Dolce far niente, Steven Herrick, Salman Rushdie, Sybren Polet, Josef Nesvadba, Elke Geurts, Marek Šindelka

 

Dolce far niente

 

The Boys of Summer door Rob Akey, 2014


The Big River

The big river
rolls past our town
at Hobson’s Bend,
takes a slow look
at the houses on stilts
with timber creaking, paint flaking,
at the graveyard hushed
in the lonely shade,
at the fruit bats
dropping mango pulp
into the undergrowth,
at the foundry, and sawmill
grinding under a blazing sun,
at the pub with welcoming verandahs
shaded in wisteria vine,
at Durra Creek surrendering
to the incessant flow,
at Pearce Swamp upstream
on the creek among the willows
and rivergum,
at the storm clouds
rumbling over Rookwood Hill,
at the two boys
casting a line
on the crumbling bank,
at the cow fields
purple with Paterson’s curse,
at the jammed tree-trunks
washed down after summer thunder,
at the shop
with dead flies in the window display,
at the mosquito mangroves
and the sucking sound of mud crabs,
at the children throwing mulberries
the stain like lipstick.
The big river
rolls past our town,
takes a slow look,
and rolls away.

 

Steven Herrick (Brisbane, 31 december 1958)
Brisbane

 

De Indisch-Britse schrijver en essayist Salman Rushdie werd geboren in Bombay op 19 juni 1947. Zie ook alle tags voor Salman Rushdie op dit blog.

Uit: The Golden House

“Sometimes, watching him, I thought of Dr. Frankenstein’s monster, a simulacrum of the human that entirely failed to express any true humanity. His skin was brown leather and his smile glittered with golden fillings. His was a raucous and not entirely civil presence, but he was immensely rich and so, of course, he was accepted; but, in our downtown community of artists, musicians and writers, not, on the whole, popular.
We should have guessed that a man who took the name of the last of the Julio-Claudian monarchs of Rome and then installed himself in a domus aurea was publicly acknowledging his own madness, wrongdoing, megalomania, and forthcoming doom, and also laughing in the face of all that; that such a man was flinging down a glove at the feet of destiny and snapping his fingers under Death’s approaching nose, crying, “Yes! Compare me, if you will, to that monster who doused Christians in oil and set them alight to provide illumination in his garden at night! Who played the lyre while Rome burned (there actually weren’t any fiddles back then)! Yes: I christen myself Nero, of Caesar’s house, last of that bloody line, and make of it what you will. Me, I just like the name.” He was dangling his wickedness under our noses, reveling in it, challenging us to see it, contemptuous of our powers of comprehension, convinced of his ability easily to defeat anyone who rose against him.
He came to the city like one of those fallen European monarchs, heads of discontinued houses who still used as last names the grand honorifics, of-Greece or of-Yugoslavia or of-Italy, and who treated the mournful prefix, ex-, as if it didn’t exist. He wasn’t ex-anything, his manner said; he was majestic in all things, in his stiff-collared shirts, his cufflinks, his bespoke English shoes, his way of walking toward closed doors without slowing down, knowing they would open for him; also in his suspicious nature, owing to which he held daily separate meetings with his sons to ask them what their brothers were saying about him; and in his cars, his liking for gaming tables, his unreturnable Ping-Pong serve, his fondness for prostitutes, whiskey, and deviled eggs, and his often repeated dictum—one favored by absolute rulers from Caesar to Haile Selassie—that the only virtue worth caring about was loyalty. He changed his cellphone frequently, gave the number to almost no one, and didn’t answer it when it rang. He refused to allow journalists or photographers into his home but there were two men in his regular poker circle who were often there, silver-haired lotharios usually seen wearing tan leather jackets and brightly striped cravats, who were widely suspected of having murdered their rich wives, although in one case no charges had been made and in the other, they hadn’t stuck.”

Salman Rushdie (Bombay, 19 juni 1947)
Cover


De Nederlandse dichter en schrijver Sybren Polet (pseudoniem van Sybe Minnema) werd geboren in Kampen op 19 juni 1924. Zie ook alle tags voor Sybren Polet op dit blog.

