De Franse schrijver Marcel Proust werd geboren in Auteuil op 10 juli 1871 Zie ook mijn blog van 10 juli 2008 en ook mijn blog van 10 juli 2007 en ook mijn blog van 10 juli 2006.
Uit : Autour de Mme Swann
« Mais (surtout à partir du moment où les beaux jours s’installaient à Combray) il y avait bien longtemps que l’heure altière de midi, descendue de la tour de Saint-Hilaire qu’elle armoriait des douze fleurons momentanés de sa couronne sonore, avait retenti autour de notre table, auprès du pain bénit venu lui aussi familièrement en sortant de l’église, quand nous étions encore assis devant les assiettes des Mille et une nuits, appesantis par la chaleur et surtout par le repas. Car, au fond permanent d’oufs, de côtelettes, de pommes de terre, de confitures, de biscuits, qu’elle ne nous annonçait même plus, Françoise ajoutait – selon les travaux des champs et des vergers, le fruit de la marée, les hasards du commerce, les politesses des voisins et son propre génie, et si bien que notre menu, comme ces quatre-feuilles qu’on sculptait au XIIIe siècle au portail des cathédrales, reflétait un peu le rythme des saisons et des épisodes de la vie – : une barbue parce que la marchande lui en avait garanti la fraîcheur, une dinde parce qu’elle en avait vu une belle au marché de Roussainville-le-Pin, des cardons à la moelle parce qu’elle ne nous en avait pas encore fait de cette manière-là, un gigot rôti parce que le grand air creuse et qu’il avait bien le temps de descendre d’ici sept heures, des épinards pour changer, des abricots parce que c’était encore une rareté, des groseilles parce que dans quinze jours il n’y en aurait plus, des framboises que M. Swann avait apportées exprès, des cerises, les premières qui vinssent du cerisier du jardin après deux ans qu’il n’en donnait plus, du fromage à la crème que j’aimais bien autrefois, un gâteau aux amandes parce qu’elle l’avait commandé la veille, une brioche parce que c’était notre tour de l’offrir. Quand tout cela était fini, composée expressément pour nous, mais dédiée plus spécialement à mon père qui était amateur, une crème au chocolat, inspiration, attention personnelle de Françoise, nous était offerte, fugitive et légère comme une ouvre de circonstance où elle avait mis tout son talent. Celui qui eût refusé d’en goûter en disant : “J’ai fini, je n’ai plus faim”, se serait immédiatement ravalé au rang de ces goujats qui, même dans le présent qu’un artiste leur fait d’une de ses ouvres, regardent au poids et à la matière alors que n’y valent que l’intention et la signature. Même en laisser une seule goutte dans le plat eût témoigné de la même impolitesse que se lever avant la fin du morceau au nez du compositeur. »
Marcel Proust (10 juli 1871 – 18 november 1922)
Portret door Jacques-Emile Blanche
De Spaanse (Catalaanse) schrijver en dichter Salvador Espriu i Castelló werd geboren op 10 juli 1913 in Santa Coloma de Farners. Zie ook mijn blog van 10 juli 2007 en ook mijn blog van 10 juli 2008
Het gaat niet op de naam te noemen
Het gaat niet op de naam te noemen
van hem die in ons denkt aan de andere kant van onze angst.
Als wij, op de tast, struikelen
over deze bevreemdende blinde,
en wij voelen ons voortdurend beloerd
door de witte en blinde blik,
waar dan, tenzij in leegte en niets,
laten wij ons leven neer?
Wij zullen het beproeven om op zand
het gevaarlijke paleis onzer dromen op te trekken,
en al die tijd, die der vermoeienis,
de nederige les ondervinden,
want slechts zo zijn wij vrij om te vechten
voor de laatste overwinning op de angst.
Luister Sefarad: zijn kunnen ze niet, mensen,
als ze niet vrij zijn.
Laat Sefarad weten dat wij nooit kunnen zijn,
als wij niet vrij zijn.
Waarop de stem van gans het volk invalt: “Amen.”
