Maand: september 2007

Jeppe Aakjær, Paweł Huelle, Franz Werfel, Hilda Doolittle, George Bataille

De Deense dichter en schrijver Jeppe Aakjær werd geboren in Aakjær bij Skive op 10 september 1866. Veel van zijn werk ging over zijn geboortestreek Jutland. Hij stond bekend om zijn betrokkenheid bij armen en onderdrukten en beschreef hun bescheiden en eenvoudig landelijk bestaan. Op de leeftijd van 20 jaar werd hij naar de gevangenis gestuurd voor het vrijuit spreken over zijn zorgen, waar de lokale regeringsambtenaren niets van moesten hebben.

Aakjærs opmerkelijkste romans zijn onder andere Burgerzoon (1899) en Kinderen van Toorn (1904), die zijn sociale betrokkenheid aantonen. Zijn gedichten, waaronder Liederen van de Rogge (1906) en Heimdal’s avonturen (1924) echter, openbaren zijn hartstocht voor de oogst, de weelderige graangebieden en het eenvoudige leven van burgers en landbouwers. Veel van deze werken werden gebruikt als basis voor liederen door vele Scandanavische componisten van de twintigste eeuw, waaronder Carl Nielsen. Tegenwoordig is het zijn poëzie waarvan hij voornamelijk bekend is.

 

Uit: Die Kinder des Zorns (Vertaald door Erich Holm)

 

“Die Sonne stützte bereits ihr breites Kinn auf die Hügel im Westen und guckte müde und angestrengt zwischen das Laub im Garten des Sølsighofes hinein, wo der Gutsbesitzer Wollesen saß und Ratten fütterte.

Dies war die Lieblingsbeschäftigung des alten Wollesen, die er bei gutem Wetter nie verabsäumte. Er saß auf einem dreibeinigen Stuhl an der Spalierwand. Zwischen den morschen Zahnstümpfen hielt er eine fettige Holzpfeife, und auf den Knien der bläulich schimmernden, verschlissenen Hose ruhte eine schwarze irdene Schüssel.

Die Ratten kamen aus tiefen Löchern unter den grauen Grundsteinen hervor, dort, wo die Schweinekoben an das getünchte Hauptgebäude stießen; der üppige Klettenwald und die Dünste des Schweinestalls bildeten ein Paradies von Stank und Dunkelheit für diese Geschöpfe, und sie betrugen sich denn auch so ungeniert, als wären sie die eigentlichen Herren auf Sølsig und alle anderen Wesen nur ihre aufwartenden Diener. Dreist wagten sie sich bis unter Wollesens gesprungene Holzschuhschnäbel und schnappten mit frecher Schnauze die Brotkrumen auf, die er ihnen aus der irdenen Schüssel zuschleuderte. Mit komischen Kapriolen erhoben sie sich auf den Hinterbeinen und klappsten einander auf das Ohr; wo eine Brotrinde ins Gras niederfiel, entstand ein wahres Getümmel von kleinen, geschmeidigen Tierkörpern, die mit erhobenen Schwänzen sich unter teuflischem Pfeifen herumbalgten, so daß die letzten linden Strahlen der sinkenden Sonne bald quer über die Rücken, bald über die weißen Bäuche hinstreiften.“

 

aakjrjeppe

Jeppe Aakjær (10 september 1866 – 22 april 1930)

 

De Poolse schrijver Paweł Huelle werd geboren op 10 september 1957 in Gdańsk. Na zijn studie literatuurwetenschap daar werkte hij eerst als journalist. Ook was hij docent voor literatuur, filosofie en geschiedenis. Tot het verbod van Solidarność in 1981 werkte hij ook in het perscentrum van de vakbond. Als schrijver vestigde hij zijn naam met de roman Weiser Dawidek. Het boek werd door de Poolse kritiek meteen als meesterwerk gevierd. Het is in vele talen vertaald en werd in 2000 door Wojciech Marczewski verfilmd.

 

Uit: Castorp

 

“Das erste war ein kleiner Streit mit dem Schaffner, auf der Plattform der Straßenbahn Linie 2. Diese schnurrbärtige, nach feuchtem Tuch und Tabak riechende Person fragte – statt dem jungen Passagier, wie dieser es verlangte, eine Fahrkarte nach Langfuhr, das heißt, bis zur Haltestelle im Kastanienweg zu verkaufen – statt dessen also verlangte der Schaffner von Castorp, er solle ihm sagen, in welche Zone er zu fahren gedenke. Das war eine so unerwartete, eine so dumme und unverschämte Forderung, daß der junge Mann mit erhobener Stimme verkündete, er sei nicht von hier und es werde wohl genügen, den Namen der Haltestelle zu nennen, zu der er wolle.
„Sind Sie sich da sicher?“ fragte der Schaffner und verkaufte seine Fahrkarten an die nächsten Passagiere, als sei nichts geschehen, gab das Restgeld heraus und lochte die kleinen rechteckigen Kärtchen den Wünschen entsprechend – „Olivaer Tor“ – „zweimal Polytechnikum“ – „einmal Endstation“ –, was Hans Castorp noch mehr aufbrachte, da dieser demonstrativ unhöfliche Mensch in Uniform nur von ihm die Angabe der Zone verlangte, während er die anderen Fahrgäste freundlich und zuvorkommend behandelte. Die Straßenbahn hielt schon das zweite Mal an, Leute stiegen aus und ein, und Castorp stand unentschlossen mit einer Handvoll Kleingeld da, in dem Bewußtsein, daß er in dieser Situation lächerlich, ja erbärmlich aussah.
„Sie lehnen es also ab, mir eine Fahrkarte zu verkaufen?“ fragte er schließlich so laut, daß man ihn zumindest in den nächsten Reihen hören konnte, „soll ich fahren, ohne zu zahlen?!“
„Am Kastanienweg gibt es keine Haltestelle“, erwiderte der Schaffner ebenso laut, „woher soll ich wissen, wo Sie aussteigen wollen?“
Eine Hitzewelle stieg Castorp zu Kopf. Noch nie war er einer so unverblümten, öffentlich demonstrierten Arroganz zum Opfer gefallen, auf die er, was noch schlimmer war, nicht unmittelbar zu reagieren wußte. Konnte man mit diesem schrecklichen Menschen denn kultiviert umgehen? Das heißt, ihm zunächst mit aller Ehrerbietung erklären, sein Benehmen sei völlig unangemessen, um dann zu den Einzelheiten überzugehen, nämlich denen, die aus Frau Wibbes Brief resultierten, wo schwarz auf weiß geschrieben stand, daß es am Kastanienweg eine Haltestelle gebe? “

 

huelle_pawel

Paweł Huelle (Gdańsk, 10 september 1957)

 

De Oostenrijkse dichter en schrijver Franz Werfel werd op 10 september 1890 gebroen als zoon van een welgestelde koopmans – en fabrikantenfamilie in Praag. Zie ook mijn blog van 10 september 2006.

 

 

Das Bleibende

 

Solang noch der Tatrawind leicht
slowakische Blumen bestreicht,
so lang wirken Mädchen sie ein
in trauliche Buntstickerei’n.

 

Solang noch im bayrischen Wald
die Axt im Morgengraun hallt,
so lang auch der Einsame sitzt,
der Gott und die Heiligen schnitzt.

 

Solang auf ligurischer Fahrt
das Meer seine Fischer gewahrt,
so lang wird am Strand es schaun
die spitzenklöppelnden Fraun.

 

Ihr Völker der Erde, mich rührt
das Bleibende, das ihr vollführt.
Ich selbst, ohne Volk, ohne Land,
stütz’ nun meine Stirn in die Hand.

 

 

Der tote Jugendgefährte

 

Wenn du mir jetzt von fern entgegenkämest

Aus deines Tods ländlichem Aufenthalt,

Ich weiß, dass du den Hut vom Kopfe nähmest,

Zu grüssen einen, der für dich schon alt.

 

Du könntest ja den Herrn nur halb erkennen,

Der sich so sehr verändert im Gesicht.

Ich aber sähe dich in früher Reinheit brennen,

Vom Tode jung bewahrt, du Knabenlicht.

 

Wenn du geruhtest, jäh nicht zu zerfließen

Und deine Hoheit mir nicht zu entziehn,

Vielleicht würde ich nur die Augen schließen,

Vielleicht auch würd ich niederknien.

 

werfel2

Franz Werfel (10 september 1890 – 26 augustus 1945)

 

Zie voor onderstaande schrijvers mijn blog van 10 september 2006.

De Amerikaanse schrijfster Hilda Doolittle werd geboren in Bethlehem, Pennsylvania, op 10 september 10 1886.

