Hugo Claus, Martin Reints, Vítězslav Hálek, Algernon Swinburne, Bora Ćosić, Werner J. Egli, Mieke van Zonneveld, Michael Georg Conrad, Marente de Moor

De Vlaamse schrijver Hugo Claus werd in Brugge geboren op 5 april 1929. Zie ook alle tags voor Hugo Claus op dit blog.

Uit:Het verdriet van België

‘‘Staan er fouten in?’
‘Met de beste wil van de wereld… nee, geen fout te ontwaren.’
‘Maar moet de datum van uw voordracht er…’
‘Godverdomme, natuurlijk, dedju, dat hadden wij bijna… dedju!…’
Hij ging aan tafel zitten, het kleed had overal brandgaatjes, hij hijgde alsof hij de 500 meter had gelopen. Maurice zei nooit wat, dus nu ook niet, maar hij was wel onder de indruk.
‘Zet u, zet u.’
‘Derangeren wij u niet?’
‘Jongeman, ik heb de hele nacht gewrocht, een zekere verpozing is me zeker toegestaan. Alhoewel… verpozen… als dat zou kunnen… is de grondtoon van de mens niet het irrequietum?’ Gelukkig wachtte hij niet op een antwoord, hij blies felle rookwalmen in Maurice’s snufferd.
‘Ik zou u met genoegen enkele passages voorlezen uit het derde bedrijf van het stuk dat mij thans bezighoudt, een nogal nauwkeurige evocatie van Zannekin. Dokter Leevaert die een eminent kenner is van de veertiende eeuw verzekert mij dat ik de historische waarheid geen geweld aan doe, maar, jongens, ik ben óp. Alhoewel ik me realiseer dat gij, de jeugd van Vlaanderen, er alle belang bij zoudt hebben kennis te nemen van mijn kijk op ons verleden. Gij leest toch boeken, ik bedoel, naast uw verplichte schoollectuur?’
Zij knikten beiden gedwee. Maurice zat ongemakkelijk te draaien op zijn stoel, moest waarschijnlijk plassen. Van de weeromstuit moest Louis ook ineens zeer dringend.
‘Help me onthouden dat ik u straks mijn Psalmen en Palinodieën moet meegeven, ge zult sommige hexameters beslist amusant vinden. En het is spijtig dat de uitgeverij de Kogge me deerlijk in de steek heeft gelaten, vanwege zogezegde papierschaarste, anders had ik u als primeur mijn Dood van Descartes kunnen overhandigen, vijf bedrijven, waarin ik, vanuit de Germaanse gedachte definitief afreken met het Latijnse quasi-geredeneer dat ons volk, via de Franse overheersing, zo lamentabel heeft verschraald, om niet te zeggen verdord.’

 
Hugo Claus (5 april 1929 – 19 maart 2008)

 

De Nederlandse dichter en essayist Martin Reints werd geboren op 5 april 1950 in Amsterdam. Zie ook alle tags voor Martin Reints op dit blog.

Benevelde brieven

Het geblaf van honden
weerklinkt tussen houten huizen
in het gebergte

brieven slingeren in zwaarbeladen vrachtwagens
over de wegen

in de bittere geur van het lange lijden
groeide je schoonheid

we verwachten je vroeg in de middag

de stilte in de nacht
is een voortzetting van de dagelijkse muziek.

 

Wandeling

Het kan zijn
dat ik deze wandeling vannacht
ook al heb gemaakt

het kan zijn dat deze omgeving al vaker
in mijn geheugen is geweest

kortstondig of langdurig

maar het spoor dat mijn voeten maken
lijkt niet op het spoor dat mijn voeten volgen

de vogels in de lucht
zijn donken van gistende bessen.

 
Martin Reints (Amsterdam, 5 april 1950)

 

De Tsjechische dichter, schrijver en journalist Vítězslav Hálek werd geboren op 5 april 1835 in Dolínek Mělníka. Zie ook alle tags voor Vítězslav Hálek op dit blog.

