José Emilio Pacheco, Mongo Beti, Czesław Miłosz, Georges Duhamel, John Gay, Thomas Lovell Beddoes

De Mexicaanse schrijver, dichter, essayist en vertaler José Emilio Pacheco werd geboren in Mexico City op 30 juni 1939. Hij doceerde literatuur aan diverse universiteiten in de VS en in het Verenigd Koninkrijk. Pacheco’s eerste gedichtenbundel Los elementos de la noche verscheen in 1963 en werd in het zelfde jaar gevolgd door de roman El viento distante.

High treason

I do not love my country. Its abstract splendor
is beyond my grasp.
But (although it sounds bad) I would give my life
for ten places in it, for certain people,
seaports, pinewoods, fortresses,
a run-down city, gray, grotesque,
various figures from its history
mountains
(and three or four rivers).

The elements of the night

Beneath this small, dry empire summer has whittled down,
faith lies toppled—all those tall, farsighted days.
In the last valley
destructiveness is glutted
on conquered cities, affronted by the ash.

Rain extinguishes
the woodland lit by lightning.
Night passes on its venom
Words crack against the air.

Nothing is restored, nothing gives back
that glowing green to the scorched fields.

Neither will the water, in its exile
from the fountain, succeed its own sweet
rise, nor the bones of the eagle fly
through its wings again.

Vertaald door George McWhirter and Alastair Reid

José Emilio Pacheco (Mexico City, 30 juni 1939)

De Kameroense schrijver Mongo Beti (eig. Alexandre Biyidi) werd geboren op 30 juni 1932 in Mbalmayo, een klein dorp ten zuiden van Yaoundé. Beti doceerde literatuur in Rouen. Om politieke redenen moest hij naar Frankrijk vluchten. Na 1992 woonde hij weer in Kameroe. Tot zijn omvangrijke werk behoren de romans »Mission terminée« (1957) und »L’Histoire du fou« (1994).

Uit: Africains, si VOUS PARLIEZ (2005)

« Quoi qu’en disent les radotages de vos théoriciens tiers-mondistes, Monsieur le Président de la République française, quoi qu’en disent les ethnologues d’un autre âge qui s’empressent autour de vous et assurent vous livrer l’âme noire toute nue, un peuple déshérité ne saurait transformer son présent ni conquérir son avenir sans élever la voix et même frapper du poing sur la table.

Dans les dispositions de l’Elysée à l’égard de l’Afrique, rien n’a changé ; c’est toujours le même choix, en faveur des dictateurs, contre les peuples. Les espérances politiques de nos peuples ont été le plus souvent soit trahies, soit mystifiées…

Les pouvoirs franco-africains organisent donc le vide, le silence morose, le côtoiement des individus, des groupes, des catégories, des ethnies, jamais leur dialogue et leur interpénétration, en un mot l’obscurantisme… Broyés par des institutions culturelles dont la fatalité est de nous aliéner, nous prétendons créer une littérature qui soit l’expression authentique de notre moi collectif.

Si les Français se bouchèrent jadis les oreilles, quand nous tentions de leur conter l’histoire somme toute fade de notre résistance sous la colonisation, niant que celle-ci ait jamais eu le visage que nos plumes perverses s’obstinaient à tracer, que feront-ils a fortiori lorsque nous en viendrons fatalement à conter l’histoire atroce de trente ans de néo-colonialisme ?

Il faut nécessairement que nous la racontions, cette histoire-là. A nos enfants d’abord, parce que c’est un devoir de se transmettre de génération en génération les histoires sans lesquelles il n’y a pas d’histoire ni de mémoire collective. »

Mongo Beti (30 juni 1932 – 8 oktober 2001)

De Poolse dichter, schrijver en Nobelprijswinnaar Czesław Miłosz werd geboren in Šeteniai op 30 juni 1911. Zie ook mijn blog van 30 juni 2006.

A Song on the End of the World

On the day the world ends
A bee circles a clover,
A fisherman mends a glimmering net.
Happy porpoises jump in the sea,
By the rainspout young sparrows are playing
And the snake is gold-skinned as it should always be.

On the day the world ends
Women walk through the fields under their umbrellas,
A drunkard grows sleepy at the edge of a lawn,
Vegetable peddlers shout in the street
And a yellow-sailed boat comes nearer the island,
The voice of a violin lasts in the air
And leads into a starry night.

And those who expected lightning
and thunder
Are disappointed.
And those who expected signs and archangels’ trumps
Do not believe it is happening now.
As long as the sun and the moon are above,
As long as the bumblebee visits a rose,
As long as rosy infants are born
No one believes it is happening now.

Only a white-haired old man, who would be a prophet
Yet is not a prophet, for he’s much too busy,
Repeats while he binds his tomatoes:
There will be no other end of the world,
There will be no other end of the world.

So Little

I said so little.
Days were short.

Short days.
Short nights.
Short years.

I said so little.
I couldn’t keep up.

My heart grew weary
From joy,
Despair,
Ardor,
Hope.

The jaws of Leviathan
Were closing upon me.

Naked, I lay on the shores
Of desert islands.

The white whale of the world
Hauled me down to its pit.

And now I don’t know
What in all that was real.

Vertaald door Czeslaw Milosz and Lillian Vallee

Czeslaw Milosz (30 juni 1911 – 14 augustus 2004)

De Franse romanschrijver en essayist Georges Duhamel werd geboren op 30 juni 1884 in Parijs. De bioloog en medicus werd lid van de Académie francaise in 1935. Als arts maakte hij van zeer nabij de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog mee, die hij heeft beschreven in de novellenbundels Vie des martyrs en Civilisation. Duhamels problematiek van de onbeduidende, alledaagse, twijfelende mens, symbool voor de mensheid als geheel, was zijn tijd vooruit. Zijn roman Confession de minuit, de eerste van een reeks over hoofdpersoon Salavin, een typische antiheld, werd bekroond met de Prix Goncourt.

Uit: Scènes de la vie future

“Toutes les œuvres qui ont tenu quelque place dans ma vie, toutes les œuvres d’art dont la connaissance a fait de moi un homme, représentaient, d’abord, une conquête. J’ai dû les aborder de haute lutte et les mériter après une fervente passion. Il n’y a pas lieu, jusqu’à nouvel ordre, de conquérir l’œuvre cinématographique. Elle ne soumet notre esprit et notre cœur à nulle épreuve. Elle nous dit tout de suite tout ce qu’elle sait. Elle est sans mystère, sans détours, sans tréfonds, sans réserves. Elle s’évertue pour nous combler et nous procure toujours une pénible sensation d’inassouvissement. Par nature, elle est mouvement ; mais elle nous laisse immobiles, appesantis et comme paralytiques.

Beethoven, Wagner, Baudelaire, Mallarmé, Giorgione, Vinci – je cite pêle-mêle, j’en appelle six, il y en a cent, voilà vraiment l’art. Pour comprendre l’œuvre de ces grands hommes, pour en exprimer, en humer le suc, j’ai fait, je fais toujours des efforts qui m’élèvent au-dessus de moi-même et qui comptent parmi les plus joyeuses victoires de ma vie. Le cinéma parfois m’a diverti, parfois même ému ; jamais il ne m’a demandé de me surpasser. Ce n’est pas un art, ce n’est pas l’art. »

Georges Duhamel (30 juni 1884 – 13 april 1966)

De Engelse dichter en dramaturg John Gay werd op 30 juni 1685 geboren in Barnstaple, Devon. Gay was van 1712 tot 1714 secretaris van de hertogin van Monmouth. In 1713 verscheen het gedicht Rural sports, opgedragen aan Alexander Pope, met wie hij bevriend was. In 1714 publiceerde hij Gay’s Sheperd’s week, een serie herdersgedichten. In 1716 verscheen Trivia, or the Art of Walking the Streets of London, een gedicht in drie delen, mede geïnspireerd door Jonathan Swift. In 1727 verscheen zijn eerste serie van de populaire Fables.

The beggar’s opera, waarvan de eerste uitvoering plaats vond in 1728, in Londen, was een reactie op de toenemende invloed van de Italiaanse opera en met name gericht op Georg Friedrich Händel. Qua werk was het niet alleen bedoeld als persiflage ten aanzien van de Italiaanse opera, maar gaf het ook de mogelijkheid, middels satirische teksten, kritiek te leveren op het corrupte bestuur van de eerste minister Sir Robert Walpole. Ook verschenen er voor het eerst gewone mensen op het toneel.

Uit: The Beggar’s Opera

FILCH.

‘Tis Woman that seduces all Mankind,
By her we first were taught the wheedling Arts:
Her very Eyes can cheat; when most she’s kind,
She tricks us of our Money with our Hearts.
For her, like Wolves by Night we roam for Prey,
And practise ev’ry Fraud, to bribe her Charms;
For suits of Love, like Law, are won by Pay,
And Beauty must be fee’d into our Arms.

PEACHUM. But make haste to Newgate, Boy, and let my Friends know what I intend; for I love to make them easy one way or other.

FILCH. When a Gentleman is long kept in suspence, Penitence may break his Spirit ever after. Besides, Certainty gives a Man a good Air upon his Trial, and makes him risque another without Fear or Scruple. But I’ll away, for ’tis a Pleasure to be the Messenger of Comfort to Friends in Affliction.

John Gay (30 juni 1685 – 4 december 1732)

De Engelse dichter Thomas Lovell Beddoes werd geboren op 30 juni 1803 in Clifton. Hij studeerde aan het Pembroke College in Oxford. Daar baarde hij opzien met zijn – later door hem verloochende – verzameling gedichten The improvisatore (1821) en met de dramatische compositie The bride’s tragedy (1822). Ook bezocht hij universiteiten in Duitsland tot hij vanwege zijn radicale politieke opvattingen in 1833 verbannen werd uit Beieren en naar Zwitserland uitweek. Zijn dichterlijke nalatenschap verscheen onder de titel Poems, with a memoir in 1851.

A BEAUTIFUL NIGHT

How lovely is the heaven of this night,
How deadly still its earth! The forest brute
Has crept into his cave, and laid himself
Where sleep has made him harmless like the lamb.
The horrid snake, his venom now forgot,
Is still and innocent as the honied flower
Under his head: and man, in whom are met
Leopard and snake, and all the gentleness
And beauty of the young lamb and the bud,
Has let his ghost out, put his thoughts aside
And lent his senses unto death himself.

A DAY OF SURPASSING BEAUTY

The earth is bright, her forests all are golden;
A cloud of flowers breathes blushing over her,
And, whispering from bud to blossom, opens
The half-awakened memory of the song
She heard in childhood from the mystic sun.
There is some secret stirring in the world,
A thought that seeks impatiently its word:
A crown, or cross, for one is born to day.

Thomas Lovell Beddoes (20 juni 1803 – 26 januari 1849)

Giacomo Leopardi, Oriana Fallaci, Anton Bergmann, Louis Scutenaire, Ror Wolf, Antoine de Saint-Exupéry, Oleg Korenfeld, Vasko Popa, John Willard Toland

De Italiaanse dichter en schrijver Giacomo Leopardi werd geboren in Recanati op 29 juni 1798. Al op jeugdige leeftijd ontwikkelde hij een grote belangstelling voor de Klassieken, maar ook voor astronomie, geschiedenis en moderne talen. In deze tijd vertaalde hij al stukken van Vergilius en Homerus en dichtte zeer succesvol in het Latijn. In 1817 zou hij Geltrude Cassi Lazzari ontmoeten, een nichtje van zijn vader, voor wie hij heimelijk een liefde koesterde. Enkele jaren later verliet hij het ouderlijk huis om te verblijven in verschillende steden van Italië. Zijn gezondheid liet het hierbij vaak afweten. Een oogziekte en een algeheel zwak gestel plaagden hem tot aan zijn dood.

To Himself

Now will you rest forever,
My tired heart. Dead is the last
deception,
That I thought eternal. Dead. Well I
feel
In us the sweet illusions,
Nothing but ash, desire burned out.
Rest forever. You have
Trembled enough. Nothing is worth
Thy beats, nor does the earth
deserve
Thy sighs. Bitter and dull
Is life, there is nought else. The
world is clay.
Rest now. Despair
For the last time. To our kind, Fate
Gives but death. Now despise
Yourself, nature, the sinister
Power that secretly commands our
common ruin,
And the infinite vanity of
everything.

Infiniet

These solitary hills have always been dear to me.
Seated here, this sweet hedge, which blocks the distant horizon opening inner silences and interminable distances.
I plunge in thought to where my heart, frightened, pulls back.
Like the wind which I hear tossing the trembling plants which surround me, a voice from the inner depths of spirit shakes the certitudes of thought.
Eternity breaks through time, past and present intermingle in her image.
In the inner shadows I lose myself,
drowning in the sea-depths of timeless love.

Giacomo Leopardi (29 juni 1798 – 14 juni 1837)

De Italiaanse journaliste en schrijfster Oriana Fallaci werd geboren in Florence op 29 juni 1929. Als tiener hielp ze haar vader bij verzetswerk tegen de Duitsers. Tijdens haar lange en succesvolle journalistieke loopbaan interviewde zij op scherpe, onomwonden wijze diverse prominente personen zoals onder meer Willy Brandt, Indira Gandhi, Henry Kissinger, ayatollah Khomeini en Yasser Arafat. Zij verkreeg later ook bekendheid met een reeks kritische boeken over radicale vormen van de islam.

Uit The Rage and The Pride

”You ask me to speak, this time. You ask me to break at least this once the silence I’ve chosen, that I’ve imposed on myself these many years to avoid mingling with chattering insects. And I’m going to. Because I’ve heard that in Italy too there are some who rejoice just as the Palestinians of Gaza did the other night on TV. “Victory! Victory!”
Men, women, children. Assuming you can call those who do such a thing man, woman, child. I’ve heard that some of the insects of means, politicians or so-called politicians, intellectuals or so called intellectuals, not to mention others not worthy of the title of citizen, are behaving pretty much the same way. They say: “Good. It serves America right.” And I am very very, very angry. Angry with an anger that is cold, lucid, rational. An anger that eliminates every detachment, every indulgence. An anger that compels me to respond and demands above all that I spit on them. I spit on them. Angry as I am, the African-American poet Maya Angelou roared the other day: “Be
angry. It’s good to be angry, it’s healthy.” And I don’t know whether it’s healthy for me. But I know that it won’t be healthy for them, I mean those who admire Osama Bin Laden, those who express comprehension or sympathy or solidarity for him. Your request has triggered a detonator that’s been waiting too long to explode. You’ll see. You also ask me to tell how I experienced this apocalypse. To give, in other words, my testimony. Very well, I’ll start with that.”

Oriana Fallaci (29 juni 1929 – 15 september 2006)

De Vlaamse schrijver Anton “Tony” Bergmann werd geboren te Lier op 29 juni 1835, als zoon van de latere liberale burgemeester George Bergman. Hij liep lagere school in zijn geboortestad. Hij volgde er ook de lagere Latijnse klassen aan het Lierse stadscollege. In 1849 ging hij naar het stedelijk
atheneum te Gent. Reeds toen ontpopte hij zich als een groot liefhebber van de Nederlandse letteren. Samen met o.a. Julius Vuylsteke maakte hij deel uit van het romantisch-flamingant Taalminnend Studentengenootschap ’t Zal wel gaan, een vereniging die de beoefening van de Nederlandse literatuur en de verdediging van de Nederlandse taal tot doel had. Hij stichtte het weekblad De Lierenaar.

Uit: Op St-Niklaasdag

“De killige arduinen wanden schenen van verveling te wateroogen, de dakvensters der overzijde geeuwden ons tegen. De ondermeester was lastiger dan ooit; wij mochten niet springen, niet lopen, niet zingen, niet roepen, vooral niet stil spreken: ha, ’t was een treurige dag en die dag was St-Niklaasdag.
Voor de dagscholieren is het verlof, dat wil zeggen gelukkige zalige stonden, heengevlogen in den huiselijken kring, in eene gezellige kamer, bij eene warme stoof, aan de zijde van Vader en Moeder, die niet weten wat uitvinden, om het feest der kinderen voor hunnen lieveling te veraangenamen.
Voor ons ook, arme gevangenen, is het verlof, dat beteekent twaalf lange, eindelooze uren van doodelijke verveling, ondraaglijke kwelling, doorgesloofd, in naakte zalen, koude speelplaatsen, te midden van zoutelooze en dikwijls laffe plagerijen.
Me dunkt, ik zie ons nog staan, tegen elkander gedrongen, als eene kudde, die zich tegen de koude beschut, rondom eene soort van schuiftafel, waar niemand op speelt, morrend tegen het weder, tegen de school, tegen onze ouders, die ons opsluiten, tegen St-Niklaas, die ons vergeet. De ondermeester wandelt met trage treden op en neer, en zijne doffe stappen schijnen de logge minuten te tellen van uren, die nooit eindigen zullen.
“O! ’t zijn gelukkige jaren, de gelukkigste jaren des levens, de jaren van het pensionaat!”

Anton Bergmann (29 juni 1835 – 21 januari 1874)

De Belgische surrealist, schrijver, dichter en dwarse geest Louis Scutenaire werd geboren in Ollignies op 29 juni 1905. Hij was het die over de surrealistische beweging schreef dat het helaas “ook maar een school was”. “‘Mes Inscriptions’ [Mijn Notities]’, die we – zoals de critici mij verzekeren – met zijn honderden hebben geschreven, waarom worden die dan alleen mij verweten?”, schreef Scutenaire te midden van de honderden ‘inscriptions’ die hij in de loop der jaren optekende.

Uit: MES INSCRIPTIONS

« Le livre est un canevas sur lequel brode le lecteur,
qui doit s’en prendre à lui-même si l’ouvrage le déçoit.

Il n’y a qu’une excuse à cette vie: pouvoir dire “On s’est quand même bien amusé”.
Et déclarer au Père: “On t’a eu aux poils de la barbe”.

Sans doute la mort fauche-t-elle surtout les automobilistes car, malgré
le nombre croissant de trépas, les autobus sont plus bondés que jamais.

La tolérance: manière de mépris.

Des ailes noire? Non, une chape de plomb.

Je suis le noyau du fruit qu’est le vent. »

Louis Scutenaire (29 juni 1905 – 15 augustus 1987)

De Duitse dichter en schrijver Ror Wolf (pseudoniem van Raoul Tranchirer) werd geboren op 29 juni 1932 in Saalfeld/Saale. Zijn loopbaan als schrijver begon in 1958 met publicaties in de studentenkrant Diskus. Wolf studeerde literauur, sociologie en filosofie in Frankfurt am Main. In 1964 verscheen zijn eerste roman Fortsetzung des Berichts, die als een van de weinige voorbeelden gezien kan worden van de Duitse Nouveau roman en die een intensieve lectuur verraad van het boek Der Schatten des Körpers des Kutschers van Peter Weiss.

Im Bereich eines Tiefdruckgebietes

Seht die geduckten Schiffe dampfend dort.
Leicht fällt der Regen auf das Meer, so leicht.
Der Tag vergeht, es kommt die dunkle Nacht.
Und etwas stürzt herab und etwas kracht.
Der dicke Himmel ist ganz aufgeweicht.
Seht die geduckten Schiffe ziehen fort.

Im Osten Frost, teils teils betrübt und Ärger,
und in den dürren Wäldern wühlt der Wind.
Der Sommer rollt vorbei, der Herbst, der Winter,
das nächste Jahr und dann das Jahr dahinter,
so weiter, bis das nächste Jahr beginnt.
Und danach wühlt der Wind noch etwas stärker.

Seht hinter fortgewehten Hüten hinken
die Männer schwarz dahin im Schlamm im Schlick.
Der Himmel platzt, das Wetter ist zu Ende,
nun kommt das Ende aller Gegenstände,
und das geschieht im selben Augenblick,
wo auf dem Meer die Schiffe untersinken.

Kein Wort und kein Geräusch mehr und kein Ton,
kein Knirschen und vor allem kein Zerknallen.
Der Tag ist aus, wir sitzen jetzt im Kalten.
Da muß man seinen Hut doch aufbehalten.
Die Schiffe fliegen in die Luft und fallen
zurück aufs Meer – und jetzt genug davon.

