De Vlaamse schrijver Hugo Claus werd in Brugge geboren op 5 april 1929. Zie ook alle tags voor Hugo Claus op dit blog.
Uit:Het verdriet van België
“Met zijn door de Kei zo zijdelings fnuikend nonchalant aangevochten vriend Maurice de Potter (eerste in latijn en wiskunde, hoe kan het anders als je vier-vijf lessen leert vóór dat de klas er aan toe is en als je alles onthoudt?) belde Louis aan bij Marnix – Commissielid voor Herstelbetaling – de Puydt. Louis had de drukproef bij zich van een strooibiljet. In rondo cursief bovenaan in corps 8 tussen aanhalingstekens: ‘Mij worgt mijn wijdheid, ik stik van eindeloosheid, Cyriel Verschaeve.’ In het midden, in de gerekte Hidalgo met forse voet: Vlaanderen, werkelijkheid en oerbeeld. In de Egmont daaronder: Voordracht door de heer M. de Puydt, dichter en toneelauteur. Onderaan, in Rondo cursief corps 12: Ingang vrij. Zaal Groeninghe, Wannegem. De datum had Papa vergeten te noteren.
De dichter gleed hen vóór op de roodleren slofjes zonder hiel, hij knoopte de gevlochten ceintuur van zijn kamerjas goed vast, schikte zijn haar.
De eetkamer hing vol met portretten van bejaarden met baarden en brillen, zij leken op elkaar, weldoorvoed, borstelige wenkbrauwen, peinzend. Louis herkende Ernest Claes. En Stijn Streuvels uiteraard, die hing ook bij Papa in het atelier. (Want het geheim van Papa is dat hij Boer Vermeulen, de nukkige grimmige grijsaard uit De Vlaschaard, nadoet, die rots van boerentrots, doorploegd door de storm van het leven als een akker, enzovoort.)
‘Dat zijn allemaal Vlaamse Koppen, hé, Meneer de Puydt?’
‘Aan wie zegt ge het?’ Hij stak een stenen pijp tussen zijn natte smakkende lippen. ‘Ik heb gelukkig de gave van bewondering. In dit land bewondert men niet genoeg. Kenmerk van een klein land.
Daarom is de titel van Verschaeve zo verheffend, Uren Bewondering.’
Zijn kuiten waren haarloos en papierwit, de enkels hadden een violetachtige gloed. Hij hield de drukproef vlak tegen zijn neus.
‘Uitstekende arbeid, uw vader is een begenadigd artiest, in de lijn van onze grote drukkers die helaas in onze rampzalige Spaanse tijd naar Holland zijn getrokken.’
Hugo Claus (5 april 1929 – 19 maart 2008)
Scene uit de gelijknamige tv-miniserie uit 1995
De Engelse schrijver en dichter Algernon Charles Swinburne werd geboren op 5 april 1837 in Londen. Zie ook alle tags voor Algernon Swinburne op dit blog.
A Ballad Of Death (Fragment)
Kneel down, fair Love, and fill thyself with tears,
Girdle thyself with sighing for a girth
Upon the sides of mirth,
Cover thy lips and eyelids, let thine ears
Be filled with rumour of people sorrowing;
Make thee soft raiment out of woven sighs
Upon the flesh to cleave,
Set pains therein and many a grievous thing,
And many sorrows after each his wise
For armlet and for gorget and for sleeve.
O Love’s lute heard about the lands of death,
Left hanged upon the trees that were therein;
O Love and Time and Sin,
Three singing mouths that mourn now underbreath,
Three lovers, each one evil spoken of;
O smitten lips wherethrough this voice of mine
Came softer with her praise;
Abide a little for our lady’s love.
The kisses of her mouth were more than wine,
And more than peace the passage of her days.
O Love, thou knowest if she were good to see.
O Time, thou shalt not find in any land
Till, cast out of thine hand,
The sunlight and the moonlight fail from thee,
Another woman fashioned like as this.
O Sin, thou knowest that all thy shame in her
Was made a goodly thing;
Yea, she caught Shame and shamed him with her kiss,
With her fair kiss, and lips much lovelier
Than lips of amorous roses in late spring.
By night there stood over against my bed
Queen Venus with a hood striped gold and black,
Both sides drawn fully back
From brows wherein the sad blood failed of red,
And temples drained of purple and full of death.
Her curled hair had the wave of sea-water
And the sea’s gold in it.
Her eyes were as a dove’s that sickeneth.
Strewn dust of gold she had shed over her,
And pearl and purple and amber on her feet.
