De Vlaamse dichter Frederik Lucien De Laere werd geboren in Brugge op 19 augustus 1971. Zie voor onderstaande schrijver ook mijn blog van 19 augustus 2008.
ZIEKENBEZOEK
Zij verzamelen zich
rond de zieke als vliegen.
In welk stadium zij ook zijn
(dat van larve of volwassen dier),
zij willen het einde van haar lijden zien,
of beter: haar lijden tot het einde.
Tot hun consternatie
verschijnt op haar mond
een onverwachte glimlach.
Waarvoor zij vluchten
als vampieren voor een kruis.
Alleen ik blijf bij haar achter
in huis
waar ik haar troost met de woorden:
inderdaad moeder,
wie voor het laatst lacht
lacht het best.
Frederik Lucien De Laere (Brugge, 19 augustus 1971)
De Nederlandse schrijver, dichter en vertaler Louis Th. Lehmann, werd geboren op 19 augustus 1920 in Rotterdam. Zie ook mijn blog van 19 augustus 2007.
Uit: Antwoord op Vlaamse blaam en Stuivelings huivering
„Zo bereikte ons dan de reactie van een kampioen slechtverstaander, en wel een Nederlander. Het is de heer Stuiveling, die blijkbaar een huivering kreeg bij de gedachte, dat mogelijkerwijs een teergevoelig Vlaming pijnlijk aangedaan zou worden. Volgens zijn schrijven hebben wij beweerd, dat het Vlaams een taal is, ‘geleerd uit een speciale, zij het zeer subtiele grammatica voor krompraten’. In ons artikel stond echter woordelijk: ‘zelfs bij schrijvers als Elsschot en Van Nijlen heeft nog altijd het gevoel, dat hun taal geleerd is uit een speciale, zij het zeer subtiele grammatica voor krompraten’. Dit is geen waarde-oordeel maar wijst er op dat deze schrijvers naar ons inzien in hun taalgebruik het Nederlands het dichtst benaderen. Als wij er nu bijzeggen, dat wij deze beide auteurs zeer bewonderen, zal men misschien gaan geloven, dat wij dit doen, omdat zij zo braaf hun best doen Nederlands te schrijven. Ons antwoord is dan: ‘geenszins, Elsschot en Van Nijlen hebben wel wat beters te doen; wat zij schrijven rechtvaardigt z
ich te allen tijde, ook al schreven zij een van die Vlaamse dialecten die men eerst moet leren.’ Het ‘zuivere Nederlands’ laten wij gaarne den schoolmeesters als prooi of ideaal.
Wat was nu het geval. Wij bespraken de indruk van onwezenlijkheid, die vele Belgische zaken op vele Nederlanders maken. Als persoonlijke voorbeelden willen wij hier geven de achterstevens van Belgische binnenschepen, de fantastische taarten die er op sommige plaatsen voor huizen doorgaan en de brede, vierkante tramwagens. Maar meer dan deze persoonlijke indrukken treft toch de taal van het Vlaamse deel van België, die voor een Nederlander vreemder is dan enige andere taal ter wereld. En dit is niet moeilijk te verklaren. Wij lezen Vlaams als Nederlands en juist daarom denken wij er automatisch het Nederlands naast, zodat het steeds lijkt alsof de auteur ‘er naast’ is. Bij meer afwijkende talen, die men leren moet bestaat dit parallel denken niet. Het lijkt ons echter onvermijdelijk zolang men of Vlaams of Nederlands tot moedertaal heeft.“
Louis Th. Lehmann (Rotterdam, 19 augustus 1920)
De Engels toneelschrijver, dichter en criticus John Dryden werd geboren op 19 augustus 1631.
One Happy Moment
NO, no, poor suff’ring Heart, no Change endeavour,
Choose to sustain the smart, rather than leave her;
My ravish’d eyes behold such charms about her,
I can die with her, but not live without her:
One tender Sigh of hers to see me languish,
Will more than pay the price of my past anguish:
Beware, O cruel Fair, how you smile on me,
‘Twas a kind look of yours that has undone me.
Love has in store for me one happy minute,
And She will end my pain who did begin it;
Then no day void of bliss, or pleasure leaving,
Ages shall slide away without perceiving:
Cupid shall guard the door the more to please us,
And keep out Time and Death, when they would seize us:
Time and Death shall depart, and say in flying,
Love has found out a way to live, by dying.
John Dryden (19 augustus 1631 – 12 mei 1700)
Zie voor de twee bovenstaande schrijvers ook mijn blog van 19 augustus 2006 en ook mijn blog van 19 augustus 2008.
De Britse schrijver en drukker Samuel Richardson werd geboren op 19 augustus 1689 in Mackworth, Derbyshire. Richardson was de zoon van een meubelmaker en begon rond 1720 een drukkerij. Zijn vrienden vroegen hem een brievenboek samen te stellen voor ongeletterden. Hieruit kwam de eerste Engelse karakterroman voort, getiteld Pamela, or Virtue Rewarded (1740-1741). Richardson legde hiermee de basis voor de briefroman. Het boek werd een onmiddellijk succes en de opvolger, Clarissa, or the history of a young lady (1747-1748) was nog succesvoller. Richardson was een van de auteurs die op de Index librorum prohibitorum, een door de Paus vastgestelde lijst van boeken die katholieken niet mochten lezen, vermeld stonden.
