Isaäc da Costa, Tillie Olsen, Marek Hlasko, Rudolf Hagelstange, Anatoli Rybakov, Werner Helwig, Zacharias Topelius, Ida Dehmel

De Nederlandse dichter en schrijver Isaäc da Costa werd geboren in Amsterdam op 14 januari 1798. Zie ook alle tags voor Isaäc da Costa op dit blog.

 

Aan mijn vader
(Opdracht van de bundel ,Poezy’)

Gunt gij ’t, hoog vereerde Vader!
dat een zoon U hulde bied’
met de eerstling van een ader,
die nog ruwe zangen schiet?
Dat bij drie en twintig jaren,
in uw weldaan doorgebracht,
met de galmen van zijn snaren
(ach! hoe min!) te erkennen tracht?

Voor het sterflijk oog verborgen,
richt de Koning van ’t Heelal
met in al voorziende zorgen
heel de loop van ’t Lotgeval!
Door Zijn ondoorzienbre wegen
worden wij hier rondgeleid!
De aardse beeldtnis van die zegen
is eens Vaders tederheid!

Wat die teerheid kan omvatten,
o mijn Vader! toondet Gij!
‘k Loonde met geen aardse schatten,
met geen wereldheerschappij,
al uw zwoegen, al uw pogen
in de vorming van mijn jeugd,
immer zwevend voor mijn ogen,
met het voorbeeld van uw deugd.

’t Bloed vooral, dat in mijn aderen
met een deel uws aanzijns vloeit;
kostbaar erfdeel onzer Vaderen,
die, met Oosters vuur doorgloeid,
daar, waar Taag en Ibex vlieten,
eenmaal schitterden op de aard,
en wier grootheên ons verlieten;
doch – hun eer bleef nog bewaard!

God beschouwt het uit den hogen,
wat Gij voor mij waart en zijt!
Ik, ik bloos van ’t onvermoge
der erkentnis, U gewijd.
Ik bied vruchten aan, voor danken,
in der Muzen hof geplukt:
klanken, ja! maar in die klanken
heeft mijn ziel zich afgedrukt!

0 mijn Vader! ‘k leg dan heden
met een diep geroerd gemoed,
(stell’ mijn zucht uw recht te vreden!)
hart en dichtlier aan uw voet!
Wil die van elkaar niet scheiden,
neem ze beiden gunstig aan,
schenk uw zegening aan beiden,
en mijn wensen zijn voldaan!

 

 
Isaäc da Costa (14 januari 1798 – 28 april 1860)
Portret en gedicht aan de Da Costakade in Amsterdam

Lees verder “Isaäc da Costa, Tillie Olsen, Marek Hlasko, Rudolf Hagelstange, Anatoli Rybakov, Werner Helwig, Zacharias Topelius, Ida Dehmel”

Rudolf Hagelstange, Anatoli Rybakov, Werner Helwig, Zacharias Topelius, Ida Dehmel

De Duitse dichter en schrijver Rudolf Hagelstange werd geboren op 14 januari 1912 in Nordhausen. Zie ook alle tags voor Rudolf Hagelstange op dit blog.

 

Von der Überwindung des Todes

Es gilt nicht dies: zu überwinden,
Was in uns nach Behalten schreit.
Es darf ein Herz wohl Freude finden
An Dingen der Vergänglichkeit:
Ein Abendfrieden unter Linden,
Ein Trunk, ein Stern, ein Frauenkleid.
Entsagung ist die Straße der Gefahren,
Und Torheit macht nicht halt vor weißen Haaren.

Es gilt auch nicht: den Tag verspielen
Mit dem Gedanken an den Untergang
Und nach dem eigenen Herzen zielen
In einem fieberhaften Überschwang.
Wer sah nicht zu, wie ach so vielen
Dabei der Bogen in der Hand zersprang,
Und wie sie wehrlos, selbstvergessen
Nun taumelnd ihren Weg durchmessen?

Wohl aber gilt uns dies: sich selbst entschreiten,
Den Blick gerichtet auf das große Tor,
In dem das Ungewisse dieser Zeiten
Sich ins unendlich Ungewisse still verlor.
Die Schätze, die uns hier entgleiten,
Sond ohnehin nur schwaches Rohr,
Das uns zerbricht auf dieser letzten Straße,
Die jenseits liegt vor uns und unserem Maße.

Ich wollte, daß ich diese Kraft besäße,
Ganz ohne Neugier schweigend nachzudringen
Dem Tode, so in Demut der Gefäße,
Die schmerz- und klagelos zur Neige gingen
Und ohne daß die Gier an ihnen fräße,
Zu wissen, welchen Trank sie bringen,
Bis ich am Tore still die Schuh vom Knöchel streife
Wie eine Frucht die Schale in der Zeit der Reife.

 

 
Rudolf Hagelstange (14 januari 1912 – 5 augustus 1984)

Lees verder “Rudolf Hagelstange, Anatoli Rybakov, Werner Helwig, Zacharias Topelius, Ida Dehmel”

Rudolf Hagelstange, Mary Robison, Martin Auer, Isaäc da Costa

De Duitse dichter en schrijver Rudolf Hagelstange werd geboren op 14 januari 1912 in Nordhausen. Zie ook alle tags voor Rudolf Hagelstange op dit blog.

Uit: Venezianisches Credo.

Sonett 1

Ich habe lange, lange wie ein Stein geschwiegen
und mehr noch als ein Stein, in dessen Schweigen
Vergangenes fortlebt wie an kahlen Zweigen,
die noch berührt sind von der Vögel Wiegen.

Denn noch ist Krieg, und Blut wird ausgegossen.
Wie aus der Wolke stürtzt es aus den Leibern
und wird nicht aufgefangen von den Weibern,
für die es süßer wallend einst geflossen.

Vergessen schießt wie Unkraut um die Kinder,
und Sorge wuchert üppig in den Seelen,
und die Zerstörung maßt sich an, Gericht

zu sein, und Urteil spricht der Überwinder.
Wie kann man singen, wenn aus allen Kehlen
der Angstschrei und die Klage bricht?

 

Sonett 3

Ihr sollt sie essen lernen wie der Wurm die Erde.
In ihr schwillt süß das Blut von all denen,
die Ihr erschlugt, und beißt das Salz der Tränen,
die Ihr vergießt, der bittere Schweiß der Herde,

der großen namenlosen, die geduldig
– und Ihr in ihr – zum großen Opfer drängte.
Ihr habr das Leben, das Euch neu geschenkte.
Ihr steht in der Schuld. Und Ihr seid schuldig.

Wohin Ihr geht, in Länder und auf Meere –
Euch wird die bittersüße Frucht begegnen.
Sie wird im Tau vom Frühlingshimmel regnen.

