De Nederlandse dichter Hans Faverey werd op 14 september 1933 geboren in Paramaribo. Zie ook mijn blog van 14 september 2006. Zie ook mijn blog van 14 september 2007 en ook mijn blog van 14 september 2008 en ook mijn blog van 14 september 2009.
De boot, waarin zich
De boot, waarin zich
moet laten schommelen
een man. Een vrouw
aan wie wordt gedacht, door de man,
tot op het laatst misschien.
En dan de ogen te moeten sluiten
om te zien hoe, bij kalme zee
en bij helder zicht, de boot keer
op keer, steeds indringender,
dezelfde rotspunt raakt.
Zelden heeft de sprong van een panter
Zelden heeft de sprong van een panter
ook maar iets van dezelfde sprong door
dezelfde panter, wanneer niet zoals
gewild door die panter zelf.
De dolfijn die voor het schip uit zwemt
zwemt net zolang voor het schip uit,
tot er geen sprake meer is van een
dolfijn die voor het een schip uit zwemt.
En zo zal het je gebeuren, dat je nauwelijks
merkt hoe je okselzweet van geur verandert,
dat het je ontgaat hoe de centaur eerst
zijn hoeven schraapt voor hij naar je
toe komt, en in je veilige huis alles
kort en klein schopt en slaat.
Omdat daar toch niemand zat
Omdat daar toch niemand zat,
en omdat het niet dicht zit,
is het weer tijd voor een wandeling
langs de oevers van het strand, daar
waar het woud zich plotseling inhield,
of zich gaandeweg heeft verwijderd.
Dit denkt iemand die niet weet
dat hij in deze tekst zit
en er nooit meer uitkomt,
hoe hij ook morrelt aan zinnen
en met betekenissen schuift.
Beter zo dan andersom,
wanneer de kou onverwacht inzet;
en beter nooit dan te laat.
Dat ben ik weer die dit denk.
In mijn afwezigheid hier
verschuilt zich een triomf
die nooit uitgevierd raakt.
Hans Faverey (14 september 1933 – 8 juli 1990)
De Duitse dichter en schrijver Theodor Storm werd geboren in Husum op 14 september 1817. Zie ook mijn blog van 14 september 2006. Zie ook mijn blog van 14 september 2007 en ook mijn blog van 14 september 2008 en ook mijn blog van 14 september 2009.
Meeresstrand
Ans Haff nun fliegt die Möwe,
Und Dämmrung bricht herein;
Über die feuchten Watten
Spiegelt der Abendschein
Graues Geflügel huschet
Neben dem Wasser her;
Wie Träume liegen die Inseln
Im Nebel auf dem Meer.
Ich höre des gärenden Schlammes
Geheimnisvollen Ton,
Einsames Vogelrufen –
So war es immer schon.
Noch einmal schauert leise
Und schweiget dann der Wind;
Vernehmlich werden die Stimmen,
Die über der Tiefe sind.
Im Herbste
Es rauscht, die gelben Blätter fliegen,
Am Himmel steht ein falber Schein;
Du schauerst leis und drückst dich fester
In deines Mannes Arm hinein.
Was nun von Halm zu Halme wandelt,
Was nach den letzten Blumen greift,
Hat heimlich im Vorübergehen
Auch dein geliebtes Haupt gestreift.
Doch reißen auch die zarten Fäden,
Die warme Nacht auf Wiesen spann –
Es ist der Sommer nur, der scheidet;
Was geht denn uns der Sommer an!
Du legst die Hand an meine Stirne
Und schaust mir prüfend ins Gesicht;
Aus deinen milden Frauenaugen
Bricht gar zu melancholisch Licht.
Erlosch auch hier ein Duft, ein Schimmer,
Ein Rätsel, das dich einst bewegt,
Daß du in meine Hand gefangen
Die freie Mädchenhand gelegt?
O schaudre nicht! Ob auch unmerklich
Der schönste Sonnenschein verrann –
Es ist der Sommer nur, der scheidet;
Was geht denn uns der Sommer an!
Theodor Storm (14 september 1817 – 4 juli 1888)
Theodor Storm Haus in Husum
De Surinaamse schrijver Leo Henri Ferrier werd geboren in Paramaribo op 14 september 1940 als jongste zoon van Eugenie Lionarons en Johan Ferrier, de eerste president van Suriname. Hij was een broer van de schrijfster Cynthia Mc Leod en halfbroer van Joan Ferrier en Kathleen Ferrier. Hij volgde een opleiding tot onderwijzer, en vertrok in 1961 naar Nederland. Ferrier werkte als hoofdonderwijzer in Den Haag en Amsterdam, en studeerde piano aan het conservatorium te Utrecht. Hij debuteerde in 1968 als schrijver met de roman Atman. Een jaar later volgde El Sisilobi. Vervolgens kreeg Ferrier last van een depressie. Hij keerde in 1971 terug naar Suriname, waar hij enige tijd pianodocent was aan de Volksmuziekschool. Hij werkte verder in het onderwijs en als stafmedewerker van het Surinaams Museum.
