De Amerikaanse schrijver Edgar Allen Poe werd geboren op 19 januari 1809 in Boston. Zie ook mijn blog van 19 januari 2007 en ook mijn blog van 19 januari 2008.
The Raven (fragment)
Once upon a midnight dreary, while I pondered, weak and weary,
Over many a quaint and curious volume of forgotten lore,
While I nodded, nearly napping, suddenly there came a tapping,
As of someone gently rapping, rapping at my chamber door.
” ‘Tis some visitor,” I muttered, “tapping at my chamber door;
Only this, and nothing more.”
Ah, distinctly I remember, it was in the bleak December,
And each separate dying ember wrought its ghost upon the floor.
Eagerly I wished the morrow; vainly I had sought to borrow
From my books surcease of sorrow, sorrow for the lost Lenore,.
For the rare and radiant maiden whom the angels name Lenore,
Nameless here forevermore.
And the silken sad uncertain rustling of each purple curtain
Thrilled me—filled me with fantastic terrors never felt before;
So that now, to still the beating of my heart, I stood repeating,
” ‘Tis some visitor entreating entrance at my chamber door,
Some late visitor entreating entrance at my chamber door.
This it is, and nothing more.”
Presently my soul grew stronger; hesitating then no longer,
“Sir,” said I, “or madam, truly your forgiveness I implore;
But the fact is, I was napping, and so gently you came rapping,
And so faintly you came tapping, tapping at my chamber door,
That I scarce was sure I heard you.” Here I opened wide the door;—
Darkness there, and nothing more.
Deep into the darkness peering, long I stood there, wondering, fearing
Doubting, dreaming dreams no mortals ever dared to dream before;
But the silence was unbroken, and the stillness gave no token,
And the only word there spoken was the whispered word,
Lenore?, This I whispered, and an echo murmured back the word,
“Lenore!” Merely this, and nothing more.
Edgar Allen Poe (19 januari 1809 – 7 oktober 1849)
De Engelse schrijver Julian Barnes werd geboren op 19 januari 1946 in Leicester. Zie ook mijn blog van 19 januari 2007 en ook mijn blog van 19 januari 2008.
Uit: Nothing to Be Frightened Of
„I don’t believe in God, but I miss Him. That’s what I say when the question is put. I asked my brother, who has taught philosophy at Oxford, Geneva, and the Sorbonne, what he thought of such a statement, without revealing that it was my own. He replied with a single word: “Soppy.”
The person to begin with is my maternal grandmother, Nellie Louisa Scoltock, nee Machin. She was a teacher in Shropshire until she married my grandfather, Bert Scoltock. Not Bertram, not Albert, just Bert: so christened, so called, so cremated. He was a headmaster with a certain mechanical dash to him: a motorcycle-and-sidecar man, then owner of a Lanchester, then, in retirement, driver of a rather pompously sporty Triumph Roadster, with a three-person bench seat in front, and two bucket seats when the top was down. By the time I knew them, my grandparents had come south to be near their only child. Grandma went to the Women’s Institute; she pickled and bottled; she plucked and roasted the chickens and geese that Grandpa raised. She was petite, outwardly unopinionated, and had the thickened knuckles of old age; she needed soap to get her wedding ring off. Their wardrobe was full of home-knitted cardigans, Grandpa’s tending to feature more masculine cable stitch. They had regular appointments with the chiropodist, and were of that generation advised by dentists to have all their teeth out in one go. This was a normal rite of passage then: from being rickety-gnashered to fully porcelained in one leap, to all that buccal sliding and clacking, to social embarrassment and the foaming glass on the bedside table.
Julian Barnes (Leicester, 19 januari 1946)
De Amerikaanse schrijfster Patricia Highsmith werd geboren als Mary Patricia Plangman in Fort Worth (Texas) op 19 januari 1921. Zie ook mijn blog van 19 januari 2008.