Eveningsongs

IV
Though all the world has gone to sleep,
The heart wakes in the bodj%
And God himself knows that the heart
Ne’er sleeps for anybody.

The whole God’s world is silence-bound,
The heart still goes, well rated,
And God himself knows that the heart
Gets never fatigated.

Sleep is the conqueror of thought,
Night is day’s alternation —
But in the breast the heart e’er wakes
And guards its love’s sweet passion.

 

V
Stars by the hundreds dot the sky
With sister Moon at leisure,
And God and angels view the world
From heaven’s height with pleasure.

A smiling angel’s coming down
To earth as heaven’s vision —
Fair as the fragrant breath of spring,
And love is his sweet mission.

Wherever he just passes by
All’s stricken with sweet passion,
And nightingales and fair white doves
All sing with animation.

And he whom his white wing does touch
Is transformed all over.
And something sweet enters his breast
That human words can’t cover.

 

Vertaald door Joseph Stybr

 
Vítězslav Hálek (5 april 1835 – 8 oktober 1874)

 

De Engelse schrijver en dichter Algernon Charles Swinburne werd geboren op 5 april 1837 in Londen. Zie ook alle tags voor Algernon Swinburne op dit blog.

A Ballad Of Death (Fragment)

Even she whose handmaiden was Love–to whom
At kissing times across her stateliest bed
Kings bowed themselves and shed
Pale wine, and honey with the honeycomb,
And spikenard bruised for a burnt-offering;
Even she between whose lips the kiss became
As fire and frankincense;
Whose hair was as gold raiment on a king,
Whose eyes were as the morning purged with flame,
Whose eyelids as sweet savour issuing thence.

Then I beheld, and lo on the other side
My lady’s likeness crowned and robed and dead.
Sweet still, but now not red,
Was the shut mouth whereby men lived and died.
And sweet, but emptied of the blood’s blue shade,
The great curled eyelids that withheld her eyes.
And sweet, but like spoilt gold,
The weight of colour in her tresses weighed.
And sweet, but as a vesture with new dyes,
The body that was clothed with love of old.

Ah! that my tears filled all her woven hair
And all the hollow bosom of her gown–
Ah! that my tears ran down
Even to the place where many kisses were,
Even where her parted breast-flowers have place,
Even where they are cloven apart–who knows not this?
Ah! the flowers cleave apart
And their sweet fills the tender interspace;
Ah! the leaves grown thereof were things to kiss
Ere their fine gold was tarnished at the heart.

Ah! in the days when God did good to me,
Each part about her was a righteous thing;
Her mouth an almsgiving,
The glory of her garments charity,
The beauty of her bosom a good deed,
In the good days when God kept sight of us;
Love lay upon her eyes,
And on that hair whereof the world takes heed;
And all her body was more virtuous
Than souls of women fashioned otherwise.

Now, ballad, gather poppies in thine hands
And sheaves of brier and many rusted sheaves
Rain-rotten in rank lands,
Waste marigold and late unhappy leaves
And grass that fades ere any of it be mown;
And when thy bosom is filled full thereof
Seek out Death’s face ere the light altereth,
And say “My master that was thrall to Love
Is become thrall to Death.”
Bow down before him, ballad, sigh and groan.
But make no sojourn in thy outgoing;
For haply it may be
That when thy feet return at evening
Death shall come in with thee.

 
Algernon Swinburne (5 april 1837 – 10 april 1909)
Cover bloemlezing

 

De Servische dichter en schrijver Bora Ćosić werd geboren op 5 april 1932 in Zagreb. Zie ook alle tags voor Bora Ćosić op dit blog.