Uit: Âtman
„Bloed vloeit in de rijst. Het scherpe kartelmes, waarmee ik de kartonnen verpakking heb opengesneden heeft mijn wijsvinger verwond. Schuin, drie karteltjes in mijn vlees. – Indentare -. Bloed in de rijst die uit Suriname komt en daar door vele Hindostanen wordt verbouwd.
Met strelende gebaren vertrouwen ze de jonge bibits toe aan de weke grond van de rijstvelden waar het water modderig is, de zon verzengend kan zijn. Lichtgroene, dunne halmen, tere worteltjes, wit, nog in het eerste stadium van ontwikkeling, boven en onder dit jong ontkiemde zaad, dat gele padi was.
Arbeidende lichamen, smalle, de hele dag voorovergebogen ruggen – handeling, eindeloos strelen, niet in intensiteit afnemende ritmische liefde – zuivert stromend bloed cellen – afbraakprocessen vinden er plaats – wisselt er stoffen, die aan – en afgevoerd moeten worden.
Warme druppels zweet vermengen zich met het water. Diepe scheuren in de verharde eeltzolen. Nagels, zwart vergaan, door het water dat al lauw hun voeten omspoelt. De zon, fel en brandend, droogt spatten op de huid. Kringen van modder, die aarde is. Lichamen, één met alles wat in en om hen is. Hun geest wordt één met de goddelijke loutering, een onvergankelijke oogst.
Al vroeg spoedt de zon zich naar het zenit. Gaat heen en keert weer. Atmosferisch blauw trillen, lucht, die de teruggekaatste warmte – eeuwig lengtestraling – hoger en hoger transporteert. Zij zien niet de enkele, ragdunne waterdampkoncentraties, grijswit. Bibits, gebonden in kleine bundels, trouw handelende handen en de vruchtbare grond. Het gewas, erg teer, kwetsbaar, vreest de ruwe aarde niet.
De rivier, ver maar nog net te zien, breed en diep. Alles wijd, één tot in het oneindige.“
Leo Ferrier (14 september 1940 – 30 juli 2006)
De Canadese schrijver, journalist, regisseur en scenarioschrijver Martyn Burke werd geboren op 14 september 1952 in Toronto. Burke werd bekend zowel als schrijver van romans als scenarist en als regisseur van documentaires en speelfilms. De roman Laughing War is gebaseerd op zijn ervaring als journalist in de oorlog in Vietnam. In de film Witness vertelt hij over de laatste dagen van de bezetting van Afghanistan door de Sovjet-Unie. Idi Amin – My People Love Me is een van de weinige films waarin de dictator zelf door middel van interviews meewerkte. Islam VS islamists is de bijdrage van Burke aan de discussie over de islam en islamitisch fundamentalisme.
Uit: The Commissar’s Report
“From every photograph, Enemy Number One drew us into its secrets and mysteries and its power. We soared in its planes and raced in its Buicks…Suddenly we were in Florida, where the nightclub echoed to Latin music and gangsters with blondes sat in velvet chairs…It was the women of Enemy Number One that sent us into ecstasy. The brassiere ads totally wiped us out, as they say. We sat there gaping at these nearly naked creatures with their two white shiny cones beckoning us to illicit thrills. There was nothing like them in our city. All the women were like our mother. Shaped like wood stoves.”
Martyn Burke (Toronto, 14 september 1952)
De Noord-Ierse schrijver Bernard MacLaverty werd geboren in Belfast op 14 september 1942. MacLaverty werkte aan de Queen’s University in Belfast als laborant in de anatomie-afdeling tot hij op de leeftijd van 28 jaar onslag nam, om Engels literatuur te gaan studeren aan deze universiteit Na de succesvolle afronding van zijn studie werd hij leraar, verhuisde naar Schotland waar hij op verschillende scholen in Glasgow en Edinburgh werkte tot 1981 om zichvervolgens alleen te concentreren op het schrijven van boeken. Zijn grote doorbraak vond plaats in tot 1977 met de verhalenbundel Secrets and Other Stories.. Enkele van de hoofdthema’s van zijn boeken zijn liefde en familie relaties, vooral de vader-zoon relatie. Zijn eigen vader stierf toen Bernard MacLaverty 12 jaar oud was. Zijn boeken Cal en Lamb werden verfilmd.