Uit: Der talentierte Mr Ripley (Vertaald door Melanie Walz)
“Das erste Risiko und das Schlimmste, was ihm passieren konnte, war die Möglichkeit, dass er unter Freddies Gewicht zusammenbrach, bevor er den Wagen erreichte. Er hatte sich vorgenommen, auf der Treppe nicht innezuhalten, und er tat es nicht. Niemand kam aus einer der Wohnungen, niemand kam zur Haustür herein. Während der Stunden des Wartens hatte Tom Folterqualen gelitten bei der Vorstellung, was alles geschehen könnte – dass Signora Buffi oder ihr Ehemann aus ihrer Wohnung kamen, während er gerade das Erdgeschoß erreichte, oder dass er ohnmächtig wurde und man ihn und Freddie nebeneinander reglos auf der Treppe fand oder dass er Freddie nicht wieder hochzustemmen vermochte, nachdem er ihn abgesetzt hatte, um zu verschnaufen –, und er hatte sich all das so lebhaft ausgemalt und sich dabei vor Entsetzen gewunden, dass er nun, als er die Treppe bewältigt hatte, ohne eine einzige seiner Befürchtungen wahr werden zu sehen, den Eindruck gewann, er stehe unter einem überirdischen Schutz und bewege sich deshalb trotz des enormen Gewichts auf seinen Schultern mit verblüffender Leichtigkeit.”
Patricia Highsmith (19 januari 1921 – 4 februari 1995)
De Amerikaanse schrijfster Edwidge Danticat werd geboren in Port-au-Prince op Haïti op 19 januari 1969. Zij verhuisde op twaalfjarige leeftijd naar de Verenigde Staten. Haar debuutroman Adem, ogen, herinnering werd direct een bestseller, en daarna publiceerde zij onder andere de roman De dauwbreker. Danticat werd door Granta uitverkoren tot een van de twintig beste jonge Amerikaanse schrijvers. In 1999 ontving ze de American Book Award. Vaarwel, broer werd door de National Book Critics Circle Critics bekroond als de beste autobiografie van 2007. Danticat woont in Miami met haar man en dochter.
Uit: The Dew Breaker
„My father is gone. I’m slouched in a cast-aluminum chair across from two men, one the manager of the hotel where we’re staying and the other a policeman. They’re both waiting for me to explain what’s become of him, my father.
The hotel manager—mr. flavio salinas, the plaque on his office door reads—has the most striking pair of chartreuse eyes I’ve ever seen on a man with an island Spanish lilt to his voice.
The police officer, Officer Bo, is a baby-faced, short, white Floridian with a potbelly.
“Where are you and your daddy from, Ms. Bienaimé?” Officer Bo asks, doing the best he can with my last name. He does such a lousy job that, even though he and I and Salinas are the only people in Salinas’ office, at first I think he’s talking to someone else.
I was born and raised in East Flatbush, Brooklyn, and have never even been to my parents’ birthplace. Still, I answer “Haiti” because it is one more thing I’ve always longed to have in common with my parents.
Officer Bo plows forward with, “You all the way down here in Lakeland from Haiti?”
“We live in New York,” I say. “We were on our way to Tampa.”
“To do what?” Officer Bo continues. “Visit?”
“To deliver a sculpture,” I say. “I’m an artist, a sculptor.”
I’m really not an artist, not in the way I’d like to be. I’m more of an obsessive wood-carver with a single subject thus far—my father.“
Edwidge Danticat (Port-au-Prince, 19 januari 1969)
De Duitse dichter en satiricus Thomas Gsella werd geboren op 19 januari 1958 in Essen. Van 1992 tot 2008 werkte hij als redacteur en hoofdredacteur voor het datirische tijdschrift Titanic. Daarnaast schreef en schrijft hij voor verschillende kranten en tijdschriften. Hij staat vooral bekend als schrijver van komische gedichten. In 2004 kreeg hij de Joachim-Ringelnatz-Preis.
Der Lehrer
Der Lehrer geht um sieben raus
Und ruft vier Stunden: „Leiser!“
Um kurz nach eins ist er zuhaus:
Nicht ärmer, aber heiser.
Bis vier fläzt er im Kanapee
Mit Sekt und Stör und Brötchen.
Dann nimmt er’s Taxi hin zum See,
Dort steht sein Segelbötchen.
Er legt sich rein und gibt sich hin
Und schaukelt bis zum Morgen.
So ist sein Leben frei von Sinn,
Von Arbeit und von Sorgen.
