De Congolese dichter en schrijver Alain Mabanckou werd geboren op 24 februari 1966 in Congo-Brazzaville (Frans Congo). Zie ook alle tags voor Alain Mabanckou op dit blog.
Uit: Black Moses (Vertaald door Helen Stevenson)
« In fact, until the year the Revolution fell on us like a rainfall which even the most celebrated fetishers hadn’t seen coming, I believed the orphanage at Loango was not an institution for minors who were parentless, or had been mistreated, or who had been born into a problem family, but rather a school for the very gifted. Bonaventure was more realistic, he said it was a place where they kept all the kids no one wanted, because if you love someone, if you want them, you take them out, go for walks with them, you don’t shut them up in some old building, as if they were in captivity. He based this on his own experience, and on his own inability to understand how a mother such as his own, who was still alive, could leave him there, surrounded by all these other boys and girls, each with their own ‘serious problem’, which led inevitably to their admission to Loango.
In my mind, our studies at Loango were designed to make us superior to most other children in the Congo. This was the impression we got from Dieudonné Ngoulmoumako. He liked to boast that he was Director of one of those public establishments whose academic results were equal in every way to those of the state primaries, secondaries and lycées. He’d puff out his chest and declare proudly that the masters and teachers at Loango earned more than their colleagues at the Charles-Miningou primary, Roger-Kimangou secondary and even the Pauline-Kengué lycée, the most prestigious lycée in Pointe-Noire. He was careful not to admit that if these teachers were indeed better paid, it was no thanks to the charity of the President of the Republic. The running costs of the orphanage and the salaries of the staff were provided for by the descendants of the former kingdom of Loango, who wanted to show that their monarchy continued to exist, at least symbolically, through the generosity of its heirs. However, as I perceived it, our orphanage was separate from the rest of the Congo, in fact from the whole of the rest of the world. Since the school was in the hinterland, we knew nothing of the neighbouring agglomerations of Mabindou, Poumba, Loubou, Tchiyèndi, or our own economic capital, Pointe-Noire, which was spoken of as though it was the promised land Papa Moupelo used to talk to us about.
Yet the village of Loango was only about twenty kilometres from Pointe-Noire, and according to Monsieur Doukou Daka, our history teacher, it had once been the capital of the kingdom of Loango, founded in the 15th century by the ancestors of the vili people and other southerners. It was here that their descendants had been taken into slavery. Monsieur Doukou Daka raged against the whites who had taken our strongest men, our most beautiful women, and piled them up in the ship’s hold to make that dreadful voyage to the land of the Americas, where they were branded with irons, some had their legs amputated, some were left with only one arm, because they’d tried to run away, even though it would have been impossible to find the path back to their village.”
Alain Mabanckou (Congo-Brazzaville, 24 februari 1966)
De Nederlandse schrijver Leon de Winter werd geboren in ’s-Hertogenbosch op 24 februari 1954. Zie ook alle tags voor Leon de Winter op dit blog.
Uit: VSV
‘Ik heb hard gewerkt,’ was het enige wat Kohn kon bedenken.
‘Jimmy ook,’ zei ze. ‘Jimmy wilde het goede verspreiden. Tot de Heer hem bij Zich riep. Zijn hart klopt nu in uw lichaam. De dokters kunnen alles tegenwoordig. Veel. Ik heb suikerziekte, daar is nog geen medicijn voor. Maar het hart van een dode kunnen ze gewoon in een andere dode zetten en die kan dan weer leven. Was u dood toen u het hart van mijn zoon kreeg?’
Kohn antwoordde: ‘Nee. Ik was dood geweest als Jimmy niet was gestorven.’
Vijf mannen met hoge hoeden in de hand – door de lage deuropeningen konden ze de hoeden niet dragen – kwamen bijna geruisloos de kamer binnen. De kist zou nu worden weggehaald.
Kohn hield nog steeds haar hand vast.
De vrouw zei: ‘Ik zal voor u bidden dat Jimmy voor u bidt. Janet is nu bij hem. Ze hebben altijd goed contact gehouden. Jimmy heeft in Afrika gewerkt, weet u dat?’
‘Ik heb daarover gelezen.’
Ze draaide haar goede oor in de richting van de kist en concentreerde zich op wat ze hoorde: ‘Zijn de dragers er?’
Father Joseph boog zich naar haar toe: ‘Ja. Ze zijn er. We gaan nu naar de begraafplaats.’
Ze trok haar vingers terug uit Kohns handen.
‘Komt u nog eens langs,’ zei ze. ‘U bent altijd welkom. U bent niet zwart, toch?’
