vijanden.

Uit: Größenwahn

»Ja, heut ist in Calais Probeschießen mit den neuen Sprenggeschossen und dem neuen Gewehr!« erläuterte der würdige Hafenoffizial, und indem er ein prüfendes Auge auf Graf Xaver warf, der seinem Gepäckträger soeben ein überflüssig hohes Trinkgeld reichte, fügte er dienstbeflissen hinzu: »Die englischen Herren Offiziere brauchen sich blos beim Herrn Colonel zu melden, dann können sie die Revue in der Nähe besehn.«»So?« brummte Krastinik, während sein gleichgültiger Blick über das vorbeidefilierende reitende Artillerieregiment hinglitt. »Ich bin aber keiner.« Sein zweifelhaftes Englisch bürgte auch dafür. Der Beamte verbeugte sich. Sein Irrthum mochte für die oberflächliche Beobachtung eines Franzosen verzeihlich sein. Denn Graf Xaver Krastinik schien mit peinlicher Sorgfalt möglichst englisch gekleidet, von dem glänzenden breitkrämpigen Cylinder bis zu den hackenlosen knappanschließenden Schnürenschuhen. Aber die untersetzte breitschulterige Gestalt von kaum Mittelgröße, die sonnenverbrannte Hautfarbe, die tiefliegenden scharfen Augen unter hervorstehendem Knochenbau der Stirn, der röthliche Vollbart und das braunrote kurzgeschorene Haar, endlich die markirten Züge verriethen einen sarmatischen Typus. Auch soldatische Haltung konnte man unmöglich verkennen.Die Sonne blinzelte grell auf die Bohlen der Holzbrücke, welche zur Landungsstelle, wo der Dampfer via Calais-Dover seine Opfer erwartet, hinlief. Ohnehin verdrießlich, fühlte sich der Graf peinlich berührt, als ihm der dort lauernde Beamte, ein stämmiger Kerl mit riesigem Knebelbart, die gewöhnliche Frage zuschnarrte: »Êtes vous Français?« Da der Ueberraschte nicht sogleich antwortete, fuhr der Inquisitor eindringlich in einem Athem fort: »Are you English? Votre nom, monsieur? Your name, sir?«

Karl Bleibtreu (13 januari 1859 – 30 januari 1928)

De Franse dichter en criticus Victor Richard de Laprade werd geboren op 13 januari 1812 in Montbrison. Hij studeerde in Lyon. Bekend werd hij met de bundel Les Parfums de Madeleine uit 1839, een verzameling religieuze gedichten. In 1840 volgde La colère de Jesus, in 1844 Odes et poèmes.In 1847 werd hij benoemd tot hoogleraar Franse literratuur in Lyon.

Les Parfums De Madeleine (fragment)

En ce temps-là, ce fut une joie infinie

Chez tous les habitants du bourg de Béthanie:

Un pasteur avait vu, loin des chemins foulés,

Des voyageurs pensifs venir le long des blés,

Et, courant le premier, à la foule jalouse

Il avait annoncé le Seigneur et les Douze.

Or, comme aux jours anciens, par les vieillards rangé,

Le peuple s’assemblait près d’un puits ombragé;

Et marchant vers Jésus, les enfants et les femmes,

Dont sa voix caressait si doucement les âmes,

Répandaient à ses pieds les palmes d’Amana,

Se pressaient pour l’entendre et criaient: Hosanna!

Et la joie éclatait, plus féconde et plus vive,

Sous le toit où devait s’asseoir un tel convive.

Chez Simon qu’il aimait et qu’il avait guéri,

Les élus attendaient l’hôte illustre et chéri;

Et, mêlant de doux soins au chant des saints cantiques,

Des vases solennels puisaient les vins antiques.

