Vrijdagavond, 13 juli, werd bekend dat de Amerikaanse dichteres, essayiste, schrijfster en Nobelprijslaureaat Louise Glück dichteres op 80-jarige leeftijd is overleden. Louise Elisabeth Glück werd geboren op 22 april 1943 in New York. Zie ook alle tags voor Louise Glück op dit blog.
Afterword
Reading what I have just written, I now believe I stopped precipitously, so that my story seems to have been slightly distorted, ending, as it did, not abruptly but in a kind of artificial mist of the sort sprayed onto stages to allow for difficult set changes.
Why did I stop? Did some instinct discern a shape, the artist in me intervening to stop traffic, as it were?
A shape. Or fate, as the poets say, intuited in those few long ago hours—
I must have thought so once. And yet I dislike the term which seems to me a crutch, a phase, the adolescence of the mind, perhaps—
Still, it was a term I used myself, frequently to explain my failures. Fate, destiny, whose designs and warnings now seem to me simply local symmetries, metonymic baubles within immense confusion—
Chaos was what I saw. My brush froze—I could not paint it.
Darkness, silence: that was the feeling.
What did we call it then? A “crisis of vision” corresponding, I believed, to the tree that confronted my parents,
but whereas they were forced forward into the obstacle, I retreated or fled—
Mist covered the stage (my life). Characters came and went, costumes were changed, my brush hand moved side to side far from the canvas, side to side, like a windshield wiper.
Surely this was the desert, the dark night. (In reality, a crowded street in London, the tourists waving their colored maps.)
One speaks a word: I. Out of this stream the great forms—
I took a deep breath. And it came to me the person who drew that breath was not the person in my story, his childish hand confidently wielding the crayon—
Had I been that person? A child but also an explorer to whom the path is suddenly clear, for whom the vegetation parts—
And beyond, no longer screened from view, that exalted solitude Kant perhaps experienced on his way to the bridges— (We share a birthday.)
Outside, the festive streets were strung, in late January, with exhausted Christmas lights. A woman leaned against her lover’s shoulder singing Jacques Brel in her thin soprano—
Bravo! the door is shut. Now nothing escapes, nothing enters—
I hadn’t moved. I felt the desert stretching ahead, stretching (it now seems) on all sides, shifting as I speak,
so that I was constantly face to face with blankness, that stepchild of the sublime,
which, it turns out, has been both my subject and my medium.
What would my twin have said, had my thoughts reached him?
Perhaps he would have said in my case there was no obstacle (for the sake of argument) after which I would have been referred to religion, the cemetery where questions of faith are answered.
The mist had cleared. The empty canvases were turned inward against the wall.
The little cat is dead (so the song went).
Shall I be raised from death, the spirit asks. And the sun says yes. And the desert answers your voice is sand scattered in wind.
„Paul Kungebein starrte auf den U-Bahn-Plan, dessen bunte Linien wie immer seine ganze Konzentration einforderten, und als er endlich die richtige Bahn gefunden hatte, sagte die Anzeigetafel eine halbe Stunde Wartezeit voraus, Kungebein spuckte auf die Magnetgleise, dann ging er eben zu Fuß! Er konnte nicht glauben, dass die Bahnen um die Jahrtausendwende im Fünfminutentakt gefahren waren, wie alte Berliner einstimmig behaupteten, in den letzten Jahren waren die Züge, die noch verkehrten, nie richtig voll, und die BVG plante, die äußeren Linien ganz zu schließen. Es waren immer weniger Menschen unterwegs in Berlin. Der ehemalige Verlauf der Berliner Mauer markierte ziemlich exakt die Grenze des Altenghettos, das sich im Westteil der Stadt etabliert hatte. Charlottenburg und Wilmersdorf entbehrten jeder Jugend und jeder Lebendigkeit, hier arbeitete kaum jemand mehr, hier feierte kaum jemand mehr, hier starb man still vor sich hin. Aus dem Geschichtsunterricht kannte Kungebein die Bilder der Menschen, die 1989 die Mauer gestürmt hatten, seltsam, fand er, hatten die ausgesehen in ihren altmodischen Hosen, vor allem aber in ihrer schieren Masse, außer im Fernsehen, dachte er, außer auf Bildern von früher hatte er noch nie so viele Menschen auf einem Fleck gesehen. Paul Kungebein verließ die U-Bahn-Haltestelle Hallesches Tor und überquerte die Straße, quietschende Reifen rissen ihn aus seinen Gedanken, eine Limousine fuhr in scharfem Bogen davon. Mit