Pé Hawinkels, Hristo Smirnenski, Elizabeth Gaskell, Miguel de Unamuno, Miguel de Cervantes

De Nederlandse dichter, schrijver, songwriter en vertaler Pé Hawinkels werd geboren op 29 september 1942 in Heerlen. Zie ook mijn blog van 29 september 2010 en eveneens alle tags voor Pé Hawinkels op dit blog.

 

Uit: Gemengde gevoelens

“Nijmegen, 16-12-’75

Beste Paul,

een aantal opmerkingen over je stuk ‘De twee auteurs van De Toverberg’, voor de prijzende adjektieven aan mijn adres waarin ik je gaarne dank zeg.

‘In 20 jaar lezen’ heb je ‘nog nooit, van niemand, de dringende aansporing gekregen toch vooral dit of dat meesterwerk van Mann te pakken te krijgen.’ Nu, dat ligt dan toch aan ‘the company you keep’: ik persoonlijk had vóór mijn vierentwintigste alle boeken van de grote Thomas gelezen, en mij heeft het daarbij geenszins ontbroken aan stimulans vanuit mijn culturele omgeving. Je vermoeden dat er met de Thomas Mannhausse iets ‘niet pluis’ is, is meer een diskwalificatie van bepaalde leesgewoontes dan van de herdenking in kwestie.

Dat ‘Mann ook allerminst een worstelaar met de taal’ is, ‘maar integendeel haar (al te) virtuoze meester’ is ook al zoiets. Ik weet wel, dat iedere vorm van virtuositeit iemand tegenwoordig kwalijk genomen wordt, dit waarschijnlijk in verband met de alles verziekende gelijkheidsmanie die momenteel allerwegen woekert zoals weleer de tering op de Toverberg, maar om te beginnen is meesterschap geen privilege van de ‘burgerlijke klasse’, wat jij impliciet beweert, en verder had ik, tijdens het vertalen van De Toverberg, nu net de indruk dat de enorme omslachtigheid, het verwoede streven naar volledigheid van uitdrukkingswijze dat Mann betracht, heel goed als een soort, zij het allerminst proletarisch of knullig, ‘worstelen met de taal’ aangemerkt zou kunnen worden: er spreekt namelijk mijns inziens een niet aflatend wantrouwen uit tegen de geldigheid van één formulering, één zegswijze of één beeld op zichzelf. Hiermee houdt ook de techniek van de Leitmotive verband: is deze in eerste instantie wellicht ‘muzikaal’, dient zij dus door middel van de min of meer letterlijke herhaling de identificatie, daar komt zeker bij dat de verwijzingen, herhalingen en Leitmotive elkaar en hun respektieve kontekst legitimeren, zoals de liefde van Hans Castorp voor Prisbislav Hippe zijn liefde voor Clawdia Chauchat legitimeert, en omgekeerd. Wie in deze ‘symfonische’ methodiek enkel en alleen een laatburgerlijk spelletje ziet, en niet de welbeschouwd democratische kunstgreep die het is, en die zich banaliter en onnauwkeurig zou laten omschrijven als ‘waar twee hetzelfde zeggen, is de waarheid in hun midden’, die raad ik persoonlijk aan toch nog eens goed te oefenen, voordat hij weer aan het kritiseren slaat.”

 

Pé Hawinkels (29 september 1942 – 16 augustus 1977)

Heerlen, Geleenstraat, begin jaren vijftig

 

De Bulgaarse dichter en schrijver Hristo Smirnenski werd geboren op 29 september 1898 in Koukoush. Zie ook mijn blog van 29 september 2010 en eveneens alle tags voor Hristo Smirnenski op dit blog.

 

JOHANNES (Fragment)

The night has spread its raven hair,
O’er the house and round the trees,
And nothing stirs the winter air,
The street is empty, and so’s the square,
And nothing shows the town’s unease.

A creak disturbs the heavy calm,
A man comes out and scans the street,
A woman follows in alarm;
She stretched her imploring arm,
“Stay here, Johannes!” her lips repeat.

The man turns back and waves his hand,
The pallid moon lights up his face,
And then upon the drowsy land
Again the peace and hush descend,
The moon spins out its silvery lace.

Beneath the sheet of gleaming snow,
Berlin sleeps tired of its plight.
And then – a roar, a blast, a blow,
A continuous crackling flow,
And rushing echoes rend the night.

Berlin’s awake, shuddering with fright.
The shrieks and shouts increase its woe.
A streak of flame cuts through the night,
And then – another, a fire bright
Throws o’er the town a ruby glow.

*

At the barricade he is unknown,
And no one asks what is his name.
Johannes creeps behind a stone,
An old man there has crouched alone,
Shooting like one who knows his aim.