Victor de Laprade (13 januari 1812 – 13 december 1883)

De Oostenrijkse dichter en schrijver Eduard von Bauernfeld werd geboren op 13 januari 1802 in Wenen. Tot 1848 werkte hij als ambtenaar in staatsdient, daarna als zelfstandig schrijver. Hij werd een van de succesvolste blijspeldichters van Oostenrijk en werd de huisdichter van het Burgtheater, waar zijn stukken toto 1902 zo’n 1100 opvoeringen beleefden. Enkele van zijn gedichten werden door Schubert op muziek gezet.

Der Vater mit dem Kind

Dem Vater liegt das Kind im Arm,
Es ruht so wohl, es ruht so warm,
Es lächelt süß; lieb’ Vater mein!
Und mit dem Lächeln schläft es ein.

Der Vater beugt sich, atmet kaum,
Und lauscht auf seines Kindes Traum;
Er denkt an die entschwund’ne Zeit
Mit wehmutsvoller Seligkeit.

Und eine Trän’ aus Herzensgrund
Fällt ihm auf seines Kindes Mund;
Schnell küßt er ihm die Träne ab,
Und wiegt es leise auf und ab.

Um einer ganzen Welt Gewinn
Gäb’ er das Herzenskind nicht hin.
Du Seliger schon in der Welt,
Der so sein Glück in Armen hält!

Eduard von Bauernfeld (13 januari 1802 – 9 augustus 1890)

De Duitse dichter en schilder Maler (Friedrich) Müller werd geboren op 13 januari 1749 in Kreuznach. Hij werd opgeleid tot schilder in Zweibrücken en werd in 1777 benoemd tot hofschilder in Mannheim. In 1778 trok hij naar Italië waar hij bleef wonen. In 1778 werd hij katholiek. Voordat hij Duitsland verliet had hij ook al geschreven, o.a. het fragment „Fausts Leben dramatisirt“. Müller stond in contact met de groten uit zijn tijd als zu Gotthold Ephraim Lessing, Christoph Martin Wieland und Friedrich Schiller, en Johann Wolfgang von Goethe.

Trinklied deutscher Künstler in Rom

Laßt in Rom beim Saft der Reben,

Brüder, fröhlich heut’ uns sein,

Da die Parzen noch das Leben

Zugemessen uns verleihn.

Morgen kann das Grab uns decken

Oder doch das Scheiden schrecken:

Drum soll heute frisch und rein,

Zum Gesang die Lust uns wecken!

Recht so, Brüder, ohne Säumen

Reiche jeder her die Hand.

Fröhlich laßt den Becher schäumen,

Angefüllet bis zum Rand.

Deutschland hoch! Hoch deutsche Treue!

Reicht die Händ’ euch, schwört aufs neue,

Treu zu sein dem Vaterland!

Deutsche Kunst geb’ uns die Weihe!

Maler Müller (13 januari 1749 – 23 april 1825)

Zie voor onderstaande schrijver ook mijn blog van 13 januari 2007.

De Schotse dichter Mark Alexander Boyd werd geboren op 13 januarri 1562.

Edmund White, Jay McInerney, Jan de Bas, Daniel Kehlmann, Mark Alexander Boyd

De Amerikaanse schrijver en essayist Edmund White werd geboren op 13 januari 1940 in Cincinnati. Zie ook mijn blog van 13 januari 2007.

Uit: The Married Man: A Love Story

„This was by no means a gay gym. It was just a small workout room that looked down through smudged glass panes onto a public pool below. The pool was Olympic size and even through the glass still reeked of hot chlorine. It had been built in the Belle Epoque and recently restored. Austin thought there might be more action in the pool and the shower rooms, but he didn”t like swimming and he”d sort of given up on cruising. He wasn”t young enough and what he had to offer–his accent, his charming if broken-down apartment, his interesting profession, his kindness–wasn”t visible in a shower room.

For some time Austin had been looking occasionally at a particular newcomer. They had already exchanged two smiles and many glances, brilliant little flashes of curiosity in this unfriendly place where looks never lingered and even those guys who stood watch over someone lifting dangerously heavy weights never used the occasion as an excuse for striking up a conversation.

