Cicero en J.R.R. Tolkien

Marcus Tullius Cicero werd geboren in Arpinum op 3 januari 106 v. Chr. was een Romeins redenaar, politicus, advocaat en filosoof Zijn leven viel samen met de val van de Romeinse Republiek en de gebeurtenissen die daaraan vooraf gingen. Zelf speelde hij bij veel van de politieke gebeurtenissen in deze tijd een grote rol. Cicero’s schrijven schenkt een belangrijk historisch inzicht in deze periode. Cicero werd geboren in een rijke familie van landeigenaren, de Tullii. De politieke posities werden in die tijd vooral bezet door rijke families en hoewel rijk, heeft Cicero’s familie geen grote politieke invloed. Cicero, die al van jongs af aan een politieke ambitie koesterde, groeide op met een afkeer van de rijkere en beroemdere families in Arpinum. Zonder noemenswaardige achtergrond had Cicero weinig opties om een politieke carrière te bewerkstelligen. Een succesvolle militaire carrière was doorgaans een goede manier om door te dringen tot de Romeinse politiek, maar Cicero had een gegronde afkeer van oorlog. Opmerkelijk was wel dat de vermogende familie van zijn echtgenote Terentia, met wie hij rond 80 v. Chr. in het huwelijk trad, hem heeft gesteund bij de uitbouw van zijn politieke carrière.

Uit: In Catilinam

Quo usque tandem abutere, Catilina, patientia nostra? quam diu etiam furor iste tuus nos eludet? quem ad finem sese effrenata iactabit audacia? Nihilne te nocturnum praesidium Palati, nihil urbis vigiliae, nihil timor populi, nihil concursus bonorum omnium, nihil hic munitissimus habendi senatus locus, nihil horum ora voltusque moverunt? Patere tua consilia non sentis, constrictam iam horum omnium scientia teneri coniurationem tuam non vides? Quid proxima, quid superiore nocte egeris, ubi fueris, quos convocaveris, quid consilii ceperis, quem nostrum ignorare arbitraris?  O tempora, o mores! Senatus haec intellegit. Consul videt; hic tamen vivit. Vivit? immo vero etiam in senatum venit, fit publici consilii particeps, notat et designat oculis ad caedem unum quemque nostrum. Nos autem fortes viri satis facere rei publicae videmur, si istius furorem ac tela vitemus. Ad mortem te, Catilina, duci iussu consulis iam pridem oportebat, in te conferri pestem, quam tu in nos [omnes iam diu] machinaris.”

 

Vertaling op LatinPage.com :

Hoelang in ’s hemels naam nog, Catilina, zal je misbruik maken van ons geduld ? Hoelang nog zal die razernij van jou ons ontwijken ? hoever zal die grenzeloze stoutmoedigheid zich groot voordoen ? Hebben de nachtelijke wachtpost op de Palatijn, de patrouilles in de stad, de vrees van het volk, de samenkomst van alle weldenkenden, deze zeer versterkte vergaderplaats van de senaat, de gezichten en de gelaatsuitdrukking van dezen hier je helemaal niet geraakt ? Voel je niet dat je plannen openbaar zijn ? Zie je niet dat je samenzwering volkomen lam wordt gelegd door de kennis van al dezen ?Wat je de laatste nacht, wat je de nacht daarvoor gedaan hebt, waar je geweest ben,t, wie je hebt samengeroepen, welk plan je hebt bedacht, wie van ons, denk je, weet dat niet ?

O tempora ! o mores ! De senaat heeft het door, de consul ziet het ; en nochtans leeft hij nog. Leeft hij ? meer nog, hij komt zelfs in de senaat, hij mag deelgenoot worden aan de beraadslaging over staatszaken, hij voorziet ieder van ons van een teken en duidt ons aan om te vermoorden. Wij echter, dappere mannen, schijnen voldoende voor de staat te doen, indien wij de razernij van die kerel en zijn wapens ontwijken. Je moest reeds lang geleden op bevel van de consul, Catilina, ter dood gebracht zijn, het ongeluk dat je sinds lang tegen ons beraamt, moest al op je eigen hoofd neerkomen.”

