De Nederlandse schrijver en televisiemaker Adriaan van Dis werd op 16 december 1946 geboren in het Noord-Hollandse Bergen aan Zee. Zie ook alle tags voor Adriaan van Dis op dit blog.
Uit: Buitenlandse literatuur. De onverslijtbare boeken van mijn jeugd
“Mijn klasgenoten verheugden zich op de vrijheid na het diploma: brommers, banen bij de gemeente of de chemische fabriek, en een liste de mariage bij ‘Au bon gout’. Een vriend van mijn toen al dode vader zag mij graag op zijn handelsbureau. Brieven schrijven: ‘Veuillez agréer, Monsieur, l’expression de mes sentiments distingués.’ ‘Looking forward to your early reply, I remain.’ Ik keek er niet naar uit en op de mulo wilde ik niet blijven.
Met Bordewijk kwam de breuk. Karakter. Ik moest het lezen voor mijn lijst. Na een paar bladzijden was het geen moeten meer, of toch, ik moest in het boek strepen, ik moest het herlezen, ik moest erover vertellen, ik moest het hebben. Ik kocht het in de Zakboekenreeks en ik bezit het nog, met een streep op bladzijde 276: ‘Hij moest kunnen meespreken over alles, niet met de boekengeleerdheid van een lexicon, maar schertsenderwijs. Hij moest een vlotte conversatie kunnen ontwikkelen onder mannen, en op een andere wijze weer, bij vrouwen, zijn litteratuur kennen, vreemde talen spreken met het juiste accent, hún litteraturen kennen, – hij moest op de hoogte zijn van plastische kunsten, van muziek, – hij moest vlot leren reizen in vreemde landen, hij moest kunnen vertellen van steden, landschappen, volkeren, gebruiken en eigen ondervindingen, – hij moest geestig kunnen zijn…’ En zoveel meer moest Jacob Willem Katadreuffe kunnen. Want Jacob wilde advocaat worden, hij wilde een koperen plaat met zijn naam erop. Hij zou meester in de rechten worden, zijn milieu ontvluchten, breken met zijn moeder die zo zuinig was met haar emoties, zich afzetten tegen zijn onredelijk strenge vader. Jacob Katadreuffe was een onwettig kind, hij moest hard werken, harder dan alle andere jongens, maar hij zou ze allemaal voorbijstreven. Hij zou er komen. Eén ding wist hij zeker: ‘niet dit’, niet het benauwde leventje van winkeliers en kleine ambtenaren. Hij zou laag beginnen, hoog zou hij klimmen.”
Adriaan van Dis (Bergen aan Zee, 16 december 1946)
De Engelse schrijfster Jane Austen werd geboren op 16 december 1775 in Steventon, Hampshire. Zie ook alle tags voor Jane Austen op dit blog.
Uit: Sense and Sensibility
“I would not wish to do any thing mean,” he replied. “One had rather, on such occasions, do too much than too little. No one, at least, can think I have not done enough for them: even themselves, they can hardly expect more.”
“There is no knowing what they may expect,” said the lady, “but we are not to think of their expectations: the question is, what you can afford to do.”
“Certainly—and I think I may afford to give them five hundred pounds a-piece. As it is, without any addition of mine, they will each have about three thousand pounds on their mother’s death—a very comfortable fortune for any young woman.”
“To be sure it is; and, indeed, it strikes me that they can want no addition at all. They will have ten thousand pounds divided amongst them. If they marry, they will be sure of doing well, and if they do not, they may all live very comfortably together on the interest of ten thousand pounds.”
“That is very true, and, therefore, I do not know whether, upon the whole, it would not be more advisable to do something for their mother while she lives, rather than for them—something of the annuity kind I mean.—My sisters would feel the good effects of it as well as herself. A hundred a year would make them all perfectly comfortable.”
His wife hesitated a little, however, in giving her consent to this plan.
“To be sure,” said she, “it is better than parting with fifteen hundred pounds at once. But, then, if Mrs. Dashwood should live fifteen years we shall be completely taken in.”
“Fifteen years! my dear Fanny; her life cannot be worth half that purchase.”
“Certainly not; but if you observe, people always live for ever when there is an annuity to be paid them; and she is very stout and healthy, and hardly forty. An annuity is a very serious business; it comes over and over every year, and there is no getting rid of it.”
Jane Austen (16 december 1775 – 18 juli 1817)
Scene uit film uit 1995 met Hugh Grant en Emma Thompson
De Nederlandse schrijver Adriaan van der Veen werd geboren op 16 december 1916 in Schiedam. Zie ook alle tags voor Adriaan van der Veen op dit blog.
