Jan Baeke, Jane Kenyon

De Nederlands dichter Jan Baeke werd geboren in Roosendaal op 23 mei 1956. Zie ook alle tags voor Jan Baeke op dit blog.

 

Vragen met honden

Is het ook een hond
die zoveel op ons lijkt
en op de bank in slaap gesukkeld is?

Er staat in de voorschriften
hoe wij moeten liggen en slapen
hoe we een feestmaal moeten bereiden
en een huis schoonmaken
en ook staat er hoe we met honden
moeten doen en zij met ons.

Dat om ons heen anderen
het meubilair nog voor zonsopgang reinigen
met water en zeep de nacht verdrijven
zich voor ons opstellen en vragen
staan wij stil, zijn dit onze handen
hoe houden wij de honden
op afstand?

Wij snellen naar de boeken
om de juiste pagina’s te vinden
De zon komt blaffend op.

 

Betrekkelijk

Hier, achter de muur en
verderop in het park, legt het licht
een zachte arm van god
op de naar elkaar gebogen schouders.
Weerschijn
die niets loslaat
van de betrekkingen, waarin deze mannen
verzameld zijn.

Het gesprek, half afgewend
onder de bladeren.

In beide stemmen
geruis
dat de gebeurtenis vertraagt.

Een zin die even luistert
naar de ritselende overwegingen.

Hun driftige gebaren maken duidelijk
hoe ernstig zij het leven nemen.

Hun verwoede pogingen
het moment te verlengen

of is het dit bedrieglijke licht?

 

Logos

Een man bedenkt Venetië en wetten
vol met fouten (poëzie dus).
Een man die desgevraagd beweren zal:

Een woord komt altijd op gedachten.
Het gaat er om dat het er is
waarmee men rekening kan houden.

Venetië? Mooi woord! Nietwaar?

Zo moet het zijn. Een woord
dat de bedoeling is
en aan een ander woord doet denken.
Een stad in haar idee bestorven

een innemende gedachte
Venetiaans, poëtisch, mogelijk.

Mooi ook zijn de vele vertellingen
die hij nimmer zal bedenken.

 


Jan Baeke (Roosendaal, 23 mei 1956)

 

De Amerikaanse dichteres en vertaalster Jane Kenyon werd geboren op 23 mei 1947 in Ann Arbor, Michigan. Zie ook alle tags voor Jane Kenyon op dit blog.

 

Het shirt

Het shirt raakt zijn nek
en vlijt zich tegen zijn rug.
Het glijdt langs de zijkanten naar beneden.
Het gaat zelfs tot onder zijn riem –
tot in zijn broek.
Gelukkig shirt.

 

Vertaald door Frans Roumen

 


Jane Kenyon (23 mei 1947 – 22 april 1995)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 23e mei ook mijn blog van 23 mei 2020 en eveneens mijn blog van 23 mei 2019.

Erik Spinoy, Jane Kenyon

De Vlaamse dichter en schrijver Erik Spinoy werd geboren op 22 mei 1960 in Sint-Niklaas. Zie ook alle tags voor Erik Spinoy op dit blog.

 

Beslissend moment in het leven van een mens

Zwaar slaapt de tong,
een wezen leegt zich
in het oud geworden bed.
Stof kust de ruit en ligt
op steen en tegelvloer.

Wie leent de radiostem
een rozig, bloeiend oor?
Wie neemt de hoorn?

De avond slinkt en slinkt.
Grijs klimt de eenzaamheid
en in de mond groeit hard
een eeuwig groene plant.

Soms hoort men nog zijn echo gaan.
Een bal die, half onzichtbaar, naar
zijn einde rolt.

 

Schloss Schönbrunn

VI. Amor dei intellectualis

De kruinen van de bomen

Bijgeknipt tot regelmaat. Een ruïne die geen
Ruïne was maar opzet. En wat een labyrint
Kon lijken, ontpopte zich als geometrisch spel
Met de alleeën. Hierdoor liet het zich begrijpen

Als een werkzaamheid – een visie die
Zich tot geen standpunt te beperken heeft,
Een bundel alomvattende bevelen. Want wat
Nog vreemd was, moest zich in vertrouwde vormen

Kleden. En wat gebouwd werd, moest bij voorbaat
Aan het vreemde overgeven. Zo is het overal aanwezig
In het samenspel. Nooit legt het zich in één
Verschijning vast. Ten hoogste soms waait naar

Je toe wat haast een geur is. Je meent in
Zand een spoor te zien, en te herkennen.