De geïmmigreerde schaduw

Dan, op een morgen
loopt geruisloos de rivier je kamer binnen,
je staat op,
je neemt plaats in een lichaam
als in een huis dat lang geleden verlaten is,
de ogen staan nog open, maar er groeien microscopisch kleine
bloemen in, enkele achtergebleven gedachten geuren
vaag nog, bijna komt er iets tot leven, er beweegt iets,
en je neemt plaats in een ander lichaam als een huis, bijna
zie je iets bewegen, iets glinstert, en je verandert van lichaam als van huis
en je ontmoet iemand die bewoonbaarder lijkt dan jij;
hij woont in hetzelfde huis,

verwarmt dezelfde droom,
ontdekt hetzelfde brood.
En zie, je pols is niet langer gekneusd, je bent genezen
als in een literatuur van ezelinnemelk, mijn dag knort tevreden
en zelfs je ouder worden is licht als moezelwijn.

Ik zie je slapen en komen, zoals een rivier slaapt en komt,
doornat van de zon, fietsend van de kou,
jij ziet mij slapen en komen: dronken struik, baldadige boom van het seizoen.
Tegen de morgen wordt het even donker:
het knipperen van een oog dat nauwelijks dicht,
liever dag is.

En naarmate de liefde helderder beelden aanneemt,
de wanden met kleur zoomt, de lampen van water aansteekt
en het beschikbare licht gelijkelijk over de dingen verdeelt, –
in die zin, misschien, wordt er iets geboren,
een droom van dezelfde vader,
een plant van dezelfde adem,
een jonge speelse marmot
die van ons drieën is.

 

De oude natuur – de nieuwe natuur

Let op: je ligt met je hand in de wond
van een wetenschappelijk landschap. Wie weet
ontdek je zo de vrolijke natuurwetenschap:
toekomend lichaam, karakter van cultuur, één-
cellig en ingeboren, ìk erfde het niet.
Opnieuw opgroeiend in bomen, boomwortels
als hagedissen, in eenvoudige betekenissen,
bedenken wij de tekens, de eerste: de boom
een boom, boomwortels als vingers, een bed van
harde vogels en zachte hagedissen.

Onder ons, boven ons is dezelfde zon.
De toekomst groeit als haren op ons hoofd.
De oude hemel van de schedel droomt eronder.

Sybren Polet (19 juni 1924 – 19 juli 2015)


De Tsjechische schrijver Josef Nesvadba werd geboren op 19 juni 1926 in Praag. Zie ook alle tags voor Josef Nesvadba op dit blog.

Uit: The Half-wit of Xeenemuende (Vertaald door Iris Unwin)

“He doesn’t let anybody else go in there,” his mother explained. “That’s his kingdom,” and she winked conspiratorially at the teacher. “I’ve watched him through the keyhole sometimes,” she went on as she conducted the old man to the gate. “All day long he just plays about with a set of boy’s tools and some stuff my husband brought home from the factory for him. It’s just harmless play.”
“Are you so sure?” the man replied as he looked across the road at the burned-out butcher’s shop. “You never can tell with children like that. He’s not well, you know. He really ought to be in an institution…”
That made Mrs. Habicht really angry; so he had gone over to the side of the neighbours who hated Bruno!
“Oh, no, not at all. I’m really quite fond of him. I’m sorry for him. But still, I think he’d be happier in a Home.”
“Never!” Mrs. Habicht stamped her foot with fury. “Never as long as I live!”
And so the teacher decided to have a look a Bruno’s laboratory for himself next day. He went straight round to the veranda at the back of the house. The boy hadn’t locked himself in. He’d got a little kitten tied up there and was torturing it with faradic current. The creature was half-dead when the teacher rescued it. Bruno did not want to give it up and they fought each other for it in silence, broken only by the boy’s unintelligible grunts. The old man’s heart began to pain him. There was only one thing to do. He aimed a blow at the boy’s head. Bruno dived into a corner and stared at him with hatred.
“Krumme!” he spluttered. “You Krumme!” Now Bruno’s governess had been Miss Krumme. The tutor’s name was Brettschneider, and the boy knew that very well. The old man felt a strange horror creeping over him. He did not even begin lessons that day. Avoiding Mrs. Habicht, he went to see her husband at the works.
He was led along endless underground passages, with two armed men preceding him and two behind. It was like being in an anthill that was larger than life. The engineer listened to him impatiently.
“I know the boy has been responsible for a lot of trouble. He’s a mischievous lad. But I really can’t imagine how he could have had anything to do with either of the tragedies.”
“Well, we’ll see,” said the teacher. “Nothing is going to make me sleep at home tonight. You can keep watch with me in the garden if you like.” He lived in a little house near the station.
“You must excuse me. I’ve other things to think about. More important things…” Mr. Habicht refused the suggestion.”