Uit: Alibi voor het onvolkomen hart
“Je ziet wel, dat ik het gebeurde voortdurend van mijn kant bekijk. Straks vraag je je af of ik ook geen wrok tegen haar voel omdat door haar tussenkomst mij deze emotionele poets is gebakken. Was zij maar nooit in mijn leven terecht gekomen. Maar dan zeg ik je honderdmaal, duizendmaal: neen, nooit, alles zou zinloos zijn geweest. Alles is het misschien toch nog wel, maar met die ene episode, martelend, niettemin het enige wat werkelijk met me is gebeurd. Het enige, zo zelfs, dat ik weiger meer te laten gebeuren. Ik beschut het jaloers, als een hond een been, grommend tegen iedereen, vrouw en kind, geldmoeilijkheden, oorlog, zondvloed, pestilentie. Het mag me niet meer raken, ik weiger. Nettie voelt dit stellig. Ik weet zeker, dat zij geintrigeerd is door het gebrek aan houvast aan mij. Het maakt haar jaloers. En toch ziet ze niets, de jaloersheid is de gewone romantiek van vrouwen, die hun mannen gecompliceerd willen: zij moeten zich aan haar verliezen, maar toch nooit helemaal. Zij mist iets aan me, ik weet het, maar bij God, ik zou waarachtig geen romantische munt kunnen slaan uit die enige bittere brok ernst in mijn leven. Het is nu toch al anderhalf jaar geleden. Wist ik er maar meer van, was het maar niet zo’n mysterie gebleven. Kon ik het geheim maar aan haar ontwringen. Jaloersheid na het graf? Is dat romantiek? Voor mijn part in anderen, of in de literatuur, dan wil ik er ook wel om lachen, of me aesthetisch ontroerd voelen. Als het maar niet met je zelf gebeurt. Dan is het grauw en bitter en onoplosbaar en onherstelbaar. Ik kan er nog altijd om vloeken. Weet je, dat ik nu pas werkelijk iets begrijp van jaloersheid? Ik voel nu, alsof het me onmiddellijk aangaat, hoe Hamlet verteerd werd door ellende omdat zijn moeder na een maand hertrouwde – ook al was de koning geen broedermoordenaar geweest, zou hij hem toch hebben willen vernietigen.”
Adriaan van der Veen (16 december 1916 – 7 maart 2003)
De Engelse schrijver en songwriter Noël Coward werd geboren op 16 december 1899 in Teddington, Londen. Zie ook alle tags voor Noël Coward op dit blog.
The Boy Actor (Fragment)
I can remember, I can remember
The months of November and December
Were filled for me with peculiar joys
So different from those of other boys.
For other boys would be counting the days
Until end of term and holiday time;
But I was acting in Christmas plays
While they were taken to pantomimes.
I didn’t envy their new suits,
Their children’s dances and Christmas trees;
My life had wonderful substitutes
For such conventional treats as these.
I didn’t envy their country larks,
Their organized games in panelled halls,
While they made snowmen in stately parks,
I was counting the curtain calls.
I remember the auditions, the nerve-racking auditions,
Darkened auditorium, and empty, dusty stage;
Little girls in ballet dresses practicing positions,
Gentlemen with pince-nez asking you your age.
Hopefulness and nervousness struggling within you,
Dreading that familiar phrase: “Thank you dear, no more.”
Straining every muscle, every tendon, every sinew,
To do your dance much better than you’d ever done before.
Think of your performance! Never mind the others,
Never mind the pianist; talent must prevail;
Never mind the baleful eyes of other children’s mothers
Glaring from the corners, and willing you to fail.
Noël Coward (16 december 1899 – 26 maart 1973)
De Antilliaanse dichter en schrijver Tip Marugg werd geboren op 16 december 1923 in Willemstad, Curaçao. Zie ook alle tags voor Tip Marugg op dit blog.
Moment embryoné
Halleluja zong je
gewiegd in
d’engelenschoot
maar uit de ruïne
die je achterliet
zal ik
verrijzen.
Als je hand zich opent
en ik wegren
op zoek naar mededogen,
zal mijn bloed,
schoon gebroken, stollen
en verdoemen
mijn smerige bestaan.
Ik ben bang
dat een vreemde
langs zal komen
en een ster rukken
uit de doodsgrijns
van mijn
stervensuur.
Te Deum kan ik niet zingen
Maar mijn ziel kan
Gods beeld
oproepen
in het vibrato
van mijn
woorden.
Tip Marugg (16 december 1923 – 22 april 2006)
Cover
Zie voor nog meer schrijvers van de 16e december ook mijn blog van 16 december 2012 deel 2.