Ror Wolf (Saalfeld/Saale, 29 juni 1932)

De Franse schrijver Antoine de Saint-Exupéry werd geboren op 29 juni 1900 in Saint-Maurice-de-Rémens. Zie ook mijn blog van 29 juni 2006.

Uit: Le Petit Prince

« J’ai ainsi vécu seul, sans personne avec qui parler véritablement, jusqu’à une panne dans le désert du Sahara, il y a six ans. Quelque chose s’était cassé dans mon moteur. Et comme je n’avais avec moi ni mécanicien, ni passagers, je me préparais à essayer de réussir, tout seul, une réparation difficile. C’était pour moi une question de vie ou de mort. J’avais à peine de l’eau à boire pour huit jours.

Le premier soir je me suis donc endormi sur le sable à mille milles de toute terre habitée. J’étais bien plus isolé qu’un naufragé sur un radeau au milieu de l’océan. Alors vous imaginez ma surprise, au lever du jour, quand une drôle de petite voix m’a réveillé. Elle disait:

– S’il vous plaît… dessine-moi un mouton!
– Hein!
– Dessine-moi un mouton…

J’ai sauté sur mes pieds comme si j’avais été frappé par la foudre. J’ai bien frotté mes yeux. J’ai bien regardé. Et j’ai vu un petit bonhomme tout à fait extraordinaire qui me considérait gravement. Voilà le meilleur portrait que, plus tard, j’ai réussi à faire de lui.»

Antoine de Saint-Exupéry (29 juni 1900 – 31 juli 1944)

De Amerikaanse dichter en schrijver Oleg Korenfeld werd geboren op 29 juni 1977 in Khabarovsk, Rusland. Ook woonde hij in Letland voordat zijn familie zich vestigde in Brooklyn, New York in 1989. Korenfeld haalde daar een graad in industriële psychologie aan het Bernard Baruch College, terwijl hij tegelijkertijd werkte in de internetbusiness. Hij debuteerde in 2005 met The Anatomy of Gluttony.

Rough Draft

Half eaten freedom
chosen by eager servants,
who never dared to storm the gates of Eden,
only because they were perverts.

My mind is a rough draft –
a perfectly ordered mess,
collection of someone’s craft.
Printed, bound and pressed.

Take my exhausted,
yet never drained ambitions.
Whatever reason I had, I lost it
in the confusion of my nightly visions.

Feed me with bread and water.
Show me the land that bred me –
mid-child syndrome stricken daughter,
breastfed with rancid milk of envy.

Cut into pe
aces
(Just to create evolution
out of an ancient thesis,
no, rhetoric) dry and modern elusion.

Oleg Korenfeld (Khabarovsk, 29 juni 1977)

De Servische dichter Vasko Popa werd geboren in Grebenac op 29 juni 1922. Hij studeerde filosofie in Belgrado, Boekarest en Wenen. Tijdens WO II zat hij een tijd gevangen in een Duits concentratiekamp. Van 1954 tot 1979 was hij redacteur bij uitgeverij Nolit. In 1953 publiceerde hij zijn eerste bundel Kora. Zijn Collected Poems, 1943–76, een compilatie in Engelse vertaling verscheen in 1978, ingeleid door de Engelse dichter Ted Hughes.

The Little Box

The little box gets her first teeth
And her little length
Little width little emptiness
And all the rest she has

The little box continues growing
The cupboard that she was inside
Is now inside her

And she grows bigger bigger bigger
Now the room is inside her
And the house and the city and the earth
And the world she was in before

The little box remembers her childhood
And by a great longing
She becomes a little box again

Now in the little box
You have the whole world in miniature
You can easily put in a pocket
Easily steal it lose it

Take care of the little box

In The Village Of My Ancestors

Someone embraces me
Someone looks at me with the eyes of a wolf
Someone takes off his hat
So I can see him better

Everyone asks me
Do you know how I’m related to you

Unknown old men and women
Appropriate the names
Of young men and women from my memory

I ask one of them
Tell me for God’s sake
Is George the Wolf still living

That’s me he answers
With a voice from the next world

I touch his cheek with my hand
And beg him with my eyes
To tell me if I’m living too

Vasko Popa (29 juni 1922 – 5 januari 1991)

De Amerikaanse schrijver en historicus John Willard Toland werd geboren op 29 juni 1912 in La Crosse, Wisconsin. Hij is het bekendst van zijn biografie over Adolf Hitler. In 1971 won hij de Pulitzer Prize voor non-fictie voor zijn boek The Rising Sun: The Decline and Fall of the Japanese Empire, 1936-1945, waarin de oorlog in de Stille Oceaan beschreven wordt vanuit het Japanse gezichtspunt. Alhoewel hij hoofdzakelijk over feitelijke geschiedenis schreef, heeft Toland ook twee historische romans op zijn naam staan, te weten Gods of War en Occupation.

Uit: The Battle of the Bulge

“At 4:30 P.M. Boggess, followed by two other Cobra Kings was heading for the woods north of Assenois. The barrel of his 75 was hot. Gunner Dickerson had used it like a machine gun, throwing in twenty-one rounds in the few minutes it had taken to blast through the village.

Boggess saw a concrete blockhouse painted green. He ordered Dickerson to put three rounds into it. The concrete flew apart A hundred yards farther Boggess saw colored parachutes draped over the fields, in the trees. Then he saw foxholes ahead. But he had no idea whether they were held by friends or foe. He stood up in his turret and shouted, “Come here! This is the 4th Armored.”

There was no answer. The tanker called again and again. Several helmeted heads slowly, suspiciously rose. Then a single figure came forward.

“”I’m Lieutenant Webster of the 326th Engineers, 101st Airborne Division. Glad to see you.” The paratrooper, grinning broadly, extended a hand. Boggeess leaned down and shook hands. The men of Bastonge were now in Patton’s Third army.

It was certainly an honor to have such a guest in our midst.”

John Willard Toland (29 juni 1912 – 4 januari 2004)

Luigi Pirandello, Mark Helprin, Jean Jacques Rousseau, Marlene Streeruwitz, Florian Zeller, Ryszard Krynicki, Otto Julius Bierbaum, A. E. Hotchner, Jürg Federspiel

De Italiaanse schrijver Luigi Pirandello werd op 28 juni 1867 geboren in de villa ‘Caos’ (chaos) in de buurt van Agrigento. Hij begon in 1887 te studeren aan de Faculteit der Letteren van de universiteit van Rome. In 1889 zette hij zijn studie voort in Bonn, waar hij in 1891 afstudeerde en zijn eerste gedichten publiceerde. Een belangrijk jaar in het leven van Pirandello was 1903. Zijn vrouw werd zenuwziek en zou steeds verder aftakelen, en zijn vader ging failliet, waardoor Pirandello tot zijn afschuw moest gaan werken als docent om rond te kunnen komen. Om verder aan geld te komen intensiveerde hij zijn activiteiten als schrijver en medewerker van verschillende kranten en tijdschriften. Zo verscheen in deze tijd zijn beroemde roman Il fu Mattia Pascal. Naast romans ging Pirandello zich meer en meer toeleggen op het schrijven van novellen en theaterstukken. Opvallend is dat hij zijn theaterstukken in veel gevallen baseerde op eerder geschreven novellen, zo werd hij een ‘plagiator van zichzelf’. Rond 1920 kreeg Pirandello groot succes met toneelstukken als ‘Sei personaggi in cerca d’autore’. In 1922 brak hij internationaal door en reisde hij over de wereld met een eigen toneelgezelschap, dat gefinancierd werd door de fascistische partij van Benito Mussolini, waar de schrijver in 1924 lid van werd. De reden voor zijn lidmaatschap is onduidelijk, maar zou te maken kunnen hebben met Mussolini’s bewondering voor Pirandello. In 1934 ontving hij de Nobelprijs voor de Literatuur.

Uit: Die Wirklichkeit des Traums ((La realtà del sogno, vertaald door Michael Rössner)

“Alles, was er sagte, schien denselben unbestreitbaren Wert zu haben wie seine Schönheit; beinahe so, als könnte er – da man nicht daran zweifeln konnte, daß er ein überaus schöner Mann war, aber auch wirklich wunderschön – ihm nie und in nichts widersprechen.

Und er verstand nichts, er verstand aber auch wirklich nichts von dem, was in ihr vorging!

Wenn man sich anhören mußte, mit welcher Sicherheit er seine Interpretationen ihrer instinktiven Regungen, ihrer vielleicht auch ungerechten Abneigungen und mancher ihrer Gefühle vortrug, dann überkam sie die Versuchung, ihm das Gesicht zu zerkratzen, ihn zu ohrfeigen, ihn zu beißen.

Auch deshalb, weil er sie dann bei aller Kälte und Sicherheit und diesem Stolz eines gutaussehenden jungen Mannes in anderen Momenten wiederum enttäuschte, wenn er sich ihr näherte, weil er sie brauchte. Dann war er schüchtern, demütig, flehend, mit einem Wort so, wie sie ihn in diesen Augenblicken nicht haben wollte; so daß sie sich auch dann gereizt fühlte, wenn auch aus einem anderen Grund, und so sehr, daß sie – obwohl sie dazu neigte nachzugeben – sich störrisch verhärtete; und die Erinnerung an jeden Augenblick der Hingabe, der im schönsten Moment von diesem Gefühl der Gereiztheit vergiftet wurde, wandelte sich ihr zu einem Groll.”

Luigi Pirandello (28 juni 1867 – 10 december 1936)

De Amerikaanse schrijver en journalist Mark Helprin werd geboren in New York op 28 juni 1947. Hij groeide op op de Hudson River en in Brits West-Indië en studeerde af aan de University of Oxford. Zijn eerste roman Refiner’s Fire publiceerde hij in 1977. Als zijn beste roman wordt Winter’s Tale (1983) beschouwd, een soms fantastisch verhaal over het leven in het New York van de 20 eeuw. In 1991 verscheen A Soldier of the Great War. Helprin schrijft ook korte verhalen, verzameld in o.a. The Pacific And Other Stories (2004).

Uit: Winter’s Tale

“A great city is nothing more than a portrait of itself, and yet when all is said and done, its arsenals of scenes and images are part of a deeply moving plan. As a book in which to read this plan, New York is unsurpassed. For the whole world has poured its heart into the city by the Palisades, and made it far better than it ever had any right to be.

But the city is now obscured, as it often is, by the whitened mass in which it rests-rushing by us at unfathomable speed, crackling like wind in the mist, cold to the touch, glistening and unfolding, tumbling over itself like the steam of an engine or cotton spilling from a bale. Though the blinding white web of ceaseless sounds flows past mercilessly, the curtain is breaking . . . it reveals amid the clouds a lake of air as smooth and clear as a mirror, the deep round eye of a white hurricane.

At the bottom of this lake lies the city. From our great height it seems small and distant, but the activity within it is apparent, for even when the city appears to be no bigger than a beetle, it is alive.We are falling now, and our swift unobserved descent will bring us to life that is blooming in the quiet of another time. As we float down in utter silence, into a frame again unfreezing, we are confronted by a tableau of winter colors. These are very strong, and they call us in . . . . “

Mark Helprin (New York, 28 juni 1947)

De Franse schrijver, filosoof en componist Jean Jacques Rousseau werd geboren in Genève op 28 juni 1712. Zie ook mijn blog van 28 juni 2006.

Uit : Les Confessions

« Je n’ai pas su comment mon père supporta cette perte, mais je sais qu’il ne s’en consola jamais. Il croyait la revoir en moi, sans pouvoir oublier que je la lui avais ôtée; jamais il ne m’embrassa que je ne sentisse à ses soupirs, à ses convulsives étreintes, qu’un regret amer se mêlait à ses caresses; elles n’en étaient que plus tendres. Quand il me disait: Jean-Jacques, parlons de ta mère. je lui disais: hé bien! mon père, nous allons donc pleurer; et ce mot seul lui tirait déjà des larmes. Ah! disait-il en gémissant, rends-la-moi, console-moi d’elle, remplis le vide qu’elle a laissé dans mon âme. T’aimerais-je ainsi si tu n’étais que mon fils? Quarante ans après l’avoir perdue, il est mort dans les bras d’une seconde femme, mais le nom de la première à la bouche, et son image au fond du coeur.
Tels furent les auteurs de mes jours. De tous les dons que le ciel leur avait départis, un coeur sensible est le seul qu’ils me laissèrent; mais il avait fait leur bonheur, et fit tous les malheurs de ma vie.
J’étais né presque mourant; on espérait peu de me conserver. J’apportai le germe d’une incommodité que les ans ont renforcé, et qui maintenant ne me donne quelquefois des relâches que pour me laisser souffrir plus cruellement d’une autre façon. Une soeur de mon père, fille aimable et sage, prit si grand soin de moi, qu’elle me sauva. Au moment où j’écris ceci, elle est encore en vie. soignant, à l’âge de quatre-vingts ans, un mari plus jeune qu’elle, mais usé par la boisson. Chère tante, je vous pardonne de m’avoir fait vivre, et je m’afflige de ne pouvoir vous rendre à la fin de vos jours les tendres soins que vous m’avez prodigués au commencement des miens. J’ai aussi ma mie Jacqueline encore vivante, saine et robuste. Les mains qui m’ouvrirent les yeux à ma naissance pourront me les fermer à ma mort. »

Jean-Jacques Rousseau (28 juni 1712 – 2 juli 1778)

De Oostenrijkse schrijfster Marlene Streeruwitz werd geboren op 28 juni 1950 in Baden bij Wenen. Zij studeerde Slawistiek en kunstgeschiedenis in Wenen. Sinds 1992 worden haar toneelstukken in talrijke theaters gespeeld. In 1996 verscheen haar eerste roman Verführungen. Romans, toneelstukken, novellen en theoretische geschriften volgden elkaar sindsdien in snel tempo op. Streeruwitz geldt als een van de meest politiek geëngageerde hedendaagse auteurs.

Uit: Majakowskiring

“Die Sonne schien auf die Betonplatten vor dem Haus. Die Platten längliche Vierecke aus Waschbeton. 5 Platten der Länge nach die Front des Bungalows entlang. 7 Platten bis zum Gras unter dem Baum mit den großen herzförmigen Blättern und langen schmalen dunklen Schoten herunterhängend. 3 der Platten waren gesprungen. Quer. Da, wo man auf das Haus zuging. Sie kippten, wenn man auf sie stieg. Zwischen den Platten Grasbüschel. Sie saß am Fenster. Die Arme auf den breiten, fetten Armlehnen des Polstersessels. Sie sah hinaus. Zum großen Haus hin ein Rosenbeet links. Die Rosenstöcke klein und einzeln in der sandigen Erde. Jeder Stock immer nur eine Blüte und die weißen Mauern des Hauses dahinter. Sie sah zu, wie die Sonne auf die Betonplatten schien. Am Morgen die Sonne von rechts und die Büsche am Zaun einen dichten Schatten warfen. Fast bis hin zum Rosenbeet. Dann der Schatten des niedrigen Hauses gegen Mittag an die Mauer zurückrückte und mit dem Nachmittag ganz verschwand. Und gegen Abend der sonnenfleckige Schatten eines Magnolienbaums sich über das Rosenbeet hereinschob und bis in die Abendsonne blieb. Draußen war es heiß. Es waren die heißesten Maitage in Berlin seit 29 Jahren. Sie saß in dem Polstersessel. Zurückgelehnt. Sah vor sich hin. Der Blick halb hinaus. Halb im Zimmer. Nach links der Teppichboden. Ein wolkiges Muster. Braun und grün. Ein helleres Braun dazwischen und gelbgrün.”

Marlene Streeruwitz (Baden, 28 juni 1950)

De Franse schrijver Florian Zeller werd op 28 juni 1979 in Parijs geboren. Hij doceerde literatuur aan het’Institut d’études politiques de Paris, waar hij ook zelf student van was. Naat romans schrijft hij ook voor het theater.

Werk o.a.: Neiges artificielles (2002), Les Amants du n’importe quoi (2003), La Fascination du pire (2004)

Uit: Julien Parme (2006)

“Les mots, c’était devenu inutile. Y avait rien à dire, sauf que c’était merveilleux. Mais même ça, on n’avait pas besoin de se le dire. Parce qu’on se comprenait. Le spectacle parlait de lui-même. Et nous, on n’avait plus qu’à être muet devant ce mystère. Comme chaque fois qu’une chose importante se passe. Même, j’étais ému. Je frissonnais, à la fenêtre de sa chambre. Parce que je comprenais bien que ce qu’elle m’avait proposé de contempler avec elle, c’était quelque chose d’hyper-rare et de précieux. Et que rien pourrait gâcher la puissance de cet instant. Rien. C’est ça que je me suis dit. Le monde, à cet instant, il pouvait s’écrouler. Sans rire. Il pouvait disparaître. J’étais prêt. D’ailleurs, tout disparaîtra un jour. Mais il y a une chose qui résistera à la destruction du monde. C’est la joie d’avoir été auprès d’elle. A cet endroit précis. A cet instant précis.»

Florian Zeller (Parijs, 28 juni 1979)

De Poolse dichter, vertaler en uitgever Ryszard Krynicki werd geboren op 28 juni 1943 in St.Valentin, Lager Wimberg, Oostenrijk. Krynicki was in 1975 een van de medeondertekenaars van het Gedenkschrift 59, een tekst die tegen de geplande veranderingen van de grondwet van de volksrepubliek Polen protesteerde. Daarvoor kreeg hij tussen 1976 en 1980 een drukverbod opgelegd. In 1981 was hij redakteur van de vakbondskrant van Solidarność in Poznań. In 1990 richtte hij de uitgeverij a5 op, waarin o.a. Wisława Szymborska en Adam Zagajewski publiceerden. Krynicki vertaalde ook werk van Gottfried Benn, Bertolt Brecht, Paul Celan, Reiner Kunze, Nelly Sachs, Georg Trakl en andere Duitse dichters in het Pools.

How Does It Rise

how does it rise from the fall? from falling
to the knees? weakened from fear or bent
in humility? from a broken sentence,
which gives us to mercy – or gives us mercy?
from trustful faith? or untrusting faithfulness?
how
and against whom,
against whom does it rise
against whom does it run, the poem? hope?

and the fear of fulfilment?

Ryszard Krynicki (St.Valentin, 28 juni 1943)

De Duitse schrijver Otto Julius Bierbaum werd geboren op 28 juni 1865 in Grünberg. Hij studeerde in Leipzig en was bij het Corps Thuringia Leipzig aktief. Na zijn studie werd hij redacteur en later uitgever van de tijdschriften Die freie Bühne, Pan en Die Insel. Zijn literair werk omvatte gedichten, romans, cabaretteksten en reisverslagen.

Uit: Die Schlangendame

„Als Herr Ewald Brock eben sein zweiundzwanzigstes Lebensjahr erfüllt hatte, gelang es ihm, zu seinem eigenen und aller seiner Bekannten Erstaunen, die Abiturientenprüfung zu bestehen. Es geschah an einem Gymnasium des äußersten Pommern und nicht mit Auszeichnung, sondern mit Ach und Krach und Note 3. Indessen, er hatte nie den Ehrgeiz besessen, ein Gelehrter zu werden, sondern es kam ihm fürs Erste nur darauf an, daß man ihm von Staatswegen die Erlaubnis zur Führung des Prädikates Student erteilte. Dieses Ziel hatte den dunklen Mühsäligkeiten seiner an zahlreichen humanistischen Bildungsanstalten des Vaterlandes durchmessenen Gymnasiastenlaufbahn den einzigen Glanz verliehen, und wenn ihn Horaz und Homer mit allen Ödigkeiten der lateinischen und griechischen Syntax drangsalten, wenn die üble Einrichtung der Mathematikstunden sein Dasein belästigte, so fühlte er sich in dem Gedanken aufgerichtet, daß eine Zeit kommen werde, bestimmt, allen diesen überflüssigen Molestierungen ein Ende zu bereiten, eine Zeit, in der Homer, Horaz und die Logarithmentafeln zu lächerlichen Schemen für ihn werden würden, auf dessen Visitenkarte die Abbreviaturen
stud. med. und ein kunstreich verschlungener Zirkel stehen sollte, wie er den Korpsstudenten aus der miserablen Masse der unbemützten Streber emporhebt.

