De Zweedse schrijver Viktor Rydberg werd geboren op 18 december 1828 in Jönköping, Zweden. Zijn vader was gevangenisbewaarder en zijn moeder vroedvrouw. In 1834 stierf zijn moeder aan de cholera. Zijn vader werd daarna alcoholist en de jonge Viktor werd door de armenzorg geholpen en groeide op bij verschillende pleegouders. Hij brak zijn opleiding aan het gymnasium af en werd journalist. Later haalde hij toch nog zijn gymnasiumdiploma en studeerde hij rechten, maar ook die studie sloot hij nooit af. Hij bleef publiceren en werd in 1877 gekoezen tot lid van de Zweedse akademie en in 1884 tot hooglerrar cultuurgeschiedenis benoemd. Viktor Rydberg werd vooral bekend door zijn romans. Zijn beroemdste roman is Singoalla, verschenen in 1857. Het verhaal speelt in de middeleeuwen en gaat over de verboden liefde van een ridder voor een zigeunerin. In 1859 verscheen Den siste atenaren (De laatste Athener), een historische roman over de strijd tussen het heidendom en het opkomende Christendom. De Christenen staan hierin symbool voor het „oriëntaalse“ principe van geweld, dogmatisme en fanatisme, terwijl de heidenen het positieve, „westerse“ principe van rede en humaniteit vertegenwoordigen. Ook in de roman Vapensmeden (De wapensmid) uit 1871 nam hij liberale standpunten in. Pas laat, in 1882 en 1891 publiceerde Rydberg twee verzamelingen gedichten. Daarin behandelde hij vaak filosofische vragen. Tomten is zijn bekendste gedicht. Het gaat over een natuurwezen dat peinst over het raadsel van het bestaan. Het wordt met name in de kersttijd nog veel gelezen. Astrid Lindgren heeft het later bewerkt. In zijn grote ideeëngedicht Prometeus och Ahasverus (Prometeus en Ahasverus) grijpt Rydberg weer terug op het thema van Den siste atenaren. In het gedicht Den nya Grottesången (ongeveer: Het nieuwe Grot-Lied) klaagde hij met gebruik van een motief uit de Edda de uitbuiting van de arbeider tijdens de beginnende industrialisering aan. Viktor Rydberg stond duidelijk nog in de traditie van de romantiek.
Tomten
Midwinter night is cold and harsh,
The stars glimmer and flicker,
Everyone sleeps in desolate farm,
Deeply during midnight hour.
The moon wanders its silent course,
Snow shines white on pine and spruce,
Snow shines white on roofs,
Only Tomten is awake.
Stands there grey by the barn door,
Grey by the white of snow
Gazes, as many winters before,
Up on the moon’s white glow,
Looks at the woods, where spruce and pine
Embrace the yard , whith their somber wall
Ponders, without getting far,
On a peculiar riddle.
Pulls his hand through his beard,
Shakes both his head as his hood –
“No, that riddle is too hard,
No, that I will not guess”,
Soon, as usual,he chases away,
All such wondering thoughts.
Goes away to potter about,
Goes to handle his chore.
Goes to the pantry and tool shed,
Checking all the locks –
Cows dream in the moon light
Dreams of summer in the stable
Forgetful of harness and rein
Horse in the stable also has a dream:
The split he is leaning over,
Is filles wirh sweet scenting clover.
Goes to the fence where sheep roam,
Sees how the all sleep tight,
Goes to the hens, the rooster stands tall
Proud on the highest pole:
Karo, rests in his comfortable hay
Wakes up and wiggles his tail,
For Karo knows his Tomten,
They are the best of friends.
Finally Tomten quietly goes to see
The dear and beloved house masters,
For long he has niticed that they
Strongly appreciate his work
To the children’s crib he than tiptoes,
Just to see the sweet and smaal,
None could say anything but:
That is his greatest joy.
Like that he’s seen them,
Father and son, through generations
Sleeping as children, but from where
Do they come down here?
Families followed and families went
Blossoming, aging, passing – where to?
The riddle that cannot be solved
Comes back revolved.
Tomten walks to the loft of the barn,
Up there he has his lair,
High up in the stack of hay,
Close to the swallows nest.
Now the dwelling is quiet and calm,
But with leaves and bloom of spring,
She likely will return
With the fine spouse.
By then she have many
Stories to chirp about
Though none about the riddle,
That haunts Tomtens man’s mind
Through a crack in the barns wall,
The moon shiens on the old man’s beard,
Making it shimmer so bright,
The Tomten thinks and reflects.
The forest is silent so is the clime,
All live outside is frozen,
Far away the slow roar
Of rapids is heard
Tomten listens , yet half asleep,
Thinks he hears the stream of time,
Wandering, where it will go,
Wandering, where its spring is.
Midwinter night is cold and harsh,
The stars glimmer and flicker,
Everyone sleeps in desolate farm,
Well until morning hour.
The moon lowers its silent course,
Snow shines white on pine and spruce,
Snow shines white on roofs,
Only Tomten is awake.