Sie gattet sich der reifen Sommerbeere.
Das Wasser, das Ihr trinkt, ja selbst der Kuß
birgt ihren Saft. An ihr ist Überfluß.

 

Rudolf Hagelstange (14 januari 1912 – 5 augustus 1984)

Lees verder “Rudolf Hagelstange, Mary Robison, Martin Auer, Isaäc da Costa”

Martin Auer, John Dos Passos, Tillie Olsen, Marek Hlasko, Rudolf Hagelstange

De Oostenrijkse dichter en schrijver, musicus en cabaretier Martin Auer werd geboren op 14 januari 1951 in Wenen. Zie ook mijn blog van 14 januari 2009 en ook mijn blog van 14 januari 2010.

 

Uit: Und jetzt?

 

“Ich bin die Johanna!”

Der Mann in dem verdreckten Zimmer reisst die Augen auf. Es kann sein, dass ein oder zwei Erbsen aus seinem offenen Mund auf den Teller zurückfallen. Der Löffel in seiner Hand bleibt über dem Teller hängen wie ein verlorenes Raumschiff über einem toten Planeten.

Fassungslos starrt er das Mädchen an, das in der Tür steht, die Arme hängen lässt und anscheinend nicht mehr zu sagen hat, als sie schon gesagt hat. Jetzt ist er dran, soviel ist ihm klar. Aber was sagt man zu einer Tochter, die man vor Jahren – waren es sechs? Sieben? Acht? – verlassen hat, besser aufgehoben bei der tüchtigen Mutter als beim verwahrlosten Vater, und die jetzt vor einem steht, blass und mager, Augenbrauen, Nasenflügel und Lippen von Ringen durchstochen, und einen mit den dick schwarz eingerandeten Augen ansieht wie ein kriegsgefangener Offizier, der fest entschlossen ist, nicht mehr von sich preiszugeben als Name und Dienstgrad?

Der Augenblick gerinnt zu Minuten. Als wären sie beide eingefroren in diesen Augenblick, ohne jemals wieder daraus auftauchen zu können. Ihr argwöhnischer Blick prallt auf seine graue Haut, seine Bartstoppeln, die Tränensäcke, das schüttere zerraufte Haar, den verblödeten Blick. Sein Hemd ist fleckig, die Hand, die den Löffel in Schwebe hält, zittert. Auf dem Tisch, an dem er seine Erbsen isst, stapeln sich alte Zeitungen und leere Konservendosen, eine zerrissene Socke krönt das Arrangement.

Der verwahrloste Alte versucht zu schnallen, was gespielt wird, aber der Blick seiner Tochter verrät ihm nichts. Diese Augen sind ein einziger Vorbehalt, enthalten sich jeden Urteils und geben nichts preis. Vorläufig steht sie hier in der Tür, und über ihren nächsten Schritt wird sie entscheiden, wenn es soweit ist. Jetzt ist erst einmal er am Zug, und das ist es, was ihn so verwirrt.

Schließlich findet er den Ausweg. Er lässt die Hand mit dem Löffel sinken, ergreift stattdessen das Glas, das neben dem Teller steht, hebt es hoch und sagt: “Prost!”

 

 

Martin Auer (Wenen, 14 januari 1951)

 

 

Lees verder “Martin Auer, John Dos Passos, Tillie Olsen, Marek Hlasko, Rudolf Hagelstange”

Marek Hlasko, Tillie Olsen, Rudolf Hagelstange, Anatoli Rybakov, Werner Helwig, Zacharias Topelius, Isaäc da Costa, Ida Dehmel

De Poolse schrijver Marek Hlasko werd geboren op 14 januari 1934 in Warschau. Zie ook mijn blog van 14 januari 2009.

Uit: The Beautiful Twenty-Year-Olds

 “I remember my first visit paid to Sandauer; I went to borrow some money. Sandauer started to read Białoszewski’s poems to me, I was sitting, understanding nothing. Finally Sandauer stopped reading.
    -“Do you understand?”
    -“No”, said I.
    -“Please listen”, said he and resumed reading. I was sitting, still understanding nothing.
    -“Do you understand?”
    -“No”, said I.
    -“Nothing?”
    -“Nothing at all”.
    -“Please listen”, said Sandauer and again resumed reading … After a few séances Sandauer concluded I was an idiot and threw me out of his flat. It was at the time when he resolved to crush on the Polish literature, making no allowances. As far as I remember, Adolf Rudnicki was the first one to come under his fire. Sandauer read to me his manuscript, in which he wrote down those sentences from Adolf’s prose where he failed to express himself accurately in Polish. I was surprised that a man of such intelligence should be glad to have found such failings. A critic is entitled to despair, but he is not entitled to what they call Schadenfreude.

(…)

-“What are you aiming for”, interrupted Sandauer.
-“I don’t know”, said I. “But I hope you can explain it to me using this opportunity”.
-So he explained: it was when I received the Publishers’ Award; Sandauer was the first to start persecuting me, he was indeed doing it without making any allowances. At that time they would not print me any more; the publishers had rejected my two new books, and all the Marxist critics found me a pervert and a degenerate.”

Hlasko

Marek Hlasko (14 januari 1934 – 14 juni 1969)

 

De Joods-Amerikaanse schrijfster, dichteres en feministe Tillie Lerner Olsen werd geboren in Omaha (Nebraska) op 14 januari 1912. Zie ook mijn blog van 14 januari 2009.

 

Uit: Silences

 

What is it that happens with the creator, to the creative process, in that time? What are creation’s needs for full functioning? Without intention of or pretension to literary scholarship, I have had special need to learn all I could of this over the years, myself so nearly remaining mute and having to let writing die over and over again in me. These are not natural silences–what Keats called agonie ennuyeuse (the tedious agony)–that necessary time for renewal, lying fallow, gestation, in the natural cycle of creation. The silences I speak of here are unnatural: the unnatural thwarting of what struggles to come into being, but cannot. In the old, the obvious parallels: when the seed strikes stone; the soil will not sustain; the spring is false; the time is drought or blight or infestation; the frost comes premature. The great in achievement have known such silences–Thomas Hardy, Melville, Rimbaud, Gerard Manley Hopkins. They tell us little as to why or how the creative working atrophied and died in them–if ever it did. Kin to these years-long silences are the hidden silences; work aborted, deferred, denied–hidden by the work which does come to fruition. Hopkins rightfully belongs here; almost certainly William Blake; Jane Austen, Olive Schreiner, Theodore Dreiser, Willa Cather, Franz Kafka, Katherine Anne Porter, many other contemporary writers. Censorship silences. Deletions, omissions, abandonment of the medium (as with Hardy); paralyzing of capacity (as Dreiser’s ten-year stasis on Jennie Gerhardt after the storm against Sister Carrie). Publishers’ censorship, refusing subject matter or treatment as “not suitable” or “no market for.” Self-censorship. Religious, political censorship–sometimes spurring inventiveness–most often (read Dostoyevsky’s letters) a wearing attrition. The extreme of this: those writers physically silenced by governments. Isaac Babel, the years of imprisonment, what took place in him with what wanted to be written? Or in Oscar Wilde, who was not permitted even a pencil until the last months of his imprisonment?”