Uit: My unrelenting vice

“Out of all of these, I must admit that as a child I was most drawn to a cardboard book, which actually only consisted of book covers; there was no content because the covers alone were sufficient to advertise a chocolate factory. There were the little papers that were rolled around medicine bottles, that one stuck into boxes of sweets – this all was great fun to me at an age when I did not yet understand the meaning of individual words. And so this old Egyptian tradition – as applied to the production of modern medicines and confections – had a belated impact on a child’s consciousness by teaching him that books are not only found in books but many other places.
This idea was revisited by the Pop Art artists and even our avant-garde artists of the Slovenian group OHO. What a motley collection of poetic messages they packaged into bigger and smaller boxes, believing that this would allow them to participate in the production of reading. Once I bought an iron book, which told the history of many iron objects, but its cover was actually made of tin. A magazine published in former Yugoslavia had a plastic binding, made from the same material used to produce raincoats. I read my fill at various times, not only of printed texts, I was also a careful reader of book covers, bindings, and what is printed on the dust jacket. I would say that one finds an entire culture of the written word in abbreviated form, if one only looks at the narrow column printed on the inner flap of the book jacket, where there is a description as succinct as a dictionary entry telling what the book is about. If all the books in the world were to disappear, (as in “Fahrenheit 451”) and only the book covers remained, perhaps one could reconstruct human thought in this way.
Thus early on I learned that the greatest driving force behind mankind’s culture of the written word unremittingly leads to the exceptional, irregular and astonishing – from which Dadaism and all of Surrealist literature has sprung. Where the reading of apparently incomprehensible texts originates, as early on in Mannerism, then in the crazy dialogues of Lewis Carroll, Edward Lear and Ionesco. Those wonderful fantasies before death in “Krapp’s Last Tape” by Samuel Beckett. As if people might be able to near their end in a surreal manner that nevertheless seems normal. When the eye doctor bids me to read aloud a single letter on the wall of his office, do I stand before the end of all reading?”

 
Bora Ćosić (Zagreb, 5 april 1932)

 

De Zwitserse schrijver Werner J. Egli werd geboren in Luzern op 5 april 1943. Zie ook alle tags voor Werner J. Egli op dit blog.

Uit:Der Pfad zum Sonnenaufgang

„Der Junge merkte, dass er Delgado aufgeweckt hatte. Er kauerte sich hin. „Ich wollte dich nicht aufwecken“, sagte er. „Aber ich hatte einen bösen Traum. Böse Mächte aus dem Schattenreich haben mich in eine Falle gelockt.“ Der Junge lachte leise. „Ich bin tot, Bruder.“
„Du hast unruhig geschlafen“, bemerkte Delgado. Er kannte den Jungen gut. Er war ein Sohn von Pa-kah-te und hieß Antero. Er zählte fünfzehn Winter und er hatte schon drei Pima getötet. Sein Vater, seine Mutter und zwei von seinen Schwestern waren von Pima und von weißen Skalpjägern ermordet worden. Der Junge hatte noch eine kleine Schwester und einen kleinen Bruder. Er musste für sie sorgen.
Delgado setzte sich auf, rieb seine Arme und sah sich um. „Unsere Welt ist eine schöne Welt“, sagte er. „Schau nur, Antero, dafür kämpfen wir. Dass uns diese Welt erhalten bleibt.“
„So zu leben wie wir es wollen“, sagte Antero, während er sich ebenfalls umsah. „Von dem, was die Weißaugen besitzen, wollen wir nichts haben.“
„Das stimmt. Sie besitzen nichts, wenn sie geboren werden und sie besitzen nichts, wenn sie gestorben sind, aber in der Zeit dazwischen sind sie verrückt genug um zu glauben, dass sie uns unsere Freiheit nehmen könnten.“
Es war still im Canyon. Kein Wind. Keine Tiere. Die Stille konnte jene benommen machen, die in ihr nichts hörten. Nicht die Stimmen der Vorfahren. Nicht den Atem der Geister. Nicht das Flüstern der Toten. Pajaro Pinto, der Delgado empfahl, standfest zu bleiben und bis zum letzten Blutstropfen zu kämpfen. Siki, das Mädchen, das er zu seiner Gefährtin fürs Leben machen wollte. Die Warnung seines Vaters Mangas Coloradas, der von den Weißaugen hinterrücks ermordet wurde, als er ihnen traute und zu einer Friedensverhandlung gegangen war.“

 
Werner J. Egli (Luzern, 5 april 1943)
Cover

 

De Nederlandse dichteres en critica Mieke van Zonneveld werd op 5 april 1989 geboren in Hilversum. Zie ook alle tags voor Mieke van Zonneveld op dit blog.

