De Amerikaanse schrijfster Anne Tyler werd geboren op 25 oktober 1941 in Minneapolis, Minnesota. Zie ook mijn blog van 25 oktober 2007 en ook mijn blog van 25 oktober 2008.

 

Uit: A Patchwork Planet

“I am a man you can trust, is how my customers view me. Or at least, I’m guessing it is. Why else would they hand me their house keys before they leave for vacation? Why else would they depend on me to clear their attics for them, heave their air conditioners into their windows every spring, lug their excess furniture to their basements? “Mind your step, young fellow; that’s Hepplewhite,” Mrs. Rodney says, and then she goes into her kitchen to brew a pot of tea. I could get up to anything in that basement. I could unlock the outside door so as to slip back in overnight and rummage through all she owns–her Hepplewhite desk and her Japanese lacquer jewelry box and the six potbellied drawers of her dining-room buffet. Not that I would. But she doesn’t know that. She just assumes it. She takes it for granted that I’m a good person.Come to think of it, I am the one who doesn’t take it for granted.

On the very last day of a bad old year, I was leaning against a pillar in the Baltimore railroad station, waiting to catch the 10:10 a.m. to Philadelphia. Philadelphia’s where my little girl lives. Her mother married a lawyer there after we split up.Ordinarily I’d have driven, but my car was in the shop and so I’d had to fork over the money for a train ticket. Scads of money. Not to mention being some appointed place at some appointed time, which I hate. Plus, there were a lot more people waiting than I had expected. That airy, light, clean, varnished feeling I generally got in Penn Station had been crowded out. Elderly couples with matching luggage stuffed the benches, and swarms of college kids littered the floor with their duffel bags. This gray-haired guy was walking around speaking to different strangers one by one. Well-off guy, you could tell: tan skin, nice turtleneck, soft beige car coat. He went up to a woman sitting alone and asked her a question. Then he came over to a girl in a miniskirt standing near me.

I had been thinking I wouldn’t mind talking to her myself.

She had long blond hair, longer than her skirt, which made it seem she’d neglected to put on the bottom half of her outfit. The man said, “Would you by any chance be traveling to Philadelphia?”

“Well, northbound, yes,” she said, in this shallow, breathless voice that came as a disappointment.

“But to Philadelphia?”

“No, New York, but I’ll be–“

“Thanks anyway,” he said, and he moved toward the next bench.”

Anne Tyler (Minneapolis, 25 oktober 1941)

 

De Duitse dichter en schrijver Peter Rühmkorf werd geboren op 25 oktober 1929 in Dortmund. Zie ook mijn blog van 25 oktober 2006 en ook mijn blog van 25 oktober 2008.

 

 

Wir turnen in höchsten Höhen herum…

 

Wir turnen in höchsten Höhen herum,
selbstredend und selbstreimend,
von einem I n d i v i d u u m
aus nichts als Worten träumend.

 

Was uns bewegt – warum? wozu? –
den Teppich zu verlassen?
Ein nie erforschtes Who-is-who
im Sturzflug zu erfassen.

 

Wer von so hoch zu Boden blickt,
der sieht nur Verarmtes / Verirrtes.
Ich sage: wer Lyrik schreibt, ist verrückt,
wer sie für wahr nimmt, wird es.

 

Ich spiel mit meinem Astralleib Klavier,
v i e r f ü ß i g – vierzigzehig –
Ganz unten am Boden gelten wir
für nicht mehr ganz zurechnungsfähig.

 

Die Loreley entblößt ihr Haar
am umgekippten Rheine …
Ich schwebe graziös in Lebensgefahr
grad zwischen Freund Hein und Freund Heine.

 

 

 

Uit: Auf Wiedersehen in Kenilworth

 

„Vor vielen vielen Jahren – und wenn ich sage viel, dann meine ich auch viel, ein gutes Vierteljahrhundert ist es jetzt her –, da lebte auf dem Schloß Kenilworth in England ein Kastellan mit Namen Jam McDamn nebst seiner Katze Minnie, auch Ginger genannt, denn sie hatte ein ingwerrotes Fell. Nun ist es freilich nicht so, daß wir uns unter unserem Kastellan so etwas wie einen Burgvogt vorzustellen hätten; man denkt dabei zu früh an den hochgestellten Dienstmann eines mächtigen Herren. Nein, bei normalem grauem englischem Tageslicht betrachtet war Jam McDamn nur eben ein kleiner Angestellter des städtischen Verkehrsbüros und auch das Schloß nur noch der Schatten eines Schlosses, mit viel Kunst und noch mehr Portlandzement vor dem Zusammenbrechen bewahrt und zur Besichtigung freigegeben täglich außer mittwochs zwischen 9 Uhr morgens und 18 Uhr am Abend. Touristen aus allen möglichen und vielen wirklichen Ländern hielten hier ihre kilometersüchtigen Autos an, um sich an der Standhaftigkeit einer über tausend Jahre alten Festung zu erbauen. Junge Weltenbummler aus Anaconda und Haderslev und Michipicoten und Schwaaz und Pill und Ischinomaki und Hechthausen und Himmelpforten und Hammah kletterten mit dem Efeu um die Wette an den Mauern hoch, um ihre leichtverderblichen Namen für alle Ewigkeit in den Stein zu kerben. Aber auch die Leute von Kenilworth und Stoneleigh und Canleigh und Norton Lindsey und den übrigen umliegenden Ortschaften kehrten schon gern einmal im Umkreis der kriegsbrandroten Ruinen ein, sei es, um an den immer noch mächtigen Turmstümpfen hoch- oder in die klaftertiefen Verliese hinabzublicken, sei es, um sich Geschichten von verbiesterten Zauberern oder verzauberten Biestern anzuhören, die an diesem Ort ihr unaufgeklärtes Wesen treiben sollten. Der tollste Märchenerzähler war freilich besagter McDamn, der sich im Zusammenfabeln haarsträubender Gespenstergeschichten gar nicht genug tun konnte.“

 

Peter Rühmkorf (25 oktober 1929 – 8 juni 2008)

 

De  Nederlandse dichter, schrijver en zanger Willem Andries Wilmink werd geboren in Enschede op 25 oktober 1936. Zie ook mijn blog van 25 oktober 2008.

