George Orwell, Yann Martel, Rob van Essen, Michel Tremblay, Nicholas Mosley, Ingeborg Bachmann, Arseny Tarkovsky

De Britse schrijver George Orwell (pseudoniem van Eric Arthur Blair) werd op 25 juni 1903 geboren in Motihari, India. Zie ook alle tags voor George Orwell op dit blog.

Uit: 1984

“On occasion he had even been entrusted with the rectification of The Times leading articles, which were written entirely in Newspeak. He unrolled the message that he had set aside earlier. It ran:
times 3.12.83 reporting bb dayorder doubleplusungood refs unpersons rewrite fullwise upsub antefiling
In Oldspeak (or standard English) this might be rendered:
The reporting of Big Brother’s Order for the Day in The Times of December 3rd 1983 is extremely unsatisfactory and makes references to non-existent persons. Rewrite it in full and submit your draft to higher authority before filing.
Winston read through the offending article. Big Brother’s Order for the Day, it seemed, had been chiefly devoted to praising the work of an organization known as FFCC, which supplied cigarettes and other comforts to the sailors in the Floating Fortresses. A certain Comrade Withers, a prominent member of the Inner Party, had been singled out for special mention and awarded a decoration, the Order of Conspicuous Merit, Second Class.
Three months later FFCC had suddenly been dissolved with no reasons given. One could assume that Withers and his associates were now in disgrace, but there had been no report of the matter in the Press or on the telescreen. That was to be expected, since it was unusual for political offenders to be put on trial or even publicly denounced. The great purges involving thousands of people, with public trials of traitors and thought-criminals who made abject confession of their crimes and were afterwards executed, were special show-pieces not occurring oftener than once in a couple of years. More commonly, people who had incurred the displeasure of the Party simply disappeared and were never heard of again. One never had the smallest clue as to what had happened to them. In some cases they might not even be dead. Perhaps thirty people personally known to Winston, not counting his parents, had disappeared at one time or another.”

 

 
George Orwell (25 juni 1903 – 21 januari 1950)
Cover

 

De Canadese schrijver Yann Martel werd op 25 juni 1963 geboren in Salamanca. Zie ook alle tags voor Yann Martel op dit blog.

Uit: De hoge bergen van Portugal (Vertaald door Marijke Versluys)

“Tomás besluit te gaan lopen.
Een flinke wandeling zal hem door een groot deel van Lissabon voeren, van zijn bescheiden etage aan de Rua São Miguel in de beruchte wijk Alfama naar de statige stadsvilla van zijn oom in het lommerrijke Lapa. Daar zal hij waarschijnlijk een uur over doen.
Maar de ochtend is helder en zacht begonnen, en de wandeling zal hem tot rust brengen. Bovendien heeft Sabio, een bediende van zijn oom, gisteren zijn koffer al opgehaald, evenals de houten kist met de documenten die hij nodig heeft voor zijn tocht naar de hoge bergen van Portugal; hij hoeft dus alleen zichzelf te verplaatsen.
Hij klopt op de borstzak van zijn jasje. Daar zit het in zachte stof gewikkelde dagboek van pater Ulisses. Dom van hem om het zomaar bij zich te dragen, zo nonchalant. Het zou rampzalig zijn als het zoekraakte. Hij zou er verstandiger aan hebben gedaan het in de kist te laten zitten. Maar vanmorgen heeft hij, net als bij alle bezoeken aan zijn oom, een extra geestelijk steuntje nodig.
Hoe opgewonden hij ook is, hij vergeet niet zijn gewone wandelstok te verwisselen voor het exemplaar dat hij van zijn oom heeft gekregen. Die stok heeft een handvat van olifantenivoor en een steel van Afrikaans mahonie, maar het bijzondere zit hem vooral in het ronde zakspiegeltje dat vlak onder het handvat naar opzij uitsteekt. Dat spiegeltje is een beetje bol, waardoor het een heel breed beeld reflecteert. Toch is het een waardeloos ding, het werkt niet, want een wandelstok is tijdens het gebruik uiteraard voortdurend in beweging, en het beeld dat het spiegeltje reflecteert is dan zo schokkerig en vluchtig dat hij er niets aan heeft.
Maar de vernuftige stok is een cadeau van zijn oom, die hem speciaal heeft laten maken, en elke keer dat Tomás op bezoek gaat neemt hij hem mee.

