De Nederlandse schrijver Godfried Bomans werd geboren in Den Haag op 2 maart 1913. Zie ook alle tags voor Godfried Bomans op dit blog. Dat is vandaag precies honderd jaar geleden.

Uit: Pieter Bas

“Dit heb ik voorzeker met vele grote mannen gemeen: dat ik in Dordrecht geboren ben. De inwoners – die ik vanaf deze plaats hartelijk groet – kunnen u het eenvoudige huis aanwijzen: op de hoek van de Jan de Witstraat en het oude Muntplein. Zo van buiten gezien maakt het niet de indruk dat een minister daar geboren is; dit was althans mijn indruk toen ik het jaren later bezocht. Wanneer ge de moeite wilt nemen het Muntplein over te steken en u tegenover de slagerij van Bos op te stellen, krijgt ge een goede kijk op het geheel. Het raam

links, met de ijzeren spijltjes ervoor, is de kamer waar ik geboren ben. De gedenksteen erboven is natuurlijk later aangebracht. De twee ramen daarnaast werpen het licht in een vertrek dat wij gewoonlijk ‘het Kabinet’ noemden, vanwege het kleine eikenhouten bureau waaraan mijn vader te werken placht, wanneer zijn aanwezigheid niet op het stadhuis vereist werd. Hij vervulde daar de plaats van gemeentesecretaris, een woord dat wij moeilijk konden uitspreken. Zozeer waren wij destijds van zijn hoge positie en onmisbaarheid doordrongen, dat, toen hij een keer met verkoudheid in bed lag, wij verbaasd waren het verkeer op straat gewoon te zien doorgaan.

Naast ‘het Kabinet’, dat is dus het laatste raam rechts, bevond zich mijn slaapkamertje, sindsdien geheel verbouwd en veranderd; doch, naar ik hoor, zijn er reeds stappen gedaan alles in de vorige toestand te restaureren.

De dag dat ik het eerste licht zag, was een zeer bewogene. Het ministerie Brouwer-Kortenhoef was juist de vorige avond gevallen op een onderwijswet en ’s ochtends om acht uur kwam de mare hiervan tegelijk met het bericht van mijn geboorte ‘het Kabinet’ binnen, het eerste door de krant, het tweede door de baker.

Mijn vader schijnt een ogenblik in beraad te hebben gestaan aan welke van de twee bronnen hij het eerste zijn nieuwsgierigheid zou bevredigen, doch ten slotte zegevierde de vader in hem over de ambtenaar en kwam hij naar mijn toestand informeren.

‘Het is een gezonde jongen,’ zei hij, zich over het bed van zijn vrouw buigend en haar kussend, ‘het is een gezonde jongen en Kortenhoef is gewipt.”

Godfried Bomans (2 maart 1913 – 22 december 1971)

Lees verder “Honderd jaar Godfried Bomans, Multatuli, Thom Wolfe, John Irving, Michael Salinger” →

 De Nederlandse schrijver Godfried Bomans werd geboren in Den Haag op 2 maart 1913. Zie ook alle tags voor Godfried Bomans op dit blog.

Uit: De dood van de sprookjesverteller

“Er was eens een sprookjesverteller en die ging dood. Hij had zijn hele leven lang over kabouters verteld en nu wilde hij, voor zijn dood, nog een kabouter zien, een werkelijke kabouter. Hij zocht in de provisiekast, in de ontbijttrommel, onder het buffet, maar er was nergens een kabouter te vinden. Nu begon de sprookjesverteller te wenen: ‘Ach, lieve God,’ sprak hij, ‘ze zijn op. Er is er geen eentje meer! Ik heb mijn hele leven vast geloofd dat er kabouters waren, maar nu zie je wat je er van denken moet. Hij heeft toch gelijk gehad, de kruidenier van hiernaast die mij altijd zo uitlachte. Nu heb ik niets meer van het leven te verwachten.’

En de sprookjesverteller kroop in bed, blies de kaars uit en wachtte op de dood.