Otto Julius Bierbaum (28 juni 1865 – 1 februari 1910)

De Amerikaanse schrijver, en biograaf Aaron Edward Hotchner werd geboren op 28 juni 1920 in St. Louis. Hij studeerde rechten aan de Washington University Law School tot 1941 en diende in de luchtmacht als militair journalist. Na zijn diensttijd ontmoette hij Ernest Hemingway met wie hij veertien jaar lang een nauwe vriendschap onderhield. Hotchners bekendste werk iis zijn biografie over de schrijver Papa Hemingway uit 1966.

Uit: Papa Hemingway

“I do most of my work in my head. I never begin to write until my ideas are in order. Frequently I recite passages of dialogue as it is being written; the ear is a good censor. I never set down a sentence on paper until I have it so expressed that it will be clear to anyone.

Yet I sometimes think that my style is suggestive rather than direct. The reader must often use his imagination or lose the most subtle part of my thoughts.

I take great pains with my work, pruning and revising with a tireless hand. I have the welfare of my creations very much at heart. I cut them with infinite care, and burnish them until they become brilliant. What many another writer would be

content to leave in massive proportions, I polish into a tiny gem.

A writer’s style should be direct and personal, his imagery rich and earthy, and his words simple and vigorous. The greatest writers have the gift of brilliant brevity, are hard workers, diligent scholars and competent stylists.”

A. E. Hotchner (St. Louis, 28 juni 1920)

De Zwitserse schrijver Jürg Federspiel werd geboren op 28 juni 1931 in Kemptthal. Hij groeide op in Davos en volgde het voortgezet onderwijs in Basel. Vanaf 1951 was hij als verslaggever en filmcriticus werkzaam voor diverse Zwitserse kranten en verbleef hij langere tijd in de Vs, Duitsland, Frankrijk, Engeland en Ierland. Zijn beste werken zijn Orangen und Tode, Ballade von der Typhoid Mary en Geographie der Lust

Uit: Die Ballade von der Typhoid Mary

“Vierzehn Tage später erschien Mary vor Gericht, wo sie schwor, dass sie noch nie an Typhus erkrankt sei und deshalb auch niemanden habe anstecken können. Ein Mediziner (nicht Soper, seltsamerweise) trat als Experte auf und behauptete, allen ihren Schwüren zum Trotz, es seien in ihren Fäkalien Typhus-Bazillen nachgewiesen worden, womit er zwar recht hatte, das Gericht aber dennoch, wie der junge Anwalt nachwies, gegen die Verfassung verstiess. Trotzdem, Mary musste noch für drei Jahre in ihre Isolation zurück, bis endlich das Gesundheits-Departement mit schlechtem Gewissen den Beschluss fasste, sie gleichsam auf Widerruf zu ‘begnadigen’. Mary musste ein offizielles Versprechen abgeben, sich auf keinen Fall als Köchin zu betätigen. Auch nicht als Verkäuferin von frischen Lebensmitteln. Ausserdem habe sie die Pflicht, sich alle drei Wochen beim Gesundheits-Departement zu melden. O’Connor hatte gesiegt, Mary bedankte sich, wurde auf freien Fuss gesetzt und verschwand. Sie brach ihr Versprechen sofort, erfand immer neue Namen für sich, kochte – als Hilfsköchin – in Restaurants und Hotels, dann wieder in gehobenen Häusern. Seltsam, sie wurde nie verdächtigt. Nie. Mary blieb gesichtslos für die Öffentlichkeit. Sie war gealtert. Hie und da brachen Fälle von Thyphus aus, und die Zeitungen witzelten, und wenn jemand, der nicht besonders geliebt wurde, starb, pflegte man sich zuzuflüstern, der oder die Verblichene habe sich leider die Rühreier von der Typhoid Mary zubereiten lassen. Zeitweise geriet der wunderbare Vorname Maria in Verruf. In Feinschmecker-Restaurants galt es als Spass, jemandem die Lust am Essen zu verderben, indem man erzählte, die Köchin des Lokals hiesse Mary”

Jürg Federspiel (28 juni 1931 – 12 januari 2007)

Rafael Chirbes, Marcus Jensen, Gaston Bachelard, Potgieter, Catherine Cookson, Helen Keller, Kees Ouwens, Zsuzsanna Gahse

De Spaanse schrijver Rafael Chirbes werd geboren op 27 juni 1949 in Tabernes de Valldigna bij Valencia. In zijn eerste romans hield hij zich bezig met het tijdperk van Franco. In zijn roman De lange mars beschrijft hij – generatieoverschrijdend – het lot van zeven families tussen 1940 en 1970. La Caída de Madrid (De val van Madrid) speelt op de sterfdag van Franco, 19 november 1975.

Uit: Der Fall von Madrid (La Caída de Madrid, vertaald door Antje Kunstmann)

““Sie sind in einem schwierigen Alter. Beide haben ihre Ideale und halten sie für die einzig wahren. So ist die Jugend. Mit der Zeit werden sie ruhiger. Das einzige, was mir Sorgen macht, ist, dass sie gewalttätig werden könnten. Dass sie wie Katze und Hund sind, ist normal. Sie sind fast gleichaltrig, sie bilden gerade ihre Persönlichkeit aus, du weißt ja, Brüder sind die schlimmsten Rivalen, Kain und Abel, diese Jungs in dem James-Dean-Film. Du solltest die Dinge nicht so ernst nehmen.” Er sollte das alles nicht so ernst nehmen. Für Josemari war er ein Feigling, ein Weichling. Für Quini ein Sklavenhalter. Für seinen Vater ein Trottel, der nicht bemerkte, dass sich alles verändert hatte. Für seine Frau ein Rohling, dem es an Sensibilität für ein gutes Konzert, eine Kunstausstellung, einen Roman mangelte. Er tröstete sich mit dem Gedanken, dass sie ihm zumindest die Wahl der Zigarren und der Getränke für das Fest überlassen hatte. Wenig genug, aber besser als nichts. Olga und er. Seiner Überzeugung nach machten die jungen Leute wie auch die Frauen den Fehler, nicht wahrhaben zu wollen, dass nie etwas Außerordentliches geschah, zumindest nicht in der Hinsicht, in der sie es erwarteten. Die jungen Leute und die Frauen standen jeden Morgen in der Überzeugung auf, dass ihnen etwas Erstaunliches widerfahren würde, egal ob schön oder tragisch, und sie wollten nicht wahrhaben, dass selbst das wahrhaft Überraschende sich immer nur im Rahmen der Monotonie einstellte. Sein Vater hatte recht, wenn er sagte: “Zum Glück nutzt sich die Einbildungskraft allmählich ab und lässt uns in Frieden.” Olga dachte anders, für sie war ein Leben ohne Einbildungskraft nicht lebenswert. “Die Einbildungskraft ist das Salz des Lebens” sagte sie.“

Rafael Chirbes (Tabernes de Valldigna, 27 juni 1949)

De Duitse schrijver Marcus Jensen werd geboren op 27 juni 1967 in Hamburg. In de jaren 1986/87 vervulde hij zijn dienstplicht. Van 1987 tot 1998 studeerde hij germanistiek, filosofie, pedagogie en politieke wetenschappen aan de universiteit van Hamburg. Sinds 1994 vormt hij een stel met de schrijfster Silke Andrea Schuemmer. Sinds 2002 woont hij in Berlijn. Hij is mederedacteur van het tijdschrift Am Erker. In 1999 debuteerde hij met de verhalenbundel Red Rain.

Uit: Oberland (2004)

“Sprühregen schüttet gegen fetten Schiffslack. Ein Zwinkern in der Zeit, nur einen Augenblick später, die Szene bleibt dran, aber schon bin ich durchnässt. Der Anorak glänzt schwarz, der Stoff beginnt um meine Arme festzuschrumpfen, eine Böe wischt mir Schwärme zersprengter Tropfen ins Gesicht, ich taste mit gesenktem Kopf nach der Reling und fuchtele herum, schlage einmal daneben, zweimal, rutsche fast aus, dann schließe ich alle Finger um den Handlauf, der so kalt ist, dass ich kreische. Klingt nach einer Möwe. Ich schreie und schreie, kann dabei bloß den Donner hören, kneife die Augen zu. Nach oben gepresste Gischt wird vom Wind krumm abgelenkt und wendet wie von einer Schippe geschleudert, rattert an die Fenster. Wenige Meter unter mir prallen die Wasserfronten aufeinander, zerhacken die Nordsee in Risse, in die Kriegsmaserung, grüner Schaum über scharfkantigen Graten, Wellenheere steigen gehorsam aus ihrer Tiefenschwere, schaukeln sich gegenseitig hoch, spitzen die Kämme so zu, dass sie mit einem Zischen vor meinen Schuhen niederprasseln. Das Schiff bäumt sich auf, stampft zurück ins gezackte Meer, der Himmel hängt voller tiefgrauer Feudel, lauter letzte Vorhänge bis zum Horizont. Ich klammere mich noch fester ans Holz, bis meine Knöchel weiß werden. Langgezogene Nebelfahnen huschen durch die Linien, stumme Späher zwischen den Gräben, ein violetter Blitz fällt aus einem Wolkenspalt, findet kein Ziel und zerplatzt. Verspätet kracht es, und endlich schaue ich hin.”

Marcus Jensen (Hamburg, 27 juni 1967)

De Franse filosoof en dichter Gaston Bachelard werd geboren op 27 juni 1884 in Bar-sur-Aube. Hij hield zich evenveel met wetenschap als met literatuur bezig. In de wetenschap en in de artistieke verbeelding zag hij twee verschillende, maar gelijkwaardige mogelijkheden om zich tegenover het nieuwe open te stellen en als mens te groeien.

Maison de vent

Longtemps je t’ai construite, ô maison!
A chaque souvenir je transportais des pierres
Du rivage au sommet de tes murs
Et je voyais, chaume couvé par les saisons
Ton toit changeant comme la mer
Danser sur le fond des nuages
Auxquels il mêlait ses fumées

Maison de vent demeure qu’un souffle effaçait.

Gaston Bachelard (27 juni 1884 – 16 oktober 1962)

De Nederlandse schrijver Everhardus Johannes Potgieter werd geboren in Zwolle op 27 juni 1808. Hij richtte in 1835 het progressief-liberale De Gids op. Potgieter leidde een weinig avontuurlijk leven. Hij woonde in Amsterdam samen met zijn zuster. Een lange periode was Potgieter de belangrijkste redacteur van De Gids. Vooral in de jaren zestig wijdde hij zich aan de internationale literatuur. Potgieter had de overtuiging dat de suffe 19de-eeuwse Nederlander moest wakker worden geschut en een voorbeeld moest nemen aan de daadkracht en vernieuwingsdrang van zijn 17de-eeuwse voorvaderen. Het bekendste werk van Potgieter is “Jan, Jannetje en hun jongste kind” uit 1842.

Uit: Jan, Jannetje en hun jongste kind

“Oudejaars-avond heeft in ons Vaderland het eigenaardige behouden, dat weleer alles wat Hollandsch was onderscheidde: hij is huiselijk en degelijk. Ik mag JAN en JANNETJE wèl, op den laatsten December, bij het invallen der schemering vóór een groot vuur gezeten, in een vertrek, welks voorkomen ietwat feestelijk is; – ik mag het paar, dat met een opgeruimd gelaat de komst van hunne kinderen en kleinkinderen verbeidt, ten einde te zamen uitgang en ingang te vieren. Het pleegt een vrolijk uur te zijn, maar dat een ernstig doel heeft. Laat vreemdelingen beweren, dat er slechts halve vreugde heerscht, waar de lach uit tranen schemert; als zij een beetje meer zin hadden voor onzen volksaard, zouden zij er verstandelijke levensbeschouwing in zien, die over de zwakheden des harten zegeviert. Om echter mijn doel te bereiken, om u eene schets van zulk eenen avond te geven, laat ik dien verdedigenden toon varen, hij strookt kwalijk met de stemming van het paar.

”Wat brui ik me er om, wat ze van mij zeggen?” zou mijn hoofdpersoon mij toeroepen; immers JAN is in den laatsten tijd voor lof en voor laster zoo onverschillig geworden, dat zij hem niet eens aan zijne koude kleêren meer raken, – laat staan aan zijne onderziel.”

Potgieter (27 juni 1808 – 3 februari 1875)

De Engelse schrijfster Catherine Cookson (pseudoniem van Kate McMullen) werd geboren in Tyne Dock, County Durham op 27 juni 1906. Zij schreef ook onder de pseudoniemen Catherine Marchant en Katie McMullen. Geboren in armoede, verkeerde ze lang in de mening dat haar biologische moeder haar oudere zus was. Ze werd opgevoed door haar grootmoeder. Ze begon pas op latere lee
ftijd te schrijven – ruim na haar veertigste. Ze is twee decennia lang, tot 2004, de meest uitgeleende auteur geweest in Engelse bibliotheken. Van haar boeken zijn meer dan honderd miljoen exemplaren verkocht en ze zijn in meer dan twintig talen vertaald.

Uit: The Glass Virgin

“Redford Hall was situated in the County of Durham, six miles from Newcastle and five miles from South Shields, or Jarrow, depending on which path you took at the crossroads. Its grounds extended to sixty acres, ten of which were given over to pleasure gardens, the remainder to the home farm.

The Hall itself was comprised of two separate houses, the Old Hall and the House. The Old Hall had been built in 1640 of blocks of quarried stone and contained only twelve rooms. The House was built in 1780 of red bricks and timber. It had twenty-six rooms spread over three floors. A long, broad gallery connected the two buildings, its west wall being made up of six arched windows set in deep bays. These overlooked the west drive and gave a panoramic view of the gardens beyond. Below the gallery was a small chapel that had been attached to the Hall.

On wet or cold days Annabella was allowed to play in the gallery. Her favorite game was to run the length of it, from the door which led out of the House to that which led into the Old Hall. When she reached this door, she would throw herself against its black oak face, her arms spread wide as if in an embrace, and like that she would listen for as long as she dared, for she was never alone in the gallery—Watford or old Alice was always present. Sometimes she heard her father’s voice calling loudly to Constantine. Sometimes she heard him laughing. She loved to hear him laughing. Once she had fallen on her back when the door was pulled open and the half-caste valet, with his negroid features set on pale skin, had come through balancing a great silver tray laden with breakfast dishes”

Catherine Cookson (27 juni 1906 – 11 juni 1998)

De Amerikaanse schrijfster Helen Keller werd geboren in Tuscumbia, Alabama op 27 juni 1880. Toen zij 19 maanden oud was, werd zij ten gevolge van een hersenvliesontsteking doof en blind. Toch wist zij gebarentaal én braille te leren, en als eerste doofblinde een middelbare schoolopleiding te voltooien. In 1904 promoveerde zij in Boston cum laude in de taalwetenschap. Zij schreef talrijke boeken, waaronder haar autobiografie “The Story of My Life”, aanvankelijk in afleveringen gepubliceerd in het “Ladies’ Home Journal”. Dankzij het verfilmde toneelstuk The miracle worker werd zij wereldberoemd. Tijdens haar leven hield zij over de gehele wereld talrijke lezingen over het onderwijs aan blinden en doofstommen. Zij beheerste zeven talen en bezat verscheidene eredoctoraten.

Uit: The Story of My Life

“The most important day I remember in all my life is the one on which my teacher, Anne Mansfield Sullivan, came to me. I am filled with wonder when I consider the immeasurable contrasts between the two lives which it connects. It was the third of March, 1887, three months before I was seven years old.

On the afternoon of that eventful day, I stood on the porch, dumb, expectant, I guessed vaguely from my mother’s signs and from the hurrying to and fro in the house that something unusual was about to happen, so I went to the door and waited on the steps. The afternoon sun penetrated the mass of honeysuckle that covered the porch, and fell on my upturned face. My fingers lingered almost unconsciously on the familiar leaves and blossoms which had just come forth to greet the sweet southern spring. I did not know what the future held of marvel or surprise for me. Anger and bitterness had preyed upon me continually for weeks and a deep languor had succeeded this passionate struggle.

Have you ever been at sea in a dense fog, when it seemed as if a tangible white darkness shut you in, and the great ship, tense and anxious, groped her way toward the shore with plummet and sounding-line, and you waited with beating heart for something to happen? I was like that ship before my education began, only I was without compass or sounding-line, and had no way of knowing how near the harbour I was. “Light! give me light!” was the wordless cry of my soul, and the light of love shone on me in that very hour.”

Helen Keller (27 juni 1880 – 1 juni 1968)

De Nederlandse dichter Kees Ouwens werd geboren op 27 juni 1944 in Zeist. Zie ook mijn blog van 27 juni 2006.

De Omstandigheden

Langzaam maar zeker werd het donker.
En stil. Ik bevond mij in een ruimte.
Ik stond. Daarn
a lag ik.
Vervolgens sloot ik de ogen.
Nu werd ik slaperig.

Toen het geheel donker was, ontwaakte ik,
waarna ik opstond.
Doelloos trad ik in de buitenlucht.
Daar hoorde ik een stem, die toevallig de mijne was.
Onwillekeurig sprak ik.
Van plezier daarom kletste ik mij met de vlakke hand
op de dijen.
Vervolgens besloot ik te gaan huilen.
De nacht gaf mijn tranen een verrassend aspect.
In het maanlicht werden zij als parels.
Bovendien maakte de stilte mijn snikken goed verstaanbaar.
De omstandigheden waren dus gunstig.
Dat maakte mij gelukkig.

beukenaanplanting wijst op het horen tot een goed

beukenaanplanting wijst op het horen tot een goed

de groepen bomen, groepen van een vormend, groeperen
hun onderscheidloosheid en stellen hun enigheid

hun plaats is het dat tussen hen, door hun omspreiding
genodigd, in die de grond zacht is van zoveel herfsten

als haar jarental en voelt als zwichtend, voorbijgegaan
worden tegelijk twee en vele, als zich begeeft in een schrede,

als met een gang, hem te kwijten zoekend, de steltbenige
(gestaltegevende).

Kees Ouwens (27 juni 1944 – 24 augustus 2004)

De Duitse schrijfster en vertaalster Zsuzsanna Gahse werd op 27 juni 1946 in Boedapest geboren. Haar moedertaal is het Hongaars. Na de Hongaarse opstand in 1956 vluchtte haar familie naar het westen en verstigde zich in Wenen. Gahse bezocht daar het gymnasium en leerde er Duits. Vanaf 1969 publiceert zij literaire teksten. Vanaf 1978 werd zij door haar mentor, de schrijver Helmut Heißenbüttel aangemoedigd om te schrijven. Tegenwoordig woont zij in het Zwitserse Müllheim.

Uit: durch und durch

“Aber das Bedeutende und worüber das Dorf nicht hinwegkommt, ist die Straße, eine alte Straße, die durch die Ortschaft führt, von Westen nach Osten, von Osten nach Westen, die halbe Welt fährt hier durch, Lastwagen, Lieferwagen, landwirtschaftliche Maschinen, Tiertransporter, Panzer, Reisebusse, Postbusse, und dass jemand einmal anhält, fällt kaum ins Gewicht. Sie halten so gut wie nie an, das ist kennzeichnend für einen Durchfahrtsort, unentwegt ziehen sie zwischen dem Platz mit der Linde und unserem Haus vorbei. Zwischendurch gibt es Pausen, zwei oder sogar drei ruhige Minuten, dann rollen drei Wagen hintereinander über die Straße, oder es sind acht, schnell kommen wieder zehn in die eine, zwölf in die andere Richtung, nach einer halbminütigen Pause dann sieben nach Osten und fünf nach Westen, manche können ihren Vorsprung ausbauen, den Hintermann um einige Meter abhängen, während ich zuschaue, und sie hören nicht auf zu fahren, mal schneller, mal langsamer, was auch den Ton verändert. Der Verkehr rauscht nicht, Rauschen ist etwas anderes, Sausen wäre auch falsch, es geht eher um ein immer wieder neu einsetzendes Forroror und Sösössös, eine Komposition mit Zufallstönen.”

