Sander Kollaard

De Nederlandse schrijver Sander Kollaard werd geboren op 13 mei 1961 in Amstelveen. Kollaard studeerde geschiedenis in Amsterdam. Sinds 2006 woont en werkt hij in een voormalige pastorie op het Zweedse platteland. Hij debuteerde in 2012 met de verhalenbundel “Onmiddellijke terugkeer van uw geliefde” en schreef verhalenbundels, romans en artikelen en essays voor literaire tijdschriften en kranten. Voor zijn debuut ontving hij de Lucy B. en C.W. van der Hoogt-prijs en zijn eerste roman, “Stadium IV”, werd verkozen tot Boek van de maand bij DWDD. Met zijn roman “Uit het leven van een hond“ won hij de Libris Literatuurprijs 2020. In 2021 verscheen de roman “De kleuren van Anna”. Zijn werk is vertaald in o.a. Duits, Frans, Engels en Japans.

Uit: De kleuren van Anna

“Bloed is rood. Het hart is rood (door al dat bloed). Het bloed op het uniformjasje dat Franz Ferdinand droeg toen hij werd vermoord in Sarajevo, in 1914, is allang niet meer rood natuurlijk maar je beseft dat het dat ooit was, dat het uit een stervend lichaam kwam, en dat het ellendige gevolgen zou hebben. Zijn vrouw kwam ook om, Sophie Chotek, maar dat zijn we vergeten.
De bloedspetters op de zonnebril die John Lennon droeg toen hij in 1980 werd doodgeschoten in New York waren rood maar, eenmaal gedroogd, een soort bruin. Yoko Ono, zijn vrouw, maakte er een foto van die ze gebruikte als protest tegen vuurwapengeweld in de vs.
Het mantelpakje van Jackie Kennedy raakte besmeurd met het bloed van haar man toen hij werd vermoord in Dallas, in 1963. Het bloed toont donker op de roze stof. Ze stond erop dat pakje ook te dragen toen ze in Air Force One met haar overleden man terugvloog naar Washington. Onderweg werd Lyndon Johnson ingezworen als president. Jackie stond naast hem, op zijn verzoek, en dus in dat pakje. Het gaf denk ik uiting aan haar woede. Ze probeerde het onzinnige geweld dat haar man had weggenomen zichtbaar te maken en te houden en dat is gelukt want zojuist heb ik die foto maar weer eens opgezocht, niet voor de eerste keer. Het spectrum van het licht van ver weg gelegen sterren verschuift naar rood. Hoe verder weg, hoe roder het licht. Zo kun je afstand meten. Astronomen hebben dat gedaan en ontdekten dat het heelal nog altijd uitdijt: de afstanden nemen toe. Dat is een tikje verontrustend want het heelal is al erg groot. Om u een idee te geven: als twee sterrenstelsels, elk met miljarden sterren, de meeste ervan groter dan onze zon, al die sterren met planeten en heel wat van die planeten met manen of ringen, als al die wervelende massafs met elkaar botsen, gebeurt er niets. De stelsels schuiven simpelweg door elkaar heen.
Ruimte zat.
Rood betekent gevaar. Rood is een waarschuwing. Rood betekent stoppen en wachten en pas verdergaan bij groen. Brandweerautofs zijn rood. Buurten waar veel prostituees werken zijn ros. Felrode lippen staan voor schoonheid, zinnelijkheid of een bedenkelijke moraal, net wie je het vraagt, maar hoe dan ook moet je opletten. Rood staan betekent dat je schulden hebt. Rood zien betekent dat je van het veld moet. Rode lappen brengen stieren de kop op hol.”

 

Sander Kollaard (Amstelveen, 13 mei 1961)

Jan Lauwereyns, Kathleen Jamie

De Vlaamse dichter Jan Lauwereyns werd geboren op 13 mei 1969 in Antwerpen. Zie ook alle tags voor Jan Lauwereyns op dit blog.

