De Duitstalige, Roemeense, schrijver en pastor Eginald Schlattner werd geboren in Arad op 13 september 1933. Zie ook alle tags voor Eginald Schlattnerop dit blog en ook mijn blog van 13 september 2010.
Uit: Das Klavier im Nebel
„Die Gäste durchquerten den Vorraum wie ein Minenfeld. Im venezianischen Salon waren die Perserteppiche mit einer Zellophanfolie geschützt. Schritt man darüber, kräuselte sich das ätherische Gebilde unter den Füßen. „Faites attention! Mon Dieu, mon Dieu! Les tapis, notre seule fortune!“ rief die Tante. Sie schlug die Hände vors Gesicht. Die Rubine an ihren Fingern funkelten. An jedem Finger glänzte ein anderer Ring. Acht Goldringe und einer am Daumen machten die Kollektion aus. Sie selbst schien über den teuren Teppichen zu schweben.
„Er ist zwar der Hausherr. Aber sie ist der Herr im Haus“, flüsterte Clemens Rodica zu. „Der scharlachrote Hausdrache!“
Trotzdem: Clemens war geradezu entzückt, um so mehr ihm Schlimmes geschwant hatte. Ja, sogar eine lange Hose kaufte er, wie doamna Ingrid es wünschte. „Ihr Wunsch ist mir Befehl“, sagte er galant, und sie schlug weit die Augendeckel auf. Und erläuterte: „Nu poþi face promenadã la Bucureºti, dragã Clemente, în pantaloni scurþi, deasupra din Tirolia.“ Unmöglich, hier in kurzen Tirolerhosen herumzulaufen. Das rufe die Besetzung Bukarests durch die Deutschen 1916 bis 1918 in Erinnerung. Unselig waren im Gedächtnis der Bevölkerung die drakonischen Dekrete der deutschen Militärregierung verwahrt geblieben. „Sogar wie man ein Klosett benützt, wurde vorgeschrieben.“ So galten für die ganze Walachei millimetergenau gezeichnete Pläne von Aborten mit der Innenarchitektur im Detail. „Sogar das Kackloch war angegeben: Durchmesser 240 Millimeter. Die Kinder fielen in die Grube und schrieen jämmerlich, und die dicken Pfarrfrauen und behäbigen Gutsherrinnen schlugen sich mit schlechtem Gewissen in die Büsche. Denn die Deutschen kontrollierten alles mit humorloser Strenge. Seit damals sagt der Rumäne: Sei ein Mensch, kein Deutscher …“
Eginald Schlattner (Arad, 13 september 1933)
De Amerikaanse schrijver, journalist en scenarist Warren Murphy werd geboren op 13 september 1933 in Jersey City, New Jersey. Zie ook alle tags voor Warren Murphy op dit blog en ook mijn blog van 13 september 2010.
Uit:The New Destroyer (Samen met James Mullaney)
“For some reason that morning, on the day he would die for unleashing an unimaginable plague on an unsuspecting world, Dr. John Feathers remembered the screaming girl.
He did not even know her name. He had met her three years before on a commuter train to New York. The girl must have been a college student somewhere because she carried a textbook before her like a shield, and with jutted chin seemed to dare the seated passengers she passed to comment on the title. All the other seats were full, and so she and her fat book had wound up next to John Feathers.
She attempted to appear casual as she angled the book so that John could read the title. The book was called Modern Feminists from Abzug to Zeigert by Nora Personning. John would have preferred to ignore it and the girl, but every time the train jostled, her book hand managed to bump against him and it was either allow her to bruise his ribs all the way to Grand Central Station or ask her what she obviously wanted him to ask.
“Good book?” John queried politely.
The girl who had been trying to get his attention for five minutes turned to him as if his question were as welcome as a dead horse in the Russian Tea Room.
“It’s brilliant,” she accused.
She was pretty, but exposure to academic life was clearly putting her through a metamorphosis to perpetual anger. She wore no makeup and her hair was cut too short. Her clothes were lumpy and formless, yet here and there when she moved was fleeting evidence of bumps and curves that suggested a good figure, one that might even emerge like a moth from a chrysalis when her twenty-something flirtation with militancy ended and her real life began. She had the very ordinary college-age bearing of someone with an infinite number of opinions but not one single thought of her own.”