 

VII. De moraal

Als de beweging van een degen

Besteeg de weg de helling. Dat je
De klim begon was navoltrekken en
Beseffen wat de opdracht is, de
Plicht waar men zich niet kan

Aan onttrekken: dat wat men ziet,
Zijn eisen stelt. Je was niet langer
Om jezelf bezorgd, en klom zoals
Klimop op luwe muren klimt:

Met grootste vanzelfsprekendheid.
Wat je wou bereiken en wat daarna
Komen zou, zijn vragen met een
Antwoord als een laatste wens. Je krijgt

Waarom je vroeg – maar daarna is de
Tijd van krijgen onherroepelijk voorbij.

 


Erik Spinoy (Sint-Niklaas, 22 mei 1960)

 

De Amerikaanse dichteres en vertaalster Jane Kenyon werd geboren op 23 mei 1947 in Ann Arbor, Michigan. Zie ook alle tags voor Jane Kenyon op dit blog.

 

Nederlandse Interieurs

Christus is duizendmaal ter dood gebracht
in de koude streken van Noord-Europa.
Plotseling verschijnen er brood
en kaas op een bord,
naast een glimmende tinnen beker bier.

Zeg me nu dat de Heilige Geest niet
zetelt in het lichtspel
op het bestek!

Een vrouw maakt kant,
met een spaniël met vochtige ogen liggend
aan haar kleine welgevormde voeten.
Zelfs het dienstmeisje met de po is er;
het ondeugende meisje met de rode wangen…

En de koopmansvrouw, nog steeds
in haar gele kamerjas
op het middaguur, doopt haar pen in Oost-Indische inkt
met een air van behoedzaam genoegen.

 

Vertaald door Frans Roumen

 


Jane Kenyon (23 mei 1947 – 22 april 1995)

 

Zie voor meer schrijvers van de 22e mei ook mijn blog van 22 mei 2020 en eveneens mijn blog van 22 mei 2018.

Jan Baeke, Jane Kenyon

De Nederlands dichter Jan Baeke werd geboren in Roosendaal op 23 mei 1956. Zie ook alle tags voor Jan Baeke op dit blog.

 

Ik heb het raam dichtgedaan

Ik heb het raam dichtgedaan om de zomer niet te horen
maar de zon brandt door de muren
en de vliegen draaien hun motoren klem in de gordijnen.

Een hond en een kind kunnen blij en slapen
tot het gisteren wordt.
Auto’s die nog stilstaan. Adem, zonder te bewegen.
Het glas in mijn hand bevat schommelend water.

Maar de zomer is een luid blaffende hond.
De zomer is een optocht van geluiden
en de vliegen raken niet op.
Het raam heeft geen enkele functie.

 

Vuur en het hart

Het hart is in de bergen.
We hadden niet moeten gaan.

We waren slaperig geworden, ondanks de kou
en zichtbaar
maar wat je ziet is niets vergeleken
met de verstikkende rook van het vuur
dat uit de schuren naar buiten slaat
met de uitlopers van het hart, slingerend door het dal
wegen versperrend, zich vertakkend in alle woorden
die wij met elkaar wisselen.

Dicht bij het vuur
vertakken zich ook onze woorden
dringen binnen in de slaap van de zwaarste
buigen zich over de oudste
kruipen als nachtvlinders over het gras
dwalen door de nacht, met het hart op de lippen
en vallen uitgeput neer in de uitgebrande bankstellen
aan de voet van de berg.

 

Voltige

Het touw brak. De hemel verliet mij
en wierp zich – of was ik het? –
tussen de leeuwen en de duiven
die niet stopten
die doorgingen alles te verwoesten
zoals de trapezewerkers hun zachte vlees.

Boven alles uit
klonk de juiste muziek
Het is die muziek
zeggen de heiligen van de trapeze
die wij opvouwen en meenemen
tussen balen stro geklemd
en verdeeld over diverse wonden.

 

Jan Baeke (Roosendaal, 23 mei 1956)

 

De Amerikaanse dichteres en vertaalster Jane Kenyon werd geboren op 23 mei 1947 in Ann Arbor, Michigan. Zie ook alle tags voor Jane Kenyon op dit blog.

 

De blauwe waterbak

Als primitieven hebben we de kat begraven
met haar waterbak. Met blote handen
schraapten we zand en grind
terug in het gat.
Het viel met een sissend geluid
en een klap op haar zij,
op haar lange rode vacht, de witte veren
tussen haar tenen en haar
lange, om niet te zeggen haar adelaarsneus.

We stonden op en veegden elkaar schoon.
Er zijn smarten die scherper zijn dan deze.