Upon her raiment of dyed sendaline
Were painted all the secret ways of love
And covered things thereof,
That hold delight as grape-flowers hold their wine;
Red mouths of maidens and red feet of doves,
And brides that kept within the bride-chamber
Their garment of soft shame,
And weeping faces of the wearied loves
That swoon in sleep and awake wearier,
With heat of lips and hair shed out like flame.
The tears that through her eyelids fell on me
Made mine own bitter where they ran between
As blood had fallen therein,
She saying; Arise, lift up thine eyes and see
If any glad thing be or any good
Now the best thing is taken forth of us;
Even she to whom all praise
Was as one flower in a great multitude,
One glorious flower of many and glorious,
One day found gracious among many days:
Algernon Swinburne (5 april 1837 – 10 april 1909)
Portret door George Frederic Watts, 1867
De Servische dichter en schrijver Bora Ćosić werd geboren op 5 april 1932 in Zagreb. Zie ook alle tags voor Bora Ćosić op dit blog.
Uit: My unrelenting vice
“I immediately pounced on everything legible, attentively deciphering the labels on the kitchen containers for salt, coffee and sugar, on the advertising pamphlets in the boxes of soap, on the chocolate wrappers, the dates on the wall calendar, the words on the enamel sign indicating where the basement or bathroom was. I studied the receipts my mother brought back from shopping; there were all kinds of letters and entire words on the inside of Papa’s hat, on the edge of Mama’s scarf, on the seam of my T-shirt. And then the signboards, the scenery on the streets of the city where my life began!
Today I think that these very things, the linguistic imprint of daily human existence, were my first reading material, long before Karl May and Tom Sawyer. And then after I had read Dostoevsky and Proust for the first time there was still an immense amount of room for the global vices of all-purpose books, handbooks, guides, what we call “technical literature” but which also includes a lot of unscientific, fantastical and almost crazy things. Since my youth I have tended to seize upon this odd reading material. In a used book shop in Belgrade the bookseller always set aside these kinds of things for me: about the migration of birds, the unusual meteorological phenomena in the Alps, the form of address in official letters, and beekeeping. Even before that, in Slovenia, where both my grandfathers come from, I derived particular pleasure from reading a little book on home remedies, raising children, on “world events”, regulations about male and female servants in the kingdom, “eternal calendars”, spelling books for schools, and etiquette tips for the village and the city.
What kinds of crazy publications came out in Russia after the October Revolution! We needed a whole series of new handbooks in paperback: for the Soviet locksmith, the Soviet lathe operator, the Soviet electrician, wrote Trotsky. These included, among other things, explanations of how to drink less, get into fewer fights, play less card games, how to keep from hitting your wife and children, how to do the washing, open the window and sweep the room.”
Bora Ćosić (Zagreb, 5 april 1932)
De Zwitserse schrijver Werner J. Egli werd geboren in Luzern op 5 april 1943. Zie ook alle tags voor Werner J. Egli op dit blog.
Uit:Der Pfad zum Sonnenaufgang
““Delgado erwachte, als der Junge aufstand.
Es war Nacht. Schwarz ragten die zerklüfteten Felswände des Canyons in den Sternenhimmel. Der Canyon wurde von den Weißaugen Castle Creek Canyon genannt, weil die Felsformationen aussahen wie Schlösser und Kirchen oder Türme. Die Apachen bezeichneten ihn als Tal der Stille.
Der Junge ließ die Decke von seinen Schultern gleiten, gähnte und rieb seine Hände gegeneinander. Es war die erste kalte Nacht des Jahres. Der Wind kam von Norden und hatte die Hitze des Tages schnell aus dem Canyon vertrieben. Der Mond war nicht zu sehen, aber sein Licht tropfte wie flüssiges Silber von den Klippen und Felsrändern.
Der Junge hatte die Nacht hindurch unruhig geschlafen. Das lag vielleicht daran, dass er vor wenigen Tagen ein Weißauge getötet hatte. Den Fahrer einer Postkutsche. Ein Mann mit einem schwarzen Bart und nur einem Ohr, der sich unter der umgestürzten Postkutsche verkrochen hatte. Als ihn der Junge entdeckte, stellte sich der Postkutschenfahrer tot. Der Junge kauerte sich hin und beobachtete ihn eine Weile. Er sah nirgendwo Blut. Ein Arm des Fahrers schien gebrochen zu sein. Es konnte auch sein, dass der Fahrer sich das Genick gebrochen hatte. Der Fahrer lag still. Aber dann bemerkte der Junge, wie sich seine Brust leicht hob und senkte. Das war kaum zu erkennen. Der Junge ergriff seine Lanze mit beiden Händen und stieß sie dem Fahrer von der Seite tief in die Brust, tötete ihn mit diesem einen wuchtigen Stoß, weil ihn die Spitze der Lanze mitten ins Herz traf.