Viktor Rydberg (18 december 1828 – 21 september 1895)
De Amerikaanse publicist en schrijver Miles Marshall Lewis werd geboren op 18 december 1970 in The Bronx, New York. Hij studeerde af aan Morehouse College in 1993. In 2004 emigreerde hij uit de VS uit protest tegen de oorlog tegen Irak en ging wonen in Parijs. Zijn debuut, het essay , Scars of the Soul Are Why Kids Wear Bandages When They Don’t Have Bruises (2004) vestigde zijn naam als prozaschrijver met oog voor de Amerikaanse cultuur in een stijl die direct is beinvloed door Joan Didion, een mix van persoonlijke reflectie en sociale analyse en humor. Lewis’s tweede boek, There’s a Riot Goin’ On (2006), gaat o.a. over de dood van de tegenculruur uit de jaren zestig. Het nieuwe The Noir Album documenteert zijn ballingschap in Parijs tijdens de laatste jaren van de regering Bush, terwijl hij aan een franco-amerikaanse familie bouwt en een postmoderne identiteit smeed door in de voetsporen te treden van vroegere emigranten. Lewis is oprichter en redacteur van het literaire tijdschrift Bronx Bianual.
Uit: Scars of the Soul Are Why Kids Wear Bandages When They Don’t Have Bruises
“Hiphop is dead.
Writing Scars of the Soul Are Why Kids Wear Bandages When They Don’t Have Bruises, I worked backwards from this foregone conclusion, then changed my opinion very early on. Living in the South Bronx at the time hiphop culture was born, moving to the northeast Bronx neighborhood of Co-op City and seeing things progress as a youngster, I had become disillusioned by the turn of the millennium, and I was not alone. A hot topic of debate for those of us who have seen the culture’s better days, many missives on the death of hiphop float through cyberspace even now. The Source magazine questioned, “Who is killing the spirit of hiphop?” at a Harvard hiphop town hall meeting moderated by the Reverend Al Sharpton, which I attended in December 2000. Interviewing Q-Tip in February 2002 concerning an album on which he’d largely abandoned rhyming and rap arrangements, the renowned MC shared my opinion. “I can faithfully, honestly say that hiphop is dead and it follows the route of all other forms of black music,” he said. “I’m really ashamed of the state it’s in right now.”
Hiphop as a culture and art form graduated from subculture status during the early 1990s, significantly figuring in the lives of worldwide youth and ending its standing as an underground phenomenon. With its mainstream success came more radio-friendly beats and rhymes, and certain characteristics that appealed to its wider audience were forefronted: crass bling-bling materialism; violent rap rivalries that extended beyond records into real-life shootings, stabbings, and murders; the objectification and denigration of women in videos and song lyrics. Furthermore, most modern rap music aficionados had no appreciation for aerosol art, deejaying, or breaking–sidelined aspects of hiphop culture whose former prominence I remembered fondly from the seventies and early eighties. I began to embrace more of a post-hiphop aesthetic, as if a new youth subculture was right around the corner and hiphop was on its deathbed.”
Miles Marshall Lewis (New York, 18 december 1970)
De Britse toneelschrijver Christopher Fry, pseudoniem van Christopher Harris, werd geboren in Bristol op 18 december 1907. Hij schreef onder meer The Lady’s Not For Burning (1948) en Venus Observed (1949). Uit zijn twee bekendste toneelstukken spreekt een goedwillende voorzienigheid en hoop voor de mensheid, wat veel mensen vlak na de Tweede Wereldoorlog aansprak. Fry zelf was een quaker en geloofde daarom niet in geweld. Hij nam tijdens de oorlog niet deel aan gevechten, maar werkte vier jaar achter het front. Critici merkten vaak op dat Fry’s stijl leek op die van de Amerikaanse toneelschrijver T.S. Eliot. Fry erkende dat Eliot een belangrijke invloed had op zijn werk. Fry schreef ook mee aan filmscripts, zoals het script voor de film Ben-Hur.
Uit: The Lady’s Not for Burning
“ (Thomas Mendip:“. . . Just see me
As I am, me like a perambulating Vegetable, patched with inconsequential Hair, looking out of two small jellies for the means Of life, balanced on folding bones, my sex
No beauty but a blemish to be hidden Behind judicious rags, driven and scorched
By boomerang rages and lunacies which never
Touch the accommodating artichoke Or the seraphic strawberry beaming in its bed:
I defend myself against pain and death by pain
And death, and make the world go round, they tell me,
By one of my less lethal appetites: Half this grotesque life I spend in a state
Of slow decomposition, using
The name of unconsidered God as a pedestal
On which I stand and bray that I’m best
Of beasts, until under some patient
Moon or other I fall to pieces, like
A cake of dung. Is there a slut would
hold This is her arms and put her lips against it?
And Jennet replies:
Sluts are only human. By a quirk Of unastonished nature, your obscene
Decaying figure of vegetable fun
Can drag upon a woman’s heart, as though
Heaven were dragging up the roots of hell.
What is to be done? Something compels us into
The terrible fallacy that man is desirable
And there’s no escaping into truth. The crimes
And cruelties leave us longing, and campaigning
Love still pitches his tent of light among
The suns and moons.
You may be decay and a platitude
Of flesh, but I have no other such memory of life.
You may be corrupt as ancient apples, well then
Corruption is what I most willingly harvest.
You are Evil, Hell, the Father of Lies; if so
Hell is my home and my days of good were a holiday:
Hell is my hill and the world slopes away from it
Into insignificance. I have come suddenly
Upon my heart and where it is I see no help for.”
Christopher Fry (18 december 1907 – 30 juni 2005)