De rest van de dag werkten we in stilte,
aten, staarden en sliepen. Het stormde
de hele nacht; nu klaart het op, en een roodborstje
mummelt vanaf een druipende struik
zoals de buurman die het goed bedoelt
maar altijd het verkeerde zegt.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Jane Kenyon (23 mei 1947 – 22 april 1995)
Cover

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 23e mei ook mijn blog van 23 mei 2020 en eveneens mijn blog van 23 mei 2019.

Erik Spinoy, Jane Kenyon, Neige Sinno

De Vlaamse dichter en schrijver Erik Spinoy werd geboren op 22 mei 1960 in Sint-Niklaas. Zie ook alle tags voor Erik Spinoy op dit blog.

 

Schloss Schönbrunn

III. In medias res

Noem dat dan verblinding, die

Blik die niets aan toeval overlaat,
Die struiken leest, de optelsom van
Bomen maakt. Noem het een denkbeeld,
En bedrog – het wordt door namen

Niet geraakt. Het was alsof je
Vleugels kreeg en, op de vleugelslag
Van geest en ogen, wildernissen oversteeg.
Tenslotte zag je nog slechts tuinen,

Slechts bedoeling, en waartoe. De
Vraag naar hoe bleek opgeheven. Want wat
Daar ging, het was de zon – maar waar
Ze ging, bewoog ze slechts voor mij. En ook,

Niet ik was het die verderliep. Gazons, het kiezelpad,
Zij trokken aan mijn oog voorbij.

 

IV. A rebours

Een panorama als een droom – het bracht

Je terug tot wie je altijd was geweest, en
Naar een tijd die, zonder voorbehoud, al zijn
Gedachten, beelden en beweging nog niet in
Zichzelf, maar in de hele wereld vond. Ze waren

Als vanzelf ontstaan, van geen bepaalde
Plaats vandaan en toch, ze waaiden door het
Blikveld zoals door de herfst gebladerte en
Kranten – net zo onafscheidelijk.

Het woord was nog slechts vlees geweest, de zon
Aldus genoemd omdat zij warmte geeft en
Licht, en enkel voor jezelf zijn door
Je vader opgelegde herendienst verricht.

Een roos was een roos was een roos. De taal
Een etymologie.

 

V. Pathétique

De loden jassen van het zwijgen

Dichtgeknoopt. De handdruk van
De takken, het welzijn van de
Steen, de ijslaag op de ogen van
De vijvers niet meer aangeraakt. En

Vooral dit: de blokken van de bouwdoos
Het verlangen opgeborgen. Je werd een
Middelpunt van onbeweeglijkheid. Een
Engel die de mantel van zijn blikken

Over alles had gespreid. En tenslotte zou je
Marmer zijn, en marmer kijken. En wat je
Zag, het zouden louter spiegels blijken
Van een eeuwig beeld -. Van enkel op de

Trappen staan. Van enkel blank en gaaf en
Geen verwering.

 

Erik Spinoy (Sint-Niklaas, 22 mei 1960)

 

De Amerikaanse dichteres en vertaalster Jane Kenyon werd geboren op 23 mei 1947 in Ann Arbor, Michigan. Zie ook alle tags voor Jane Kenyon op dit blog.

 

Geluk

Er is gewoon geen verklaring voor geluk,
of de manier waarop het opduikt als een verloren zoon
die terugkeert naar het stof aan je voeten
nadat hij ver weg een fortuin had verkwist.

En hoe kun je niet vergeven?
Je maakt een feest ter ere van wat
verloren was gegaan, en neem het beste kledingstuk
van zijn plaats dat je voor een gelegenheid hebt bewaard
die je je niet kon voorstellen, en je huilt dag en nacht
omdat je weet dat je niet in de steek werd gelaten,
dat geluk zijn meest extreme vorm bewaarde
voor jou alleen.

Nee, geluk is de oom die je nooit hebt
gekend, die een eenmotorig vliegtuig
de met gras begroeide landingsbaan opstuurt,
de stad in lift, en bij elke deur gaat vragen
totdat hij je halverwege de middag slapend aantreft,
zoals je zo vaak doet tijdens de onbarmhartige
uren van je wanhoop.

Het komt naar de monnik in zijn cel.
Het komt naar de vrouw die de straat veegt
met een berkenbezem, naar het kind
wiens moeder bewusteloos is door de drank.
Het komt naar de minnaar, naar de hond die op
een sok kauwt, naar de dealer, naar de mandenmaker,
en naar de bediende die blikjes wortelen opstapelt
in de nacht.
Het komt zelfs tot aan de rots
in de eeuwige schaduw van dennenbomen,
naar de regen die op open zee valt,
naar het wijnglas, moe van het torsen van de wijn.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Jane Kenyon (23 mei 1947 – 22 april 1995)

 

De Franse schrijfster Neige Sinno werd geboren op 22 mei 1977 in Vars in de Hautes-Alpes. Zie ook alle tags voor Neige Sinno op dit blog.