pochendem Herzen blickte er der Limousine hinterher, schwarz, glänzend, kastenförmig, Kungebein vergaß immer öfter, nach links und rechts zu sehen, bevor er eine Straße überquerte, die Straßen waren allzu oft frei. Hinter sich hörte er jemanden an eine Scheibe klopfen, ein Fenster aufstoßen und rufen, und sobald Kungebein den sicheren Bürgersteig erreicht hatte, drehte er sich um und erkannte Hendrik Miller. Der saß noch immer in dieser Fressbude und verschlang honigtriefendes Baklava, wie Kungebein nicht ohne Ekel erspähte, mit der freien Hand fuchtelte Miller in der Luft herum und schrie über die Straße: Aufpassen, Kungebein! Ich brauche Sie noch! Der so Gerufene zog seine Mundwinkel nach oben und winkte, wobei er die Hand schon auf halber Höhe wieder sinken ließ, dann machte er sich auf den Weg in die Redaktion. Seltsamer Mann, dieser Miller, dachte Kungebein, kleidet sich in schwarzes Leinen, hat einen Topjob, trägt eine Mähne wie ein Philosoph, schwitzt und frisst aber wie ein Tier. Was wollte der überhaupt von ihm?“
Toen ik ontwaakte was ik in een woud. Het donker leek natuurlijk, de lucht tussen de dennen bezaaid met lichtjes.
Ik wist niets; kon alleen maar kijken. En terwijl ik keek, verflauwden alle hemellichten, gingen op in een afzonderlijk iets, een vuur dat door de koele sparren schroeide. Daarna was het niet langer mogelijk naar de hemel te staren zonder te gronde te gaan.
Bestaan er wezens die de dood behoeven, zoals ik beschutting? Wanneer ik lang genoeg blijf spreken zal ik die vraag wel beantwoorden, zien wat zij ook zien, een ladder die door de sparren reikt, wat hen ook maar verleidt hun levens op te geven –
kijk eens wat ik al begrijp. Ik ontwaakte onwetend in een woud; een ogenblik geleden wist ik niet dat mijn stem als mij er een gegeven werd zo vol van leed zou zijn, mijn zinnen een keten van pijnlijke kreten. Ik wist niet eens dat ik leed tot dat woord kwam, tot ik regen van mij af voelde stromen.
Vertaald door Erik Menkveld
Louise Glück (New York, 22 april 1943) Hier met voormalig president Obama bij de uitreiking van de National Humanities Medal in 2015
Uit: Napoleon’s Exile (Vertaald door Shaun Whiteside)
“Octave adjusted his white English-style wig, which was combed back with fake nonchalance. He studied himself in the mirror. Pale grey eyes, pinched nostrils, a lipless mouth. His neutral face lent itself to change, and it made him smile. “I can play any part I like,” he thought with satisfaction. Just then there was a knock at his door and someone called his name. Octave drew back the bolt and opened the door to reveal Marquis de la Grange, the former commander of the Vendeé, who had been involved in several failed conspiracies and who was now plotting in Paris, beneath the very noses of the imperial police. Tall, lean, rather severe, wearing a blue woolen frock-coat with an astrakhan collar, the Marquis had not visited Octave’s apartment before. Octave occupied a long and sparsely furnished room on the first floor of the Hôtel de Salerne, in the rue Saint-Sauveur: a candlestick on the pine table, a bed, an enormous wardrobe. The velvet of the armchairs was as faded as that of the canopy of the bed, and Octave had to make do without a valet or chambermaid, with logs piled up beside the fireplace. The velvet of the armchairs was as faded as that of the canopy of the bed, and Octave had to make do without a valet or chambermaid, with logs piled up beside the fireplace. “But they are both temporary and discreet.” “I grant you that, and in any case I’m not here to inspect you but to give you a warning.” “Has someone spotted me?” “No, no, don’t worry about that. The bluebottles down at the Préfecture are far too stupid to do anything of the sort. I wanted to tell you that we appear to have managed a complete revolution.” “A revolution . . .” “In the astronomical sense: the return of a planet to the initial point of its orbit.” “Meaning?” “Meaning that we are about to return to our startingpoint: the monarchy.” “I still don’t get what you’re on about.” “I’ll take you there, and then you’ll understand.” The Marquis lifted Octave’s three-cornered hat from a peg, threw him his coat, thrust his own wide-brimmed black felt hat back on and dragged Octave to the staircase. Outside the front door, in the rue des Deux-Portes, a rented cabriolet awaited, a large number painted on its door. The coachman asked no questions, since the journey had already been decided: the coach—amid a great din of wheels, tinkling bells, hoofs and curses, all of which discouraged conversation—was taking them to the Louvre.”