 

olsen

Tillie Olsen (14 januari 1912 – 1 januari 2007)

 

De Duitse dichter en schrijver Rudolf Hagelstange werd geboren op 14 januari 1912 in Nordhausen. Zie ook mijn blog van 14 januari 2009.

 

Die Hummel

 

Heidekraut und Heckenrose,

Himmelsschlüssel, Hahnenfuß –

seht die Hummel, wie sie lose

jeden Kelch beschnüffeln muss!

Grade steck sie ihren Rüssel

in den gelben Himmelsschlüssel.

Wenn sie dabei brummt, so wisst,

dass es nicht vor Ärger ist.

Manche brummen vor Vergnügen,

wenn sie was Besondres kriegen.

 

 

Denn Freiheit…

 

Denn Freiheit ist der Odem unseres Lebens,
das Salz der Speise und der Wind im Segel,
der Stolz des Löwen und das Glück der Vögel;
das Recht des Mannes. Und es lebt vergebens,

 

wer dieses nicht mehr hat: ein freies Lachen,
ein eigen Lied und seines Herzens Glauben.
Sie haben Stummen und sie haben Tauben
nur noch die Scham voraus, und ihr Erwachen

 

ist Gang ins Joch und Treten in den Schatten.
Und, ach, wie bald ist mit des Freien Rede
auch Haus und Hof und alles, was sie hatten,

 

verwirkt, verloren, und sie tragen jede
Erniedrigung. Ach, hätten sie erkannt:
Nur Freien bleibt ein freies Vaterland.

 

hagelstange

Rudolf Hagelstange (14 januari 1912 – 5 augustus 1984)

 

De Russische schrijver Anatoli Rybakov werd geboren op 14 januari 1911 in Tsjernihiv. Zie ook mijn blog van 14 januari 2009.

 

Uit: The Children of the Arbat

 

To whom had Lenin been indebted? Some emigres in London and Geneva? And Peter the Great? To Menshikov and Lefort? The fact that his power had been inherited didn’t change the essence of the point. To reach the pinnacle of power, the monarch had to destroy the entourage that had become accustomed to seeing him as a puppet. That’s how it had been with Peter, and the same was true of Ivan the Terrible.

Stalin hadn’t become leader because he had managed to wipe out his opponents. He had wiped out his opponents because he was leader. It was he who had been destined to run the country. His enemies hadn’t understood that and therefore they were defeated. They still didn’t understand it, and so they had to be destroyed. The failed pretender is always a potential enemy.

History’s choice had fallen on him because he was the only one who understood the secret of supreme power in this country, the only one who knew how to rule this nation, the only one who knew its every virtue and shortcoming. Especially its shortcomings.

The Russians were a nation of the collective. The commune had been their way of life since time immemorial; equality was at the root of their national character. This provided the right conditions for the sort of society the people were building now in Russia. Tactically, Lenin’s NEP had been the right maneuver, but the idea that it should be applied “seriously and for a long time” had been mistaken. The move had been a temporary deal with the peasants in order to get more food. “Seriously and for a long time” implied a policy based on the wealthy land-owning farmer, the kulaks. Farmers implied the path of inequality, and that was contrary to the psychological makeup of the people.

Stalin went to the bookshelf and took down a volume of Lenin and reread the passage where Lenin had said: “To get every member of the population to take part in the cooperative venture by way of the NEP would take an entire historical epoch. Without universal literacy and adequate know-how, and without teaching the population how to use books, without the material basis and some measure of assurance against, say, crop failure or famine and so on, without all this we will not attain our goal.” He closed the book and put it back.“

 

rybakov

Anatoli Rybakov (14 januari 1911 – 23 december 1998)
Met zijn vrouw

 

De Duitse dichter en schrijver Werner Helwig werd op 14 januari 1905 in Berlijn geboren. Zie ook mijn blog van 14 januari 2009.

 

Uit: Das Steppenverhör

 

„Ich verhalte mich unbeweglich, mit höchstens einer kleinen Tätigkeit in den Fingerspitzen, in den Knien, am Ende der Wirbelsäule oder im Kopf. Mein Geist weilt weit ab, in einem hohen Gebirge. Meine Augen werfen Licht z
urück, brechen Strahlen, lassen Sonnenflecken springen. Ich habe keine Wurzeln. Ich lasse nichts anderes hinter mir zurück als eine Spur in weißem Staub. Ich lege die Betonung auf Atem. Politik ist für den Geschmack des Tages arrangierte Geschichte. Die Termitenlogik der Parteibonzen ist ohne Salz. Die Erlösungslehren, die der Staat bereithält, haben keine Seele. Das Gerede vom Fortschritt ist Aberglaube. Großartig ist allein der Gleichmut der Schöpfung. Jede Nacht hißt der Himmel seine Tätowierungen. Jeden Morgen verwüstet ein Brand die einförmige Steppe des Dunkels. Jeder Mittag gießt dem Schläfer im Freien kochendes Öl in die Ohren. Jeden Tag sammeln sich erneut die Fäserchen eines prähistorischen Schmutzes unter den Fingernägeln. Ich strenge mich an, nichts Verpflichtendes zu sprechen. Ich will nicht zu diesen, ich will nicht zu jenen gehören. Die Statik der Zeit und des Raums, für mich ist sie in diesem Moment, in dieser miesen Hütte zusammengedrängt. Mein klappriger Gaul ist wirklicher als eure Radaranlagen. Stellt mich dem Atommeiler eurer unermüdlichen Produktivität gegenüber – ich niese ihn weg.“

Helwig1954

Werner Helwig (14 januari 1905 – 4 februari 1985)
Helwig in 1954

 

De Finse dichter en schrijver Zacharias Topelius  werd geboren in Nykarleby op 14 januari 1818. Zie ook mijn blog van 14 januari 2009.

