Jasper Fforde, Katharina Hacker, Marc Acito, Nikos Kavvadias, Mart Smeets, Oswald de Andrade, Eduardo Mendoza

De Britse schrijver en cameraman Jasper Fforde werd geboren op 11 januari 1961 in Londen. Zie ook alle tags voor Jasper Fforde op dit blog.

Uit: Something Rotten

“Bradshaw looked across at me and raised an eyebrow quizzically. As the Bellman—the head of Jurisfiction—I shouldn’t really be out on assignment at all, but I was never much of a desk jockey, and capturing the Minotaur was important. He had killed one of our own, and that made it unfinished business.
During the past week, we had searched unsuccessfully through six Civil War epics, three frontier stories, twenty-eight high-quality westerns and ninety-seven dubiously penned novellas before finding ourselves within Death at Double-X Ranch, right on the outer rim of what might be described as acceptably written prose. We had drawn a blank in every single book. No Minotaur, nor even the merest whiff of one, and believe me, they can whiff.
“A possibility?” asked Bradshaw, pointing at the PROVIDENCE sign.
“We’ll give it a try,” I replied, slipping on a pair of dark glasses and consulting my list of potential Minotaur hiding places. “If we draw a blank, we’ll stop for lunch before heading off into The Oklahoma Kid.”
Bradshaw nodded and opened the breech of the hunting rifle he was carrying and slipped in a cartridge. It was a conventional weapon, but loaded with unconventional ammunition. Our position as the policing agency within fiction gave us licensed access to abstract technology. One blast from the eraserhead in Bradshaw’s rifle and the Minotaur would be reduced to the building blocks of his fictional existence: text and a bluish mist—all that is left when the bonds that link text to meaning are severed. Charges of cruelty failed to have any meaning when at the last Beast Census there were over a million almost identical Minotaurs, all safely within the hundreds of books, graphic novels and urns that featured him. Ours was different—an escapee.“

Jasper Fforde (Londen, 11 januari 1961)

De Duitse dichteres en schrijfster Katharina Hacker werd geboren op 11 januari 1967 in Frankfurt am Main. Zie ook alle tags voor Katharina Hacker op dit blog.

Uit: Eine Dorfgeschichte

„Die Vorratskeller im Dorf fanden sich nicht unter den Häusern, sondern, vom Hof getrennt, oft auf der anderen Straßenseite, als wolle man sicher sein, dass ein Brand nicht gleich die Vorräte – Kartoffeln, Eingemachtes, Apfelwein – mit vernichtete. Es waren gemauerte, kalte Gewölbe, wie Verliese dunkel, man konnte dort ohne Licht nicht hinein, und wo keines da war, musste man die Taschenlampe nehmen oder eine Kerze. Als Kinder wurden wir manchmal geschickt von unserer Nachbarin, Kartoffeln, Äpfel, Sprudel zu holen, in Fässern gab es Apfelwein, die Keller waren furchteinflößend, man hörte Mäuse oder anderes Getier; zwar haben wir nie Ratten gesehen, aber wie sollten in einem solchen Kerker nicht Ratten sein oder Gerippe, die Reste von Gefangenen. Sie lagen auf dem Lehmboden, auf dem man ausrutschte, wenn man nicht achtgab, die Beine konnte man sich brechen und würde im Dunkeln liegenbleiben, lange, denn hören konnte einen niemand, wenn man von dort unten rief.
Mit der Zeit bekamen die Kartoffeln Augen, die Äpfel faulten, die Krüge brachen. Wo das Gewölbe endete, kamen aus der nackten Erde Maden und Engerlinge – Gewürm, das auch die Toten fraß, sagte mein Bruder Simon. Ich klammerte mich an das Licht, an die alte Taschenlampe aus Kriegszeiten, die sich auf Rot und Grün einstellen ließ, ging trotzdem in den Keller, füllte den Krug mit Apfelwein, füllte die Körbe mit Kartoffeln. Ein Mal traf ich etwas, ein Tier oder einen Toten, hinter den im Herbst aufgetürmten Äpfeln verborgen, kam nicht hervor, rief nur, ganz leise, duckte sich wieder, vielleicht war es bloß ein Dieb. Ich wagte vor Entsetzen nicht, der Bäuerin etwas zu sagen, ich fürchtete, sie würde nachsehen und nie wiederkommen, sie ging am Sonntag in die Kirche, trug das Gebetbuch unterm Arm, vor Toten war sie aber wahrscheinlich doch nicht sicher.“

Katharina Hacker (Frankfurt am Main, 11 januari 1967)

De Amerikaanse schrijver en columnist Marc Acito werd geboren op 11 januari 1966 in Bayonne, New Jersey. Zie ook mijn blog van 11 januari 2009 en ook mijn blog van 11 januari 2010 en ook mijn blog van 11 januari 2011.

