Breyten Breytenbach, Alfred Schaffer, Frans Kusters, Michael Nava, Justin Haythe

De Zuid-Afrikaanse schrijver en dichter Breyten Breytenbach werd geboren op 16 september 1936 in Bonnievale. Zie ook alle tags voor Breyten Breytenbach op dit blog.

 

(de buikspreker)

was het Rimbaud die de dichtkunst
aan de vooravond van zijn vertrek
naar Afrika
op de knie heeft genomen zodat ze
wenen kon?

want in Afrika
is het ’t voorrecht van een dichter
immers dat je niet hoeft in te staan
voor je opinies

je neemt het gedicht op je schoot
die schattige
buikpop:
en laat het dan een dans dansend
vrijheidsliederen zingen voor Afrika

 

 aan de wereld te kunnen zeggen

aan de wereld te kunnen zeggen
de weg te onthouden
wanneer de gedachte aan
het grote vergeten voor
nog een aanlokkelijk avontuur is
te luisteren hoe de boom groeit
en de rondingen van de wind
met de hand te verkennen
te weten hoe de vernedering
van armoede vreet
en het verdriet van macht
met een vinger het bloed
te proeven en te schrijven
het gezicht van het wordwoord
te kunnen tekenen
het bestaan te zingen en te bezingen
dat de zin van het zijn het leven is

 

Vertaald door Laurens van Krevelen

 

spieden over de muur

eerst is er de zeer blauwe koepel
dan een gerafelde witte wolk zuiver wit
zoals het wit en enkel dromend
van een heel oude man met een ruw geheugen die toen hij nog jong was
zo veel van nachtvlinders hield

dan de halve cirkel van de maan
zo wit in die dag
een kaalkop met ouderdomsvlekken
de witgespikkelde kale kop van een heel oude stinkkaas-man
die door diepe waters loopt

en hoger dan de muren een vlinder wit dartelend
eerst een maar daarna twee in flappertonen
witte vlucht twee witte zakdoekjes één
in een onzichtbare trein

elke dag is huwelijk

 

Vertaald door Adriaan van Dis

 

 
Breyten Breytenbach (Bonnievale, 16 september 1936)

 

De Nederlandse dichter Alfred Schaffer werd geboren in Leidschendam op 16 september 1973. Zie ook alle tags voor Alfred Schaffer op dit blog.

 

Kleine gezichten

Broers beschermen elkaar met messen
en stenen. Ze zijn jong en groot,
op zoek naar een vijand en vinden hem,
dagen hem uit.

Ze maken hun jongere broers vroeg wijs,
met hun kleine gezichten
waarop veel geschreven staat.
Hun moeder heeft de mooiste stem van alle moeders.

Op een bewolkte vakantiedag
voldoen de broers aan hun broederplicht,
dromen dat zij mannen werden
en zien niet vooruit.

 

De vertraging goedgemaakt

Op de donkerrode tennisbaan suist een bal heen en weer.
De tribunes zijn leeggehaald uit veiligheidsoverwegingen.

De formule bevredigt: de spelers imponeren als tijdens een topwedstrijd.
De lichamen in de juiste posities. Tot moord in staat.

Nu en dan slaat de vermoeidheid toe in de vorm van een reeks troebele
gedachten en het spel wordt gestaakt tot de spanningen verdwenen zijn.

Harder knalt de bal bij elk slag. In een melkwitte lucht.
De bal relativeert de regels van het spel tot in het oneindige.

 

 
Alfred Schaffer (Leidschendam, 16 september 1973)

 

De Nederlandse schrijver Frans Kusters werd geboren in Nijmegen op 16 september 1949. Zie ook alle tags voor Frans Kusters op dit blog.

Uit: Tussen de rododendrons (een fragment)

“Ik weet niet meer precies of de Nijmeegse rechtenfaculteit in twee- of drieëntachtig naar de Thomas van Aquinostraat is verhuisd. Wel herinner ik me dat ik, voor het zover was, met een collega aan het eind van een regenachtige ochtend naar de amper in de steigers staande bouwdelen 6 en 8 ben gefietst en dat wij, turend op een door weer een andere collega vervaardigd schetsje, probeerden te bepalen waar onze werkkamers zouden komen. Dat moest op de eerste verdieping van 8 zijn en volgens het document dat onder het hemelwater gestadig aan bruikbaarheid inboette zaten we schuin boven iets dat reska iii heette en driekwart van de begane grond in beslag moest gaan nemen.
‘De derde reska,’ sprak mijn collega nadenkend, ‘weet jij wat een reska is?’ De druppels dropen langs de veter waarmee hij zijn capuchon onder de kin had vastgestrikt en ik bracht met een stelligheid die mezelf verbaasde in het midden dat het hier om ‘een soort demonstratieruimte’ ging. Niet lang daarna wisten we beiden wel beter. Reska is een samenstelling van restaurant en kantine, een (om in de termen van het universitair management te spreken) immobiel verstrekkingspunt voor natte en droge voedingswaren waar het minuscule kuipje halvarine de naam ‘Bebo’ draagt en het tussen de middag altijd een drukte van jewelste is. Die collega was een zachtmoedige en inschikkelijke figuur; we wisten niet hoe we het hadden, toen hij tijdens een examenvergadering in een opwelling van niet voor mogelijk gehouden drift verklaarde dat hij liever met wachtgeld ging dan gedwongen te worden ook maar een minuut van zijn middagpauze in die ruimte door te brengen. Niemand van ons die iets zei; maar ik zag ze, stuk voor stuk, aan onverwerkte kostschoolbelevenissen denken en aan een proefschrift dat maar niet opschoot, zodat hij een benoeming tot hoofddocent wel kon vergeten, en aan het triestige van een leven dat met niemand wordt gedeeld. Maar dat had er allemaal volgens mij weinig mee te maken. Het was de angst voor de afgrond van iemand die aan hoogtevrees lijdt. Wij verzekerden hem dat het niet in ons hoofd zou opkomen hem tot wat dan ook te dwingen. En we vergaderden verder over het examen, alsof er niets was voorgevallen, een beetje goedlachser misschien dan voorheen.
Hij hield woord, de collega. Iedere middag, weer of geen weer, zagen we hem om kwart over twaalf stipt het instituut verlaten, zijn plastic boterhammentrommeltje onder de ene, een karton melk onder de andere arm. En wij, aan ons gezamenlijke middagmaal, smeerden de Bebo op ons brood en spraken over het bestaan van vrijgezel, dissertatieperikelen en traumatische jeugdervaringen waarmee iemand maar behept kan zijn.”