De Franse schrijver en filosoof George Bataille werd op 10 september 1897geboren in Billom (Auvergne).

 

 

Hana Androníková, C. O. Jellema, Gaston Cyriel Durnez, Leo Tolstoj, Gentil Th. Antheunis

De Tsjechische schrijfster Hana Androníková werd geboren op 9 september 1967 in Zlín. Na het gymnasium studeerde zij Engels en Tsjechische filologie in Praag. Na haar studie werkte zij eerst als personeelsmanager in Tjechische en buitenlandse bedrijven. Sinds 1999 wijdt zij zich alleen nog aan de literatuur. Voor haar debuut Zvuk slunečních hodin (The sound of the sundial), een beschrijving van het lot van verschillende vrouwen vanaf de holocaust tot de revolutie van 1989 ontving zij diverse prijzen.

 

Werk o.a: Objeti lasky [‘Love’s Sacrifice’], 2005, Heart on a Hook’]. 2002, Ritual [‘The Ritual’], 2006.

 

Uit: The sound of the sundial

“IN DECEMBER 1938 Bata launched a new kind of waterproof shoe on the Indian market. Shop windows displayed metal bowls of water with shoes bobbing in them. “In wet and dry.” It was an immediate hit; the Indians went wild over them. They cost fifteen annas a pair.

In the middle of January my dog, Amon, died. Father said he’d reached that age. I cried a lot; he’d been in the family since before I was born. I missed him terribly. Then, in February 2939 a letter arrived from Aunt Regina that changed our life completely: Erik, Lily, and little Irma have emigrated. They’re in England at the moment. Lily has some relatives there, but I don’t know where they’ll end up. Mother fell ill soon after; it’s become clear she’d actually been ill for a long time. There’s no hope. The doctors say she has a month left, maybe two. I’ve taken time off because it would be hard for Father to look after her. They talk about you all the time. I think life’s playing games with us. Just as Father seemed to have pulled round after his stroke last year, everything has begun to slide back again. You’d hardly recognize them. “RAQUEL, TRY TO UNDERSTAND. We can’t go back!”

“My mother is dying.”

“I know. I know it’s hard, but we can’t go back now.”

“I have to go back! I owe it to her.”

“Raquel–“

“I haven’t seen her since you and I have been together.”

His throat tightened.

“There’s going to be a war. It’s–suicide.”

“I have to go home.”

He could hear the despair in his own voice, which failed him. He couldn’t swallow. He was putting his foot out to stop a moving train. “Raquel–“

“If you won’t come with me, I’m going alone!”

“You can’t do that.”

“I will!”

She shot out of her chair and slammed the door behind her.

He felt suffocated. The stifling heat surrounded him. He remained sitting in the garden till dusk and listened to the evening ritual of the parched earth. Thousands of leaves in the tops of the banyan trees, like naked hearts with sharp tips, prepared to defend their own vulnerability. The cicadas brought darkness and the clamor of night invaded his life.

I MADE MY FAREWELLS. To India. To Kavita. To her embraces, songs, and incantations. To the people with…”

andronikova
Hana Androníková (Zlín, 9 september 1967)

 

 

De Nederlandse dichter, essayist en germanist C. O, Jellema werd geboren op 9 september 1936 in Groningen.

Zie ook mijn blog van 8 juni 2007 en mijn blog van 9 september 2006.

 

Droomtijd

 

Is het van wezens het hoogste verlangen
aan te komen in oorsprong? Vogels
trekken weg van hun broedplaats, zuidwaarts,
zo ook zoeken onze gedachten
zonniger streken, zwermen uit langs
verre wegen. – Een ziel is ontruiming
echter, woordloos, aan beelden ontspringt zij,
maar of zij mij is, niet zal ik dat weten,
hier niet, maar nooit ook? Zo denk ik me vlinder. 

 

Drijfjacht 

Plat op de rug zijn lange lepeloren,
gedoken in de vore lag de haas,
en ik, terwijl ik naderbij kwam, deed,
mijn taak van drijver dus verzakend, of
hij niet gezien werd, niet zijn ogen puilend
van angst, blikloos alsof niet mij hij waarnam,
niet achter mij de wijde vrijheid, maar
een niets in zich, een gat waar hij voor lag,
te diep, te breed om nog te durven springen.
Toen, met een stap van mij aan hem voorbij,
in een seconde was hij weg – me wendend
(verwensing uit de slootwal, doch geen schot)
zag ik hem rennend naar de horizon,
al haast een stip op wit bevroren klei.

Hoe zal zijn einde zijn geweest? In wijn
gestoofd, onder een auto of gewoon
van ouderdom tussen de koude voren –
wanneer in ’t voorjaar op het veld voor huis
de hazen buitelen, denk ik aan hem:
hoe angst een plotselinge kracht kan zijn
die je bevrijdt tot in je kloppend hart.
Misschien zal, als het gat dat groeit in mij
te diep, te breed wordt om te kunnen springen,
bij god, een haas mijn voorspraak zijn (want ook
een dier dat angst kent heeft een ziel die wordt
verlost), al was het maar doordat die morgen
mij heugt, die ene stap, en dat instinct
waarmee bestaan zich redt op eigen kracht.

In lood

 

Het paard, je weet niet anders, mist een been.

En wat een zebra tussen schapen doet?

De boer draagt zie je een uitheemse hoed.

Nu pas. Nu wat eens leefde de schoorsteen-

 

mantel behoedt. Miniatuur. Maar een

voor een bij name. Dood kinderspeelgoed

voor wie ’t niet ziet: elk dier, vergroot, begroet

een kleine boer die zich volwassen scheen.

 

Je weet niet anders – was hij echt soms groter?

Misschien wordt men nooit wat men vroeger was:

begrepen. Dingen denken. Eens vooral.

 

Je bracht je moeder melk. Ik maak er boter

van, zei ze, voor de winter als het gras

bevroren, grond hard, jouw koeien op stal. 

 

Cor_Jellema
C. O. Jellema (9 september 1936 – 19 maart 2003)

 

 

De Vlaamse schrijver, dichter en journalist Gaston Cyriel Durnez werd geboren in Wervik, West-Vlaanderen, op 9 september 1928 als zevende zoon in een arbeidersgezin met elf kinderen. Na basisonderwijs in de St.-Martinusschool te Asse, Brabant, volgde hij twee jaar Praktische Handelsschool in Koekelberg. H!j was een jaar werkzaam als typist. Sinds 1 mei 1945 was hij journalist bij De Nieuwe Standaard (titel later veranderd in De Nieuwe Gids) – ’t Vrije Volksblad – Het Nieuws van den Dag. Vanaf 1 maart 1953 was hij redacteur bij De Standaard – Het Nieuwsblad, waar hij o.m. redactiechef van Het Nieuwsblad, hoofd van de algemene nieuwsdienst en adjunct-rubriekleider Cultuur van De Standaard is geweest. Zijn loopbaan bij deze persgroep werd gedurende drie jaar onderbroken (1966-1969), waarin hij redacteur van de Nederlandse krantengroep Brabant Pers en van het Vlaamse dagblad Het Volk, tevens literair adviseur van uitgeverij Van In, is geweest. Daarna werd hij opnieuw redacteur bij De Standaard tot aan zijn pensionering in 1992. Hij bleef columnist voor dezelfde krant van 1992 tot 1999. Sinds 1999 is hij columnist van de weekbladen De Bond en Tertio. Hij was buitendien bedrijvig als tekstschrijver voor radiocabaret, als tv-medewerker (panellid voor taalspelletjes, literair interviewer) en filmscenarist  (“De Witte van Sichem”).

 

De Veerpuid

 

Ik weet nog hoe moeder vertelde 

dat eenmaal een straatarme puid

een veerpont had op de Schelde.

Een holleblok was zijn schuit.

Hij telde veel trouwe klanten.

Elkeen die geen zwemvliezen had,

als boeren en andere passanten,

bracht hij in zijn klomp over ’t nat.

En ’s winters als ’t hard had gevroren,

dan zette de veerman niet stop.

Dan lei hij, met hulp van zijn veervrouw,

zijn klomp vlug twee ijzers op.

Zo schoof hij dan met zijn klanten,

al zingende over het ijs

van linker naar rechterkant en

hij toondichte zelf zijn wijs.

Maar eens zijn boosaardige mensen

gaan werken aan weerszij de vliet,

Zij legden een brug te Temse,

en ’t holleblokveer moest failliet.

De kikker verging van mizerie

en stierf zonder veel tam-tam.