Vertaald door Bob de Nijs
Die droefheid, onafzienbaar
Die droefheid, onafzienbaar, ijzig,
die sinds altijd al boven ons zweeft,
maakt dat we het wereldeinde nabij voelen.
Maar wie weet of iemand uit de schipbreukzee
op een dag de helle oever bereikt
en opnieuw de verzekerde pas beveelt
langs de open en rechtere wegen.
Dan zal misschien de zang worden verstaan
die opsteeg en met veel leed
uit het hart zelf van die nacht ontsprong.
Vertaald door Fa Claes
Salvador Espriu (10 juli 1913 – 22 februari 1985)
De Nederlandse schrijver Gerhard L. Durlacher werd geboren in Baden-Baden op 10 juli 1928. Zie ook mijn blog van 10 juli 2006 en ook mijn blog van 10 juli 2007 en ook mijn blog van 10 juli 2008
Uit: Verboden lessen
“De geruchtenmolen in het kamp Westerbork draait op volle toeren de laatste weken van 1942: inspectie uit Den Haag, ‘hohe ss-Tiere, uit Berlijn, nieuwe verordeningen en misschien zelfs het opschorten van het transport tijdens de kerstdagen.
Rondom de villa van Gemmerker is het drukker dan ooit. Bij de Kommandantur loopt het diensthoofd Schlesinger in en uit. Ondanks
de modderige wegen tussen de barakken glimmen zijn laarzen bij elk bezoek. Jacobsohn, de voorman van de ordonnansen, houdt appèl. Bevelen vliegen ons om de oren: wij moeten de grote administratiezaal schoonschuren, versieringen ophangen, tafels en stoelen aanslepen, onszelf boenen en ervoor zorgen dat onze haren ‘schneidig’ kort geknipt zijn. Het waarom van dit alles blijft vooralsnog verborgen, maar van één ding zijn wij zeker: het zal geen kerstfeest voor de joden zijn.
Het is vroeg donker, maar erg koud is het niet. Sneeuwvlekken dwarrelen door de lucht, zodra ze de grond bereiken is hun leven beëndigd. Het geronk van Mercedes-motoren in de verte breekt de doodse stilte van het kamp..Het komt naderbij en binnen korte tijd staan er tientallen zwarte limousines bij het administratiegebouw en voor de ‘Kommandantur’.
De wegen zijn verlaten. De avondklok houdt ieder die geen taak heeft binnen zijn barak gevangen. Wij, de loopjongens, zijn belast met het sjouwen van kratten bier wn dekschalen met “Kartofeelsalat”. De dreigende waarschuwing ‘overal met de poten vanaf te blijven, omdat we anders achter tralies gaan’ treft doel, hoewel bij sommigen de kaken bijna onzichtbaar bewegen tijdens het werk.”
Gerhard L. Durlacher (10 juli 1928 – 2 juli 1996)
De Zwitserse schrijver Hermann Burger werd op 10 juli 1942 in Burg (Kanton Aargau) geboren. Hij studeerde architectuur in Zürich, maar ruilde die studie in voor germanistiek en kunstgeschiedenis. In 1967 debuteerde hij met de dichtbundel Rauchsignale. Onder de titel Bork verscheen drie jaar later zijn eerste proza. In de jaren zeventig was hij vooral werkzaam op het gebied van de literatuurwetenschap. Hij promoveerde op Paul Celan (Paul Celan. Auf der Suche nach der verlorenen Sprache; gedrukt 1974) Bekend werd hij door de volumineuze, als monoloog van de dorpsschoolleraar Peter Stirner opgezette, briefroman Schilten.