Doch de dood kwam niet; hij was de verkeerde weg ingeslagen en liep nu te mopperen om het huis heen. ‘Woont hier de sprookjesverteller?’ riep hij door het raam. ‘Ja, Dood!’ antwoordde de sprookjesverteller van uit de bedstee, ‘kom er maar in! Maak het kort! Alle aar digheid is er toch voor mij af. Pas op voor de drempel, daar zit een plank los.’

‘Je bent een rare.’ hernam de Dood, zich over het bed buigend, ‘verlang je naar mij? De mensen zijn altijd bang als ik binnenkom. Vind je het prettig, dat ik er ben?’

Jawel,’ antwoordde de sprookjesverteller glimlachend, ‘ik vind het heel prettig, Dood, de kabouter wil niet komen en daarom ben ik blij dat jij komt. Of het een, of het ander.’

‘Wat zit je nu toch te praten van een kabouter?’ sprak de Dood verbaasd, ‘je bent toch een echte sprookjes verteller, waarlijk. Onderzoek liever je geweten, denk eens aan je zonden en aan de eeuwigheid. Dat zijn nuttige gedachten. Ik zal zo lang wat in de tuin rondlopen. Je roept wel als je klaar bent.’

 

Godfried Bomans (2 maart 1913 – 22 december 1971)

Lees verder “Godfried Bomans, Multatuli, John Irving, Thom Wolfe, Michael Salinger” →

De Nederlandse schrijver Godfried Bomans werd geboren in Den Haag op 2 maart 1913. Zie ook mijn blog van 2 maart 2007 ook mijn blog van 2 maart 2008. en ook mijn blog van 5 december 2009 en eveneens mijn blog van 2 maart 2009 en ook mijn blog van 2 maart 2010.

Uit: Het zondagskind (Sprookjes) 

„Er leefden eens een vader en een moeder en die hadden zes kinderen. Elk kind was op een andere dag van de week geboren. Het oudste kind heette Maandag en het jongste Zaterdag. En de rest heette naar de dagen ertussenin.
Maar een zondagskind was er niet bij en dat wilden die vader en moeder nu juist zo graag hebben. Ze waren wel blij met de zes, die ze hadden, maar ze waren nog meer bedroefd om het ene kind, dat ze misten. Ze liepen verdrietig door het huis en keken telkens naar het lege stoeltje, dat ze hadden klaargezet. En elke dag als ze gingen eten, zetten ze de wieg aan tafel, want je wist het maar nooit.
Dit hoorde de oude grootmoeder. Het was maar een klein mensje, met een geplooid mutsje, een piepstem en een bult. Ook was haar rechterbeen wat korter, ofschoon zij zelf volhield dat alleen haar linkerbeen wat langer was.
Maar zij kon toveren. Vroeger toverde zij de hele dag, maar nu deed zij het alleen ’s avonds na tafel en was dan erg moe. “Kalm aan, vrouwtje,” had de dokter gezegd, “alleen de kleine kunstjes, dan redden we het wel.” Maar ze kon het niet laten en deed de grote ook.
Gelukkig maar, want anders was het zondagskind nooit gekomen. Dat zullen wij nu zien.
Op zekere dag kwam de oude grootmoeder voor een weekje logeren. Dat gebeurde elk jaar en nu was het weer zover. Ze klauterde de trap op naar haar kamertje onder de dakpannen en ging meteen in een dik boek zitten lezen.
“Bemoei je maar niet met me,” zei ze met haar piepstem, “ik heb mijn boterhammetjes bij me. En als de week om is, dan kom ik vanzelf naar beneden.”
Ze sliep niet, ze dronk niet en ze toverde niet, maar las aan één stuk door, de hele week lang. Elke dag kwam een van de zes kinderen, dat op die dag geboren was, naar boven met een kopje thee, maar ze raakte de kopjes niet aan en zei: “Zet het maar neer bij de andere kopjes.” En toen het zondag geworden was, stonden er zes kopjes op een rij en toen kwam ze naar beneden.“

Godfried Bomans (2 maart 1913 – 22 december 1971)

Lees verder “Godfried Bomans, Multatuli, Thom Wolfe, John Irving, Michael Salinger” →

De Nederlandse schrijver Godfried Bomans werd geboren in Den Haag op 2 maart 1913. Zie ook mijn blog van 2 maart 2007 ook mijn blog van 2 maart 2008. en ook mijn blog van 5 december 2009 en eveneens mijn blog van 2 maart 2009.