Er bleef van hem niets meer over,

van ’t veerpont nog honderd gram

 

 

GastonDurnez
Gaston Durnez (Wervik, 9 september 1928)

 

 

De Russische schrijver Leo Tolstoj werd geboren op 9 september 1828 op het landgoed Jasnaja Poljana, in de buurt van Toela. Zie ook mijn blog van 9 september 2006.

 

Uit: Die Kreutzersonate

 

“Die Ausschweifung beruht nicht auf irgend etwas Physischem – physische Unanständigkeit ist bei weitem noch keine Ausschweifung; die Ausschweifung, die eigentliche, wahre Ausschweifung besteht gerade darin, dass der Mann sich von jeglicher moralischen Beziehung zu der Frau, mit der er in physischen Verkehr tritt, für frei hält. Und eben diese Selbstbefreiung rechnete ich mir sogar zum Verdienst an. Ich erinnere mich, welche Qual es mir bereitete, als ich einstmals einer Frau, die sich mir wahrscheinlich aus Liebe hingegeben hatte, kein Geld hatte geben können, und wie ich mich erst beruhigte, als ich ihr eine gewisse Summe übersandt und damit zu verstehen gegeben hatte, dass ich mich nunmehr ihr gegenüber in keiner Weise für moralisch gebunden erachtete …”

(…)

“Es schien mir an jenem Abend, dass sie alles, alles verstehe, was ich fühlte und dachte. In Wirklichkeit lag nichts weiter vor, als dass die englische Robe und die Locken ihr ausnehmend gut zu Gesichte standen und dass, nachdem ich den Tag in ihrer traulichen Nähe verbracht hatte, ich den Wunsch nach einer noch intimeren Traulichkeit hegte.”

 

tolstoi_lev
Leo Tolstoj (9 september 1828 – 20 november 1910)

 

De Vlaamse dichter en componist Gentil Theodoor Antheunis werd geboren te Oudenaarde op 9 september 1840. Zie ook mijn blog van 9 september 2006.

Eik en Bloem

Het onweer heeft zoo fel geloeid;

Met kleur en geur en glans getooid,

Prijkt nog de bloem in ’t veld;

Verbrijzeld als een dorre stok,

Maar niet ontworteld door den schok,

Ligt de eike neêrgeveld.

 

Hij siddert nog de kloeke boom,

Hij siddert nog, maar niet van schroom;

De dood maakt hem niet bang;

En stervend schudt hij ’t groene hoofd;

Terwijl zijn stemme reeds verdooft,

Zingt hij zijn laatsten zang:

 

‘O Gij, die ik ontluiken zag,

In zoelen wind en zonnelach,

O kind der zoete Lent’!

O Bloeme, o lief en dartel kind,

‘k Heb u zoo lang, zoo teêr bemind;

En gij hebt mij miskend!

 

‘k Heb trillend, over u gebukt,

Tot in mijn diepste merg verrukt,

U slapend daar aanschouwd;

En ’s morgens, als de zonne klom,

Heb ik voor u, als scherm, alom

Mijn breede kruin ontvouwd.

 

‘k Zong u zoo menig liefdelied,

En ik, de sterke, beefde als riet

Als ik u luist’ren zag;

En juichend dan en koen en stout,

Klonk sterker over veld en woud

Mijn lied, den ganschen dag.

 

Maar neen, gij lief en dartel kind!

U trof wel in den zoelen wind

Het woord, maar niet de zin;

En onder mijne ruige schors,

Verteerde en smolt, hoe jong en forsch,

Mijn hart in ’t vuur der min.

 

En wagg’lend staarde ik hooploos heên;

Mijn moed bezweek, mijn kracht verdween;

’t Orkaan, zoo lang getart,

Schoot hoonend toe – ik plofte neêr…

Nu zingt u de eike nimmermeer,

O Bloeme zonder hart.’

 

Hij zwijgt en sterft… geen rouwklacht schalt;

En langzaam ’t avondduister valt,

Dat woud en veld bedekt.

De bronne ruischt zoo zacht, zoo zacht;

De bloeme sluimert heel den nacht,

Tot dat de zon haar wekt.

 

 

Antheunis
Gentil Th. Antheunis  (9 september 1840 – 5 augustus 1907) 

Ludovico Ariosto, Grace Metalious, Frederic Mistral, Eduard Mörike, Siegfried Sassoon, Clemens Brentano, Wilhelm Raabe

De Italiaanse dichter, toneelschrijver Ludovico Ariosto werd geboren in Reggio Emilia op 8 september 1474.  De ‘Orlando Furioso’ is na de ‘Divina Commedia’ van Dante en de ‘Canzoniere’ van Petrarca het meest invloedrijke boek van de klassieke Italiaanse literatuur. De eerste versie ervan verscheen in 1516, de derde, herziene en uitgebreide versie in 1532. In de eeuw daarop was het boek een bestseller en werd het vele malen herdrukt. Schrijvers als Shakespeare, Cervantes, Byron, Poesjkin en Calvino hebben zich door Ariosto laten inspireren. Casanova had altijd een zakuitgaafje van het boek bij zich, zelfs in de Venetiaanse gevangenis. Het uit ruim 4800 achtregelige strofen bestaande epos is als het ware een vervolg op het twaalfde-eeuwse ‘Chanson de Roland’ en de Middelnederlandse ‘Roman van de vier heemskinderen’, maar speelt niet, zoals andere ridderromans, alleen in de Middeleeuwen. Ariosto springt op levendige wijze heen en weer in de tijd en schrijft ook over de gebeurtenissen van zijn eigen tijdperk, over dichters, schrijvers en beeldend kunstenaars, over oorlogen, over de duivelse uitvinding van het buskruit, over de wijze waarop de mens in de Renaissance over het universum dacht, over de grote ontdekkingsreizen, ja, zelfs over een reis naar de maan.

Uit: Orlando Furioso

 

Erster Gesang.

1.

Von Frauen fing ich euch, von Rittern und von Schlachten,
Von Edelfitte, von der Liebe Glück und Qual,
Von Thaten, die erstaunen machten,
Zur Zeit, als Mauren ohne Zahl,
Bewaffnet durch die Wuth, die Agramant durchglühte,
Auf Gallien den wilden Sturm gethan,
Zu rächen den erschlagnen Trojan
An Kaiser Karls verwüstetem Gebiete.

2.

Auch will ich euch von Roland Dinge melden,
Die man in Reim und Prosa nie gehört,
Wie Liebe den verständigsten der Helden
In einen Rasenden und Thoren umgekehrt –
Wenn die, die mir dasselbe Schicksal zugetheilet,
Die unermüdet, Tag vor Tag
An meinem dünnen Witze feilet,
Mir anders soviel läßt, daß ich es enden mag.

3.

Empfange, schöne Zierde meiner Zeiten,
Was Ehrfurcht dir und Liebe weihten,
Glorreicher Sproß des herrlichen Alcid,
Laß deinen Diener mit Gedichten
Dir, Hippolyt, die große Schuld entrichten,
Dein Nahme ziere dieses Lied,
Verachte nicht die kleine Gabe,
Ich gebe alles, was ich habe.

 

ariosto

Ludovico Ariosto (8 september 1474 – 6 juli 1533)

 

De Amerikaanse schrijfster Grace Metalious werd geboren in Manchester, New Hampshire, op 8 september 1924. Metalious schreef onder meer de boeken “Peyton Place” en “Return to Peyton Place”. Deze vormden de basis voor de eerste Amerikaanse soap. Haar volledige naam is Marie Grace DeRepentigny, maar dit wijzigde toen zij met George Metalious trouwde als teenager. Buiten de boeken over Peyton Place heeft ze niet veel succes gehad, had ruzie met de inkomstenbelasting over te laag gerapporteerde inkomsten, en ze overleed aan een alcoholvergiftiging van de lever – slechts 39 jaar oud.

 

Uit: Peyton Place

 

“Selena’s hands tightened on the fire tongs which she had not put down after fixing the fire.

“Don’t come near me, Pa,” she said, and fear and revulsion made her choke on her words.

“Still a little wildcat, ain’t ya, honey?” said Lucas softly. “Ain’t had a man around since I left who could tame ya. I can see that.” He walked closer to her, until he was standing directly in front of her. “Be nice to me, honey,” he said in the old whining voice she remembered so well. “Be good to me. It ain’t like I was your real pa. There ain’t nothin’ wrong in you bein’ good to me.” He put his big hands on her shoulders. “Be nice to me, honey. It’s been a long time.” Selena threw back her head and spit square in his face. “You dirty old bastard,” she said, her voice furiously low. “Take your crummy hands off me.”