Uit: How I Paid for College

„I step out of the pool. “You’re looking at this Grease thing all wrong, Sis. Think of us as guest stars, like Eve Arden and Frankie Avalon in the movie.” (Fully aware that I wouldn’t make a convincing Danny Zuko, I opted to play Teen Angel instead.) “Let everyone else knock their brains out learning the frigging Hand Jive; in the end you and I are still going to come in and steal the show with our finely wrought comic interpretations.”
Paula sighs. She knows I’m right.
“Besides, I, for one, have more important things to deal with.” I’m speaking, of course, about my audition for Juilliard.
Juilliard.
Now in case you live in Iowa or something and don’t know anything about it, perhaps I should explain that Juilliard is the finest institution for acting in the entire country, the Tiffany’s of drama school. Everybody famous went there — Kevin Kline, William Hurt, Robin Williams — and ever since I starred in The Music Man in the ninth grade I’ve known I wanted to go there, too. I’ve already got one surefire contemporary audition monologue (Mozart in Amadeus, a prankish man-boy I was born to play), but I need to come up with a classical one, too. So I’ve bought myself a brand-new Complete Works of Shakespeare — a really nice one, with a velvet cover and gold leaf on the ends of the pages — and I’m going to spend my entire summer reading it. Plus work on my tan.
Paula parks her inflatable barge in the shallow end and extends her hand for me to help her up. She frowns at me, like I’m a dress she’s trying to decide whether or not to buy.“

Marc Acito (Bayonne, 11 januari 1966)

De Griekse dichter, schrijver en zeeman Nikos Kavvadias werd geboren op 11 januari 1910 in Nikolski Ousouriski. Zie ook mijn blog van 11 januari 2009 en ook mijn blog van 11 januari 2010 en ook mijn blog van 11 januari 2011.

A bord de L'”Aspasia

Hunted by fate, you travelled towards

Switzerland, the pure-white but grieving;

always on deck, in a chaise-longue, skin yellow

foor that dreadful but all too well-known reason.

Your people uneasily fussed around you;

indifferent, you gazed out to sea. All they said

raised only a bitter laugh, for you knew

your journey would lead to the land of the dead.

One evening, as we were passing Stromboli,

you turned to someone, laughing, to speak:

“How my sick body, here, as it burns,

is like that volcano’s flaming peak!”

Later I saw you in Marseilles,

lost, without looking back, as you left.

And I, who loved only the watery waste –

you were someone I could have loved.

Nikos Kavvadias (11 januari 1910 – 10 februari 1975)

De Nederlandse (sport)journalist, schrijver en radio- en televisiepresentator Martinus Jan (Mart) Smeets werd geboren in Arnhem op 11 januari 1947. Mart Smeets viert vandaag zijn 65e verjaardag. Zie ook mijn blog van 11 januari 2011.

Uit: Op de fiets lukte het Hamilton niet (Column in Trouw)

„Hij draait en liegt, zijn Tour-film wordt razendsnel uit de roulatie gehaald. Hamilton heeft een verklaring: het komt door resthoeveelheden bloed van zijn ooit in de buik van zijn moeder overleden tweelingbroer.
De wereld moet dat geloven.
Hij wordt een pathetische leugenaar, maar dat lijkt het vaste patroon van ‘pakkers’ in het peloton.
Zijn ‘derde slag = uit’ komt later. Een middel om depressies tegen te gaan; het was meer dan cri de couer.van een dan getormenteerd mens. Hij had niets meer; geen naam, geen faam, geen geld en zijn vrouw was ook al weggelopen. Hem restte bitterheid. Hij was drie maal positief bevonden en zocht een wissel in het leven.
Hij vond die in het geven van fietsclinics en later door zijn ziel aan de duivel te verkopen.
Zoals zovelen zeggen nadat hij de ormertaschelp even heeft opengetrokken: waarom? Waarom, Tyler Hamilton, kom je, zes jaar na dato, met die reeks aan beschuldigingen tegenover vroegere ploeggenoten en mensen die je vrienden waren.
Wat brandt er bij je, wat brengt je tot deze daad?
Ik zie hem nog in de Tour, de kleine, spichtige man met een hoge pijngrens en een smalle lach. Hij zou die Armstrong er wel eens onder krijgen.
Op de fiets lukte het niet, maar de revanche kwam pas in 2011. Vanuit het achterland rukte hij op voor een vernietigende uithaal. Voor alles wat The Boss, ooit zijn vriend, hemaangedaan had, wist hij nog wel wat vertellingen.
Hier kwam de waarheid.
En de sportwereld keek toe en velen vroegen zich af: waarom? Opluchting heeft toch ook scherpe randen. En een ziel heeft een bodem. En vriendschap heeft, zo blijkt, een houdbaarheidsdatum.“

Mart Smeets (Arnhem, 11 januari 1947)

De Braziliaanse schrijver Oswald de Andrade werd geboren op 11 januari 1890 in São Paulo. Zie ook alle tags voor Oswald de Andrade op dit blog.