Uit: Triste Tigre

“La mère, je crois, était secrétaire du truc de cheminées, un peu femme au foyer, un peu dans l’ombre du père. Rien de spécial, ni riches ni pauvres, des Parisiens de la petite classe moyenne. Aucun des fils n’a fait d’études, ils sont partis de la maison avant d’avoir passé le bac. L’aîné pour travailler dans le commerce, le deuxième dans l’armée et mon beau-père pour faire son service militaire dans les Alpes. Il ne retourna jamais à Paris. Les parents étaient plutôt sévères, et avaient élevé leurs enfants à l’ancienne, avec justice et discipline. Il était fier de cette éducation un peu à la dure, ainsi que de son passage chez les scouts, comme de tout ce qui avait trait à la formation qu’il avait reçue. Tout avait contribué à faire grandir sa force et son envie de vivre, de connaître, de conquérir.
J’ai du mal à l’imaginer dans la banlieue parisienne. Je l’ai toujours vu dans la montagne, en vêtements de sport, en habits de chantier. Il a pourtant été un jour vêtu comme un petit citadin qui va à l’école religieuse, la chemise repassée, les chaussures cirées, les cheveux plaqués, jusqu’à ses dix-huit ans. Après, il est parti à Briançon où il a découvert l’escalade, la haute montagne, le parapente, une vie plus libre, plus sauvage, sans chemises, sans plus jamais attendre le métro ni se faire la raie sur le côté, sans messe le dimanche, une vie de grand air et de lumière.
En 1983, quand il rencontre ma mère, il a vingt-quatre ans. Ils sont ensemble dans une formation pour accompagnateurs en moyenne montagne. Il est grand, sportif, sympathique. Dans le groupe, il aime bien prendre les situations en main, diriger les opérations quand une urgence se présente, quand on affronte un moment difficile, une paroi dangereuse, si un accident a lieu. Il est charismatique, il a beaucoup d’amis, il plaît aux filles.”

 

Neige Sinno (Vars, 22 mei 1977)

 

Zie voor meer schrijvers van de 22e mei ook mijn blog van 22 mei 2020 en eveneens mijn blog van 22 mei 2018.

Jan Baeke, Jane Kenyon

De Nederlands dichter Jan Baeke werd geboren in Roosendaal op 23 mei 1956. Zie ook alle tags voor Jan Baeke op dit blog.

 

Transit

Wij zijn het die je hier ziet rijden
door het midden van augustus
vakantiefolders in en uit.
De zomer bloeit, een dorpsidylle
schapen in de luwte van de tijd.

Tot plotseling de auto stilvalt
links op de foto van dit feit.
De zon krast diep in de vallei.
Wat in de jaren is versteend
hangt boven ons als zware lucht.

We lopen naar het volgende gehucht.
De weg voert langs een ansichtkaart.
We zien een stipt vervallen huis
een meer, een horizon
maar niet gemeend
eerder terloops, buiten bedrijf.

Twee zwoegende figuren
in het landschap uitgezet.
Straks, in dat derderangs pension
waar wij weer andere poses imiteren
brengen wij elkaar dit uur
in rekening.

 

Expeditie

We hebben onze expeditie grondig voorbereid.
We kennen de plek
waar we het spoor bijster zullen raken
waar we door de grappen heen zullen zijn
en een lawine ons gezelschap zal halveren.
Daar zal december blijven duren en de storm
zal onze sentimenten aanwakkeren
op een manier die onze geldschieters zal bekoren.

De nacht voor het vertrek richten we ons
met bloeddoorlopen ogen en bevroren neuzen tot de sterren.
‘Sterren, sterk dit hart met symbolist.’
Daarna bellen we een land
dat de benodigde ontberingen in voorraad heeft
en trouwen op het laatste moment
geschikte vrouwen om achter te laten.

 

De kant van de zomer 1

Ik heb het raam dichtgedaan om de zomer niet te horen
maar de zon brandt door de muren
en de vliegen draaien hun motoren klem in de gordijnen.

Een hond en een kind kunen blijven slapen
tot het gisteren wordt.
Auto’s die nog stilstaan. Adem, zonder te bewegen.
Het glas in mijn hand bevat schommelend water.

Maar de zomer is een luid blaffende hond.
De zomer is een optocht van geluiden
en de vliegen raken niet op.
Het raam heeft geen enkele functie.

 

Jan Baeke (Roosendaal, 23 mei 1956)

 

De Amerikaanse dichteres en vertaalster Jane Kenyon werd geboren op 23 mei 1947 in Ann Arbor, Michigan. Zie ook alle tags voor Jane Kenyon op dit blog.

