Maand: november 2013

In Memoriam Gerrit Krol

In Memoriam Gerrit Krol

De Nederlandse dichter en schrijver Gerrit Krol is zondag in zijn woonplaats Groningen op 79-jarige leeftijd overleden. Zie ook mijn blog van 1 augustus 2010 en eveneens alle tags voor Gerrit Krol op dit blog.

 

Uit het tekenboek van Rauh

Voorop de vleermuis die in vallende staat
het verstand doorsteekt met een speld
en de bedoelingen van ons hart
met een potlood uit elkaar legt.
Dan Jonas, die met schubjes op zijn rug
– etiketten waar hij is geweest –
zoekt langs het water naar een brug
die hem verbinden moet met Kanaän
dat hij niet mag betreden.
Er staat dat hij op het einde nog
in laatste tweespraak met het Kruis
zijn ziel beveelt in handen van de Geest –
het kruis dat diep beneden hem
rechtop gezet is in een kluitje klei,
het kruis, in dierbare verhoudingen
gesneden, maar in een kluit. Een traan
zakt van zijn oog af op het hout
als hij zijn offer brengt: een kleine bips en koud.
Hij schreit en houdt in vlinderslag
zich aan de takken vast.

Het blinde echtpaar waarvan de man
in het vuur zijn handen houdt
dat knettert en als radium straalt,
terwijl zijn vrouw een beeltenis,
een foto rondgeknipt als medaillon,
van liefde heeft in haar oog gespeld –
zij wachten zij aan zij,
totdat Hij, die ons allen bijhoudt,
naderkomt met geheven handen
en helpt ze pijnloos uit hun vel.

De dieren zoeken in volle draf het licht,
het schijnsel dat de mensen dragen:
er zit een oude man gehurkt
met op zijn hoofd een druppel vet
waarin een kaarsje is gezet.
Hij kijkt verbeten over ’t veld
of het in deze omstandigheden geldt.
De hond schuift in het rond; de mug
die trillend heeft verdeeld de lucht
gaat onder, en nog kleinere dieren.

Nauwkeurig heb ik de plaat bekeken
waarop, volgens de tekst door anderen geschreven
en doorgestreept maar geschreven dus toch,
de monsters zich een einde bereiden,
zich in het leven snijden op de elleboog –
zo een die tussen de benen met een zaag omhoog
als brood zijn eigen zak te snijden staat.

Tevergeefs kruipt op de einder toe
een vrouw van wie de geitjes drinken.
Waarom, als haar die functie is gegeven,
waarom dan niet en wél het stukje deeg
dat eeuwen hangt reeds eeuwen
boven een bek die niet meer leeft?

En die grote troela dan
die, boeketten bloemen wringend,
denkt dat nu alles voorbij is?

De Christus hangt in donkere nacht
in stukken aan het kruis; zijn macht
is afgevallen als een kleed,
maar zolang Hij onder een theemuts
bijeenhoudt wat ons allen aangaat,
te Zijner tijd onthuld,
zolang zwemt er een vis
voor het wachthuis heen en weer.

Aan het einde van zijn leven,
innig vergroeid met boom en struik,
zo deelt de tekenaar ons mede,
heeft de oude man de kracht,
in afwachting van de dood,
nog een vogel op zijn hoofd te laten nestelen.

Zo ijlt dan door de ruimte een holle scherf
voort naar de snelheid van het licht,
het duizendjarig rijk der doden,
waar vrede is en dunne bomen
op een middag als het lente is,
het uur waarop bezoekers komen. 

 
 
Gerrit Krol (1 augustus 1934 – 24 november 2013)

Einar Kárason, Ahmadou Kourouma, Wen Yiduo, Jules Deelder, Laurence Sterne

De IJslandse schrijver Einar Kárason werd op 24 november 1955 geboren in Reykjavík. Zie ook alle tags voor Einar Kárason op dit blog.

