De Duitse dichter en schrijver Karl Otto Mühl werd geboren op 16 februari 1923 in Nürnberg. In 1942 raakt hij in Noord-Afrika in Brits krijgsgevangenschap. Na zijn terugkeer in Duitsland in 1947 haalde3 hij alsnog zijn gymnasiumdiploma. Tot aan zijn pensioen werkte hij daarna, op het laatst als exporteur in de Wuppentaler metaalindustrie. Hoewel hij al in de jaren dertig al schreef duurde het na de oorlog tot 1964 voordat hij de pen weer oppakte. Zijn doorbraak kwam in 1974 met het theaterstuk “Rheinpromenade“. Mühl schrijft ook gedichten, romans, hoorspelen en kinderboeken.
Inmitten der Rätsel
Da ist es wieder,
ragt ungesehen
in mich hinein.
Hört nicht auf Namen,
hat keinen Namen.
Hab, um Gottes Willen,
keinerlei Meinung,
den jedwede Meinung
ist eine Axt.
Wie kühle Sonne
trifft dich dafür
dankbarer Blick
Banger Abend
Ein banger Abend
kommt herein
setzt sich und schweigt.
Der Blick steigt
auf in den Himmel,
kehrt müd zurück.
Du bist allein
auf deiner Bank
hast deine Hände
auf deinen Knien,
denkst an den Vater
und die Mutter.
Niemals hätten sie
fortgehn dürfen.
Karl Otto Mühl (Nürnberg, 16 februari 1923)
De Surinaams-Nederlandse schrijver,columnist, essayist, programmamaker en presentator Anil Ramdas werd geboren in Paramaribo op 16 februari 1958. Hij groeide op in een orthodox-hindostaanse gemeenschap in Nickerie en in de multiculturele hoofdstad Paramaribo. In 1977 vertrok hij naar Amsterdam om sociale geografie te studeren. Tijdens zijn studie verbleef hij onder andere in Bombay en op Curaçao. Hij verrichtte oral history-onderzoek over de invloed van de katholieke kerk en het bedrijfsleven (Shell) op de man-vrouwverhoudingen op Curaçao. In 1986 studeerde hij cum laude af op een theoretische scriptie over de manier waarop mensen heersende ideologieën verwerken in hun levensverhalen. In 1989 werd hij redacteur van De Groene Amsterdammer en in 1990 en 1991 was hij samen met Stephan Sanders verantwoordelijk voor de tweewekelijkse essay-bijlage, die tot doel had een voor Nederland nieuwe vorm van essayistiek te ontwikkelen, waarin de persoonlijke, de journalistieke en de wetenschappelijke observatie met elkaar werden verbonden.Van 1997 tot en met 2000 presenteerde hij samen met Stephan Sanders voor de VPRO het media-programma Het Blauwe Licht, waarin ‘close reading’ van televisieprogramma’s en nieuwsfoto’s werd beoefend. In 1992 verscheen de verhalenbundel De papegaai, de stier en de klimmende bougainvillea. Ook publiceerde hij een Den Uyl-lezing Ethiek als vitaal belang, de novelle Het besluit van Mai, een fotoboek met Fred van Dijk getiteld Een Surinaamse ballade, de verhalenbundel De beroepsherinneraar en andere verhalen en in 2004 Zonder liefde valt best te leven. In 2009 publiceerde hij Paramaribo, de vrolijkste stad in de jungle.
Uit: Paramaribo.De vrolijkste stad in de jungle
“Zo vierde men in Paramaribo nu ineens ook carnaval. Een katholiek feest, in een land waar de meerderheid van christenen bestond uit protestanten, hervormden en leden van de Evangelische Broeder Gemeente, en verder hindoes en moslims, die ook niet zo geneigd waren om op straat de blote billen te schudden. Als excuus werd gebruikt dat er in Paramaribo nu ook veel Brazilianen woonden. De schatting van het percentage Brazilianen in Paramaribo liep uiteen, maar geen enkele kwam boven de tien procent. Waarom zou het carnavalsfeest dan ineens zo groots moeten worden gevierd? Wacht even, we laten geen excuus aan ons voorbijgaan. Er moest wat te dansen zijn.