 

Uit: The King’s Ring

 

The old grandmother sat on the stuffed sofa in her brown woollen shawl, and near her the schoolmaster, Svenonius, with his blue handkerchief and brass spectacles. Captain Svanholm, the postmaster, who had lost a finger in the last war, was on the right; on the left pretty Anne Sophie, eighteen years old, with a high tortoise-shell comb in her long brown hair; and around them, on the floor or on stools, sat six or seven playful children, with mouths now wide open, as if they had heard a ghost story. The first to disturb the silence was Anne Sophie, who sprang with a cry from her chair, stumbled, and fell into the schoolmaster’s arms. The entranced company, who were still at Liitzen, were as much disturbed by this interruption as if Isolani’s Croats had suddenly broken into the room. The postmaster, still in the midst of the battle, sprang up and trod heavily upon old grandma’s sore foot with his iron heel. The schoolmaster was quite upset, not at all realising the value of the burden in his arms —perhaps the first and also the prettiest in his whole life; the children fled in all directions, and some crept behind the surgeon’s high chair. But Andreas, who had just followed the Finnish cavalry in theircharge over the trenches, seized the surgeon’s silver- headed Spanish cane, and prepared to receive the Croats at the point of the bayonet Old Back was undisturbed; he produced his tobacco box, bit off a piece, and mildly said, ” What is the matter with you, Anne Sophie?”

 

topelius

Zacharias Topelius (14 januari 1818 – 12 maart 1898)

 

De Nederlandse dichter en schrijver Isaäc da Costa werd geboren in Amsterdam op 14 januari 1798. Zie ook mijn blog van 14 januari 2007 en ook mijn blog van 14 januari 2009.

 

De verlossing van Nederland (Fragment)

 

Als ’t aardrijk weêr begint te bloeien,

Als ’t land zich dekt met geurig groen,

De stroomen onverhinderd vloeien,

Na ’s harden winters hevig woên;

Als blad en bloem de sneeuw vervangen,

Een Zefir d’ onbetoombren storm,

Dan klinken Philomeles zangen,

De mensch herleeft – de kleinste worm.

 

Zoo grijp ik ook, schoon dicht’ren zingen,

Het speeltuig in de zwakke hand;

Ook ik, ik wil de either dwingen

Voor ’t vrij geworden Vaderland.

Hoe flaauw mijn laaggespannen snaren,

Hoe kunsteloos mijn zangster zij,

Mijn hart gebiedt, dat ‘k uw altaren,

O Nederland! dit offer wij’!

 

Wy zijn dan eind’lijk vrij! Wy zijn den ijz’ren band

o Dwing’land! dan ontrukt, waarin gy Nederland

Zoo lang gekluisterd hieldt. De ketens zijn aan stukken,

Waarvoor de fiere kop van Hollands leeuw moest bukken,

Dien leeuw, te lang door u en door uw volk veracht,

Dien leeuw, die reeds te lang naar wraak, naar vrijheid smacht.

 

Gelijk de reiziger, die aan ’t geweld der baren

Ontrukt, zijn Vaderland na duizend doodsgevaren

Herziet, met warm gevoel dien dierbren grond betreedt,

En sprakeloos van vreugd, ’t geleden kwaad vergeet,

Het zoetst genoegen smaakt, nu hy het woên der winden,

De golf die ’t ranke schip al draaiend ging verslinden,

Al d’ ijsselijken nood, waaraan ’t ten prooie lag,

In veiligheid aan gade en kind’ren schetsen mag,

Zoo moet ge, o Hollandsch volk! het slaafsche juk herdenken,

Waardoor een vreemd tiran uw voor’ge roem dorst krenken,

En zweren by de deugd der vad’ren, by het bloed

Van hen, door wie weleer uw vrijheid is behoed:

(Wier geesten tot uw heil nog om dees landen zweven)

Dat ge eer uw stad, uw land der vlam ten prooi zult geven,

Of dat ge uw dijken eer doorbreken zult, uw werk

Vernielen, en de zee doen dondren uit haar perk,

Eer vreemde meesters weêr van vrijheid u berooven,

En in vergetelheid uw’ schoonen naam verdoven. –

o Hoon! o slavernij! o nooit vergeetbre schand!

 

DaCosta

Isaäc da Costa (14 januari 1798 – 28 april 1860)

 

 

De Duitse dichteres en strijdster voor vrouwenrechten Ida Dehmel werd geboren op 14 januari 1870 in Bingen. Zie ook mijn blog van 14 januari 2007 en ook mijn blog van 14 januari 2009.

Psalm zweier Sterblichen

Der Mann:
Göttin Zukunft,
mit gefesselten Händen hältst du
eine geschlossene Schriftrolle,
drin mein Schicksal verzeichnet steht.
Langsam, Tag für Tag,
ringe ich deinen Fingern
Zoll für Zoll die Urkunde ab,
Zeile für Zeile.
Bis der Augenblick kommt,
wo das entrollte Papier,
eh ich das letzte Wort noch las,
meinem erschöpftem Arm entfällt;
und mit gefesselten Händen
gibst du den Winden zur Sage anheim,
was ich tat.

Das Weib:
Schicksalsgöttin,
ich liege vor dir auf den Knieen.
Du hältst in deinen, ach, gefesselten Händen
eine goldene Tafel,
drin die Namen nur derer eingegraben stehn,
die Unvergeßliches taten.
Auf den Knieen, Schicksalsgöttin,bitte ich dich:
Laß mich nicht ins Namenlose versinken !
Spreng deine Fesseln – oder
nur einen Augenblick
reich mir die goldenen Tafel,
und neben die Runen der Helden und der Weisen
schreib ich hinsinkend:
Ich liebte.

 

Ida und Richard Dehmel

dehmel

Ida Dehmel (14 januar 1870 – 29 september 1942)

J. Bernlef, Yukio Mishima, John Dos Passos, Edward St Aubyn, Anchee Min, Mary Robison, Martin Auer, Marek Hlasko, Tillie Olsen, Rudolf Hagelstange, Anatoli Rybakov, Werner Helwig, Zacharias Topelius, Isaäc da Costa, Ida Dehmel

De Nederlandse schrijver en dichter J. Bernlef werd geboren op 14 januari 1937 in Sint Pancras. Zie ook mijn blog van 14 januari 2007 en ook mijn blog van 14 januari 2008.

Prachtig

Beroemd maar dood vroeg hij: en
wat bleef er van mij over?

Ik wees op een losse regel
een uit zijn verband gerukt citaat
meestal toegeschreven aan een ander.

Voetafdruk op een verlaten strand
vol lege, uitgewoonde schelpen.

Prachtig is de onsterfelijkheid
maar wat doen wij in de tussentijd?

                        *

Tule, riet, papier, taf,
gaas, bombazijn, maar
Leonardo’s vleugels vlogen niet

Engelen bestaan in gedichten
of op schilderijen waar zij
roerloos in beweging zijn.

Hij maakte de mens open
hij maakte de vogel open
vergeleek en zag dat het niet kon.

En toch; tule, riet, papier, taf,
gaas, bombazijn dat door zijn vingers glijdt
zijn vingers die een schaduw
laten vliegen op de muur.

 

Transparant

Hoe fragiel ons denkwerk
(hoe simpel uit te halen niet)

Tot wij volkomen in de war
de wereld ondergaan zoals zij is
voordat wij er waren.