Uit: Devil’s Island (Vertaald door David MacDuff en Magnus Magnusson)

“Tommi had come to the view that it was merely from envy that grown-ups always got so scandalised about young people who were able to take life lightly. Tommi himself – well, half a century earlier he had been just like Baddi, that was how history repeated itself. People often said that they were very alike, the grandfather and son, and Tommi would be touched but somewhat embarrassed and would change the subject. Although it was hard to understand, Tommi himself knew there was a grain of truth in it, for he could often see himself in Baddi: both of them were inordinately sensitive to cold, for instance, and before Baddi went abroad he always went around in long johns under his trousers and woollen stockings which came far up his legs – that fifteen-year-old ladies’ darling. And if there was no tobacco, the boys would just take a pinch of snuff like any other healthy young Icelanders.
Then again, Tommi did not forget how good the boy had become at football. It was too bad he had given up training. It happened just after the trip to the Faroes and Norway – that was when Grjóni and Lúddi and most of the old hard-core players had also dropped it, and a new generation had taken over, led by Danni and other young brats. It was an unforgettable day when Baddi came to training for the last time and said he couldn’t be bothered with all that kids’ stuff. Then off he stalked in his rubber shoes, lighting a cigarette stub with practised hands as he went and throwing the matchstick up in the air and back-heeling it as it fell.
That was the end of his football training.
Baddi was nearly sixteen when he set off into the world in the big aeroplane – the dear granny’s boy, she remembered it so well, the day he said goodbye to them at the airport, quiet but determined.”


Einar Kárason (Reykjavík, 24 november 1955)

Lees verder “Einar Kárason, Ahmadou Kourouma, Wen Yiduo, Jules Deelder, Laurence Sterne” →

Cissy van Marxveldt, Arundhati Roy, Thomas Kohnstamm, Carlo Collodi, Ludwig Bechstein, Gerhard Bengsch

De Nederlandse schrijfster Cissy van Marxveldt werd geboren in Oranjewoud op 24 november 1889. Zie ook alle tags voor Cissy van Marxveldt op dit blog.

Uit: Joop ter Heul

“Gisteravond heb ik Julies haar geschuierd, omdat haar arm zo moe was van het tennissen. Ze draagt de knoedel krullen niet meer, omdat Jog ze niet mooi vond. En ze heeft eigenlijk veel te leuk haar, om er zo’n herrie van te maken. Ze doet het nu maar gewoon met een vlecht om haar hoofd en ik zei, toen ik als een razende aan het schuieren was: “Je ziet er veel leuker uit dan vroeger met dat poedelhaar.”
“Jog vindt het zo aardig,”zei Julie. “Hij zegt, het staat zo lief.”
“Gek,”zei ik, ik had al die dingen nooit bij Jog gezocht. “Julie staarde toen ze zei: “Wie vind je aardiger om te zien. Jog of Herman de Wilde?”
“O, Jog!”zei ik vol vuur. “H. de Wilde heeft helemaal geen gezicht.”
“En Lotte zegt, dat het zo mannelijk is,”proestte Julie.
“Phuu,”zei ik, “moet je alleen zijn schouders maar eens zien.”
“Lotte is altijd zo mal overdreven,”zei Julie. “Au zeg, je rukt me de haren uit.”
“Ja hoor eens,”zei ik, “jij gaat bij Lotte op fuiven en partijtjes, en als ze hier is, dan gaan jullie uit, en je zoent mekaar en al die nonsens, en dan moet je, nu ze aan de Rivièra zit met een blindedarm, niet over haar gaan mieren tegen mij. Da’s niet eerlijk.”


Cissy van Marxveldt (24 november 1889 – 31 oktober 1948)
Cover

Lees verder “Cissy van Marxveldt, Arundhati Roy, Thomas Kohnstamm, Carlo Collodi, Ludwig Bechstein, Gerhard Bengsch” →