‘Nee.’
‘Een zwart hart in een wit lijf,’ spotte ze. ‘Dat wordt nog wat.’
Leon de Winter (’s-Hertogenbosch, 24 februari 1954)
Cover
De Duitse schrijver Erich Loest werd geboren op 24 februari 1926 in Mittweida. Zie ook alle tags voor Erich Loest op dit blog.
Uit: Löwenstadt
„Siebzigtausend Bürger vereinten sich an diesem Abend zum Protest. Sie waren in Ansichten und Zielen zerklüftet, doch das minderte nicht ihre Zahl. Die meisten wollten eine freundlich funktionierende DDR mit netten Polizisten, Reisefreiheit und Bananen. Berufsschüler wollten ihre Meister ärgern und einfache Genossen den Parteisekretär, Mieter den Hausbeauftragten, Altbaubewohner mit Wasserschäden im Kinderzimmer die Zicke vom Wohnungsamt, LVZ-Leser den Leitartikler, Eltern den Schulleiter, der ihre Tochter von der Oberschule ferngehalten, die Tochter den Vater, weil der viel zu lasch reagiert hatte. Hier zogen ehemalige Bausoldaten und ihre Bräute, Zeugen Jehovas, Jugend-Fußballspieler, deren Trainer sie zusammengeschissen hatte, weil ihre Klamotten in Aldi-Beuteln steckten, Chorsänger, die sich über die ewigen Thälmann- und Stalinkantaten erbosten, Herzens-Sozialdemokraten, geschlagene des 17. Juni 1953, Nazis, Biermannfreunde, wer von einer Hochschule geflogen war, weil seine Mitarbeit im Elferrat als destruktiv gegolten hatte, Twisttänzer, von Ordnungskräften verprügelt, weil sie auseinander getanzt hatten, Althäftlinge aus den Speziallagern Bautzen, Mühlberg und Buchenwald, Ringelsockenträger der fünfziger Jahre, Teilnehmer des Olof-Palme-Friedensmarschs, RIAS-Hörer, Deutschlandfunkhörer, wer “Die Revolution entlässt ihre Kinder” verschlungen hatte. Schlesierland, mein Heimatland, drei Mal Ausreiseantrag gestellt, der Bruder wegen Fluchthilfe in Brandenburg – hier mitzuziehen löschte eigene Feigheiten aus, man zeigte es denen, war unversehens ein Hecht, ein Kerl, das Mäuschen im Männchen tanzte, da die Katze den Schwanz einkniff. Wer hier dabei war, erteilte sich selbst Absolution für getreuliche Mitarbeit an jedweder Wandzeitung.“
Erich Loest (24 februari 1926 – 12 september 2013)
Cover
De Ierse schrijver en kunstcriticus George Augustus Moore werd geboren op 24 februari 1852 in Ballyglass. Zie ook alle tags voor George Moore op dit blog.
Uit: Celibates
‘The other day when I came into the drawing-room she didn’t say a word. I waited and waited to see if she would speak–no, not a word.
She sat reading. Occasionally she would look up, stare at the ceiling, and then take a note. I wonder what she put down on that slip of paper? But when I spoke she seemed glad to talk, and she told me about Oxford. It evidently was the pleasantest time of her life. It must have been very curious. There were a hundred girls, and they used to run in and out of each other’s rooms, and they had dances; they danced with each other, and never thought about men. She told me she never enjoyed any dances so much as those; and they had a gymnasium, and special clothes to wear there–a sort of bloomer costume. It must have been very jolly. I wish I had gone to Oxford. Girls dancing together, and never thinking about men. How nice!
‘At Oxford they say that marriage is not the only mission for women– that is to say, for some women. They don’t despise marriage, but they think that for some women there is another mission. When I spoke to Mrs. Fargus about her marriage, she had to admit that she had written to her college friends to apologise–no, not to apologise, she said, but to explain. She was not ashamed, but she thought she owed them an explanation. Just fancy any of the girls in Sutton being ashamed of being married!’
The darkness was thick with wandering scents, and Mildred’s thoughts withered in the heat. She closed her eyes; she lay quite still, but the fever of the night devoured her; the sheet burned like a flame; she opened her eyes, and was soon thinking as eagerly as before.