Uit: Pamela; or, Virtue Rewarded
“Letter XXI
Now I will tell you what passed between Mrs Jervis and me. She hoped, she said, seeing me in a little hurry, on her coming in, that she was not unwelcome. She could not endure that I should be so much by myself.
“I always,” said I, “rejoice to see my dear Mrs Jervis.”
“I have had,” said she, “a world
of talk with my master about you.””I am sorry,” said I, “that I am made of so much consequence as to be talked of by him.””O,” replied she, “I must not tell you all; but you are of more consequence to him than you think for—”
“Or wish for,” said I; “for the fruits of being of consequence to him, might be to make me of none to myself, or any body else.
“But I suppose,” proceeded I, “that I am of so much consequence to him as to vex him, if it be but to think, he can’t make a fool of such a one as I; and that is a rebuke to the pride of his high condition, which he did not expect, and knows not how to put up with.”
“There may be something in that,” said she; “but indeed, Pamela, he is very angry with you too; and calls you perverse; wonders at his own folly for having taken so much notice of you! He was willing to shew you the more favour, he says, because of his mother’s love for you, and recommendation; and he had thoughts of continuing it to you for your own sake, could you have known how to comport yourself as you ought to do. But he saw that too much notice—”
Samuel Richardson (19 augustus 1689 – 4 juli 1761)
Geschilderd door Joseph Highmore, 1750
De Canadese schrijver en dichter Claude Gauvreau werd geboren op 19 augustus 1925 in Montreal. Daar kwam hij als student in 1942 in contact met de groep van de Automatisten rondom de schilder Maler Paul-Émile Borduas, waarin hij als dichter, schrijver voor het toneel en vanaf 1945 als criticus actief was. In 1954 organiseerde hij de laatste tentoonstelling van de Automatisten onder de naam La matière chante. In 1958 bracht Janou Saint-Denis La jeune fille et la lune en Les grappes lucides aan de École des beaux-arts op het toneel. Het Théâtre du Nouveau Monde bracht in 1972 Les oranges sont vertes en in 1974 La charge de l’orignal épormyable.
Uit: Les oranges sont vertes
« IVULKA : Mais qu’est-ce que cette lettre?
YVIRNIG : Je ne peux… Je ne peux…
COCHEBENNE : C’est sûrement la demande d’article que la revue Zibur a envoyée à Yvirnig. Drouvoual vient de me mettre au courant.
IVULKA : Un article sur la peinture? / COCHEBENNE : Sur la peinture actuelle, oui.
IULKA : C’est-à-dire sur nous? / COCHEBENNE : Entre autres.
YVIRNIG : Il faut… Il faut… se… se taire…
IVULKA : Yvirnig a donc encore du prestige?
COCHEBENNE : Bah, il peut à peine parler ; mais, puisqu’il ne fait plus aucun effort pour écrire, nous ne pouvons pas savoir s’il en est encore capable. Donnons-lui tout de même le bénéfice du doute…
YVIRNIG : Un être… un être… doit se taire… quand… quand… sa puiss… sa puissance… est foud… foudroyée… »
Claude Gauvreau (19 augustus 1925 – 7 juli 1971)
De Poolse schrijver Jerzy Andrzejewski werd geboren in Warschau op 19 augustus 1909. Nadat hij aanvankelijk overtuigd communist was, stapte hij in 1957 uit de Communistische partij en werd hij uiteindelijk lid van de anti-communistische vakbeweging Solidarność. Ook was hij één van de oprichters van de intellectuele oppositiegroep KOR (“Komitet Obrony Robotników”, Comité voor Steun aan Arbeiders). Andrzejewski’s literatuur is vaak politiek geladen met een moralistisch karakter. Hij wordt gezien als een van de belangrijkste Poolse verzetschrijvers van de jaren 50.
Andrzejewski’s boeken Tuhkaa ja timanttia (“As en Diamant”), over de naoorlogse situatie in Polen, en Wielki tydzien (“De stille week”), over de opstand in het getto van Warschau, zijn beide verfilmd door de Oscarwinnende Poolse filmmaker Andrzej Wajda. Zijn historische roman The Inquisitors (“Duisternis bedekt de aarde”) werd in 1988 verfilmd tot een televisiefilm door Stanislav Barabas.
Uit: Asche und Diamant (Vertaald door Henryk Bereska)
“Weiter, weiter!” drängte Szczuka. “Wir haben keine Zeit.” Podgórski bedeutete dem Posten durch eine Handbewegung seine Eile. Bald war er mit dem Wagen aus dem größten Gedränge heraus und bog in die erste Querstraße ein.
“Haben Sie die Gesichter der Leute beobachtet, als sie die Nachrichten hörten?”
Szczuka nickte.
“Keine Spur von Freude, haben Sie bemerkt?”
“Sie haben zu lange darauf warten müssen.”
“Meinen Sie, es ist nur das?”
“Nicht allein”, entgegnete Szczuka, auf den Weg starrend.
Podgórski drehte am Lenkrad.
“Ich weiß, woran Sie denken. Auch ich mache mir oft darüber Gedanken.”
“Mir Recht.”
“Aber haben wir schließlich nicht gesiegt?”
“Illusionen”, brummte Szczuka. “Das ist erst der Anfang. Machen wir uns nichts vor.”
Jerzy Andrzejewski (19 augustus 1909 – 19 april 1983)
De Spaanse dichter Iñigo López de Mendoza werd geboren op 19 augustus 1398 in Carrión de los Condes, Palencia. Zie ook mijn blog van 19 augustus 2007.