Zsuzsanna Gahse (Boedapest, 27 juni 1946)

Jacqueline van der Waals, Aimé Césaire, Stefan Andres, Martin Andersen-Nexø, Bankim Chandra Chatterjee, Pearl S. Buck, Sidney Howard, Yves Beauchemin, Laurie Lee, Sunthorn Phu

De Nederlandse dichteres Jacqueline Elisabeth van der Waals werd geboren op 26 juni 1868 in Den Haag. Zij was een dochter van de bekende natuurkundige J.D. van der Waals. Ze haalde de HBS. Daarna studeerde ze thuis verder voor de hulpakte voor het onderwijs en de M.O-akte voor geschiedenis. Ze werd lerares in Doorn, Bloemendaal en Amsterdam. Haar eerste gedichten publiceerde ze onder een pseudoniem Una ex Vocibus (“één van de stemmen”). Zij was de belangrijkste protestantse dichteres van haar generatie. Zij publiceerde echter niet in Ons Tijdschrift, maar hoofdzakelijk in Onze Eeuw. In kerkelijke kring is het lied “Wat de toekomst brenge moge” bekend. Van der Waals schreef het vlak voor haar dood.

Zomerdag

Nu, voor het eerst van heel den langen zomer

Ligt op de velden zomerzonneschijn,

En zomerschoonheid doet de oogen loomer,

Trager tot scheiden zijn.

Nu voor het eerst op maaiensrijpe landen

Ligt vol de zonneweelde uitgestort,

Tot blauw en geel en zwart van dennenranden

Eén effen vreugde wordt…

Zou nu ook mij de weelde nog gebeuren,

Van zomerschoonheid, vol en onverwacht?

Of komt alreê de gouden najaarspracht

Met stervenstint mijn lentverlangen kleuren,

Eer nog in zoelheid van den zonnelach

Mijn al te ijle zang zal rijpen mogen,

En door mijn lied de volheid komt getogen

Van zulk een zomerdag?

Vóór den regen

Ik zat in ’t hooge gras;
Het was een warme zomerdag,
En uit de donkre schaduw zag
Ik naar den lichten plas.

En onbeschut voor ’t zonnevuur
Lag ’t slaperige land
Te domlen in het middaguur,
Door moeheid overmand.

Het was zóó stil, zóó stil….
De vogels droomden op hun tak,
Het windje sliep op ’t watervlak,
En rustte koel en stil.

Een korte, blijde rimpeling
Sprak van de zaligheid,
Waarmee het meer het koeltje omving,
Stil aan zijn borst gevlijd.

De bloempjes knikten loom
En slaperig elkander toe,
De blaadjes hingen slap en moe
Te dutten aan den boom.

Ik zat te wachten en het was
Me als wist ik, wat er kwam.
Alsof ik, luistrend, in het gras
Een stillen tred vernam.

Een ruischen, vreemd en zacht,
Heeft mijn onrustig hart vervuld
Met bang, verlangend ongeduld,
Naar ’t geen de stilte bracht.

Jacqueline van der Waals (26 juni 1868 – 29 april 1922)

De Afrocaraïbische schrijver en politicus Aimé Césaire werd geboren op 26 juni 1913 in Basse-Pointe, Martinique. Hij schreef talrijke gedichtenbundels en toneelstukken in het Frans. In 1945 werd hij voor de Franse communistische partij in het parlement gekozen. Een van zijn eerste successen was dat Martinique een “ Département“ werd. In 1956 verliet hij de communisten en richtte hij een eigen partij op, Parti progressiste martiniquais (PPM). Van 1945 toto 2001 was hij burgemeester van Fort-de-France. Samen met Léopold Sédar Senghor en Léon-Gontran Damas stond hij aan de wieg van de Négritude, een politieke en literaire emanciepatie beweging die streed tegen de Franse overheersing.

Le crystal automatique

allo allo encore une nuit pas la peine de chercher
c’est moi l’homme des cavernes il y a les cigales qui
étour- dissent leur vie comme leur mort il y a aussi
l’eau verte des lagunes même noyé je n’aurai jamais
cette couleur- là pour penser à toi j’ai déposé tous
mes mots au monts de-piété un fleuve de traineaux
de baigneuses dans le courant de la journée blonde
comme le pain et l’alcool de tes seins

allo allo je voudrais etre à l’envers clair de la terre le
bout de tes seins à la couleur et le gout de cette
terre-la

allo allo encore une nuit il y a la pluie et ses doigts
de fossoyeur il y a la pluie qui met ses pieds dans le
plat sur les toits la pluie a mangé le soleil avec des
baguettes de chinois

allo allo l’accroissement du cristal c’est toi…c’est toi
ô absente dans le vent et baigneuse de lombric
quand viendra l’aube c’est toi qui poindras tes yeux
de rivière sur l’émail bougé des îles et dans ma tête
c’est toi le maguey éblouissant d’un ressac d’aigles
sous le banian

La roue

La roue est la plus belle découverte de l’homme et la seule
il y a le soleil qui tourne
il y a la terre qui tourne
il y a ton visage qui tourne sur l’essieu de ton cou quand
tu pleures
mais vous minutes n ‘enroulerez-vous pas sur la bobine à
vivre le sang lapé
l’art de souffrir aiguisé comme des moignons d’arbre par les
couteaux de l’hiver
la biche saoule de ne pas boire
qui me pose sur la margelle inattendue ton
visage de goélette démâtée
ton visage
comme un village endormi au fond d’un lac
et qui renaît au jour de l’herbe et de l’année
germe

Aimé Césaire (Basse-Pointe, 26 juni 1913)

De Duitse schrijver Stefan Andres werd geboren op 26 juni 1906 in Breitwies bij Trier. Andres studeerde theologie en germanistiek aan de universiteiten van Keulen, Jena en Berlijn. Hij brak zijn priesterstudie weliswaar af, maar zijn werken zijn doorspekt met een christelijke ondertoon. Stefan Andres ondernam ook lange reizen naar Italië, Egypte en Griekenland. In 1937 week hij om politieke redenen naar Italië uit. Hij vestigde zich met zijn gezin in Positano in de buurt van Napels. Pas in 1950 keerde hij naar Duitsland terug. Na zijn terugkeer ging hij in Unkel am Rhein wonen. In de jaren ’50 was Andres één van de meest gelezen Duitse schrijvers. Na het Tweede Vaticaanse Concilie trok Stefan Andres naar Rome, waar hij in 1970 overleed.

Uit: Gäste im Paradies

“Im Gefühl der Flüchtigkeit seiner Tage wurde er unruhig und betriebsam, ein Krämer seines Vorrates an Leben, feilschend um jedwede Sicherheit, sogar um die Sicherheiten nach dem Tode. Und da war sein Leben nur noch ein Pendeln zwischen Betrieb und Langeweile. Er war verflucht, und ein himmlischer Spott liegt seither über der undankbaren Welt, die in ihrem Daseinshunger nicht zum Genuß der ebenso unscheinbaren wie heiligen Frucht des Lebens kommt”

Stefan Andres (26 juni 1906 – 29 juni 1970)

De Deense schrijver Martin Andersen-Nexø werd geboren op 26 juni 1869 in Kopenhagen. Op achtjarige leeftijd verhuisde hij met zijn ouders van København naar hun geboorteplaats op het eiland Bornholm, waar hij zijn verdere jeugd doorbracht. Ongetwijfeld heeft het harde leven van de Bornholmers hem geinspireerd. De schrijver van Pelle de veroveraar en Ditte, een mensenkind (beide verfilmd) stierf in Dresden waar de regering van de toenmalige DDR hem een huis ter beschilddng had gesteld. Hij werd net als die andere Andersen begraven in København.

Uit: Pelle der Eroberer

“Es war der 1. Mai 1877, früh in der Morgendämmerung. Von der See kam der Nebel dahergefegt mit einer grauen Schleppe, die schwer auf dem Wasser lag. Hie und da zuckte es darin; er wollte sich lichten, schloß sich aber wieder und ließ nur eben ein Stückchen Strand mit zwei alten Booten darauf zurück, die mit dem Boden nach oben lagen; der Steven eines dritten Bootes und ein Stück Mole ragten ein paar Schritte seitwärts aus der trüben Luft empor. In regelmäßigen Zwischenräumen glitt eine flache Welle graublank aus dem Nebel hervor, leckte über den rasselnden Strandkies hin und zog sich wieder zurück; es machte den Eindruck, als liege ein großes Tier da drinnen in der Nebelmasse verborgen und lechze nach Land.
Ein paar hungrige Krähen hatten sich auf einem schwarzen, aufgeblähten Gegenstand da unten niedergelassen – vielleicht dem Aas eines Hundes. Jedesmal, wenn die leckenden Wellen darüber hinglitten, flogen sie hoch und hielten sich ein paar Ellen in der Luft schwebend, die Beine senkrecht zur Beute ausgestreckt, als hingen sie unsichtbar daran fest. Wenn dann die See wieder zurückrollte, ließen sie sich herabfallen und bohrten den Kopf tief in das Aas; die Flügel aber hielten sie ausgebreitet, bereit, beim nächsten Anprall der Wellen aufzufliegen. Das funktionierte mit der Regelmäßigkeit eines Zeitmessers.”

Martin Andersen-Nexø (26 juni 1869 – 1 juni 1954)

De Bengaals – Indische dichter, schrijver, essayiste en journalist Bankim Chandra Chatterjee werd geboren op 26 juni 1838 in Kanthalpura. Hij is vooral beroemd als de schrijver van Vande Mataram of Bande Mataram, dat de vrijheidstrijders van India inspireerde en dat later het nationale lied van India werd. Zijn eerste grote roman Kapalkundala publiceerde hij in 1866.

Vande Mataram

Mother, I bow to thee!
Rich with thy hurrying streams,
bright with orchard gleams,
Cool with thy winds of delight,
Green fields waving Mother of might,
Mother free.

Glory of moonlight dreams,
Over thy branches and lordly streams,
Clad in thy blossoming trees,
Mother, giver of ease
Laughing low and sweet!
Mother I kiss thy feet,
Speaker sweet and low!
Mother, to thee I bow.

Who hath said thou art weak in thy lands
When swords flash out in seventy million hands
And seventy million voices roar
Thy dreadful name from shore to shore?
With many strengths who art mighty and stored,
To thee I call Mother and Lord!
Thou who saves, arise and save!
To her I cry who ever her foe drove
Back from plain and sea
And shook herself free.

Thou art wisdom, thou art law,
Thou art heart, our soul, our breath
Though art love divine, the awe
In our hearts that conquers death.
Thine the strength that nerves the arm,
Thine the beauty, thine the charm.
Every image made divine
In our temples is but thine.

Thou art Durga, Lady and Queen,
With her hands that strike and her
swords of sheen,
Thou art Lakshmi lotus-throned,
And the Muse a hundred-toned,
Pure and perfect without peer,
Mother lend thine ear,
Rich with thy hurrying streams,
Bright with thy orchard gleems,
Dark of hue O candid-fair

In thy soul, with jewelled hair
And thy glorious smile divine,
Loveliest of all earthly lands,
Showering wealth from well-stored hands!
Mother, mother mine!
Mother sweet, I bow to thee,
Mother great and free!

Vertaald door Sri Aurobindo

Bankim Chandra Chatterjee (26 juni 1838 – 8 april 1894)

De Amerikaanse schrijfster Pearl Comfort Sydenstricker-Buck werd geboren in Hillsboro West-Virginia, op 26 juni 1892. Zie ook mijn blog van 26 juni 2006.

Uit: The good earth

“It was Wang Lung’s marriage day. At first, opening his eyes in the blackness of the curtains about his bed, he could not think why the dawn seemed different from any other. The house was still except for the faint, gasping cough of his old father, whose room was opposite to his own across the middle room. Every morning the old man’s cough was the first sound to be heard. Wang Lung usually lay listening to it and moved only when he heard it approaching nearer and when he heard the door of his father’s room squeak upon its wooden hinges.

But this morning he did not wait. He sprang up and pushed aside the curtains of his bed. It was a dark, ruddy dawn, and through a small square hole of a window, where the tattered paper fluttered, a glimpse of bronze sky gleamed. He went to the hole and tore the paper away.

“It is spring and I do not need this,” he muttered.

He was ashamed to say aloud that he wished the house to look neat on this day. The hole was barely large enough to admit his hand and he thrust it out to feel of the air. A small soft wind blew gently from the east, a wind mild and murmurous and full of rain. It was a good omen. The fields needed rain for fruition. There would be no rain this day, but within a few days, if this wind continued, there would be water. It was good. Yesterday he had said to his father that if this brazen, glittering sunshine continued, the wheat could not fill in the ear. Now it was as if Heaven had chosen this day to wish him well. Earth would bear fruit”.

Pearl S. Buck (26 juni 1892 – 6 maart 1973)

De Amerikaanse toneel- en draaiboekschrijver Sidney Howard werd geboren op 26 juni 1891 in Oakland, Californië. Zijn eerste stuk Swords kwam uit op Broadway in 1921. Al met zijn derde stuk They knew what they wanted won hij in 1925 de Pulitzer prijs. Vanaf eind jaren twintig ontdekte ook Holywood zijn stukken en zo kwam hij tot het schrijven van scripts. Howard verhuisde nooit naar Los Angeles, maar bleef op zijn farm in Massachusetts. Daar schreef hij ook zijn bekendste werk Gone with de wind. De premiere van de film maakte hij echter niet meer mee. Nog tijdens de opnamen verongelukte hij met zijn tractor.

Uit: Gone with the wind

“Ashley: Isn’t it enough that you’ve gathered every other man’s heart today? You’ve always had mine. You cut your teeth on it.
Scarlett: Don’t tease me now. Have I your heart my darling? I love you. I love you.
Ashley: You mustn’t say such things. You’ll hate me for hearing them.
Scarlett: I could never hate you. And I know you must care about me. Oh, you do care, don’t you?
Ashley: Yes, I do care. Oh, can’t we go away and forget we ever said these things?”

Sidney Howard (26 juni 1891 – 23 augustus 1939)

De Canadese schrijver Yves Beauchemin werd geboren op 26 juni 1941 in Rouyn-Noranda, Quebec. Hij studeerde af in Frans en geschiedenis aan de Université de Montréal in 1965. Zijn eerste roman L’enfirouapé (1974) won de Prix France-Québec. Zijn tweede roman Le matou (1981) werd een enorme bestseller en vele malen vertaald. Voor zijn derde roman Juliette Pormerleau (1989) ontving Beauchemin de Prix Jean Giono.

Uit : Juliette Pomerleau

« Dans le silence de la nuit tiédissante, le piano se mit à jouer doucement. Les notes s’égrenaient avec une solennité un peu mélancolique, s’échappant par la fenêtre grande ouverte. La petite cour obscure et déserte aux pavés encore tout chauds se remplit d’une atmosphère grave et recueillie. Soudain, des lentes vagues de la musique qui se succédaient paisiblement et allaient mourir aux abords de la rue, surgit comme un message énigmatique. Quelque chose d’important allait se produire. C’est alors que le violon se joignit au piano:

La douceur de son chant était si poignante que Juliette Pomerleau ouvrit les yeux, souleva sa tête moite de l’oreiller et regarda dehors. À travers le feuillage des framboisiers, on apercevait, au-dessus de la cour minuscule que formait le U de l’édifice, une fenêtre illuminée au premier étage où se découpaient deux silhouettes presque immobiles; l’une était assise et légèrement courbée, l’autre, debout, tenait un violon. “Monsieur Martinek vient de terminer sa sonate”, pensa-t-elle.

Se tournant péniblement sur le dos, elle poussa un soupir et se mit à écouter, ravie.

Elle pénétra dans la cuisine, fit de la lumière. L’endroit ne contenait plus qu’une vieille chaise de bois peinte en rose, sur laquelle on avait posé un litre de lait entamé. »

Yves Beauchemin (Rouyn-Noranda, 26 juni 1941)

De Engelse dichter en schrijver Laurence Edward Alan “Laurie” Lee werd geboren in Slad, Gloucestershire op 26 juni 1914. Zijn beroemdste werk is zijn autobiografische romantrilogie die bestaat uit Cider with Rosie (1959), As I Walked Out One Midsummer Morning (1969) and A Moment of War (1991). Zijn eerste dichtbundel The Sun My Monument verscheen in 1944, gevolgd door The Bloom of Candles (1947) en My Many Coated Man (1955).

Day of These Days

Such a morning it is when love
leans through geranium windows
and calls with a cockerel’s tongue.

When red-haired girls scamper like roses
over the rain-green grass;
and the sun drips honey.

When hedgerows grow venerable,
berries dry black as blood,
and holes suck in their bees.

Such a morning it is when mice
run whispering from the church,
dragging dropped ears of harvest.

When the partridge draws back his spring
and shoots like a buzzing arrow
over grained and mahogany fields.

When no table is bare,
and no beast dry,
and the tramp feeds on ribs of rabbit.

Town Owl

On eves of cold, when slow coal fires,
rooted in basements, burn and branch,
brushing with smoke the city air;
When quartered moons pale in the sky,
and neons glow along the dark
like deadly nightshade on a briar;
Above the muffled traffic then
I hear the owl, and at his note
I shudder in my private chair.
For like an auger he has come
to roost among our crumbling walls,
his blooded talons sheathed in fur.
Some secret lure of time it seems
has called him from his country wastes
to hunt a newer wasteland here.
And where the candlabra swung
bright with the dancers’ thousand eyes,
now his black, hooded pupils stare,
And where the silk-shoed lovers ran
with dust of diamonds in their hair,
he opens now his silent wing,
And, like a stroke of doom, drops down,
and swoops across the empty hall,
and plucks a quick mouse off the stair…

Laurie Lee (26 juni 1914 – 13 mei 1997)

De Thaise dichter Sunthorn Phu werd geboren op 26 juni 1786 in Bangkok. In 1807 schreef hij het beroemde gedicht Nirat Phra Bat, waarin hij zijn reis met een prins vereeuwigde – en de problemen met zijn geliefde vrouw. Op zijn 200e geboortedag werd hij door de Unesco als de grootste volksdichter van Thailand geëerd. Op 26 juni wordt elk jaar „Sunthorn Phu Dag“ gevierd.

Though Death should claim the ocean, earth and sky,

My love for you will never, never, die.

And were I born beneath the earth or in the sea,

My darling, it is there I’d pray you’d dwell with me.

Or, if perchance you were the ocean blue,

I’d choose to be a fish and live with you.

Or, if the water-lily’s form you would assume,

The beetle I would be who’d help you bloom.

And may I be the swan if you’re the grotto’d nest,

And dwell forever in your arms, close pressed.

I pray to follow you, beloved one,

In all reincarnations yet to come.

A smoking stove and a bucket hung by a rope from a pole;

Oh, Karma, because of that evil water

I am drunk, mad, shameful.

Let me make merit and achieve enlightenment

So when I am faced with liquor

I’ll be saved:

Never to go near it or see it.

But when I’m not drunk on liquor,

I’m drunk on love!

How can that temptation be stopped?

The hangover of whisky is gone the next day,

But the hangover of love lasts forever.

Sunthorn Phu (26 juni 1786 – ? 1855)

George Orwell, Arseny Tarkovsky, Ingeborg Bachmann, Hans Marchwitza, Yann Martel

De Britse schrijver George Orwell (pseudoniem van Eric Arthur Blair) werd op 25 juni 1903 geboren in Motihari, India. Zie ook mijn blog van 25 juni 2006.

Uit: Animal Farm

“MR. JONES, of the Manor Farm, had locked the hen-houses for the night, but was too drunk to remember to shut the popholes. With the ring of light from his lantern dancing from side to side, he lurched across the yard, kicked off his boots at the back door, drew himself a last glass of beer from the barrel in the scullery, and made his way up to bed, where Mrs. Jones was already snoring.

