Bernard Malamud, Vincente Alexandre, Leo Stilma, Hannelies Taschau, Theun de Vries

De Amerikaanse schrijver Bernard Malamud werd op 26 april 1914 in Brooklyn, New York, geboren. Zie ook alle tags voor Bernard Malamud op dit blog.

Uit: The Tenants

“Lesser catching sight of himself in his lonely glass wakes to finish his book. He smelled the living earth in the dead of winter. In the distance mournful blasts of a vessel departing the harbor. Ah, if I could go where it’s going. He wrestles to sleep again but can’t, unease like a horse dragging him by both bound legs out of bed. I’ve got to get up to write, otherwise there’s no peace in me. In this regard I have no choice. “My God, the years.” He flings aside the blanket and standing unsteadily by the loose-legged chair that holds his clothes slowly draws on his cold pants. Today’s another day.Lesser dresses unwillingly, disappointing surprise, because he had gone to bed in a fire of desire to write in the morning. His thoughts were sweet, impatient for tomorrow. He goes to sleep in anticipation and wakes resistant, mourning. For what? Whom? What useless dreams intervene? Though he remembers none although his sleep is stuffed with dreams, Lesserreveries one touched with fear: Here’s this stranger I meet on the stairs.”Who you looking for, brother?” “Who you callin brother, mother?”Exit intruder. Yesterday’s prowler or already today’s? Levenspiel in disguise? A thug he’s hired to burn or blow up the joint? It’s my hyperactive imagination working against the grain. Lesser makes things hard for himself for certain reasons. That’s a long tale but right now it means he doesn’t know how to end his book. Nor why the ending, this time, is so hard to come by if you’ve invented every step that leads to it, though some crumble when you look hard at them. Still, it’s bound to come, it always has. Maybe it’s some kind of eschatological dodge? Like an end is more than I can stand? Each book I write nudges me that much closer to death? As soon as he ends one he begins another.Now that the imagination is imagining Lesser imagines it done, the long labor concluded at last. Relief, calm, mornings in bed for a month. Dawn on the sea, rose lighting the restless waves touching an island waking, breathing the fresh breath of its trees, flowers, bayberry bushes, seashells.”

Bernard Malamud (26 april 1914 – 18 maart 1986)

De Spaanse dichter Vincente Aleixandre (eig. Vicente Pío Marcelino Cirilo Aleixandre y Merlo) werd geboren op 26 april 1898 in Sevilla. Zie ook alle tags voor Vincente Aleixandre op dit blog.

On the Way to School

I rode my bicycle to school.
Along a peaceful street that ran through the center of the noble,
mysterious city.
I rode by, surrounded by lights, and the carriages made no noise.
They passed, majestic, pulled by distinguished bays or chestnuts
that moved with a proud bearing.
How they lifted their hooves as they went along, like gentlemen,
precise,
not disdaining the world, but studying it
from the sovereign grace of their manes!
And inside, what? Old ladies, scarcely a little more than lace,
silent ornaments, stuck-up hairstyles, ancient velvet:
a pure silence passing, pulled by the heavy shining animals.

I rode my bicycle, I almost had wings, I was inspired.
And there were wide sidewalks along that sunny street.
In the sunlight, some sudden butterfly hovered over the carriages
   and then, along the sidewalks,
over the slow strollers made of smoke.
But they were mothers taking their littlest children for a walk.
And fathers who, in their offices of glass and dreams…
I looked as I went by.
I sailed through the sweet smoke, and the butterfly was no stranger.
Pale in the iridescent winter afternoon,
she spread herself out in the slow street as over a sheltered,
   sleepy valley.
And I saw her swept up sometimes to hang suspended
over what could as well have been the pleasant bank of a river.
Ah, nothing was terrible.
The street had a slight grade and up I went, driven on.
A wind swept the hats of the old ladies.
It wasn’t hurt by the peaceful canes of the gentlemen.
And it lit up like an imaginary rose, a little like a kiss, on the
   cheeks of the children.
The trees in a row were a motionless vapor, gentle
suspended under the blue. And by now nearly up in the air,
I hurried past on my bicycle and smiled…
and I remember perfectly
how I folded my wings mysteriously on the very threshold of the
   school.

Vertaald door Stephen Kessler

Vicente Aleixandre (26 april 1898 – 14 december 1984)

De Nederlandse dichter Leo Stilma werd geboren op 26 april 1953 in Hilversum. Zie ook alle tags voor Leo Stilma op dit blog.

OUD WORDEN

Waar ik bang voor ben

is niet

de tijd dat ik kwijlen ga

mijn benen al bij bewegen

breken, dat ik gezichten even

snel verwissel als de dagen

en mijn stoel een schuilplaats

is tegen de boze wereld buiten.

Het is niet voor de tijd

dat mijn vrienden alleen

op oude foto’s lachen

de telefoon steeds rinkelt

voor rouw en berichten

over gladde natte straten

en afbrokkelende botten

het is voor de tijd

dat niemand meer

mijn voornaam weet

waar ik bang voor ben.