 

Het uitpraten met Melancholie

 

6. IN EN UIT

De hond zoekt tot hij mij boven
vindt, met een geklepper van ellebogen
gaat liggen, zijn kop op mijn voet legt.

Soms redt het geluid van zijn ademhaling
mijn leven – in en uit, in
en uit; een pauze, een lange zucht. . . .

 

7. PARDON

Een stuk verbrand vlees
draagt mijn kleren, spreekt
in mijn stem, verzendt verplichtingen,
aarzelend of helemaal niet.
Het is moe van het proberen
onverschrokken te zijn, heel
erg moe.

We gaan verder met de monoamine
oxidase-remmers. Dag en nacht
heb ik het gevoel alsof ik zes kopjes koffie
heb gedronken, maar de pijn

stopt abrupt. Met de verwondering
en bitterheid van iemand die gratie heeft gekregen
voor een misdaad die ze niet heeft begaan,
kom ik terug naar huwelijk en vrienden,
naar roze gefranjerde stokrozen; kom ik terug
naar mijn bureau, mijn boeken en mijn stoel.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Jane Kenyon (23 mei 1947 – 22 april 1995)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 23e mei ook mijn blog van 23 mei 2020 en eveneens mijn blog van 23 mei 2019.

Erik Spinoy, Jane Kenyon

De Vlaamse dichter en schrijver Erik Spinoy werd geboren op 22 mei 1960 in Sint-Niklaas. Zie ook alle tags voor Erik Spinoy op dit blog.

 

Van ver

van buiten komt het
en omvademt ons
zoals een ongeziene
hallucinogene mist die

ademtocht na ademtocht
zich afzet, condenseert
en druipsteen vormt
totdat een samenstel ontstaat
dat als vanzelf

de plaatsen kiest
waarheen gehoorzaam
onze allersnelste voeten gaan
tot ze ijkoud en dan

van marmer zijn.

 

Schloss Schönbrunn

I. Introite

Voorbij de obelisken en de adelaars

Van goud, en op de rijweg naar wat
Voor je lag. Een dag van weinig
Bezoek en eenzaam door de poort
Naar binnen gaan in koelte en in

Schemering. De zuilen grijs, de
Hardsteen en de klinkers – ze
Hadden hun pret, en hielden je
Met hun uitzicht voor de gek.

Maar toen je doorliep, elk gevoel
Van willen en verwachten als de
Roos en haren op de kraag alweer
Van je afgeslagen – was het daar,

Zoals een jeugdvriendin, die handen om je ogen
Sloeg, beval – raden wie ik ben.

 

II. Nam et hic di sunt

Alsof de vaste, saaie grond

Zoals een valluik voor je voeten
Open was gegaan. Geschrokken bleef je
Staan, toen wat er was zich als een
Dans onthulde, een geordende beweging.

Je schrok meteen omvat het bleek
Hoe zeer vlakbij het al die tijd moest
Zijn geweest. Want toen je hier naar
Binnen trad, was het gewoon – alsof

Je er was teruggekeerd. Je zag
Weer ongeschonden, zich als louter
Ordening vertonend landschap. De plaatsen
Waar je, als een kind onkwetsbaar en

Beschermd door goddelijke blikken – rustig
Deed alsof je thuis was.

 

Erik Spinoy (Sint-Niklaas, 22 mei 1960)

 

De Amerikaanse dichteres en vertaalster Jane Kenyon werd geboren op 23 mei 1947 in Ann Arbor, Michigan. Zie ook alle tags voor Jane Kenyon op dit blog.

 

Het uitpraten met Melancholie

 

3. SUGGESTIE VAN EEN VRIEND

Je zou niet zo depressief zijn
als je echt in God geloofde.

 

4. VAAK

Vaak ga ik na het eten zo snel mogelijk naar bed
zoals volwassen lijkt
(Ik bedoel, ik probeer te wachten tot het donker is)
om weg te drijven
van de enorme pijn in de
broze rieten huidboot
van de slaap.

 

5. EENS WAS ER LICHT

Eens, toen ik begin dertig was, zag ik
dat ik een lichtpuntje was in de grote
rivier van licht die golft door de tijd.

Ik zweefde met de gehele
menselijke familie; we waren allemaal kleuren – zij
die nu leven, zij die gestorven zijn,
zij die nog niet geboren zijn. Een paar

ogenblikken lang zweefde ik, volkomen kalm,
en had ik er geen hekel meer aan om te moeten bestaan.