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de Braziliaanse carnavalsmuziek niet om aan te horen was. En dat was geen kwestie van smaak, maar van de beschikking over trommelvliezen en een normaal verstand. Het was een gestamp en een primitief gegil waarbij je zou willen dat een hogere instantie ingreep, maar niemand greep in, in Paramaribo.’
Anil Ramdas ( Paramaribo op 16 februari 1958)
De Italiaanse schrijver Luigi Meneghello werd geboren op 16 februari 1922 in Malo. Tijdens WO II was hij Italiaans partizaan en verzetsstrijder. Van 1947 tot 2000 woonde hij in Groot Britannië. Bekend werd hij in 1953 door zijn boek „Libera nos a malo“, een mengeling van roman, essay en sociologische studie. Bij critici geldt het als een van de belangrijkste Italiaanse boeken van de 20e eeuw. De autobiografische roman I piccoli maestri beschrijft het Italiaanse verzet en het nieuwe begin na de oorlog. In 1968 werd het boek verfilmd door Daniele Luchetti.
Uit : I piccoli maestri
“Il y avait un mouvement général de révolte, un non absolu. Ils étaient remontés contre la guerre et, confusément, contre le système qui, d’abord, l’avait voulue puis l’avait perdue de façon grotesque, par forfait. Cette réaction concernait non seulement l’effondrement du régime, mais, plus globalement, le monde dans lequel il s’était incarné. Les gens voulaient en finir et recommencer. Tout le monde tâtonnait : il y avait un peu d’antifascisme explicite et motivé (pas beaucoup), un peu de rage contre les Allemands qui cassaient tout, un peu de patriotisme populaire et une bonne dose de l’éternel particularisme italien animé par des intérêts locaux. La phrase récurrente était « Sauvons la ville » (c’est-à-dire surtout les maisons du centre, le pont sur le torrent, les compteurs d’électricité) des probables vengeances des Allemands en déroute. […] Toute initiative, même la plus modeste, contenait un germe de rébellion, et ces germes fleurissaient partout. Les institutions n’existaient plus, nous aurions pu les refaire nous-mêmes, entièrement; il était temps. Partout (au moins chez nous, dans la province de Vicence), le même sentiment collectif était perceptible; c’était l’expérience exaltante d’un vrai mouvement populaire; on sentait la forte puissance des choses spontanées venues d’en bas; on ressentait de la chaleur et l’impression d’être en sécurité dans cette vague de volonté générale.“
Luigi Meneghello (16 februari 1922 – 26 juni 2007)
De Franse schrijver, journalist, pamfletschrijver, kunstcriticus en toneelschrijver Octave Henri Marie Mirbeau werd geboren in Trévières (Calvados) op 16 februari 1848. Mirbeau was een geëngageerde schrijver en een individualistische anarchist. Hij stelde niet alleen de burgerlijke maatschappij en de kapitalistische economie ter discussie, maar ook de heersende ideologie en de traditionele vormen van literatuur die er toe bijdroegen het geweten te sussen en die een bedrieglijk beeld gaven van het maatschappelijk bestaan. Door afstand te nemen van het naturalisme, het academisme en het symbolisme, baande Mirbeau zijn eigen weg tussen impressionisme en expressionisme. Mirbeau geldt als een van de boeiendste en origineelste figuren uit de literatuur van de Belle Epoque.