She thought of the various possibilities that marriage would shut out to her for ever. She reproached herself for having engaged herself to Alfred Stanby, and remembered that Harold had been opposed to the match, and had refused to give his consent until Alfred was in a position to settle five hundred a year upon her. … Alfred would expect her to keep house for him exactly as she was now keeping house for her brother. Year after year the same thing, seeing Alfred go away in the morning, seeing him come home in the evening. That was how her life would pass. She did not wish to be cruel; she knew that Alfred would suffer terribly if she broke off her engagement, but it would be still more cruel to marry him if she did not think she would make him happy, and the conviction that she would not make him happy pressed heavily upon her. What was she to do? She could not, she dared not, face the life he offered her. It would be selfish of her to do so.”
George Moore (24 februari 1852 – 20 januari 1933)
Cover
De Nederlandse schrijver en journalist Herman Hubertus Joannes (Herman) Maas werd geboren in Venray op 24 februari 1877. Zie ook alle tags voor Herman Maas op dit blog.
Uit: Het goud van de Peel
“De boerin was woedend, toen zij hoorde, dat er zo over haar geschandaald werd. Zij had nooit iets gemerkt, wist van niets af, en nu moest zij zes over de tong. Het verbitterde haar juist, dat de knecht en de meid hun vrijerij zo goed voor haar verborgen hadden kunnen houden. Dat ze daar nu niks van gezien had! Het was dan toch te gek. Zij viel uit in een stroom van scheldwoorden en verwijten tegen de meid. Die even kwaad tegen haar inkeef, dat op haar niks te zeggen viel. Het gaf een heftig geruzie. En het eind was, dat de meid over zes weken zou moeten vertrekken. Maar toen de eerste woede wat aftrok, kwam de boerenberekeningszucht weer boven. Het was toch een goeie meid, die werken kon voor twee. En de knecht had de huur ook opgezegd, als Dien weg moest. Dat trof heel slecht. Vooral tegen de oogst was het erg. Zonder knecht en zonder meid.
Hoe kregen ze nog nieuw volk? En Toon was een bekwame knecht, dat moest gezegd worden. Zij hadden gemeend, dat het zo goed uitgevallen was met de `booien’ en nou moest dit er tussen komen. Het was wat te zeggen. Boeren, die niet met eigen volk konden werken, hadden toch wat leed te doorstaan. De boer en zijn vrouw braken zich het hoofd met overleggen. En Toon en Dien kwamen er nu openlijk voor uit, dat zij met elkaar wijden, de dorpspraatjes tartend door hun houding van nergens iets-om-geven. Van vrijen was voor die tijd nooit gesproken. Maar de plotseling opgelawaaide herrie in het hele dorp en op de boerderij bracht de ommekeer tussen hen, dat het nu `gemeend’ was. Geen van de twee bezat iets. Hij was blij, dat ie met zijn huur toekwam, en wat Dien had overgehouden, bracht ze aan haar ouders. Dat was zo het gebruik. Van haar elfde jaar af had zij voorgoed gediend. Op haar tiende jaar had ze ’s zomers al bij een boer gewoond om op de koeien te passen, maar was toen nog één winter thuis geweest, omdat ze naar de catechismusles moest voor haar eerste Communie. In die zomer had zij een rijksdaalder verdiend en een paar nieuwe klompen. Vader had het geld opgebeurd. Zij had plezier gekregen in het wilde ravotten buiten, in de weiden, met andere jongens en meisjes, die ook de koeien hoedden. ’s Winters verveelde ze zich, had ook op school geen aard meer, was er onhandelbaar en ruw, in spelen en spreken.”
Herman Maas (24 februari 1877 – 27 januari 1958)
De Vlaamse dichter en schrijver Luc Verbeke werd geboren in Wakken op 24 februari 1924. Zie ook alle tags voor Luc Verbeke op dit blog.
Vreugdegroet
Aan mijn drie Zusters in het klooster van de H. Jozef te Brugge
Blij zijn
omdat wij zijn in Hem
als de lucht in het licht,
omdat wij zijn van Hem
als van de lucht het geluid.
Blij zijn,
omdat wij zijn in Zijn Mond
als een zingende fluit
waarlangs Hij blaast
Zijn Geluk in ons uit.
Blij zijn,
in lichaam en ziel,
in ogen en hart,
vol van Zijn Geest;
en alles wordt klein,
de donkere aarde,
het lijden, het leed,
of ook wat hier roem
en rijkdom heet.
Blij zijn,
o altijd blij zijn,
omdat wij een rank,
een bloeiende rank
aan Zijn Wijnstok zijn.
Luc Verbeke (24 februari 1924 – 30 september 2013)
De Duitse schrijver en taalwetenschapper Wilhelm Karl Grimm werd geboren in Hanau op 24 februari 1786. Zie ook alle tags voor Wilhelm Grimm op dit blog.