Wil

Hij vraagt wat wil je dan, drijft me op
een kale kansel om een helder antwoord.

Als een plakbandrol zonder begin sta ik
te zwijgen in zijn gezicht. Tegen de tijd

dat ik antwoorden knutsel, heeft hij
zijn hielen gelicht. Hij tikt spaties

in mijn script, maakt soms hele aktes wit
en vraagt dan om de blauwdruk van mijn wil.

Mag het ook een negatief zijn, lieverd?
De glimlach die ik oefen in de spiegel?

Ik mis je achter nevelen van wit en ben zo
blij dat jij mijn sluier mooi vindt. Wat

win ik dan als ik hem voor je oplicht?

 
Mieke van Zonneveld (Hilversum, 5 april 1989)

 

De Duitse dichter en schrijver Michael Georg Conrad werd geboren op 5 april 1846 in Gnodstadt. Zie ook alle tags voor Michael Georg Conrad op dit blog.

 Uit: Majestät

“Der König hatte sich seit Tagen nicht mehr vom Bett erhoben. Er war krank von der Reise heimgekommen.
Wer sein Wesen kannte, wußte, daß es ein Schlimmes sein mußte, das ihn danieder hielt. Ganz fein empfindende Zuschauer, mit sicherer Witterung in tiefen Seelengründen – gewöhnlich gibt’s die nicht unter den Hofleuten – hätten deutliche Zeichen gehabt, daß seit langem nur noch Lebensschein vorhanden, Nachglanz eines verflackerten Lichts.
Nun lag der König wirklich im Sterben. Selbst die stumpfesten Oberflächenmenschen begannen es zu merken, daß es wie Sensenschwingen unheimlich über dem Bette des Königs leuchte.
Eigentlich hatte es nichts von einem Kampf, nichts von heroischem Ringen um den letzten Rest eines Königslebens. Auf keiner Seite stand ein Held. Der herrische Tod hatte es nicht auf ein großes Kampfspiel mit diesem schlichten, geduldigen König angelegt. Ein geringer Leib, ohne heftige Lebensinstinkte, ohne starke Säfte und Triebe – ein verarmtes Blut.
Eine tückisch schleichende Krankheit, die schon früh eingesetzt, diskret, mit einer gewissen höfischen Verbindlichkeit in der Verschleierung der mörderischen Absicht. Das waren die Partner.
Die Seele des Königs wußte wenig dreinzureden. Sie war von je zur Friedfertigkeit gestimmt und nicht auf Gewaltsamkeiten eingeübt. Sie war allerwege für konstitutionelle Ordnung und gestattete sich keine persönlichen Übergriffe.
Was sie in diesem Falle auch gesagt hätte, es wäre für den Ausgang so belanglos gewesen, wie die Praktiken der Heilkünstler und die wortreichen, schön gesetzten Wundergebete der Priester. Ein mittlerer Wille, der nie auf hohe Lebenspolitik im Heldenmaß lossteuerte, eine verschüchterte Daseinskraft lag von der Krankheit hingestreckt und atmete sich aus in kurzen, zaghaften Zügen. Was dem Vorgange des Ablebens seinen besonderen Stempel gab, war die Auffassung, daß der Sterbende einen König darstellte, einen verfassungsmäßigen Monarchen über ein kleines altes Reich, das in gewohnter Treue zu seinem Fürstenhause hielt und diesem König vor allen seine Sympathien widmete als einem braven, rechtlichen Manne, der nie die bürgerliche Sitte gekränkt, nie der untertänigen Gesinnung eine schwere Stunde bereitet.“

 
Michael Georg Conrad (5 april 1846 – 20 december 1927)
Cover

 

Onafhankelijk van geboortedata

De Nederlandse schrijfster en columniste Marente de Moor werd geboren in Den Haag in 1972. Zie ook alle tags voor Marente de Moor op dit blog.

