Egyd Gstättner, Eve Ensler, Friedrich Dieckmann, Claire Castillon, Raymond Carver, Jamaica Kincaid

De Oostenrijkse schrijver en essayist Egyd Gstättner werd geboren op 25 mei 1962 in Klagenfurt. Zie ook alle tags voor Egyd Gstättner op dit blog.

Uit: Absturz aus dem Himmel

„Eigentlich wollte ich – literarisch gerade wieder einmal frei geworden, was ein nervlich strapaziöser und auf Dauer wenigstens mir unausstehlicher Zustand ist – die Geschichte eines mündigen Staatsbürgers schreiben, der nach einem langen Wahlkampf in der Wahlzelle plötzlich von einer akuten Unentschiedenheit gepackt wird.
Denn er hält alle Parolen und Versprechungen und Gesichter aller Kandidaten aller Parteien gegeneinander und weiß partout nicht, in welchen Kreis er sein Kreuz machen könnte: eine Prosa übrigens, die deutliche autobiografische Züge enthalten soll; immerhin sagt eine meiner wenigen Literaturtheorien, dass meine Existenz von Haus aus derart dramatisch ist, dass ich keine andere benötige und nichts erfinden muss. Ich muss nur Ordnung schaffen.
Ich kann von meinem Leben leben. Weil er trotz der dringlichen Aufforderungen der Wahlhelfer der Parteien die Wahlzelle stundenlang nicht wieder verlässt mit der Begründung, eine solche Wahl sei eine heikle Angelegenheit und die gründlichste und genaueste Überlegung daher ein unerlässlicher Sachzwang, ungeachtet des sicher stimmigen Einwands, dass zunehmende Gründlichkeit und Genauigkeit dieser Überlegung eine daran anschließende Entscheidung für einen der Spitzenkandidaten, denen von der Meinungsforschung seriöse Gewinnchancen zugebilligt werden, keineswegs vereinfache, sondern im Gegenteil erschwere und verunmögliche, wird bald nicht nur die Warteschlange außerhalb der Wahlzelle, sondern auch das Fernsehen und damit das gesamte Bundesgebiet auf den Wähler aufmerksam, denn der Fernsehmoderator muss der am Höhepunkt der Hochspannung befindlichen Bevölkerung eingestehen, dass die für siebzehn Uhr angekündigte Hochrechnung, die das für das politische Leben der nächsten Jahre oder gar Jahrzehnte so richtungweisende und bedeutsame und mit einem Wort entscheidende Endergebnis der Wahlen erfahrungsgemäß mit verblüffender Exaktheit vorwegnimmt, nicht ausgestrahlt werden könne, obwohl sie natürlich bereits vorliege, aber erst veröffentlicht werden dürfe, sobald das letzte Wahllokal geschlossen habe.“

Egyd Gstättner (Klagenfurt, 25 mei 1962)

Lees verder “Egyd Gstättner, Eve Ensler, Friedrich Dieckmann, Claire Castillon, Raymond Carver, Jamaica Kincaid” →

Robert Ludlum, Theodore Roethke, Georges Bordonove, W. P. Kinsella, Max von der Grün, John Gregory Dunne

De Amerikaanse schrijver Robert Ludlum werd geboren in New York op 25 mei 1927. Zie ook alle tags voor Robert Ludlum op dit blog.

Uit: The Janson Directive

“N. Indian Ocean, 250 miles east of Sri Lanka
Northwestern Anura
The night was oppressive, the air at body temperature and almost motionless. Earlier in the evening there had been light, cooling rains, but now everything seemed to radiate heat, even the silvery half-moon, its countenance brushed with the occasional wisps of cloud. The jungle itself seemed to exhale the hot, moist breath of a predator lying in wait.
Shyam shifted restlessly in his canvas chair. It was, he knew, a fairly ordinary night on the island of Anura for this time of year: early in the monsoon season, the air was always heavy with a sense of foreboding. Yet only the ever attentive mosquitoes disturbed the quiet. At half past one in the morning, Shyam reckoned he had been on checkpoint duty for four and a half hours. In that time, precisely seven motorists had come their way. The checkpoint consisted of two parallel lines of barbed-wire frames–“knife rests”–set up eighty feet apart on the road, to either side of the search and administration area. Shyam and Arjun were the two sentries on forward duty, and they sat in front of the wooden roadside booth. A pair of backups was supposedly on duty on the other side of the hill, but the hours of silence from them suggested that they were dozing, along with the men in the makeshift barracks a few hundred feet down the road. For all the dire warnings of their superiors, these had been days and nights of unrelieved boredom. The northwestern province of Kenna was sparsely populated in the best of times, and these were not the best of times.
Now, drifting in with the breeze, as faint as a distant insect drone, came the sound of a gunned motor.
Shyam slowly got to his feet. The sound was growing closer.
“Arjun,” he called out in a singsong tone. “Ar-jun. Car coming.”
Arjun lolled his head in a circle, working out a crick in his neck. “At this hour?” He rubbed his eyes. The humidity made the sweat lie heavily on his skin, like mineral oil.