Uit: Spookjes (De bramenplukker)

“En zij trokken een donker woud door, zwommen twee rivieren over, sprongen over sloten en heggen, en waren bij de bramenplukker. “Bramenplukker!” riep de reiziger, “hier zijn we!” “Wat aardig!” riep de bramenplukker, “u laat er geen gras over groeien, dat moet ik zeggen. Hemeltje lief, wat hebt u daar een mensen bij u! Het zijn er wel een paar duizend! Wat gaat u daarmee beginnen?” “Wij komen de parels halen,” sprak de burgemeester, naar voren tredend, “en wij gaan in het paleis wonen waar de zoldering van beweegbaar mozaïek is en de zuilen van groen smaragd. Wij komen luisteren naar de muziek en de spiegels moeten we ook hebben.” “Wel, dat is heerlijk!” riep de bramenplukker, hem omhelzend, “ik ben zo blij dat jullie het ook waarderen! Dat jullie inziet hoe mooi dat alles is! Welkom, welkom! Ontbijtkoek heb ik niet zoveel, maar wel goed brood en fris water.”

“Wij moeten geen ontbijtkoek,” sprak de burgemeester langzaam, “wij moeten parels.” “Die krijgen jullie!” riep de bramenplukker, “zoveel als je dragen kunt. Wacht tot morgen!” “Kan het niet vanavond?” vroeg de burgemeester bezorgd, “tijd is geld!” “Nee,” hernam de bramenplukker hoofdschuddend, “nu is het donker. En in het donker ziet men de parels niet. Maar morgenochtend vroeg zult u eens wat zien! Gaan jullie nu wat slapen, we hebben alle tijd.” “Goed,” sprak de burgemeester, “slapen, mannen! We hebben alle tijd!”
De volgende morgen lagen de velden glinsterend en flikkerend onder de rode hemel; aan elke grashalm, ook de kleinste, hingen prachtige, zilveren diamanten, en toen de zon opging, veranderden deze in topazen, smaragden en blauwe saffieren, stralend van licht, flonkerend van zuiverheid, schitterender dan aardse juwelen. En daartussen stonden de mensen en spraken over de parels die nu weldra gevonden zouden worden, hele grasvelden vol. Werd nu de bramenplukker maar wakker; zij hielden de ogen strak gevestigd op de kleine deur.
Eindelijk ging zij open; de bramenplukker trad naar buiten en schouwde zwijgend over de velden; zijn ogen stonden vol tranen. “Jullie treffen het wel,” sprak hij zachtjes. “Wat zegt ie?” mompelde de burgemeester. “Ik zeg: jullie treffen het wel,” hernam de bramenplukker glimlachend, “zoveel parels liggen er anders nooit.” “Ik zie geen parels,” sprak de burgemeester. “Zien jullie geen parels?” vroeg de bramenplukker verbaasd. “Wij zien niets,” riepen de mensen, “wij zien helemaal niets.”

Godfried Bomans (2 maart 1913 – 22 december 1971)
Sculptuur van Wim Jonker in de Janstraat te Haarlem

De Nederlandse schrijver Multatuli (pseudoniem van Eduard Douwes Dekker werd geboren in Amsterdam op 2 maart 1820. Zie ook mijn blog van 2 maart 2007  en ook mijn blog van 2 maart 2008. en eveneens mijn blog van 2 maart 2009.