 

 
Yann Martel (Salamanca, 25 juni 1963)

 

De Nederlandse schrijver en vertaler Rob van Essen werd op 25 juni 1963 geboren in Amstelveen. Zie ook alle tags voor Rob van Essen op dit blog.

Uit: Visser

‘En weet je wie we het eerst moeten opsluiten?’ roept Jonathan. ‘De mensen die steeds weer over die oorlog beginnen! […] Straks is het weer 4 mei, ach jezus, dan moeten we weer een krans leggen bij het verzetsmonument, het ver-zets-mo-nu-ment ja, in Vlasveld, waar natuurlijk in de oorlog ook helemaal niets gebeurd is […] en dan komt er ook nog eens zo’n oude verzetsstrijder in de klas vertellen hoe het is en dat we tegen fascisme en racisme moeten zijn omdat het allemaal nooit meer mag gebeuren en zo, maar dat kán toch allang niet meer, ik bedoel, die verzetsstrijders zijn toch allang dood? Waar halen ze die vandaan, worden die ergens gekloond of zo?’ Iedereen die in de oorlog gevochten heeft, is nu toch wel dood, dat kan je toch gewoon uitrekenen? Maar nee, ze halen ze ergens vandaan, ze zijn echt smoorverliefd op die oorlog, maar dat zijn helemaal geen verzetsstrijders, dat zijn mensen die vanuit de kinderwagen ooit eens “boe!” tegen een Duitser hebben geroepen. En na de oorlog dan nog, hè.’
Er wordt gelachen en gejoeld. Fred Immink schudt afkeurend zijn hoofd. ‘Dit kan niet, hoor.’ Hij kijkt Wegereef aan. ‘Moet jij nou niet…’ `Ja, wat?’ roept Wegereef. ‘Wat wil je dat ik doe?’ Hij bijt op zijn onderlip en schudt zijn hoofd. Daarna trekt hij Jacob aan zijn arm. `En wat vind jij hier nu van?’ roept hij. ‘Komt het je bekend voor?’ `Maar waar gaat het nou eigenlijk om?’ roept Jonathan. ‘Wie heeft er nou voordeel bij al dat gedoe? Ach, weet je wat, laten we gaan zingen. Deze is speciaal voor meneer Visser.’ Zonder te aarzelen zet hij in, hard en duidelijk, op de melodie van `Guantanamera’.

`Kutkankerjoden,
0, o, o, kutkankerjoden,
Kutkankerjóden,
0, o, o, kutkankerjoden.’

`Ach gadverdamme,’ zegt Fred. ‘Dat gaat echt te ver.’ Jonathan kijkt de zaal in. ‘Dat kan beter, jongens,’ zegt hij met een stem die opeens iets metaligs en snerpends heeft gekregen. ‘Ik hoor niemand.”

 

 
Rob van Essen (Amstelveen, 25 juni 1963)

 

De Canadese schrijver Michel Tremblay werd geboren in Quebec op 25 juni 1942. Zie ook alle tags voor Michel Tremblay op dit blog.