Uit: Gezellige verhalen

“Iemand belt aan, maar de zuivel is al afgeleverd. Wie wil er nu nog iets van mij? Ik probeer me zo geruisloos mogelijk om te draaien naar het raam achter mijn hoofdeinde en kijk neer op de nietsvermoedende kruin van Ronnie, het hulpje uit Maastricht. ‘Stagiair’, verbetert hij ons dan. Een jongen nog, kijk hem nou eens staan met zijn kruintje in de wind, het komt niet in hem op om omhoog te kijken. Ik tik op de ruit. Wonderlijke blauwe kijkers heeft hij, met wijd uitlopende oogleden, als van een pop. Ik schud mijn hoofd. Hij heft zijn handen op. Wat nou. Die is met de fieftig van kwart over vijf gekomen, dat erreme kakjonges. Ik duw het raam op een kier, de vrieskou vlucht naar binnen. We gaan dicht, jong.’ `Hoezo? Vandaag?’ `Voorgoed. We gaan nooit meer open.’ Hij kijkt om zich heen, schopt met de ene voet tegen de andere. `Geen deeg?’ `Nee.’ ‘De melk staat op de stoep. De eieren. En boter, slagroom…’ `Lekker laten staan.’ `Laat me er toch even in, ja? Het is graftyfuskoud buiten.’ Ik pak de sleutelbos van het hoofdeinde en gooi hem in zijn opgeheven handen. `Bedien jezelf, laat mij met rust. Ik ben ziek.’ Als ik weer ga liggen kraakt dat woord langs de lattenbodem, van het hoofdeinde naar mijn kruis. Ziek. De dokter zei dat ik moet leren het langer op te houden, maar naast het bed staat de po. Dezelfde po die in 1970 werd leeggegoten boven het hoofd van Sjefke Kleikers, de jongste van acht maar niet helemaal normaal. Niet helemaal gelukt in zijn moeders buik, zeiden ze op school. Zijn ogen zaten aan de zijkant van zijn hoofd en hij had zwemvliezen tussen zijn vingers. Een levensgrote foetus. Jules beval dat ik moest pissen, daarna droeg hij de volle po weg zoals een misdienaar de kelk. De gebroeders Quadackers hielden Sjefke vast. Ik kreeg spijt toen ik zag dat mijn pis nog nadampte op zijn kruin, maar kon niets uitbrengen — hij wel, stom, hij zou niets geproefd hebben als hij niet zo brulde. Het was overigens geen aardig jongetje. Een kleine driftkop was het, die terugloerde naar de wereld die van hem schrok, 36o graden in de rondte met die embryoblik. Dieren kwelde hij ook. Toch denk ik nog vaak aan hem als ik plas, dan zie ik hem in zijn rood aangelopen, druipende vernedering voor dat hek staan, en mijn broer en de twee van Quadackers erachter in het weiland. Zij vluchtten maar ik bleef staan, aan de grond genageld met mijn medeplichtige lege blaas. We moesten toch greumelkesvlaai maken voor de heemkundevereniging?’ Ik schiet overeind. Hij heeft gelijk, het kakjonges. Kruimelvlaaien voor de vrienden van pa, die hebben dit niet verdiend, die hoeven niet zonder te zitten omdat Jules is losgeslagen. Ik vind mijn bril en zie op de kerkklok dat we het nog kunnen halen. Had ik de vanillevla niet al klaar?”

 
Marente de Moor (Den Haag, 1972)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 5e april ook mijn blog van 5 april 2016.