Er zijn.
Wat anders dan
staren door mazen?

O, oogverblindend kind
dat zingend alles verbindt
met van licht trillende vingers.

bernlef

J. Bernlef (Sint Pancras, 14 januari 1937)

 

De Japanse schrijver Yukio Mishima werd geboren op 14 januari 1925 in Tokyo. Zie ook mijn blog van 14 januari 2007  en ook mijn blog van 14 januari 2008.

Uit:  Une histoire sur un promontoire

 

Pouvait-on imaginer un paysage aussi élégant qui fût à ce point chargé de mélancolie? On n’apercevait ça et là rien que des bosquets de pins et d’arbustes. D’innombrables petits reliefs transformaient cette montée en suite de lacets, et il aurait été impossible de dire le nombre de villas qu’on entrevoyait entre les bois et les rochers […]
Ce secret d’une subtile configuration semblait conférer à ce magnifique paysage du promontoire encore plus de mystérieuse et érémitique beauté. L’habitant d’une des villas devait finir par croire qu’il n’y avait ni maison ni âme qui vive à plusieurs lieues à la ronde, jusqu’au jour où, au détour d’une promenade, il tomberait, tout près de chez lui, sur une roseraie d’un charme enchanteur, devant une petite maison, et il ne voudrait pas en croire ses yeux; s’il touchait une fleur, aussi bien le diapré de la couleur rose et moite, que l’ombre nette se découpant sur les feuilles vertes prouverait la réalité des roses, et, dans sa stupeur, il verrait des volets s’ouvrir, avec un grincement de loquet, et leurs ombres courir, puis, apparaissant à la fenêtre, l’habitant des lieux lui adresser un salut amical… la sensation d’étrangeté atteindrait alors à son comble. Sur ce promontoire, dix ou vingt minutes de promenade suffisaient pour pénétrer dans un univers de conte de fées et pour en ressortir.

 

Mishima

Yukio Mishima (14 januari 1925 – 25 november 1970)

 

De Amerikaanse schrijver John Dos Passos werd geboren op 14 januari 1896 in Chicago. Zie ook mijn blog van 14 januari 2007  en ook mijn blog van 14 januari 2008.

 

Uit: Three Soldiers

 

The company stood at attention, each man looking straight before him at the empty parade ground, where the cinder piles showed purple with evening. On the wind that smelt of barracks and disinfectant there was a faint greasiness of food cooking.
At the other side of the wide field long lines of men shuffled slowly into the narrow wooden shanty that was the mess hall. Chins down, chests out, legs twitching and tired from the afternoon’s drilling, the company stood at attention. Each man stared straight in front of him, some vacantly with resignation, some trying to amuse themselves by noting minutely every object in their field of vision,—the cinder piles, the long shadows of the barracks and mess halls where they could see men standing about, spitting, smoking, leaning against clapboard walls. Some of the men in line could hear their watches ticking in their pockets.
Someone moved, his feet making a crunching
noise in the cinders.
The sergeant’s voice snarled out: “You men are at attention. Quit yer wrigglin’ there, you!”
The men nearest the offender looked at him out of the corners of their eyes.
Two officers, far out on the parade ground, were coming towards them. By their gestures and the way they walked, the men at attention could see that they were chatting about something that amused them. One of the officers laughed boyishly, turned away and walkedslowly back across the parade ground. The other, who was the lieutenant, came towards them smiling. As he approached his company, the smile left his lips and he advanced his chin, walking with heavy precise steps.“

 

DosPassos

John Dos Passos (14 januari 1896 – 28 september 1970)

 

De Britse schrijver en journalist Edward St Aubyn werd geboren op 14 januari 1960 in Cornwall in een adelijke familie. Door zijn vader werd hij jarenlang mishandeld en sexueel misbruikt. Opgegroeid is hij in St Aubyn in Engeland en in het zuiden van Frankrijk. Hij bezocht de Westminster School en de universiteit van Oxford, Beroemd werd St Aubyn door de autobiografische  romantrilogie Some Hope. Zijn zesde roman Mother’s Milk kwam in 2006 op de shortlist van de Booker Prize.

 

Uit: Mother’s Milk

 

Why had they pretended to kill him when he was born? Keeping him awake for days, banging his head again and again against a closed cervix; twisting the cord around his throat and throttling him; chomping through his mother’s abdomen with cold shears; clamping his head and wrenching his neck from side to side; dragging him out of his home and hitting him; shining lights in his eyes and doing experiments; taking him away from his mother while she lay on the table, half-dead. Maybe the idea was to destroy his nostalgia for the old world. First the confinement to make him hungry for space, then pretending to kill him so that he would be grateful for the space when he got it, even this loud desert, with only the bandages of his mother’s arms to wrap around him, never the whole thing again, the whole warm thing all around him, being everything. The curtains were breathing light into their hospital room. Swelling from the hot afternoon, and then flopping back against the French windows, easing the glare outside. Someone opened the door and the curtains leaped up and rippled their edges; loose paper rustled, the room whitened, and the shudder of the road works grew a little louder. Then the door clunked and the curtains sighed and the room dimmed. “Oh, no, not more flowers,” said his mother. He could see everything through the transparent walls of his fish tank crib. He was looked over by the sticky eye of a splayed lily. Sometimes the breeze blew the peppery smell of freesias over him and he wanted to sneeze it away. On his mother’s nightgown spots of blood mingled with streaks of dark-orange pollen. “It’s so nice of people…” she was laughing from weakness and frustration. “I mean, is there any room in the bath?” “Not really, you’ve got the roses in there already and the other things.” “Oh, God, I can’t bear it. Hundreds of flowers have been cut down and squeezed into these white vases, just to make us happy.” She couldn’t stop laughing. There were tears running down her face. “They should have been left where they were, in a garden somewhere.”

The nurse looked at the chart. “

           

SrAubyn

Edward St Aubyn (Cornwall, 14 januari 1960)

 

De Chinese schrijfster Anchee Min werd geboren in Shanghai op 14 januari 1957. In 1976 werd Anchee Min gerekruteerd om in een propagandafilm van de Shanghai Film Studio de rol van mevrouw Mao te spelen. Anchee Min woont sinds 1984 in de Verenigde Staten. Van Rode Azalea -het autobiografische relaas van haar jeugd in communistisch China- werden de rechten verkocht aan twintig landen. Daarna verschenen haar succesvolle romans Mevrouw Mao en Wilde Gember.

Uit: Becoming Madame Mao

„Can’t you lift a finger? the mother yells. It’s my last wish, for heaven’s sake!