Josef Nesvadba (19 juni 1926 – 26 april 2005)
Praag


Onafhankelijk van geboortedata:

De Nederlandse schrijfster Elke Geurts werd geboren in Heijen in 1973. Zie ook alle tags voor Elke Geurts op dit blog.

Uit: Ik nog wel van jou

“Vanaf daar, leunend tegen het aanrechtblad, zag ik de vele omhelzingen die zich in dit halletje hadden afgespeeld aan mij voorbijtrekken.
Vanaf hier zie ik ook hoe ik een paar maanden daarna, in een geknakte houding, onder de kapstok zal liggen, en het er niet alleen maar uitziet alsof ik boven op de schoenen en de lege flessen in de hoek ben gesmeten, maar dat het ook daadwerkelijk zo is.
Man heeft mij van zich afgeworpen. Mijn achterhoofd tegen het kinderkapstokje aan de muur. Mijn wang is rood, mijn slaap bonkt, ik voel de zwelling. Ik huil als een klein kind. ‘Jij wil mij gewoon wegdoen. Mij?’
Het leven is echt een slechte film. Alleen al daarom is het zaak dat wij mensen er iets beters van maken.
Dit is een slecht verhaal, en als ik niet zou proberen de loop ervan te veranderen, er een goed verhaal van te maken of ten minste iets beters, ben ik als schrijver geen knip voor de neus waard. Dat is mijn enige taak.
Ik zie hoe ik zijn borstkas met één hand tegen de voordeur zal drukken, mijn knie in zijn ballen stoot, en zijn hoofd, het hoofd dat ik zo lang heb geliefkoosd, wordt helemaal scheefgetrokken, want met die andere hand trek ik zo hard ik kan aan zijn krullen. Hij zal brullen: ‘Kutwijf, jij hebt mijn leven verpest.’ En: ‘Rot op. Ik smijt je het huis uit.’
‘Dat is wat je eigenlijk wilt, hè?’ schreeuw ik. ‘Dat is wat je echt wilt.’
Daarom moeten die haren allemaal tegelijk uit zijn hoofd. Hij kermt. Zo kom ik dus uiteindelijk onder die kapstok terecht.”

Elke Geurts (Heijen, 1973)


De Tsjechische schrijver Marek Šindelka werd geboren in 1984 in Polička. Šindelka studeerde naast zijn literaire activiteiten cultuurwetenschappen aan de Karelsuniversiteit, alsmede scenarioschrijven aan de FAMU in Praag. Voor zijn debuut, de dichtbundel “Strychnin a jiné básně” (Strychnine en andere gedichten), ontving hij in 2006 de Jiří-Orten-prijs. In 2008 publiceerde Šindelka zijn eerste roman “Chyba” (De fout), die in 2011 ook als strip verscheen. Daarnaast schreef Šindelka artikelen voor de Tsjechische literaire tijdschriften Souvislosti, A2 en Host, evenals de verhalenbundels “Zůstaňte s námi” (Blijf bij ons), waarvoor hij de 2012 Magnesia Litera Prijs ontving in de categorie proza, en “Mapa Anny” (Anna in kaart gebracht). In 2016 verscheen de tweede roman “Únava materiálu” (Materiaalmoeheid). In 2017 ontving Šindelka opnieuw de Magnesia Litera-prijs voor proza voor deze roman.

Uit: Materiaalmoeheid (Vertaald door Edgar de Bruin)