Zusammen mit dem Jungen und zwei anderen Kriegern hatte Delgado diese Nacht in einer Sandmulde des Arroyo verbracht, der sich in vielen Krümmungen durch den Canyon wand. Hier, unter einer überhängenden Böschung und hinter ein paar Steinbrocken, hatte sich die Wärme des Tages eingenistet, und es dauerte lange, bis sie der Kälte gewichen war. Erst gegen Morgen begann Delgado zu frieren, denn einer der anderen hatte ihm die Decke weggezogen.“
Werner J. Egli (Luzern, 5 april 1943)
De Nederlandse dichteres en critica Mieke van Zonneveld werd op 5 april 1989 geboren in Hilversum. Zie ook alle tags voor Mieke van Zonneveld op dit blog.
Uit: Een roman van schaamte en eenzaamheid (Recensie van Bart Moeyaerts roman “Graz”)
“Eichler is een personage dat veel medelijden oproept. Dat heeft deels te maken met zijn situatie, maar meer nog met de manier waarop Moeyaert die situatie beschrijft. Eichlers schaamtegevoel wordt gevisualiseerd door zijn voortdurende drang zich kleiner te maken en zich te verstoppen in zijn kleren. (‘Ik zocht dekking tussen mijn schouders en klemde mijn kraag dicht’). En zijn relatie met zijn vader, die niet zozeer slecht is als wel non-existent, wordt door Eichler treffend omschreven: ‘Plotseling keek hij me recht aan, draaide zijn beide handen om en liet zien hoe leeg ze waren.(…) Ik dacht te zien dat hij ze prettig leeg vond, maar dat was mijn interpretatie.’
Eichler is een apotheker, geen dichter. Maar Moeyaert is dat duidelijk wel. Behalve aan de sprekende beelden en prachtige taalvondsten is dat te merken aan de manier waarop hij soms met zijn beschrijvingen aan het onuitsprekelijke raakt . Zoals in deze passage over verschillende soorten stiltes: ‘De stilte die er hing was niet te vergelijken met een stilte die we kennen. Het was niet die van onder water. Het was niet de stilte die gonst als we onze oren dichtstoppen. Het was alsof mijn stem ineens een paar octaven zakte, alhoewel ik niks zei. Dat soort stilte was het.’ Het is de fijngevoeligheid van Moeyaerts taal die het leed van zijn personage invoelbaar maakt. Zijn woordkeus is vaak ronduit schitterend. Eichlers hart slaat bijvoorbeeld geen slagen over, maar ‘struikelt in zijn borst’. Struikelen. Er is, denk ik, geen woord dat Eichlers eenzame en onbeholpen bestaan beter samenvat.”
Mieke van Zonneveld (Hilversum, 5 april 1989)
De Duitse dichter en schrijver Michael Georg Conrad werd geboren op 5 april 1846 in Gnodstadt. Zie ook alle tags voor Michael Georg Conrad op dit blog.
Samstag
Liebe heißt Dienst, noch in bescheidensten Grenzen,
drum bet’ und arbeit’, nicht um zu glänzen,
nicht um weltlicher Schätze willen,
deiner Seele ewige Sehnsucht sollst du stillen!
Dienstwillig frei! Ohne Trotz des Knechts,
ohne zu blinzeln nach links oder rechts,
so will Gottvater die Menschheit han,
tüchtig den Mann,
gebärfroh das Weib,
das Volkstum rein, reich, heilig bleib.
So mit Lieben und Dienen die Sele durchlichtet,
das Wochentagwerk bleibt wohl verrichtet.
Nun nahe, du Sonntag, Tag des Herrn,
aus Nacht und Dunkel bricht sieghell dein Stern!
Sieh, Morgenglanz hüllt unsere Heimat ein,
wir jauchzen ihr zu, trotz Trübsal und Pein!
Michael Georg Conrad (5 april 1846 – 20 december 1927)
Gnodstadt, Peter-und Paulskirche
De Brits-Canadees schrijver Arthur Hailey werd geboren in Luton, Bedfordshire, op 5 april 1920. Zie ook alle tags voor Arthur Hailey op dit blog.
Uit: Hotel
“Somewhere to the north, over Lake Pontchartrain probably, a summer storm was brewing in the darkness. The beginnings of it could be sensed in muted rumblings and an occasional flash of light. With luck, if the storm moved south toward the Gulf of Mexico, there might be rain in New Orleans by morning.