Uit: Die drei Sprachen
„In der Schweiz lebte einmal ein alter Graf, der hatte nur einen einzigen Sohn, aber er war dumm und konnte nichts lernen. Da sprach der Vater: “Höre, mein Sohn, ich bringe nichts in deinen Kopf, ich mag es anfangen, wie ich will. Du mußt fort von hier, ich will dich einem berühmten Meister übergeben. der soll es mit dir versuchen.” Der Junge ward in eine fremde Stadt geschickt, und blieb bei dem Meister ein ganzes Jahr. Nach Verlauf dieser Zeit kam er wieder heim, und der Vater fragte: “Nun mein Sohn, was hast du gelernt?” – “Vater, ich habe gelernt, was die Hunde bellen,” antwortete er. “Daß Gott erbarm!” rief der Vater aus, “ist das alles, was du gelernt hast? ich will dich in eine andere Stadt zu einem andern Meister tun.”
Der Junge ward hingebracht, und blieb bei diesem Meister auch ein Jahr. Als er zurückkam, fragte der Vater wiederum: “Mein Sohn, was hast du gelernt?” Er antwortete: “Vater, ich habe gelernt, was die Vögli sprechen.” Da geriet der Vater in Zorn und sprach: “O, du verlorner Mensch, hast die kostbare Zeit hingebracht und nichts gelernt, und schämst dich nicht, mir unter die Augen zu treten? Ich will dich zu einem dritten Meister schicken, aber lernst du auch diesmal nichts, so will ich dein Vater nicht mehr sein.” Der Sohn blieb bei dem dritten Meister ebenfalls ein ganzes Jahr, und als er wieder nach Haus kam und der Vater fragte: “Mein Sohn, was hast du gelernt?” so antwortete er: “Lieber Vater, ich habe dieses Jahr gelernt, was die Frösche quaken.” Da geriet der Vater in den höchsten Zorn, sprang auf, rief seine Leute herbei und sprach:”Dieser Mensch ist mein Sohn nicht mehr, ich stoße ihn aus und gebiete euch, daß ihr ihn hinaus in den Wald führt und ihm das Leben nehmt.” Sie führten ihn hinaus, aber als sie ihn töten sollten, konnten sie nicht vor Mitleiden und ließen ihn gehen. Sie schnitten einem Reh Augen und Zunge aus, damit sie dem Alten die Wahrzeichen bringen konnten.“
Der Jüngling wanderte fort und kam nach einiger Zeit zu einer Burg, wo er um Nachtherberge bat. “Ja,” sagte der Burgherr, “wenn du da unten in dem alten Turm übernachten willst, so gehe hin, aber ich warne dich, es ist lebensgefährlich, denn er ist voll wilder Hunde, die bellen und heulen in einem fort, und zu gewissen Stunden müssen sie einen Menschen ausgeliefert haben, den sie auch gleich verzehren.“
Wilhelm Grimm (24 februari 1786 – 16 december 1859)
Jacob en Wilhelm (rechts) Grimm
De Duitse schrijver Friedrich Spielhagen werd geboren op 24 februari 1829 in Magdeburg. Zie ook alle tags voor Friedrich Spielhagen op dit blog.
Uit: Problematische Naturen
„Der schweigsame Kutscher klatschte zum Zeichen der Ankunft mit der Peitsche. Die einzige Antwort war der helle Ton einer Glocke in der Nähe, die langsam elf Uhr schlug. Als der letzte Ton verklungen war, tat sich die Haustür auf, ein Diener trat heraus an den Wagen, und hinter ihm wurde die Gestalt eines alten Herrn sichtbar, dessen runzliges Gesicht von dem Schein der Kerze, die er mit der einen Hand gegen den Luftzug zu schützen suchte, hell beleuchtet wurde.
Der junge Mann sprang rasch aus dem Wagen auf den alten Herrn zu, der ihm die Rechte entgegenstreckte und mit einer Stimme, deren Freundlichkeit das Zittern des Alters und ein etwas ausländischer Akzent nicht verhüllten, sagte:
»Seien der Herr Doktor bestens willkommen!«
Der junge Mann erwiderte herzlich den Druck der dargebotenen welken Hand: »Ich komme zwar etwas spät, Herr Baron«, sagte er, »aber –«
»Das tut nichts, das tut nichts«, unterbrach ihn der alte Herr. »Frau von Grenwitz ist noch auf. Johann, tragen Sie die Sachen auf das Zimmer des Herrn Doktor! Wollen Sie hier eintreten!«
Oswald hatte auf dem mit Steinfliesen ausgelegten Vorsaal seinen Anzug flüchtig geordnet und folgte jetzt dem Baron in ein hohes, schönes Zimmer.