Vater und Kind
„Ahm… ähh… Papa-a?“
„Ja, mein Kind?“
„Wenn von frühlingsgrünen Zweigen
zitternd sich zur Sonne neigen
zarte junge Frühlingsrosen;
Wenn statt grauer Winterlüfte
frühlingsbunte Frühlingsdüfte
streichelnd unsre Sinne kosen –
Steckt anstelle Herbst und Winter
da vielleicht der Frühling hinter?“
„Kannst Du die Frage noch mal wiederholen?”
Thomas Gsella (Essen,19 januari 1958)
De Estlandse dichter, schrijver en politicus Paul-Eerik Rummo werd geboren op 19 januari 1942 in Tallinn. Van 1959 tot 1965 studeerde hij literatuurwetenschap aan de universiteit van Tartu, waarna hij bij verschillende theaters werkte. Tegenwoordig is hij zelfstandig schrijver en vertaler. Daarnaast werkt hij als politicus en zit hij in het parlement van Estland. Hij was ook al tweemaal minister.
Crooning
I am so fleeting
sighed the girl to the sea
oh, what can I do
you are eternal
I am transparent like you
sighed the girl to the window
oh, what can I do
my heart’s in full view
I open like you
sighed the girl to the door
oh, what can I do
the sun steps in
I am so small
sighed the girl to the sun
oh, what can I do
you are so large
I am so foolish
sighed the girl to the wise man
of, what can I do
everyone is so wise
***
The world did not invade my soul, it seeped into it
it did not break into my heart, it ate into it.
It spent long wakeful nights in the corner of my room,
a radiance round its head like a halo.
Did it want to comfort or torment me,
deliberately trimming the wick of my sleep-lamp?
Lull me? Rile me? Soothe me? Upset me?
Bind me in any way? Did it even want
anything at all? Perhaps at an hour
when my pupils shrank to pinpoints,
it entered like a passer-by in search of shelter,
rested a while, then sensing it was time to go,
braced itself and left without further ado –
as simply as it had come.
It left me to breathe its uncloying kindness,
its unbiting freshness¸ a steady flame –
a fire that does not destroy; a colourful sobriety;
a voice that is everywhere a brother, a sister;
a vivid indifference; wholeness is indeed
one – only one – oneness.
Paul-Eerik Rummo (Tallinn, 19 januari 1942)
De Portugese dichter Eugénio de Andrade (eig. José Fontinhas) werd geboren op 19 januari 1923 in Póvoa de Atalaia. Toen hij in de jaren dertig in Lissabon woonde begon hij gedichten te schrijven en de eerste bundel verscheen in 1942. In 1946 kwam de doorbraak met As Mãos e os Frutos. Daarna volgden er nog meer gedichten, proza en vertalingen van Federico García Lorca. In 2001 ontving hij de hoogste literaire prijs, de Prémio Camões.
Penniless Lovers
They had faces open to whoever passed.
They had legends and myths
and a chill in the heart.
They had gardens where the moon strolled
hand in hand with the water.
They had an angel of stone for a brother.
They had like everyone
the miracle of every day
dripping from the roofs;
and golden eyes
glowing with a wilderness of dreams.
They were hungry and thirsty like animals,
and there was silence
around their steps.
But at every gesture they made,
a bird was born from their fingers
and, dazzled, vanished into space.
Animals
Far off I see my docile animals.
They are tall and their manes are burning.
They run, searching for a spring,
and sniff the purple among broken rushes.
Slowly they drink the very shade.
Now and then they lift their heads.
They gaze in profile, happy almost
at the lightness of the air.
They place their muzzles close beside your loins,
where the body’s grass is most confused,
and like a creature basking in the sun,
slowly they breathe, soothed and calm.
Vertaald door Alexis Levitin
Eugénio de Andrade (19 januari 1923 – 13 juni 2005)
De Nederlandse schrijfster Marie Koenen werd geboren in ’s-Hertogenbosch op 19 januari 1879. Zie ook mijn blog van 19 januari 2007 en ook mijn blog van 19 januari 2008.