Leo Stilma (Hilversum, 26 april 1953)

Hilversum, het Raadhuis van Dudok

De Duitse dichteres en schrijfster Hannelies Taschau werd geboren op 26 april 1937 in Hamburg. Zie ook alle tags voor Hannelies Taschau op dit blog.

ICH WERDE WACH ICH SEHE

sofort die Sterne und denke daran
zu bleiben
Was trennt mich von Euch Junge
Sterne sind kühler und strahlen
mehr infrarotes als sichtbares
Licht ab Was trennt mich von
euch es kann nicht wichtiger sein
als das was uns verbindet
Was die Entstehung eines Sterns
auslöst ist noch nicht bekannt

Der letzte

wird der erste Tag

Wir haben uns mehrmals um

Heute gedreht in tiefer

Befriedigung Gleich will man

dass alles so bleibt

Mit Trotz statt Gewissheit

Pilze gegessen

Durstlöschendes Wette

Hannelies Taschau (Hamburg, 26 april 1937)

De Nederlandse dichter en schrijver Theun de Vries werd geboren in Veenwouden op 26 april 1907. Zie ook alle tags voor Theun de Vries op dit blog.

Terugkeer

De groote rust en de bezinning zinken

in mij als regens in een dooden tuin.

Na dezen waanzin en dit zelfverminken

keer ik terug. Nog ligt de droom in puin,

maar buiten waar men bruggen bouwt, wijd bogend,

en waar de stroom versnelt tot vurig licht,

word ik van nieuwe liefde en trots almogend –

En ik vergeet en wandel opgericht.

Nu eindlijk valt het masker van de dagen

en de verbijstrende eenzaamheid vergaat.

Zij kwam van ver. De blindelingsche vlagen

van wanhoop stierven aan mijn hart, verzaad.

Een vrouw wier handen in de mijne lagen

riep met éen lach den dood uit mijn gelaat.

Praeludium

Onder donkere vrouwenoogen

ben ik verwonderd ontwaakt;

een licht had den nachttuin doorvlogen

en smetteloos vervolmaakt.

Van een eenzaam stormachtig leven

geleid in verneedring en schuld

werd de laatste schemer vergeven

en een uiterste droom is vervuld:

Tusschen heldere horizonnen,

omringd van zee en wind,

is een goddelijk glanzen begonnen

over wereld en menschenkind.

Theun de Vries (26 april 1907 – 21 januari 2005)

Portret door Joop Sjollema, 1970

Zie voor nog meer schrijvers van de 26^e april ook mijn blog van 26 april 2011 deel 1 en eveneens deel 2

Gerelateerd

Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne

Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.

Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem ‘de man die sneller schrijft dan God kan lezen’. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: “Kind van stad en land” (1936), “Meneer Visser’s hellevaart” (1936), “Ierse nachten” (1946), “De toekomst de religie” (1947), “Pastorale 1943” (1948), “De koperen tuin” (1950), “Ivoren wachters” (1951), “Essays in duodecimo” (1952) en “Het genadeschot” (1964).

Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle “Gefallen”. Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond – hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar – besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de ‘Duitse ziel’ in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull

De Nederlandse dichter Jakobus Cornelis Bloem werd geboren op 10 mei 1887 in Oudshoorn. Bloem stamde uit een stijlvolle, patricische familie. Op 12 mei 1921 verscheen eindelijk Het verlangen, vooral dank zij de krachtdadige hulp van zijn vriend Jan van Krimpen, die ook de typografie verzorgde In 1925 ontmoette Bloem de 19-jarige Clara Eggink. Het volgende jaar trouwden zij. Vrijwel tegelijk met de geboorte van hun zoon Wim op 8 september 1927 werd Bloem ontslagen bij de NRC. In mei 1928 werd Bloem benoemd tot griffier aan het kantongerecht De Lemmer, uit welk ‘Friesch Cayenne’ hij in 1931 werd overgeplaatst naar Breukelen. Afgezien van kleine opflakkeringen in 1924/25 en 1929 (samen vijf verzen), duurde het tot 1930 voor hij weer ‘aan de schrijverij’ raakte. Dit resulteerde in het jaar daarop in de bundel Media vita. Tussen 1934 en 1937, maar vooral in dat laatste jaar, schreef Bloem de verzen die uitkwamen als De nederlaag. Zijn Verzamelde gedichten verschenen in 1947, al spoedig enige malen herdrukt, en daarmee kwam eindelijk ook de officiële erkenning van zijn dichterschap: Constantijn Huygens-prijs (1949), P.C. Hooftprijs (1952), en ten slotte de grote Prijs der Nederlandse Letteren (1965). Na een langdurige ziekte die hem volstrekt hulpbehoevend maakte, overleed Bloem op 10 augustus 1966. Hij werd begraven in Paasloo (Overijssel).

Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid’. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.

K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.