Als er eintrat, erhoben sich zwei Damen, die an dem Tisch vor dem Sofa, wie es schien, mit Lesen beschäftigt gewesen waren.
»Meine Frau«, sagte der Baron, Oswald der älteren von den beiden Damen vorstellend, einer hohen, schlanken Frau von etwa vierzig Jahren, die dem Ankömmling ein paar Schritte entgegengegangen war und jetzt mit einiger Förmlichkeit seine Begrüßung erwiderte, und dann verbeugte er sich auch vor der jüngeren, einer zierlichen kleinen Gestalt mit einem etwas scharfen, echt französischen, von langen Locken eingerahmten Gesicht, da er in dem Umstande, daß sie ihm nicht besonders vorgestellt wurde, keinen zwingenden Grund sah, diese Höflichkeit zu unterlassen.“
Friedrich Spielhagen (24 februari 1829 – 25 februari 1911)
Cover
De Nederlandse historicus, schrijver en dichter Jacques (Jacob) Presser werd geboren in Amsterdam op 24 februari 1899. Zie ook alle tags voor Jacques Presser op dit blog.
Uit: Ondergang
“De geschiedschrijver mag zich ook hier ontheven achten van de plicht, diep in te gaan op waardoor of waarom, in normale tijden en in individuele gevallen al zo dikwijls ondoenlijk. Het ene woord paniek vormt in de meidagen van 1940 wel een sleutel; men kan natuurlijk die paniek zelve weer in haar oorzaken analyseren en stuit dan uiteraard weer dadelijk op het gerucht, zo op dat van een dreigende pogrom, meteen al, in de Jodenbuurt; één zegsman had het, via een bevriende relatie, van een politie-agent vernomen, had zijn deur ‘enigszins gebarricadeerd’ en met zijn vrouw de hele nacht wakker gelegen, opschrikkend bij elke voetstap, in afwachting. Anderen wachtten niet. Overigens gingen niet allen tot de daad over in paniek; er zijn gevallen bekend van opperste sereniteit, van rust, van berusting. De psycholoog spreke hier het laatste woord. Als hij dit tenminste aandurft.
Datzelfde voorbehoud moet men maken op een veel prozaïscher vlak, dat der cijfers. Wij hebben hier nl. wel heel weinig houvast, doordat de statistiek alleen de mogelijkheid biedt, het aantal Joodse zelfmoorden te benaderen, d.w.z. de geslaagde; met een getal van 150 zal men wel niet al te ver van de waarheid zijn. De Monchy vermeldt voor Den Haag ruim 30 zelfmoorden. Herzberg verwijst naar de zerken op Joodse begraafplaatsen met de sterfdata van 15 en 16 mei en eveneens naar de ‘brede grafzerken, waarop een man met zijn vrouw en kinderen zijn vermeld’. Inderdaad, er waren nogal wat gezins- of familiezelfmoorden. ‘Hoe de familieverhouding was, is niet altijd na te gaan. Het waren slachtoffers, die in eenzelfde woning werden aangetroffen. Soms had men het vermoeden, dat zij bij elkaar waren gekomen om gezamenlijk de dood in te gaan’.Aldus een onderzoeker, die ook even ingaat op de wijzen van zelfmoord (‘veelal gecombineerd met moord, waar het om jeugdige kinderen ging’): ‘in de meeste gevallen een dosis veronal, waarna men de gaskraan opende, daarnaast: ophanging, revolverschot, doorsnijding van polsslagaders en doodspuiten met morphine’. Op vele plaatsen ontmoet men het woord zelfmoordepidemie. Die term blijkt op zijn plaats, wanneer men zich rekenschap geeft van de talrijke mislukte pogingen; de mensen van die dagen zelf hadden soms de indruk van ‘talloze’. Toen enkele dagen na de capitulatie het gerucht ging, dat Joden alsnog Nederland zouden kunnen verlaten, merkte men aan de loketten van het Bevolkingsregister bij verschillende bezoekers sporen op van mislukte pogingen tot zelfmoord, zoals verbonden polsen en halzen. Dergelijke epidemieën hebben zich overal voorgedaan, waar de Duitsers binnenvielen of heersten.”
Jacques Presser (24 februari 1899 – 30 april 1970)
Cover
Zie voor nog meer schrijvers van de 24e februari ook mijn vorige blog van vandaag.