Uit: Menzenmang
“So also würde Hermann Arbogast Brenner, der sich in diesen Momenten nichts sehnlicher wünschte als seinen Frieden mit der Welt gemacht zu haben, Cigarre um Cigarre sein Ende abwarten, anstelle der Kreuzzeitung legte ihm Surleuly, der seinem krebskranken Vormieter Kindt Post bis zuletzt ans Siechenlager brachte, das “Aargauer Tagblatt” auf den Tisch, damit er sich, wenn die Kraft für das Ausland nicht mehr ausreichte, zumindest noch am Lokalteil ergötzen könnte, der, was die weltbewegende kaleidoskopische Kleinmeisterlichkeit betrifft, zäntome seinesgleichen sucht, man denke nur etwa an die Blasmusik-Jahresversammlungs-Miniaturen des unter dem Pseudonym As-Dur publizierenden weilandigen Philharmonikers, der bei einem Flötenkonzert in den Orchestergraben stürzte, oder an die kursiv gesetzten Glossen Adlerauges über die notorischen Schildbürgerstreiche im Einwohnerrat. Auf ein Ebenbild der petrefakten Domina von Kloster Wutz würde der dergestalt terminal sich Entspannende um so eher verzichten, als die einzig dafür in Frage kommende Person, die sogenannte Helvetia aus Starrkirch, wohl aus sektiererischem Geiz die sieben Kilometer nach Brunsleben scheuen dürfte, es sei denn, man böte Hand zu adäquaten Autospesen.”
Hermann Burger (10 juli 1942 – 28 februari 1989)
De Canadese schrijfster Alice Munro werd geboren op 10 juli 1931 in Wingham, Ontario. Zie ook mijn blog van 10 juli 2007 en ook mijn blog van 10 juli 2008
Uit: The View from Castle Rock
“The Ettrick Valley lies about fifty miles due south of Edinburgh, and thirty or so miles north of the English border, which runs close to the wall Hadrian built to keep out the wild people from the north. The Romans pushed farther, and built some sort of fortifications called Antonine’s Wall between the Firth of Clyde and the Firth of Forth, but those did not last long. The land between the two walls has been occupied for a long time by a mix of people—Celtic people, some of whom came from Ireland and were actually called Scots, Anglo-Saxons from the south, Norse from across the North Sea, and possibly some leftover Picts as well.
The high stony farm where my family lived for some time in the Ettrick Valley was called Far-Hope. The word hope, as used in the local geography, is an old word, a Norse word–Norse, Anglo-Saxon, and Gaelic words being all mixed up together in that part of the country, as you would expect, with some old Brythonic thrown in to indicate an early Welsh presence. Hope means a bay, not a bay filled with water but with land, partly enclosed by hills, which in this case are the high bare hills, the near mountains of the Southern Uplands. The Black Knowe, Bodesbeck Law, Ettrick Pen—there you have the three big hills, with the word hill in three languages. Some of these hills are now being reforested, with plantations of Sitka spruce, but in the seventeenth and eighteenth centuries they would have been bare, or mostly bare—the great Forest of Ettrick, the hunting grounds of the Kings of Scotland, having been cut down and turned into pasture or waste heath a century or two before.”
Alice Munro (Wingham, 10 juli 1931)
De Duitse dichter en schrijver Jürgen Becker werd op 10 juli 1932 in Keulen geboren. Zie ook mijn blog van 10 juli 2007 en ook mijn blog van 10 juli 2008
Gedicht, sehr früh
In der Frühe um fünf weckt mich
das Geräusch eines einzelnen, kreisenden Flugzeugs;
ich kämpfe noch, an den Rändern
des Schlafs, um den Rest eines Traums;
kreischend die Vögel, ehe zu dröhnen
beginnt mein vollbeschäftigtes Land;
fürchterlich wird der Sommer, glücklich die Nachbarn
auf Grundstücken in der Nähe der Autobahn;
resigniert haben einige, vorbei sei
die schönste Zeit, und das zählt nicht;
gestern Abend hörte ich sprechen Leute
in Gärten, Geräusche des Alterns;
vor vielen Jahren erfand ich nach jeder Täuschung
die nächste, dann wusste ich mehr;
so fängt der Tag an, die Volkswagen schnarren,
Wirkliches mit der Zeitung, anderswo noch Schnee.
Erzählung
Am Wochenende gehe ich in den nahen Wäldern.
Vieles verschwindet, Verschwundenes geht mit, aber
die restlichen Bestände bleiben unverwüstlich.
Einige der schwarzen Bäche sind heller geworden,
unleugbar, gute Veränderungen gibt es.