“Een rugzak plofte in de sneeuw, gevolgd door een jongen. Avond. Gloed aan de einder. Een rauw stuk hemel uitgesneden in het grijs. De adem zichtbaar. Het ijzeren hek fonkelend van de ijzel. Ook de betonmuur fonkelde. Achter de muur een rij ruiten, verlichte vensters, een stralende flat. De jongen kwam vlug overeind, klopte de sneeuw van zijn knieën.
Over een winding van het prikkeldraad hing een deken met een inventarisnummer. Alles heeft een nummer hier, flitste het door zijn hoofd. Hij keek even om zich heen, deed de rugzak om. Er zat een shirtje in, zeep, lucifers, een mes dat hij uit de kantine had gepikt. In zijn zak een zorgvuldig opgevouwen briefje met daarop de naam van een stad in het noorden. Hij moet naar het noorden. Daar ergens zit zijn broer. Maar voor alles moet hij aan een telefoon zien te komen, of ten minste een kaart. Nee. Eerst moet hij de deken van het hek trekken en meenemen, anders snappen ze hem. Hij had hem ook tegen de vrieskou nodig. Zo’n winter heeft hij nog nooit meegemaakt. Hij heeft de deken nodig om niet dood te vriezen.
Hij sjorde aan de deken, maar de prikkeldraadpunten sneden alleen maar steeds dieper in de vezels.
Het had geen zin. In de verte hoorde hij een hond kort blaffen. Even werd het zwart voor zijn ogen. Hij liet de deken zitten. Zette het op een rennen. Verdween tussen de bomen. Verwondde zijn handen.
Hij had zijn huid aan iets opengehaald. Wreef zijn handpalm schoon met sneeuw. Zoog de wond uit.
Het bloed klopte voelbaar binnen in zijn palm. Zijn ze er al achter gekomen? De deken hing aan het hek, hij keek nog een keer om, maar er was geen tijd. Hij bleef maar rennen. Takken zwiepten langs zijn hoofd, kronkelende barsten van struiken tegen de hemel, boomtakken dor van de vorst. Hij had ze kunnen afbreken.
Het liefst had hij ze allemaal afgebroken, had hij tijd gehad. Hij stampte door de sneeuw. Gleed uit, maar sprong meteen weer overeind, gaf een trap tegen de eerste de beste boomstam en rennen maar weer. Hij haatte die bomen, maandenlang had hij er door de getraliede ramen van dat gebouw op uitgekeken, kon hij volgen hoe ze hun bladeren verloren, hoe ze hun sapstroom onder de grond terugtrokken,hoe ze breekbaar werden.”

Marek Šindelka (Polička, 1984)


Zie voor de schrijvers van de 19e juni ook mijn blog van 19 juni 2018.

Salman Rushdie, Sybren Polet, Josef Nesvadba, Osamu Dazai, José Rizal, Friedrich Huch, Gustav Schwab, Elke Geurts, Claudia Gabler

De Indisch-Britse schrijver en essayist Salman Rushdie werd geboren in Bombay op 19 juni 1947. Zie ook alle tags voor Salman Rushdie op dit blog.

Uit: The Golden House

“On the day of the new president’s inauguration, when we worried that he might be murdered as he walked hand in hand with his exceptional wife among the cheering crowds, and when so many of us were close to economic ruin in the aftermath of the bursting of the mortgage bubble, and when Isis was still an Egyptian mother-goddess, an uncrowned seventy-something king from a faraway country arrived in New York City with his three motherless sons to take possession of the palace of his exile, behaving as if nothing was wrong with the country or the world or his own story. He began to rule over his neighborhood like a benevolent emperor, although in spite of his charming smile and his skill at playing his 1745 Guadagnini violin he exuded a heavy, cheap odor, the unmistakable smell of crass, despotic danger, the kind of scent that warned us, look out for this guy, because he could order your execution at any moment, if you’re wearing a displeasing shirt, for example, or if he wants to sleep with your wife. The next eight years, the years of the forty-fourth president, were also the years of the increasingly erratic and alarming reign over us of the man who called himself Nero Golden, who wasn’t really a king, and at the end of whose time there was a large—and, metaphorically speaking, apocalyptic—fire.
The old man was short, one might even say squat, and wore his hair, which was still mostly dark in spite of his advanced years, slicked back to accentuate his devil’s peak. His eyes were black and piercing, but what people noticed first—he often rolled his shirtsleeves up to make sure they did notice—were his forearms, as thick and strong as a wrestler’s, ending in large, dangerous hands bearing chunky gold rings studded with emeralds. Few people ever heard him raise his voice, yet we were in no doubt that there lurked in him a great vocal force which one would do well not to provoke. He dressed expensively but there was a loud, animal quality to him which made one think of the Beast of folktale, uneasy in human finery. All of us who were his neighbors were more than a little scared of him, though he made huge, clumsy efforts to be sociable and neighborly, waving his cane at us wildly, and insisting at inconvenient times that people come over for cocktails. He leaned forward when standing or walking, as if struggling constantly against a strong wind only he could feel, bent a little from the waist, but not too much. This was a powerful man; no, more than that—a man deeply in love with the idea of himself as powerful. The purpose of the cane seemed more decorative and expressive than functional. When he walked in the Gardens he gave every impression of trying to be our friend. Frequently he stretched out a hand to pat our dogs or ruffle our children’s hair. But children and dogs recoiled from his touch.”