Cicero

Cicero (3 januari 106 v. Chr. –  7 december 43 v. Chr.)

 

J.R.R. Tolkien is geboren op 3 januari 1892 in Bloemfontein, Zuid-Afrika. Zijn vader Arthur stierf toen hij nog jong was. Zijn moeder Mabel bekeerde zich tot het katholicisme, ondanks hevige protesten van haar familie. Zij stierf aan diabetes toen hij een tiener was, maar hij voelde voor de rest van zijn leven dat zij een martelaar was voor haar geloof; dit beïnvloedde duidelijk zijn eigen katholieke geloofsbelijdenis. Tevens had Mabel J.R.R. de liefde voor talen en tekenen bijgebracht. In de periode nadat hij wees was geworden, ontmoette hij Edith Bratt (die later model stond voor Luthien) en werd verliefd op haar. Tolkien werd voortaan opgevoed door zijn tante en later door de Katholieke priester Francis Morgan. Hij verbood Tolkien om te trouwen met zijn geliefde Edith. Wel kreeg Tolkien zijn fiat wanneer hij meerderjarig zou worden. Ondanks deze obstakels trouwde hij met haar, zodra hij meerderjarig was en zo herenigde hij zich met zijn eerste en grootste liefde. Met haar kreeg hij vier kinderen. Tolkien had nooit verwacht dat zijn boeken populair zouden worden bij het grote publiek. Hij schiep de wereld van Midden-aarde (Middle-earth) als het verhaal achter de talen die hij ontwierp. Door tussenkomst van een voormalige student, publiceerde hij De Hobbit (The Hobbit) (1937), een boek dat hij voor zijn eigen kinderen had geschreven. Hoewel het boek was bedoeld voor kinderen, werd het ook door volwassenen gelezen. Het was zelfs zo populair dat de uitgever (Allen & Unwin) Tolkien vroeg een vervolg te schrijven.

Dit moedigde hem aan zijn beroemdste werk te schrijven, het epische In de ban van de ring (The Lord of the Rings)

Uit: The Lord of the Rings

“ For weeks carts and caravans were coming from all over Middle-earth to bring provisions for the Grand Old Party, as Bilbo referred to it.
Wagons of food from the Dwarvish mines at Erebor, shiny rocks from the Sea-elves and fancy seductive packages from southern Mirkwood arrived daily, making the neighborhood generally more crowded and cluttering up avenues. Even those who hadn’t said anything bad about Bilbo before were starting to show their annoyance. “Mr. Bilbo Baggins is starting to get a mite annoying,” old Gaffer Gamgee grumbled, standing outside the pub.
“Queer goings-on, and no mistake. Why just yesterday a bunch o’ pesky Wood-elves dragged their cart right acrost my yard and ruined my taters!”
“A bunch of Men from Bree came to my place yesterday and tried to sell me some aluminum siding,” mused Old Noakes of Bywater. “They said it was because they had extra after building that horrible Quonset hut over the Party Tree, and they were trying to unload it. Strange folk hereabouts.”
“Yes, but it’s good for the economy,” sneered Bill Ferny, the local banker. “A lot more money in circulation. Market’s been doing well.
Unionization is down because of all the entry-level service positions that are being created. Widening gap between the haves and have-nots, don’t you think? Good to find work for idle hands.”
“And you don’t know nothin’ about anythin’, Ferny,” Gaffer Gamgee snapped, echoing the popular community sentiment. “Mr. Bilbo Baggins is a right bastard, as I’ve often said, and it’s small wonder if trouble don’t come of him and his imperialist ways. The Revolution’s a’comin’, and it’s the likes o’you who’ll be the first ag’inst the wall, so sayeth the Lord.” And with that he spat a well-aimed beer-nut into Ferny’s glass.”

 

tolkien

J.R.R. Tolkien (3 januari 1892 – 2 september 1973)