Auf der Brücke der Kindheit stehend
sehe ich wieder
die gelben Dünen des Grundsands,
das Spiegelbild der leeren Winteräste.
Ich erzähle es dir. Du bist seßhaft,
jedenfalls innerhalb unserer Breiten, sonst
unterwegs von Insel zu Insel. Sträucher
hast du ins Zimmer geholt, sie leben
vergoldet weiter zwischen Gläsern und Steinen.
Wir sitzen in der Dämmerung. Wir sprechen
von der Nähe des Meers. Briefe sind gekommen
von Übersee, ich habe einen alten Atlas
auf den Knien und erzähle weiter, gleich
hinterm Haus, von den frischen Bauten der Füchse.
Jürgen Becker (Keulen, 10 juli 1932)
De Cubaanse dichter Nicolás Guillén werd geboren in Camagüey op 10 juli 1902. Zie ook mijn blog van 10 juli 2007 en ook mijn blog van 10 juli 2008
Gorilla
De gorilla is een bijna
menselijk dier.
Hij heeft geen poten
maar bijna benen.
Hij heeft geen klauwen
maar bijna handen.
Ik heb het nu
over de gorilla
uit het afrikaanse oerwoud.
Het dier dat u hier nu ziet
is bijna een echte gorilla.
Hij heeft poten in plaats van benen,
klauwen in plaats van handen.
Dit is
de amerikaanse gorilla.
Onze inkoper heeft hem in een kazerne
aangekocht
voor de Grote Dierentuin.
Vertaald door Cees Nooteboom
Thick lipped cullud boy
How come you jumps salty
w
hen they calls you thick-lipped boy,
if yo’ mouf’s so sweet,
thick-lipped cullud boy?
Thick-lipped as you is
you got everything.
Charity’s payin’ yo’ keep.
She’s givin’ you all you need.
Still you go around beefin’,
thick-lipped cullud boy.
No work an’ plenty money,
thick-lipped cullud boy.
White suit jes’ spotless,
thick-lipped cullud boy.
Shoes two shades o’ honey,
thick-lipped cullud boy.
Thick-lipped as you is
you got everything.
Charity’s payin’ yo’ keep,
she’s givin’ all you want.
Vertaald door Langston Hughes and Ben Frederic Carruthers
Nicolás Guillén (10 juli 1902 – 16 juli 1989)
Met de dichter Ángel Augier (l) in Parijs, 1955
De Duitse dichter en schrijver Kurt Bartsch werd geboren in Berlijn op 10 juli 1937. Zie ook mijn blog van 10 juli 2007 en ook mijn blog van 10 juli 2008
Sozialistischer Biedermeier
Zwischen Wand- und Widersprüchen
machen sie es sich bequem.
Links ein Sofa, rechts ein Sofa,
in der Mitte ein Emblem.
Auf der Lippe ein paar Thesen,
Teppiche auch auf dem Klo.
Früher häufig Marx gelesen,
aber jetzt auch so schon froh.
Denn das “Kapital” trägt Zinsen:
eignes Auto. Außen rot.
Einmal in der Woche Linsen.
Dafür Sekt zum Abendbrot.
Und sich noch betroffen fühlen
von Kritik und Ironie.
Immer eine Schippe ziehen,
doch zur Schippe greifen nie.
Immer glauben, nur nicht denken
und das Mäntelchen im Wind.
Wozu noch den Kopf verrenken,
wenn wir für den Frieden sind?
Brüder, seht die rote Fahne
hängt bei uns zur Küche raus.
Außen Sonne, innen Sahne –
nun sieht Marx wir Moritz aus.
Kurt Bartsch (Berlijn, 10 juli 1937)
De Duitse dichter en schrijver Paul Wühr werd geboren op 10 juli 1927 in München. Zie ook mijn blog van 10 juli 2007.