Now the younger man was struggling under a bar loaded with too much weight, nor had he secured the metal plates–he was about to let the whole thing go crashing to the floor. Austin came rushing up behind him, lifted the bar and put it safely back on the stand at the head of the board where the stranger was lying on his back. None of the other men seemed to have registered the near crisis; Austin could hear the Walkman of the guy next to them jittering away like cicadas in a tin can.”

Edmund White (Cincinnati, 13 januari 1940)

De Amerikaanse schrijver Jay McInerney werd geboren op 13 januari 1955 in Hartford, Connecticut. Zie ook mijn blog van 13 januari 2007.

Uit: BRIGHTNESS FALLS

„SLAVES OF NEW YORK Last night Russell’s colleagues had given a party for a departing editor. So after work Corrine schlepped uptown to Russell’s office then stood around smiling foolishly in a stuffy conference room where impoverished editorial assistants surreptitiously devoured the canapes, gratefully calculating what they were saving on dinner, while the senior staff huddled virtuously in aloof constellations, checking their watches until they could slip off for serious cocktails and fashionable dinners on expense account. Harold Stone with his pained scowl showed up just long enough to convey the impression that fraternizing with his colleagues was slightly less pleasant than catheter insertion. Now, after a few hours of sleep, Corrine had to go to work. Russell was still in bed. Publishing didn’t start until ten; she tried to be in her office by seven forty-five so she could do some research before the staff meeting at eight-fifteen, when the senior brokers would pick issues, analyze the performance of the market the day before, discuss what had happened on the Tokyo exchange. Although today she’d be lucky to make the meeting.”

Jay McInerney (Hartford, 13 januari 1955)

De Nederlandse historicus en dichter Jan de Bas werd geboren op 13 januari 1964 in een die contemporaine geschiedenis en cultuureducatie studeerde aan de Universiteit van Utrecht. In 1999 promoveerde De Bas aan de Vrije Universiteit in Amsterdam op De muis die even brulde. De Evangelische Volkspartij 1981-1991. Als historicus beweegt hij zich op het raakvlak van meerdere disciplines. In zijn werk gaat het altijd over de historische werkelijkheid, die zich complex aan ons voordoet. Ook in zijn andere werk is sprake van een multidisciplinaire invalshoek, zoals in Een mijter zonder kruis. Sint-Nicolaas in de protestantse pers 1945-2000 (2003). In dit boek past hij de receptie van het sinterklaasfeest door Nederlandse protestanten toe op hun cultuur. Naast het interdisciplinaire wordt zijn werk tevens gekenmerkt door de grote aandacht voor de protestantse cultuur. Dit laatste is ook het geval in zijn biografie over zijn opa: Hervormd op wielen. Wielerkampioen Cees Erkelens 1889-1959 (2005). Tenslotte combineert hij in zijn werk het narratieve (verhalende) en het mathematische (getalsmatige) van de geschiedwetenschap. Naast wetenschappelijke literatuur, publiceert De Bas ook regelmatig in bladen zoals Trouw, Friesch Dagblad en Volzin. Als dichter beweegt De Bas zich op het grensgebied van de light verse. Zijn werk gaat over het bijzondere van het alledaagse (het religieuze incluis).

Bedgeheimen

Zij bewaarde haar geheimen in een doosje
onder haar bed. Haar bed was klein.

Ze droomde van een jongen
die haar elke dag een snoepje gaf.

Soms stond ze ’s nachts op
om te kijken of hij niet toevallig.

‘Toeval bestaat niet’, zei haar vader.
‘En God ook niet’: haar stiefmoeder.

Toch bad ze om een wonder.
Wanneer hij dit hoorde,

veegde hij haar tranen af
en deed een snoepje in haar doos.