As soon as the light in the bedroom went out there was a stirring and a fluttering all through the farm buildings. Word had gone round during the day that old Major, the prize Middle White boar, had had a strange dream on the previous night and wished to communicate it to the other animals. It had been agreed that they should all meet in the big barn as soon as Mr. Jones was safely out of the way. Old Major (so he was always called, though the name under which he had been exhibited was Willingdon Beauty) was so highly regarded on the farm that everyone was quite ready to lose an hour’s sleep in order to hear what he had to say.

At one end of the big barn, on a sort of raised platform, Major was already ensconced on his bed of straw, under a lantern which hung from a beam. He was twelve years old and had lately grown rather stout, but he was still a majestic-looking pig, with a wise and benevolent appearance in spite of the fact that his tushes had never been cut. Before long the other animals began to arrive and make themselves comfortable after their different fashions. First came the three dogs, Bluebell, Jessie, and Pincher, and then the pigs, who settled down in the straw immediately in front of the platform. The hens perched themselves on the window-sills, the pigeons fluttered up to the rafters, the sheep and cows lay down behind the pigs and began to chew the cud. The two cart-horses, Boxer and Clover, came in together, walking very slowly and setting down their vast hairy hoofs with great care lest there should be some small animal concealed in the straw.”

George Orwell (25 juni 1903 – 21 januari 1950)

De Russische dichter en vertaler Arseny Alexandrovich Tarkovsky werd geboren op 25 juni 1907 in Elisavetgrad. Van 1925 tot 1929 studeerde hij creatief schrijven. In die tijd vertaalde hij veel poézie uit het Turkmeens, Georgisch, Armeens en Arabisch. Tijdens WO II werkte hij voor de legerkrant Boevaya Trevoga. Tarkovsky heeft zijn hele leven gedichten geschreven, maar met publiceren begon hij pas toen hij de vijftig gepasseerd was.

Steppe

Earth swallows herself
And, knocking her head against the sky,
Patches the gaps in her memory
With humankind and grass.

Grass hides under the horse-shoes,
Soul in an ivory box;
Only word beneath the moon
Looms in the steppe

Which sleeps like a corpse.
Boulders on burial mounds –
Tsars playing at watchmen –
Drunk stupid on moonlight.

Word is the last to die.
When the drill of water pushes up
Through the subsoil’s tough integument,
Sky will stir

And burdock’s eyelash sigh,
Grasshopper’s saddle flash,
Bird of the steppe comb,
Sleepy, its rainbow wing.

Then up to his shoulders in blue-grey milk
See Adam enter the steppe from paradise,
Restoring both to bird and stone
The gift of intelligent speech;

He recreated while they slept
Their palpitating names,
And now he breathes delirium of consciousness,
Loving, like soul, into grass.

I dreamed this dream and I still dream of it

I dreamed this dream and I still dream of it

and I will dream of it sometime again.

Everything repeats itself and everything will be reincarnated,

and my dreams will be your dreams.

There, to one side of us, to one side of the world

wave after wave breaks on the shore:

there’s a star on the wave, and a man, and a bird,

reality and dreams and death – wave after wave.

Dates are irrelevant. I was, I am, I will be.

Life is a miracle of miracles, and I kneel

before the miracle alone like an orphan,

alone in the mirrors, enclosed in reflections,

seas and towns, shining brightly through the smoke.

A mother cries and takes her baby on her knee.

Vertaald door Richard McKane

Arseny Tarkovsky (25 juni 1907 – 27 mei 1989)

De Oostenrijkse dichteres Ingeborg Bachmann werd geboren op 25 juni 1926 in Klagenfurt. Zie ook mijn blog van 25 juni 2006.

Schatten Rosen Schatten

Unter einem fremden Himmel
Schatten Rosen Schatten
auf einer fremden Erde
zwischen Rosen und Schatten
in einem fremden Wasser
mein Schatten

Duikles zu sagen

Wie Orpheus spiel ich
auf den Saiten des Lebens den Tod
und in die Schönheit der Erde
und deiner Augen, die den Himmel verwalten,
weiß ich nur Dunkles zu sagen.

Vergiß nicht, daß auch du, plötzlich,
an jenem Morgen, als dein Lager
noch naß war von Tau und die Nelke
an deinem Herzen schlief,
den dunklen Fluß sahst,
der an dir vorbeizog.

Die Saite des Schweigens
gespannt auf die Welle von Blut,
griff ich dein tönendes Herz.
Verwandelt ward deine Locke
ins Schattenhaar der Nacht,
der Finsternis schwarze Flocken
beschneiten dein Antlitz.

Und ich gehör dir nicht zu.
Beide klagen wir nun.
Aber wie Orpheus weiß ich
auf der Seite des Todes das Leben,
und mir blaut
dein für immer geschlossenes Aug.

Was wahr ist

Was wahr ist, streut nicht Sand in deine Augen,
was wahr ist, bitten Schlaf und Tod dir ab
als eingefleischt, von jedem Schmerz beraten,
was wahr ist, rückt den Stein von deinem Grab.

Was wahr ist, so entsunken, so verwaschen
in Keim und Blatt, im faulen Zungenbett
ein Jahr und noch ein Jahr und alle Jahre –
was wahr ist, schafft nicht Zeit, es macht sie wett.

Was wahr ist, zieht der Erde einen Scheitel,
kämmt Traum und Kranz und die Bestellung aus,
es schwillt sein Kamm und voll gerauften Früchten
schlägt es in dich und trinkt dich gänzlich aus.

Was wahr ist, unterbleibt nicht bis zum Raubzug,
bei dem es dir vielleicht ums Ganze geht.
Du bist sein Raub beim Aufbruch deiner Wunden;
nichts überfällt dich, was dich nicht verrät.

Es kommt der Mond mit den vergällten Krügen.
So trinkt dein Maß. Es sinkt die bittre Nacht.
Der Abschaum flockt den Tauben ins Gefieder,
wird nicht ein Zweig in Sicherheit gebracht.

Du haftest in der Welt, beschwert von Ketten,
doch treibt, was wahr ist, Sprünge in die Wand.
Du wachst und siehst im Dunkeln nach dem Rechten,
dem unbekannten Ausgang zugewandt.

Ingeborg Bachmann (25 juni 1926 – 17 oktober 1973)

De Duitse dichter en schrijver Hans Marchwitza werd geboren in Scharley op 25 juni 1890. Marchwitza was de zoon van een mijnwerkersgezin uit het Ruhrgebied, en ging zelf ook aan het werk als mijnwerker. Door deelname aan een staking werd hij werkloos, en vocht daarna als soldaat in de WO I. In de jaren die daarop volgden, ontwikkelde hij een communistische gezindheid. In de jaren twintig begon hij, opnieuw werkloos, te schrijven voor de kranten Rote Fahne en Rote Front. In 1930 kwam zijn eerste boek uit: Sturm auf Essen, over de sociale strijd in het Ruhrgebied in de jaren twintig. Na de machtsovername door Hitler in 1933 vluchtte hij naar Zwitserland, verbleef in het onder Frans beheer vallende Saarland en hij nam deel aan de Spaanse Burgeroorlog. Terug in Duitsland werd hij meteen gearresteerd. In 1941 slaagde hij erin te vluchten naar de VS. In New York vond hij werk als bouwvakker. Na de oorlog vestigde hij zich in de Duitse Oostzone (vanaf 1949 DDR), en richtte daar de Akademie der Künste op. Hij schreef een aantal socialistisch-realistische romans. Voor zijn literaire werk werd hij in de DDR overladen met prijzen, zoals de Nationalpreis der DDR (1950, 1955 en 1964) de Karl-Marx-orde en het erehoogleraarschap van de Humboldt Universiteit van Berlijn.

Uit: Sturm auf Essen

“Es ist das Jahr 1918 und Winter.
Schnee fällt.
Die Männer, die den Krieg überlebt haben, kommen heim. Die Zechenhäuser, in die sie zurückkehren, sind grau und schief, und ihr Verputz sieht aus wie das abgeschundene Fell alter Grubengäule. Die „Grabentiere” sollen wieder Väter, Ehemänner, Brüder, Söhne werden. Die Frauen schreien, Mütter schreien, Schwestern heulen : „Er ist wieder da, o mein Gott!” 0 mein Gott! Die Kinder fragen den fremden Mann, der ihr Vater ist: „Bringst du Brot mit?”
Das Wort „Brot” wirkt wie der Duft von Blumen in einem Märchen. „Heiliges Brot”, stammeln die vor Hunger zitternden alten Leute, während sie das ihnen hingehaltene Stück mit aller Scheu hinnehmen. „Die Totgeglaubten dachten an uns.”
Einem verhassten, verfluchten Krieg folgte ein verhasster, verfluchter Nachkrieg.
Dunkel sind die Küchen, die Kammern; die Höfe dunkel und die Straßen dunkel. Der Krieg hat Menschen gefressen, er hat Kohle gefressen mit seinem Riesenmaul, er fraß Liebe, Ehen, er fraß die Läden leer; die Zähne des Krieges zerbissen und zerrissen die Wände der Zechenhäuser. Der Krieg nagte die mühsam erkämpften Gardinen von den Fenstern, die Bezüge von den Betten
und die Füße nackt. Er bedeckte die Familien mit Geschwür und Krätze und setzte Rachitis und Hunger als nie mehr weichende Schreckensgäste in die verkommenden Wohnungen der Bergarbeiter.
„ Du, das mitgebrachte Hemd will ich einem der Buben umnähen, sie haben fast nichts mehr am Leibe!”

Hans Marchwitza (25 juni 1890 – 17 januari 1965)

De Canadese schrijver Yann Martel werd op 25 juni 1963 geboren in Salamanca en woonde in onder andere Alaska, Costa Rica, Frankrijk en Mexico doordat zijn vader werkte als leraar en diplomaat. Het reizen zit in zijn bloed, en later woondehij onder andere in Iran, Turkije en India. Hij studeerde filosofie aan de Trent University in Peterborough, Ontario, en begon aan zijn schrijfcarrière toen hij 26 was. Voor zijn boek Leven van Pi die de Booker Prize won spendeerde hij zes maanden in India waar hij bezoeken bracht aan moskeeën, tempels, kerken en dierentuinen. Daarna nam hij een jaar voor het lezen van religieuze teksten en schipbreukeling-verhalen, en deed twee jaar over het schrijven van het boek. Momenteel woont hij in Montréal.

Uit: Life of Pi

“I was a very good student, if I may say so myself. I was tops at St. Michael’s College four years in a row. I got every possible student award from the Department of Zoology. If I got none from the Department of Religious Studies, it is simply because there are no student awards in this department (the rewards of religious study are not in mortal hands, we all know that). I would have received the Governor General’s Academic Medal, the University of Toronto’s highest undergraduate award, of which no small number of illustrious Canadians have been recipients, were it not for a beef-eating pink boy with a neck like a tree trunk and a temperament of unbearable good cheer.

I still smart a little at the slight. When you’ve suffered a great deal in life, each additional pain is both unbearable and trifling. My life is like a memento mori painting from European art: there is always a grinning skull at my side to remind me of the folly of human ambition. I mock this skull. I look at it and I say, “You’ve got the wrong fellow. You may not believe in life, but I don’t believe in death. Move on!” The skull snickers and moves ever closer, but that doesn’t surprise me. The reason death sticks so closely to life isn’t biological necessity — it’s envy. Life is so beautiful that death has fallen in love with it, a jealous, possessive love that grabs at what it can. But life leaps over oblivion lightly, losing only a thing or two of no importance, and gloom is but the passing shadow of a cloud. The pink boy also got the nod from the Rhodes Scholarship committee. I love him and I hope his time at Oxford was a rich experience. If Lakshmi, goddess of wealth, one day favours me bountifully, Oxford is fifth on the list of cities I would like to visit before I pass on, after Mecca, Varanasi, Jerusalem and Paris.”

Yann Martel (Salamanca, 25 juni 1963)

Ernesto Sabato, Yves Bonnefoy, Ambrose Bierce, Jean-Baptiste Boyer d’Argens, Juan de la Cruz

De Argentijnse schrijver Ernesto Sabato werd op 24 juni 1911 geboren in Rojas, een dorp in de provincie Buenos Aires. In 1929 ging hij mathematische fysica studeren aan de universiteit van La Plata. In die periode raakte Argentinië in een politieke, sociale en economische crisis. Sabato had twee grote liefdes: de wetenschap en de literatuur. De definitieve breuk met de wetenschap kwam in 1945; toen werd hij, wegens het ondertekenen van een protestbrief tegen de regering-Peron, uit zijn ambt ontheven (hij doceerde theoretische fysica aan de universiteit van La Plata) en gaf hij al zijn studieboeken weg. Sindsdien heeft hij zich volledig aan zijn schrijverschap gewijd. Onder Raûl Alfonsín, president van Argentinië, leidde hij de Commissie voor Opheldering van Verdwijningen en werden er 9.000 gevallen van verdwijningen openbaar gemaakt.

Uit: Le Tunnel (1948)

” Et c’était comme si nous avions vécu tous deux dans des galeries ou des univers parallèles, sans savoir que nous avancions l’un à côté de l’autre, comme des âmes semblables suivant un rythme semblable, pour nous rencontrer au bout de ces galeries, devant une scène peinte par moi comme une clé destinée à elle seule, comme un message secret lui disant que je l’attendais et que les galeries s’étaient enfin rejointes et que l’heure de la rencontre était venue. …Quelles stupides illusions avais-je pu me faire ! Non, les galeries restaient toujours parallèles , même si maintenant le mur qui les séparait était comme un mur de verre et si je pouvais voir Maria comme une silencieuse et intouchable créature…Non, même ce mur n’était pas toujours transparent : parfois, il redevenait de pierre noire et alors je ne savais ce qui se passait de l’autre côté, ce qu’elle devenait dans ces intervalles sans nom, quels événements étranges avaient lieu ; et je pensais même qu’à ces moments là, son visage changeait et qu’une grimace moqueuse le déformait et que peut-être il y a avait des rires échangés avec un autre et que toutes ces histoires des galeries n’était qu’une ridicule invention à laquelle j’étais seul à croire et qu’en tous cas, il n’y avait qu’un tunnel, obscur et solitaire : le mien, le tunnel où j’avais passé mon enfance, ma jeunesse, toute ma vie. Et dans un des ces passages transparents du mur de pierre j’avais vu cette jeune femme et j’avais cru naïvement qu’elle avançait dans un autre tunnel parallèle au mien, alors qu’en réalité elle appartenait au vaste monde, au monde sans limites de ceux qui ne vivent pas dans des tunnels. “

Ernesto Sabato (Rojas, 24 juni 1911)

De Franse dichter, schrijver en vertaler Yves Bonnefoy werd in Tours geboren op 24 juni 1923. Zie ook mijn blog van 24 juni 2006.

UNE VOIX

Ecoute-moi revivre dans ces forêts
Sous les frondaisons de mémoire
Où je passe verte,
Sourire calciné d’anciennes plantes sur la terre,
Race charbonneuse du jour.

Ecoute-moi revivre, je te conduis
Au jardin de présence,
L’abandonné au soir et que les ombres couvrent,
L’habitable pour toi dans le nouvel amour.

Hier règnant désert, j’étais feuille sauvage
Et libre de mourir,
Mais le temps mûrissait, plainte noire des combes,
La blessure de l’eau , dans les pierres du jour.

Une pierre

Ils ont vécu au temps où les mots furent pauvres,
Le sens ne vibrait plus dans les rythmes défaits,
La fumée foisonnait, enveloppant la flamme,
Ils craignaient que la joie ne les surprendrait plus.

Ils ont dormi. Ce fut par détresse du monde.
Passaient dans leur sommeil des souvenirs
Comme des barques dans la brume, qui accroissent
Leurs feux, avant de prendre le haut du fleuve.

Ils se sont éveillés. Mais l’herbe est déjà noire.
Les ombres soient leur pain et le vent leur eau.
Le silence, l’inconnaissance leur anneau,
Une brassée de nuit tout leur feu sur terre.

Passer-by, these are words…

Passer-by, these are words. But instead of reading
I want you to listen: to this frail
Voice like that of letters eaten by grass.

Lend an ear, hear first of all the happy bee
Foraging in our almost rubbed-out names.
It flits between two sprays of leaves,
Carrying the sound of branches that are real
To those that filigree the still unseen.

Then know an even fainter sound, and let it be
The endless murmuring of all our shades.
Their whisper rises from beneath the stones
To fuse into a single heat with that blind
Light you are as yet, who can still gaze.

May your listening be good! Silence
Is a threshold where a twig breaks in your hand,
Imperceptibly, as you attempt to disengage
A name upon a stone:

And so our absent names untangle your alarms.
And for you who move away, pensively,
Here becomes there without ceasing to be.

Vertaald door Hoyt Rogers

Yves Bonnefoy (Tours, 24 juni 1923)

De Amerikaanse satiricus, schrijver van korte verhalen en criticus, uitgever en journalist Ambrose Gwinnett Bierce werd geboren in Meigs County, Ohio op 24 juni 1842 De datum van zijn overlijden is onzeker, maar mogelijk december 1913 of begin 1914 en waarschijnlijk in Mexico. Zijn sardonische beschrijvingen gaven aanleiding tot zijn bijnaam Bitter Bierce.

Uit: THE DEVIL’S DICTIONARY

“BAAL, n. An old deity formerly much worshiped under various names.

As Baal he was popular with the Phoenicians; as Belus or Bel he had

the honor to be served by the priest Berosus, who wrote the famous

account of the Deluge; as Babel he had a tower partly erected to his

glory on the Plain of Shinar. From Babel comes our English word

“babble.” Under whatever name worshiped, Baal is the Sun-god. As

Beelzebub he is the god of flies, which are begotten of the sun’s rays

on the stagnant water. In Physicia Baal is still worshiped as Bolus,

and as Belly he is adored and served with abundant sacrifice by the

priests of Guttledom.

BABE or BABY, n. A misshapen creature of no particular age, sex, or

condition, chiefly remarkable for the violence of the sympathies and

antipathies it excites in others, itself without sentiment or emotion.

There have been famous babes; for example, little Moses, from whose

adventure in the bulrushes the Egyptian hierophants of seven centuries

before doubtless derived their idle tale of the child Osiris being

preserved on a floating lotus leaf.

Ere babes were invented

The girls were contended.

Now man is tormented

Until to buy babes he has squandered

His money. And so I have pondered

This thing, and thought may be

‘T were better that Baby

The First had been eagled or condored.

Ro Amil

BACCHUS, n. A convenient deity invented by the ancients as an excuse

for getting drunk.

Is public worship, then, a sin,

That for devotions paid to Bacchus

The lictors dare to run us in,

And resolutely thump and whack us?

Jorace

BACK, n. That part of your friend which it is your privilege to

contemplate in your adversity.”

Ambrose Bierce (24 juni 1842 – ? 1913/1914)

De Franse schrijver en filosoof Jean-Baptiste de Boyer, Marquis d’Argens werd geboren op 24 juni 1704 in Aix-en-Provence. Door zijn polemische geschriften aan een algemeen publiek te richten droeg hij er toe bij de ideeën van de Verlichting verder te verspreiden. Als vijftienjarige was hij het leger ingegaan. Toen zijn vader hem onterfde verstigde hij zich in Amsterdam, waar hij historische werken schreef en begon aan zijn beroemde serie brieven: Lettres juives (1738- 1742), Lettres chinoises (1739 – 1772), Lettres cabalistiques (1769) en eveneens de Mémoires secrets de la république des lettres. De Frederik de Grote werd hij naar Potsdam gehaald die hem tot kamerheer benoemde. Frederik was echter beledigd toen d’Argens trouwde met een actrice uit berlijn. In 1769 keerde hij terug naar Frankrijk.

Uit: Lettres juives

« Aaron Monceca, à Isaac Onis, rabbin de
Constantinople .

