De Engelse dichter en schrijver William Shakespeare werd geboren in Stradford-upon-Avon op, vermoedelijk, 23 april 1564. Zie ook alle tags voor William Shakespeare op dit blog.
Sonnet VII
Zie, als in ’t oosten het goedgunstige licht
Zijn brandend hoofd verheft, doet elk op aard
Hulde aan zijn nieuw-verschijnend aangezicht,
Hem volgend op zijn vorstelijke vaart.
En als hij ’t hooge hemel-steil beklom,
Reeds halverwege en toch jongling-gewijs,
Staat nog de stervling voor zijn schoonheid stom,
Hem begeleidend op zijn gulden reis.
Maar als van hoogste top zijn moede bouw,
Grijzaard-gelijk, nu wankelt uit het ruim,
Dan wenden de oogen, eerst zoo plicht-getrouw,
zich af en richten zich naar eigen luim.
Zoo gij, als ’t avondt en ge niet meer stijgt,
Sterft ongevolgd, tenzij ge een zoon verkrijgt.
Vertaald door Albert Verweij
Sonnet CXVI
Laat mij toch geen beletselen verzinnen
Voor ware liefde; liefde houdt geen stand
Als zij verandert bij veranderingen,
Als zij bij elke kleine schipbreuk strandt.
O nee, zij is een baken, eeuwig licht,
Dat men zelfs in de zwaarste stormen ziet;
Een ster, waarnaar elk dwalend schip zich richt:
Men meet haar hoogte, maar haar waarde niet.
Zij is geen Nar des Tijds, al zal het rood
Van wang en lip ooit voor zijn zeis verbleken;
De liefde blijft bestaan tot aan de dood,
Zij taalt niet naar zijn uur en telt geen weken.
Als men hiertegen ooit bewijslast vindt,
Dan schreef ik nooit en werd geen mens bemind.
Vertaald door Arie van der Krogt
Sonnet CXXX
’t Oog van mijn dame geeft geen zonneschijn,
Koraal is heel veel roder dan haar mond,
Sneeuw wit? Dan moet vaalbruin haar boezem zijn,
Haar haar is zwart en niet als gouddraad blond.
De rozen van haar wangen zie ik niet,
Al ken ik rozen roze, wit en rood;
Er zijn parfums waarvan ik meer geniet
Dan wat haar mond mij ooit aan adem bood.
Ik hoor zo graag haar stem, maar neem niet aan
Dat die alle muziek vergeten doet;
‘k Geef toe, nooit heb ik een godin zien gaan,
Mijn dame raakt de grond met elke voet.
Toch is mijn liefste even zeldzaam als
Wat zij aan beeldspraak logenstraft als vals.
Vertaald door Peter Verstegen
William Shakespeare (23 april 1564 – 23 april 1616)
Cover
De Nederlandse schrijver en journalist Roman Helinski werd geboren in Nuth op 23 april 1983. Zie ook alle tags voor Roman Helinski op dit blog.
Uit: De Wafelfabriek
“Is hun werk een straf? Dag in dag uit controleren de vrouwen van de wafelfabriek de wafels die op de lopende band voorbijkomen. Ze speuren naar te dikke en te dunne wafels, naar exemplaren die te bruin zijn of juist te licht. De goede wafels worden met een daverend geraas van elkaar losgesneden en daarna gestapeld. Laag voor laag spuwt de inpakmachine de pakjes wafels in de voorgevouwen dozen. Als de pakjes tot de rand reiken, tillen de vrouwen de dozen op en bouwen torens op pallets. Volle pallets worden ingeladen in vrachtwagens, klaar om door Nederland te worden verspreid. Een deel van de wafels bereikt zelfs het buitenland, ze gaan naar Belfast, Casablanca, Kiev en binnenkort mogelijk naar Tokio. Dat laatste heeft de directeur pas bekendgemaakt op de personeelsbijeenkomst in de fabriekskantine. Hij ging op een stoel staan toen hij het feestelijke nieuws mededeelde, zodat iedereen hem kon horen en iedereen hem kon zien.
’s Morgens beginnen de vrouwen om halfzeven. Om halftwee zijn ze klaar, ruim op tijd om hun kroost op te wachten dat van school komt gefietst. Op Wannes de ovenmeester en Patrick de magazijnmedewerker na, werken er alleen vrouwen in de fabriek. Zeker, af en toe is er een mannelijke invalkracht, maar de mannen zijn niet opgewassen tegen de fysieke en geestelijke uitdagingen in de werkhal.