The rain would be welcome, Christine thought. For three weeks the city had sweltered in heat and humidity, producing tensions all around. There would be relief in the hotel too. This afternoon the chief engineer had complained again, “If I canna’ shut down part of the air conditioning soon, I willna’ be responsible for my bearings.”
Peter McDermott put down the telephone and she asked, “Do you have a name for the room where the moaning is?”
He shook his head and lifted the phone again. “I’ll find out. Probably someone having a nightmare, but we’d better make sure.”
As she dropped into an upholstered leather chair facing the big mahogany desk, Christine realized suddenly how very tired she was. In the ordinary way she would have been home at her Gentilly apartment hours ago. But today had been exceptionally fall, with two conventions moving in and a heavy influx of other guests, creating problems, many of which had found their way to her desk.
“All right, thanks.” McDermott scribbled a name and hung up. “Albert Wells, Montreal.”
Arthur Hailey (5 april 1920 – 24 november 2004)
Affiche oor de film uit 1967
De Italiaanse blijspeldichter Paolo Ferrari werd geboren op 5 april 1822 in Modena. Zie ook alle tags voor Paolo Ferrari op dit blog.
Uit:The contemporary drama of Italy (Bespreking door Lander MacCUntock)
“The key to Ferrari’s work and at the same time a matter of significant import to the literary historian is this : from the beginning and all through his work he is concerned with morality ; he is an inveterate teacher, an includable critic. Croce says of him, ”Ferrari had no other Muse; morality made him a dramatist, just as love or indignation have made dramatists of others/’ However, to the modem student of society and ethics he takes a topsy-turvy view of morality. To him it became synonymous with social custom. Instead of appealing from convention in the name of the rights and privileges of the single soul he justifies and glorifies things as they are, condemning the rebel not the law. The typical Ferrari comedy consists of this: a theme more or less moral (from his point of view) is worked out with a technic which is a combination of the conventional Italian comedy with realistic details. He has undoubted power to create real types. His contribution to the theatre was that he domiciled the realistic movement in its first manifestation; he redigested French realism and made it Italian and he wrote half a dozen delightful dramas.”
Paolo Ferrari (5 april 1822 – 9 maart 1889)
Buste in Palazzo di Brera, Milaan
Onafhankelijk van geboortedata
De Nederlandse schrijfster en columniste Marente de Moor werd geboren in Den Haag in 1972. Zie ook alle tags voor Marente de Moor op dit blog.
Uit: Gezellige verhalen
“De zaak is opgericht door mijn vader, een jaar voor onze geboorte. Er zat eerst al een warme bakker op deze plek, maar mijn vader had grotere ambities, die wilde vlaaien in punten serveren voor de Hollandse toeristen, en goede Hollandse koffie voor de Duitse, want we liggen op de route naar het Drielandenpunt. Een tijdje heeft hij ook nog chipolatacake en soezengebak gemaakt, dat veroorzaakte altijd enorme stress in huis. Hij maakte de cake en de soezen de avond tevoren, maar bewaarde het vullen en garneren voor het uur als de eerste vlaaien in de oven stonden, hetzelfde uur waarin wij opstonden om naar school te gaan. Jarenlang hebben mijn broer en ik ontbeten met miskleunen van room en marsepein, tegen de ramen gesmeten door mijn vader, Nederlands jeugdkampioen kogelstoten 1947. Mijn moeder deed de bediening, die was daar goed in. We kregen veel klanten die met de ziel onder de arm door het leven gingen, want mijn moeder pakte die zielen op en legde ze op hun plaats. De mensen stonden haar toe dat ze hen over de bol aaide, ook al waren ze kaal en stoer of had- den ze net watergolf laten zetten. Als een echte banketbakkersvrouw was ze dik, maar haar achterste werd steeds plat- ter en haar voorsteven steeds boller, alsof haar silhouet al aan de weg terug was begonnen. Ze stierf dan ook te jong. Maar niet voordat ze de zaak had aangekleed zoals zijzelf, met groenfluwelen lambriseringen en kanten lampenkapjes, linten en parels en andere stofvangers. We kunnen het niet over ons hart verkrijgen het te veranderen en de gasten klagen er niet over. Zo werken mijn broer en ik al achttien jaar onder de rokken van wijlen onze moeder. Mijn vaders hand, of beter gezegd zijn vuist, is alleen in de keuken zichtbaar. De kapotgeslagen deksel van de vrieskist, die elke keer kortsluiting veroorzaakt als ik hem schoon wil maken. Het hendeltje van de spiraalkneder, eraf gebroken en verkeerd om vastgesoldeerd. De barst in de ruit. Hij stierf drie jaar na mijn moeder aan een hartaanval.”
Marente de Moor (Den Haag, 1972)