Lucas raised one hand and wiped her spittle away. “Little wildcat, ain’t ya,” he said, smiling his smile. “I’ll fix ya. Same’s I used to fix you long ago. Comere.”

And then Selena realized that she was fighting for her life. In his efforts to subdue her, Lucas’ hands had fastened about her throat and she began to feel the lightheadedness which comes with the lack of sufficient air.

“Little bitch,” he spat as her knee came up to hit him in the groin. “I’ll fix ya!”

His face was congested with blood as he reached for her again, and in the quick second before his hands could touch her she brought the fire tongs around with both her hands and smashed them with all her strength against the side of his head. He fell to the floor at once, almost at her feet, and in fear lest he gather his strength to stand up, Selena brought the tongs down again and again on his head. Blood gushed up in a fountain and bathed her face.”

 

grace

Grace Metalious (8 september 1924 –  25 februari 1964)

 

De Franse dichter en schrijver Frederic (Frédéric) Mistral werd geboren op 8 september 1830 in Maillane, een dorp gelegen ten noorden van de stad Arles in zuid-Frankrijk. Hij is misschien wel de bekendste auteur van de moderne Occitaanse letterkunde. Hij schreef zijn werk in het Provençaals, een Occitaans dialect. In 1854 behoorde hij tot de oprichters, van de “Félibrige”, een vereniging van schrijvers en dichters met als doel de bevordering van de Provençaalse taal en culturele identiteit. Ook een van zijn vrienden, Alphonse Daudet, trad toe tot dit genootschap. In 1859 verschijnt het lange gedicht Mireio (Mireille) waar hij vele jaren aan heeft gewerkt. In 1904 ontving Mistral de Nobelprijs voor literatuur.

 


Coupe Sainte
Provençaux, voici la coupe
Qui nous vient des Catalans
Tour à tour buvons ensemble
Le vin pur de notre cru.

Coupe sainte
Et débordante
Verse à pleins bords
verse à flots
Les enthousiasmes
Et l’énergie des forts !

D’un ancien peuple fier et libre
Nous sommes peut-être la fin ;
Et, si les Félibres tombent
Tombera notre nation.

D’une race qui regerme
Peut-être somme nous les premiers jets ;
De la patrie, peut-être, nous sommes
Les piliers et les chefs.

Verse nous les espérances
et les rêves de la jeunesse,
Le souvenir du passé
Et la foi dans l’an qui vient.

Verse nous la connaissance
Du Vrai comme du Beau,
Et les hautes jouissances
Qui se rient de la tombe.

Verse nous la Poésie
Pour chanter tout ce qui vit,
Car c’est elle l’ambroisie
Qui transforme l’homme en Dieu.

Pour la gloire du pays
Vous enfin nos complices
catalans, de loin, ô frères,
Tous ensemble, communions !

 

Mistral

Frederic Mistral ( 8 september 1830 – 25 maart 1914)

 

De Duitse dichter en schrijver Eduard Mörike werd geboren op 8 september 1804 in Ludwigsberg. Zie ook zie ook mijn blog van 8 september 2006.

Auf eine Christblume

I

Tochter des Walds, du Lilienverwandte,
So lang von mir gesuchte, unbekannte,
Im fremden Kirchhof, oed und winterlich,
Zum erstenmal, o schoene, find ich dich!

Von welcher Hand gepflegt du hier erbluehtest,
Ich weiss es nicht, noch wessen Grab du huetest;
Ist es ein juengling, so geschah ihm Heil,
Ists eine Jungfrau, lieblich fiel ihr Teil.

Im naechtgen Hain, von Schneelicht ueberbreitet,
Wo fromm das Reh an dir vorueberweidet,
Bei der Kapelle, am kristallnen Teich,
Dort sucht ich deiner Heimat Zauberreich.

Schoen bist du, Kind des Mondes, nicht der Sonne;
Dir waere toedlich andrer Blumen Wonne,
Dich naehrt, den keuschen Leib voll Reif und Duft,
Himmlischer Kaelte balsamsuesse Luft.

In deines Busens goldner Fuelle gruendet
Ein Wohlgeruch, der sich nur kaum verkuendet;
So duftete, beruehrt von Engelshand,
Der benedeiten Mutter Brautgewand.

Dich wuerden, mahnend an das heilge Leiden,
Fuenf Purpurtropfen schoen und einzig kleiden:
Doch kindlich zierst du, um die Weihnachtszeit,
Lichtgruen mit einem Hauch dein weisses Kleid.

Der Elfe, der in mitternaechtger Stunde
Zum Tanze geht im lichterhellen Grunde,
Vor deiner mystischen Glorie steht er scheu
Neugierig still von fern und huscht vorbei.

 

II

 

Im Winterboden schlaeft, ein Blume
nkeim,
Der Schmetterling, der einst um Busch und Huegel
In Fruehlingsnaechten wiegt den samtnen Fluegel;
Nie soll er kosten deinen Honigseim.

Wer aber weiss, ob nicht sein zarter Geist,
Wenn jede Zier des Sommers hingesunken,
Dereinst, von deinem leisen Dufte trunken,
Mir unsichtbar, dich bluehende umkreist?

 

eduard_moerike

Eduard Mörike (8 september 1804 – 4 juni 1875)

 

De Engelse dichter Siegfried Sassoon werd geboren op 8 september 1886 in Brenchley, Kent. Zie ook mijn blog van 8 september 2006.

 

 

The Redeemer

(from The Old Huntsman)

 

DARKNESS: the rain sluiced down; the mire was deep;

It was past twelve on a mid-winter night,

When peaceful folk in beds lay snug asleep;

There, with much work to do before the light,

We lugged our clay-sucked boots as best we might

Along the trench; sometimes a bullet sang,

And droning shells burst with a hollow bang;

We were soaked, chilled and wretched, every one;

Darkness; the distant wink of a huge gun.

 

I turned in the black ditch, loathing the storm;

A rocket fizzed and burned with blanching flare,

And lit the face of what had been a form

Floundering in mirk. He stood before me there;

I say that He was Christ; stiff in the glare,

And leaning forward from His burdening task,

Both arms supporting it; His eyes on mine

Stared from the woeful head that seemed a mask

Of mortal pain in Hell’s unholy shine.

 

No thorny crown, only a woollen cap

He wore–an English soldier, white and strong,

Who loved his time like any simple chap,

Good days of work and sport and homely song;

Now he has learned that nights are very long,

And dawn a watching of the windowed sky.

But to the end, unjudging, he’ll endure

Horror and pain, not uncontent to die

 

That Lancaster on Lune may stand secure.

He faced me, reeling in his weariness,

Shouldering his load of planks, so hard to bear.

I say that He was Christ, who wrought to bless

All groping things with freedom bright as air,

And with His mercy washed and made them fair.

Then the flame sank, and all grew black as pitch,

While we began to struggle along the ditch;

And someone flung his burden in the muck,

Mumbling: ‘O Christ Almighty, now I’m stuck!’

 

Sassoon

Siegfried Sassoon (8 september 1886 – 1 september 1967)

 

Voor onderstaande schrijvers zie ook mijn blog van 8 september 2006.

 

De Duitse dichter en schrijver Clemens Brentano werd geboren op 8 september 1778 in Ehrenbreitstein.

 

De Duitse schrijver Wilhelm Raabe werd op 8 september 1831 in Eschershausen geboren.

 

Jenny Aloni, Willem Bilderdijk

De Duits – Israëlische dichteres en schrijfster Jenny Aloni (eig. Jenny Rosenbaum werd geboren op 7 september 1917 in Paderborn. In november 1939 kwam zij met een uit joodse kinderen en jongeren bestaand transport via Triëst aan in Palestina. Daar studeerde zij aan de Hebreeuwse universiteit en verdiende ze haar brood met huishoudelijk werk. In 1942 meldde zij zich bij de joodse brigade van het Britse leger. In 1946 nezocht zij een school voor sociaal werk. Ook verbleef zij in dat jaar in  München en Parijs om „Displaced Persons“ te helpen bij terugkeer naar hun vaderland of met hun emigratie naar Palestina. In 1948 trouwe Jenny Rosenbaum met Esra Aloni. Oas in 1955 bezocht Jenny Aloni weer voor het eerst sinds 1935 haar geboortestad. Sinds 1957 leefde de familie Aloni in Ganei Yehuda bij Tel Aviv. Aloni schreef ook na haar emigratie voornamelijk in het Duits. Haar werk bestaat uit gedichten, romans, verhalen en dagboeken. Het is sterk autobiografisch van inslag. Aan de ene kant beschrijft het de eerste jaren van het Derde Rijk, later – in Palestina – ontstannd teksten over het nieuwe vaderland en de joodse identiteit.