Tu ne me reconnoitrois plus, mon cher Isaac, si tu me voïois dans mon nouvel habillement.
J’ ai quitté la robbe à la levantine, pour endosser un justeau-corps. Au lieu d’ un bonnet fourré de peau de sousamour , qui tenoit ma tête chaude, je porte une perruque, qui ne peut me garantir du froid.
En vain j’ ai voulu conserver mon ancien vêtement : il a fallu m’ habiller à la françoise, ou me résoudre à fixer sur moi les regards de tout Paris. Mon tailleur m’ a assuré, que mon habit étoit d’ un goût galant, et fort à la mode. Un petit-maître, avec qui j’ ai fait connoissance, et qui loge dans le même hôtel où je suis, en a eu la direction. Il a voulu qu’ on le fît sur le modele du sien, qui passe pour un chef-d’ oeuvre, et dont il est l’ inventeur. Il m’ a protesté, qu’ il avoit révé plus d’ un
mois à la seule façon des manches, et que le reste l’ avoit occupé une grande partie de l’ été. vous avez, lui ai-je dit, des affaires de peu de consequence à régler, puis que vous consumez tant de tems à de pareilles bagatelles . ” appellez-vous ” , m’ a-t’ il répondu, ” l’ invention d’ une nouvelle mode une bagatelle ?
On voit bien, que vous venez d’ un païs barbare, d’ où le bon-goût est exilé. Il faut plus de talens, plus d’ esprit, plus de science, pour régler la tournure d’ un habit, que pour la construction d’ un palais superbe. Croïez-vous, qu’ il soit aisé de posséder l’ art de grossir les épaules aux gens minces, de les rendre plates et effacées à ceux qui les ont rondes, de donner des hanches à ceux qui n’ en ont point, de ranger un panier, un pli, une manche, sous les loix de la bonne-grace et du bon-goût ? «

Jean-Baptiste Boyer d’Argens (24 juni 1704 – 11 januari 1771)

De Spaanse heilige, mystiek dichter en kerkleraar Johannes van het Kruis (Spaans: Juan de la Cruz; eigenlijke naam Juan de Yepes; Fontiveros) werd geboren op 24 juni 1542 in Fontiveros bij Avila. In 1563 trad hij in bij de Karmelieten, in het Santa Ana klooster in Avila, onder de naam ‘Juan de San Matías’. Johannes hielp Theresia van Avila bij haar stichtingen van contemplatieve kloosters waarin de Heer beter gediend zou worden. In deze kloosters werden de oude constituties van de Karmelieten gehandhaafd. Juan zou Teresia ook helpen om de Encarnation, het klooster van de Menswording, waar Teresia oorspronkelijk uit kwam, te hervormen, door als biechtvader op te treden en de zusters op de juiste weg naar God te leiden. Later zou Juan Teresia begeleiden bij illegale stichtingen in het zuiden van Spanje. Voor deze stichtingen verkreeg zij namelijk geen toestemming van de ordesgeneraal Rubeo. Hierna werd Johannes opgesloten en gegeseld wegens weerspannigheid; hij had immers een gelofte van gehoorzaamheid afgelegd bij zijn intrede. Tijdens zijn opsluiting te Toledo in 1575 overdacht hij de weg naar God (geestelijke ontsnapping). Nadat de afsplitsing van de Ongeschoeide Karmelieten officieel was ingezet, zou hij in gedichten de Heer loven. Johannes van het Kruis is de heilige van de dichters. Zijn belangrijkste gedicht is Het geestelijk Hooglied.

Ik weet de bron

Ik weet de bron,
haar wellen en haar stromen,
al is het nacht.

Die eeuwge bron is heimlijk en verzwegen,
en toch, ik weet haar stroombed wel gelegen,
al is het nacht.

Haar oorsprong weet ik niet, ze heeft er geene,
maar ‘k weet: wat oorsprong heeft, vloeit uit haar henen,
al is het nacht.

Ik weet dat schoner niets is uit te denken
en dat zij hemelen en aard wil drenken,
al is het nacht.

Wie kan den grond der bodemlooze raden,
haar diepten kan geen sterveling doorwaden,
al is het nacht.

Haar helderheid is nimmer te verdonkren,
maar ‘k weet: het licht ontleent aan haar zijn flonkren
al is het nacht.

Ik weet haar wateren zoo welig vloeien
dat z’ aarde en hel en hemelen besproeien,
al is het nacht.

Den stroom, die aan die bronwel is onttogen,
ik weet hem vol van almacht en vermogen,
al is het nacht.

Ik weet: den stroom uit beiden voortgekomen
heeft geen van beiden voorrang toch genomen,
al is het nacht.

Die tijdlooze bron heeft zich verborgen
in ‘t levend brood om ‘t leven ons te borgen,
al is het nacht.

Naar hier heeft zij de schepselen doen nooden
en in ‘t verborgen lafenis geboden,
want het is nacht.

Die bron des levens, ‘t wit van mijn verlangen,
ik kan haar in dit levensbrood erlangen,
al is het nacht.

Johannes van het Kruis (24 juni 1542 – 14 december 1591)

Pascal Mercier, David Leavitt, Jean Anouilh, Anna Achmatova, Richard Bach, Urs Jaeggi, Wolfgang Koeppen

De Zwitserse schrijver en filosoof Pascal Mercier (eig. Peter Bieri) werd geboren op 23 juni 1944 in Bern.Hij studeerde filosofie, anglistiek en Indologie in Londen en Heidelberg. Zijn dissertatie als filosoof behandelde de ervaring van tijd bij de Engelse filosoof John McTaggart Ellis McTaggart. Na zijn promotie werkte hij als wetenschappelijk assistent aan de Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg. Zijn bekendste wetenschappelijke boek onder de naam Peter Bierri is Das Handwerk der Freiheit. Onder het pseudoniem Pascal Mercier publiceerde hij een viertal romans: Perlmanns Schweigen (1995), Der Klavierstimmer (1998), Nachtzug nach Lissabon (2004) und Lea (2007). Voor de laatste kreeg hij de Marie-Luise-Kaschnitz-Preis.

Uit: Nachtzug nach Lissabon

“Der Tag, nach dem im Leben von Raimund Gregorius nichts mehr sein sollte wie zuvor, begann wie zahllose andere Tage. Er kam um Viertel vor acht von der Bundesterrasse und betrat die Kirchenfeldbrücke, die vom Stadtkern hinüber zum Gymnasium führt. Das tat er an jedem Werktag der Schulzeit, und es war immer Viertel vor acht. Als die Brücke einmal gesperrt war, machte er nachher im Griechischunterricht einen Fehler. Das war vorher nie vorgekommen, und es kam auch nachher nie mehr vor. Die ganze Schule sprach tagelang nur von diesem Fehler. Je länger die Diskussion darüber dauerte, desto zahlreicher wurden diejenigen, die ihn für einen Hörfehler hielten. Schließlich gewann diese Überzeugung auch bei den Schülern, die dabeigewesen waren, die Oberhand. Es war einfach nicht denkbar, daß Mundus, wie alle ihn nannten, im Griechischen, Lateinischen oder Hebräischen einen Fehler machte.
Gregorius blickte nach vorn zu den spitzen Türmen des Historischen Museums der Stadt Bern, hinauf zum Gurten und hinunter zur Aare mit ihrem gletschergrünen Wasser. Ein böiger Wind trieb tiefliegende Wolken über ihn hinweg, drehte seinen Schirm um und peitschte ihm den Regen ins Gesicht. Jetzt bemerkte er die Frau mitten auf der Brücke. Sie hatte die Ellbogen auf das Geländer gestützt und las im strömenden Regen, was wie ein Brief aussah. Sie mußte das Blatt mit beiden Händen festhalten. Als Gregorius näher kam, zerknüllte sie das Papier plötzlich, knetete es zu einer Kugel und warf die Kugel mit einer heftigen Bewegung in den Raum hinaus. Unwillkürlich war Gregorius schneller gegangen und war jetzt nur noch wenige Schritte von ihr entfernt. Er sah die Wut in ihrem bleichen, regennassen Gesicht. Es war keine Wut, die sich in lauten Worten würde entladen können, um dann zu verrauchen. Es war eine verbissene, nach innen gewandte Wut, die schon lange in ihr glimmen mußte. Jetzt stützte sich die Frau mit gestreckten Armen auf das Geländer, und ihre Fersen glitten aus den Schuhen. Gleich springt sie. Gregorius überließ den Schirm einem Windstoß, der ihn übers Brückengeländer hinaustrieb, warf seine Tasche voller Schulhefte zu Boden und stieß eine Reihe von lauten Flüchen aus, die nicht zu seinem gewohnten Wortschatz gehörten.“

Pascal Mercier (Bern, 23 juni 1944)

De Amerikaanse schrijver David Leavitt werd geboren in Pittsburgh op 23 juni 1961. Leavitt groeide op in Palo Alto (Californië). Hij studeerde Engels aan de universiteit van Yale. In 1984 debuteerde hij met de verhalenbundel Family dancing. Zijn eerste roman was The lost language of cranes (1986). Zijn roman While England Sleeps uit 1993 zorgde voor een schandaal; Leavitt werd door de schrijver Stephen Spender aangeklaagd wegens plagiaat. De verhaallijn zou zijn overgenomen van Spenders boek World Within World (1951). Leavitts roman werd door zijn uitgever teruggetrokken en gewijzigd opnieuw uitgebracht. Leavitt doceert creative writing aan de Universiteit van Florida.

Uit: Martin Bauman; Or, a Sure Thing

I first met Stanley Flint in the winter of 1980, when I was nineteen. He was between editorial greatnesses then, just fired by the famous magazine but not yet hired by the famous publisher. To earn his keep he traveled from university to university, offering his famous Seminar on the Writing of Fiction, which took place one night a week and lasted for four hours. Wild rumors circulated about this seminar.

It was said that at the beginning of the term he made his students write down their deepest, darkest, dirtiest secrets and then read them aloud one by one. It was said that he asked if they would be willing to give up a limb in order to write a line as good as the opening of A Portrait of the Artist as a Young Man. It was said that he carried a pistol and shot it off every time a student read what he considered to be a formidable sentence.

As the former fiction editor of Broadway magazine, Flint was already notorious in those days, though his notoriety was of an oddly secondary variety, the result of his having published, during his tenure there, the first stories of some writers who had gone on to become great – so great, in fact, that their blazing aureoles shone backwards, as it were, illuminating the face of Flint the Discoverer, Flint the Seer, who had had the acumen not only to recognize genius in its rawest form, but to pluck it from the heap, nurture it, refine it. Soon he had such a reputation that it was claimed he needed only to make a phone call and a writer would have a publishing contract, just like that – until the editor in chief
of Broadway, either from jealousy or because Flint had had an affair with his secretary (it depended who you asked), fired him.

David Leavitt (Pittsburgh, 23 juni 1961)

De Franse (toneel)schrijver Jean Anouilh werd geboren in Bordeaux op 23 juni 1910 als zoon van een kleermaker en een pianolerares. Na een rechtenstudie werkte hij twee jaren voor een reclamebureau om vervolgens in 1929 secretaris te worden van Louis Jouvet van de Comédie des Champs-Élysées. In 1929 schreef hij zijn eerste stuk, de klucht Humulus le muet en vervolgens in 1931 zijn eerste ‘echte’ stuk l’Hermine. Zijn doorbraak kwam in 1937 met Voyageur sans bagage. Tijdens de bezetting ging Jean Anouilh door met schrijven. Zijn Antigone werd in 1942 geschreven, maar pas in 1944 uitgevoerd. Bij de bevrijding zette hij zich in voor een medeschrijver die wel met de bezetter had samengewerkt, Robert Brasillach, en probeerde hem – tevergeefs – voor de doodstraf te behoeden. Deze gebeurtenis zou zijn hele verdere leven kleuren.

Uit: Antigone

ANTIGONE, lui dit soudain.

Ecoute…

LE GARDE

Oui.

ANTIGONE

Je vais mourir tout à l’heure.

Le garde ne répond pas. Un silence. Il fait les cent pas. Au bout d’un moment, il reprend.

LE GARDE

D’un autre côté, on a plus de considération pour le garde que pour le sergent de l’active. Le garde, c’est un soldat, mais c’est presque un fonctionnaire.

ANTIGONE

Tu crois qu’on a mal pour mourir ?

LE GARDE

Je ne peux pas vous dire. Pendant la guerre, ceux qui étaient touchés au ventre, ils avaient mal. Moi, je n’ai jamais été blessé. Et, d’un sens, ça me nui pour l’avancement.

ANTIGONE

Comment vont-ils me faire mourir?

LE GARDE

Je ne sais pas. Je crois que j’ai entendu dire que pour ne pas souiller la ville de votre sang, ils allaient vous murer dans un trou.

ANTIGONE

Vivante?

LE GARDE

Oui, d’abord.

Un silence. Le garde se fait une chique.

ANTIGONE

O tombeau! O lit nuptial ! O ma demeure souterraine !… (Elle est toute petite au milieu de la grande pièce nue. On dirait qu’elle a un peu froid. Elle s’entoure de ses bras. Elle murmure.) Toute seule.

Jean Anouilh (23 juni 1910 – 3 oktober 1987)

De Russische dichteres Anna Andréjevna Achmatova werd geboren in Bolshoi Fontan bij Odessa, 23 juni 1889. Zie ook mijn blog van 23 juni 2006.

´s Avonds

Er was muziek, een zoete wijs
Klonk in de tuin, onzegbaar treurig.
Een zilte zeelucht, fris en geurig,
Van oesters op een schotel ijs.

“Ik ben een ware vriend”, zei hij,
Terwijl zijn hand mijn kleren raakte.
Maar het gebaar dat hij zo maakte
Kwam een omhelzing niet nabij.

Zo aait men katten, zo aanschouwt
Men amazones, onbewogen …
Een lach slechts blonk er in zijn ogen
Onder het lichte wimpergoud.

En een viool met droeve klank,
Die het gordijn van rook doorkliefde,
Zong zacht: “De hemelen zij dank,
Voor ’t eerst alleen met je geliefde.”

1913

Uit: Het zesde zintuig, Leiden 1997.
Vertaling Marja Wiebes en Margriet Berg

Bij het niet versturen van mijn epos

Het huis waar jij en ik niet wonen,
De wind die opsteekt vanuit zee,
Het raam waar wij ons niet vertonen,
De ceder, luwte voor ons twee …
Ik had die regels willen sturen
Aan hem – natuurlijk hij bestond!
Hij zou het glimlachend verduren,
Al was zijn hart opnieuw verwond.

1963

Uit: Maar mijn liefde voor jou maakt me machteloos, Amsterdam 1999.
Vertaling Hans Boland.

Anna Achmatova (23 juni 1889 — 5 maart 1966)

De Amerikaanse schrijver Richard Bach werd geboren in Oak Park, Illinois op 23 juni 1936. Bacyh was piloot bij de luchtmacht. De ervaring van het vliegen staat vaak centraal in zijn boeken. Wereldberoemd werd zijn roman Jonathan Livingston Seagull uit 1970. Ook zijn volgende boeken werden populair, maar bereikten nooit meer dezelfde graad van succes.

Uit: Jonathan Livingston Seagull

“A month went by, or something that felt about like a month, and Jonathan learned at a tremendous rate. He always had learned quickly from ordinary experience, and now, the special student of the Elder Himself, he took in new ideas like a streamlined feathered computer.

But then the day came that Chiang vanished. He had been talking quietly with them all, exhorting them never to stop their learning and their practicing and their striving to understand more of the perfect invisible principle of all life. Then, as he spoke, his feathers went brighter and brighter and at last turned so brilliant that no gull could look upon him.

“Jonathan,” he said, and these were the last words that he spoke, “keep working on love.”

When they could see again, Chiang was gone.

As the days went past, Jonathan found himself thinking time and again of the Earth from which he had come. If he had known there just a tenth, just a hundredth, of what he knew here, how much more life would have meant! He stood on the sand and fell to wondering if there was a gull back there who might be struggling to break out of his limits, to see the meaning of flight beyond a way of travel to get a breadcrumb from a rowboat. Perhaps there might even have been one made Outcast for speaking his truth in the fact of the Flock. And the more Jonathan practiced his kindness lessons, and the more he worked to know the nature of love, the more he wanted to go back to Earth. For in spite of his lonely past, Jonathan Seagull was born to be an instructor, and his own way of demonstrating love was to give something of the truth that he had seen to a gull who asked only a chance to see truth for himself.”

Richard Bach (Oak Park, 23 juni 1936)

De Zwitserse schrijver, kunstenaar en socioloog Urs Jaeggi werd geboren op 23 juni 1931 in Solothurn. In 1965 werd hij buitengewoon hoogleraar sociologie in Bern. Naast zijn werk op zijn vakgebied schreef hij literaire werken. Sinds 1985 is hij bovendien beeldhouwer, schilder en aktiekunstenaar.

Uit: Outback

”Hand in Hand wieder. Die Linke, etwas Jüngere, bewegt den Kopf. Stottert. Die andere grinst. Ihre Füsse spielen mit einem kleinen Stein. Die eine nickt. Die andere kratzt sich mit der linken Hand am Hinterkopf. Die eine trommelt mit ihrem Stock auf die Erde. Manchmal klatscht eine in die Hände. Kein lautes Wort. Auch die übrigen, die im Park auf und ab gehen, sprechen leise. Es hat viel Zeit. Ein Strick, daran sich einer erhängen wird. Ein Messer, damit einer erstochen. Alles wie von gestern. Lauschen und reden. Einer hinter dem anderen Runden drehend. Die Mutation führt zum Abgang des Fötus. Der Parasit fällt zurück in den Rinnstein. Ein Streifen Rot oder Gelb, je nach Luftfeuchigkeit. Die eben noch klar sichtbaren geometrischen Muster verwischt. Die Zeit hält uns. Ein Tag mehr.
Sind wir Freunde oder gar die Idealbesetzung? Der Wind weht über die Köpfe. Kein Subjekt. Keine Szene mit Birken oder offenen Fenstern. Keine Wälder. Nein. Keine Gemeinschaft. Eine Zelle wie jede andere. Fliegen, die über das Gitter gleiten. Ein Stück Hundekot im Hof, Bretter für die Fassadenrenovierung, leere Flaschen und ein ausrangierter Sessel, ein offener Kühlschrank, Steine, Bretter, Stahlrohre, Verfaultes und jede Menge Bagger. Ursachenerklärung zur Erde, zur Luft, zu astralen Räumen, zum Feuer und zu dem, was im Feuer verbrennt, Ursachenerkärung zu den Samen, den Pflanzen und den Früchten, Ursachenerklärung zur Evolution der Tiere.“

Urs Jaeggi (Solothurn, 23 juni 1931)

De Duitse schrijver en essayist Wolfgang Arthur Reinhold Koeppen (eig. Köppen) werd geboren op 23 juni 1906 in Greifswald. Koeppen begon in de tijd van de republiek van Weimar als literatuur- en theatercriticus. In 1934 verscheen zijn debuutroman “Eine unglückliche Liebe”. Hij werd echter vooral door zijn romantrilogie, “Trilogie des Scheiterns”, bekend: ” (1951: “Tauben im Gras”; 1953: “Das Treibhaus”; 1954: “Tod in Rom”). Daarin presenteerde hij een kritische momentopname van de zich vormende Bondrepubliek. In de tijd na de oorlog bleef Koeppen een outsider, maar zijn invloed op andere schrijvers als Günter Grass en Peter Rühmkorf moet niet onderschat worden.