Jan de Bas (Waddixveen(?), 13 januari 1964)

De Duitse schrijver Daniel Kehlmann werd op 13 januari 1975 in München geboren. In 1981 trok de familie naar Wenen waar hij filosofie en literatuurwetenschap studeerde. In 1997 verscheen zijn eerste roman Beerholms Vorstellung. In 2003 brak Kehlmann internationaal door met zijn vierde roman Ich und Kaminski. Kehlmann schrijft ook essays en recensies voor verschillende kranten, zoals de Süddeutsche Zeitung, de Frankfurter Rundschau, de Frankfurter Allgemeine Zeitung, Volltext und Literaturen. Ook was hij aan verschillende universiteiten een tijdje gastdocent. Tegenwoordig woont en werkt hij in Wenen en Berlijn.

Uit: Beerholms Vorstellung

„Unsere seltsame Leidenschaft für erhöhte Standpunkte!

Jede abgenützte Baukastenlandschaft wird passabel, wenn man sie von oben betrachtet. Sobald es einen Hügel gibt, drängen die Menschen hinauf. Verlangt jemand Eintrittsgeld, dann zahlen sie.

Deswegen gibt es Türme. Und an den Türmen Aussichtsterrassen.

Und auf den Terrassen Tische und Stühle und Kaffee und belegte Brote und Kuchen zu überteuerten Preisen. Aber sie kommen. Man braucht sich nur umzuschauen: Alle Tische besetzt, Männer und Frauen, dicklich oder dürr, und dazwischen Kinder, viele, viel zu viele Kinder. Der Lärm! Aber man gewöhnt sich daran. Und sieh nur – wie nahe und dunkelblau der Himmel ist. Um die Sonne herum – nicht scharf hinsehen! – ins Weißliche und Unglaubhafte verfärbt. Darunter erstreckt sich die Stadt. Gemasert mit Straßen voller Autos, leuchtenden Ameisen. Da und dort schwingt sie sich zu glänzenden Türmen auf. Dazwischen Unmengen von Würfeln, matte und auch seltsam glitzernde. Aber damit kommt sie nicht weit. Schon der Horizont ist von hellgrünen Hügeln eingefaßt; heute sieht man nicht sehr weit, es wird wohl regnen. Ich sollte mich beeilen.

Also fangen wir an. Wo? Am besten dort, wo alles an8 fängt. Und dann, Schritt für Schritt, an der Zeit entlang.

Keine Erklärungen! Hätte ich die, wäre ich nicht hier, und wüßte ich etwas, würde ich nicht tun, was ich tun werde. Ich weiß noch nicht, wie lange das hier dauern wird, aber einmal, und bald, wird auch dies zu Ende sein. Also noch einmal: Fangen wir an.

Zunächst bloß Farben. Vor allem Orange, ein wäßriges Grün, ein helles, sehr helles Blau. Und auf dem Grund ein reines, strahlendes Weiß. Sauberer als Neuschnee oder frische Vorhänge, eine gänzlich unirdische Farbe. Ich weiß: Man behauptet, daß Säuglinge farbenblind sind. Also gut; das mag stimmen! Die Farben sind wohl eine optische Täuschung meiner Erinnerung, oder auch eine Traumrückschau auf vergangene und kaum wirkliche Zustände vor dieser, vor jeder Existenz.

Und dann? Dann lange nichts. Welche weiblichen Wesen ließen sich dazu herab, mir mütterliche Attrappen zu sein, und in welchen weißen und desinfizierten Räumen?

Ich weiß es nicht. In meinen frühen Erinnerungen findet sich keine Mutter, findet sich überhaupt kein menschliches Wesen. Alle Bilder auf den ersten verblassenden Seiten meines Gedächtnisses zeigen bloß mich, immer nur mich. Oder richtiger: Sie zeigen nicht einmal mich; aber alle Dinge sind überschattet von meiner Anwesenheit, blicken auf mich, sind durch mich, für mich. Das Gras, der Himmel, die freundliche, schattengefleckte Zimmerdecke.“

Daniel Kehlmann (München, 13 januari 1975)

Zie voor onderstaande schrijver ook mijn blog van 13 januari 2007.