Alle nieuwelingen zien de eerste dagen af. Ze hebben al snel een pijnlijke nek van het turen naar de wafels op de band, die eindeloze wafelstroom. Tijdens het vouwen van de dozen snijdt het stugge karton in hun vingers en polsen. Hun ongetrainde armspieren trillen onder het gewicht van de wafeldozen die ze regelmatig boven hun hoofd moeten tillen om ze op de andere dozen te plaatsen. Veel nieuwelingen vluchten binnen een paar uur de wc in of rennen de fabriek uit. Niemand gaat hen achterna, niemand onderneemt een poging die mensen binnen boord te houden: wie niet levert, kan maar beter vertrekken. ‘Opgeruimd staat netjes,’ zegt Julia altijd. ‘Die was niet uit het goede hout gesneden, dat kon ik meteen al zien.’
In de kantine wordt door de vaste krachten gewed. ‘Die houden het hooguit twee dagen vol,’ beweert Sjaan over drie schoolverlaatsters. Het drietal heeft aan iedereen verteld de komende maanden wafels te willen bakken, maar al na een paar uur roept de kleinste dat haar RSI opspeelt. Ze verschijnen niet op hun derde werkdag. Die derde dag is een breekpunt: wie dan komt opdagen, maakt grote kans een tijdje te blijven.”
Roman Helinski (Nuth, 23 april 1983)
De Franse schrijver Pascal Quignard werd geboren op 23 april 1948 in Verneuil-sur-Avre. Zie ook alle tags voor Pascal Quignard op dit blog.
Uit: Dans ce jardin qu’on aimait
“J’imaginais – au fond de mon repaire d’hiver – une scène très obscure simplement divisée en deux par une diagonale de lumière.
Cette diagonale était comme une longue baie vitrée formant un effet de miroir, séparant le jardin du révérend du salon de sa cure.
Juste à l’extérieur de cette diagonale qui divisait la scène obscure : un arrosoir en fer-blanc.
Juste dans la part interne de cette diagonale : un portemanteau couvert de pèlerines, de gabardines, de manteaux, quelques chapeaux, un bonnet de fourrure, une canne pour sortir.
C’est ainsi qu’un grand jardin se reflétait en mirage sur la vitre.
À l’intérieur du salon, à cour, un vieux petit piano droit mouluré datant des années 1815 – qui datait de la guerre de l’Amérique contre l’Angleterre – avec des petits chandeliers en laiton ou en cuivre, qui entouraient le porte-partition, permettait au vieux pasteur de travailler, le soir, la nuit tombée, seul, en rentrant de l’office.
Il poussait la porte.
Arrivait dans l’obscurité un vieil homme amaigri, juste quelques cheveux blancs sur les oreilles. Le crâne nu brille sous la lune.
Il est habillé tout en noir. Il tient des lunettes cerclées de fer à la main. Dans le noir total il s’approche du vieux piano à cour.
Il prend une boîte d’allumettes. Il allume une à une, patiemment, les petites bougies d’anniversaire sur les girandoles articulées. Une fois étirées et développées dans l’espace, elles projettent leurs lumières sur les portées de la musique.
Cet homme noir dans le noir – à la fois âgé et presque invisible dans l’ombre et dans le temps – s’assoit sur la banquette du piano.
Voûté, à l’aide de ses vieilles lunettes d’acier toute rondes, il déchiffre la vie qu’il rapporte et il interprète les petits lambeaux de partitions qu’il a étalées sous ses yeux. Cet être obscur et lent, presque inconsistant, est celui qui aide les disparus à revenir.”
Pascal Quignard (Verneuil-sur-Avre, 23 april 1948)
De Duitse dichter, essayist en literatuurwetenschapper Peter Horst Neumann werd geboren op 23 april 1936 in Neisse. Zie ook alle tags voor Peter Horst Neumann op dit blog.
Boom voor het raam
Hij heeft zich
van zijn bladeren
ontdaan.
Nu kijk je
door hem heen,
tot je blik
zich in de drukte
van de straat verliest.
Van pijn
kan geen sprake
zijn. Je kent
hem ook lang
genoeg, zijn
aard van weggaan
en van blijven.
Platliggende grafsteen
Onsterfelijk was ik
nog op de laatste dag
toen de dood mij
mijn sterfelijkheid bewees.
Geloof hem geen woord.
