Koen Peeters, Peter Zantingh, Ed Hoornik, Heere Heeresma, Peter Altenberg, Vita Sackville-West, Josef Weinheber, Taras Sjevtsjenko, Umberto Saba

De Vlaamse schrijver Koen Peeters werd geboren in Turnhout, 9 maart 1959. Zie ook alle tags voor Koen Peeters op dit blog.

Uit: De mensengenezer

‘En amid, wat betekent dat, Remi?’ vroeg nonkel Marcel.
‘Tussen, nonkel. Het gedicht zegt: de leeuweriken zingen dapper, zij vliegen, maar niemand kan hen horen tussen het lawaai van de wapens. In de klas hebben wij dat gedicht vanbuiten geleerd.’
‘Vanbuiten?’
‘Ja, want wij hebben in de klas nog geen Engels geleerd.’
‘Dus daarover ging dat gedicht,’ zei nonkel Marcel, zijn bezwete voorhoofd deppend met zijn zakdoek. ‘Daarover gaat het altijd. Overal zijn geheimen en opdrachten, droevige geheugensporen. Niemand is de eigenaar ervan, daarom blijven ze hangen tussen de mensen. Weet je waarom?’
Ik wist het niet.
‘In onze streek is te veel gebeurd.’
Hij wees in de verte naar de drie heuvels op een rij: de Kemmelberg, de Rodeberg, de Zwarteberg. Voor de rest was het landschap plat. Een strakgetrokken laken. Soms leken de schuren boven de graanvelden te zweven; bij de minste hitte zinderde de lucht. Elektriciteitsdraden huppelden op stelten naar de boerderijen en overal waren de boeren aan het werk, ook in de felle regen of wanneer een striemende wind uit de zee opstak.
Nonkel Marcel zei: ‘Onze streek is verdoemd. De geest schroeit iedereen met miltvuur.’
‘Welke geest, nonkel? Wat is miltvuur? Waarom verdoemd?’
‘De geest is onzichtbaar, maar hij is samengesteld uit de overblijfselen van lichamen. Uit zijn weggeschoten gezicht kijkt de geest ons aan. Zijn verhalen ratelen als een ekster, ze kwetteren.
Ze fluiten als een afgeschoten granaat.’
Ik zweeg.
‘Remi?’

 

 
Koen Peeters (Turnhout, 9 maart 1959)

 

De Nederlandse schrijver, columnist en blogger Peter Zantingh werd geboren op 9 maart 1983 in Heerhugowaard. Zie ook alle tags voor Peter Zantingh op dit blog.

Uit: Na Mattias

“Een week na Mattias werd zijn fiets bezorgd. De bezorger was een opgewekte jongen die al aan het praten was voordat ik alle sloten van de deur had gehaald.
Op de stoep knipte hij de kartonnen doos langs de randen open en rinkelde twee keer met de bel.
Ik zette de fiets in de gang en draaide aan de sloten tot ze klik zeiden.
In de dagen erna wurmde ik me erlangs als ik naar buiten moest. Het bezoek vroeg ernaar, mensen die maar weer eens een plant meenamen of mijn kleren hadden gewassen, en dan zei ik dat het de nieuwe fiets van Mattias was. Niemand vroeg door.
Kon ik ze vragen nergens meer naar te vragen?
Rouw is als een schaduw. Hij voegt zich naar de stand van de zon, staat ’s ochtends anders dan ’s avonds.
Hij leunt donker en geduldig tegen de muur, strekt zich in volle lengte uit over asfalt of trekt achter je  rug zijn reliëf over te lang niet gemaaid gras, sierlijk dreigend als een slang. In die eerste weken wist ik  soms niet of ik mijn eigen schaduw zag of die van iemand die vol goede bedoelingen dicht bij me was  komen staan.
Ik bracht de fiets naar de woonkamer.
Wat ik al die jaren bedoeld had als ik zei dat ik goed alleen kon zijn, was dat ik goed alleen kon zijn zolang er een comfortabele eindigheid aan zat, straks weer opgeheven door de manier waarop hij ‘hai’ zou roepen, met zijn eeuwig gehaaste vrolijkheid.”

 

 
Peter Zantingh (Heerhugowaard, 9 maart 1983)

 

De Nederlandse dichter en prozaïst Ed Hoornik werd geboren in Den Haag op 9 maart 1910. Zie ook alle tags voor Ed Hoornik op dit blog.