 

Salman Rushdie (Bombay, 19 juni 1947)


De Nederlandse dichter en schrijver Sybren Polet (pseudoniem van Sybe Minnema) werd geboren in Kampen op 19 juni 1924. Zie ook alle tags voor Sybren Polet op dit blog.

Stopwoord

Ik vond een oorschelp in de grond
om aan te luisteren.
ik luisterde en vond
drie takken taal
een drietakttaal voor één gedicht.
daar is geen zin mee te verrichten.
ik stop dat oor maar met een stopwoord dicht.

 

De dichter als dokter

Klop klop.
Hier komt de dokter met zijn woorden,
als een vriendelijk geklede avond,
een avond in sportkostuum.

Zeg maar niets.
Ik zal de pijn wegzuigen uit je wang
en als je wilt
leg ik mij op je als een warm compres.
Zo wen je misschien misschien gemakkelijker aan je lichaam.

Ben je alleen? Stel je maar voor:
iedere minuut treed ik opnieuw de kamer binnen,
ik steek de lamp aan en schik je bed;
één woord leg ik op je voorhoofd
            als een hand koel ijs,
twee woorden duw ik als kussens in je rug,
één woord laat ik achter om je te strelen.
Zo heeft mijn gedicht toch een funktie.

En als je wakker wordt en wilt drinken,
twee jonge in het wit gestoken woorden geven je te drinken
en als je slapen wilt
dit is een woord zó zacht
dat je wel moet slapen.

Als zulke woorden zou ik om je willen zijn.

Klop, klop
hier komt de dokter met zijn woorden.

 

Sybren Polet (19 juni 1924 – 19 juli 2015)

 

De Tsjechische schrijver Josef Nesvadba werd geboren op 19 juni 1926 in Praag. Zie ook alle tags voor Josef Nesvadba op dit blog.

Uit: The Half-wit of Xeenemuende (Vertaald door Iris Unwin)

“The unfortunate teacher always counted the minutes to suppertime; never in all his life had lessons seemed so long, and never before had he felt so reluctant to go and teach his pupils.
About a month later he caught sight of Bruno fighting a gang of younger children in the street. He was attacking a couple of eight-year-olds, tripping them up and then kicking them when they were down.
“Bruno!” he shouted from a way off, but he couldn’t run because he had trouble with his breathing, and so it was the butcher’s wife who dealt with Bruno because she had seen the whole thing from her shop. She grabbed the boy by the collar — she was a muscular woman — and just lifted him over the fence into the Habichts’ garden. Then she took the other children indoors and washed their grazes for them.
“He’s always doing things like that,” she explained to the horrified teacher. “An idiot, that’s what he is. Ought to be in a Home. If his father wasn’t such a big bug they’d have taken him away long ago. Everybody’s surprised at you going there at all.”
It was a particularly good supper at the Habichts’ that evening, though, and he could even taste a hint of real coffee in the ersatz. Even Bruno was behaving quietly, only staring sulkily at one spot in the corner of the room. And so the old man could not bring himself to give notice.
That night the whole town was roused by another catastrophe. The butcher’s shop opposite the Habichts’ was destroyed the very same way as the governess’s house had been: by a small-calibre bomb or an artillery shell. The missile must have passed in through the window, and exploded inside the room, demolishing it. The shop was burned down.
Next day Bruno was smiling all through his lesson. The teacher began to feel uneasy.
“Who looks after your boy all day?” he carefully approached Mrs. Habicht at supper-time.
“Nobody. He’s awfully good. He spends all his time on the veranda at the back of the house. His father put together a little workshop for him to potter about in.”
“I’d like to see that.”
“No!” the boy blurted out in a low, furious voice, and his face darkened.”

 

Josef Nesvadba (19 juni 1926 – 26 april 2005)

 

De Japanse schrijver Osamu Dazai (eig.Shūji Tsushima) werd geboren op 19 juni 1909 in Tsugaru. Zie ook alle tags voor Osamu Dazai op dit blog.