Als een kraai die heet bloed ruikt
op asfalt kwam je aanvliegen
om me uit de gloeiende stroom te trekken.
“Ik zal je omhoog houden. Ik heb mijn dierbaren nooit
laten zinken!” Daarna huilde ik dagenlang.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Jane Kenyon (23 mei 1947 – 22 april 1995)

 

Zie voor meer schrijvers van de 22e mei ook mijn blog van 22 mei 2020 en eveneens mijn blog van 22 mei 2018.

Jan Baeke, Jane Kenyon

De Nederlands dichter Jan Baeke werd geboren in Roosendaal op 23 mei 1956. Zie ook alle tags voor Jan Baeke op dit blog.

 

Boerenzomer

Ik was gaan kijken of het toonde:
de stand van de zon, zwaluwen onder de dakgoot.

Moeilijk te zeggen.
Al die lege schuren. Overal land

begon dit landschap te zijn
en veel daarin
wat niet hersteld kan worden.

Niet alleen hierheen gekomen
maar ook ingehaald
was ik

een akker naar dit hoofd gedragen
om voor die akker te zijn geweest.

Dit liep uit op zand en stenen
en ik lag daar
tot de regen kwam.

Niemand die zich kan herinneren
wat nog opgeraapt kan worden
en met zorg gedroogd.

 

Ik bel mijn moeder

Ik hoor gerommel in de keuken
artillerievuur, zwaar verkeer vanuit het centrum.

Ik bel mijn moeder op het nummer
waarop ze voor haar dood bereikbaar was en
ze neemt op.

Hoe gaat het? Het gaat goed, zegt ze.
Ik wil haar vragen of ze weet hoe de zorg om
wat er buiten gebeurt vanbinnen werkt.

Ach jongen, de dingen gebeuren omdat
we niet weten hoe ze werken.

Het is goed geluid te vermijden, zegt ze.
Dingen die niet kunnen
zouden geen geluid moeten maken.

 

De boodschap van dit alles

Moeder hangt haar jas over de keukentrap.
Dit is de man met de schouders
die ik liefheb, dit is de juiste lengte
torenhoog.

Dit zijn haar woorden
de man in haar stem
de melk in de pan
het brood op tafel.

Hoe dit alles de keuken verruimt.
Hoe kinderen de minuten tellen.

Moet dan de betekenis nog worden opgezocht
als de lucht over de messen waait
en moeder rokend in de keuken staat
als een braambos, als de slag bij Waterloo?

De boodschap van dit alles is eenvoudig:
er is altijd een reden een keuken te bedenken
maar meer nog

zie hoe alles wordt vervangen

de meld, het brood
het goede van de messen in de keuken
en het langzaam uitdijende fornuis.

 

Jan Baeke (Roosendaal, 23 mei 1956)

 

De Amerikaanse dichteres en vertaalster Jane Kenyon werd geboren op 23 mei 1947 in Ann Arbor, Michigan. Zie ook alle tags voor Jane Kenyon op dit blog.

 

Het uitpraten met Melancholie

 

2. FLESSEN

Tryptizol, Ludiomil, Doxepine,
Desipramine, Prozac, Lithium, Xanax,
Wellbutrin, Parnate, Nardil, Zoloft.
De gecoate ruiken zoet of hebben
geen geur; de poederige ruiken
naar het scheikundelab op school
waardoor ik mijn adem inhield.

3. SUGGESTIE VAN EEN VRIEND

Je zou niet zo depressief zijn
als je echt in God zou geloven.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Jane Kenyon (23 mei 1947 – 22 april 1995)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 23e mei ook mijn blog van 23 mei 2020 en eveneens mijn blog van 23 mei 2019.

Erik Spinoy, Jane Kenyon

De Vlaamse dichter en schrijver Erik Spinoy werd geboren op 22 mei 1960 in Sint-Niklaas. Zie ook alle tags voor Erik Spinoy op dit blog.

 

Krokodilvormige mummie

(I)
De eeuwenoude, bruin geworden neteldoek
van schemerlicht versluiert de vitrines en
de sarcofagen. Je moet derhalve diep voorover
buigen en je ogen vlakbij het beschot,

de glasplaat, brengen. Pas dan, na die
beweging – de oogbol van een laborant
die neerdaalt naar zijn microscoop – valt
er te onderscheiden. Zoeven zag je van Egyptisch

aardewerk de diggelen en die dan weer
verspreid, verweerd – niet meer te
lijmen. Wat voor je ligt, zijn
scherven van een onherstelbare krokodil.

Wat voor een wezen werd gehouden
is, zoals een schijndeur in
het graf van farao’s, ontmaskerd door
te veel oprechtheid en benadering.

 

Een openbaring

Hoe klemt de deur
tot hij opengaat, zuigend
Wij hijgen,
zinken.