Uit: Das Treibhaus

“…Korodin verließ am Bahnhof die Straßenbahn. Ein Schutzmann spielte Schutzmann in Berlin am Potsdamer Platz. Er gab die Bonner Straße frei. Es wimmelte, es schwirrte, quietschte, klingelte. Automobile, Radfahrer, Fußgänger, asthmagequälte Trams strebten aus engen Gassen auf den Bahnhofsplatz. Hier waren Equipagen gerollt, Viergespanne, von königlichen Kutschern gelenkt, Prinz Wilhelm war zur Universität und so ein paar Meter näher zum holländischen Asyl gefahren, er trug einen Cutaway, das Corpsband der Saxoborussen und ihren weißen Stürmer. Der Verkehr verknäuelte sich, von Bauzäunen, Kabelgräben, Kanalrohren, Betonmischern, Teerkochern bedrängt und behindert. Das Knäuel, das Labyrinth, der Knoten, das Verschlungene, das Geflecht, Sinnbilder des Verirrens, des Irrens überhaupt, der Verknotung, des Unlösbaren, des Verflochtenen, schon die Alten hatten den Fluch gespürt, die Tücke erkannt, die List gemerkt, waren in Fallen gefallen, hatten’s erfahren, bedacht und geschildert. Die nächste Generation sollte klüger sein, sie sollte es besser haben. Seit fünftausend Jahren! Nicht jedem war ein Schwert gegeben. Und ein Schwert, was nützt es? Man kann mit ihm fuchteln, man kann mit ihm töten, und man kann durch das Schwert umkommen. Aber was ist gewonnen? Nichts. Man muß zur rechten Zeit in Gordi-um erscheinen. Die Gelegenheit macht den Helden. Als Alexander aus Mazedonien kam, war der Knoten seines Trotzes müde. Überdies war das Ereignis belanglos. Indien wurde sowieso nicht erobert; nur die Randgebiete waren ein paar Jahre besetzt, und zwischen der Besatzung und der Bevölkerung entwickelten sich Tauschgeschäfte.

Wolfgang Koeppen (23 juni 1906 – 15 maart 1996)

Nescio, Dan Brown, Erich Maria Remarque, Jacques Delille, Tadeusz Konwicki, Xavier Grall, Henry Rider Haggard

De Nederlandse schrijver Nescio (pseudoniem van Jan Hendrik Frederik Grönloh) werd geboren in Amsterdam op 22 juni 1882. Van 1897 tot 1899 zat hij op de Openbare Handelsschool aan de Keizersgracht. Daarna had hij verschillende kantoorbaantjes. Hoewel hij in zijn beroep succesvol was, vervulde het hem bepaald niet met enthousiasme. Zijn oeuvre geeft hier meer dan eens blijk van. In de jaren 1901-1903 was Nescio betrokken bij het project “Tames”. Met een aantal vrienden had hij een idealistische kolonie met deze naam opgericht, in de buurt van Huizen. Dit in navolging van de kolonie Walden, opgericht door Frederik van Eeden. Nescio was, ondanks zijn baan als handelsman (hij werd directeur van de Holland-Bombay Trading Company) overtuigd lid van de SDAP. Nescio (de naam betekent Ik weet (het) niet) schreef voornamelijk verhalen. Zijn eerste boek, waarin de drie verhalen: Dichtertje, De uitvreter en Titaantjes’ zijn opgenomen, verscheen in 1918. Zijn talent werd echter niet meteen gewaardeerd. Zo werd het verhaal De uitvreter in 1910 door tijdschrift Nederland teruggestuurd. In september 1910 stuurt Nescio een uitgebreide versie naar het literaire tijdschrift De Gids. Dit tijdschrift publiceert het verhaal in januari 1911.

PLEZIERTREIN

“Ik heb nog een oudere herinnering.
Donderdag 30 Juli 1896. Kijkt u het maar na in een oue almanak en u zult zien dat ’t klopt. Bestaan er nog almanakken? En winkels: tabak, snuif en sigaren?
Donderdag 30 Juli 1896. Ik zie nog de blauwe aanplakbiljetten. Goedkoope trein naar Nijmegen, 2e en 3e klas, ƒ 1,- heen en weer. En ik voel weer heel even de oude verwachting van toen, toen die dag nog komen moest.
Het geluid van de houtduif. Een weg in een vreemd land, hooge boomen alom. Het moet bij Berg en Dal zijn geweest. En het koeren van de houtduif. En de vreemde ontroering.
Dat is alles.
De rest is zakelijkheid. De menschen van de pleziertrein, die je overal tegenkwam. De Duivelsberg. En even weer een vreemde ontroering: die ruimte en dat licht. Alles was vreemd. Een opgetogen meisje, volwassen. Ze kan nog leven, ik leef ook nog. Een te duidelijke stem: “Zooiets zie je bij ons op de Jodenbreestraat toch niet.” Een steil pad naar beneden, te steil, m’n vader komt zittende terecht, halverhoogte.
En tegen den avond, de weg naar ’t station, al die groepjes menschen: de pleziertrein. Een man die op den rand van ’t trottoir staat en z’n hoofd beweegt en dan kotst. De pleziertrein.
In de nacht staan we stil op de rails. Het raampje is open, wij hooren ’t gelal uit de andere uit de andere wagens. Een man zit bij het portier. Waar zijn we? Hij wipt op om z’n kop uit ’t raampje te steken en praat naar binnen: “Maarsbergen!” Klap op z’n derrière. “Waarom berg je ‘m dan niet op?” Pleziertrein.
Maar ’t zachte koeren van die duif in de eeuwigheid. Dat steeds maar weer herleeft als ik een duif hoor koeren en soms alleen al als ik hoog-opgaand weelderig geboomte zie. Nijmegen, m’n vader, dat stuk weg, die boomen daar en die duif die koerde.
En de weemoed. Lang nadat die dag niet meer komen moest, hingen hier en daar nog die blauwe biljetten. Donderdag 30 Juli 1896. Goedkoope trein naar Arnhem en Nijmegen. De zoete pijnlijke en onbegrepen weemoed dat ’t voorbij was en dat Donderdag de 30ste Juli 1896 nooit meer komen zou.
Dat is alles.
Een vreemd gevoel van onvergankelijkheid.”

19 Februari 1942

Nescio (22 juni 1882 – 25 juli 1961)

De Amerikaanse schrijver Dan Brown werd geboren in Exeter, New Hampshire, op 22 juni 1964. Zijn boeken behoren tot het genre van de fact fiction, waarbij een fictief verhaal wordt verteld tegen een herkenbaar en realistisch decor. Brown groeide op op de campus van de Philips Exeter Academy, één van de meest prestigieuze kostscholen van Amerika. Zijn vader was daar leraar wiskunde. Brown studeerde Engelse literatuur en kunstgeschiedenis aan het Amherst College (Massachusetts), waar hij in 1986 zijn diploma haalde. Daarnaast studeerde hij ook nog in het Spaanse Sevilla. Na zijn studie gaf hij – in de voetsporen van zijn vader – enige tijd Engelse les aan de Philips Exeter Academy, waar hij vroeger zelf ook onderwijs volgde. In 1998 verscheen zijn debuutroman Digital Fortress. Hij brak echter internationaal door met zijn vierde roman The Da Vinci Code, die in 2004.

Uit: The Davinci Code

“Renowned curator Jacques Saunière staggered through the vaulted archway of the museum’s Grand Gallery. He lunged for the nearest painting he could see, a Carravagio. Grabbing the gilded frame, the seventy-three-year-old man heaved the masterpiece toward himself until it tore from the wall and Saunière collapsed backward in a heap beneath the canvas.
As he anticipated, a thundering iron gate fell nearby, barricading the entrance to the suite. The parquet floor shook. Far off, an alarm began to ring.
The curator lay a moment, gasping for breath, taking stock. I am still alive. He crawled out from under the canvas and scanned the cavernous space for someplace to hide.
A voice spoke, chillingly close. “Do not move.”
On his hands and knees, the curator froze, turning his head slowly.
Only fifteen feet away, outside the sealed gate, the mountainous silhouette of his attacker stared through the iron bars. He was broad and tall, with ghost-pale skin and thinning white hair. His irises were pink with dark red pupils. The albino drew a pistol from his coat and aimed the long silencer through the bars, directly at the curator. “You should not have run.” His accent was not easy to place. “Now tell me where it is.”

Dan Brown (Exeter, 22 juni 1964)

De Duitse schrijver Erich Maria Remarque (eig. Erich Paul Remark) werd geboren op 22 juni 1898 in Osnabrück. Zie ook mijn blog van 22 juni 2006.

Uit: Im Westen nichts Neues

“Ich bin öfter auf Wache bei den Russen. In der Dunkelheit sieht man ihre Gestalten sich bewegen, wie kranke Sturche, wie große Vögel. Sie kommen dicht an das Gitter heran und legen ihre Gesichter dagegen, die Finger sind in die Maschen gekrallt. Oft stehen viele nebeneinander. So atmen sie den Wind, der von der Heide und den Wäldern herkommt.

Selten sprechen sie, und dann nur wenige Worte. Sie sind menschlicher und, ich möchte fast glauben, bruderlicher zueinander als wir hier. Aber das ist vielleicht nur deshalb, weil sie sich unglücklicher fühlen als wir. Dabei ist fur sie doch der Krieg zu Ende. Doch auf die Ruhr zu warten, ist ja auch kein Leben.
…

Ein Befehl hat diese stillen Gestalten zu unsern Feinden gemacht; ein Befehl könnte sie in unsere Freunde verwandeln. An irgendeinem Tisch wird ein Schriftstück von einigen Leuten unterzeichnet, die keiner von uns kennt, und jahrelang ist unser höchstes Ziel das, worauf sonst die Verachtung der Welt und ihre höchste Strafe ruht. … Jeder Unteroffizier ist dem Rekruten, jeder Oberlehrer dem Schuler ein schlimmerer Feind als sie uns.”

Erich Maria Remarque (22 juni 1898 – 25 september 1970)

De Franse dichter Jacques Delille werd geboren op 22 juni 1738 in Clermont-Ferrand. Delille was een briljante student en doceerde later Larijn en poezie aan het Collège de France. Zijn naam werd gevestigd met een vertaling van de Georgica van Vergilius in 1770. Zijn eigen gedichten (Les Jardins, 1782; Les Trois Règnes de la nature, 1809) waren vaak gewijd aan de
natuur

Le café

Il est une liqueur, au poëte plus chère,
Qui manquait à Virgile, et qu’adorait Voltaire ;
C’est toi, divin café, dont l’aimable liqueur
Sans altérer la tête épanouit le coeur.
Aussi, quand mon palais est émoussé par l’âge,
Avec plaisir encor je goûte ton breuvage.
Que j’aime à préparer ton nectar précieux !
Nul n’usurpe chez moi ce soin délicieux.
Sur le réchaud brûlant moi seul tournant ta graine,
A l’or de ta couleur fais succéder l’ébène ;
Moi seul contre la noix, qu’arment ses dents de fer,
Je fais, en le broyant, crier ton fruit amer,
Charmé de ton parfum, c’est moi seul qui dans l’onde
Infuse à mon foyer ta poussière féconde ;
Qui, tour à tour calmant, excitant tes bouillons,
Suis d’un oeil attentif tes légers tourbillons.
Enfin, de ta liqueur lentement reposée,
Dans le vase fumant la lie est déposée ;
Ma coupe, ton nectar, le miel américain,
Que du suc des roseaux exprima l’Africain,
Tout est prêt : du Japon l’émail reçoit tes ondes,
Et seul tu réunis les tributs des deux mondes.
Viens donc, divin nectar, viens donc, inspire-moi.
Je ne veux qu’un désert, mon Antigone et toi.
A peine j’ai senti ta vapeur odorante,
Soudain de ton climat la chaleur pénétrante
Réveille tous mes sens ; sans trouble, sans chaos,
Mes pensers plus nombreux accourent à grands flots.
Mon idée était triste, aride, dépouillée ;
Elle rit, elle sort richement habillée,
Et je crois, du génie éprouvant le réveil,
Boire dans chaque goutte un rayon du soleil.

Jacques Delille (22 juni 1738 – 1 mei 1813)

De Poolse schrijver en regisseur Tadeusz Konwicki werd geboren op 22 juni 1926 in Nowa Wilejka bij Vilnius. Na de dood van zijn vader verhuisde Tadeusz Konwicki naar Kolonia Wileńska. Tijdens de Duitse bezetting volgde hij middelbare school in ondergrondse studiegroepen. Later vocht hij in een guerillastrijd tegen de Sovjets. Na de oorlog vestigde Konwicki zich in Krakau waar hij Poolse filologie studeerde aan de Jagielloński Universiteit. Vanaf 1945 was hij sterk betrokken bij het weekblad Odrodzenie. Konwicki debuteerde in november 1947 met het verhaal Kapral Koziołek i ja dat in Nurt verscheen. In die tijd schreef hij recensies en reportages voor o.a. Po prostu, Odrodzenie, Wieś en Pokolenie. In 1947 trok hij naar Warschau. In 1948 schreef hij zijn eerste roman Rojsty die over zijn guerilla-tijd handelde en die omwille van thema en boodschap verboden werd door de censuur. In 1950 verscheen zijn roman Przy budowie. Vanaf dit jaar werkte Konwicki ook in de redactie van het tijdschrift Nowa Kultura. In die periodiek verscheen een anonieme tekst met een inleidend stuk van Konwicki, die de naderende ‘Poolse dooi’ aankondigde. Halverwege de jaren vijftig begon Konwicki zich bezig te houden met filmkunst. In 1956 vertrok hij naar China. Zijn ervaringen en waarnemingen werden later in de roman Wniebowstapienie uit 1967 verwerkt. In 1966 werd Konwicki uit de PZPR (Poolse Verenigde Arbeiderspartij) gezet. Wegens zijn verzet tegen de geplande grondwetswijzigingen, tegen de vervolgingen van de leden van de KOR-organisatie (Steun voor Arbeiders) en tegen de bloedige onderdrukking van arbeidersstakingen in Ursus en Radom, mocht hij niet meer officieel publiceren. Sindsdien verschenen zijn romans in het ondergrondse circuit en bij buitenlandse uitgeverijen. Vanaf 1988 verschenen zijn boeken weer in het officiële Poolse circuit.

Uit: Zwierzoczłekoupiór (Vertaald door Marzena Książkiewicz)

“My name is Peter, because I was born in the year when all the girls were given Agatha and all the boys Peter as their names. My father works at the Aviation Institute, although he always showed signs of rather musical talents. I wish to explain in the very beginning that my old man is no sort of a spaceman nor a supersonic apparatous test pilot. He does something in the counting machines’ office. Perhaps he simply adds and subtracts or divides and multiplies. I never ask him about it because he is very touchy. Mother does what all mothers do; she cleans, cooks, sometimes does a little washing and keeps worrying all the time. And when she stays at home alone, she takes an easel from behind the wardrobe and buckles down to painting. Father calls it waterproof painting, because mother uses oilpaints. I guess you understand everything, don’t you? It is easy to imagine such a home. And it is difficult to be a good child if you have such parents. I have just remembered that there is one more person living with us – Miss Sofia. I meet her now and then when she is on her way to the bathroom or the kitchen to look for an apple. For Miss Sofia is always on a diet. When she occasionally has dinner with us, she prods the empty plate with her fork so nervously that I am afraid that all of a sudden she will grasp at the dish of potatoes, and devour them with one mouthful, in a fury of a starving person. Miss Sofia never talks to us. I suppose she holds us in utter contempt. Miss Sofia is my big sister. She is in the first form of grammar school, where they teach according to a new experimentale programme. Even father isn’t able to help her with maths. Anyway, she never asks him to”.

Tadeusz Konwicki (Nowa Wilejka, 22 juni 1926)

De Franse dichter en schrijver Xavier Grall werd geboren op 22 juni 1930 in Landivisiau (Finistère). In zijn werk verheerlijkte hij de Bretagne. In 1973 verliet hij Parijs om de naar de regio van Pont-Aven terug te keren, waar hij zich sterk inzette voor de Bretonse cultuur.

Les marins

Les vieux de chez moi ont des îles dans les yeux
Leurs mains crevassées par les chasses marines
Et les veines éclatées de leurs pupilles bleues
Portent les songes des frêles brigantines

Les vieux de chez moi sont fils de naufrageurs
Leurs crânes pensifs roulent des trésors inouïs
Des voiliers brisés dans les goémons rageurs
Et luisent leurs regards comme des louis

Les vieux de chez moi n’attendent plus rien de la vie
Ils ont jeté les ans, le harpon et la nasse
Mangé la cotriade et siroté l’eau de vie
La mort peut les prendre, noire comme pinasse

Les vieux ne bougeront pas sur le banc fatigué
Observant le port, le jardin, l’hortensia
Ils diront simplement aux Janies, aux Marias
“Adieu, les Belles, c’est le branle-bas”

Et les femmes des marins fermeront leurs volets.

Xavier Grall (22 juni 1930 – 11 december 1981)

De Engelse schrijver Henry Rider Haggard werd geboren in Norfolk op 22 juni 1856. Van 1875 tot 1881 werkte hij in Zuid-Afrika, het decor van veel boeken die hij schreef, zoals King Solomon’s Mines (1885), Allan Quatermain (1887) en She (1887). Het zijn romantische boeken, geschreven in kleurrijk proza.Hij schreef ook een studie over de kolonisatie in Zuid-Afrika en werken over landbouwkundige onderwerpen.

Uit: King Solomon’s Mines

“It is a curious thing that at my age-fifty-five last birthday- I should find myself taking up a pen to try to write a history. I wonder what sort of a history it will be when I have finished it, if ever I come to the end of the trip! I have done a good many things in my life, which seems a long one to me, owing to my having begun work so young, perhaps. At an age when other boys are at school I was earning my living as a trader in the old Colony. I have been trading, hunting, fighting, or mining ever since. And yet it is only eight months ago that I made my pile. It is a big pile now that I have got it-I don’t yet know how big-but I do not think I would go through the last fifteen or sixteen months again for it; no, not if I knew that I should come out safe at the end, pile and all. But then I am a timid man, and dislike violence, and, moreover, I am fairly sick of adventure. I wonder why I am going to write this book: it is not in my line. I am not a literary man, though very devoted to the Old Testament and also to the “Ingoldsby Legends.” Let me try to set down my reasons, just to see if I have any.”

Henry Rider Haggard (22 juni 1856 – 14 mei 1925)

Françoise Sagan, Jean-Paul Sartre, Machado de Assis, Ian McEwan, Chitra Gajadin, Helmut Heißenbüttel, Wulf Kirsten, Robert Menasse, Adam Zagajewski, Anne Carson, Ed Leeflang

De eerste dag van de zomer lijkt een vruchtbare schrijversdag. Ik hou de biografische gegevens daarom beknopt.

De Franse schrijfster Françoise Sagan (pseudoniem van Françoise Quoirez) werd geboren in Cajarc, Lot op 21 juni 1935. Ze publiceerde haar eerste roman, Bonjour Tristesse, in 1954 op de leeftijd van 18 jaar. Haar pseudoniem koos ze uit de werken van Proust.

Uit: Derrière l’épaule

“Je n’ai jamais voulu écrire l’histoire de ma vie. D’abord parce qu’elle concerne, heureusement, beaucoup de gens vivants, et ensuite parce que ma mémoire est devenue complètement défaillante : il me manque cinq ans par-ci, cinq ans par-là, qui feraient croire à des secrets ou des cachotteries également inexistants. A y penser, les seuls jalons de ma chronologie seraient les dates de mes romans, les seules bornes vérifiables, ponctuelles, et enfin presque sensibles de ma vie.

“De plus, que l’on me croie ou pas, je n’ai jamais relu mes livres, sauf “Dans un mois, dans un an”, unique lecture traînant dans un avion. Je le trouvais pas mal, d’ailleurs. Mais depuis, rien. On me parle d’un personnage, on me jette à la tête des prénoms, des scènes, des moralités bien lointaines. Ce n’est pas la qualité de mes éuvres qui m’amène à cet autodédain, mais la conscience que de nombreux livres m’attendent encore sur quelque étagère, des inconnus que je n’aurai sûrement pas le temps de lire avant ma mort. Alors relire un livre de moi (moi qui en connais la fin, en plus), quel temps perdu !”

Françoise Sagan (21 juni 1935 – 24 september 2004)

De Franse filosoof en schrijver Jean-Paul Sartre werd geboren in Parijs op 21 juni 1905. Zie ook mijn blog van 21 juni 2006.