MISTAKE OF THE PORTUGUESE

When the Portuguese arrived

In a heavy storm

He clothed the Indian

What a pity!

If it had been a sunny morning

The Indian would have undressed

The Portuguese

DITHYRANB

My love taught me to besimple

Like a churche square

Where there is even a bell

Or a pencil

Or any sensuality

ESCAPED BLACK

Geronimo was on another farm
Grinding flour in the kitchen
They came in
They got him
The pestle fell
He tripped
And fell
They got on top of him

Vertaald door Jean R. Longland

Oswald de Andrade (11 januari 1890 – 22 oktober 1954)

De Spaanse schrijver Eduardo Mendoza werd geboren in Barcelona op 11 januari 1943. Zie ook alle tags voor Eduardo de Mendoza op dit blog.

Uit: The Olive Labyrinth (Vertaald door Nick Caistor)

“Ladies and gentlemen, on behalf of Captain Flippo, who is returning to his post today following a recent cataract operation, we would like to welcome you on board this Flight 404 to Madrid, and wish you a pleasant journey. Flying time will be fifty minutes, and we will be cruising at an altitude of etc, etc, etc,”
More experienced than me, the few other passengers on the Air Shuttle at that time of day did up their seat belts and stuck their stubbed-out cigarettes behind their ears for later. The engines roared into life, and the plane lurched along the runway, swaying so much I began to worry that if this was what it was like on the ground, what might we expect in the skies over Spain? I peered out of the window to see if by some miracle we had already arrived at Madrid, but caught only a hazy glimpse of Barcelona airport in the distance. As I watched the terminal disappear in the darkness, I could not help asking myself the question that an avid reader may perhaps also by now be pondering: in other words, what a wastrel like me was doing on board the Air Shuttle, why was I heading for the capital of our realm, and why I was giving such a detailed description of this Golgotha that thousands of Spaniards put themselves through every day? To which I will respond that Madrid was the starting-point for one of the most dangerous, complex, and for anyone willing to learn the lesson of this story, most edifying adventures I have ever embarked upon. However, to say that everything began on an aeroplane would not be the honest truth: it had all started the night before, and for the sake of chronological accuracy I must go back and relate the disturbing events which took place at that time.“

Eduardo Mendoza (Barcelona, 11 januari 1943)

Zie voor nog meer schrijvers van de 11^e januari ook mijn blog van 11 januari 2011 deel 1 en eveneens deel 2.

Gerelateerd

Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne

Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.

Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem ‘de man die sneller schrijft dan God kan lezen’. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: “Kind van stad en land” (1936), “Meneer Visser’s hellevaart” (1936), “Ierse nachten” (1946), “De toekomst de religie” (1947), “Pastorale 1943” (1948), “De koperen tuin” (1950), “Ivoren wachters” (1951), “Essays in duodecimo” (1952) en “Het genadeschot” (1964).

Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle “Gefallen”. Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond – hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar – besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de ‘Duitse ziel’ in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull

De Nederlandse dichter Jakobus Cornelis Bloem werd geboren op 10 mei 1887 in Oudshoorn. Bloem stamde uit een stijlvolle, patricische familie. Op 12 mei 1921 verscheen eindelijk Het verlangen, vooral dank zij de krachtdadige hulp van zijn vriend Jan van Krimpen, die ook de typografie verzorgde In 1925 ontmoette Bloem de 19-jarige Clara Eggink. Het volgende jaar trouwden zij. Vrijwel tegelijk met de geboorte van hun zoon Wim op 8 september 1927 werd Bloem ontslagen bij de NRC. In mei 1928 werd Bloem benoemd tot griffier aan het kantongerecht De Lemmer, uit welk ‘Friesch Cayenne’ hij in 1931 werd overgeplaatst naar Breukelen. Afgezien van kleine opflakkeringen in 1924/25 en 1929 (samen vijf verzen), duurde het tot 1930 voor hij weer ‘aan de schrijverij’ raakte. Dit resulteerde in het jaar daarop in de bundel Media vita. Tussen 1934 en 1937, maar vooral in dat laatste jaar, schreef Bloem de verzen die uitkwamen als De nederlaag. Zijn Verzamelde gedichten verschenen in 1947, al spoedig enige malen herdrukt, en daarmee kwam eindelijk ook de officiële erkenning van zijn dichterschap: Constantijn Huygens-prijs (1949), P.C. Hooftprijs (1952), en ten slotte de grote Prijs der Nederlandse Letteren (1965). Na een langdurige ziekte die hem volstrekt hulpbehoevend maakte, overleed Bloem op 10 augustus 1966. Hij werd begraven in Paasloo (Overijssel).

Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid’. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.

K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.