Vertaald door Frans Roumen
Peter Horst Neumann (23 april 1936 – 27 juli 2009)
De Oekraïense schrijver Andrey Kurkov werd geboren op 23 april 1961 in Leningrad. Zie ook alle tags voor Andrey Kurkov op dit blog.
Uit: Ukraine Diaries (Vertaald door Sam Taylor)
“Sunday 9 March
On 9 January, exactly two months ago, I returned with the children from Sevastopol after our winter holiday. We went to Foros, not far from Gorbachev’s official dacha, where he was held hostage during the putsch. One year earlier, we spent our holiday in Simeiz, near Yalta.
We will not be going to Crimea on holiday next winter. And the outcome of this conflict will make no difference to that choice. I no longer want to go there. For me, Crimea has been sullied. Sullied by Russia.
The night passed without conflict in Crimea. Each morning, this headline appears on the newsfeed on the Internet. But I do not click on the link or read the text, because next to, above and below this headline are other headlines: the arrest by Crimean police of one of the leaders of the local pro-European movement; the abduction of the commander of the Ukrainian military unit against whom Russian troops attempted to mount an assault the previous day; warning shots fired at the observation group sent by the Organisation for Security and Cooperation in Europe (OSCE), who, once again, vainly attempted to enter Crimean territory; the destruction of coastguard stations; the entrenchment of Russian troops in Perekop and the mining of fields in the Kherson region; the firing of sub-machine guns at a Ukrainian reconnaissance aircraft by Russian Cossacks.
In Sevastopol, those same Cossacks beat up Ukrainian television journalists and a Russian reporter who was with 148 of them. Surrounded by all these reports, the phrase The night passed without conflict in Crimea sounds like a joke, of the kind published by Russian news agencies. Because, for the Russian troops occupying the peninsula, the night really did pass without conflict. No one attacked them; no one attempted to spray them with zelenka; no one threw Molotov cocktails at them; no one even hurled insults at them.”
Andrey Kurkov (Leningrad, 23 april 1961)
De IJslandse schrijver Halldór Laxness (eig. Halldór Guðjónsson) werd geboren in Reykjavik op 23 april 1902. Zie ook alle tags voor Halldór Laxness op dit blog.
Uit: Paradise Reclaimed (Vertaald door Magnus Magnusson)
“When Krapi was three years old, Steinar put a halter round his neck to make him easier to catch, and kept him in the herd of work-ponies near the farm. By summer he had grown accustomed to the bridle, and learned to walk beside another pony that was being ridden. Next spring Steinar began to break him in to the saddle, and then to train him to trot. In the long light evenings he would give the colt his lead in gallops over the flats. And if the muffled thunder of hooves reached the farmhouse in the early hours of the morning, one could never be quite sure that everyone inside was sound asleep; it sometimes happened that a little girl would come out in her petticoat with fresh milk in a pail, accompanied by a young bare-legged viking who always went to bed with the axe Battle-Troll* under his pillow.
“Is there a better horse in the whole place?” the boy would ask.
“It would probably take some finding,” said his father.
“Isn’t he quite certainly descended from kelpies?” asked the little girl.
“I think all horses are more or less fairy creatures,” said her father. “Especially the best ones.”
“Can he then jump up to heaven, like the horse in the story?” asked the viking.
“No doubt about it,” said Steinar of HlÃ?dar, “if God rides horses at all. Quite so.”
“Will another horse like him ever be born in these parts again?” asked the girl.
“I’m not so sure about that,” said her father. “One would probably have to wait a while. And it could also be long enough before another little girl is born in these parts who can light up a home as much as my girl does.”
(…)
It now so happened that Iceland, in a great surge of national awakening, was celebrating the thousandth anniversary of the settlement of the country, and for that reason a festival was to be held the following summer at Tingvellir, on the banks of the Öxará (Axe River). Word also came that King Kristian was expected from Denmark to attend these millennial celebrations, in order to grant the Icelanders their formal independence–which, come to that, they had always considered theirs but had always been denied by the Danes; but from the day that King Kristian stepped ashore, Iceland was to become by constitution a self-governing colony under the Danish crown. This news was welcomed in every farmhouse in the country because it was thought to herald something even better.”
Halldór Laxness (23 april 1902 – 8 februari 1998)
Cover
De Oostenrijkse dichteres Christine Busta werd geboren op 23 april 1915 in Wenen. Zie ook alle tags voor Christine Busta op dit blog.
Ein Morgenbrief
Heute Nacht hat es gut geregnet.
