De Amerikaanse schrijver Truman Capote werd geboren op 30 september 1924 als Truman Streckfus Persons in New Orleans. Zie ook mijn blog van 1 oktober 2006 en ook mijn blog van 30 september 2007.
Uit: In Cold Blood
„Ordinarily, Mr. Clutter’s mornings began at six-thirty; clanging milk pails and the whispery chatter of the boys who brought them, two sons of a hired man named Vic Irsik, usually roused him. But today he lingered, let Vic Irsik’s sons come and leave, for the previous evening, a Friday the thirteenth, had been a tiring one, though in part exhilarating. Bonnie had resurrected her “old self”; as if serving up a preview of the normality, the regained vigor, soon to be, she had rouged her lips, fussed with her hair, and, wearing a new dress, accompanied him to the Holcomb School, where they applauded a student production of Tom Sawyer, in which Nancy played Becky Thatcher. He had enjoyed it, seeing Bonnie out in public, nervous but nonetheless smiling, talking to people, and they both had been proud of Nancy; she had done so well, remembering all her lines, and looking, as he had said to her in the course of backstage congratulations, “Just beautiful, honey–a real Southern belle.” Whereupon Nancy had behaved like one; curtsying in her hoop-skirted costume, she had asked if she might drive into Garden City. The State Theatre was having a special, eleven-thirty, Friday-the-thirteenth “Spook Show,” and all her friends were going. In other circumstances Mr. Clutter would have refused. His laws were laws, and one of them was: Nancy–and Kenyon, too–must be home by ten on week nights, by twelve on Saturdays. But weakened by the genial events of the evening, he had consented. And Nancy had not returned home until almost two. He had heard her come in, and had called to her, for though he was not a man ever really to raise his voice, he had some plain things to say to her, statements that concerned less the lateness of the hour than the youngster who had driven her home–a school basketball hero, Bobby Rupp.
Mr. Clutter liked Bobby, and considered him, for a boy his age, which was seventeen, most dependable and gentlemanly; however, in the three years she had been permitted “dates,” Nancy, popular and pretty as she was, had never gone out with anyone else, and while Mr. Clutter understood that it was the present national adolescent custom to form couples, to “go steady” and wear “engagement rings,” he disapproved, particularly since he had not long ago, by accident, surprised his daughter and the Rupp boy kissing. He had then suggested that Nancy discontinue “seeing so much of Bobby,” advising her that a slow retreat now would hurt less than an abrupt severance later–for, as he reminded her, it was a parting that must eventually take place. The Rupp family were Roman Catholics, the Clutters, Methodist–a fact that should in itself be sufficient to terminate whatever fancies she and this boy might have of some day marrying. Nancy had been reasonable–at any rate, she had not argued–and now, before saying good night, Mr. Clutter secured from her a promise to begin a gradual breaking off with Bobby.“
Truman Capote (30 september 1924 – 25 augustus 1984)
De Nederlandse dichter en schrijver Hendrik Marsman werd geboren op 30 september 1899 in Zeist Zie ook mijn blog van 30 september 2006 en ook mijn blog van 30 september 2007.
Verzet
Toen zei de man: ik ben moe;
vijand, laat van mij af;
ik verweer mij niet meer;
ik lig nog maar wat en wacht af
of ik gehaald word vannacht. –
en de priester: ik breng u den Heer….
maar hij, met een laatsten slag
sloeg het kruisbeeld weg van zijn mond
en krijschte: ga weg –
neem mijn laatst bezit mij niet af:
mìjn zonden gaan mee in mìjn graf.
Ontmoeting in het Donker
Vaag, geheimzinnig en grootsch
gaat de avond over in nacht –
alle grens en gloed wordt gedoofd
en het donker regent als asch.
en ik, dien de roepstem des doods
heeft bezworen als nimmer voorheen
van mijzelven afstand te doen,
en ik, wien de engel verscheen
zonder blinkende rusting of zwaard
zwart en stil aan het eind van de laan,
ik prevelde: waar moet ik heen?
en hij zeide: naar waar ge vandaan
zijt gekomen, en waarom waagt gij het niet?
waarom laat ge mij telkens hier staan,
en doet luid, en alsof ge niet ziet
dat wij eindelijk samen moeten gaan?