 

Echtpaar in de trein

voor Wobke

 

Met de allerliefste in een trein
kan aangenaam en leerzaam zijn.
De prachtig vormgegeven stoel
geeft allebei een blij gevoel.

Voor ‘t verre reisdoel kant en klaar
zit ik dus tegenover haar.
De trein maakt zijn vertrouwd geluid
en zij rijdt vóór-, ik achteruit.

We zien dezelfde dingen wel,
maar ik heel traag en zij heel snel.
Zij kijkt tegen de toekomst aan,
ik zie wat is voorbijgegaan.

Zo is de huwelijkse staat:
de vrouw ziet wat gebeuren gaat,
terwijl de man die naast haar leeft
slechts merkt wat zijn beslag al heeft.

Van nieuw begin naar nieuw begin
rijdt zij de wijde toekomst in,
en ik rij het verleden uit.
En beiden aan dezelfde ruit.

 

Dictees

 

Grouwe gebauwen, louwe thee,
holadio, holadié,
word je broer dominee?
Heel gemakkelijk, zo’n dictee.

Jan vermeid het komietee,
holadio, holadié,
en de mijd bleikt heel tevre,
wat gemakkelijk, zo’n dictee.

Heremejee… ik heb een twee.

A-u, o-u, a-u-w,
o-u-w of dubbel ee,
word je broer moet met dt,
wat een smerig rot-dictee.

En ‘t zijn niet alleen dictees
waar ik hier op school voor vrees:
ook elk opstel dat ik schrijf
staat van rooie strepen stijf.

Streep toch niet zoveel meneer,
anders durven wij niet meer,
worden ons leven lang
zelfs voor brieven schrijven bang.

 

Willem Wilmink (25 oktober 1936 – 2 augustus 2003)

 

De Amerikaanse schrijver Harold Brodkey werd geboren op 25 oktober 1930 als Aaron Roy Weintraub in Staunton, Illinois. Zie ook mijn blog van 25 oktober 2008.

 

Uit: The Art of Fiction (Interview in Paris Review)

”Writing that is meant solely for the public forum is often less interesting than writing where the writer has invented the public space inside the text, in the tone of the address, in the tone of the language. Public language is never new. But in good writing there is something absolutely new in the tone of what I think of as the public space in which the narrator addresses the reader. In a piece of writing the language runs along on the page and in the mind of a reader; in that language there is no actual physical space, but the language should carry the implication of a physical-social location. If you’ve been to a large Edwardian house you may have seen a small room with a fireplace and a couch, and perhaps two chairs-not a formal, large room, but one where you can sit and talk, where you gossip. Henry James has a tone of address as if he’s arrived at such a house, not his own, and he is seated by the fire; an invisible interlocutor or audience listens closely. Walt Whitman speaks outdoors, it seems to me. The space Whitman suggests is complex and American and I think beautiful and a completely new invention. One thing that is unique about it is that there’s no tinge of social class in it whatsoever. Jane Austen’s writing suggests a drawing-room sort of space; Hemingway’s, on a barstool or in a club car; it changes: he’s complicated. Emily Dickinson creates a marvelous public space, too, and one of the marvelous things about it is that it is so clearly an invention since it isn’t based on being public; it is without a sense of the public. D. H. Lawrence is an absolutely amazing writer, with a fantastic sense of the language, but his sense of public space wavers, and sometimes a whole book or long story of his will collapse when he shifts the public space too drastically and becomes churchly-fascistic, or starts yelling as if in a corral, then muttering in a hallway—no order in it at all.”

 

Harold Brodkey (25 oktober, 1930 – 26 januari 1996)
Getekend door Howard Coale

 

De Duitse schrijver en arts Jakob Hein werd geboren op 25 oktober 1971 in Leipzig. Zie ook mijn blog van 25 oktober 2008.

 

Uit: Vor mir den Tag und hinter mir die Nacht

„Es war schon sehr oft passiert, dass die Tür aufgegangen und eine schöne Frau in seinen Laden gekommen war, bisher allerdings ausschließlich in seinen zahllosen Tagträumen, für die Boris viel Zeit

hatte. Aber dass sich die Tür tatsächlich öffnete und tatsächlich von einer schönen Frau durchschritten

wurde, überforderte ihn etwas. Seitdem er die Agentur eröffnet hatte, war seiner Erinnerung nach niemand außer ihm selbst durch diese Tür gegangen, kein ungezogenes, anstrengendes Kind, kein hässlicher alter Mann und auch kein unauffälliger Mittfünfziger in grauem Anzug.

Diese Frau mit dem langen kastanienbraunen Haar, den hell leuchtenden Augen und dem mit einem Hauch von Violett geschminkten Mund war seine erste Kundin. Sie sah ihm direkt in die Augen und lachte ihn an, was Boris verlegen machte. Ihm fiel ihre schöne Nase auf, nicht zu klein und klassisch geschwungen. Boris hatte nie verstanden, warum die Leute Frauen mit Stupsnase mochten. Er fand nichts attraktiv daran, einer Frau in die Nase sehen zu können, und war überzeugt davon, dass Frauen mit elegant nach unten gebogenen Nasen einen genetischen Vorteil hatten.

»Sie sehen ganz anders aus, als ich sie mir vorgestellt hatte«, sagte die Frau, nachdem sie ihn ausführlich betrachtet hatte. Sie zog ihren dunklen Trenchcoat aus, warf ihn schwungvoll über einen

der zwei Stühle vor Boris’ Schreibtisch und setzte sich auf den anderen. »Irgendwie besser. Ich dachte, Sie wären mehr so ein Typ, der aussieht, als wäre er aus lauter Ersatzteilen zusammengesetzt worden.