Ich ließ mein Fenster offen.
Das Dunkel war ganz erfüllt
von behutsamen Stillgeräuschen
der Liebe zwischen Himmel und Erde.
Ich habe sie eingeatmet.
Morgenstill glänzt sie dir immer noch
nach in meinem Gehör.
Sprachmohn
In zerbrechlich bekrönten Urnen
hörst du die grauen Körner rascheln.
Iss, vergiss und verwirf!
Das Unscheinbare wird künftigen Sommern
Feuer in Träume und Weizen leben.
Christine Busta (23 april 1915 – 3 december 1987)
De Zwitserse schrijfster Adelheid Duvanel werd geboren op 23 april 1936 in Basel. Zie ook alle tags voor Adelheid Duvanel op dit blog.
Uit: Inner Tumult (Vertaald door Patricia H. Stanley)
“When Helga, the young teacher, came to the orphanage, Wotanek had already created a dear little internal tumult that bit him to death, dug a hole for his corpse, and out of despair over his death blasted the nights with its howling. Wotanek was ripe for love, almost happy, and he stayed that way when Helga married him on the day he came of age. Of course, she lost her position as teacher, but since she was industrious she worked in various professions to the satisfaction of her supervisors. She spoiled and humbled Wotanek, who became sickly now and in a few years was nothing more than a beautiful skeleton that scrunched down in an armchair reading. Whenever Helga strode through the apartment after work she hummed, “Up, you young hiker,” which did not seem to irritate Wotanek. Now he lived, so to speak, behind two walls: the wall of his face and the covers of his books. And he had even concealed himself from himself, with the result that he did not confess to himself that his wife—whom he had, with youthful exaltation, mistaken for the tumult — was a disappointment. He became mute, did not even hold conversations with himself.
Walking quietly, I move closer to Wotanek in the room at the spa where he is spending the last days of his life with the messenger of death after an operation. He is dealing patiently with the pain. On the other side of the balcony I see meadows on which tumors of snow rise like the remains of a sickness, and above a precipice—its base overgrown with holly—a coniferous tree stretches to touch the uncommunicative sky. As the lake far down below breathes, its scaly skin moves. I bend over Wotanek’s short, lead-colored hair and whisper: “Wotanek, it is I, your tumult…” Slowly he turns his stiff face with the nose minus its tip toward me. His gaze prepared only for the written word, he spells me with some effort; then his eyes open wide. I place my hands on his ears, bend low over him and bite into his throat. Now I will dig a grave and scream. »
Adelheid Duvanel (23 april 1936 – 8 juli 1996)
Zelfportret, z.j.
De Duitse dichter, schrijver, essayist en psychoanaliticus Richard Huelsenbeck (Hülsenbeck) werd geboren op 23 april 1892 in Frankenau. Zie ook alle tags voor Richard Huelsenbeck op dit blog.
Die Eisberge sind in Alaskas Himmel
Die Eisberge sind in Alaskas Himmel
gefallen und der Schneehasen rosafarbener Schwanz
ist nicht mehr. Die Polarforscher schlafen
von Medaillen behängt und Firlefanz.
Gestern stand der Bürgermeister in neuem Fracke
auf der Rednertribüne und pries den Frieden,
heute dagegen ist die Welt verschieden
von gestern und von verschiedenem Geschmacke.
Viele Dinge sind inzwischen geschehen
von mehr oder minderer Bedeutung und der Wind
hat von mancher Richtung geblasen. So wie sie sind
sind die Menschen nicht zu verstehen.
Sänger singen auf erleuchteten Bühnen
am Abend, wenn der Müde Geschäftsmann mit
gebeugter Glatze sich der Kunst hingibt
und die Frackhemden sind gebläht wie Dünen.
Irgendwo in Harlem, wo die Derwische tanzen in
weißen Hemden in der Kirche von Gott und Dreck
fällt von den Wänden und die Kleider Stück für Stück
geben sie hin, im Einzelnen und im Ganzen.
Das beste von allem ist der Seligkeit Schauer,
wenn Jesus Christus deine schweißige Stirne berührt
und du fühlst dich wie ein Verwandter von Eisenhower
zum Gesandten für Schangrila erkürt.
Richard Huelsenbeck (23 april 1892 – 20 april 1974)
Hier in het midden met Hans Arp (links) en Peter-Schifferli, Zurich, 1957
Zie voor nog meer schrijvers van de 23e april ook mijn blog van 23 april 2017 deel 2.