Yahya Hassan

Onafhankelijk van geboortedata

De Deense dichter van Palestijnse afkomst Yahya Hassan werd geboren 19 mei 1995 in Aarhus. Zijn debuutbundel trok veel aandacht rond de tijd van de release op 17 oktober 2013 .Hassan groeide op in een van de voorsteden vol problemen, met een hoog percentage immigranten, in een gebroken gezin. Hij stal, rookte joints, en stond terecht voor diefstal. Maar toen in een van de instellingen waarin hij geplaatst was, een leraar zijn schrijftalent opmerkte, nam zijn leven een ​​wending. De leraar dacht eerst dat hij het essay overgeschreven had. Hassan werd boos en schreef een nieuw essay. Op advies van de leerkracht begon Yahya te lezen. Dostojevski maakte indruk op hem en de niets ontziende zelf-biografie van de Noor Karl Ove Knausgård. Hij kwam op de “«Forfatterskolen» , een schrijversschool voor Deense aspiranten en begon met lezingen in een kleine cirkel. Een paar maanden later werd hij bekend in heel Denemarken en buitenlandse uitgevers bieden op de rechten van zijn werk. Het tijdschrift “Politiken” bracht een groot interview op 5 oktober 2013, dat veel aandacht trok en een groot debat veroorzaakte over politiek en culturele integratie. In de media uitte Hassan kritiek op delen van zijn culturele achtergrond. Hij beschuldigde zijn ouders ervan zich vast te klampen aan de Koran, terwijl zij tegelijkertijd uitkeringsfraude plegen. Aan islamitische zijde was er scepsis of woede vanwege de kritiek op zijn ouders, de allochtone gemeenschap en de islam. Hassan ontving verscheidene doodsbedreigingen en de Deense politie is bezorgd om zijn veiligheid. De debuutbundel had een eerste oplage van 800 exemplaren, die snel was uitverkocht. In oktober werd de oplage verhoogd tot 11.000 en in november 2013 tot 42.000. Op 8 november 2013 ontving Hassan de debuutprijs op de Deense boekenbeurs BogForum.

CHILDHOOD

Five children lined up and a father with a club
Weeping and a pool of piss
In turn we stretch out our hands
For the sake of predictability
The sound when blows rain down
Sister jumping so quickly
From one foot to the other
The piss is a waterfall down her legs
First one hand forward then another
Are we not quick enough the blows will be indiscriminate
A blow a scream a number 30 or 40 sometimes 50
And finally a kick in the ass as we exit the door
He grabs brother at the shoulders stands him up
Goes on beating and counting
I lower my gaze and wait for my turn
Mother smashing plates in the staircase
While al-Jazeera transmits
Hyperactive bulldozers and resentful body parts
Gaza Strip in sunshine
Flags burned
If a Zionist will not recognize our existence
If we exist at all
When we hiccup our fear and pain
When we gasp for breath or meaning
In school we must not speak Arabic
At home we must not speak Danish
A blow a scream a number 

 

LANGDIGT (LANG GEDICHT)

Je wilt geen varkensvlees eten,
Moge Allah je belonen voor je eetgewoonten,
Je wilt het vrijdagsgebed tot het volgende vrijdagsgebed,
Je wilt Ramadan tot de volgende Ramadan,
Je wilt een mes in je zak hebben,
Je wilt mensen vragen of ze een probleem hebben,
Hoewel jij het enige probleem bent.”

 
Yahya Hassan (Aarhus,19 mei 1995)

Paul Celan, Marcel Beyer, Jennifer Michael Hecht, Sipko Melissen, Henri Borel

De Duits-Roemeense dichter Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Zie ook alle tags voor Paul Celan op dit blog

 


VERBRACHT ins
Gelände
mit der untrüglichen Spur:

Gras, auseinandergeschrieben. Die Steine, weiß,
mit den Schatten der Halme:
Lies nicht mehr – schau!
Schau nicht mehr – geh!

Geh, deine Stunde
hat keine Schwestern, du bist –
bist zuhause. Ein Rad, langsam,
rollt aus sich selber, die Speichen
klettern,
klettern auf schwärzlichem Feld, die Nacht
braucht keine Sterne, nirgends
fragt es nach dir.

 

Schoß an, schoß an.
Dann

Nächte, entmischt. Kreise,
grün oder blau, rote
Quadrate: die
Welt setzt ihr Innerstes ein
im Spiel mit den neuen
Stunden. – Kreise,

rot oder schwarz, helle
Quadrate, kein
Flugschatten,
kein
Meßtisch, keine
Rauchseele steigt und spielt mit.

 

Pau, later

In je oog-
hoeken, vreemde,
de Albigenzenschaduw-
na
het Waterlooplein,
naar de verweesde
bastschoen, naar ’t
meeversjacherde amen,
de eeuwige
huisleemte zing ik
je in:
dat Baruch, de nooit
huilende
rond om je de
hoekige,
onbegrepen, ziende,
traan op maat
moge slijpen.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

 
Paul Celan (23 november 1920 – 20 april 1970)

Lees verder “Paul Celan, Marcel Beyer, Jennifer Michael Hecht, Sipko Melissen, Henri Borel” →

Sait Faik Abasıyanık, Guy Davenport, Nigel Tranter, Marieluise Fleißer, Nirad C. Chaudhuri

De Turkse schrijver Sait Faik Abasıyanık werd geboren op 23 november 1906 in Adapazarı. Zie ook alle tags voor Sait Faik Abasıyanık op dit blog en ook mijn blog van 23 november 2010.