 

Schilderij

Twee doode kreeften met gebroken scharen
Rood op de witheid van het tafellaken;
Een gele wijn, die fonkelt in het glas,
Maar niet gedronken wordt; gemorste asch,
En tusschen appelen en eierschalen
Een houten kruisbeeld met de pijn en zegen
Van zijn doorboorde handen. In den regen,
Achter het raam, dat uitziet in de straat,
Het grijs gelaat van een bedroefde vrouw,
Die in den rouw van hare kleeren staat,
Verwonderd en afwijzend en naijvrig
En ongetemd: haar wilde armen slaan,
Als in een dwaas verweer langs ’t vensterraam.
En verder in een kleinen, kalen tuin
Van een der huizen aan den overkant,
Zacht neergevlijd als een vermoeide hand,
Een laatst verzet in ’t wijkend perspectief,
De weemoed van een omgewaaiden boom.

 

Pogrom

Is dat de maan, die naar het laatst kwartier gaat,
of een gelaat, omgord door walm en vlam?
Waar is Berlijn, en waar de Grenadierstraat?
– Vluchtte de jongen, toen de bende kwam?

Is dat zijn schim, die daar voor de rivier staat,
is dit het water dat hem langzaam nam,
is dit de Spree, en dat de Grenadierstraat?
– Het is de Amstelstroom, ’t is Amsterdam.

Op ’t Rembrandtsplein gaan de lantarens branden,
over de daken sproeit een lichtfontein.
– Ik druk mijn nagels dieper in mijn handen.

De Jodenbreestraat is een diep ravijn;
ik zie mijn schaduw dansen op de wanden.
– Het is maar tien uur sporen naar Berlijn.

 

 
Ed Hoornik (9 maart 1910 – 1 maart 1970)
In 1952

 

De Nederlandse schrijver en dichter Heere Heeresma werd geboren in Amsterdam op 9 maart 1932. Zie ook alle tags voor Heere Heeresma op dit blog.

Uit: Bleib Gesund! Brieven

“Aan James Brockway
Amsterdam-c., r6 juli ’67
Beste Jimmy, De kritiek in Times Literary Supplement komt me, ook al heb ik het niet gelezen, bekend voor.32 Een dagje… kreeg in Nederland eenzelfde soort kritiek van een zekere Greshof of Gresshoff, Greshoff of daaromtrent in Het Vaderland. Ik schreef er een verweerschrift tegen maar uit letterkundige kring (Dubois, Emmy van Lokhorst etc.) kreeg ik de dringende bede de zaak terug te trekken. Hij — de kritikus — was al oud, zou er spoedig mee ophouden, had het al moeilijk genoeg, begreep de tijd niet helemaal meer, enz. enz.; dat waren de argumenten. Helaas kan niemand straffeloos mijn gemoed beroeren…
Ik hoop in deze zaak echter wel dat je briefje wordt afgedrukt. Het argument dat je gebruikt is nml. gewoon kostelijk en snoert bij voorbaat alle tegenwerpingen de mond.
Ben nieuwsgierig tot welke keuze van verhalen je komt. Je weet dat je in deze volkomen vrij bent!
En dat de eksemplaren van A day… nu maar spoedig mogen loskomen. Kan je er niet achterkomen hoe de verkoop verloopt?
Inderdaad kan film veel betekenen, maar dan in het kader van veel geld. Film is bij uitstek het ‘medium der konsessies’ en sterk van de tijd (mode) afhankelijk (of op geënt). Het schrijven van een scenario is echter echt lekker, een soort verademing voor mij. Maar ach ach, ook in dit wereldje zo weinig mensen met allure.
Over de hele wereld zijn uitgevers kennelijk hetzelfde. Voornamelijk traag traag traag. Daarom: toch Einaudi sturen.
Kan ik je helpen wat betreft die Amerikaan? Dat ik hem bijvoorbeeld schrijf (i.v.m. een artikel bijv.) wanneer dat Maria Dermotitproject losbreekt? Ik zeg maar iets. Kan ik er iets aan doen dan hoor ik het van je.
Ben waarachtig nieuwsgierig naar die tekst van jou. Zit er ook een Hollandse uitgave in? Contact zal er zeker alles voor voelen!
Oké Jimmy. Ik hoor weer gauw van je,
je Heere H.”