Oh, Jerusalem

Oh, Jerusalem in den Bergen,
ruhende Karawane
kamelhöckriger Hügel,
heilige Stadt des Friedens,
immer wieder entweiht,
immer wieder umkämpft,
mit Gassen der Bitt- und Bußgänger;
gepflastert mit Patronenhülsen
und Scherben zerbrochener Hoffnungen,
mit Kirchen, Moscheen und Synagogen
neben Spelunken
der Haschisch- und Opiumraucher,
neben Klöstern und Häusern der Freude,
neben fensterlosen Läden,
in denen sie Weihrauch und
Blut gefärbte Teppiche verkaufen.
Wollen Sie eine Kerze, reines Wachs?
Wollen Sie Haschisch, beste Qualität?
Wollen Sie Anteil am Jenseits,
garantiert echt?
Wollen Sie die Freude einer Nacht?
Auch eine Stunde wäre möglich.
Versichern Sie Ihr Seelenheil.
Lassen Sie uns für Sie beten,
preiswert, für nur dreißig Dollar.
Priester mit Käppchen auf Tonsur,
Rabbi mit Käppchen über Schläfenlocken,
Mulla mit rotem Fez.
Lastträger und Würdenträger.
Kutten züchtiger Nonnen
neben nacktem Fleisch
entblößter Arme
und entblößter Blicke.
Kerzen krümmen sich
und träufeln Wachs
in offene Mäuler
von Mosaiklöwen.
Du hast sie zertreten,
die wächsernen Bitten
der alten Frauen
mit den in schwarzes Tuch
gebundenen Köpfen.
Du hast die letzte Hoffnung
aus den Gesichtern gewischt.
Du hast die Zettel in den Ritzen
der Klagemauer zerrissen.
Bettler sammeln Tränen
in verbeulten Tassen,
versprechen Anteil
an künftigem Leben,
Auferstehung aus den Gräbern
am Ölberg,
Aufsteigen zum Himmel
wie Elias, Jesus und Mohammed.
Münzen fallen in blecherne Schalen
aus jungen und alten Händen.
Aber die Mädchen und Burschen
mit den blinkenden Augen
und gebräunten Füßen
in Zehsandalen
verweigern lachend
erbetene Gabe.
Was kümmern sie morgen und Jenseits?
Vor vergitterter Luke
über dem Kidrontal,
über Oliven und Absaloms Grab,
über Geröll und dem Garten Gethsemane
weben Spinnen ihr Netz.

 

 

aloni_jenny

Jenny Aloni (7 september 1917 – 30 september 1993)

 

 

De Nederlandse dichter en schrijver Willem Bilderdijk werd geboren op 7 september 1756 in Amsterdam. Zie ook mijn blog van 7 september 2006.

 

Tijdverveling

(Op gegeven rijmklanken.)

Zeg my wat is tijdvervelen
Waar zoo menig over klaagt? —
Wel u die ’t onwetend vraagt!
t Is een pijnlijk zelfonstelen,
’t Slimste spook dat iemand plaagt.

’t Is een ziekte, niet te heelen
By die ze eenmaal met zich draagt
Zweep, die elk in ’t ronde jaagt,
In gedurig zielverkwelen;
Adder, die de rust verknaagt: —

Vrucht van leêge bekkeneelen
Nooit van ’t spinrach uitgeraagd,
Als, voor ’t zelfgevoel vertsaagd,
’t Hart aan bloote schimtafreelen
Welzijn en vertrouwen waagt: —

Onbestemd verlangen-telen
Als de ziel zich-zelv mishaagt,
Van verholen lust belaagd,
Wreevlig om zijn lotbedeelen;
Nevel, waar geen licht by daagt.

’t Is Verbeeldings woelig spelen,
(Maar, door werkloosheid vertraagd,)
Zonder dat haar poging slaagt,
Als zy ’t leed wel zoekt te streelen,
Maar geen kwelling van ons vaagt.

Zalig, god, in Uw gareelen,
(Gy, die in ons lot voorzaagt!)
Als Gy onze zwakheid schraagt,
En naar ’t Edelst der Juweelen
’t Zich mistroostend hart vergraagt!

Bilderdijk

Willem Bilderdijk (7 september 1756 – 18 december 1831)

Jessica Durlacher, Jennifer Egan, Carmen Laforet, Julien Green

De Nederlandse schrijfster Jessica Durlacher werd geboren in Amsterdam op 6 september 1961. Durlacher is getrouwd met schrijver Leon de Winter. Jessica Durlacher was, voordat ze debuteerde als schrijfster, criticus en columniste. Zij stelde verschillende literaire bloemlezingen samen en maakte deel uit van de redactie van het tijdschrift De Held. Haar vader is de auteur G.L. Durlacher (1928-1996), die een indrukwekkend autobiografisch oeuvre schreef over zijn herinneringen aan de holocaust. Voor haar romandebuut kreeg Jessica Durlacher de Debutantenprijs en Het Gouden Ezelsoor, ook werd het genomineerd voor de NS Publieksprijs. Ook verscheen het boek in het Duits en werd genomineerd voor de Literatuurprijs Nordrhein/Westfalen. Haar tweede roman De dochter, waarvan in Nederland rond de 175.000 exemplaren zijn verkocht, werd vertaald in Duitsland, Zweden en Italië.

 Uit: Emoticon (2004)

 

“Gelijktijdig stonden ze op, alsof de verandering van licht een teken was geweest, en begonnen langzaam en voorzichtig, als om elkaar niet te laten schrikken, net zoals vroeger in de richting van de trap naar de bovenverdieping te lopen. Boven kwamen ze langs oude, moderne schilderijen. Ester, die voorop liep, hield als vanzelf stil bij een vuilwit doek waar praktisch niets opstond dan wat uitsteeksels en marginale kleurverschillen. Achter zich hoorde ze Lola’s voetstappen eveneens tot stilstand komen. Ze hoorden elkaar ademen – dat was even het enige wat er bestond. Ester draaide zich om naar Lola. ‘We zijn slechte goede vrienden, Lo’, zei ze. ‘Ik wens je zoveel geluk als je maar dragen kan.’ Lola lachte niet. ‘Dat is best veel, geloof ik,’ zei ze. Heel even kneep ze in Esters arm. Er was genoeg gepraat. Wat nu verzwegen was, zou altijd ongezegd blijven.”

 

 

jessica durlacher

Jessica Durlacher (Amsterdam, 6 september 1961)

De Amerikaanse schrijfster Jennifer Egan werd geboren in Chicago op 6 september 1962.Ze studeerde af aan San Francisco University High School voordat ze naar de Universiteit van Pennsylvania en St John’s College ging. Egan is auteur van drie romans, The Keep, The Invisible Circus en Look at Me, dat finalist van voor de National Book Award, en een collectie van korte verhalen, Emerald City. Haar meest recente boek, The Keep (2006), ontving gunstige recensies van The New York Times Book Review. Ze heeft ook fictie gepubliceerd in The New Yorker, Harper’s Magazine, Zoetrope: All-Story en in Ploughshares.

 

Uit: Look at Me

 

“After the accident, I became less visible. I don’t mean in the obvious sense that I went to fewer parties and retreated from general view. Or not just that. I mean that after the accident, I became more difficult to see.

In my memory, the accident has acquired a harsh, dazzling beauty: white sunlight, a slow loop through space like being on the Tilt-A-Whirl (always a favorite of mine), feeling my body move faster than, and counter to, the vehicle containing it. Then a bright, splintering crack as I burst through the windshield into the open air, bloody and frightened and uncomprehending.

The truth is that I don’t remember anything. The accident happened at night during an August downpour on a deserted stretch of highway through corn and soybean fields, a few miles outside Rockford, Illinois, my hometown. I hit the brakes and my face collided with the windshield, knocking me out instantly. Thus I was spared the adventure of my car veering off the tollway into a cornfield, rolling several times, bursting into flame and ultimately exploding. The air bags didn’t inflate; I could sue, of course, but since I wasn’t wearing my seatbelt, it’s probably a good thing they didn’t inflate, or I might have been decapitated, adding injury to insult, you might say. The shatterproof windshield did indeed hold fast upon its impact with my head, so although I broke virtually every bone in my face, I have almost no visible scars.”

 

egan

Jennifer Egan (Chicago, 6 september 1962)

 

Voor onderstaande schrijvers zie ook mijn blog van 6 september 2006.