De Schotse dichter Mark Alexander Boyd werd geboren op 13 januarri 1562.

Edmund White, Jay McInerney, Mark Alexander Boyd

De Amerikaanse schrijver en essayist Edmund White werd geboren op 13 januari 1940 in Cincinnati. Hij is sinds 1998 docent voor creatief schrijven aan Princeton University. Na langere tijd in Rome en New York verbleven te hebben werkte hij vanaf het begin van de jaren zeventig als redacteur voor de literatuurtijdschriften “The Saturday Review” en “Horizon”. Samen met zes andere homosexuele auteurs richtte hij de literaire groep “Violet Quill” op. Leden van deze groep waren Christopher Cox, Robert Ferro, Michael Grumley, Andrew Holleran, Felice Picano en George Whitmore. Nadat talrijke homo’s (waaronder ook vier leden van deze groep) aan aids waren gestorven zag White zich als een overlevende die zijn tijdgenoten verloren heeft. Hij heeft bekend gemaakt zelf ook HIV-positief te zijn. Na zijn eerste boeken „Forgetting Elena” (1973) en „Nocturnes for the King of Naples” (1978) verscheen in 1982 als eerste deel in een autobiografische reeks “A Boy’s Own Story”. Na dit boek volgden “The Beautiful Room Is Empty” (1988), “The Farewell Symphony “(1998) en “The Married Man” (2000). White publiceerde ook twee biografieen, over Jean Genet en Marcel Proust. In 1994 verscheen “The Burning Library: Writings on Art, Politics and Sexuality 1969-1993”, een verzameling van zijn essays. In “Out of the closet onto the bookshelf”, een essay uit 1991 schreef White dat hij als jongeman maar twee boeken met een homosexueel thema had kunnen vinden: “Tod in Venedig” van Thomas Mann en de biografie van Nijinsky, geschreven door diens vrouw. Hij beschoude de kijk op homsexualiteit in allebei de boeken als uiterst negatief. Dat hij er aan heeft bijgedragen daar verandering in te brengen ziet hij als grote verdienste van de generatie schrijvers, waartoe hij zelf ook behoord. Edmund White ontving in 1982 de “Award for Literature” van de American Academy of Arts and Letters en in 1994 de “National Book Critics Circle Award” voor zijn biografie over Genet.

Uit My Lives

“In the mid-1950s, when I was fourteen or fifteen, I told my mother I was homosexual: that was the word, back then, homosexual, in its full satanic majesty, cloaked in ether fumes, a combination of evil and sickness.

Of course I’d learned the word from her. She was a psychologist. Throughout my early childhood, she’d been studying part-time for a master’s degree in child psychology. Since I was not only her son but also her best friend, she confided everything she was learning about me — her live-in guinea pig — to me. For instance, I was enrolled in an ‘experimental’ kindergarten run by Dr. Arlett, my mother’s mentor in the department of child psychology at the University of Cincinnati. Dr. Arlett, however, decided after just one semester that I was ’too altruistic’ to continue in the school. I was dismissed. I suspect that she meant I was weirdly responsive to the moods of the female teachers-in-training, for whom I manifested a sugary, fake concern, just as I’d learned to do with my mother. No doubt I was judged to be an unhealthy influence on the other kids. But my mother, who chose against all evidence to interpret my vices as virtues, my defeats as victories, decided that what Dr. Arlett really meant was that I was too advanced spiritually, too mature, to hang back in the shallows with my coevals.

My reward was a return to loneliness. We lived at the end of a lane in a small, rented Tudor house. My older sister, who disliked me, was attending Miss Daugherty’s School for Girls; she sometimes brought friends home, but she didn’t let them play with me. I played alone — or talked to my mother when she wasn’t at school or studying.