The storm does rage with all its might.
Man after man falls stricken dead,
With a gun in his hand clasped tight.
Blood streaks down faces deadly white,
And paints the snow in dazzling red.

From down the street machine-guns flash
With murderous fire-spitting snouts.
Incessant hails of bullets lash
Against the men in fatal clash
With enemies, despair and doubts.

 

Hristo Smirnenski (29 september 1898 – 18 juni 1923)

Beeld in Dimitrovgrad

 

De Britse schrijfster Elizabeth Gaskell werd geboren op 29 september 1810 in Londen. Zie ook mijn blog van 29 september 2010 en eveneens alle tags voor Eilzabeth Gaskell op dit blog.

 

Uit: Ruth

“There is an assize-town in one of the eastern counties which was much distinguished by the Tudor Sovereigns, and, in consequence of their favour and protection, attained a degree of importance that surprises the modern traveller.

A hundred years ago its appearance was that of picturesque grandeur. The old houses, which were the temporary residences of such of the county families as contented themselves with the gaieties of a provincial town, crowded the streets, and gave them the irregular but noble appearance yet to be seen in the cities of Belgium. The sides of the streets had a quaint richness, from the effect of the gables, and the stacks of chimneys which cut against the blue sky above; while, if the eye fell lower down, the attention was arrested by all kinds of projections in the shape of balcony and oriel; and it was amusing to see the infinite variety of windows that had been crammed into the walls long before Mr. Pitt’s days of taxation. The streets below suffered from all these projections and advanced stories above; they were dark, and ill-paved with large, round, jolting pebbles, and with no side-path protected by kerb-stones; there were no lamp-posts for long winter nights; and no regard was paid to the wants of the middle class, who neither drove about in coaches of their own, nor were carried by their own men in their own sedans into the very halls of their friends. The professional men and their wives, the shopkeepers and their spouses, and all such people, walked about at considerable peril both night and day. The broad, unwieldy carriages hemmed them up against the houses in the narrow streets.”

 

Elizabeth Gaskell (29 september 1810 – 12 november 1865)

Cover



De Spaanse dichter en filosoof
Miguel de Unamuno y Jugo werd geboren op 29 september 1864 in Bilbao. Zie ook mijn blog van 29 september 2010 en eveneens alle tags voor Miguel de Unamuno y Jugo op dit blog.

 

At Times To Be Silent Is To Lie

At times to be silent is to lie.
You will win because you have enough brute force.
But you will not convince.
For to convince you need to persuade.
And in order to persuade you would need what you lack:
Reason and Right.

 

Cure Yourself

Cure yourself of the affliction of caring how you appear to others.
Concern yourself only with how you appear before God, concern yourself

only with the idea that God may have of you.

 

Miguel de Unamuno (29 september 1864 – 31 december 1936)

 


De Spaanse dichter en schrijver
Miguel de Cervantes werd geboren op 29 september 1547 in Madrid. Zie ook mijn blog van 29 september 2010 en eveneens alle tags voor Miguel de Cervantes op dit blog.

 

Uit: Don Quichot van La Mancha (Bewerkt door J.J.A. Goeverneur)

“Nu diende nog de proef te worden genomen, of zijn meesterstuk ook sterk genoeg was, om den houw van een vijand te kunnen weerstaan. Om daar zeker van te zijn, zette hij den helm op tafel, trok zijn zwaard en deed dat met al de kracht van zijn arm daarop neervallen. Terstond lag het heele ding in stukken, en onze held moest met schrik zien, hoe de arbeid van verscheidene dagen, die hem zoo menigen zweetdroppel gekost had, in een ommezien tijds was te niet gegaan.

Diep bedroefd zag hij de verwoesting aan. Hij had moeite, om zijne tranen in te houden en zette zich stil in een hoek neer, om door diep nadenken een middel uit te vinden om de schade te herstellen en in weerwil van alle hindernissen toch in het bezit van een behoorlijken helm te komen.

Na lang hoofdbreken kwam hij tot het besluit, om het bordpapier van binnen van ijzeren staafjes te voorzien, ging terstond aan het werk en kwam ook eindelijk tot zijn genoegen klaar. “Nu is hij sterk genoeg!” dacht hij, maar had toch den moed niet, zijn maaksel nogmaals aan zulk eene gevaarlijke proef te onderwerpen, zoodat hij zich vergenoegde met zonder omstandigheden zijn helm voor den besten en volmaaksten helm te verklaren, die ooit het hoofd eens dapperen ridders had gedekt”.

 

Miguel de Cervantes (29 september 1547 – 23 april 1616)

Standbeeld van Don Quichot en Sancho Panza in Madrid

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 29e september ook mijn blog van 29 september 2011 deel 2.