Lesen
Du liegst vor mir geschrieben
ich lese dich ab
ich hör mich von dir sagen
viel Worte schön
dich hör ich so liebreich
liegen
ich denk ich deck die Worte
zu
so mußt du in mir noch
verstummen
so schläfst du auf diesen
Zeilen
still ist das Blatt ich kann
dich
nicht mehr lesen so schön du
bist
da fallen ganz andere Wörter
herein
die sind von mir nicht
geschrieben
sie liegen vor mir auf den
Zeilen
ich lese sie ab ich hör von
ihnen nichts sagen
mich schweigen sie zu die Augen
lesen
ich sehe Wörter die laufen sie
immer nur ab
für uns steht da nichts mehr
geschrieben
Paul Wühr (München, 10 juli 1927)
De Britse schrijfster Aphra Behn-Johnson werd geboren in Kent op 10 juli 1640. Zie ook mijn blog van 10 juli 2007.
Uit: Oroonoko
„‘Twas then, afflicted as Oroonoko was, that he was proclaimed general in the old man’s place: and then it was, at the finishing of that war, which had continued for two years, that the prince came to court, where he had hardly been a month together, from the time of his fifth year to that of seventeen; and ’twas amazing to imagine where it was he learned so much humanity: or, to give his accomplishments a juster name, where ’twas he got that real greatness of soul, those refined notions of true honor, that absolute generosity, and that softness that was capable of the highest passions of love and gallantry, whose objects were almost continually fighting men, or those mangled or dead, who heard no sounds but those of war and groans. Some part of it we may attribute to the care of a Frenchman of wit and learning, who, finding it turn to very good account to be a sort of royal tutor to this young black, and perceiving him very ready, apt, and quick of apprehension, took a great pleasure to teach him morals, language, and science; and was for it extremely beloved and valued by him. Another reason was, he loved when he came from war, to see all the English gentlemen that traded thither; and did not only learn their language, but that of the Spaniard also, with whom he traded afterwards for slaves.
I have often seen and conversed with this great man, and been a witness to many of his mighty actions; and do assure my reader, the most illustrious courts could not have produced a braver man, both for greatness of courage and mind, a judgment more solid, a wit more quick, and a conversation more sweet and diverting. He knew almost as much as if he had read much: he had heard of and admired the Romans: he had heard of the late Civil Wars in England, and the deplorable death of our great monarch; and would discourse of it with all the sense and abhorrence of the injustice imaginable. He had an extreme good and graceful mien, and all the civility of a well-bred great man. He had nothing of barbarity in his nature, but in all points addressed himself as if his education had been in some European court.“
Aphra Behn-Johnson (10 juli 1640 – 16 april 1689)
Portret door Peter Lely
De Engelse schrijver en marineofficier Frederick Marryat werd geboren op 10 juli 1792 in Londen. Zie ook mijn blog van 10 juli 2007.
Uit: Peter Simple
“The great advantage of being the fool of the family — My destiny is decided, and I am consigned to a stockbroker as part of His Majesty’s sea stock — Unfortunately for me Mr Handycock is a bear, and I get very little dinner.
IF I CANNOT NARRATE a life of adventurous and daring exiploits, fortunately I have no heavy crimes to confess; and, if I do not rise in the estimation of the reader for acts of gallantry and devotion in my country’s cause, at least I may claim the merit of zealous and persevering continuance in my vocation. We are all of us variously gifted from Above, and he who is content to walk, instead of to run, on his allotted path through life, although he may not so rapidly attain the goal, has the advantage of not being out of breath upon his arrival. Not that I mean to infer that my life has not been one of adventure. I only mean to say that, in all which has occurred, I have been a passive, rather than an active, personage; and, if events of interest are to be recorded, they certainly have not been sought by me.
As well as I can recollect and analyze my early propensities, I think that, had I been permitted to select my own profession, I should in all probability have bound myself apprentice to a tailor for I always envied the comfortable seat which they appeared to enjoy upon the shopboard, and their elevated position, which enabled them to look down upon the constant succession of the idle or the busy, who passed in review before them in the main street of the country town, near to which I passed the first fourteen years of my existence.”
Frederick Marryat (10 juli 1792 – 2 augustus 1848)
Portret door John Simpson, 1835
Zie voor onderstaande schrijvers ook mijn blog van 10 juli 2007.
De Duitse schrijver en dramaturg Günther Weisenborn werd geboren op 10 juli 1902 in Velbert.