De niet blijde of droeve intrede in
wellicht een kamer,
waar voorwerpen vallen en
niet klinken op

de uitgestrekte vloer.
Zwart stikt er in
Wit. Zeer zeer
Wit.

Er zijn geen gasten en
ze zwijgen. Hoe
ze zwijgen.

 

Electrocutie

Een masker dringt zich op. Zijn mond
aanvaardt de zilversmaak en oud en als
de waarheid wordt hij: het zwijgen opgelegd,
een mantel omgeslagen. Afgezworen.

Stralend als de derde god. Een stang
werd in zijn kruis geboord, een kroon
van draad en snaren opgezet. Verblekend
wacht hij op de stroomstoot. De voltooiing

En hij verliest controle. De bliksem,

De beving vertrapt de tempel
van de leugen. Maar hij (nu koud en zuiver
als alleen de dood) daalt naar de kelder
van de geest. Zo diep in het huis, zo diep

De trappen afgestegen. Een duizeling
bevangt hem van geluk. Alles,
het slapeloze bed, het hangen
zonder wurgen, het zal weldra

Afgelopen zijn.

 

Erik Spinoy (Sint-Niklaas, 22 mei 1960)

 

De Amerikaanse dichteres en vertaalster Jane Kenyon werd geboren op 23 mei 1947 in Ann Arbor, Michigan. Zie ook alle tags voor Jane Kenyon op dit blog.

 

Het uitpraten met Melancholie

 

1. UIT DE KINDERKAMER

Toen ik werd geboren, wachtte je
achter een stapel linnen in de kinderkamer,
en toen we alleen waren, ging je bovenop mij
liggen en perste
de gal van verwoesting in elke porie.

En vanaf die dag maakte
alles onder de zon en de maan
me verdrietig – zelfs de gele
houten kralen die schoven en draaiden
langs een staaf aan mijn wieg.

Je hebt me geleerd te bestaan zonder dankbaarheid.
Je hebt mijn manieren tegenover God verpest:
“We zijn hier gewoon om op de dood te wachten;
de geneugten van de aarde worden overschat.”

Ik bleek alleen van mijn moeder te zijn,
leefde tussen blokken en katoenen hemdjes
met drukknopen; tussen rode blikken lunchboxen
en rapportkaarten in lelijke bruine cassettes.
Ik was al van jou – de anti-drift,
de verminker van zielen.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Jane Kenyon (23 mei 1947 – 22 april 1995)

 

Zie voor meer schrijvers van de 22e mei ook mijn blog van 22 mei 2020 en eveneens mijn blog van 22 mei 2018.

Erik Spinoy, Jane Kenyon

De Vlaamse dichter en schrijver Erik Spinoy werd geboren op 22 mei 1960 in Sint-Niklaas. Zie ook alle tags voor Erik Spinoy op dit blog.

 

De Straten

Vogels vliegen op

naar vreemd geworden takken. De zon
hangt laag. De tijd bewijst zich en
plukt loof, bederf – de vruchten
van zichzelf, maar steeds opnieuw en

anders. Geen jaar is vergelijkbaar
met een ander jaar, tenzij door
weglating, verzwijgen. Elk seizoen is
slechts zichzelf en al wat

namen draagt ontsnapt. Zodat er
enkel deze herfst is en dat maar
voor heel even. Zoals de rook
boven het brandend loof meteen

verwaait. Zoals de straten amper nat zijn
na een bui.

 

Er zat

Er zat
dit kleine zwarte spatje
op mijn oog.

(Iets prikte ook nog
bovendien.)

Zo kende ik niet de trekken terug
van haar mijn liefste
maakten vrachten sneeuw
haast geen verschil
en keek ik
nachtblind in
het stralen van een zonsopgang.

Maar door dit spatje
lijdzaam en geduldig
wetend uit te staan

kon ik veel
harder gaan.

 

Adolf, gelukkige wolf

Adolf, gelukkige wolf.

Verzonnen zwarte alfaman
die zich op sexy horden,
de boeleerders van het
oergezonde roedel stort.

Oom wolf, gekaplaarsde gezelligheid:
de zwarte as waarrond geolied
en bloedwarm ons leven draait.
Aanbeden graal van onze enigheid:
de ogen dicht, de oren neergelegd,
onz’ borstkas raakt de bodem haast.

Maar dat was ooit.
Vandaag koopt elke wolf zijn BMW,
Defender, Porsche of Chevy Corsica
en tart zijn medewolf.

Ons kijkt ons boudweg in het oog.

De strijd en huiselijkheid verlegd
naar het spookachtig lijf-aan-lijfgevecht
op markten, airconditioned, overdekt.