 

De Frans – Amerikaanse schrijver Julien Green werd geboren op 6 september 1900 in Parijs.

De Spaanse schrijfster Carmen Laforet werd geboren op 6 september 1921 in Barcelona.

Christoph Wieland, Margaretha Ferguson, Heimito von Doderer, Peter Winnen, Jos Vandeloo

De Duitse dichter en schrijver Christoph Martin Wieland werd geboren in Oberholzheim op 5 september 1733. Wieland werd streng piëtistisch opgevoed; hij leerde Latijn en ging in 1747 op internaat in Magdeburg. In 1749 verbleef hij een jaar in Erfurt, maar hij keerde in 1750 naar Zwaben terug, alwaar hij zich met zijn nicht, Sophie Gutermann, verloofde. Dit zou hem er voor het eerst toe hebben aangezet, gedichten te schrijven. Vervolgens studeerde hij nog twee jaar recht in Tübingen: tijdens die periode begon hij een grote productiviteit aan de dag te leggen. Hij schreef epen en oden, veelal in hexameters, duidelijk door de Messias van Klopstock beïnvloed. Deze gedichten wekten de interesse van Johann Jakob Bodmer: in 1752 nodigde Bodmer Wieland bij hem in Zürich uit. Rond 1760 kwam een drastische ommekeer in de opvattingen van Wieland, niet in het minst doordat hij geïnteresseerd raakte in de roman en de ‘lichte’ kunstvormen van het Rococo. Vanaf 1762 begon hij de stukken van Shakespeare naar het Duits te vertalen. In 1774 publiceerde hij, in afleveringen, de satire Die Abderiten, eine sehr wahrscheinliche Geschichte, die pas in 1780 voltooid was en in 1781 compleet gepubliceerd werd. Het is een ironische schildering van de antieke stadsstaat Abder, een provinciaal, kleinburgerlijk en geborneerd staatje, dat bevolkt wordt door dwaze, lichtgelovige mensen die hun eigen domheid niet inzien. De receptie van Wieland is sinds de Romantiek zeer slecht geweest. Pas na de WO II is zijn ironische gave gerehabiliteerd; men begrijpt hem nu als een belangrijk, pan-Europees exponent van een stroming waartoe ook Sterne behoorde en als de enige Duitse Rococo-auteur van betekenis.

Uit: Das Hexameron von Rosenhain

 

“Ein junger Mann, der, statt seines wahren Namens, einstweilen von Falkenberg heißen mag, wurde auf einer Reise nach W. durch einen Zufall in dem kleinen Marktflecken Erlebach aufgehalten. Glücklicherweise für ihn traf sich’s, daß der jährliche Markt, der eben an diesem Tage gehalten wurde, dem unbedeutenden Orte eine ziemliche Lebhaftigkeit gab, zumal die schöne Jahreszeit und das günstigste Wetter eine Menge Personen allerlei Standes und Gewerbes aus der ganzen Gegend herbeigezogen hatte. Falkenberg liebte diese Art von Volksfesten, wo ihm, unter allen Rollen, so dabei gespielt werden, die des bloßen Zuschauers die unterhaltendste deuchte. Er befand sich gerade in der heitern Unbefangenheit und Leerheit, worin man bereit ist, sich, wie Tristram Shandy, sogar mit einem Esel in ein Gespräch einzulassen oder den Bewegungen einer Schnecke zuzusehen. In dieser Stimmung war er eine gute Weile von einer Bude zur andern herumgeschlendert und hatte die Bemerkungen, wozu ihm das Glücksrad, der Marktschreier, der Marmottenjunge und die um sie her schwärmenden Volksgruppen Gelegenheit gaben, ziemlich bald erschöpft, als er in der Tür eines Kramladens eine junge Frauensperson gewahr wurde, deren Gestalt und Gesichtsbildung einen so auffallenden Abstich von den Gestalten und Gesichtern des sich hinzudrängenden Gesindels machte, daß er dem Verlangen nicht widerstehen konnte, sich näher mit ihr bekannt zu machen. Ihrem sehr einfachen Anzug nach, und weil er sie mit vieler Munterkeit beschäftigt sah, allerlei Waren, die ihr in Päckchen und Schachteln herabgelangt wurden, auf den Ladentisch auszulegen, glaubte er nicht zu irren, wenn er sie, trotz ihrer vornehmen Miene und der Grazie, die alle ihre Bewegungen begleitete, für die Eigentümerin des Kramladens ansah. Er näherte sich dem Tisch, und nachdem er sie, ohne Zutun seines Willens, mit mehr Ehrerbietung gegrüßt hatte, als eine Person ihres Standes von seinesgleichen erwarten konnte, wollte er die Bekanntschaft damit anfangen, daß er sich durch Einkauf einiger ihm sehr überflüssiger Artikel in Gunst bei ihr setzte, und erkundigte sich, im Ton eines Käufers, der nicht lange zu feilschen gesonnen ist, nach dem Preise.”

 

wieland

Christoph Wieland (5 september 1733 – 20 januari 1813)

 

Zie voor onderstaande schrijvers mijn blog van 5 september 2006.

De Belgische schrijver Jos Vandeloo werd geboren op 5 september 1925 in Zonhoven, Belgisch-Limburg.

De Nederlandse schrijver Peter Winnen werd geboren op 5 september 1957 in Ysselsteyn.

 

Franz Carl Heimito von Doderer werd geboren op 5 september 1896 in Weidlingau, Oostenrijk.

De Nederlandse prozaschrijfster Margaretha Ferguson wered geboren op 5 september 1920 in Arnhem.

 

Richard Wright, Antonin Artaud, François René de Chateaubriand, Constantijn Huygens, Helga Ruebsamen

De Amerikaanse schrijver Richard Nathaniel Wright werd geboren in Roxie, Mississippi op 4 september 1908. In 1937 ging hij naar New York, waar hij uitgever van het communistische blad Daily Workers werd. In 1938 verscheen zijn eerste boek Uncle Tom’s Children, een bundel verhalen over rascisme in de zuidelijke staten. In 1939 trouwde Wright met de blanke danseres Dhimah Rose Meadman; in 1940 ging het paar echter weer uit elkaar. In dat jaar verscheen ook de roman Native Son – in een verminkte versie. Scenes over de sexuele fantasie van de zwarte hoofdpersoon Bigger Thomas over blanke vrouwen werden pas in een nieuwe oplage in 1993 gedrukt. Het boek was wel de eerste bestseller van een afro-amerikaanse schrijver. Binnen drie weken werden er meer dan tweehonderdduizend exemplaren van gedrukt. In 1941 werd een toneelversie van Native Son uitgevoerd in de regie van Orson Welles.

Uit: Uncle Tom’s Children

 

“My first lesson in how to live as a Negro came when I was quite small. We were living in Arkansas. Our house stood behind the railroad tracks. Its skimpy yard was paved with black cinders. Nothing green ever grew in that yard. The only touch of green we could see was far away, beyond the tracks, over where the white folks lived. But cinders were good enough for me and I never missed the green growing things. And, anyhow, cinders were fine weapons. You could always have a nice hot war with huge black cinders. AH you had to do was crouch behind the brick pillars of a house with your hands full of gritty ammunition. And the first woolly black head you saw pop out from behind another row of pillars was your target. You triedyour very best to knock it off. It was great fun.

I never fully realized the appalling disadvantages of a cinder environment till one day the gang to which I belonged found itself engaged in a war with the white boys who lived beyond the tracks. As usual we laid down our cinder barrage, thinking that this would wipe the white boys out. But they replied with a steady bombardment of broken bottles. We doubled our cinder barrage, but they hid behind trees, hedges, and the sloping embankments of their lawns. Having no such fortifications, we retreated to the brick pillars of our homes. During the retreat a broken milk bottle caught me behind the ear, opening a deep gash which bled profusely. The sight of blood pouring over my face completely demoralized our ranks. My fellow-combatants left me standing paralyzed in the center of the yard, and scurried for their homes. A kind neighbor saw me and rushed me to a doctor, who took three stitches in my neck.”

 

Wright

 

Richard Wright, (4 september 1908 – 28 november 1960)

 

Zie voor onderstaande schrijvers mijn blog van 4 september 2006.

 

De Franse schrijver Antonin Artaud werd geboren op 4 september 1896 in Marseille.

 

De Franse schrijver François René de Chateaubriand werd geboren op 4 september 1768 in Saint Malo.

 

De Nederlandse schrijver Constantijn Huygens werd geboren op 4 september 1596 in Den Haag.

 

De Nederlandse schrijfster Helga Ruebsamen is op 4 september 1934 geboren in Batavia, in Nederlands lndië.

