Gerrit Krol, Edward van de Vendel, Frans Pointl, Jim Carroll

De Nederlandse dichter en schrijver Gerrit Krol werd geboren op 1 augustus 1943 in Groningen. Zie ook mijn blog van 1 augustus 2010 en eveneens alle tags voor Gerrit Krol op dit blog.

Uit: Laatst met een vrouw

„Als emoties waren voorzien van een nummer, zou ik er beter mee overweg kunnen en dat geldt vrees ik ook voor mijn filosofische gedachten. Het is elke keer anders. Hoe vaak niet heb ik de wereld al begrepen doordat ik mijn zaken op orde had en de volgende dag is er – door weer geheel nieuwe input – van die orde al niet veel meer over. Die wordt overstemd door zeg maar nieuwe geluiden, welke interessanter zijn dan de oude en zo blijf je aan de gang. Ik denk dat iedereen dat heeft, zo niet met nieuwe gedachten, dan wel met bijvoorbeeld nieuwe kleren. Een nieuwe jas – dan heb je de oude opeens niet meer nodig.
Punt is dit. Een mens heeft zijn voorstellingen. Daardoor leeft hij voornamelijk in het verleden en in de toekomst en aan het heden komt hij nauwelijks toe. Je bent op vakantie en je neemt een foto ‘voor later’, wanneer dit moment verleden tijd is. Ooit nam je op vakantie vijf foto’s en tegenwoordig neem de van dezelfde soort vakantie vijftig foto’s of nog veel meer. Zelfs de negatieven worden bewaard. Allemaal voor later: dat je weet hoe het vroeger was. Het heden doet er niet meer zo toe – lijkt wel. Bewust van alles, op de hoogte van alles, ben je ontzettend bewust en serieus persoon geworden, niks aan. ingeklemd tussen gisteren en morgen, tussen zo straks en straks is het heden maar een uiterst dunnen strook, dunner dan een seconde; hoe meer je erover nadenkt des te meer werk je je filosofisch in de nesten. Je kunt beter foto’s blijven nemen, en video.
Ik vind dat jammer. Dat het heden zo aan je voorbijvliegt. Grijp de gelegenheid, roep ik mezelf wel ’s toe, pluk de dag, maar voor ik het weet zit ik weer te lezen en verkeer ik met mijn eeuwige gedachten in gebieden die niet het heden zijn. Het lijkt wel of je, om in het heden te leven, geen gedachten moet hebben.
Hic et nunc – dat is het devies. De vraag is of het je nog lukt. Het heden is een evenwichtsbalk waar je voortdurend vanaf valt, zij het links (de toekomst), zij het rechts (het verleden); het vermogen eenvoudig in het heden voor te gaan, te ‘handelen’, heeft de altijd denkende mens verloren. Wat is daaraan te doen? Hoe kun je handelen zonder te denken? Wat zou de lol van dit soort handelen zijn? Een mens is geen dier.“

Gerrit Krol (Groningen, 1 augustus 1934)

De Nederlandse dichter en schrijver Edward van de Vendel werd geboren in Leerdam op 1 augustus 1964. Zie ook mijn blog van 1 augustus 2009 en ook mijn blog van 1 augustus 2010.

Kleur

De zon heeft wascovingers,
Van die grote,
Waarmee hij over onze blote lijven
Heeft zitten wrijven.
Nu zijn we dus gekleurd.
Zo zachtjes is dat gebeurd,
En voorzichtig,
En fijntjes.
En moet je zien als ik mijn zwembroek uitdoe:
Ook nog binnen de lijntjes!

Kom

Toen zijn vrienden opgegeten waren
zwom mijn guppie in zijn kom
als in een traan.
Verdrietig water.
Gup,
stel je niet aan.
Want als je er nog bent,
dan blijf je.
En als je blijft, dan is er later.
En dus heb ik hier een wijfje,
ze is nieuw
en in haar lijfje
groeit een piepklein kommetje.
Daar kunnen jonkies in.
Dus guppie, heb je zin?
Dan maak ik nu een ommetje –
wat je doen moet zul je zelf wel weten.
Lief zijn,
supervisje.
Lief zijn.
En vergeten.

Edward van de Vendel (Leerdam, 1 augustus 1964)

De Nederlandse dichter en schrijver Frans Pointl werd geboren in Amsterdam op 1 augustus 1933. Zie ook mijn blog van 1 augustus 2010 en eveneens alle tags voor Frans Pointl op dit blog.

Bij een oude foto

dertig was ik
(in 1963 was ik niet lelijk)
de vrouw die me fotografeerde zei:
nu moet je aan mij denken
ontspan je lippen

een gescheiden vrouw
met vier aardige katten
maar even dominerend
als mijn Duitse hospita
dus hield ik flink afstand

ze had een donkere kamer
waarin ze mij heeft ontwikkeld
zelfs uitvergroot
(later ingelijst
hoelang heb ik op haar buffet
gestaan?
wat heeft ze ernaar starende
gedaan?)

onlangs toonde ik iemand
die foto
hij vroeg:
is dat je zoon?

Uitkomst

toen ik jonger was
droomde ik dat er niets
van me terecht zou komen
twaalf ambachten enzovoorts
alleen blijven zou ik
op honderd huurkamers wonen
bespioneerd door Duitse hospita’s
en zie
vierenvijftig ben ik
ál mijn dromen
werden ten volle bewaarheid
wat wil ik nog meer?