Sie wissen schon: zwei linke Beine, verschieden lange Arme, zu kurzer Oberkörper, zu großer Kopf mit hohem Haaransatz. So die Art von Leuten, die auf eine unbeschreibliche Art hinken und eine

große Hornbrille tragen, die am Steg mit Pflasterband geklebt ist.«

Boris wusste nicht recht, was er darauf sagen sollte, außer: »Kennen wir uns?«

»Ja, wir haben heute Vormittag miteinander telefoniert. Mein Computer war kaputt.« Sie korrigierte sich: »Ist kaputt. Ich war dann in dem komischen Computerladen, und genau in diesem Moment wird mein Computer hoffentlich repariert.“

 

Jakob Hein (Leipzig, 25 oktober 1971)

 

 

De Amerikaanse dichter, schrijver en biograaf  Daniel Mark Epstein werd geboren op 25 October 1948 in Washington, D.C. Epstein behaalde een B.A. aan Kenyon College. Zie ook mijn blog van 25 oktober 2008.

 

Uit: The Lincolns

 

“Walking east on Jefferson Street with the setting sun behind him, Abraham Lincoln followed his shadow toward the house on Sixth Street where he had arranged to meet his love in secret.

The tall man cast a long shadow in the November light. The October rains and wind had nearly stripped the trees of their leaves—the maple, the walnut, the oak of the prairie. He liked the trees without their foliage “as their anatomy could then be studied.” The outline of a silver maple against the sky was delicate but firm; the network of shades the branches cast upon the ground seemed to him a virtual “profile” of the tree.

“Perhaps a man’s character is like a tree, and his reputation like its shadow; the shadow is what we think of it; the tree is the real thing.” This idea, which would attend the young man on an eventful journey into middle age, might now provide small comfort. For he had gone and made a fool of himself, during the previous two years of his life, a very public sort of fool at the age of thirty-three.

Now, strolling the wooden planks of a makeshift sidewalk laid along the mud ruts of Jefferson Street, past the new state capitol building with its stately columns and dome upon the square, Lincoln followed his shadow and his reputation toward the home of his friend Simeon Francis, where he could pursue his folly behind closed doors. If a man’s character is like the tree and one’s reputation like the shadow, he had begun, by trial and error, to understand his character, his virtues and weaknesses; but he still had little sense of what the world might make of his reputation.

He was a secretive man, who kept his own counsel. He was an ambitious man of humble origins, with colossal designs on the future. And it would always be advantageous not to be closely known, never to be transparent. Passing a farmer on a dray, he would tip his hat and grin. Everybody knew him. Nobody knew him. He would play the fool, the clown, the melancholy poet dying for love, the bumpkin. He would take the world by stealth and not by storm. He would disarm enemies by his apparent naïveté, by seeming pleasantly harmless. He would go to such lengths in making fun of his own appearance that others felt obliged to defend it.”

 

Daniel Mark Epstein (Washington, 25 oktober 1948)

 

De Amerikaanse dichter en schrijver John Allyn Berryman (eig. John Allyn Smith) werd geboren op 25 oktober 1914 in McAlester, Oklahoma. Zie ook mijn blog van 25 oktober 2008.

 

Dream Song 3: A Stimulant for an Old Beast

Acacia, burnt myrrh, velvet, pricky stings.
—I’m not so young but not so very old,
said screwed-up lovely 23.
A final sense of being right out in the cold,
unkissed.
(—My psychiatrist can lick your psychiatrist.) Women get under
  things.

All these old criminals sooner or later
have had it. I’ve been reading old journals.
Gottwald & Co., out of business now.
Thick chests quit. Double agent, Joe.
She holds her breath like a seal
and is whiter & smoother.

Rilke was a jerk.
I admit his griefs & music
& titled spelled all-disappointed ladies.
A threshold worse than the circles
where the vile settle & lurk,
Rilke’s. As I said,—

 

Dream Song 5: Henry sats in de bar & was odd

 

Henry sats in de bar & was odd,

off in the glass from the glass,

at odds wif de world & its god,

his wife is a complete nothing,

St Stephen

getting even.

 

Henry sats in de plane & was gay.

Careful Henry nothing said aloud

but where a Virgin out of cloud

to her Mountain dropt in light,

his thought made pockets & the plane buckt.

‘Parm me, lady.’ ‘Orright.’

 

Henry lay in de netting, wild,

while the brainfever bird did scales;

Mr Heartbreak, the New Man,

come to farm a crazy land;

an image of the dead on the fingernail

of a newborn child.

 

John Berryman (25 oktober 1914 – 7 januari 1972)
Berryman rechts

 

De Vlaamse dichteres en prozaschrijfster Christine Elodia Maria D’haen of D’Haen werd geboren in Sint-Amandsberg op 25 oktober 1923. Zie ook mijn blog van 5 september 2009 en ook mijn blog van 25 oktober 2008.

 

Vita

Bloesems, bloemenwangen, baby, blos,
een dochter, zoon, mijn: schijn, zoet, bitter, zuur
en zout, die vier, maar talloos met textuur;
kleur met lijn oneindig; meng en scheid,
ontvouw, spreid, bal, creëer, fuseer en splijt;
vaarwel. Want langs de zenuw geest en woord,
elk instrument klank die geen oor meer hoort,
nooit zonder het getal weer baby, blos.

 

Sanctus

Steek kaarsen aan, kniel, offer, smeek.
Mijn kleed is wit, mijn wang is bleek,
ik toon het Beeld van mijn bestaan.
Mijn Godgerichte wil is stil.
Ik werd een heilige, mijn oog
ziet al uw lijden van omhoog.
Verliest gij schaartje, schrijfpen, bril,
of voelt gij kiespijn, roep mij aan.