Uit: Ideën I

“Wees door de Natuur bedeeld met zucht naar kennis… maak van ’t streven naar waarheid uw hoofddoel, uw eenig doel… offer alles op aan dat streven… verwaarloos alle belangen om dat ééne belang… betaal de geringe kans op slagen met uw rust, met uwe gezondheid, met uw welvaart, met alles wat een mensch offeren kàn… verlaat vrouw en kind, zeggende: Vrouwe, wat heb ik met u te doen? Kind, wat heb ik met u te doen? Ik zoek de waarheid… ziedaar myne vrouw, ziedaar het kind van m’n hart.

Trek naar de woestyn… sla u een kemelhuid om de lenden… omgord u met lederen riem… voed u met sprinkhanen en wilde honig.

Denk, peins, overweeg… twyfel… overweeg nogmaals, en weder, en nogeens… altyd door, altyd op-nieuw.

Rek uw begrip tot de uiterste grens der mogelykheid van kennen, kunnen, weten, en begrypen.

Schroef uw denkvermogen op tot de hoogste mate van bevatting.

Span uwe gedachten voor de logge vracht van alle onopgeloste vraagstukken… zweep ze voort met de kracht van uwen wil, tot raders en zeelen kraken…

Hebt ge dit alles gedaan?

Als ge dit zult gedaan hebben tot uwe ziel vermoeid is, tot uw vleesch zich afscheidt van ’t gebeente…

Als ge dan eindelyk meent iets te hebben geleerd, iets te weten, iets te begrypen…

Keer dan terug uit de woestyn. Volg de inspraak van uw hart dat aandryft tot meedeeling, en zeg:

– Broeders, ik geloof deze zaak is alzoo.

– Dan zal er afscheiding zyn tusschen wie u hooren.

Een gedeelte zal roepen:

– Deze mensch is slecht.

Dit zeggen zy die nadachten over de onderwerpen welke u bezighielden, maar die niet nadachten als gy in de woestyn. Zy noemen u slecht, wyl ze vreezen dat het volk offer zal schatten boven gebrek aan offer, en inspanning nemen tot maatstaf om ’t slagen te meten.

Antwoord denzulken door te wyzen op uw versleten kleed van kemelvel.

En een ander gedeelte zal bestaan uit hen die nooit hoorden van de dingen die ge overdacht, uit lieden die zich bezighielden met niets, al den tyd dien gy sleet in zoo zwaren arbeid.

En weder zullen dezen zich verdeelen.

Het eerste deel zal zeggen:

– M’nheer, net m’n idee.”

Multatuli (2 maart 1820 – 19 februari 1887)

De Amerikaanse schrijver en journalist Thom Wolfe werd geboren op 2 maart 1930 in Richmond, Virginia. Zie ook mijn blog van 2 maart 2007 en eveneens mijn blog van 2 maart 2009.

Uit: The Painted Word

“All these years, along with countless kindred souls, I am certain, I had made my way into the galleries of Upper Madison and Lower Soho and the Art Gildo Midway of Fifty-seventh Street, and into the museums, into the Modern, the Whitney, and the Guggenheim, the Bastard Bauhaus, the New Brutalist, and the Fountainhead Baroque, into the lowliest storefront churches and grandest Robber Baronial temples of Modernism. All these years I, like so many others, had stood in front of a thousand, two thousand, God-knows-how-many thousand Pollocks, de Koonings, Newmans, Nolands, Rothkos, Rauschenbergs, Judds, Johnses, Olitskis, Louises, Stills, Franz Klines, Frankenthalers, Kellys, and Frank Stellas, now squinting, now popping the eye sockets open, now drawing back, now moving closer–waiting, waiting, forever waiting for . . . it . . . for it to come into focus, namely, the visual reward (for so much effort) which must be there, which everyone (tout le monde) knew to be there–waiting for something to radiate directly from the paintings on these invariably pure white walls, in this room, in this moment, into my own optic chiasma. All these years, in short, I had assumed that in art, if nowhere else, seeing is believing. Well–how very shortsighted! Now, at last, on April 28, 1974, I could see. I had gotten it backward all along. Not “seeing is believing,” you ninny, but “believing is seeing,” for Modern Art has become completely literary: the paintings and other works exist only to illustrate the text.