Uit: The setting sun (Vertaald door Donald Keene)

„I have never liked breakfast and am not hungry before ten o’clock. This morning I managed to get through the soup, but it was an effort to eat anything. I put some rice-balls on a plate and poked at them with my chopsticks, mashing them down. I picked up a piece with my chopsticks, which I held at right angles to my mouth, the way Mother holds a spoon while eating soup, and pushed it into my mouth, as if I were feeding a little bird. While I dawdled over my food, Mother, who had already finished her meal, quietly rose and stood with her back against a wall warmed by the morning sun. She watched me eating for a while in silence.
“Kazuko, you mustn’t eat that way. You should try to make breakfast the meal you enjoy most.”
“Do you enjoy it, Mother?”
“It doesn’t matter about me — I’m not sick anymore.”
“But I’m the one who’s not sick.”
“No, no.” Mother, with a sad smile, shook her head.
Five years ago I was laid up with what was called lung trouble, although I was perfectly well aware that I had willed the sickness on myself. Mother’s recent illness, on the other hand, had really been nerve-racking and depressing. And yet, Mother’s only concern was for me.
“Ah,” I murmured.
“What’s the matter?” This time it was Mother’s turn to ask.
We exchanged glances and experienced something like a moment of absolute understanding. I giggled and Mother’s face lighted into a smile.
Whenever I am assailed by some painfully embarrassing thought, that strange faint cry comes from my lips. This time I had suddenly recalled, all too vividly, the events surrounding my divorce six years ago, and before I knew it, my little cry had come out. Why, I wondered, had Mother uttered it too? It couldn’t possibly be that she had recalled something embarrassing from her past as I had. No, and yet there was something.
“What was it you remembered just now, Mother?”

 

Osamu Dazai (19 juni 1909 – 13 juni 1948)
Cover

 

De Filippijnse dichter en schrijver José Rizal (eig. José Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda) werd geboren op 19 juni 1861 in Calamba. Zie ook alle tags voor José Rizal op dit blog.

 

Flower Among Flowers

Flower among flowers,
soft bud swooning,
that the wind moves
to a gentle crooning.
Wind of heaven,
wind of love,
you who gladden
all you espy;
you who smile
and will not sigh,
candour and fragrance
from above;
you who perhaps
came down to earth
to bring the lonely
solace and mirth,
and to be a joy
for the heart to capture.
They say that into
your dawn you bear
the immaculate soul
a prisoner
— bound with the ties of
passion and rapture?

They say you spread
good everywhere
like the Spring
which fills the air
with joy and flowers
in Apriltime.
They say you brighten
the soul that mourns
when dark clouds gather,
and that without thorns
blossom the roses
in your clime.
If then, like a fairy,
you enhance
the joy of those
on whom you glance
with the magic charm
God gave to you;
oh, spare me an hour
of your cheer,
a single day
of your career,
that the breast may savor
the bliss it knew.

 

José Rizal (19 juni 1861 – 30 december 1896)
Standbeeld in Fort Santiago

 

De Duitse dichter en schrijver Friedrich Huch werd geboren op 19 juni 1873 in Braunschweig. Zie ook alle tags voor Friedrich Huch op dit blog.