Save me, Nah. Any day a bullet will be put into my head. Can you picture it? Don’t you see that there has been a conspiracy against me? Do you remember the morning when Deng Xiao-ping came to your father’s funeral and what he did? He just brushed fingers with me – didn’t even bother to shake my hand. It was as if he questioned that I was Mao’s widow. He was aware of the cameras – he purposely let the journalists catch the scene. And the other one, Marshal Ye Jian-ying. He walked past me wearing an expression as if I had murdered the Chairman myself!

Your father warned me about his comrades. But he didn’t do anything to protect me. He could be heartless. His face had a vindictive glow when he made that prediction. He was jealous that I got to go on living. He would have liked to see me buried with him, like the old emperors did with their concubines. One should never have delusions about your father. It took me thirty-eight years to figure out that sly fox. He could never keep his hands away from deception. He couldn’t survive a day without trickery. I had seen ghosts in his eyes stretching out their claws. A living god. The omniscient Mao. Full-of-mice-shit.“

min$anchee

Anchee Min (Shanghai, 14 januari 1957)

 

De Amerikaanse schrijfster Mary Robison werd geboren op 14 januari 1949 in Washington D.C. Zij studeerde aan de Johns Hopkins University. Zij publiceerde al vier verhalenbundels en drie romans, waaronder Why Did I Ever waarvoor zij in 2001 de Los Angeles Times Book Prize for fiction kreeg.

 

Uit: Why Did I Ever?

 

10

The name I use is an annoying problem. Everyone wonders about it. No one doesn’t ask.

My name is Money. I picked it up and kept it and now it’s what I’m called.

I say I’m tired of telling how I got the name. Or that the story isn’t all that great.

Still Something Missing

“I need plywood,” said my son, Paulie, in his sleep. Or I heard wrong. I know it was “need” something.

That was my first day there, at his flat on St. Anne, before NYPD began hiding him.

He looked like this: in white cotton socks and frayed blue jeans, a cowhide belt and a petal-green sweater. His hands in their horrible bandage gloves must’ve been on his lap and I couldn’t see them because he was bent over, with his plate pushed aside and his face on the dining table, and he was all-the-way asleep, with a tiny chip of emerald glinting there in the lobe of his ear.

 

12

Days went by and he still kept ignoring all the stuff I’d brought for him. Fine stuff, but Paulie couldn’t get in the mood. And he was in something like pain when I finally set each thing out and presented it as though it were for sale. What, could’ve been wrong with me? Handkerchiefs! I told him about the quality. “Just wait’ll you go to use one of these.” He was three weeks out of the hospital. I should have ground the things up into bits and shreds in the garbage disposal.

A World of Love

I’m a script doctor, as far as I know this afternoon at three o’clock central time. And I’m due back at the studio according to Belinda who’s the development producer or whatever is her job.

She has some hair shirt or other laid out for me.

Belinda is not warm. She’s small-minded, mean, picky-petty.

Someday I will learn kickboxing and I will show up at Mercury Brothers and kickbox the stuffings out of her“

 

MaryRobison

Mary Robison (Washington, 14 januari 1949)

 

De Oostenrijkse dichter en schrijver, musicus en cabaretier Martin Auer werd geboren op 14 januari 1951 in Wenen. Van 1971 toto 1977 werkte hij als dramaturg, acteur en musicus aan het Theater im Künstlerhaus in Wenen. Daarna werd hij zelfstandig schrijver en songwriter. Bovendien was hij enige tiijd werkzaam als journalist en in de reclamebranche.

 

Ich bin eine Nixe, sagt sie

 

o Mann, o Mann!

Ich bin eine Nixe, sagt sie,
ich kann nicht ertrinken.
Aber immer, wenn ich Goldfische seh,
wird mir ganz furchtbar schlecht.
Und vielleicht bricht morgen der Frieden aus,
dann gehn wir ganz groß einen saufen.
Und vielleicht bricht er nicht aus,
aber das erfahrn wir dann schon.

Ich bin eine Nixe, sagt sie,
ich komm durch die Wasserleitung.
Meine Familie zog aus dem Süden
herauf in die Stadt.
Meine Familie wohnt in einem
Aufzug im achtzehnten Postbezirk.
wenn sie beim Frühstück sitzen,
tunkt immer der Zahnarzt aus dem zwölften Stock
seinen Mantel in ihren Kaffee.
Und sie sagt:
O Mann, o Mann, o Mann,
wie ich dich liebe!
Und sie sagt:
o Mann, o Mann, o Mann,
o Mann, o Mann!

 

Und im Stadtpark ist es so hell heut,
die Luft ist wie Silber.
Und Baby kriegt Eiskrem
und bekommt einen Erstickungsanfall.
Und eine kleine fliegende Kamera
macht Fotos von uns mit rosa Schleifchen.
Und der Brezelmann geht Pleite
vor unsern Augen.
Und sie sagt:
O Mann, o Mann, o Mann,
wie ich dich liebe!
Und sie sagt:
o Mann, o Mann, o Mann,
o Mann, o Mann!

 

Das sind vielleicht herrliche Zeiten, sagt sie,
für alles gibt es Gratisgutscheine.
Und gestern hab ich mich versichern lassen
gegen Todesangst und Melancholie.
Und alle haben jetzt Telefon im Auto,
eine Kreditkarte und eine Versicherungsnummer.
Und sogar die Polizisten
tragen Lebkuchenherzen im Haar.
Und sie sagt:
O Mann, o Mann, o Mann,
wie ich dich liebe!
Und sie sagt:
o Mann, o Mann, o Mann,

 

Martin_Auer

Martin Auer (Wenen,14 januari 1951)

 

De Poolse schrijver Marek Hlasko werd geboren op 14 januari 1934 in Warschau. Hij had allerlei baantjes tot hij in 1955 groot opzien baarde met zijn eerste verhalen. Zijn schokkende taalgebruik maakte van hem de woordvoerder van een hele generatie. Van 1955 tot 1957 was hij redacteur van het weekblad “Po Prostu” , waarin de toonaangevende intelligentia publiceerde. In 1958 reisde hij naar Westeuropa. Toen zijn visum niet verlengd werd keerde hij niet naar Polen terug.  Hij stierf al op 35-jarige leeftijd aan een overdosis tabletten en alcohol in Wiesbaden.