Uit: Simit with Tea (Vertaald door Hatice Orun Ozturk)

“Once again, on the streets of Istanbul. If you are a clerk, papers, if you are a writer, stories, if you are a worker, looms and if you are without a job, parks wait for you.
Everything finds its taste and takes its first step with the smell of the tea infused in you and the sesame seed between your teeth on a day when the rain is going through you.
Now it is time for the aged cheese: Suppose that we got up in the morning in a good mood. We checked our pockets and saw that we could sacrifice a twenty-five.
-Give me 25 kurus worth of cheese! Make sure it is well aged, will you?
An incredible feast awaits you on the marble counter of the coffeehouse. What is this yellow block laying flat on the grocer’s paper, this blonde thing? Is it aged cheese or baklava with many layers? Could this be a woman full of desire reclining before me? Here are two freshly baked simits you can’t bear to break apart. Here is Acem Hasan Efendi’s tulip tea cup with red fingerprints.
Here are the sesame seed crumbs. Place your hand next to the marble counter and fill your palm with them. Toss them into your mouth! Then, rip a small piece from your matchbox to use as a toothpick and as you clean the sesame seeds from your teeth, arrive happily at your work.
The great feast of the morning is over. We can now light up a cigarette.

 


Sait Faik Abasıyanık (23 november 1906 – 11 mei 1954)

Lees verder “Sait Faik Abasıyanık, Guy Davenport, Nigel Tranter, Marieluise Fleißer, Nirad C. Chaudhuri” →

André Gide, George Eliot, Dirk van Weelden, Suresh en Jyoti Guptara, Viktor Pelevin, Endre Ady

De Franse schrijver André Gide werd geboren op 22 november 1869 in Parijs. Zie ook alle tags voor André Gide op dit blog.

Uit: Le journal de Tityre ou Paludes

“De ma fenêtre j’aperçois, quand je relève un peu la tête, un jardin que je n’ai pas encore bien regardé ; à droite, un bois qui perd ses feuilles ; au delà du jardin, la plaine ; à gauche un étang dont je reparlerai.
Le jardin, naguère, était planté de passeroses et d’ancolies, mais mon incurie a laissé les plantes croître à l’aventure ; à cause de l’étang voisin, les joncs et les mousses ont tout envahi ; les sentiers ont disparu sous l’herbe ; il ne reste plus, où je puisse marcher, que la grande allée qui mène de ma chambre à la plaine, et que j’ai prise un jour lorsque je fus me promener. Au soir, les bêtes du bois la traversent pour aller boire l’eau de l’étang; à cause du crépuscule, je ne distingue que des formes grises, et comme ensuite la nuit est close, je ne les vois jamais remonter.
– Moi, ça m’aurait fait peur, dit Angèle ; – mais continuez, – c’est très bien écrit. »
J’étais très contracté par l’effort de cette lecture :
« Oh ! c’est à peu près tout, lui dis-je ; le reste n’est pas achevé.
– Des notes, s’écria-t-elle – ô lisez-les ! c’est le plus amusant ; on y voit ce que l’auteur veut dire bien mieux qu’il ne l’écrira dans la suite. »
Alors je continuai – déçu d’avance et, tant pis, tâchant de donner à ces phrases une apparence inachevée :
Des fenêtres de sa tour, Tityre peut pêcher à la ligne… – « Encore une fois ce ne sont là que des notes…
– Allez donc !
– Attentes mornes du poisson ; insuffisance des amorces, multiplication des lignes (symbole) – par nécessité il ne peut rien prendre.
– Pourquoi ça ?
– Pour la vérité du symbole.“


André Gide (22 november 1869 – 19 februari 1951)
Gide: Detail uit “A Reading by Emile Verhaeren” door Theo van Rysselberghe, (1901)

Lees verder “André Gide, George Eliot, Dirk van Weelden, Suresh en Jyoti Guptara, Viktor Pelevin, Endre Ady” →

Isaac Bashevis Singer, Margriet de Moor, Gerard Koolschijn Marilyn French, Freya North, Voltaire

De Amerikaans-Poolse schrijver Isaac Bashevis Singer werd geboren op 21 november 1904 als Isaac Hertz Singer in Radzymin, Polen. Zie ook alle tags voor Isaac Bashevis Singer op dit blog.