Warren Murphy (New Jersey, 13 september 1933)
De Duitse dichter en schrijver Johannes Poethen werd geboren in Wickrath op 13 september 1928. Zie ook alle tags voor Johannes Poethen op dit blog en ook mijn blog van 13 september 2010.
Hol über
5
Die quelle da
mit dem süffigen mund
wie ging sie mich an
wie kämen wir denn
ins gespräch
ohne diese einladung
zum stelldichein
ins leckere zwielicht
zwischen den wörtern.
6
Aus dem gasstaub
im leeren kreisend
die galaxien
aus dem wörterstaub
von mund zu mund
die poeme
das wärs.
Johannes Poethen (13 september 1928 – 9 mei 2001)
De Franse dichter en schrijver Francis Yard werd geboren op 13 september 1873 in Boissaye / Seine-Maritime.Zie ook alle tags voor Francis Yard op dit blog en ook mijn blog van 13 september 2010.
Noël rustique
La bûche de Noël
C’est le cœur du foyer.
Quand j’étais jeune comme toi,
Ma petite fille si belle,
On mettait, le soir de Noël,
Dans l’âtre un beau rondin de bois
Pour les trois fêtes solennelles :
Noël, le Jour de l’an, les Rois.
Enfance chère aux cœurs fidèles,
Beaux réveillons ! je me rappelle,
Nul ne songeait à sommeiller.
Le feu dansait devant la bûche
Tout le long de la crémaillère
— Il semble que c’était hier… —
On chantait, on vidait les cruches,
Le bonheur de la maisonnée
Nous venait de la cheminée.
Le feu semblait se réveiller
Dans sa flamme claire et nouvelle
Pour souhaiter la bonne année.
La nuit des Rois, devant le feu,
On tirait le gâteau des Rois ;
Et l’on donnait la part à Dieu
Aux petits enfants qui ont froid ;
Ils chantaient avec trois chandelles,
Comme on chante encore maintenant…
Ma petite fille si belle,
Ce sont des souvenirs d’enfant
Qu’il ne faut jamais oublier.
La bûche de Noël
C’est le cœur du foyer.
Francis Yard (13 september 1873 – 28 februari 1947)
De Nederlandse wetenschapper en publicist, vrijdenker en anarchist Anton Constandse werd geboren in Brouwershaven op 13 september 1899. Zie ook alle tags voor Antn Constandse op dit blog en ook mijn blog van 13 september 2010
Uit: Kroniek van de buitenlandse politiek | De crisis in ons nationaal ‘politiek instinct
“Het jaar 1961 kan in de geschiedenis van West-Europa stellig worden gekenschetst als ‘het jaar van de Berlijnse crisis’. Deze heeft op een aanzienlijk deel van het Nederlandse volk zulk een indruk gemaakt, de ‘muur der schande’ en de incidenten daaromheen zijn een zo verontrustend symbool geworden, dat men kon gewagen van een ongewone opwinding. Aan die bewogenheid paarde zich een mentaliteit, die gepast scheen voor het voeren van een ideologische kruistocht tegen de communistische regimes. En het resultaat was een verrassende identificatie van de bedoelde Nederlanders met het Duitse volk, een voorheen ongekend gevoel van lotsverbondenheid, medeleven en medelijden. Bismarcks zelfverzekerdheid, die hem eens heeft doen zeggen: ‘Holland annektiert sich selbst’, scheen althans sentimenteel gesproken gerechtvaardigd te zijn geweest. Onze solidariteit met de Duitsers leidde ertoe, dat wij het enige volk waren dat twee minuten stilte in acht nam nadat de Russen hun tot nu toe krachtigste kernbom hadden doen ontploffen. Deze proefneming werd door Chroesjtsjow een waarschuwing genoemd aan het adres der Westduitsers. Wij betreurden toen in die twee minuten geen doden, geen slachtoffers van de Duitse bezetting. Wij concentreerden ons vastberaden op het gevaar dat dreigt uit het nieuwe Moscovitische Armageddon.