 

Uit: Piekni dwudziestoletni / The Beautiful Twenty-Year Olds (1966)

 

“I have come to know many cunning people in my life: I have known those who sold sugar for morphine, the sellers of Persian carpets which were made two hours earlier in Tel-Aviv’s Ben-Jehuda Street; during the occupation I knew a guy who loaded himself with diamonds by selling flour to Jews and telling them it was poison that would save them from suffering when there was no way out … but I have never met a man as faultlessly cunning as Ford.
I think I can write so with confidence, for I know how many people, ideas and films this man has wasted, being most cunning and foxy opportunist who pretended to be most embittered and infuriated by the stupidity of the authorities. ‘Osmy dzien’ was a bad story, yet could have been turned into a good film. But you need to be able to make good films. Ford, who knows Warsaw only through his car windows, moved the plot to the Old Town; Agnieszka wanders along sugary-sweet streets; those streets are filled with extras dressed in T shirts and pretending to be lumpenproletariat elements who accost her. The point of the story, which I unfortunately bungled, though I like its idea, was as follows: the girl who can see the grime and sleaze of it all wants only one thing for herself and her boyfriend – a beautiful start to their love. The idea of Ford’s film is that people have nowhere to fuck, which is obviously untrue, for you can fuck anywhere … The film was to win him a Cannes award, recognition by the Marxist critics [who had made a spectacular, adaptive conversion after the “breakthrough”] and subtle criticism from party authorities. It turned out a piece of shit – unluckily for Ford, but luckily for myself.“

 

hlasko

Marek Hlasko (14 januari 1934 – 14 juni 1969)

 

De Joods-Amerikaanse schrijfster, dichteres en feministe Tillie Lerner Olsen werd geboren in Omaha (Nebraska) op 14 januari 1912. Olsen die een zeer linkse politieke overtuiging was toegedaan en onder meer allerlei vakbondsactiviteiten ondernam (ze kwam er zelfs een tijdje voor in de gevangenis), schreef over de beslommeringen van ‘gewone’ vrouwen en andere alledaagse sociale onderwerpen. Haar literaire werk diende tot inspiratie van diverse feministische schrijfsters. Alhoewel ze slechts weinig boeken heeft geschreven, worden het feministische “Tell Me a Riddle” uit 1961 (een bundel van vier korte verhalen) en het niet afgemaakte “Yonnondio: From the Thirties” uit 1974 (laatste gaat over de Grote Depressie) als klassieke meesterwerken beschouwd. Voor de eerste won ze de O. Henry Award.

 

i want you women up north to know

i want you women up north to know
how those dainty children’s dresses you buy
   at macy’s, wannamakers, gimbels, marshall fields,
are dyed in blood, are stitched in wasting flesh,
down in San Antonio, “where sunshine spends the winter.”

i want you women up north to see
the obsequious smile, the salesladies trill
   “exquisite work, madame, exquisite pleats”
vanish into a bloated face, ordering more dresses,
   gouging the wages down,
dissolve into maria, ambrosa, catalina,
   stitching these dresses from dawn to night,
   in blood, in wasting flesh.

Olsen

Tillie Olsen (14 januari 1912 – 1 januari 2007)

 

De Duitse dichter en schrijver Rudolf Hagelstange werd geboren op 14 januari 1912 in Nordhausen. Van 1931 tot 1933 studeerde hij filologie in Berlijn. In 1939 bezocht hij de Reichspresseschule. Tijdens WO II diende hij als inlichtingenofficier. In 1944 was hij oorlogsverslaggever in Frankrijk en Italië. Na de oorlog verscheen zijn eerste dichtbundel met 35 sonnetten: Venezianisches Credo. Behalve gedichten schreef hij ook essays en romans en was hij als uitgever werkzaam.

 

Uit: Venezianisches Credo.

 

Sonett 11

 

Wie faß ich ihn, den dreimal Hochgebauten,

den Alterslosen und Unbenennbaren!

Wo ist ein Wort, das seinen Urstand wahren

und seinen Glanz auffangen kann. Wir schauten

 

die Sterne an und wurden sein nicht inne;

und nicht des Mondes Strahl, der träumerische,

und nicht das Schuppenkleid der Fische

genügen ihm. Und der Gebirge Zinne,

 

die höchste, und des Adlers kühne Schwinge,

die Wolke und der Blitz – sie sind nur Blicke,

zu ihm gerichtet, ohne ihn zu sehn.

 

Er atmet aus den Winden, die ihm wehn,

und duftet aus der Rose, die ich pflücke,

Er ist die Melodie, nach der ich singe.

 

hagelstange

Rudolf Hagelstange (14 januari 1912 – 5 augustus 1984)

 

De Russische schrijver Anatoli Rybakov werd geboren op 14 januari 1911 in Tsjernihiv. Rybakov wijdde zich na de oorlog geheel aan de literatuur. De enige roman, die van hem in het Nederlands verscheen was ‘Het zware zand’ over het antisemitisme. ‘De kinderen van de Arbat’ betekende in de Sovjetunie een sensatie omdat dit grotendeels autobiografische werk een radicale afrekening met het stalinisme inhield. De Arbat is een bekende hoofdstraat in Moskou, waar enkele van de figuren uit het boek wonen. Het verhaal speelt in 1934 aan de vooravond van de grote politieke processen, waarbij bekende politieke leiders op instigatie van Stalin werden geliquideerd. Rybakov beschrijft het lot van een jonge student, die onschuldig in de gevangenis belandt en
later naar Siberië wordt verbannen. Opmerkelijk is, dat in deze roman Stalin zelf als een van de hoofdfiguren optreedt.

 

Uit: The Children of the Arbat

 

Stalin put aside his book, got up, and paced around the room clutching his pipe. He stopped at the window and gazed out at the familiar sight of the yellow and white Arsenal building and the bronze cannons lined up along its facade.

The diplomat from Motovilikha! It wasn’t an unarmed Germany that posed a threat, it was Japanese troops in Manchuria, in our rear in the Far East. Budyagin knew that perfectly well, however limited his outlook. He hadn’t come to talk about Hitler.

He’d come to make it known that there were people in the Party who had their own point of view, and that they were defending their right to their point of view, and that at the proper time they would advance it against his point of view. Budyagin hadn’t come on his own initiative, he was too unimportant. He’d come on instructions from the same people who had allegedly helped him, Stalin, to rout his enemies, the same people he was supposed to rely on, and was relying on, because he had to, otherwise they’d get rid of him the way they’d got rid of the others. They thought he was indebted to them for everything.

They were profoundly misguided. The true leader emerges by himself, he owes his power to himself alone. Otherwise he is not a leader, but a puppet. They hadn’t chosen him, he had chosen them. They hadn’t pushed him to the front, he had pulled them along behind him. It wasn’t they who had helped him to consolidate himself, it was he who had raised them to the pinnacles of state power. They had become what they were solely because they had taken their places alongside him.“

 

Rybakov

Anatoli Rybakov (14 januari 1911 – 23 december 1998)

 

De Duitse dichter en schrijver Werner Helwig werd op 14 januari 1905 in Berlijn geboren. De toenmalige jeugdbeweging is van grote invloed op zijn werk geweest. Helwig behoorde tot de Nerother Wandervogel en bracht midden jaren twintig lang door op de burcht Waldeck, waar het landelijke centrum van de Wandervogel gevestigd was. Ook maakte hij jarenlang trektochten door Scaninavië, Ijsland, Ierland, Spanje en Griekenland. De oorlogsjaren bracht hij door in Liechtenstein, daarna woonde hij tot aan zijn dood in Genève.Internationaal bekend werd Helwig met het eerste deel van zijn Hellas-trilogie: Raubfischer in Hellas uit 1939.