 

Vuurwerk

Volgens de astronoom die met de mond
vol tanden staat – knappe kerel –
was er in het begin al iets.

Iets: met veel aantrekkingskracht,
een zwart gat, een vlam in mijn hart.

Zo niet, geen gebeurtenis t voor t + 1,
en dan ook niets daartussen

waar tijd plaats

kon vinden. En zonder tijd
geen pijl die ergens vertrekt om God
weet wanneer ergens anders aan te komen.

God, Cupido, Thor.

Zo denkt men zwijgend dat
er in het begin iets geweest moet zijn
waarmee het allemaal begonnen is.

 

De drie prinsen van Serendib

Koning van een voorspoedig rijk, springlevend,
heeft drie zonen, waaronder jij.

(Ook al bent u toevallig lezeres.)

Vader: drager van een grijze baard.
Met verkleinwoord, Tijd, onomkeerbaar,
dit in tegenstelling tot de zandloper.

Geeft alles aan wie voor het jaar rond is
een verbluffend iets op tafel legt.

Waar kijkt Homo sapiens nog van op?

Een vliegend tapijt? Een geneeskrachtige appel?
Een verrekijker die voorbij de horizon kijkt?
Samen zullen onze giften de

op apegapen liggende vader redden.
Tenzij we alsnog wakker worden.

 

Via Arctica

Langs de weg van de ijsbeer bezongen we de opwarming

met massieve schepen, zestigduizend ton ijzererts, braken
door het smeltende ijs, de Chinese fabrieken stonden te wachten,

treinen voerden meer en meer ijzererts aan, wij willen slechts

alle goeds, verklaarde Het Absolute Niets, verrukkelijk,
korrelig, hartverscheurend, kwiek en alles bij elkaar prachtig,

jubelde het schip der wetenschap, nijverheid en koophandel,

zo kalm mogelijk stonden we naast de anderen te kijken naar
de elektroden op de kruin van de kaalgeschoren ijsbeer en

knikten, het waren veelkleurige gegevens, maar de hypothese

was verdwenen, iedereen verdacht iedereen, het Absolute Niets
breidde zich uit, het alsmaar grotere zwart in het ruim, vader,

vader, de ijsbeer schoot wakker, zou je niet beter wat slapen?

 

Jan Lauwereyns (Antwerpen, 13 mei 1969)

 

De Schotse dichteres Kathleen Jamie werd geboren op 13 mei 1962 in Currie, Edinburgh. Zie ook alle tags voor Kathleen Jamie op dit blog.

 

De herten

Dit is de menigte, de dieren
die je me wilde laten zien, me stroomopwaarts
trekkend, de hele ochtend door de door wind-
gekamde heide tot aan de heuvelrug.
Beneden ons, in de volgende vallei, is de zware
kalme broederschap, neergedaald
uit de winter, uit de honger, knielend
als de ondertekenaars van een verbond;
hun zware, antiek gepolijste gewei,
uitstijgend boven de vegetatie
als masten in een haven, of stadstorens.
We liggen dicht bij elkaar, en hoewel de wind
onze man-en-vrouw geur verdrijft, lijkt
elk hert-gezicht onze kant op te kijken, onze kant op,
maar niet naar ons: zij schenken ons,, en wij schenken hen,
een beleefde aandacht. Ik vermoed dat je
hoopte indruk op me te maken, mijn ogen op te heffen
naar ons gedeelde land, me dieper te leiden
in wat je weet, maar uit afkeer
om angst op te wekken ga je al
stilletjes weg, ik ga zeker met je mee,
zoals ik nu zou doen, bijna overal.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Kathleen Jamie (Currie, 13 mei 1962)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 13 mei ook mijn blog van 13 mei 2020 en eveneens mijn blog van 13 mei 2019 en ook mijn blog van 13 mei 2018 deel 1 en eveneens deel 2.