Uit: Secrets and Other Stories
„His aunt had been small–her head on a level with his when she sat at her table–and she seemed to get smaller each year. Her skin fresh, her hair white and waved and always well washed. She wore no jewelry except a cameo ring on the third finger of her right hand and, around her neck, a gold locket on a chain. The white classical profile on the ring was almost worn through and had become translucent and indistinct. The boy had noticed the ring when she had read to him as a child. In the beginning fairy tales, then as he got older extracts from famous novels, Lorna Doone, Persuasion, Wuthering Heights and her favourite extract, because she read it so often, Pip’s meeting with Miss Havisham from Great Expectations.“
Bernard MacLaverty (Belfast, 14 september 1942)
De Tsjechische schrijver Ivan Klíma werd op 14 september 1931 geboren in Praag. Zie ook mijn blog van 14 september 2006 en ook mijn blog van 14 september 2008.
Uit: Karel Čapek – Life and Work (Vertaald door Norma Comrada)
“Sixty years and more after his death, the arguments are forgotten, along with the polemics, the passions, the accusations, and the envy – but the work remains. More of fapek’s work has survived than has that of the majority of his Czech contemporaries. It is interesting that, even though fapek became famous first and foremost for his plays, today he seems to speak to readers more with his novels and stories, and even his journalism: his perceptive essays on the spiritual problems of
Europe, the role of the intelligentsia, and the dangerous trends leading to totalitarian thought, as well as his splendid columns about everyday things and ordinary people, about their interests, hobbies, and passions.
Finally, the results of his ability to perceive those tendencies in human behavior that threaten our civilization remain fascinating to this day; his War with the Newts, for instance, belongs for all time among those works that have lost nothing in their ability to urgently address readers.
Čapek was an author inspired more often by ideas than by individuals’ fate, and yet, as I try to demonstrate, his work often reflects his own problems and traumas, his personal anxieties and hopes. His talent was many-sided, and he had everything that makes a writer a writer: the ability to see in things and events what ordinarily goes unnoticed, and to write about them with a vivid wit and with a freshness that can be appreciated to this day. He was skilled at describing even commonplace events
in the most unexpected ways, and at giving a new sense to old stories. He had the gift of epic narrative as well as lyrical observation.
He kept a close eye on the consequences of our actions and on the suicidal streaks of our civilization. He also had an extraordinary linguistic sense, and a close reading of his works still delights the reader with its richness, precision, and of course the language itself – as if it had not been touched by time.”
Ivan Klíma (Praag, 14 september 1931)
De Duitse schrijver Eckhard Henscheid werd geboren op 14 september 1941 in Amberg. Hij studeerde literatuurwetenschap en richtte samen met Robert Gernhardt en anderen de legendarische “Neue Frankfurter Schule” op het het satirische tijdschrift „Titanic“. Henscheid schrijft gedichten, verhalen,romans, essays, nonsensgedichten, polemieken, literatuur-, kunst- en muziekkritieken.
Uit: Nach dem Spiel ist vor dem Spiel. Die wunderbare Welt des Fußballs
„Nein, es bleibt dabei – 42 Jahre Eintracht Frankfurt sind weiß Gott genug. Genug aber auch, um nochmals nicht ohne Wehmut eines längst Vergangenen zu gedenken. Zu gedenken und aus den bleichen Schlünden fahler Tiefenzeit noch einmal hervorzuholen die Tage der frühen Jugend, ja noch der späten Kindheit, beide schon geprägt und mitgefärbt durch Eintracht Frankfurt. Aufgetan und prachtvoll eröffnet hatte sich damals dem Zehnjährigen eine neue Welt, die des Fußballs, ihn
einführend in eine noch unbekannte und gänzlich neuartige Wirklichkeit, und diese war persönlichkeitsbildender als die des ganzen und etwa gleichzeitig auf ihn einwuchtenden gymnasialen Wissens- und Bildungsstoffs, als Englisch und Latein und der Pythagoras zusammen, süßer bebenmachend, sanfter schauerbildend als selbst die sich d’amals im zumal südlichen Deutschland noch stark und majestätisch aufrichtende Welt der katholischen Religion und zumal ihrer farbigen Liturgie, der Oper so nahe und verwandt -ja, doch, eine Ersatzreligion im durchaus metamarxistischen Sinne war der Fußball dem zweifellos hochbegabten Kinde längst geworden…[..]“
Eckhard Henscheid (Amberg, 14 september 1941)
De Surinaamse dichter, schrijver, journalist en muziekpedagoog Corly Verlooghen werd geboren op 14 september 1932 in Paramaribo. Zie ook mijn blog van 14 september 2006 en ook mijn blog van 14 september 2008 en ook mijn blog van 14 september 2009.