Natuurlijk getuigt de grondige wijziging van de richting waarin zich onze liefde en haat openbaren van een geestelijke crisis, die ons volk na 1940 heeft beroerd, en die bij volksvertegenwoordigers en regering heeft geleid tot het onderstrepen van onze continentale roeping. Nog tot in het jaar 1947 (toen zich de ‘koude oorlog’ duidelijk begon te manifesteren) was er een logische lijn te vinden geweest in onze buitenlandse politiek. Wij waren sinds de zestiende eeuw een zeevarend volk geweest, een koloniserende maritieme mogendheid, rivaal of bondgenoot van de Britten, ‘een eiland op het continent’. Er was in al die eeuwen slechts één onderbreking geweest van onze traditionele zelfstandigheid, en die was gevallen in de Franse tijd. Doch niemand was geneigd, deze zegepraal van het ‘continentale stelsel’ (in velerlei betekenissen) in overeenstemming te achten met ons nationaal belang. Zo spoedig wij konden hernamen wij onze plaats onder de maritieme volken, en doordat wij ook in de eerste wereldoorlog buiten de continentale conflicten bleven, handhaafden wij op het vasteland onze neutraliteit tot aan het jaar 1940.”
Anton Constandse (13 september 1899 – 23 maart 1985)
De Nederlandse dichter, schrijver en taalkundige Muus Jacobse werd op 13 september 1909 als Klaas Hanzen Heeroma geboren op het waddeneiland Terschelling. Zie ook alle tags voor Muus Jacobse op dit blog en ook mijn blog van 13 september 2010
Ezau
Moeder, nooit maten wij elkanders zorgen,
Maar met een glimlach werd het hart misleid,
Omdat wij bang waren voor tederheid
En onze tranen voor elkaar verborgen.
Je riep mij uit de dood, maar ach, bemint
Nu meer dan mij die ná mij is gekomen,
Willig als was, de schaduw van je dromen,
Die mij vervolgt tot hij mij overwint.
Zie, ik ben niet als hij, ik ben als jij,
Want ik ben vrij en sterk en dien je niet,
En laf is hij voor wat je luim beval.
Moeder, die hém gemaakt hebt, maar niet mij.
Hij is de dood! Moeder, dat je hem liet,
Toen hij de zegen van mijn leven stal.
Simeons lofzang
Vrouw, die het kindje in je armen vlijt
En om zijn lichtje ons allen verenigt,
Denk je dat één klein lachje heeft gelenigd
Al onze pijn, voor nu en voor altijd?
Zie toe, want aan de poort der ziel verdedigt
Een engel met een vlammend zwaard dat snijdt
De doortocht tussen tijd en eeuwigheid,
tot zich in eeuwigheid de tijd ontledigt –
Heer, laat mij nu maar doodgaan, want het Kind
Is mij toch ééns geboren; straks beginnen
De droeve dagen van de ouderdom,
Wanneer mijn ogen, blind en angstig biddend,
Niet meer herkennen kunnen spel en mom,
En U doen glimlachen, die feilloos wint –
Muus Jacobse (13 september 1909 – 21 november 1972)
De Engelse schrijver, journalist en literatuurcriticus John Boynton Priestley werd geboren in Bradford op 13 september 1894. Zie ook ook alle tags voor J. B. Priestley op dit blog en ook mijn blog van 13 september 2010
Uit: English Journey
“The most remarkable giant liner in the world is probably the Mauretania. for she is nearly thirty years old and is still one of the fastest vessels afloat. Her record, both for speed and safety, is superb. We are proud of her. Now the Mauretania was launched at Wallsend, just across the river from Jarrow; and she has lasted longer than Jarrow. She is still alive and throbbing, but Jarrow is dead.
As a real town, a piece of urban civilisation, Jarrow can never have been alive. There is easily more comfort and luxury on one deck of the Mauretania than there can ever have been at any time in Jarrow, which even at its best, when everybody was working in it, must obviously have been a mean little conglomeration of narrow monotonous streets of stunted and ugly houses, a barracks cynically put together so that shipbuilding workers could get some food and sleep between shifts. Anything – strange as it may seem – appears to have been good enough for the men who could build ships like the Mauretania. But in those days, at least they were working.
Now Jarrow is a derelict town. I had seen nothing like it since the war. I put a derelict shipbuilding town into Wonder Hero and called it Slakeby. Some people thought I overdid it a little in my Slakeby chapter. I assure those people that the reality of Jarrow is far worse than anything I imagined for Slakeby. It far outran any grim expectations of mine. My guide-book devotes one short sentence to Jarrow: “A busy town (35,590 inhabitants), has large ironworks and shipbuilding yards.” It is time this was amended into “an idle and ruined town (35,590 inhabitants, wondering what is to become of them), had large ironworks and can still show what is left of shipbuilding yards.’
J. B. Priestley (13 september 1894 – 14 augustus 1984)
Portret door Michael Noakes, 1970