Christine D’haen (25 oktober 1923 – 3 september 2009)

 

 

De Nederlandse dichteres Hélène Swarth werd geboren op 25 oktober 1859 in Amsterdam. Zie ook mijn blog van 25 oktober 2006 en ook mijn blog van 25 oktober 2008.

 

Brood en rozen

I.
‘k Was uit mijn marmeren paleis getogen,
Stil, in ’t geheim, alleen, bij avondrood,
Mijn blanken mantel vol verborgen brood,.
Voor wie mij wachtten, bleek met brandende oogen,

Mijn uitgevaste Illusieën. – Zacht floot,

Boven mijn hoofd, zijn hoonlied: – ‘Ziel is logen!’

Een vogel zwart, doch éen, vol mededoogen

En sneeuwwit, zong: – ‘Roep moed! bloei zoet!’ en vlood.

 

Doch diep in ’t woud, kwam ik mijn heerscher tegen,

Die wederkwam van jacht op weerloos wild.

– ‘Hoe dwaalt zoo laat gij langs verborgen wegen?

 

Wat bergt uw kleed, dat gij verbleekt en trilt?’

Toen, uit mijn mantel, stroomde een rozenregen.

Hij liet mij gaan: álle argwaan was gestild.

 

Sneeuwlucht.

 

De lucht is bleek van sneeuw die niet wil dalen,

Tragisch gelaat, vol tranen die niet stroomen.

O bleeke hemel! geef me uw blanke droomen,

Strooi ze in mijn tuin als lelieën-van-dalen!

 

Wil met uw vlokken, sneeuw, verreinen komen

Een grond van zonde zwart en week van kwalen,

Als moeders doen met liedren en verhalen

Voor koorts’ge kindren, die visioenen schromen.

 

Ik wil niet zingen in dit schimmenleven,

Ik kán niet zingen in deez’ kerkhofkelder,

Ik mág niet zingen eer ‘k weer licht zie beven.

 

O sneeuw! ik smeek u, maak de wereld helder.

Aard, hemel, lied, gij kunt mij ál hergeven,

Tot smelt uw blank voor d’ eersten lentemelder.

 

Hélène Swarth (25 oktober 1859 – 20 juni 1941)

 

Zie voor onderstaande schrijvers ook mijn blog van 25 oktober 2008.

 

De Oostenrijkse schrijver Karl Emil Franzos werd geboren op 25 oktober 1848 in Czortków (Galicië).

 

De Franse schrijver Benjamin Henri Constant de Rebecque werd geboren op 25 oktober 1767 in Lausanne. Zie ook mijn blog van 25 oktober 2006.

 

De Amerikaanse schrijfster Anne Tyler werd geboren op 25 oktober 1941 in Minneapolis, Minnesota. Zie ook mijn blog van 25 oktober 2007.

 

Uit: The Amateur Marriage

 

“Anyone in the neighborhood could tell you how Michael and Pauline first met.

It happened on a Monday afternoon early in December of 1941. St. Cassian was its usual poky self that day-a street of narrow East Baltimore row houses, carefully kept little homes intermingled with shops no bigger than small parlors. The Golka twins, identically kerchiefed, compared cake rouges through the window of Sweda’s Drugs. Mrs. Pozniak stepped out of the hardware store with a tiny brown paper bag that jingled. Mr. Kostka’s Model-B Ford puttered past, followed by a stranger’s sleekly swishing Chrysler Airstream and then by Ernie Moskowicz on the butcher’s battered delivery bike.

In Anton’s Grocery-a dim, cram-packed cubbyhole with an L-shaped wooden counter and shelves that reached the low ceiling-Michael’s mother wrapped two tins of peas for Mrs. Brunek. She tied them up tightly and handed them over without a smile, without a “Come back soon” or a “Nice to see you.” (Mrs. Anton had had a hard life.) One of Mrs. Brunek’s boys-Carl? Paul? Peter? they all looked so much alike-pressed his nose to the glass of the penny-candy display. A floorboard creaked near the cereals, but that was just the bones of the elderly building settling deeper into the ground.

Michael was shelving Woodbury’s soap bars behind the longer, left-hand section of the counter. He was twenty at the time, a tall young man in ill-fitting clothes, his hair very black and cut too short, his face a shade too thin, with that dark kind of whiskers that always showed no matter how often he shaved. He was stacking the soap in a pyramid, a base of five topped by four, topped by three . . . although his mother had announced, more than once, that she preferred a more compact, less creative arrangement.

Then, tinkle, tinkle! and wham! and what seemed at first glance a torrent of young women exploded through the door. They brought a gust of cold air with them and the smell of auto exhaust. “Help us!” Wanda Bryk shrilled. Her best friend, Katie Vilna, had her arm around an unfamiliar girl in a red coat, and another girl pressed a handkerchief to the red-coated girl’s right temple. “She’s been hurt! She needs first aid!” Wanda cried.

Michael stopped his shelving. Mrs. Brunek clapped a hand to her cheek, and Carl or Paul or Peter drew in a whistle of a breath. But Mrs. Anton did not so much as blink. “Why bring her here?” she asked. “Take her to the drugstore.”

 

Anne Tyler (Minneapolis, 25 oktober 1941)

 

De Duitse dichter en schrijver Peter Rühmkorf werd geboren op 25 oktober 1929 in Dortmund. Zie ook mijn blog van 25 oktober 2006.

 

 

Der getreue Don Juan

 

Keinen Grund gefunden habend,

kein Warum? Und kein Voran! –

Aber so und so heut abend

kommen wir und sehn uns an.

 

In den letzten Kunstlachsröten

dreimal ums Karree gelatscht;

keinen Lebensbund zu löten,

nichts! das Lied ist ausgebratscht.

 

Gib die Königinpastetchen,

nimm mein schräges Flageolett. . .

Ewigkeitsmusik, mein Mädchen,

macht den Glauben auch nicht fett.

 

Brandy-Cola nachgetrichtert,

schön, bis Faß und Korken tanzt!