Uit: Vincent Van Gogh
“Van Gogh était d’origine hollandaise, de la patrie de Rembrandt qu’il semble avoir beaucoup aimé et beaucoup admiré. À un tempérament de cette originalité abondante, de cette fougue, de cet
te sensibilité hyperesthésiée, qui n’admettait comme guide que ses impressions personnelles, si l’on pouvait donner une filiation artistique, on pourrait peut-être dire que Rembrandt fut son ancêtre de prédilection, celui en qui il se sentit mieux revivre. On retrouve dans ses dessins nombreux, non point des ressemblances, mais un culte exaspéré des mêmes formes, une richesse d’invention linéaire pareille. Van Gogh n’a pas toujours la correction ni la sobriété du maître hollandais ; mais il atteint souvent à son éloquence et à sa prodigieuse faculté de rendre la vie. De la façon de sentir de Van Gogh, nous avons une indication très précise et très précieuse : ce sont les copies qu’il exécuta d’après divers tableaux de Rembrandt, de Delacroix, de Millet. Elles sont admirables. Mais ce ne sont pas, à proprement parler, des copies, des exubérantes et grandioses restitutions. Ce sont plutôt des interprétations, par lesquelles le peintre arrive à recréer l’œuvre des autres, à la faire sienne, tout en lui conservant son esprit original et son spécial caractère. Dans le Semeur, de Millet, rendu si
surhumainement beau par Van Gogh, le mouvement s’accentue, la vision s’élargit, la ligne s’amplifie jusqu’à la signification du symbole. Ce qu’il y a de Millet demeure dans la copie ; mais Vincent Van Gogh y a introduit quelque chose à lui, et le tableau prend bientôt un aspect de grandeur nouvelle. Il est bien certain qu’il apportait devant la nature les mêmes habitudes mentales, les mêmes dons supérieurs de création que devant les chefs-d’œuvre de l’art. Il ne pouvait pas oublier sa personnalité, ni la contenir devant n’importe quel spectacle et n’importe quel rêve extérieur. »
Octave Mirbeau (16 februari 1848 – 16 februari 1917)
De Duitse dichter en schrijver Joseph Victor von Scheffel werd geboren op 16 februari 1826 in Karlsruhe. Daar bezocht hij tot 1843 het lyceum. Aansluitend studeerde hij in München, Heidelberg en Berlin rechten. Op een reis naar Italië ontstond het versepos “Der Trompeter von Säckingen”, in 1855 gevolgd door de roman “Ekkehard. Eine Geschichte aus dem 10. Jahrhundert”. Bede teksten vormden het begin van von Scheffels opmars tot de populairste schrijver van het nationaal gezinde nieuwe Duitsland.
Uit: Ekkehard
“Es war vor beinahe tausend Jahren. Die Welt wußte weder von Schießpulver noch von Buchdruckerkunst.
Über dem Hegau lag ein trüber, bleischwerer Himmel, doch war von der Finsternis, die bekanntlich über dem ganzen Mittelalter lastete, im einzelnen nichts wahrzunehmen. Vom Bodensee her wogten die Nebel übers Ries und verdeckten Land und Leute. Auch der Turm vom jungen Gotteshaus Radolfszelle war eingehüllt, aber das Frühglöcklein war lustig durch Dunst und Dampf erklungen, wie das Wort eines verständigen Mannes durch verfinsternden Nebel der Toren.
Es ist ein schönes Stück deutscher Erde, was dort zwischen Schwarzwald und Schwäbischem Meer sich auftut. Wer’s mit einem falschen Gleichnis nicht allzu genau nimmt, mag sich der Worte des DichtersA1 erinnern:
»Das Land der Alemannen mit seiner Berge Schnee,
Mit seinem blauen Auge, dem klaren Bodensee,
Mit seinen gelben Haaren, dem Ährenschmuck der Auen,
Recht wie ein deutsches Antlitz ist solches Land zu schauen.«
– wiewohl die Fortführung dieses Bildes Veranlassung werden könnte, die Hegauer Berge als die Nasen in diesem Antlitz zu preisen.”
Joseph von Scheffel (16 februari 1826 – 9 april 1886)
Getekend door A. v. Werner
De Russische dichter, schrijver, criticus, vertaler en filosoof Vyacheslav Ivanovich Ivanov werd geboren op 16 februari 1866 in Moskou. In Moskou studeerde hij filosofie en geschiedenis. In 1886 vertrok hij naar Berlijn om er Romaans recht en economie te studeren. In deze periode maakte hij diepgaand kennis met het werk van Friedrich Nietzsche, Novalis en Friedrich Hölderlin. Zijn eerste dichtbundel verscheen in 1903 en werd door de kritiek geprezen als een nieuw hoofdstuk in het Russische symbolisme.
Clothed In Beauty
As if chiseled, a fruit-laden branch
Hangs in my garden, asleep – so low…
The trees sleep – and dream? – in moonlight;
And the mystery of their life is near, near…
Even if we cannot grasp it,
The mute language is still intelligible:
They use our beauty to express
How we are one amidst rays and spots of light.