 

 
Heere Heeresma (9 maart 1932 – 26 juni 2011)

 

De Oostenrijkse dichter en schrijver Peter Altenberg werd geboren op 9 maart 1859 in Wenen. Zie ook alle tags voor Peter Altenberg op dit blog.

 

Und endlich stirbt die Sehnsucht doch

Und endlich stirbt die Sehnsucht doch – – –
wie Blüthen sterben im Kellerloch,
die ewig auf ein bisschen Sonne warten.
Wie Thiere sterben, die man lieblos hält,
und alles Unbetreute in der Welt!
Man denkt nicht mehr; »Wo wird sie sein –?!?«
Ruhig erwacht man, ruhig schläft man ein.
Wie in verwehte Jugendtage blickst Du zurück,
und irgendeiner sagt Dir weise: »S’ ist Dein Glück!«
Da denkt man, dass es vielleicht wirklich so ist,
wundert sich still, dass man doch nicht froh ist!

 

Ich liebe dich

Ich liebe dich.
Ich liebe den Duft deines Zimmers,
deines Kleiderschrankes, deines Bettes.
So duften die Rinden der Bäume
im Vorfrühling, wenn noch kein Laub ist
und alle Kraft im Baume drinnen liegt.
Ich liebe dich … Noch lehnst du lächelnd an dem Tor des Lebens.
Ich liebe dich.

 

Winterszeit

Der Kirchthurm ragt – – –.
Und wie in Frost erstarrt sind die Geräusche.
Da rieselt von überladenen harten Fichtennadeln
harter Schnee in Klümpchen ab – – –.
Dann wieder Stille, Stille, Stille – – –.
Und der Dichter sagt: »Ich höre die Symphonieen der Stille!«

 

 
Peter Altenberg (9 maart 1859 – 8 januari 1919)
Portret door Sigfried Braun, z.j.

 

De Engelse dichteres en schrijfster Vita Sackville-West werd geboren op 9 maart 1892 in Kent. Zie ook alle tags voor Vita Sackville-West op dit blog.

Uit: The Land

Winter
I sing the cycle of my country’s year,
I sing the tillage, and the reaping sing,
Classic monotony, that modes and wars
Leave undisturbed, unbettered, for their best
Was born immediate, of expediency.
The sickle sought no art; the axe, the share
Draped no superfluous beauty round their steel;
The scythe desired no music for her stroke,
Her stroke sufficed in music, as her blade
Laid low the swathes; the scythesmen swept, nor cared
What crop had ripened, whether oats in Greece
Or oats in Kent; the shepherd on the ridge
Like his Boeotian forebear kept his flocks,
And still their outlines on our tenderer sky
Simple and classic rear their grave design
As once at Thebes, as once in Lombardy.

I sing once more
The mild continuous epic of the soil,
Haysel and harvest, tilth and husbandry;
I tell of marl and dung, and of the means
That break the unkindly spirit of the clay;
I tell the things I know, the things I knew
Before I knew them, immemorially;
And as the fieldsman of unhurrying tread
Trudges with steady and unchanging gait,
Being born to clays that in the winter hold,
So my pedestrian measure gravely plods,
Telling a loutish life. I have refused
The easier uses of made poetry,
But no small ploy disdain to chronicle,
And (like that pious yeoman laid to rest
Beneath the legend that told all his life
In five hard words: “He tilled the soil well”)
Prune my ambition to the lowly prayer
That I may drive the furrow of my tale
Straight, through the lives and dignities I know.

 

 
Vita Sackville-West (9 maart 1892 – 2 juni 1962)
Met echtgenoot Harold Nicolson in 1960

 

De Oostenrijkse dichter, schrijver en essayist Josef Weinheber werd geboren op 9 maart 1892 in Wenen. Zie ook alle tags voor Josef Weinheber op dit blog.

 

 Sonett I

Dies sehn wir, Herrin, zeit- und leiderfahren:
Dein Reich ist furchtbar, dir zu dienen hart.
Du nimmst das Herz, du formst es, seiner Art
den Schmerz in großen Bildern zu bewahren.

Ja, Künstler sein, heißt seine Gegenwart
in eine ungekannte Ferne sparen
und lernen, daß von allem Wunderbaren
nur eins ihm zukommt: Die Gefahr der Fahrt.