 

Alison Lurie, Sergej Dovlatov

De Amerikaanse schrijfster en literatuurwetenschapster Alison Lurie werd geboren op 3 september 1926 in Chicago, Illinois. Haar jeugd bracht zij door in White Plains. Zij bezocht het Radcliffe College in Cambridge (Massachusetts) waar zij in 1947 een graad haalde in Engels en geschiedenis. In 1948 trouwde zij met Jonathan Peale Bisshop met wie ze drie zonen kreeg. In 1985 kwam het tot een scheiding. Al gedurende haar jaren als huisvrouw publiceerde zij haar eerste romans. Zij werkte van 1969 tot 1998 als docente, en later als hoogleraar en buitengewoon hoogleraar voor Amerikaanse literatuur aan de Cornell University in Ithaca (New York). Tegenwoordig is zij getrouwd met de schrijver Edward Hower. Voor Foreign Affairs kreeg zij in 1984 de Pulitzer prijs.

Uit: Foreign Affairs

 

“As I walked by myself

And talked to myself,

Myself said unto me,

Look to thyself,

Take care of thyself,

For nobody cares for thee.

Old Song

On a cold blowy February day a woman is boarding the ten a.m. flight to London, followed by an invisible dog. The woman’s name is Virginia Miner: she is fifty-four years old, small, plain, and unmarried—the sort of person that no one ever notices, though she is an Ivy League college professor who has published several books and has a well-established reputation in the expanding field of children’s literature.

The dog that is trailing Vinnie, visible only to her imagination, is her familiar demon or demon familiar, known to her privately as Fido and representing self-pity. She visualizes him as a medium-sized dirty-white long-haired mutt, mainly Welsh terrier: sometimes trailing her silently, at other times whining and panting and nipping at her heels; when bolder, dashing round in circles trying to trip her up, or at least get her to stoop down so that he may rush at her, knock her to the ground, and cover her with sloppy kisses. Vinnie knows very well that Fido wants to get onto the plane with her, but she hopes to leave him behind, as she has successfully done on other trips abroad. Recent events, however, and the projected length of her stay, make this unlikely.

Vinnie is leaving today for six months in England on a foundation grant. There, under her professional name of V. A. Miner, she will continue her study of the folk-rhymes of schoolchildren. She has made this journey a number of times, and through a process of trial and error reduced its expense and discomfort to a minimum. She always chooses a daytime charter flight, preferring those on which no films are shown. If she could afford it, she would pay the regular fare so as to avoid boarding delays (she has already stood in various lines for nearly an hour); but that would be foolishly extravagant. Her grant is small, and she will have to watch expenses carefully as it is.

 

 

lurie

Alison Lurie (Chigaco, 3 september 1926)

 

De Russische schrijver Sergej Dovlatov werd geboren op 3 september 1941 in Ufa, in het zuiden van Rusland.Hij schreef voornamelijk (vaak autobiografische) korte verhalen en romans. Hij vervulde zijn militaire dienstplicht in een Goelag gevangenenkamp, waarover hij later een roman zou schrijven. Hij begon zijn carrière als schrijver in de jaren ’60. Hij leidde het leven van een bohémien, vol drankmisbruik en vechtpartijen. Zie ook mijn blog van 3 september 2006.

 

Uit: THE SUITCASE

 

”The jacket really was old. If Soviet posters are to be believed, the unemployed in America wear jackets like that.

”Cherkasova looked at me strangely and said, ’that jacket belonged to Fernand Leger. He was about your size.’
”I repeated in amazement, ‘Leger? The Leger?’

” ‘Once we were very close. Then I was friends with his widow. I told her about you. Nadya went into the closet, took out the jacket, and handed it to me. She said that Fernand asked her to befriend all kinds of riffraff.’ ”

 

 

dovlatov2

Sergej Dovlatov (3 september 1941 – 24 augustus 1990)
Cover

Johan Daisne, Joseph Roth, Paul Bourget, Willem de Mérode

De Belgische schrijver Johan Daisne werd op 2 september 1912 in Gent geboren als Hermanus Thiery. Zie ook mijn blog van 2 september 2006.  

Biecht

 

“O zoet mysterie van de biecht!We staken zo vol angst en spoken,we zaten zo geklemd, gebroken,en zie, nauw hebben we gesproken:een rookje blauwt, een witte vogel vliegt! We waren in het slik geraakt -een kind zoekt altijd vreemde spelen -voor vreemden moeten we ’t verhelen,maar één kan alles met ons delen:o Moeder, jij hebt ons weer schoongemaakt! Jij hebt de vogelziel gered,de klem gebroken, ’t hart doen spreken,de wraakfantomen weggestreken,de wijsheid zachtjes laten preken,je tussen onze Heer en ons gezet – o zoet mysterie, Moeder-van-m’n-biecht!    

 

Daisne

Johan Daisne (2 september 1912 – 9 augustus 1978)

 

De Oostenrijks – Hongaarse schrijver en journalist Joseph Roth werd geboren op 2 september 1894 in Brody in Galicië. Zie ook mijn blog van 2 september 2006.  

 

Uit: The Wandering Jews 

 

“The Eastern Jew in his homeland knows nothing of the social injustice of the West; nothing of the habitual bias that governs the actions, decisions, and opinions of the average Western European; nothing of the narrowness of the Western perspective, jagged with factory smokestacks and framed by power plants; nothing of the sheer hatred that, like a life-prolonging (though lethal) drug, is so powerful that it is tended like a sort of Eternal Flame, at which these selfish people and nations warm themselves. The Eastern Jew looks to the West with a longing that it really doesn’t merit. To the Eastern Jew, the West signifies freedom, justice, civilization, and the possibility to work and develop his talents. The West exports engineers, automobiles, books, and poems to the East. It sends propaganda soaps and hygiene, useful and elevating things, all of them beguiling and come-hitherish to the East. To the Eastern Jew, Germany, for example, remains the land of Goethe and Schiller, of the German poets, with whom every keen Jewish youth is far more conversant than our own swastika’d secondary school pupils. I
n the course of the War the Eastern Jew was lucky enough to come across the general who issued a high-sounding proclamation to the Polish Yids—drafted for him by his press department—not that other general who never read a single work of literature but managed to lose the war, just the same.”

   

Roth

Joseph Roth (2 september 1894 – 27 mei 1939)

 

 De Franse schrijver Paul Charles Joseph Bourget werd geboren op 2 september 1852 in Amiens. Nadat hij korte tijd als huisleraar had gewerkt werd hij journalist en begon hij gedichten en essays te schrijven. In de jaren tachtig van de negentiende eeuw ontwikkelde hij zich meer en meer tot een romancier die zich bewust afzette tegen het naturalisme a la Goncourt en Zola en zich richtte op een mondain-conservatief, katholiek, monarchistisch, nationalistisch, burgerlijk en vooral ook vrouwelijk publiek. Daarbij was hij tot aan WO I uiterst succesvol. Zijn doorbraak als schrijver kwam voor Bourget met de essaybundel Essais de psychologie moderne uit 1883.

 Uit: Physiologie de l’amour moderne

 

  «Tout jeune, je ne lui ai connu que des maîtresses utiles, et qu’il lâchait–avec une légèreté!–comme le pied quitte une marche d’escalier pour se poser sur une autre. Voilà un homme

dont j’envie le coeur. Une fois riche, il s’est marié dans les mêmes principes, à une femme laide comme la vertu, mais qui lui représentait quatre millions de plus et un parentage de choix. Et il l’a réduite en servitude avec les formes les plus courtoises, d’une manière si absolue que c’en est beau de travail. C’est une des rares maisons où je me plaise. Je m’y sens vengé de mes lâchetés devant le sexe. Aussi le dîner se passa-t-il pour moi sans trop de mélancolie, à voir l’esclave aux quatre millions, assise en face de son maître et seigneur, et médusée par lui, du regard, comme une négresse, dont elle a la bouche, par son négrier. Nous étions seize à table, en me comptant. Mais à quoi bon nommer ces personnages, figurants de la coterie dont je fais un peu partie? Toujours les mêmes, comme les soldats dans les pièces militaires, ils s’asseyent tous les soirs dans les mêmes maisons, devant le même dîner, pour dire les mêmes paroles. Il s’en trouve, de ces coteries, cinquante à Paris, chacune avec ses anecdotes, ses préjugés, ses exclusions. Et les anecdotes ne sont pas trop sottes ni les préjugés trop étroits. Car c’est encore une des naïves fatuités répandues parmi les gens de lettres que la croyance à la bêtise des gens du monde. C’est comme de prétendre que leurs dîners sont mauvais et que leur luxe sent le parvenu. Nous avons changé tout cela.» 