And the tremor of any life’s creation
Reveals itself in a lovely form;
And the variance of different things is sweetened
By shared beauty. Multiply it!
And the world will be like this unstirring garden,
Where everything heeds a harmonious silence:
Both stem and flower yield to the dear Earth;
Both flower and stem listen to the Moon
Vyacheslav Ivanov (16 februari 1866 – 16 juli 1949)
Portret door Konstantin Somov
De Franse dichteres en schrijfster Marie Noël werd geboren op 16 februari 1883 in Auxerre. Zij bleef er haar hele leven wonen. Zij trouwde nooit. Een jeugliefde overleed vroeg, evenals een jongere broer. Ondanks een geloofscrisis bleef zij toch haar leven lang diep katholiek en publiceerde in reglmatige intervallen nieuw werk.
AVRIL
Entrez, Avril la folle
Qui rit entre ses pleurs,
Mais dont le cœur s’envole
Dans le pollen des fleurs.
Entrez ! Sur la pelouse,
Dansez, mois gais, mois purs.
Mais le reste des douze
Est trop vieux ou trop mûr.
Entrez les enfantines
Minutes du matin
Qui tournez argentines
Au fond du vieux jardin.
Sautons dans l’herbe brune
Ou rose avec le vent,
Et sautons dans la lune
Si nous passons devant !
Marie Noël (16 februari 1883 – 23 december 1967)
De Russische schrijver Nikolaj Semjonovitsj Leskov werd geboren in Orjol op 16 februari 1831. Zie ook mijn blog van 16 februari 2007.
Uit: Figura
“Arme kleine Katja! Ich habe sie mit ihrer Mutter unter den Pappeln des Podolinski-Parks gefunden … Ihre Mutter wollte sie dort aussetzen und selbst zu einer feinen Dame als Amme gehn. Da geriet ich in Wut und sagte zu ihr: ‚Bist du denn von Geburt an so schlecht, oder hast du den Verstand verloren? Wie kannst du das eigene Kind verlassen und Herrenkinder mit deiner Milch aufziehn? Wenn sie die Herrin geboren hat, soll sie sie auch selber aufziehn, so hat es Gott gewollt – du aber komm einfach mit mir und nähre dein Kindchen.’
Sie stand auf, wickelte Katja in Lumpen, kam und sagte: ,Ich geh, wohin das Schicksal mich führt.’
Und so leben wir nun, pflügen den Acker und säen, und wenn wir etwas nicht haben, dann beklagen wir uns nicht, denn wir sind schlichte Leute: die Mutter eine Waise, das Töchterchen klein und ich ein geohrfeigter Offizier, der dazu noch keinen Adelsstolz besitzt. Pfui, was für eine verkommene Figur!“
Nikolaj Semjonovitsj Leskov (16 februari 1831 – 5 maart 1895)
Portret door Valentin Serov
De Vlaamse dichter Hubert van Herreweghen werd geboren in Pamel op 16 februari 1920. Zie ook mijn blog van 16 februari 2007 en ook mijn blog van 16 februari 2008.
Twee rozen
Het is november, maar ik heb twee rozen,
ontroerend broze, in een bruinstenen kruik,
nog botten zijn het, maar het groene luik
gaat open onder druk van wat komt blozen.
Het is november, maar ik heb twee rozen,
waarin ik al de weelden van de zomer ruik,
saam met de hovenier, na aarzelen, gekozen,
betoverd vóór een kleine serrestruik,
wijl buiten al wat bloeide lag bevrozen,
de zomer zelf gevangen in een kruik.
Het is november, maar gij hebt twee rozen,
twee kinderen, twee blonde, schuldeloze,
twee botten die gaan open als mijn rozen,
ontroerend broze, in een bruinstenen kruik.
Hubert van Herreweghen (Pamel, 16 februari 1920)
Zie voor onderstaande schrijfster ook mijn blog van 16 februari 2008.
De Duitse schrijfster en journaliste Wiebke Lorenz werd geboren op 16 februari 1972 in Düsseldorf.