Erhabne! Kein Erbarmen, keine Schonung!
Freiheit erahnt sich erst an Gitterstäben,
und erst zerstörtes Herz ist deine Wohnung.

Die Schwachen stehn. Uns Stärkere wirft das Leben
in einen Abgrund stündlicher Entthronung.
Es ist ein dauernderes Dasein eben.

 

Sonett II

Es ist ein dauernderes Dasein eben,
gezahlt mit Blut. Mit bittrer Niederlage
der seltne Sieg, und der Triumph mit Klage;
A n g s t macht uns stark, vom Staube aufzuschweben.

Den Tag verhöhnt die Nacht mit ihrer Frage:
Was bleibt? Was stirbt? Was reicht? Was fällt daneben?
Und nur ein Narr sagt: Dies mein Werk und Weben
sei ewig, wie es meinen Namen trage.

Was sind denn Namen? Schall. Und wenn sie alle
vergingen: Leben nicht die großen Werke
ihr eigen Leben über unserm Leben?

Durch uns hindurch wirkt Gott in dem Krystalle,
und alle Ehr sei, aller Ehrfurcht Stärke,
dem Bildwerk v o r dem Bildenden gegeben!

 

 
Josef Weinheber (9 maart 1892 – 8 april 1945)
Gedenkplaat aan het weeshuis in Mödling, waarin de dichter van 1901 tot 1909 verbleef

 

De Oekraïense dichter, schrijver en schilder Taras Sjevtsjenko werd geboren op 9 maart 1814 in Morynzi bij Kiev. Zie ook alle tags voor Taras Sjevtsjenko op dit blog.

 

Lights Are Blazing
(“Ohni horiat, muzýka hraie”)

The lights are blazing, music’s playing,
Like jewels gleaming in the night
The eyes of youth are shining gaily,
Alight with hope, with pleasure flaming;
Their eyes are bright, for to the sight
Of innocence all things seem right.
So all are laughing, all are jolly,
And all are dancing. Only I,
As though accursed, in melancholy
Look on and wipe a mournful eye.
Why do I weep? Perhaps the reason’s
That dreary, like the rainy season,
My youth has uselessly slipped by.

 

A Reflection

The river empties to the sea,
But out it never flows;
The Cossack lad his fortune seeks,
But never fortune knows.
The Cossack lad has left his home,
He’s left his kith and kind;
The blue sea’s waters splash and foam,
Sad thoughts disturb his mind:

“Why, heedless, did you go away?
For what did you forsake
Your father old, your mother grey,
Your sweetheart, to their fate?
In foreign lands live foreign folks,
Their ways are not your way:
There will be none to share your woes
Or pass the time of day.”

Across the sea, the Cossack rests —
The choppy sea’s distraught.
He thought with fortune to be blessed —
Misfortune is his lot.
In vee-formation, ‘cross the waves
The cranes are off for home.
The Cossack weeps – his beaten paths
With weeds are overgrown…

 

Vertaald door John Weir

 

 
Taras Sjevtsjenko (9 maart 1814 – 10 maart 1861)
Cover

 

De Italiaanse dichter en schrijver Umberto Saba werd geboren op 9 maart 1883 in Triëst. Zie ook alle tags voor Umberto Saba dit blog.

 

February evening

The moon appears.
The avenue remains
sunlit, though evening has begun to fall.
Indifferent youths will gather here,
scatter toward small aims.
And it’s the thought
of death that helps us, after all, to live.

 

Vertaald door Geoffrey Brock

 

Privilige

I am a good friend. I’m easily
taken by the hand, and I do what
others ask of me, well and cheerfully.

But my secret soul that does not lie
to itself murmurs its own words.
And sometimes a god calls me and wants
me to listen to him. With the thoughts
that are born in me then, with my heart
beating inside, with the intensity of my pain,
I reject all likeness with other men.

I have this privilege. And I will keep it.

 

Vertaald door George Hochfield en Leonard Nathan 

 

 
Umberto Saba (9 maart 1883 – 25 augustus 1957)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 9e maart ook mijn blog van 9 maart 2017 en ook mijn blog van 9 maart 2014 deel 2.

Zie voor bovenstaande schrijvers ook mijn blog van 9 maart 2007 en ook mijn blog van 9 maart 2008 en eveneens mijn blog van 9 maart 2009.