Like most sudden revelations, this one left me dizzy. How could such a thing be? How could Modern Art be literary? As every art-history student is told, the Modern movement began about 1900 with a complete rejection of the literary nature of academic art, meaning the sort of realistic art which originated in the Renaissance and which the various national academies still held up as the last word.

Thom Wolfe (Richmond, 2 maart 1930)

De Amerikaanse schrijver John Irving werd geboren op 2 maart 1942 in Exeter, New Hampshire. Zie ook mijn blog van 2 maart 2007 en ook mijn blog van 2 maart 2008. en eveneens mijn blog van 2 maart 2009.

Uit: Last Night in Twisted River

„The young canadian, who could not have been more than fifteen, had hesitated too long. For a frozen moment, his feet had stopped moving on the floating logs in the basin above the river bend; he’d slipped entirely underwater before anyone could grab his outstretched hand. One of the loggers had reached for the youth’s long hair — the older man’s fingers groped around in the frigid water, which was thick, almost
soupy, with sloughed-off slabs of bark. Then two logs collided hard on the would-be rescuer’s arm, breaking his wrist. The carpet of moving logs had completely closed over the young Canadian, who never surfaced; not even a hand or one of his boots broke out of the brown water.

Out on a logjam, once the key log was pried loose, the river drivers had to move quickly and continually; if they paused for even a second or two, they would be pitched into the torrent. In a river drive, death among moving logs could occur from a crushing injury, before you had a chance to drown — but drowning was more common.

From the riverbank, where the cook and his twelve-year-old son could hear the cursing of the logger whose wrist had been broken, it was immediately apparent that someone was in more serious trouble than the would-be rescuer, who’d freed his injured arm and had managed to regain his footing on the flowing logs. His fellow river drivers ignored him; they moved with small, rapid steps toward shore, calling out the lost boy’s name. The loggers ceaselessly prodded with their pike poles, directing the floating logs ahead of them. The rivermen were, for the most part, picking the safest way ashore, but to the cook’s hopeful son it seemed that they might have been trying to create a gap of sufficient width for the young Canadian to emerge. In truth, there were now only intermittent gaps between the logs. The boy who’d told them his name was “Angel Pope, from Toronto,” was that quickly gone.

“Is it Angel?” the twelve-year-old asked his father. This boy, with his dark-brown eyes and intensely serious expression, could have been mistaken for Angel’s younger brother, but there was no mistaking the family resemblance that the twelve-year-old bore to his ever-watchful father. The cook had an aura of controlled apprehension about him, as if he routinely anticipated the most unforeseen disasters, and there was something about his son’s seriousness that reflected this; in fact, the boy looked so much like his father that several of the woodsmen had expressed their surprise that the son didn’t also walk with his dad’s pronounced limp.“

John Irving (Exeter, 2 maart 1942)

De Amerikaanse dichter en performer Michael Salinger werd geboren op 2 maart 1962 in Cleveland, Ohio. Zie ook mijn blog van 2 maart 2009.

Stingray (Fragment)

The young man believed

he had hooked an angel

shark

line ripping from his bait casting real

drag click whizzing away

a New Year’s Eve noisemaker

attached to an electric drill

the rest of the anglers

at his end of the pier

grabbing their gear

clearing way

to watch this fight

big fish

big fish

big fish on

passes

tide steady

down 600 foot fishing pier

as tackle lay abandoned

on wheather cured panks

so that the owners

could  catch this show

50 pound test line

stretching tight

gutteral cvat howling

like an out of tune violin

while the young man

repels down a mountainside

back leaning with all his weight

gaining three feet

giving up

two

towed from one rough hewn railing

to the other

for three tortuous quarters of an hour

before we even see

the fish

Michael Salinger (Cleveland, 2 maart 1962)

Zie voor nog meer schrijvers van de 2e maart ook mijn vorige blog van vandaag.