Frans Pointl (Amsterdam, 1 augustus 1933)

Portret door Heleen Kramer

De Amerikaanse dichter, schrijver en musicus Jim Carroll werd geboren op 1 augustus 1949 in New York. Zie ook mijn blog van 1 augustus 2007 en ook mijn blog van 1 augustus 2008 en ook mijn blog van 1 augustus 2009 en ook mijn blog van 1 augustus 2010.

People Who Died

Teddy sniffing glue, he was 12 years old

Fell from the roof on East Two-nine

Cathy was 11 when she pulled the plug

On 26 reds and a bottle of wine

Bobby got leukemia, 14 years old

He looked like 65 when he died

He was a friend of mine

Those are people who died, died

They were all my friends, and they died

G-berg and Georgie let their gimmicks go rotten

So they died of hepatitis in upper Manhattan

Sly in Vietnam took a bullet in the head

Bobby OD’d on Drano on the night that he was wed

They were two more friends of mine

Two more friends that died

Those are people who died, died

They were all my friends, and they died

Mary took a dry dive from a hotel room

Bobby hung himself from a cell in the tombs

Judy jumped in front of a subway train

Eddie got slit in the jugular vein

And Eddie, I miss you more than all the others

And I salute you brother

Those are people who died, died

They were all my friends, and they died

Herbie pushed Tony from the Boys’ Club roof

Tony thought that his rage was just some goof

But Herbie sure gave Tony some bitchen proof

“Hey,” Herbie said, “Tony, can you fly?”

But Tony couldn’t fly, Tony died

Those are people who died, died

They were all my friends, and they died

Brian got busted on a narco rap

He beat the rap by rattin’ on some bikers

He said, “Hey, I know it’s dangerous, but it sure beats Riker’s”

But the next day he got offed by the very same bikers

Those are people who died, died

They were all my friends, and they died

Teddy sniffing glue, he was 12 years old

Fell from the roof on East Two-nine

Cathy was 11 when she pulled the plug

On 26 reds and a bottle of wine

Bobby got leukemia, 14 years old

He looked like 65 when he died

He was a friend of mine

Those are people who died, died

They were all my friends, and they died

G-berg and Georgie let their gimmicks go rotten

So they died of hepatitis in upper Manhattan

Sly in Vietnam took a bullet in the head

Bobby OD’d on Drano on the night that he was wed

They were two more friends of mine

Two more friends that died

Those are people who died, died

They were all my friends, and they died

Mary took a dry dive from a hotel room

Bobby hung himself from a cell in the tombs

Judy jumped in front of a subway train

Eddie got slit in the jugular vein

And Eddie, I miss you more than all the others

And I salute you brother

Those are people who died, died

They were all my friends, and they died

JimCarroll (1 augustus 1949 – 11 september 2009)

Zie voor nog meer schrijvers van de 1e augustus ook mijn vorige blog van vandaag en eveneens mijn eerste blog van vandaag.

Gerelateerd

Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne

Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.

Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem ‘de man die sneller schrijft dan God kan lezen’. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: “Kind van stad en land” (1936), “Meneer Visser’s hellevaart” (1936), “Ierse nachten” (1946), “De toekomst de religie” (1947), “Pastorale 1943” (1948), “De koperen tuin” (1950), “Ivoren wachters” (1951), “Essays in duodecimo” (1952) en “Het genadeschot” (1964).

Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle “Gefallen”. Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond – hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar – besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de ‘Duitse ziel’ in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull

De Nederlandse dichter Jakobus Cornelis Bloem werd geboren op 10 mei 1887 in Oudshoorn. Bloem stamde uit een stijlvolle, patricische familie. Op 12 mei 1921 verscheen eindelijk Het verlangen, vooral dank zij de krachtdadige hulp van zijn vriend Jan van Krimpen, die ook de typografie verzorgde In 1925 ontmoette Bloem de 19-jarige Clara Eggink. Het volgende jaar trouwden zij. Vrijwel tegelijk met de geboorte van hun zoon Wim op 8 september 1927 werd Bloem ontslagen bij de NRC. In mei 1928 werd Bloem benoemd tot griffier aan het kantongerecht De Lemmer, uit welk ‘Friesch Cayenne’ hij in 1931 werd overgeplaatst naar Breukelen. Afgezien van kleine opflakkeringen in 1924/25 en 1929 (samen vijf verzen), duurde het tot 1930 voor hij weer ‘aan de schrijverij’ raakte. Dit resulteerde in het jaar daarop in de bundel Media vita. Tussen 1934 en 1937, maar vooral in dat laatste jaar, schreef Bloem de verzen die uitkwamen als De nederlaag. Zijn Verzamelde gedichten verschenen in 1947, al spoedig enige malen herdrukt, en daarmee kwam eindelijk ook de officiële erkenning van zijn dichterschap: Constantijn Huygens-prijs (1949), P.C. Hooftprijs (1952), en ten slotte de grote Prijs der Nederlandse Letteren (1965). Na een langdurige ziekte die hem volstrekt hulpbehoevend maakte, overleed Bloem op 10 augustus 1966. Hij werd begraven in Paasloo (Overijssel).

Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid’. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.

K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.