My mother was intensely spiritual; at least she spoke often of her inner life and said she prayed, though I never saw her pray. She’d been brought up a Baptist in Texas, but she’d converted to Christian Science, initially to please my father but later out of a genuine affinity with the thinking of Mary Baker Eddy. Like Mrs. Eddy, my mother denied the existence of evil (except as it was embodied by my father’s mistress) and believed in thinking mightily positive thoughts. She had a pantheistic, nearly Hindu conviction that every living creature was sacred and God a wave cresting out of, then dissolving back into, Universal Mind. When my mother was distraught, which occurred on a daily basis, she found consolation in bourbon and Eddy’s Science and Health and Key to the Scriptures. My mother dismissed Mrs. Eddy’s hostility to medicine as an ideal beyond our grasp given our current state of imperfect evolution.

She also detected signs in me of a great soul and highly advanced spirituality.”

Edmund White (Cincinnati, 13 januari 1940)

De Amerikaanse schrijver John Barrett – Jay – McInerney werd geboren op 13 januari 1955 in Hartford, Connecticut. Hij schreef o.a.: Bright Lights, Big City, Ransom, Story of My Life, Brightness Falls, en The Last of the Savages. Hij verzorgde de editie van The Penguin Book of New American Voices en was ook de auteur van het draaiboek voor de verfilming van Bright Lights, Big City in 1988. Zijn laatste roman is The Good Life uit 2006. Daarnaast schrijft hij columns over wijn in House & Garden. McInerney’s loopbaan begon met Bright Lights, Big City (ook de titel van een beroemde blues song van Jimmy Reed).Toen de roman in 1984 uitkwam was hij uniek in zijn beschrijving van de cocaïne scene. McInerney was een representant van een nieuwe generatie schrijvers die in de media de aanduiding “Brat Pack” meekreeg. Na dit debuut begonnen de uitgevers te zoeken naar meer werk dat ging over jonge mensen in een grootstedelijke omgeving. Zo werd ook Bret Easton Ellis’ Less Than Zero aangeprezen als navolging van McInerney’s voorbeeld. De auteur heeft sindsdien geworsteld met zijn imago van zowel auteur als protagonist van Bright Lights, Big City.

Uit: The Good Life

“Summer used to be as endless as the ocean when she was a girl and her family rented the gray shingled cottage on Nantucket. Now, she found it hard to believe she was already back in Manhattan and the kids were in school and she was already racing home, late again, feeling guilty that she’d lingered over a drink with Casey Reynes. The kids had been home for hours after their first day in first grade, and she had yet to hear about it.

Women blamed themselves; men blamed anything but.

This was Corrine’s interpretation of the guilt nipping at her high heels as she cantered up Hudson Street from the subway, passing the hand-lettered sign in the window of their Chinese takeout: FRESHLY GROUNDED COFFEE. Guilt about leaving the kids for so long, about not helping Russell with dinner, about attempting to restart her long-dormant professional life. Oh, to be grounded herself.

Seven-fifteen by her watch. Still attuned to the languorous rhythm of the summer?they’d just closed up the house in Sagaponack four days ago?she’d barely had time to kiss the kids good-bye this morning and now the guests would be arriving at any minute, Russell frenzied with cooking and child care.

Bad mother, bad wife, bad hostess. Bad.

When she had yearned to be a mother, imagining what it would be like to be a parent, it had been easy to conjure the joy . . . the scenes of tenderness, the Pieta moments. What you don’t picture are the guilt and the fear that take up residence at the front of your brain, like evil twins you didn’t bargain for. Fear because you’re always worried about what might go wrong, especially if your kids were born, as hers were, three months early. You can never forget the sight of them those first few days, intubated under glass, veined eggshell skulls and pink writhing limbs?the image stays with you even as they grow, reminding you of just how fragile these creatures are, how flimsy your own defenses. And guilt because you can never possibly do enough. There’s never enough time. No matter how much love and attention you lavish on them, you’re always afraid that it will never be enough.”