– omdat ik u haat en vrees,
– maar gij haat en vreest ook het leven. –
(zoo is het altoos geweest,
ik ben bang voor den dood en bemin niet het leven) –
hij ging, en ik hoor nóg het lied
als een vogel die fluit in een wolk,
maar ik weiger, ik ga nog niet,
o Vlerk in mijn rug, o Dolk. –
Vrouw
Lichaam wentelend al-leven
gedrochtelijk staan wij massaal geheven
tegen den rottend-paarsen hemel van verlangen
hijgende nacht
mijn vale handen tasten even
het slierend kransen van uw blauwe haren
die, gif en scheemring, vachten hemel waren
over al-ruimte, uw gelaat, ivoor ovaal,
waarin uw oogen, spitse spleten, hangen:
en groen signaal.
Hendrik Marsman (30 september 1899 – 21 juni 1940)
De Perzische dichter en soefistisch mysticus Jalal ad-Din Rumi (of Roemi) werd geboren op 30 september 1207 in Balkh. Zie ook mijn blog van 30 september 2007.
Daglicht
De Geliefde is alles, de minnaar slechts een sluier.
De Geliefde is levend, de minnaar een dood ding.
Wanneer Liefde haar kracht gevende zorg onttrekt,
blijft de minnaar achter als een vogel zonder vleugels.
Hoe kan ik wakker en bewust zijn
als het licht van de Geliefde afwezig is?
Liefde wil dat dit Woord
aan het daglicht wordt gebracht.
Vind je de spiegel van het hart dof,
dan is de roest nog niet van haar oppervlak geveegd.
***
Als je bij me bent,
houdt onze liefde me uit de slaap.
Als je niet bij me bent,
kan ik niet slapen van verdriet.
Wonderlijk, twee nachten van wakker liggen –
Maar god, wat een verschil!
Roemi (30 september 1207 – 17 december 1273)
De Joods-Roemeens-Frans-Amerikaanse schrijver Eli Wiesel werd geboren op 30 se
ptember 1928 in Sighet (nu Sighetu Marmaţiei), Roemenië. ook mijn blog van 30 september 2007.
Uit: The Judges
“Outside, the wolves, if there were any, must have been jubilant; they reigned supreme over a doomed world. Razziel pictured a pack of them in full cry, anticipating the delight of falling upon sleeping prey, and that reminded him dimly of the troubling landscape of his youth. Were these the only things that seemed familiar to him, his only points of reference? Was there no face he could have called to mind for reassurance? Yes, there was one: that of an old wise man, wise and mad, mad with love and daring, with thirst for life and knowledge, the ravaged face of Paritus. Whenever Razziel thought about his own past, Paritus always surfaced in his memory.
The storm was violent, driven by the fury, both blind and blinding, of a thousand wounded monsters; when would its howling cease? It seemed as if it were pitilessly bent on uprooting everything, sweeping everything away to a land dominated by white death, and that this would engulf the log cabin in which he sat in this little village hidden away somewhere in the mountains between New York and Boston. Was it the end of the world? The end of a tale whose origins were unknown to Razziel? Was he to die before having met once more with his great protector, his guide, the messenger of his destiny? Surely not; it was just a fantasy, an illusion that arose from the nightmares buried deep in Razziel’s memory, from which he himself had been barred for time beyond measure.
A strange orator roused him from his reverie. Theatrical, with a harsh, emphatic voice, he was delivering a speech as if he were onstage or standing before a gathering of learned men.
“I salute the gods who have guided you to this modest dwelling. Welcome. Warm yourselves, and may our meeting have a significance worthy of us all,” said the man, smiling.”
Eli Wiesel (Sighet, 30 september 1928)
De Nederlandse (gelegenheids-)dichter, (sport)journalist, televisiepresentator en columnist Henk Spaan werd geboren in Heerhugowaard op 30 september 1948. Spaan studeerde Nederlands aan de Universiteit van Amsterdam, maar voltooide zijn studie niet. Tijdens zijn studie was hij redacteur van het studentenweekblad Propria Cures. Hij kreeg eind jaren ’70 landelijke bekendheid toen hij samen met Harry Vermeegen het VARA-radioprogramma ‘Tussen start en finish’ weer leven inblies. Daarna maakten ze samen de televisieprogramma’s ‘Pisa’, ‘Verona’, ‘Nieuwe Koeien’ en ‘Die Twee’. Solo presenteerde hij ‘Studio Spaan’ en ‘Voetballen doe je zo’. Spaan is op dit moment columnist voor het Algemeen Dagblad en Onze Taal. In februari 2008 hield hij, na drieëndertig jaar, op met zijn wekelijkse column in Het Parool omdat hij niet akkoord ging met een verlaging van zijn honorarium.
