(Nagekomen berichten)
De Noorse schrijver, schilder en essayist Jens Bjørneboe werd geboren op 9 oktober 1920 in Kristiansand, Noorwegen. Zelf beschouwde hij zich als een anarcho – nihilist. Zijn eerste gepubliceerde werk was Dikt (Gedichten) in 1951. In 1943 vluchtte Bjørneboe naar Zweden om te ontkomen aan dwangarbeid. Tijdens deze ballingschap ontmoette hij de joodse Duitse Lisel Funk die later met hem zou trouwen. Bjørneboe schreef een aantal sociaal kritische romans. Als zijn beste werk wordt de trilogie De geschiedenis van de bestialiteit beschouwd die bestaat uit de romans Frihetens Øyeblikk (1966, Momenten van Vrijheid), Kruttårnet (1969, Kruidtoren) en Stillheten (1973, De Stilte). Na lange tijd geworsteld te hebben met alcoholisme en met depressies maakte hij op 9 mei 1976 zelf een einde aan zijn leven.
Epigraph to ‘We who loved America’ (1970)
What is the sense of complaining
in a time
when tragedies are only sold in cartloads?
Who asks
about the child’s doll in the grass
where this morning the parents were shot against a wall?
Who asks about details
of procedure
when the arrested are numbered in the millions?
Who asks for proof, or
whether the judges were qualified
when the condemned are executed and burned
whole nations at a time?
Who asks: right or left
when the question is:
do you stand among the murderers or the victims,
among the judges or the judged?
What is the meaning of justice
in days
when folk are simply waiting for the moment?
what does it signify that
surviving children too should have parents
in a time
when all revolves around landing
a Russian or an American idiot
on the moon?
(vertaald uit het Noors door Esther Greenleaf Mürer)
Léopold Senghor behoorde tot de Serer-bevolkingsgroep. Hij werd geboren op 9 oktober 1906 in het plaatsje Joal aan de Atlantische kust, zo’n 70 kilometer van de Senegalese hoofdstad Dakar. Senghor’s ouders waren katholiek. Aanvankelijk wilde hij priester worden, maar zag daar later van af. Na het bezoeken van de hogeschool van Dakar won hij een studiebeurs voor de Universiteit van Parijs en studeerde aldaar letteren. In 1935 was hij de eerste Afrikaan die in Frankrijk afstudeerde als doctor. Na zijn afstuderen gaf hij les aan een middelbare school in Frankrijk. Senghor schreef talrijke gedichten over uiteenlopende onderwerpen. Al vanaf zijn jongere jaren schreef Senghor diverse gedichten. In 1945 verscheen zijn eerste dichtbundel, Chants d’ombre en in 1948 zijn tweede, Hosties noires. In hetzelfde jaar verscheen zijn werk Anthologie de la nouvelle poésie nègre et malgache de langue française (Bloemlezing van Nieuwe Zwarte en Malagassische poëzie in de Franse taal). De inleiding
van dit boek werd verzorgd door Jean-Paul Sartre. Door dit boek brak hij door en werd hij gezien als dé authentieke stem van zwart Afrika in Frankrijk. Senghor had ook een politieke loopbaan. Hij werd op 6 september 1960 president van Senegal
FEMME NUE FEMME NOIRE
Vétue de ta couleur qui est vie, de ta forme qui est beauté
J’ai grandi à ton ombre; la douceur de tes mains bandait mes yeux
Et voilà qu’au coeur de l’Eté et de Midi,
Je te découvre, Terre promise, du haut d’un haut col calciné
Et ta beauté me foudroie en plein coeur, comme l’éclair d’un aigle
Femme nue, femme obscure
Fruit mûr à la chair ferme, sombres extases du vin noir, bouche qui fais
lyrique ma bouche
Savane aux horizons purs, savane qui frémis aux caresses ferventes du
Vent d’Est
Tamtam sculpté, tamtam tendu qui gronde sous les doigts du vainqueur
Ta voix grave de contralto est le chant spirituel de l’Aimée
Femme noire, femme obscure
Huile que ne ride nul souffle, huile calme aux flancs de l’athlète, aux
flancs des princes du Mali
Gazelle aux attaches célestes, les perles sont étoiles sur la nuit de ta peau.
Délices des jeux de l’Esprit, les reflets de l’or ronge ta peau qui se moire
A l’ombre de ta chevelure, s’éclaire mon angoisse aux soleils prochains
de tes yeux.
Femme nue, femme noire
Je chante ta beauté qui passe, forme que je fixe dans l’Eternel
Avant que le destin jaloux ne te réduise en cendres pour nourrir les
racines de la vie.