Uit: Pitt und Fox

„Wurde Fox am Ende seiner Erzählungen König, so verscholl Pitt am Schlusse ganz und gar und wußte selbst nicht, wo er blieb. – In solchen Augenblicken schwelgte Fox im Gefühle seiner eingebildeten Stärke. Herr Sintrup aber sagte: Aus dir wird mal was Großes! Aber du, Pitt, kannst dich nur gleich begraben lassen. – Dann zog Pitt unbemerkt ein Taschenbüchlein hervor, suchte eine bestimmte Seite und machte einen Bleistiftstrich. Sein Vater und seine Mutter sagten stets dasselbe, und er führte darüber eine Art Statistik.
Herr Sintrup war ein rühriger, geachteter Fabrikant in dem kleinen Städtchen. Pünktlich mit dem Glockenschlag war er zumeist im Bureau und schnauzte seinen Angestellten ein gutmütiges «Guten Morgen» zu. Nur manchmal kam es vor, daß er im Bett länger liegenblieb, denn ab und zu liebte er einen «guten Tropfen», wie er das nannte. Bekam er einen neuen Lehrling, so stellte er ihn vor sich hin, durchbohrte ihn mit seinen Augen und sagte in schrecklich drohendem Ton: Bengel, Bengel, ich sage dir…! Im Grunde aber war er gutmütig und leicht gerührt.
Fox fühlte sich in seiner Haut sehr wohl; den Dienstboten gegenüber tat er, als sei er eigentlich eine Art von Kronprinz; seine Mutter hatte er ganz in der Gewalt, sie verwöhnte ihn und gab ihm in allem seinen Willen, um so mehr, als Pitt ihr nicht im Wege war, der nie um etwas bat und mit einem stereotypen Danke alles in Empfang nahm, mochte es nun Gutes oder Geringwertiges sein.
Pitt erschien wie ein verschlossenes, etwas impertinentes Waisenkind, das trotz aller jahrelangen Gewöhnung niemals recht häuslich wird in dem Kreise seiner Pflegeltern. Die Namen seiner nächsten Verwandten konnte er nicht auseinanderhalten. Manchmal mußte er sich erst besinnen, wo das Eßzimmer, wo die Wohnstube lag. Genau so fremd lebte er in der Schule. Seinen Kameraden gegenüber hatte er einen leise überlegenen, ironischen Ton, feiner oder plumper, je nachdem er es für angemessen hielt. Wirkliche Freundschaften kannte er nicht. Er litt darunter, konnte es aber nicht ändern. Einmal schloß er sich an eine gleichaltrige Kusine an; aber das Mädchen wurde so gefühlvoll, ihm war, als spielten sie Theater; und als sie ihn eines Tages wie gewöhnlich besuchen wollte, fand sie seine Tür verschlossen, und er rief ihr durchs Schlüsselloch zu, es sei aus zwischen ihnen, er wolle sie nie wiedersehen. Als er dann später einmal ein tragisch auf ihn gerichtetes Gesicht erblickte, mußte er sich erst besinnen, wer das war.“

 

Friedrich Huch (19 juni 1873 – 12 mei 1913)
Cover

 

De Duitse dichter, schrijver en pastor Gustav Schwab werd geboren op 19 juni 1792 in Stuttgart. Zie ook alle tags voor Gustav Schwab op dit blog.

 

Die stille Stadt

Nenne mir die stille Stadt,
Die den ew’gen Frieden hat,
Deren düstere Gemächer
Sanft sich bauen grüne Dächer:
Ueber ihrer Häuser Zinne
Wandelt ernst der Fremdling hin,
Ziehet fort und hält nicht inne,
Grauen fasset ihm den Sinn.
Aber endlich tritt er wieder
Zitternd auf das morsche Dach,
Und die Wölbung sinket nieder,
Daß er stürzt in das Gemach.
Drunten in den Hallen traurig
Sieht er da die Bürger ruhn,
Alle liegen stumm und schaurig,
Mögen keinen Gruß ihm thun.
Die geschlossne Pforte kündet
Ihm sein ewig Bürgerrecht,
Und der arme Wandrer findet
Bald ein Bettlein recht und schlecht,
Ist des Prunkens müde worden,
Schickt sich in den stillen Orden,
Legt sich nieder in der Stadt,
Die den ew’gen Frieden hat.

 

Sonette aus dem Bade 1835

1
Was liegt der Schlaf auf meinen Augenlidern
Am hellen Tag? was ist mein Haupt so schwer?
Bald ras’t mein Puls, bald find’ ich ihn nicht mehr!
Pickt schon der Totenwurm in meinen Gliedern?

»Du bist nicht krank!« hör’ ich den Arzt erwiedern
Auf dieser Klagen ungestümes Heer.
»Setz’ gegen deine Bücher dich zur Wehr!
Laß dir den trägen Mut Natur befiedern!

Geh’ in ein Bad, doch hüte dich zu baden;
Zum Brunnen, doch das Glas nicht an den Mund,
Viel lieber laß zum Firnewein dich laden.

Hinab zur Kühle, dort im Felsengrund!
Empor im Schweiß auf steilen Tannenpfaden,
Lern’ wieder leben, und du wirst gesund!