Uit:Bonbons assortis

“On n’avait pourtant rien annoncé de particulier pour cette nuit-là, à part une belle pluie d’août qui viendrait enfin dissiper cette horrible et collante humidité que nous avions eu à endurer sans relâche plusieurs semaines de suite. Un front froid s’avançait ; on disait qu’il balaierait tout le Québec d’un air sec et vivifiant, précurseur de l’automne. Toute la maisonnée s’était préparée à cette pluie en soupirs de satisfaction et remarques désobligeantes pour le maudit été trop chaud, trop long, trop collant. Ma grand-mère prétendait soudain détester l’été, ma tante Robertine rêvait au mois d’octobre, mes frères parlaient déjà de hockey. Six mois plus tard, aux premiers frémissements du printemps ils profèreraient des horreurs semblables au sujet de l’hiver. Ma mère déclara que les habitants des pays tempérés ne sont jamais contents et qu’ils critiquent tout le temps ; ma grand-mère lui répondit que le Canada n’était tempéré qu’au printemps et à l’automne. Le reste du temps, c’était un pays insupportablement excessif.
“L’hiver y fait trop frette, pis l’été y fait trop chaud. Moé, j’me contenterais du mois de mai ou ben du mois de septembre à l’année ! Y paraît qu’au Paradis terrestre, là ; c’était le mois de septembre à l’année ! Y avait tout le temps des fruits, pis tout le temps des légumes ! Y pouvaient en manger du frais à l’année longue, les chanceux ! Tiens, ça veut même dire, Nana, que quand t’es venue au monde, un 2 septembre, y faisait la même température qu’au Paradis terrestre! “
Ma mère a posé ses deux mains sur ses hanches comme lorsque j’avais fait un mauvais coup et que le ciel allait me tomber sur la tête.
“Madame Tremblay ! Franchement ! Vous lisez trop pour croire des niaiseries pareilles ! Qui c’est qui est allé tchéker ça ? Hein ? Y avais-tu un météorologue au Paradis terrestre ? C’est-tu dans la Bible, coudonc ? Dieu inventa le mois de septembre et vit que c’était bon ? Vous êtes trop intelligente pour croire ça !
– Chus comme toé, chère tite-fille! J’cré ce qui fait mon affaire !” Ma mère, bouche-bée, était retournée à sa besogne. »

 

 
Michel Tremblay (Quebec, 25 juni 1942)
Cover

 

De Engelse schrijver Nicholas Mosley werd geboren op 25 juni 1923 geboren in Londen. Zie ook alle tags voor Nicholas Mosley op dit blog.

Uit:Paradoxes of Peace

“During the previous two years, following the success of the film of (my novel) Accident, I had been working on and off with Joseph Losey on a script for a film of my novel Impossible Object. The novel had been on the short list for the first Booker Prize in 1969, but had been considered too experimental. Losey had become enthusiastic about the book and now my script, though he saw it might be difficult to raise money for a film. The script echoed the enigmas of the book: one of these being – no one ever quite does get the best of both worlds, but if one has a shot at this one might, in spite of potential or even actual catastrophe, achieve – what? Could one ever quite say? What life was meant to be? At least lively?
I had kept in touch with Losey while I was out of action from my accident, but any film of Impossible Object still awaited funding. Then when I was back in London Losey telephoned to say that he had a contract to make a film about the assassination of Trotsky, but he had not yet been able to get a decent script for it. The obvious writers he had tried had littered their scripts with unactable Marxist jargon. Now that I was back in London but still laid up, would I like to have a go at it? I was the least politically-minded writer that he knew, he said, so I should at least avoid the jargon. But did I know anything about Trotsky?
I said that I had read and much admired his autobiography, so yes, I would like to have a go. And it seemed to me anyway that Trotsky was not an orthodox Marxist, or why should Stalin have wanted to assassinate him? So I was offered a contract to write a script; a proviso being that a first draft would have to be done and looked at within three weeks, or Losey might lose the stars who had provisionally committed themselves to the project and who were vital to the funding. So I sat up in bed and read Isaac Deutscher’s three-volume biography of Trotsky by night, and by day I wrote several pages of script; and every evening a huge American car would arrive and take my pages away for perusal. And at the end of three weeks Losey told me that he, the Hollywood producer Joseph Shaftel, and Alain Delon – the vital star who was to play the part of the assassin – all liked the script, and so the whole project was under way…”

 

 
Nicholas Mosley (Londen, 25 juni 1923)

 

De Oostenrijkse dichteres Ingeborg Bachmann werd geboren op 25 juni 1926 in Klagenfurt. Zie ook alle tags voor Ingeborg Bachmann op dit blog.