 

Erik Spinoy (Sint-Niklaas, 22 mei 1960)

 

De Amerikaanse dichteres en vertaalster Jane Kenyon werd geboren op 23 mei 1947 in Ann Arbor, Michigan. Zie ook alle tags voor Jane Kenyon op dit blog.

 

Een week alleen

Ik heb een hoop kleren gewassen
en te drogen gehangen.
Toen ging ik naar de stad
en was de hele dag bezig.
De mouw van je beste overhemd
ging ceremonieel omhoog
toen ik naar binnenreed; onze nacht-
kleding verstrengeld en losgeraakt in
een kleine windvlaag.

Voor mij werd het laat;
voor jou, waar je was, niet.
De oogstmaan was vol
maar schaarse wolken maakten zijn licht
niet helemaal betrouwbaar.
Het bed aan jouw kant leek
zo breed en plat als Kansas;
jouw kussen stevig, koel,
en allegorisch. . . .

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Jane Kenyon (23 mei 1947 – 22 april 1995)

 

Zie voor meer schrijvers van de 22e mei ook mijn blog van 22 mei 2020 en eveneens mijn blog van 22 mei 2018.

Adriaan Roland Holst, Jane Kenyon

De Nederlandse dichter Adriaan Roland Holst werd geboren op 23 mei 1888 in Amsterdam. Zie ook alle tags voor Adriaan Roland Holst op dit blog.

 

De belijdenis van de stilte

V.
Eens in een woud liep ik en dacht in droomen
Aan u, tot bij een open plek mijn pas
Inhield…. het scheen of even voor mijn komen
Daar uw gestalte heengeschreden was.

Ik zag er langzaam nog het laat licht doven
Zooals een lamp die men vergeten heeft –
De hooge bloemen en het loof er boven
Wiegden nog waar uw kleed was heengezweefd.

En alles wat in de eeuwen is verdwenen
Was in die bloemen en hun wiegeling –
Het eigen leven was toen lang al henen,
Nauwlijks de schaduw van een mijmering –

En toen ik eindlijk opzag uit mijn droomen
Stond aan de woudzoom dier geheimenis,
Hoog voor het diepe duister van de boomen
Uw vreemde zuster, die de Scheem’ring is.

VI.
Uw zuster – zij, die ik de Scheemring noem
En die ik liefheb…. Troostte zij mij niet
Eens toen ik zwak was? Zong ik niet haar roem
Eens in het eigen weemoed zingend lied?

Maar nu ik die verloor, en luistrend leun
Tegen de steilte van den Tijd, en hoor
In ’t donker diep der eeuwen zeegedreun
Zingen wat de Aard eens zong, en lang verloor,

Is zij mij meer geworden dan een vrouw,
Die troost en die een kind uit meêlij kust –
Háar liefde werd mijn wonder en mijn trouw
Geheim van wijsheid en mijn dal van rust –

Én mijn bedwelming, die zij om mij wond
Wanneer zij mijm’rend naar mij zag, en naar
Mijn mond haar langzaam openende mond
Neeg in de breede schaduw van heur haar.

 

Adriaan Roland Holst (23 mei 1888 – 5 augustus 1976)
Portret door door Carel Willink, 1948

 

De Amerikaanse dichteres en vertaalster Jane Kenyon werd geboren op 23 mei 1947 in Ann Arbor, Michigan. Zie ook alle tags voor Jane Kenyon op dit blog.

De open plek

De hond en ik dringen door de ring
van druipende jeneverbessen
om de open ruimte hoog op de heuvel binnen te gaan
waar ik hem van de riem af laat.

Hij springt snuffelend tussen bosjes mos;
twijgen knakkend onder zijn gewicht; hij rolt
en wrijft zijn wangen over de aromatische aarde;
de roze tong uit zijn bek.

Ik zoek stokken van het juiste gewicht
om voor hem te gooien, terwijl hij zit, alert
en oprecht in zijn liefde, als het liefde is.

De hele nacht een kletsnatte regen en nu ademt
de heuvel verlichting uit en de geur
van warme aarde. . . . De zegge
is sinds gisteren een centimeter gegroeid,
en varens ontvouwden zich, en zelfs als ze het proberen
kunnen de seringen bij de schuur
niet voorkomen dat ze open gaan vandaag.

Ik verlangde naar de duizend zachte groentinten van de lente,
en de roep van de witkeelmus
die grenst aan grofheid. Weet je-
sinds je wegging
is alles wat ik kan doen
wachten tot je bij me terugkomt.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Jane Kenyon (23 mei 1947 – 22 april 1995)
Cover

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 23e mei ook mijn blog van 23 mei 2019.