 

 
Frans Kusters (16 september 1949 – 20 november 2012)

 

De Amerikaanse schrijver Michael Nava werd geboren op 16 september 1954 in Stockton, Calefornië. Zie ook alle tags voor Michael Nava op dit blog.

Uit: Lay Your Sleeping Head

“I stood in the sally port until the steel door lurched back with a clang and then stepped into the jail. A sign ordered prisoners to proceed no further; an emphatic STOP was scrawled beneath the printed message. I looked up at the mirror above the sign where I saw a slender, olive-skinned, dark-haired man in a wrinkled seersucker suit. I adjusted the knot in my tie. A television camera recorded the gesture in the booking room where a bank of screens monitored every quarter of the jail.
It was six-thirty a.m., but in the windowless labyrinth of cells and offices in the basement of Linden’s City Hall, perpetually lit with buzzing fluorescent lights, it could have been midnight. Only mealtimes and the change of guards communicated the passage of time to the inmates. I had often thought the hardest part of doing time was that time stood still; serving a sentence must feel like scaling a mountain made of glass.
I stepped out of the way of a trustie who raced by carrying trays of food. Breakfast that morning, the first Monday of June, 1982, was oatmeal, canned fruit cocktail, toast, milk and Sanka—inmates were not allowed caffeine because it was a stimulant. Ironic considering the other stimulants that made their way into the jail; you could get almost any drug here. Jones stepped into the hall from the kitchen and acknowledged me with an abrupt nod. He had done his hair up in cornrows and his apron was splattered with oatmeal. On the outside, Jones was a short-order cook and a low level drug dealer. I’d represented him after his last bust. In exchange for snitching on some higher ups, I got him a plea, a reduced sentence and a guarantee he could serve it in county jail instead of state prison where his life expectancy would have been about that of a soap bubble. Unlike the prisons, the jail population was either transient or made up of inmates serving short sentences for relatively minor offenses. The deputy sheriffs who ran the place weren’t as tightly wound as prison guards and you didn’t see inmates sleeping in the halls or six to a cell because of overcrowding. Jail was easy time compared to the hard time at places like Folsom or San Quentin and a lot safer for a snitch like Jones. Still, county had the familiar institutional stink of all places of incarceration, a complex odor of ammonia, unwashed bodies, latrines, dirty linen and cigarette smoke compounded by bad ventilation and mingled with a sexual musk, a distinctive genital smell. The walls were painted in listless pastels, faded greens and washed-out blues like a depressed child’s coloring book, and were grimy and scuffed. The linoleum floor, however, was spotless. The trusties mopped it at all hours of the day and night. Busy work, I suppose.”

 

 
Michael Nava (Stockton, 16 september 1954)
Cover 

 

De Amerikaanse schrijver Justin Haythe werd geboren op 16 september 1973 in Londen. Zie ook alle tags voor Justin Haythe op dit blog en ook mijn blog van 16 september 2010

Uit:The Honeymoon

“For a moment, a breeze tapped the plants against the railing and then there was a version of silence, a flexing of the space that had swallowed her before Maureen returned. She was in the middle of saying something, but when she saw me she fell quiet. She looked around as if Claudia might have concealed herself in the shadows. She stepped out onto the patio, and without getting too close, peered over the edge. Maureen held me on her lap while we waited for the siren. Small breaths of steam escaped from the teapot. She served the tea to the police once she assured them we were in no way related to Claudia. She wandered around filling cups, the policemen thanking her politely. She forgot to put out ashtrays and after some hesitation, the men went ahead and ashed in their saucers. Marcel came home early from the jungle. Claudia’s mother sat at the table in the living room where my mother had left the petit fours and the mail. Our bags were already in the hall. Maureen told her how sorry we were. The woman silently sipped her tea while Marcel stood at the window smoking cigarettes. They did not speak in our presence. Four bars had to be sawed away from the fence on the pavement when they cut Claudia’s body free. Paris was finished. So was my mother’s friendship with Marcel. And then there was the airport, the plane full of people, and the sky.

(…)

Maureen was too disorganized and in ways had too much faith to have made a duplicate. The dedication is to me—For Gordon, My Faithful Assistant (Of Course). To the front page she paperclipped two photographs of herself—potential dust jacket pictures, I imagine. The first was taken quite recently here in Cape Cod in cold black and white. In the picture she sits alert on her porch in a wooden deckchair. A corner of the wood-shingle house is visible behind her, a window stands open; it is warmer than it looks. Her face is thin; her hair has grown long again. She wears a coat over her shoulders. The smoke from her cigarette is washed away in the breeze, or perhaps it is unlit.”

 

 
Justin Haythe (Londen, 16 september 1973)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 16e september ook mijn vorige blog van vandaag.