 

Herfstmanoeuvre

Ik zeg niet: dat was gisteren. Met waardeloos
zomergeld in de zakken liggen we weer
op het kaf van de hoon, in de herfstmanoeuvre van de tijd.
En de vluchtweg naar het zuiden komt ons niet,
als de vogels, van pas. ’s Avonds trekken
viskotters en gondels voorbij, en soms
treft mij een splinter droomdronken marmer,
waar ik kwetsbaar ben, door schoonheid, in het oog.

In de kranten lees ik veel over de kou
en haar gevolgen, over dwazen en doden,
over verdrevenen, moordenaars en myriaden
ijsschotsen, maar weinig wat me bevalt.
Waarom ook? Voor de bedelaar die ’s middags komt
sla ik de deur dicht, want het is vrede
en je kunt je de aanblik besparen, maar niet
het vreugdeloos sterven van bladeren in de regen.

Laat ons op reis gaan! Laat ons onder cipressen
of onder palmen of in de sinaasappeltuinen
tegen verlaagde prijzen zonsondergangen zien
die huns gelijke niet hebben! Laat ons de
onbeantwoorde brieven aan het gisteren vergeten!
De tijd doet wonderen. Komt hij ons echter ongelegen
met het aankloppen van de schuld: wij zijn niet thuis.
In de kelder van het hart, slapeloos, vind ik me terug
op de kaf van de hoon, in de herfstmanoeuvre van de tijd.

 

Alle dagen

De oorlog wordt niet meer verklaard,
maar voortgezet. Het ongehoorde
is alledaags geworden. De held
blijft ver van de slagvelden. De zwakkeling
is opgerukt naar de vuurlinies.
Het uniform van de dag is het geduld,
de onderscheiding de armzalige ster
van de hoop boven het hart.

Hij wordt verleend
als er niets meer gebeurt,
als het trommelvuur verstomt,
als de vijand onzichtbaar is geworden
en de schaduw van eeuwige bewapening
de hemel bedekt.

Hij wordt verleend
voor de vaandelvlucht,
voor de dapperheid betoond aan de vriend,
voor het verraad van onwaardige geheimen
en het niet opvolgen
van elk bevel

 

Vertaald door Paul Beers en Isolde Quadflieg

 

 
Ingeborg Bachmann (25 juni 1926 – 17 oktober 1973)
Hier met de componist  Hans Werner Henze

 

De Russische dichter en vertaler Arseny Alexandrovich Tarkovsky werd geboren op 25 juni 1907 in Elisavetgrad. Zie ook alle tags voor Arseny Tarkovsky op dit blog.

 

Steppe

Earth swallows herself
And, knocking her head against the sky,
Patches the gaps in her memory
With humankind and grass.

Grass hides under the horse-shoes,
Soul in an ivory box;
Only word beneath the moon
Looms in the steppe

Which sleeps like a corpse.
Boulders on burial mounds –
Tsars playing at watchmen –
Drunk stupid on moonlight.

Word is the last to die.
When the drill of water pushes up
Through the subsoil’s tough integument,
Sky will stir

And burdock’s eyelash sigh,
Grasshopper’s saddle flash,
Bird of the steppe comb,
Sleepy, its rainbow wing.

Then up to his shoulders in blue-grey milk
See Adam enter the steppe from paradise,
Restoring both to bird and stone
The gift of intelligent speech;

He recreated while they slept
Their palpitating names,
And now he breathes delirium of consciousness,
Loving, like soul, into grass.

 

 
Arseny Tarkovsky (25 juni 1907 – 27 mei 1989)
Portret door Juri Kowal, 1981

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 25e juni ook mijn vorige blog van vandaag.