 

Uit: Raubfischer in Hellas

„Ich gab nicht nach und hielt ihm entgegen, daß der Mensch, der in den Zentralen der Hochzivilisation lebe, sozusagen in der Urzelle seiner selbst bedroht sei. Die Luft sei nicht mehr in Ordnung, an den Nahrungsmitteln wirkten sich schädliche, kaum kontrollierbare Einflüsse aus, wegen der Übervölkerung nehme der Verkehr ständig zu. Man wisse nicht mehr, wohin das führen solle. Es sei keine Zukunft mehr da, der man geruhig und in Erwartung eines vergnüglichen Lebensabends entgegengedeihen könne. Man müsse von Moment zu Moment überleben und freue sich der erfochtenen Siege kaum. Denn schon wäre die nächste Sorge da und würde die Kraft von gestern und morgen zugleich verbrauchen. Er jedoch hätte sich in eine, wie er selbst dargestellt – Räubergesellschaft zurückgezogen, die sich, alles überspringend, an die Spitze des Vernichtungszuges gesetzt hätte, der, man wisse nicht wann, jedenfalls irgendwo im neunzehnten Jahrhundert, aufgebroc
hen sei, um der Welt die letzte ihrer Stunden aufzuzwingen. Was aber unternähme er, um diese Entwicklung zu stoppen? Während in den Städten Gegenmaßnahmen durchberaten und erprobt würden, hätten seine Freunde nichts Besseres im Sinn, als das Meer, die Lebensweide von einigen hunderttausend Wesen, lahmzulegen und der künftigen Weltverödung die ersten gelungenen Entwürfe zu liefern!

WernerHelwig

Werner Helwig (14 januari 1905 – 4 februari 1985)

 

De Finse dichter en schrijver Zacharias Topelius  werd geboren in Nykarleby op 14 januari 1818. Topelius was zweedstalig, zoals destijds zovelen in de hogere maatschappelijke klassen, en hij schreef dan ook in het Zweeds. Wel zeer bijzonder in die tijd was dat hij het Fins ook goed beheerste. In 1831, op dertienjarige leeftijd, ging hij naar Helsinki, waar hij al snel in contact kwam met Johan Ludvig Runeberg, de belangrijkste Finse dichter van de 19e eeuw. Hij woonde zelfs enige tijd bij Runeberg thuis. Topelius haalde zijn eerste graad in 1840, en zijn licentiaat in 1844. In 1848 werd hij doctor in de filosofie. In 1854 werd hij benoemd tot rector de Universiteit van Helsinki. Ook gaf hij Geschiedenis, Zweeds en Statistiek op het lyceum van Helsinki. Van 1841 tot 1860 was hij tevens hoofdredacteur van de krant Helsingfors Gazette. Parallel aan zijn universitaire carrière hield Topelius zich bezig met literatuur. Hij was tamelijk veelzijdig; zo schreef hij honderden gedichten, sprookjes en liederen. Ook schreef hij het libretto voor de eerste Finse opera Kung Karls jakt (De jacht van koning Karel), alsmede de eerste Finse historische roman Hertiginnan af Finland (De Hertogin van Finland). Vandaag de dag worden vooral zijn sprookjes nog het meest gelezen.

 

Uit: The Birch and The Star


“I still know an old story about a boy and a girl who throughout their life only wanted to reach one single goal. How many of us could say the same? Nearly two hundred years ago there was a big distress in Finland. The war raged around the country, towns and houses were burnt, the fields were trod and hundreds of thousands of people died of sword, of hunger, in exile and of frightening diseases. Then neither seen nor heard nothing else but sighs and tears, moans, sorrow, pain and blood; and those who had any hope remaining, could no longer know what to wish for, as the plague of God crossed our country disciplining it strictly; those memories are never forgotten.
During this big distress many families were also divided so that a few were taken to the enemies’ country, others fled into the forests and woods or to far-away Sweden; the wife knew nothing any more about her husband, the brother about his sister and the father and the mother did not know about their children if they were still alive or already dead. That´s why, when peace came at last and those still being alive returned home, only sparse could not miss a relative nor cry.
It is told in a story of Knight Bluebeard that he sent his sister to the tower from which one could see far to the road and every little while was asking her: “Anna, my sister, do you see anyone coming ?” Likewise many asked each other when the cottage seemed gloomy and the dear ones did not arrive: “Is anybody coming?” And usually the answer was: “No one !”-But sometimes it happened as in the fairy-tale of Bluebeard that from far away a small dust cloud was seen on the road and at last a group of refugees who were lookig for their close relations was seen… „

 

topelius_sakarias

Zacharias Topelius (14 januari 1818 – 12 maart 1898)

 

De Nederlandse dichter en schrijver Isaäc da Costa werd geboren in Amsterdam op 14 januari 1798. Zie ook mijn blog van 14 januari 2007.

 

Uit: Bezwaren tegen den geest der eeuw

 

„Verdraagzaamheid is mede een dier tooverwoorden, waarmede men het onnadenkende verstand van menig welmeenende begoochelt, en hem de verschriklijkste misbruiken onder den naam der heiligste deugden weet op te dringen; een dier leuzen, waarmede men een halve wereld te wapen roept, en ten strijde geleidt tegen alles wat aan de heerschzuchtige oogmerken van hen, die niets in den hemel noch op de aarde boven zich verdragen willen, den minsten tegenstand durft bieden. Zekerlijk noemen het de wolven verdraagzaamheid, wanneer de herders en de honden sluimeren, of zich sluimerend houden, en de schapen ten prooi

[p. 19]origineel laten aan het verscheurende gedierte, hetwelk zy verplicht waren van de kudde te weren en te verdrijven: en de bewoners van alle tucht en strafhuizen zouden het ongetwijfeld zeer verdraagzaam vinden, indien de Overheden de banden, waarin zy tot behoud der maatschappy wederhouden worden, goed vonden los te maken, en hun de vrije macht gaven om naar welgevallen te plonderen en te moorden. Zullen wy dit mede verdraagzaamheid heeten? Neen waarlijk! het staat niet in de macht, noch van weinigen, noch van velen, om door eene willekeurige en partydige naamgeving misbruiken en verkeerdheden tot deugden te heiligen.“

 

DaCosta

Isaäc da Costa (14 januari 1798 – 28 april 1860)

 

Zie voor onderstaande schrijfster ook mijn blog van 14 januari 2007.

 

De Duitse dichteres en strijdster voor vrouwenrechten Ida Dehmel werd geboren op 14 januari 1870 in Bingen.