 

Bourget

Paul Bourget (2 september 1852 – 25 december 1935)

 

De Nederlandse dichter en schrijver Willem de Mérode (pseudoniem van Willem Eduard Keuning) werd op 2 september 1887 geboren in Spijk. Zie ook mijn blog van 21 maart 2006.

  De Gedroomde Zoon –

 

O droom, die in een slapeloozen nacht
Verschenen zijt voor wakkre brandende oogen.
Gij naamt uit mij vorm en bestaansvermogen.
‘k Heb u verwekt en smartlijk voortgebracht.

Eindelijk zie ik, bang, de late pracht
Van uw gelaat, o zoon, mij toegebogen:
Trillende wimpers over tintlende oogen,
Zoo warm en diep en donker als de nacht.

Er moet veel eenzaamheid en lijden komen,
Eer wij ons troosten mogen met de droomen,
Die als een lichten uit ons molm ontstaan.

Wij liggen machtloos in het rustig duister,
En, moede, zien wij moedig naar den luister
Die uit ons opglanst …, maar wij zijn vergaan.     

 

merode2

Willem de Mérode (2 september 1887 – 22 mei 1939)

Blaise Cendrars, W. F. Hermans, Hubert Lampo, Peter Adolphsen

De Franstalige, Zwitserse dichter en schrijver Blaise Cendrars werd geboren op 1 september 1887 in La Chaux-de-Fonds, Neuchâtel. Hij maakte vele reizen, de hele wereld over en bezocht o.a. Rusland en China. Hij leidde het leven van een avonturier totdat hij in Bern medicijnen en filosofie ging studeren. In 1910 ging hij voor het eerst naar Parijs waar hij kennis maakte met mensen als met Guillaume Apollinaire, Marc Chagall, Robert en Sonia Delaunay, Fernand Léger, Amedeo Modigliani. Vanaf 1950 woonde Cendrars permanent in Parijs. Zijn gehele werk omvat zo’n veertig delen.

Trouées

 

Echappées sur la mer
Chutes d’eau
Arbres chevelus moussus
Lourdes feuilles caoutchoutées luisantes
Un vernis de soleil
Une chaleur bien astiquée
Reluisance
Je n’écoute plus la conversation animée de mes amis qui se partagent les nouvelles que j’ai apportées de Paris
Des deux côtés du train toute proche ou alors de l’autre côté de la vallée lointaine
La forêt est là et me regarde et m’inquiète et m’attire comme le masque d’une momie
Je regarde
Pas l’ombre d’un œil

 

 

 

Couchers de soleil

Tout le monde parle des couchers de soleil
Tous les voyageurs sont d’accord pour parler des cou-
chers de soleil dans les parages
Il y a plein de bouquins où l’on ne décrit que les couchers
de soleil
Les couchers de soleil des tropiques
Oui c’est vrai c’est splendide
Mais je préfère de beaucoup les levers de soleil
L’aube
Je n’en rate pas une
Je suis toujours sur le pont
A poils
Et je suis toujours le seul à les admirer
Mais je ne vais pas décrire les aubes
Je vais les garder pour moi seul

 

cendrars

Blaise Cendrars (1 september 1887 – 21 januari 1961)

 

De Nederlandse schrijver Willem Frederik Hermans werd geboren op 1 september 1921 in Amsterdam. Zie ook mijn blog van 1 september 2006.

 

Uit: Nooit meer slapen

 

“Een van de oorzaken waardoor de meeste leesboeken altijd over dezelfde dingen handelen, is de bezorgdheid van de auteurs dat iedereen zal kunnen begrijpen waar het over gaat. Vaktermen zijn uit den boze. Hele categorieën van bezigheden en beroepen zijn nooit in een roman beschreven, omdat het zonder vaktermen onmogelijk zou zijn de werkelijkheid te benaderen. Van andere beroepen: politie, dokters, cowboys, zeelui, spionnen, bestaan alleen de karikaturen die corresponderen met de waanvoorstellingen van de leken voor wie de lectuur is bestemd.”

 

(…)

 

“Al vind ik dan geen meteoorkrater, ik kan niet beweren dat ik helemaal niets vind, al heeft wat ik vind met geologie niets te maken, al is het helemaal niet onder te brengen in de wetenschappen van aarde of kosmos. In geen enkele wetenschap voorlopig. Hier is sprake van een geval door Wittgenstein beschreven, waarin de manier waarop iemand ertoe gekomen is iets te begrijpen, verdwijnt in datgene dat hij begrepen heeft. Alsof je zou zeggen: dat heb ik begrepen nadat ik sterke koffie had gedronken. Maar de koffie heeft niets te maken met wat ik begrepen heb.”

 

wf_hermans

W. F. Hermans (1 september 1921 – 27 april 1995)

 

De Belgische schrijver Hubert Lampo werd geboren op 1 september 1920 geboren in Het Kiel, Antwerpen. Zie ook mijn blog van 1 september 2006.

 

 

Uit: De verdwaalde carnavalsvierder

 

‘Ik dacht aan het jodenmopje met de langste baard dat ik ken… Schrik maar niet, het wordt geen parabel… Het mopje over Mozes die er zijn vrouw van verdenkt hem met Sam te bedriegen. Let op de originele keuze van de namen. Zijn buurman, een slimme goj, geeft hem de raad ongemerkt de twee te volgen. Nee, zoals beloofd maak ik er geen verhaaltje van, het is te stom… Enfin, het komt hierop neer dat hij zijn mooie Rachel in een stil laantje van het Stadspark in Samuels armen ziet vallen, hen volgt tot bij hun geheime pied à terre, op zijn tenen in het donker mee de trap op sluipt, hen door het sleutelgat beloert terwijl zij zich uitkleden…’

‘De arme stakker,’ zei Miranda, ‘en verder…?’

‘Inderdaad, de arme stakker! Hij is zijn ganse leven met zijn twijfel blijven zitten. Op dat moment deed Sam het licht uit.’

hubert lampo

Hubert Lampo (1 september 1920 – 12 juli 2006)

 

De Deense schrijver Peter Adolphsen werd geboren op 1 september 1972 in Århus en groeide op in Aalborg, Wenen en Greenbay, Wisconsin. In Århus bezocht ij de toneelschool en in Kopenhagen de schrijversschool. Hij woonde enkele jaren in Spanje en studeerde daar filologie. Adolphsen debuteerde in 1991 als dichter in een door Poul Borum uitgegeven bloemlezing. Bekend werd hij door twee bundels verhalen (Små Historier), die in 1996 en 2000 verschenen. Van invloed op zijn werk zijn Kafka en de filmer Lars von Trier.

 

 Uit: Brummstein (Vertaald door Hanns Grössel)

 

“Josef ließ sich mit einem dumpfen Geräusch auf den schlammigen Boden fallen, das er nur spürte, nicht hörte. Während seine mit den Gehörorganen verbundenen Neuronen in ihren Ausgangszustand zurückfanden, versuchte er, sich die Töne einzuprägen, die sich in seinem Kopf im Kreise drehten. Er versuchte mitzusingen, obwohl er nicht hören konnte, dass er es tat. Als die Heultöne allmählich verebbten und sein Gehör zurückkehrte, beschloss er, niemand von dem wummernden Felsen zu erzählen. Vorläufig. Mit dem Geologenhammer schlug er ein Stück von dem Felsen ab. Ein Echo rikoschettierte ins Dunkel hinaus. Vorsichtig hielt er das Felsstück ans Ohr; es brummte nicht, zitterte aber ganz leicht, wie er im gleichen Moment bemerkte. Er steckte das rätselhafte Ding in die Tasche.”

“Das wurde aber Zeit”, war Betscharts einziger Kommentar, als Josef kurz darauf zurückkehrte. “Ich habe gesehen, was ich wollte”, sagte Josef, und ohne noch groß miteinander zu sprechen, legten sie den langen Weg aus dem Hölloch hinaus zurück, rechneten die vereinbarten acht Schweizerfranken ab und gingen jeder seines Weges. Zurück im Hôtel des Grottes, legte Josef das walnussgroße grauschwarze Felsstück auf den Nachttisch und schlief ein. Etwas später kam Andrea von einem Spaziergang im Bödmerenwald zurück, sank auf den Bettrand nieder, bemerkte den Stein auf dem Nachttisch, nahm ihn in die Hand und spürte ein seltsames Kitzeln in den Fingerspitzen.”

 

peter_adolphsen

Peter Adolphsen (Århus, 1 september 1972)