Aufgeklärt und ausgenüchtert

kuckt die Welt aus Blei gestanzt.

 

Komm, die Füße auf den Ecktisch,

häng dich aus ins Einerlei,

unfreiwillig dialektisch

schwabbelnd zwischen Form und Brei.

 

Einfach nur mal so heut abend,

kein Woher? Und kein Voran! –

Ausflucht suchend sich vergrabend:

Dein – getreuer – Don Juan.

 

 

Das Himmelschluck-Lied

 

Mein Herz beschert mir groben Spaß,

die Lunge kommt mir auch zupaß,

ich preise mein Gewicht.

Zeigt ernst die Nas nach Norden hin,

daß ich aus Lust geworden bin,

vergeß, vergeß ich nicht.

 

Die Bäume stehen sich durchs Jahr,

das Herz ist wunder- und wandelbar,

ich setz auf Wasnichtbleibt;

so Blüten, Laub und Schöpferklein

und leg dir Feuer ans Gebein,

bis daß es Funken treibt.

 

Schau, die katangaschwarze Nacht

hat die Machete mitgebracht

und säbelt in den Wind.

Da sind die Sterne aufgereiht,

Schnittmuster für die Ewigkeit,

der wir verloren sind.

 

Oh schönes Sein, oh großes Nuscht,

zwei Wolken, in die Luft getuscht,

die ich wohl fangen möcht.

Es fällt die Nacht, es steigt die Früh,

im Spiegel bleckt mein Kontervieh

sein heimliches Geschlecht.

 

Peter Rühmkorf (25 oktober 1929 – 8 juni 2008)

 

De  Nederlandse dichter, schrijver en zanger Willem Andries Wilmink werd geboren in Enschede op 25 oktober 1936 in een socialistisch geëngageerd gezin. Zijn vader was procuratiehouder in de textiel. Na het behalen in 1954 van zijn eindexamen Gymnasium-α ging hij Nederlands studeren aan de Universiteit van Amsterdam. Na zijn kandidaats studeerde hij ook Geschiedenis. Gedurende zijn studie schreef hij zijn eerste gedichten en cabaretteksten. Van 1961 tot 1978 was hij universitair docent moderne letterkunde aan het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam. Vanaf 1965 schreef Wilmink gedichten, essays, liedjes en proza voor de literaire tijdschriften “Tirade”, “Maatstaf” en “De Revisor”. Zijn literair debuut was in 1966 met de verhalenbundel “Brief van een Verkademeisje”. Van 1968 tot 1970 was hij de poëzierecensent voor het dagblad “De Tijd” en van 1971 tot 1977 redacteur van het tijdschrift “Spektator”.

 

Dood zijn duurt zo lang

 

Het is niet fijn om dood te zijn.
Soms maakt me dat een beetje bang.
Het doet geen pijn om dood te zijn,
maar dood zijn duurt zo lang.

Als je dood bent, droom je dan?
En waar droom je dan wel van?

Droom je dat je in je straat
langzaam op een trommel slaat?
Dat iemand je geroepen heeft?
Droom je dat je leeft?

Maar ach, wat maak ik me toch naar,
het duurt bij mij nog honderd jaar
voor ik een keertje dood zal gaan.

Ik laat vannacht een lampje aan.

 

 

Het lied van Mustafa

Het huis waar ik woon, heeft wel erg dunne muren
en we wonen te dicht op een kluit.
Dus een klein beetje herrie geeft ruzie met de buren
en zo’n ruzie maakt dan ook weer geluid.

Men wil in dit land dat we heel anders leven,
ook al zijn we hier soms nog maar kort.
Maar mijn oom in Marokko heeft laatst nog geschreven
dat ik veel te Nederlands word.

Ik zal deze buurt op den duur wel verlaten,
alhoewel ik er toch van hou.
Maar ik wil toch wel eens hard kunnen zingen en praten
en ik wil wel eens weg uit de kou.

Er is een land waar ze niet meteen vloeken,
er is een land waar ik dikwijls van droom.
Daar zal ik zelf wel een meisje gaan zoeken,
tot verdriet van mijn vader en oom.

Willem Wilmink (25 oktober 1936 – 2 augustus 2003)

 

De Amerikaanse schrijver Harold Brodkey werd geboren op 25 oktober 1930 als Aaron Roy Weintraub in Staunton, Illinois. Hij groeide op in University City, Missouri in de omgeving van St. Louis. Hij studeerde in 1952 af aan Harvard in 1952. Brodkey begon zijn schrijverscarrière met het aanleveren van korte verhalen voor de The New Yorker en andere tijdschriften. Voor zijn verhalen ontving hij twee maal de O. Henry Award. In 1993 kondigde Brodkey in The New Yorker aan dat hij aids had. Later schreef hij This Wild Darkness over zijn gevecht met de ziekte.

 

Uit: Innocence

 

“I suddenly realized how physically strong Orra was, how well-knit, how well put together her body was, how great the power in it, the power of endurance in it; and a phrase — absurd and demeaning but exciting just then — came into my head: to throw a fuck, and I settled atop her, braced my toes and knees and elbows and hands on the bed and half-scramblingly worked it — it was clearly mine, but I was Orra’s — worked it into a passionate shove, a curving stroke about a third as long as a full stroke, but amateur and gentle, that is, tentative still; and Orra screamed then; how she screamed; she made known her readiness: then the next time, she grunted: “Uhnnn-nahhhhhh . . . ” a sound thick at the beginning but that trailed into refinement, into sweetness, a lingering sweetness.

 &nb
sp;   It seemed to me I really wanted to fuck like this, that I had been waiting for this all my life. But it wasn’t really my taste, that kind of fuck: I liked to throw a fuck with less force and more gradations and implications of force rather than with the actual thing; and with more immediate contact between the two sets of pleasures and with more admissions of defeat and triumph; my pleasure was a thing of me reflecting her; her spirit entering me; or perhaps it was merely a mistake, my thinking that; but it seemed shameful and automatic, naïve and animal: to throw the prick into her like that.”