Uit: Hanka

“When the ship approached the equator, I stopped going out on deck in the daytime. The sun burned like a flame. The days had shortened and night came swiftly. One moment it was light, the next it was dark. The sun did not set but fell into the water like a meteor. Late in the evening, when I went out briefly, a hot wind slapped my face. From the ocean came a roar of passions that seemed to have broken through all barriers:’We mus procreate and multiply! We must exhaust all the powers of lust!’ The waves glowed like lava, and I imagined I could see multitudes of living beings – algae, whales, sea monsters – reveling in an orgy, from the surface to the bottom of the sea. Immortality was the law here. The whole planet raged with animation. At times, I heard my name in the clamor: the spirit of the abyss calling me to join them in their nocturnal dance.”
(…)

“Yes, I lay in my grave. But if you lie in a grave long enough, you get accustomed to it and you don’t want to part from it. He had given me a pill of cyanide, He and his wife and their son also carried such pills. We all lived with death, and I want you to know that one can fall in love with death. Whoever has loved death cannot love anything else any more. When the liberation came and they told me to leave, I didn’t want to go. I clung to the threshold like an ox being dragged to the slaughter.”

 
Isaac Bashevis Singer (21 november 1904 – 24 juli 1991)
Portret door Anna Barry, 1980

Lees verder “Isaac Bashevis Singer, Margriet de Moor, Gerard Koolschijn Marilyn French, Freya North, Voltaire” →

Wouter Steyaert

De Vlaamse dichter Wouter Steyaert werd geboren in Gent op 21 november 1982. Zie ook alle tags voor Wouter Steyaert op dit blog.

 

Voor een goede gang van zaken

Vermoeid als een ijsbeer. Een diepblauw ideaal
dekt de ogen toe. Vandaag ruikt naar alle uren
van gisteren en een goed begrip is omlijnd
met zwarte viltstift, wordt daags uitgeknipt,
en beplakt met confetti. Er liggen er hier veel,
dingen waarvan je niet weet wat ervan te denken.

En als je ligt, op zo een schijfje, de ogen wijd
open, geconcentreerd op een ideaal, een wolk,
heb je geen vermoeden zoals de wind er een is.

Je rust uit op de kromming van het oppervlak
met steeds meer kleren aan. Gewikkeld
in allerlei soorten aanwijzingen, koude handen,
een onrust die aan de binnenkant van je huid
groeit (tegen elke verwachting in). Je weet
niets en ruikt de grote minuten van morgen al.

 
Wouter Steyaert (Gent, 21 november 1982)

Sheema Kalbasi , Nadine Gordimer, Viktoria Tokareva, Thomas Chatterton, Don DeLillo

De Iraanse dichteres, vertaalster en mensenrechten-advocate Sheema Kalbasi werd geboren op 20 november 1972 in Teheran. Zie ook alle tags voor Sheema Kalbasi op dit blog.

 

Aging in the Words of a World

The sounds of spring,
Flying birds!
The Mud,
covering the ears!
Number of points.
Tears falling
suffering,
Not seeing Life,
Living in self pity!
Later to learn,
To realize:
It is called a journey of souls!

 

Rebecca

The whole world
is a metaphor
for something else!
the sea, the sand, the voice of soft drinks.
Quiet voices.
The dark curly hair, long, black, soft
playing with the rhythm
remedy,
remedy.
 
Suddenly I saw her
In front of me, standing brown and tall,
and as I watched her walk through me,
Her eyes asked: What’s up? Haven’t seen me before?
and I fell in love
with her mouth, with her sight.
I blushed.
 
My inspiration
what to do?
         to do?
Talk? Walk? Make love?
The wind, the wind.
 
Looking at her,
The moon, the moon.
 
The face, her face
Spreading like a vine.
 
Sublime idea!
Cold dust, sweat.
 
To write a poem, a world of words
the shore of love.
Shalom.

 


Sheema Kalbasi (Teheran, 20 november 1972)

Lees verder “Sheema Kalbasi , Nadine Gordimer, Viktoria Tokareva, Thomas Chatterton, Don DeLillo” →