De handdruk Vrede
wanneer dit niet meer hoeft
van alle mooie meisjes in de nood
een deugd te maken
voor alle rijke mannen in de nacht
de trom te slaan
en van de hartstocht slechts
bij wijze van gods woord
heb ik nog niet verstaan
het klatergoud bewaren
dan eis ik al mijn poëzie terug
en ga mijns weegs een glimlach
tegen de nieuwe ochtend hoop
en voor de god van trouwe roeping
een doelbewuste handdruk vrede.
De Krant
Ode aan de journalistiek.
Mijn hart is bij de krant
der volzinnen paleis
waarop de woordenwimpels
wuiven tegen de speech
van Croestsjef hete syllogismen
in Eisenhowers spitse brein
gesmeed
mijn hart is bij de krant
de slagorde der woordsoldaten
tegen de dreiging van raketten
atoombrigades in ’t heelal
ik snuif er in het lood
de warme geur van Hollywoods
geldduivels celluloidprincessen
extase van het feestgedruis
bij de tewaterlating
van de boot die mij
voor goed de haven
van ’s werelds liefste
hart invaart
o, mag ik hier
nog éen sekonde blijven?
Corly Verlooghen (Paramaribo, 14 september 1932)
Corly Verlooghen (rechts), met Cándani (midden) en Shrinivási
De Uruguayaanse dichter, schrijver, criticus en journalist Mario Benedetti Farugia werd geboren op 14 september 1920 in Paso de los Toros in het department Tacuarembó. Mario Benedetti is op 17 mei van dit jaar overleden. Hij werd 88 jaar. Zie ook mijn blog van 14 september 2008 en ook mijn blog van 14 september 2009.
Dát (Eso)
De gevangene werd drie keer per week ondervraagd om er
achter te komen « wie hem dát had geleerd ». Hij
antwoordde altijd met een waardige stilte en vervolgens
sloot de luitenant van dienst de
afgrijselijke elektrodes aan op zijn testikels.
Op een dag kreeg de gevangene de ingeving om te
antwoorden: “Marx. Ja, ik weet het nu weer, het was
Marx.” De luitenant, overdonderd maar alert, kon net
vragen: “Oh ja. En van wie heeft die Marx het dan geleerd?»
De gevangene, die in de stemming was om concessies te doen,
voegde er aan toe: “Ik weet het niet zeker, maar ik denk
dat het Hegel was.”
De luitenant glimlachte tevreden en de gevangene,
misschien uit professionele routine, kon nog net
denken: “En nu maar hopen dat die oude in Duitsland is
gebleven.”
Vertaald door Sofia Velasco en Willem Minderhout
Tactic and Strategy
My tactic is to look at you
To learn how you are
Love you as you are
My tactic is to talk to you
And listen to you
And construct with words
An indestructible bridge
My tactic is to stay in your memory,
I don’t know how
Nor with what pretext
But stay within you
My tactic is to be honest
And know you are too
And that we don’t sell each other illusions
So that between us there is no curtain or abyss
My strategy instead is
Deeper and simpler.
My strategy is that some day
I don’t know how, nor with what pretext
That finally you need me.
Vertaald door Chris Kraul
Mario Benedetti (14 september 1920 – 17 mei 2009)
De Nederlandse schrijver, dichter en journalist Eric van der Steen werd op 14 september 1907 in Alkmaar geboren. Zie ook mijn blog van 14 september 2008 en ook mijn blog van 14 september 2009.
Enkhuizen
Het carillon zingt helder door den regen,
den bleeken regen van mijn vaderland,
en kleine grijze golven breken tegen
de leege schepen aan den waterkant,
en als het stil wordt nemen allerwegen
de oude dagen weder overhand:
hier hebben schepen uit den Oost gelegen,
het regent en de haven is verzand,
de lichte jaren zijn voorbij gevlogen,
nog wachten huizen in een smalle rij,
zij staren over zee met moede oogen:
de hoop laat niets, geen mensch, geen ding, meer vrij,
zij wachten en wat zingt de hoop? Een logen,
want ’t regent zacht en ’t is voorgoed voorbij.
Eric van der Steen (14 september 1907 – 3 november 1985)
De Duitse dichter en schrijver Uli Becker werd geboren op 14 september 1953 in Hagen. Zie ook mijn blog van 14 september 2008 en ook mijn blog van 14 september 2009.
Haiku
Pinkel besser hier!
Bis zu Hause findest du
weder Baum noch Strauch.
*
Der Himmel riß mir
die Zimmerdecke vom Leib,
ich schlief unter Sternen.
*
Eier aus Granit
die Kücken einverleibt
in das Gebirge.
Uli Becker (Hagen, 14 september 1953)