 

Harold Brodkey (25 oktober, 1930 – 26 januari 1996)

 

De Duitse schrijver en arts Jakob Hein werd geboren op 25 oktober 1971 in Leipzig. Hij bezocht een bijzondere school voor wiskunde in Oost-Berlijn en studeerde daarna medicijnen in Berlijn, Stockholm en Boston. In 2000 promoveerde hij aan de Humboldt-Universität op “The specific disorder of arithmetical skills.” Tegenwoordig werkt hij als schrijver, arts en geeft hij lezingen. In 1999 sloot hij zich aan in het Kaffee Burger bij de Berliner Lesebühne Reformbühne Heim & Welt en experimenteerde voor de microfoon met voordrachtsvormen als Slam-Poetry, Stand-up Comedy en Autorenlesung.

 

Uit: Herr Jensen steigt aus

“Der Brief in seiner Hand war wie üblich nicht für ihn. Herr Jensen strich mit dem Umschlag knapp unterhalb der Schlitze über die Türen der Briefkästen, so daß sich das vordere Drittel des Umschlags an die Metallgehäuse drückte. An jeder Lücke zwischen zwei Kästen gab es einen kleinen Sprung, und das Adreßfeld schien vor seinen Augen leicht zu tanzen. Dabei murmelte Herr Jensen immerfort den Namen auf dem Briefumschlag fast unhörbar vor sich hin. Stimmte der Name in dem Adreßfeld schließlich mit dem Namen auf dem Kasten überein, murmelte Herr Jensen diesen Namen ein klein wenig lauter. »Meyer, Meyer, Meyer, Meyer . MEYER!« Dann schob er den Brief durch den Schlitz in den Kasten und nahm den nächsten Brief zur Hand. Das war sein System, das System Jensen.

Schon seit mehr als zehn Jahren stellte Herr Jensen im gleichen Viertel die Post zu. An den Tagen, an denen er die Ratgeberzeitschriften in die Briefkästen warf, dachte er jedesmal, daß andere mehr Sorgfalt auf die Wahl ihrer Waschmaschine verwendeten, als er das bei der Wahl seines Berufs getan hatte. Wenn seine Mitschüler früher davon geredet hatten, daß sie später Berufsfußballer, Rockstars oder Robotertechniker werden wollten und mit ernsthafter Miene ihre Chancen und Möglichkeiten diskutierten, man mußte nicht in der ersten Liga spielen, auch in der zweiten wurden Leute gebraucht, dann konnte Herr Jensen nicht mitreden. Er hatte keinen Traumberuf. Er ging jeden Tag in die Schule, weil man das mußte, und er hatte die vage Vorstellung gehabt, daß es immer so weitergehen würde.

In den Sommerferien zwischen der achten und der neunten Klasse arbeitete er zum ersten Mal bei der Post. Den Job hatte er damals über Matthias Gertloff aus seiner Klasse bekommen. Herr Jensen allein hätte überhaupt nicht gewußt, wie er sich nach einem Ferienjob auch nur hätte erkundigen sollen. Aber eines Tages verkündete Matthias, daß er einfach zur Post gegangen sei, eine Bewerbung abgegeben habe und nun im Sommer dort jobben werde. Bald darauf gab Herr Jensen eine Bewerbung bei der Post ab.”

 

Jakob Hein (Leipzig, 25 oktober 1971)

 

De Amerikaanse dichter, schrijver en biograaf Daniel Mark Epstein werd geboren op 25 October 1948 in Washington, D.C. Epstein behaalde een B.A. aan Kenyon College. Zijn biografische werk omvat levensbeschrijvingen van  Abraham Lincoln en Walt Whitman, Nat King Cole, Edna St. Vincent Millay en Aimee Semple McPherson. Hij publiceerde zeven gedichtenbundels waaronder  No Vacancies in Hell (1973), Young Men’s Gold (1978), The Book of Fortune (1982), Spirits (1987) en The Traveler’s Calendar (2002) als ook een verhalenbundel Star of Wonder (1986) en de memoires Love’s Compass (1990). Zijn gedichten verschenen in The Atlantic Monthly, The New Yorker, The New Republic, The Nation, The Paris Review, Poetry Magazine, The Hudson Review en andere tijdschriften..

 

 

Heaven’s Neighbors   

 

     After Victor Hugo

 

 

Death and Beauty, see how these goddesses cast

So much light and shade, a wise man might say

They were sisters, both bountiful, frightful, vast,

Guarding the same enigma and mystery.

 

O ladies, dark and fair, sing, dance and be

Brilliant now, hypnotize me, make the most

Of love! For I am dying. O pearls of the sea,

O luminous birds of the melancholy coast…

 

Judith, who would have dreamed our destinies

Could ever draw us together—and you so young?

Your eyes are the blue of some divine abyss

 

While mine show a starry chasm, moonless and cold.

We shall be Heaven’s neighbors as long

As you are beautiful, and I am old.

 

 

 

Bobolink

 

You rise from dry meadowgrass

With a laborious flutter, more

Wing-action than the shortness of your flight

Would seem to call for

 

And so it seems obvious

Flying for you is a steep effort

Nature exacts, though not without amends,

Bobolink, reedbird;

 

The wiry tones of your song

Set forth a waltz in clear whistles

At first, so well-sustained! But then you break

Down the bars, stampede

 

Your notes into a reckless

Song fantasia piped at lightning speed

No one can follow—not the barn swallow

Who soars with such grace,

 

Not the bird-watcher stalking

The field, not blind Tom with all his skill

At sound-catching, his passion for filling

Darkness with music.

 

Ricebird, reedbird, bobolink,

Your song is the strained apology

For all of the weak-winged, condemned to sing

Because we cannot fly.