Uit: La Nausée

« La chose, qui attendait, s’est alertée, elle a fondu sur moi, elle se coule en moi, j’en suis plein. – Ce n’est rien: la Chose, c’est moi. L’existence, libérée, dégagée, reflue sur moi. J’existe.
J’existe. C’est doux, si doux, si lent. Et léger: on dirait que ça tient en l’air tout seul. Ça remue. Ce sont des effleurements partout qui fondent et s’évanouissent. Tout doux, tout doux. Il y a de l’eau mousseuse dans ma bouche. Je l’avale, elle glisse dans ma gorge, elle me caresse – et la voila qui renaît dans ma bouche, j’ai dans la bouche à perpétuité une petite mare d’eau blanchâtre – discrète – qui frôle ma langue. Et cette mare, c’est encore moi. Et la langue. Et la gorge, c’est moi.
Je vois ma main, qui s’épanouit sur la table. Elle vit – c’est moi. Elle s’ouvre, les doigts se déploient et pointent. Elle est sur le dos. Elle me montre son ventre gras. Elle a l’air d’une bête à la renverse. Les doigts, ce sont les pattes. Je m’amuse à les faire remuer, très vite, comme les pattes d’un crabe qui est tombé sur le dos. Le crabe est mort: les pattes se recroquevillent, se ramènent sur le ventre de ma main. Je vois les ongles – la seule chose de moi qui ne vit pas. Et encore. Ma main se retourne, s’étale à plat ventre, elle m’offre à présent son dos. Un dos argenté, un peu brillant – on dirait un poisson, s’il n’y avait pas les poils roux à la naissance des phalanges. Je sens ma main. C’est moi, ces deux bêtes qui s’agitent au bout de mes bras. Ma main gratte une de ses pattes, avec l’ongle d’une autre patte; je sens son poids sur la table qui n’est pas moi. »

Jean-Paul Sartre (21 juni 1905 – 15 april 1980)

De Braziliaanse schrijver Joaquim Maria Machado de Assis werd gebpren in Rio de Janeiro op 21 juni 1839. Brás Cubas was zijn eerste succes, gevolgd door het licht absurdistische Quincas Borba en de eigenzinnige ontwikkelingsroman Dom Casmurro.

Uit: The Posthumous Memoirs Of Bras Cubas

“I left, turning away from the crowds, and pretending to read the epitaphs. And, by the way, I like epitaphs; they are, among civilized folks, an expression of that pious and secret selfishness which induces men to pull out from death at least a tatter of the passing shadow. Then comes, perhaps, the inconsolable sadness of the ones who know their dead in the communal grave; it seems that the anonymous putridity reaches themselves.”

Machado de Assis (21 juni 1839 – 29 september 1908)

De Britse schrijver Ian McEwan werd op 21 juni 1948 geboren in de Engelse garnizoensplaats Aldershot en bracht zijn jeugd door in Singapore en Tripoli. McEwan werd in 1975 in één klap wereldberoemd met zijn verhalenbundel First Love, Last Rites, die eerst in Nederland verscheen, daarna in Engeland en vervolgens in nog vele landen.

Uit: Enduring Love

“The beginning is simple to mark. We were in sunlight under a turkey oak, partly protected from a strong, gusty wind. I was kneeling on the grass with a corkscrew in my hand, and Clarissa was passing me the bottle-a 1987 Daumas Gassac. This was the moment, this was the pinprick on the time map: I was stretching out my hand, and as the cool neck and the black foil touched my palm, we heard a man’s shout. We turned to look across the field and saw the danger. Next thing, I was running toward it. The transformation was absolute: I don’t recall dropping the corkscrew, or getting to my feet, or making a decision, or hearing the caution Clarissa called after me. What idiocy, to be racing into this story and its labyrinths, sprinting away from our happiness among the fresh spring grasses by the oak. There was the shout again, and a child’s cry, enfeebled by the wind that roared in the tall trees along the hedgerows. I ran faster. And there, suddenly, from different points around the field, four other men were converging on the scene, running like me.”

Ian McEwan (Aldershot, 21 juni 1948)

De Surinaamse schrijfster Chitra Gajadin werd geboren in District Suriname op 21 juni 1954. Zij schrijft poëzie, toneel en proza. In 1972 ging zij naar Nederland. Chitra Gajadin werkt voor de Feduco en als recensente voor de Weekkrant Suriname, het NBLC/Biblion en enkele tijdschriften.

Wij hebben altijd gelijk

Robuust optreden onder mandaat
veiligheidsmacht risicovolle geloof
waardige helmen case by case
geheime rechtbanken doden wij doen
niet aan internationale verdragen
wanneer in deze wereld geen kinderen
overblijven zal niemand elkaar liefhebben
leren lezen en schrijven brengt niet verder
als je fluisteren moet tegen slapende
honden van wie je leven blijft afhangen
wanhopig zoemend voor een zolderluik
hoorde ik vrijheid verstommen
reclamebanieren scheuren de vlucht
een bonte was op veertig graden sterven
in de verte de stuivende kreten ambulant
houdt de zon mijn gezicht in zijn handen
traagvliegend over de stad eeuwig leven
vraag iemand waar het pijn doet
amputeer gerust bijvoorbaat
in plasticverpakte iconen
de heilige tijd beslist alles
moet hetzelfde blijven tevergeefs
herinneren hyacinten een lange reis

Zij gaat naar de andere kant van de stad
’s avonds wanneer de kleintjes slapen
om te bellen bij haar oude vader naar
haar zus alleen bij het graf 24 pas
hun broer die zij heeft begraven
morgen heeft zij niets te vieren
dit jaar wordt geen feest weet u
en verontschuldigt zich
voor de feiten van haar leven
rouwend rust haar hoofd op aarde

Chitra Gajadin (District Suriname, 21 juni 1954)

De Duitse dichter, schrijver en essayist Helmut Heißenbüttel werd geboren op 21 juni 1921 in Rüstringen, tegenwoordig Wilhelmshaven. Heißenbüttel werd sinds zijn vroegste publicaties van ‘gedichten’ in de jaren vijftig beschouwd als de vertegenwoordiger en de pleitbezorger bij uitstek van de Duitse experimentele literatuur. Tussen 1960 en 1970 publiceerde hij Textbücher, verzamelingen teksten waarop geen enkele traditionele genreaanduiding past. Het zijn – deels antigrammaticale – variaties van zinnen, over de bladzijde geschikte woordgroepen, citaatmontages, gereduceerde teksttypes enz.

Uit: Etwa ein Ping-Pong-Ball oder eine Billardkugel

“Etwa ein Ping-Pong-Ball oder eine Billardkugel was ist das? Etwa ein Ping-Pong-Ball oder eine Billardkugel das ist ein Ping-Pong-Ball oder eine Billardkugel. Das ist das Schicksal eines Ping-Pong-Balls oder einer Billardkugel. Aber das Schicksal eines Ping-Pong-Balls oder einer Billardkugel was ist das?
Etwa ein Ping-Pong-Ball oder eine Billardkugel (das Schicksal etwa eines Ping-Pong-Balls oder einer Billardkugel) das ist was mit einem Ping-Pong-Ball oder einer Billardkugel passiert. Was damit getrieben wird was damit vorgeht gemacht wird geschieht was jedermann anstellt usw.
Abprallen aufprallen abprallen aufprallen. Gestoßen geworfen gerollt aufgestiegen angestürzt werden. Harte flache Schläger. Lang scharf schnell zustoßende Stöcke. Glatt sein. Beweglich sein blind spiegelnd sich spiegeln blind rollend gestoßen schnellend und ohne Standpunkt. Leicht und leicht beweglich. Hohl beziehungsweise massiv. Hohl beziehungsweise massiv leer. Objekt.
Es gibt Regeln für jedes Spiel. Kennt der Spielball die Regeln? Hat der Spielball die Regeln gemacht? Beziehungen Kausalitäten Funktionen nützen ihm nichts. Man kann nicht mit Tannenbaumkugeln Billard spielen oder mit Marmeln Ping-Pong. Warum nicht?”

Helmut Heißenbüttel (21 juni 1921 – 19 september 1996)

De Duitse dichter, schrijver en uitgever Wulf Kirsten werd geboren op 21 juni 1934 in Klipphausen bij Meißen. In zijn bundel die erde bei Meißen zijn in chronologische volgorde de gedichten verzameld die hij tussen 1961 en 1982 schreef. In 1987 kreeg hij er de Peter-Huchel-Preis voor en daardoor raakte hij in het westen bij een groter publiek bekend.

tagesende

wind wogt über grünes gräsermeer
leuchtend gelber löwenzahn
schimmert von da her

weiße wolken auf östlicher bahn
schweben hoch im blaun vorüber
windgetrieben in die nacht hinüber

am horizont zerfließt der wald
abbricht der letzte vogelton
der schlußakkord verhallt

die gelben blüten in die kelche flohn
schwarz ist die nacht und kalt der tau
der nebel macht die wiese grau

Wulf Kirsten (Klipphausen, 21 juni 1934)

De Oostenrijkse schrijver Robert Menasse werd geboren op 21 juni 1954 in Wenen. Hij studeerde germanistiek, filosofie en politicologie in Wenen, Salzburg en Messina. In 1980 promoveerde hij in de Literatuur. Menasse werkte aansluitend zes jaar aan de universiteit van São Paulo in Brazilië. Daarnaast hield hij vooral lezingen over filosofische en esthetische theorieën van Hegel, Lukács, Benjamin en Adorno. Na zijn terugkeer uit Brazilië in 1988 leefde Menasse als vertaler van Portugese werken, literair en cultuurkritisch essayist voornamelijk in Wenen. In 1999 was hij drie maanden lang Writer in residence in Amsterdam.

Uit: Dummheit ist machbar

„Sollte einmal eine Geschichte der Zweiten Republik geschrieben werden, die die österreichischen Printmedien als Quelle benutzt, wird eine metereologische Langzeitstudie herauskommen. österreichische Zeitungen sind ja deshalb so einzigartig, weil sie am liebsten den Wetterbericht in der Schlagzeile bringen. Ein berühmtes Beispiel ist jene Ausgabe des Kurier aus dem Jahr 1975, das mehrfach glossiert wurde: Damals hatte der spanische Diktator Franco, gleichsam vom Sterbetett aus, fünf baskische Oppositionelle zum Tod verurteilt, und zwar durch die Garotte, eine mittelalterliche, besonders grausame Hinrichtungsmethode. Die Schlagzeilen der Weltblätter zeigten unisono Protest gegen den spanischen Caudillo, nur der Kurier machte mit
den Lettern auf: “Es ist soweit: Der Herbst ist da!”
Zwei Jahre später, als der Herbst zum internationalen Thema wurde, nämlich der “Deutsche Herbst, schlagzeilten Kurier und Krone: “Schönster” bzw. “Wärmster Herbst seit 51 Jahren!”
Es müssen schon Kriege in der unmittelbaren Nachbarschaft ausbrechen, um das Wetter aus den österreichischen Schlagzeilen zu verdrängen, aber selbst dann kann das österreichische Know-how siegen: “Nebel! scheitern Luftangriffe am Wetter? (Kronen Zeitung)
Viel zu wenig beachtet wurde bislang ein möglicher Grund dafür, warum Bruno Kreisky immer wieder Robert Musils Der Mann ohne Eigenschaftn als seinen Lieblingsroman bezeichnet hat: Es ist der österreichische Roman, der mit einem Wetterbericht beginnt. Aber erst als der derzeitige Kanzler Viktor Klima medial verbreitete, daß sein Lieblingsroman ebenfalls Der Mann ohne Eigenschaften sei, waren österreichische Tradition, avancierte Medienpolitik (= Politik für die Medien) und moderner Paternalismus in höchster Staatsrepräsentation zusammengefaßt: Glücklich das Land, dessen Regierungschef sich für die Titelseiten der Zeitungen mit Wassereimern und Gummistiefeln bereithält, wenn die Isothermen und Isotheren, anders als in Musils Österreich, einmal nicht ihre Schuldigkeit tun.“

Robert Menasse (Wenen, 21 juni 1954)

De Poolse dichter en essayist Adam Zagajewski werd geboren op 21 juni 1945 in Lwów, het huidige Lviv. Sinds 1981 woonde hij in Parijs. In 2002 verhuisde hij naar Krakau.

Long Afternoons,

Those were the long afternoons when poetry left me.

The river flowed patiently, nudging lazy boats to sea

Long afternoons, the coast of ivory

Shadows lounged in the streets, haugty manikins in shopfronts

stared at me with bold and hostile eyes.

Professors left their school with vacant faces

as if the Illiad had finally done them in.

Evening papers brought disturbing news,

but nothing happened, no one hurried.

There was no one in the windows, you weren’t there;

even nuns seemed ashamed of their lives.

Those were the long afternoons when poetry vanished

and I was left with the city’s opaque demon,

like a poor traveller stranded outside the Gare du Nord

with his bulging suitcase wrapped in twine

and September’s black rain falling.

Oh, tell me how to cure myself of irony, the gaze

that sees but doesn’t penetrate; tell me how to cure myself

of silence.

Vermeer’s little girl

Vermeer’s little girl, now famous
watches me. A pearl watches me.
The lips of Vermeer’s little girl
are red, moist, and shining.

Oh Vermeer’s little girl, oh pearl,
blue turban: you are all light
and I am made of shadow.
Light looks down on shadow
with forbearance, perhaps pity.

Vertaald door Clare Cavanagh

Adam Zagajewski (Lwów, 21 juni 1945)

De Canadese dichteres, essayiste en vertaalster Anne Carson werd geboren op 21 juni 1950 in Toronto. Carson is tevens hoogleraar Klassieke Oudheid en vergelijkende literatuurwetenschap aan de universiteit van Michigan.

Chicago

Shrieks (white) and shades (suede) of dirty cold.
I walked down Montrose to the shore of the lake.
Past a shut Park Bait Shop and a boat
named Temperance II,
boat named Mr Bright Eye,
mud-knobbed fields,
rusted-out barbecue from medieval times.
Dog on the beach cavorting bleakly.
Lake is as ugly as a motel room.
Walls don’t meet. Stains sag. One angel yawns in a horny heaven.
Against north wind I struggle back to where I was warm when I woke.
On the teapot a note from you about breathing.

Wild Sex

I walked to a coast.
The moon was in tumult.
It reminded me of of walking down the alley where (you pointed) the pile of bricks
used to be,
in the days when hookers came in from the street
and built a bit of wall there
to take their tricks behind.
Each morning Dave (landlord) unbuilt the wall.
He never put rise bricks anywhere else, like
inside.
In reminded me of a feeling of ‘sudden school’ I get
whenever men mention hookers
casually.
It reminded me of the word glissando.

Anne Carson (Toronto, 21 juni 1950)

De Nederlandse dichter Ed Leeflang werd geboren op 21 juni 1929 in Amsterdam. Leeflang was enkele jaren actief als journalist, studeerde Nederlands en gaf lange tijd les, eerst in Zeeland, daarna in Amsterdam.Als leraar besteedde hij veel aandacht aan het poëzieonderricht.
Hij begon met het schrijven van liedjesteksten, vertaalde ook kinderboeken uit het Engels.
Al schreef hij al heel lang poëzie, vanaf zijn vijtiende, toch publiceerde hij pas op zijn vijftigste gedichten. Dieren en de natuur in het algemeen, vooral die van het voormalige Zeeuwse eiland Schouwen-Duiveland, spelen een belangrijke rol in zijn poëzie. Zijn debuutbundel De hazen en andere gedichten (1979), trok sterk de aandacht en werd nog in datzelfde jaar bekroond met de Jan Campertprijs. Landschappen en feiten uit Leeflangs biografie zijn makkelijk terug te vinden in zijn werk. Zo speelt het voormalige Zeeuwse eiland Schouwen-Duiveland een rol in zijn eerste twee bundels en wijdde hij een bundel aan zijn ervaringen in het onderwijs: Op Pennewips plek (1982). Met zijn sterk persoonlijk getinte en emotioneel geladen poëzie bereikte Leeflang onmiddellijk een groot publiek. Maar doordat hij debuteerde in een tijd waarin er een wat ‘hermetische’ wind door de Nederlandse poëziekritiek woei, werd zijn werk door sommige critici aanvankelijk aangeduid als te ‘anekdotisch’ en ‘realistisch’.

AARDIGE LEERLINGEN

Zij willen de wereld veranderen als een kamer.
Er komen veel kussens in, een beetje als bergen,
gastvrije bergen voor iedereen. Onordelijk
en bewoonbaar – je moet niets meteen kunnen vinden
tussen laarzen en planten – mag het verstand zijn.

Zo verandert het intussen buiten.
De politiesirenes laten een klassieker thema horen,
de brandweerwagen nadert langzaam met de blues,

Als dansers wijken de voetgangers uiteen
voor de Ierse riddle van de ziekenauto.

Moederlijk, eenvoud en armoe,
geïmproviseer en vergeetachtigheid – het blijft
wel een jaar lang zomer, ook wel eens winter;
de doden vallen anders, meer per ongeluk –
dat hebben ze met ons voor.

Ik dwing ze tot orde en voel me na hun examens
eenzaam in hun ontspannen gesprekken
over crèches, vrijwillige kinderloosheid, honden.

Ze gedragen zich snel als gewonden
van denken dat hun wordt aangedaan.
Ze geven me thee en zeggen ook niet
dat ze me jaren een net te verdragen
overleefde hebben gevonden.

Het is maar beter niet te rekenen
op hun nieuwsgierigheid, want zij zien
alles, avondenuren lang.

En ergens moeten zij die massa laten
van doden en bezetenen, ergens tussen
blind en bang.

Half wakker komen zij de dagen door
op weg naar onvernietigbaar
stripsimpel luilekkerland.

Hij neemt het ze allang niet meer kwalijk
dat zij hun groei niet eens aanvaarden
en zich verzetten tegen het beroep
dat jarenlang gedaan wordt op
de medeplichtigheid van hun verstand.

Ed Leeflang (Amsterdam, 21 juni 1929)

Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne

Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.

Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem ‘de man die sneller schrijft dan God kan lezen’. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: “Kind van stad en land” (1936), “Meneer Visser’s hellevaart” (1936), “Ierse nachten” (1946), “De toekomst de religie” (1947), “Pastorale 1943” (1948), “De koperen tuin” (1950), “Ivoren wachters” (1951), “Essays in duodecimo” (1952) en “Het genadeschot” (1964).

Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle “Gefallen”. Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond – hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar – besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de ‘Duitse ziel’ in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull

De Nederlandse dichter Jakobus Cornelis Bloem werd geboren op 10 mei 1887 in Oudshoorn. Bloem stamde uit een stijlvolle, patricische familie. Op 12 mei 1921 verscheen eindelijk Het verlangen, vooral dank zij de krachtdadige hulp van zijn vriend Jan van Krimpen, die ook de typografie verzorgde In 1925 ontmoette Bloem de 19-jarige Clara Eggink. Het volgende jaar trouwden zij. Vrijwel tegelijk met de geboorte van hun zoon Wim op 8 september 1927 werd Bloem ontslagen bij de NRC. In mei 1928 werd Bloem benoemd tot griffier aan het kantongerecht De Lemmer, uit welk ‘Friesch Cayenne’ hij in 1931 werd overgeplaatst naar Breukelen. Afgezien van kleine opflakkeringen in 1924/25 en 1929 (samen vijf verzen), duurde het tot 1930 voor hij weer ‘aan de schrijverij’ raakte. Dit resulteerde in het jaar daarop in de bundel Media vita. Tussen 1934 en 1937, maar vooral in dat laatste jaar, schreef Bloem de verzen die uitkwamen als De nederlaag. Zijn Verzamelde gedichten verschenen in 1947, al spoedig enige malen herdrukt, en daarmee kwam eindelijk ook de officiële erkenning van zijn dichterschap: Constantijn Huygens-prijs (1949), P.C. Hooftprijs (1952), en ten slotte de grote Prijs der Nederlandse Letteren (1965). Na een langdurige ziekte die hem volstrekt hulpbehoevend maakte, overleed Bloem op 10 augustus 1966. Hij werd begraven in Paasloo (Overijssel).

Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid’. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.

K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.