In 2006 verscheen van hem “De kop van Kuijt en andere gedichten”, een gedichtenbundel ter gelegenheid van het WK–voetbal in Duitsland
Andere tijden
In mijn buurt waar jongens nu
Khalid heten, Mo
Tarek, Youssef en Yassin
En de meisjes Fatima, Rachida, Nadia
Heetten ze ooit Joyce, Daisy of Adinda
De jongens Roy, Reggie en Saïdja.
Voetballen konden die Indo’s en
Gitaar en ukelele spelen
Ik zong de tweede stem
Naar nasi rook het in het trappenhuis
Soms was het buiten vechten
Mijn vader zei: “Nee jongen, jij blijft thuis”.
Als het leuk werd moest ik binnenblijven
Kevers raceten over straat en stoep
Door de lucht vloog een politiepet
Wiebe Holvast in de handboeien
Mijn vader: “Dit soort gasten
Zat vroeger in ’t verzet.
Indische jongens hadden een Kreidler
Een vetkuif en een leren jack
Het is een andere tijd
Als Boulahrouz in zijn Bentley
Door zo’n oude buurt rijdt.
Henk Spaan (Heerhugowaard, 30 september 1948)
De Duitse schrijver, draaiboekauteur en DDR-dissident Jurek Becker werd geboren op 30 september 1937 in Łódź, in Polen. Zijn geboortedatum werd willekeurig uitgekozen. Zijn vader ham hem ouder gemaakt om hem voor deportatie uit het joodse ghetto te beschermen. Becker was waarschijnlijk een paar jaar jonger dan vermeld werd.Toen in 1968 zijn draaiboek Jakob der Lügner werd afgewezen werkte hij het om tot roman. Die verscheen in 1969 en werd in 1974 alsnog verfilmd. In 1973 verscheen zijn tweede roman Irreführung der Behörden en in 1974 werd hij in het presidium van de schrijversbond van de DDR gekozen. In 1975 ontving hij de Nationalpreis der DDR voor literatuur. In 1976 ondertekende Becker met elf andere schrijvers een brief waarin zij protesteerden tegen de „Ausbürgerung“ van Wolf Biermann. Als straf werd hij uit het presidium gezet. Uit protest verliet hij zelf in 1977 de bond omdat deze Reiner Kunze uitsloot. Met toestemming van de DDR-regering verhuisde hij toen naar, omdat zijn boeken in de DDR niet meer werden uitgegeven en zijn filmprojecten werden afgewezen.
Uit: Jakob der Lügner
“Sind Sie denn dabeigewesen?”, fragt Schmidt.
“Nicht die Spur. Aber Kowalski hat mir vorher alles Wort für Wort erklärt.”
“Aber wenn Sie nicht dabeigewesen sind, den Sachverhalt also nur vom Hörensagen kannten, hätten Sie doch gar nicht als Zeuge auftreten dürfen. Woher wollten Sie denn mit Sicherheit wissen, dass Kowalski diesem Herrn das Geld auch tatsächlich zurückgegeben hatte? Er hätte, ich will es ihm nicht unterstellen, aber es wäre immerhin denkbar, Kowalski hätte Sie doch belügen können, damit Sie zu seinen Gunsten aussagen?”
“Das glaube ich nicht”, sagt Jakob ohne langes Nachdenken. “Er hat viele schlechte Seiten, die kennt keiner so gut wie ich, aber ein Lügner ist er nicht. Er hat mir gleich gesagt, dass er Porfir das Geld nicht zurückgegeben hat. Woher hätte er es denn nehmen sollen?”
“Und obwohl Sie das wussten, haben sie vor dem Staatsanwalt ausgesagt, er hätte es in Ihrer Gegenwart zurückgezahlt?”
“Ja, natürlich.”
Jurek Becker (30 september 1937 – 14 maart 1997
