Jiří Karásek ze Lvovic

De Tsjechische dichter, schrijver en literair criticus Jiří Karásek ze Lvovic werd geboren in Praag op 24 januari 1871. Hij studeerde theologie aan de Theologische faculteit in Praag, maar maakte deze studie niet af. Daarna verliet hij Bohemen voor een jaar en na zijn terugkeer begon hij te werken als bediende in een postkantoor. Kort daarna werd hij benoemd tot directeur van de bibliotheek van het Ministerie van Post, en directeur van het Postmuseum en het archief. In 1894 richtte hij, samen met Ernst Stroll, het bekende tijdschrift Modern Review, waarin hij voornamelijk Tsjechische en Franse decadente literatuur en kunst publiceerde. Later publiceerde hij twee tijdschriften, bedoeld voor seksuele hervorming – Hlas (Stem) en Nový Hlas (Nieuwe Stem). Tijdens zijn leven verzamelde hij samen een uitgebreide privé-bibliotheek (48.000 delen) en een verzameling Slavische kunst en grafiek (40.000 items). In 1922 schonk hij deze collectie aan de Tsjechoslowaakse Sokol Organisatie, die was ondergebracht in het Tyrš huis in Praag; met de voorwaarde dat deze door hem zou worden beheerd tot aan het einde van het leven. In 1954 werd de collectie deel van het Nationale Literatuur Archief. Karásek ze Lvovic schreef ook vele gedichten en prozawerken. Een aantal van zijn romans worden nu gerekend tot de science-fiction literatuur. Hij was een vertegenwoordiger van de impressionistische kritiek en wordt beschouwd als een belangrijke literaire criticus. In de meeste van zijn werken combineert hij neo-romantische fantasie met gecultiveerdheid. Zijn poëzie en proza zijn meesterwerken van de literaire stijl rond 1900. Een paar werken (De gotische ziel, 1900/1905), kunnen als gevolg van de bijna volledige abstractie van de stijl en de homogeniteit van de tekst tot de belangrijkste werken van de Europese decadentie worden geteld. Karásek ze Lvovic was ook geïnteresseerd in occultisme en was een lid van de Tsjechische vereniging van Hermetica “Hermetik universalia”. Bovendien was hij een verzamelaar van schilderijen. Zijn collectie was een van de grootste collecties moderne kunst in heel Europa. Later werd deze genationaliseerd en tentoongesteld in Tsjechisch musea.

Hopeles Love

So oft by eve I dream in my room all alone
of the love that I know will pass me by, amain
to take me, with all force, to which I am all prone,
whose gale force winds would sweep across my meek stilled plain,

Of a love that into my dulled false hopes would tear,
like the gale ripping boughs of deadened grove, enraged…
Though I know she won’t come, I see her clearly there
above all loves I’ve had while still in life engaged.

I yearn for just one time that she should speak to me,
with words that to this day no one to me has said,
and in my soul pour fire, kisses incendiary,

And only after, as her lunar boat ascends
to heaven’s dream blue waves, would she lay out the dread
before my gaze, that Void, to which I shall descend.

 

Abyss

When in the town by night each sound’s dissembling,
another soul, arcane, wakes uncontested.
Your head’s a dormant citadel, sequestered,
in which a late night wandering thought is ambling.

Yet if you fear the tardy walker’s power
conniving to seize your imagination,
be more afraid of that thought’s desperation,
to ambush you at midnight, till you cower…

You are its prey. Feel that? Its talon sinking
into you, cold, on dark wings upward tearing.
Eyes phosphorescent green that burn unblinking.

You’ve briefly lost your mind. Your soul veers, vanished
into the evil, deep within its bearing…
Ah, ever the abyss, inside, unbanished!

 

Vertaald door Václav Z J Pinkava

 
Jiří Karásek ze Lvovic (24 januari 1871 – 5 maart 1951)