 

Gustav Schwab (19 juni 1792 – 4 november 1850)
Stuttgart, Ansicht von Südosten. Gravure door C. Gerstner naar H. Schönfeld, ca. 1870


Onafhankelijk van geboortedata:

De Nederlandse schrijfster Elke Geurts werd geboren in Heijen in 1973. Zij studeerde aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Ze schreef toneelstukken en hoorspelen alvorens ze doorbrak met korte verhalen. Zij was de eerste winnaar van de verhalenwedstrijd Duizend Woorden en won de Nieuw Proza Prijs Venlo 2008Geurts publiceerde de verhalenbundels “Het besluit van Dola Korstjens” (2008), “Lastmens” (2010) en “Lastmens & andere verhalen” (2015), en de veelgeprezen roman “De weg naar zee” (2013). Haar werk werd genomineerd voor onder andere De Gouden Boekenuil, de BNG Literatuurprijs en de Anna Bijns Prijs. Geurts is schrijfdocent aan o.a. Schrijversvakschool Amsterdam, en columniste en recensent buitenlandse fictie voor Trouw.

Uit: Ik nog wel van jou

“Ik vroeg of hij de titel die mijn nieuwe uitgever had bedacht goed vond. ‘Veel te plat,’ zei ik. ‘Dat kan écht niet, toch?’
We hingen tegen het aanrecht in onze keuken met onze armen over elkaar en praatten over het werk en de kinderen, maar niet over de zakelijke mail die we om kwart over negen in de ochtend beiden hadden ontvangen. Met het stappenplan.
We hadden uitzicht op onze kleine entreehal en keken naar de jassen aan, op en onder de kapstok; een plank met haakjes die man zelf had gemaakt toen we hier kwamen wonen. Mijn vader ergert zich er al jaren aan dat er in ons nieuwbouwhuis niets waterpas is.
‘Alles wat dat jong hier zelf timmert is waardevermindering.’
We zagen een onordelijke berg schoenen, heely’s, skeelers en één groezelig grijze slof, daarnaast de uitpuilende rieten mand vol ongelezen kranten en wijnfl essen, erg veel lege wijnflessen.
Die grijze afgedragen sloff en staan nu nóg overal waar ik kijk, alsof er hier in huis een onzichtbaar mannetje achter me aan sloft dat ze – waar ik ook zit of sta – steeds precies in mijn zicht legt.
Op dit punt van het verhaal bevonden we ons in de donkere dagen voor kerst, een ijskoude wind kwam naar binnen, maar man had de deur naar het halletje wijd open laten staan, zo ook onze voordeur. Wagenwijd. Het lelijkste standaardmodel, met vier horizontale ramen waar ik de afgelopen anderhalf jaar nogal vaak – kromgebogen – doorheen had staan kijken. Zoals de buurvrouwen in het dorp waar ik vandaan kom vroeger altijd door de jaloezieën gluurden om te kijken wie er thuiskwam en wie er wegging, zo stond ik daar op die ingelegde droogloopmat de straat af te speuren. Te wachten. Op man.”

 

Elke Geurts (Heijen, 1973)


De Duitse dichteres Claudia Gabler werd in 1970 geboren in Lörrach. Zie ook alle tags voor Claudia Gabler op dit blog.

 

Eigentlich hatte ich gehofft, der Bus sei schon abgefahren.
Ich hatte ja keine Ahnung von den Rokokokirchen und
ihren egozentrischen Lichtspielen. Dich dagegen befriedigt es
offensichtlich völlig, wenn eine Taube sich aus den Glocken
schlägt, so wie wir damals dachten, wir wüßten alles über
das Leben und diese albernen Raclettegeräte. Heute weiß
ich zumindest, daß wir jahrelang neben einem berühmten
Hirnchirurgen gewohnt haben, ohne auch nur seinen Namen
zu kennen. Im Nachhinein bin ich mir sicher, daß er
ein guter Gesprächspartner gewesen wäre.

Ja, es ist wahr, von der Natur können wir so manches über
Ordnung lernen. Und ich meine nicht die Ordnung, die sich
ständig wiederholt und deshalb langweilig ist. Sondern ich
meine die komplexe Ordnung der Welt der Dinge, in der wir
leben. Also das Chaos als subtilere, nicht wiederkehrende
Art von Ordnung.

Schreibst du das alles auf? Rufst du mich an, wenn du
wiederkommst von dem Kontinent, der dich aufbläht wie
einen Mathematiker, der über seiner Arbeit verzweifelt?
Ich wünschte, wir hätten noch etwas von dem Käse da,
den wir im Morgengrauen in der alten Markthalle
neben der Themse gekauft haben. Als du am anderen
Ende der Welt am Fenster standst und ein Insekt
aus deinem Auge riebst.

 

Claudia Gabler (Lörrach, 1970)