Robert Ludlum (25 mei 1927 – 12 maart 2001)

Lees verder “Robert Ludlum, Theodore Roethke, Georges Bordonove, W. P. Kinsella, Max von der Grün, John Gregory Dunne” →

Ralph Waldo Emerson, Rosario Castellanos, Alain Grandbois, Naim Frashëri, Edward Bulwer-Lytton

De Amerikaanse dichter, schrijver, filosoof en essayist Ralph Waldo Emerson werd geboren in Boston, Massachusetts op 25 mei 1803. Zie ook alle tags voor Ralph Waldo Emerson op dit blog.

My Garden

If I could put my woods in song
And tell what’s there enjoyed,
All men would to my gardens throng,
And leave the cities void.

In my plot no tulips blow,–
Snow-loving pines and oaks instead;
And rank the savage maples grow
From Spring’s faint flush to Autumn red.

My garden is a forest ledge
Which older forests bound;
The banks slope down to the blue lake-edge,
Then plunge to depths profound.

Here once the Deluge ploughed,
Laid the terraces, one by one;
Ebbing later whence it flowed,
They bleach and dry in the sun.

The sowers made haste to depart,–
The wind and the birds which sowed it;
Not for fame, nor by rules of art,
Planted these, and tempests flowed it.

Waters that wash my garden-side
Play not in Nature’s lawful web,
They heed not moon or solar tide,–
Five years elapse from flood to ebb.

Hither hasted, in old time, Jove,
And every god,–none did refuse;
And be sure at last came Love,
And after Love, the Muse.

Keen ears can catch a syllable,
As if one spake to another,
In the hemlocks tall, untamable,
And what the whispering grasses smother.

Æolian harps in the pine
Ring with the song of the Fates;
Infant Bacchus in the vine,–
Far distant yet his chorus waits.

Canst thou copy in verse one chime
Of the wood-bell’s peal and cry,
Write in a book the morning’s prime,
Or match with words that tender sky?

Wonderful verse of the gods,
Of one import, of varied tone;
They chant the bliss of their abodes
To man imprisoned in his own.

Ever the words of the gods resound;
But the porches of man’s ear
Seldom in this low life’s round
Are unsealed, that he may hear.

Wandering voices in the air
And murmurs in the wold
Speak what I cannot declare,
Yet cannot all withhold.

When the shadow fell on the lake,
The whirlwind in ripples wrote
Air-bells of fortune that shine and break,
And omens above thought.

But the meanings cleave to the lake,
Cannot be carried in book or urn;
Go thy ways now, come later back,
On waves and hedges still they burn.

These the fates of men forecast,
Of better men than live to-day;
If who can read them comes at last
He will spell in the sculpture,’Stay.

Ralph Waldo Emerson (25 mei 1803 – 27 april 1882)

Lees verder “Ralph Waldo Emerson, Rosario Castellanos, Alain Grandbois, Naim Frashëri, Edward Bulwer-Lytton” →

Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne

Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.

Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem ‘de man die sneller schrijft dan God kan lezen’. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: “Kind van stad en land” (1936), “Meneer Visser’s hellevaart” (1936), “Ierse nachten” (1946), “De toekomst de religie” (1947), “Pastorale 1943” (1948), “De koperen tuin” (1950), “Ivoren wachters” (1951), “Essays in duodecimo” (1952) en “Het genadeschot” (1964).

Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle “Gefallen”. Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond – hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar – besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de ‘Duitse ziel’ in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull

De Nederlandse dichter Jakobus Cornelis Bloem werd geboren op 10 mei 1887 in Oudshoorn. Bloem stamde uit een stijlvolle, patricische familie. Op 12 mei 1921 verscheen eindelijk Het verlangen, vooral dank zij de krachtdadige hulp van zijn vriend Jan van Krimpen, die ook de typografie verzorgde In 1925 ontmoette Bloem de 19-jarige Clara Eggink. Het volgende jaar trouwden zij. Vrijwel tegelijk met de geboorte van hun zoon Wim op 8 september 1927 werd Bloem ontslagen bij de NRC. In mei 1928 werd Bloem benoemd tot griffier aan het kantongerecht De Lemmer, uit welk ‘Friesch Cayenne’ hij in 1931 werd overgeplaatst naar Breukelen. Afgezien van kleine opflakkeringen in 1924/25 en 1929 (samen vijf verzen), duurde het tot 1930 voor hij weer ‘aan de schrijverij’ raakte. Dit resulteerde in het jaar daarop in de bundel Media vita. Tussen 1934 en 1937, maar vooral in dat laatste jaar, schreef Bloem de verzen die uitkwamen als De nederlaag. Zijn Verzamelde gedichten verschenen in 1947, al spoedig enige malen herdrukt, en daarmee kwam eindelijk ook de officiële erkenning van zijn dichterschap: Constantijn Huygens-prijs (1949), P.C. Hooftprijs (1952), en ten slotte de grote Prijs der Nederlandse Letteren (1965). Na een langdurige ziekte die hem volstrekt hulpbehoevend maakte, overleed Bloem op 10 augustus 1966. Hij werd begraven in Paasloo (Overijssel).

Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid’. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.

K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.