 

Daniel Mark Epstein (Washington, 25 oktober 1948)

 

De Amerikaanse dichter en schrijver John Allyn Berryman (eig. John Allyn Smith) werd geboren op 25 oktober 1914 in McAlester, Oklahoma. Berryman studeerde af aan de Columbia University in 1936. Een pamflet met gedichten verscheen in 1942. Zijn eerste echte boek The Dispossessed verscheen zes jaar later. Zijn eerste grote werk was Homage to Mistress Bradstreet dat gepubliceerd werd in de Partisan Review in 1953. De meeste bewondering oogstte hij met de verzameling Dream Songs. De eerste bundel met de titel 77 Dream Songs versscheen in 1964 en won de Pulitzer Prize for poëzie.

Berryman pleegde zelfmoord in 1972.

 

 

Dream Song 4    

 

Filling her compact & delicious body

with chicken páprika, she glanced at me

twice.

Fainting with interest, I hungered back

and only the fact of her husband & four other people

kept me from springing on her

 

or falling at her little feet and crying

‘You are the hottest one for years of night

Henry’s dazed eyes

have enjoyed, Brilliance.’ I advanced upon

(despairing) my spumoni.–Sir Bones: is stuffed,

de world, wif feeding girls.

 

–Black hair, complexion Latin, jewelled eyes

downcast . . . The slob beside her     feasts . . . What wonders is

she sitting on, over there?

The restaurant buzzes.  She might as well be on Mars.

Where did it all go wrong? There ought to be a law against Henry.

–Mr. Bones: there is.

 

 

Dream Song 29    

 

There sat down, once, a thing on Henry’s heart

só heavy, if he had a hundred years

& more, &am
p; weeping, sleepless, in all them time

Henry could not make good.

Starts again always in Henry’s ears

the little cough somewhere, an odour, a chime.

 

And there is another thing he has in mind

like a grave Sienese face a thousand years

would fail to blur the still profiled reproach of.  Ghastly,

with open eyes, he attends, blind.

All the bells say: too late.  This is not for tears;

thinking.

 

But never did Henry, as he thought he did,

end anyone and hacks her body up

and hide the pieces, where they may be found.

He knows: he went over everyone, & nobody’s missing.

Often he reckons, in the dawn, them up.

Nobody is ever missing.

 

John Berryman (25 oktober 1914 – 7 januari 1972)

 

De Vlaamse dichteres en prozaschrijfster Christine Elodia Maria D’haen of D’Haen werd geboren in Sint-Amandsberg op 25 oktober 1923. Christine D’haen studeerde Germaanse filologie aan de Rijksuniversiteit Gent en vervolgt haar studie te Amsterdam en Edinburgh. Zij vestigt zich daarna te Brugge waar zij een tijdje Engels gaf aan de Rijksnormaalschool. Zij maakte werk met het inventariseren van Guido Gezelles manuscripten tot 1983. In 1948 debuteerde ze in Dietsche Warande en Belfort. In 1958 verscheen haar eerste dichtbundel Gedichten 1946-1958. Haar gedreven poëtisch werk kenmerkt zich door een retorisch taalgebruik met beladen symboliek, een poëtisch-technische begaafdheid en een enorme taalrijkdom.  Ze schreef autobiografische fictie en werd bekend met haar biografie van Guido Gezelle De wonde in ’t hert (1988). Naast poëzie en proza vertaalde ze ook werk van Hugo Claus in het Engels.

 

Rustig lied

 

Onder het raam in de aarde, die sporen

die me dierbaar zijn.

Toen hij kwam, wie zond hem weg? Ik zond hem weg,

het deed geen pijn.

 

Het deed geen pijn. Maar iets is verdwenen

of dood in mij,

mijn gedachten staan als soldaten gehoorzaam,

in rechte rij.

 

Op een nacht valt de sneeuw,

maakt de aarde wit, maakt de aarde rein.

De randen van mijn ogen doen pijn;

het komt door de slaap, het komt door de sneeuw,

het komt door die sporen

die niet te vinden meer zijn.

 

 

Er werd verhaald

 

Helena was huwbaar, de prinsen wierven.

Gehuwd, geroofd, en veel ridders stierven.

Haar huid als de schaal van een ei,

glanzend op de wal bij de grijsaards kwam zij:

Geen wonder dat elkeen, al breekt zij haar trouw,

wil sterven voor de schoonheid van zo’n vrouw!

De prins in haar kamer, de mooiste, met lokken

zit aan haar voet, haar wol om het rokken.

Van over de zee bracht hij haar, van haar man weg.

Boodschappers kwamen: geef haar terug.

Nooit geef ik die vrouw terug.

Het bloed van de bloedsteen dronk hij uit haar hand.

Het bloed vergoten, de Stad verbrand,

haar voet op de bank, zit zij naast haar man,

de wol op haar schoot in een zilveren mand.

Maar misschien in een zwarte zee zingt haar stem

op een wit eiland gedichten voor hem.

 

Christine D’haen (Sint-Amandsberg, 25 oktober 1923)

 

De Nederlandse dichteres Hélène Swarth werd geboren op 25 oktober 1859 in Amsterdam. Zie ook mijn blog van 25 oktober 2006.

 

Octoberlanen.

 

Octoberlanen zijn als droomwaranden,

Waar donzig licht als zon door water vlot,

 Omtoovrend zomerboschje in sprookjesgrot,

 Vol goud en zilver en smaragden wanden.

 

 Gewillig stil geeft elke boom den God

 Die gaf en neemt zijn kronen en guirlanden,

 Als vrouw en dichter mild, met volle handen

 Offerend ál, door koel verstand bespot.

 

 De trillende espen, die hun zilver zaaien

 Naast der kastanje oranjebrandend goud,

 Weten zij ’t al, dat wreed zal geeselzwaaien

 De grimm’ge Winter over ’t naakte woud?

 

 Door ’t broze blauw, rouwklagend, zwermen kraaien.

