De Nederlands-Turkse schrijver, columnist en journalist Murat Isik werd geboren in Izmir op 11 september 1977. Zie ook alle tags voor Murat Isik op dit blog.
Uit: Verloren grond
“Ondanks de vele gesprekken die mijn vader jaren later voerde met de dorpsoudsten, die zonder uitzondering ongeletterde boeren waren, bleef onduidelijk waarom de Armenen uit Sobyan waren vertrokken. Sommigen zeiden dat ze verjaagd waren, anderen hielden het erop dat ze onder invloed van missionarissen vertrokken waren naar de Verenigde Staten en Rusland, voordat ze, zoals in omliggende dorpen, met geweld van de staat te maken kregen. De oudste man van het dorp, de wijze Memla die ik nooit heb gekend, staarde zwijgend voor zich uit toen mijn vader hem vroeg naar het lot van de vorige inwoners van ons dorp, en zei ten slotte: ‘De Armenen hebben vreselijk geleden, jongen. Geen volk in Anatolië heeft zo moeten afzien.’ Nadat de overgrootouders van mijn moeder zich met hun groep in Sobyan hadden gevestigd, nam het inwoneraantal snel toe. De verhalen over een dorp waar stenen huizen met boomgaarden en moestuinen beschikbaar waren en waar behoefte was aan hard werkende landarbeiders, bereikten al vlug de dorpen in de wijde omgeving. Het leidde tot de komst van jonge gezinnen en eenzame dagloners die hun spierkracht graag ter beschikking stelden in ruil voor wat eten en een slaapplaats. Alle nieuwkomers waren Zaza en hingen net als mijn familie het alevitisme aan. In de prilste jaren van mijn leven werd ik in Sobyan overladen door de liefde van mijn zus Zilda, mijn broer Yusuf en mijn ouders. Het was een periode vol warmte en geluk, tot het noodlot toesloeg en mijn zus Zilda overleed. Na mijn tweelingbroers Salman en Muse moesten mijn ouders opnieuw een kind begraven. Er volgde een periode van intense rouw die pas werd verbroken toen mijn moeder een jaar late merkte dat ze weer zwanger was. Toen ik vijf was, werd mijn zusje Eli-da geboren. Ze bracht licht en vreugde terug in ons leven en werd meteen de lieveling van het gezin. En zoals mijn zus Zilda mij altijd eindeloos vertroetelde, zo knuffelde ik Elida onophoudelijk en weekgeen moment van haar zijde. Maar het geluk kwam voor mijn moeder misschien te snel, want in de eerste maanden was ze ervan overtuigd dat Zilda voortleefde in Elida. Ik keek verward op als ze de baby die ze stevig in haar armen hield Zilda noemde, totdat mijn vaderhaar smeekte daarmee op te houden omdat het noemen van haarnaam zijn hart opnieuw deed huilen.
We woonden in een groot stenen huis met een plat dak. Door het ontbreken van ramen waren we voor daglicht aangewezen op het gat in het plafond dat met een glasplaat was afgedekt. Het weinige licht dat door het gat ter grootte van een flinke watermeloen naar binnenviel, werd versterkt door olielampjes die op meerdere plekken in huis hingen. In het midden van de woonkamer bevond zich een openhaard met daarboven een brede schoorsteen waar in de winter een13
snijdende wind doorheen joeg die telkens het vuur dreigde uit te blazen. Op die dagen zocht ik verkleumd de grote stal op die vanuit het woonvertrek via een nauwe gang te bereiken was. Het was er veel aangenamer door de warme lijven van de koeien, schapen en geiten.”
De Amerikaanse dichteres Mary Oliver werd geboren op 10 september 1936 in Maple Heights, Ohio. Zie ook alle tags voor Mary Oliver op dit blog.
Herfstlied
Weer een jaar voorbij, zijn rijke gekruide resten overal
achterlatend: wijnstokken, bladeren,
de niet opgegeten vruchten brokkelen vochtig af
in de schaduw, die onverschillig terug kwam
van het bijzondere eiland
van deze zomer, dit NU, dat nu nergens is
behalve onder de voeten, vermolmd
in dat zwarte onderaardse kasteel
van niet-waarneembare mysteries – wortels en verzegelde zaden
en de omzwervingen van water. Dit
probeer ik me te herinneren wanneer de maat van de tijd
pijnlijk schuurt, bijvoorbeeld wanneer de herfst
uiteindelijk opvlamt, onstuimig en zoals wij verlangt
om te blijven – hoe alles leeft, verschuift
van het ene heldere uitzicht naar het andere, voor altijd
in deze vluchtige weilanden.
Vertaald door Frans Roumen
Zie voor nog meer schrijvers van de 11e september ook mijn blog van 11 september 2018 en ook mijn blog van 11 september 2016 deel 2 en eveneens deel 3.