Uit: Een eenvoudige ziel van Gustave Flaubert, vertaald door Marie Koenen
„Mevrouw Aubain had een knappen jongen getrouwd zonder geld, die in ’t begin van 1809 stierf, haar twee heel jonge kinderen nalatend en veel schulden. Ze verkocht toen haar vaste goederen, op de hoeve van Toucques en de hoeve van Geffosses na, die hoogstens 5,000 franken rente opbrachten, en ze verliet haar huis te Saint-Melaine voor een voordeeliger, dat had toebehoord aan haar familie en gelegen was achter de hallen. Dit huis, met zijn leien dak, lag tusschen een open gang en een steegje, uitloopend op de rivier. Binnen struikelde men er over het hoog-en-laag der ongelijke vloeren. Een enge vestibuul scheidde de keuken van de zaal, waar mevrouw Aubain den dag lang
in een rieten fauteuil bij het openslaand raam zat. Tegen het wit geverfde beschot stonden in een rij acht mahoniehouten stoelen.
Een oude piano torste, onder een barometer, een pyramide van opeengestapelde bussen en kartonnen doozen. Twee trijpen armzetels stonden ter weerszijden van den geel marmeren schoorsteen in stijl Louis XV. De pendule, in het midden, stelde een vestaalschen tempel voor,–en heel het vertrek rook wat duf, daar de plankenvloer lager lag dan de tuin.“
Marie Koenen (19 januari 1879 – 11 juli 1959)
De Oostenrijkse schrijver Gustav Meyrink werd op 19 januari 1868 te Wenen geboren als Gustav Meyer, onwettige zoon van de jonge actrice Maria Meyer en baron Varnbüler von und zu Hemmingen, toentertijd een reeds op leeftijd zijnde, gehuwde minister te Würtemberg. Tot aan zijn dood in 1932 bestond zijn leven uit een aaneenschakeling van opvallende, mysterieuze en soms zelfs turbulente gebeurtenissen. Hij was bankier in Praag, werkte tevens als vertaler van werken van Rudyard Kipling en Charles Dickens en verhuisde in 1911 naar Starnberg, waar hij ook stierf. In 1927 bekeerde hij zich van het christendom naar het Boeddhisme. Meyrink schreef fantastische of magisch realistische vertellingen over buitenzintuiglijke fenomenen en de metafysische zin van het leven (Der Golem, Das Grüne Gesicht, Der weiße Dominikaner).
Uit: Der Golem
“Die Hände gefesselt, hinter mir ein Gendarm mit aufgepflanztem Bajonett, mußte ich durch die abendlich beleuchteten Straßen gehen.
Gassenjungen zogen in Scharen johlend links und rechts mit, Weiber rissen die Fenster auf, drohten mit Kochlöffeln herunter und schimpften hinter mir drein.
Schon von weitem sah ich den massigen Steinwürfel des Gerichtsgebäudes mit der Inschrift auf dem Giebel herannahen:
»Die strafende Gerechtigkeit ist die Beschirmung aller Braven.«
Dann nahm mich ein riesiges Tor auf und ein Flurzimmer, in dem es nach Küche stank.
Ein vollbärtiger Mann mit Säbel, Beamtenrock und -mütze, barfuß und die Beine in langen, um die Knöchel zusammengebundenen Unterhosen, stand auf, stellte die Kaffeemühle, die er zwischen den Knien hielt, weg und befahl mir, mich auszuziehen.
Dann visitierte er meine Taschen, nahm alles heraus, was er darin fand, und fragte mich, ob ich – Wanzen hätte.
Als ich verneinte, zog er mir die Ringe von den Fingern und sagte, es sei gut, ich könnte mich wieder ankleiden.
Man führte mich mehrere Stockwerke hinauf und durch Gänge, in denen vereinzelt große, graue, verschließbare Kisten in den Fensternischen standen.
Eiserne Türen mit Riegelstangen und kleinen, vergitterten Ausschnitten, über jedem eine Gasflamme, zogen sich in ununterbrochener Reihe die Wand entlang.
Ein hünenhafter, soldatisch aussehender Gefangenwärter –das erste ehrliche Gesicht seit Stunden – sperrte eine der Türen auf, schob mich in eine dunkle, schrankartige, pestilenzialisch stinkende Öffnung und schloß hinter mir ab.
Ich stand in vollkommener Finsternis und tappte mich zurecht.
Mein Knie stieß an einen Blechkübel.
Endlich erwischte ich – der Raum war so eng, daß ich mich kaum umdrehen konnte – eine Klinke, und stand in – einer Zelle.“
Gustav Meyrink (19januari 1868 – 4 december 1932)