 En toch, geen boom die één blad overhoudt.

 

 

 

Wintergracht.

 

 Wit-zwarte grachtenboomen, kool en krijt,

 In doezelbad van melkigblanken mist.

 Geglim van keien glanzig rijpvernist.

 Inktzwart vierkant in dofgrauw ijs, een bijt.

 

 Op draad van telefoon, een vogelrist

 Aan ’t even rusten; en door ’t week gespreid

 Nevelengaas het huizenrood herleid

 Tot wazig bloemrood, als door schilderlist.

 

 Grijsgroen, het gras der tuintjes poppigklein,

 Van huis áf hellend naar den waterkant,

 Geelbruin, hun struiken, dor in doodenschijn.

 

 Zon, maak nu goudwaas van den nevel! brand

 De winterstraat met purpren vlammenpijn,

 En schenk uw schoonheid aan mijn prozaland!

 

Hélène Swarth (25 oktober 1859 – 20 juni 1941)

 

De Oostenrijkse schrijver Karl Emil Franzos werd geboren op 25 oktober 1848 in Czortków (Galicië). Omdat een universitaire loopbaan in de klassieke filologie voor hem als jood niet weggelegd was studeerde hij in Wenen en Graz rechten. Omdat hij lid was van de deutsch-nationale Burschenschaft vond hij geen werk en richtte hij zich op de journalistiek. In de jaren 1884-86 gaf hij de »Wiener Illustrierte« uit. Daarna verhuisde hij naar Berlijn en richtte het tijdschrift »Deutsche Dichtung« op. Daarin publiceerden schrijvers als C.F. Meyer, Theodor Fontane oder Theodor Storm en Stefan Zweig. In 1879 gaf hij het Verzamelde Werk van Georg Büchners uit.

 

Uit: Das Kind der Sühne

 

“Von einem Kind handelt diese Geschichte. Es hieß Lea und war vierjährig und hatte schwarze, glänzende Haare und große, dunkle Augen. Diese Augen aber waren nicht glänzend, wie ein Schleier lag es über ihnen und über dem blassen, zarten Gesicht des kleinen Mädchens. Es war sehr armer Leute Kind und hatte ein einziges Kleidchen, das arg geflickt war, dasselbe für die Samstage, dasselbe für die Wochentage, man konnte kaum noch die ursprüngliche Farbe des gelben Zitzes heraus erkennen. Aber daher rührte jener Schleier nicht. Was wußte Lea von der Armut?! Alle Tage wurde sie satt, wenn nicht ganz, so doch halb satt, alle Tage durfte sie im Sonnenschein spielen, so viel ihr beliebte. Und den allerschönsten Spielplatz hatte sie, den man sich nur wünschen kann, groß und grün und still, und unzählige Blumen wuchsen da, und mit schweren Blütenzweigen neigte sich der Holunder über vielen, sehr vielen Ruhesitzen, denn Leas Spielplatz war der Judenfriedhof zu Barnow. Es war eigen, wenn man das ernste Kind so still zwischen den Gräbern einhergehen sah, oder wenn es auf einem der Steine saß und zusah, wie die lustigen Goldkäfer dahinliefen durch das aufsprossende Gras. Aber auch daher rührte jener Schleier nicht. Was wußte Lea von dem Tode?! Der Vater war tot, das wußte sie, und Totsein heißt schlafen und niemals, gar niemals mehr Hunger haben. Und wie hätte sie etwa sonst der tägliche Anblick der Gräber betrüben können?! Nein, das war’s nicht, und auch die Juden in Barnow logen, wenn sie sagten: »Das Kind ist nun einmal ein ›Kind der Sühne‹ – wie sollt es ein ander Gesicht haben?!« Nein, ein Erbteil war jener Zug des Leidens in dem blassen Gesichtchen. Die arme Miriam Goldstein hat dies Kind unter einem Herzen getragen, das von schwerem Kummer gequält war, von schier unsäglichem Seelenschmerz. Und blutige Tränen waren auf das Antlitz des kleinen Wesens gefallen, als es an ihrem Busen lag. Auch solche Tränen vertrocknen, aber sie lassen eine Spur zurück. Die kleine Lea trug in ihrem Antlitz die Spur der Tränen, die einst ihre Mutter darauf geweint hatte.

 

Denn später, als das Kind heranwuchs, da weinte die Mutter nicht mehr. Die arme Witwe hatte dazu keine Zeit mehr. Den Tag über mußte sie schaffen und sorgen, und des Nachts sank sie ermattet hin, und selbst wenn sie aufwachte und so nachgrübelte über ihr hartes, armseliges Leben, auch da weinte sie nicht, denn zum Schluß konnte sie doch immer sagen: »Gottlob, mein Kind und ich, wir brauchen weder zu betteln noch zu verhungern, gottlob, das Kind ist gesund!«

 

»Das Kind ist gesund!« Die Miriam Goldstein, die Witwe des Totengräbers zu Barnow, die von der Gemeinde als Witwengehalt ein kleines Stübchen in der Hütte am Friedhoftor eingeräumt erhalten, die den Tag über für fremde Leute wusch und nähte, die arme Frau weinte auch des Nachts nicht in schlaflosen Stunden. Ihr Kind war gesund – ich frage alle Mütter: Warum hätte Miriam Goldstein weinen sollen?!

 

So kamen und gingen die Tage. Die kleine Lea ward vierjährig und spielte den Sommer über auf den Grabhügeln und schlüpfte still, aber fröhlich unter den Holunderzweigen hindurch und unter der Wäsche, welche die Mutter an langen Stricken über den Gräbern zum Trocknen aufgehängt hatte.”

 

Karl Emil Franzos (25 oktober 1848 – 28. januuari 1904)

 

De Franse schrijver Benjamin Henri Constant de Rebecque werd geboren op 25 oktober 1767 in Lausanne. Zie ook mijn blog van 25 oktober 2006.