Jay McInerney (Hartford, 13 januari 1955)

De Schotse dichter Mark Alexander Boyd werd geboren op 13 januarri 1562. Zijn vader Robert kwam uit Pinkell, Carrick in Ayrshire. Boyd verliet Schotland en ging als jonge man naar Frankrijk. Daar studeerde hij burgerlijk recht en nam hij deel aan de godsdienstoorlogen aan de kant van de katholieken. Hij publiceerde twee bundels met Latijnse gedichten in 1590 en 1592 toen hij in het Zuidwesten van Frankrijk verbleef. Pas aan het eind van zijn leven keerde hij naar Schotland terug. Hij is nu nog vooral bekend door het volgende sonnet in de Schotse taal, dat aan hem wordt toegeschreven.

Sonet

FRA bank to bank, fra wood to wood I rin,
Ourhailit with my feeble fantasie;
Like til a leaf that fallis from a tree,
Or til a reed ourblawin with the win.
Twa gods guides me: the ane of tham is blin,
Yea and a bairn brocht up in vanitie;
The next a wife ingenrit of the sea,
And lichter nor a dauphin with her fin.
Unhappy is the man for evermair
That tills the sand and sawis in the air;
But twice unhappier is he, I lairn,
That feidis in his hairt a mad desire,
And follows on a woman throw the fire,
Led by a blind and teachit by a bairn.

Mark Alexander Boyd (13 januari 1562 – 10 april 1601)
Blairquhan Castle, Ayrshire

Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne

Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.

Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem ‘de man die sneller schrijft dan God kan lezen’. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: “Kind van stad en land” (1936), “Meneer Visser’s hellevaart” (1936), “Ierse nachten” (1946), “De toekomst de religie” (1947), “Pastorale 1943” (1948), “De koperen tuin” (1950), “Ivoren wachters” (1951), “Essays in duodecimo” (1952) en “Het genadeschot” (1964).

Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle “Gefallen”. Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond – hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar – besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de ‘Duitse ziel’ in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull

De Nederlandse dichter Jakobus Cornelis Bloem werd geboren op 10 mei 1887 in Oudshoorn. Bloem stamde uit een stijlvolle, patricische familie. Op 12 mei 1921 verscheen eindelijk Het verlangen, vooral dank zij de krachtdadige hulp van zijn vriend Jan van Krimpen, die ook de typografie verzorgde In 1925 ontmoette Bloem de 19-jarige Clara Eggink. Het volgende jaar trouwden zij. Vrijwel tegelijk met de geboorte van hun zoon Wim op 8 september 1927 werd Bloem ontslagen bij de NRC. In mei 1928 werd Bloem benoemd tot griffier aan het kantongerecht De Lemmer, uit welk ‘Friesch Cayenne’ hij in 1931 werd overgeplaatst naar Breukelen. Afgezien van kleine opflakkeringen in 1924/25 en 1929 (samen vijf verzen), duurde het tot 1930 voor hij weer ‘aan de schrijverij’ raakte. Dit resulteerde in het jaar daarop in de bundel Media vita. Tussen 1934 en 1937, maar vooral in dat laatste jaar, schreef Bloem de verzen die uitkwamen als De nederlaag. Zijn Verzamelde gedichten verschenen in 1947, al spoedig enige malen herdrukt, en daarmee kwam eindelijk ook de officiële erkenning van zijn dichterschap: Constantijn Huygens-prijs (1949), P.C. Hooftprijs (1952), en ten slotte de grote Prijs der Nederlandse Letteren (1965). Na een langdurige ziekte die hem volstrekt hulpbehoevend maakte, overleed Bloem op 10 augustus 1966. Hij werd begraven in Paasloo (Overijssel).

Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid’. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.

K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.