„Sekundenlang war er unfähig, sich zu bewegen. Hektisch atmend starrte er auf die geborstene Windschutzscheibe, durch deren Risse Sand ins Wageninnere wirbelte, wo er sich mit dem weißen Talkumpuder der Airbags vermischte. Jenseits der Scheibe lag die Sichtweite unter fünf Metern. Mehrere Menschen tauchten auf, rannten in Richtung Standstreifen. Endlich gelang es ihm, den Gurt zu lösen und sich zur Seite zu drehen. Ein rascher Blick nach hinten, die Kinder schienen unversehrt. Claudia war in sich zusammengesunken, hielt sich den Unterarm. Winter zwang sich zur Ruhe, öffnete ihre Gurtschnalle und half ihr, sich zurückzulehnen, vorsichtig, der Unterarm war wohl gebrochen. Sie war leichenblass, brachte kein Wort hervor, nickte nur, alles okay, fast, und er unterdrückte die Angst und die Schmerzen in seiner Brust und nickte ebenfalls, bei mir auch. Er wandte sich den Kindern zu. Emmy saß hochaufgerichtet da, die Hände auf den Ohren, die Augen geschlossen, aus ihrer Nase lief jetzt ein wenig Blut. Vor dem Fenster neben ihr flatterte der Seitenairbag. Plötzlich schüttelte sie wimmernd den Kopf, der Schock kam mit Verzögerung. Leon rieb sich das Bein und weinte leise. »Alles okay?«, stieß Winter hervor. Emmy riss die Augen auf, wirkte vollkommen verwirrt, als wäre sie aus einem tagelangen Schlaf erwacht. Sie begann zu schreien, und er sah, wie ihre Hand nach dem Türgriff tastete. Nur nicht aussteigen, dachte er, und herrschte sie an: »Emmy, sitzenbleiben!« Sie beachtete ihn nicht. Als sie die Tür aufstieß, fuhr ein kräftiger Luftstrom ins Wageninnere, Sand drang in Winters Augen. Er hörte Claudias verstörte Stimme, legte ihr die Hand auf die Schulter, aber er hatte jetzt keine Zeit für sie, Emmys Schreie wurden immer schriller, sie hatte schon ein Bein halb im Freien, während sie mit beiden Händen am Gurtschloss herumfingerte und nach ihm schlug, weil er sie davon abzuhalten versuchte. »Nicht aussteigen, Emmy, bitte! Emmy!« Sie zerrte am Gurt, versuchte durchzuschlüpfen, und Winter öffnete hastig seine Tür. kämpfte sich in den lärmenden Sturm hinaus, wollte um den Wagen herum zu ihr. Sandkörner stachen wie Hunderte feinster Nadeln auf seiner Haut, drangen ihm in Ohren, Nase, Mund, und er dachte fassungslos, dass sie in eine Art Wüstensturm geraten sein mussten, bis er begriff; dass der Sand nicht aus einer Wüste kam, sondern von den umliegenden Äckern, er hatte den Geschmack von Erde im Mund, und er wusste doch, wie Erde schmeckte. Die Augen mit einem Arm abschirmend, ließ er sich von den Böen am Wagen entlangstoßen, vorbei an Leons Tür zum Heck, musste sich für einen Moment an der Dachreling festklammern, um nicht weitergetrieben zu werden. Kaum einen Meter entfernt stand das nachfolgende Auto, die Beifahrertür offen, der Innenraum leer. Plötzlich brach ein riesiger Schatten in sein Blickfeld, grelle Lichter, eine mehrtonige Lkw-Hupe dröhnte.“
Geluiden, boven me, schurende dennentakken. Daarna niets. De zwakke zon fladderde over de droge grond.
Het is vreselijk te overleven als bewustzijn begraven in de donkere aarde.
Toen was het voorbij: dat wat jullie vrezen, bezield te zijn en niet in staat tot spreken, eindigde abrupt, de stugge aarde gaf een beetje mee. En wat ik hield voor vogels schoot lage heesters in.
Jullie die je de overgang uit de andere wereld niet herinneren ik zeg jullie ik kon weer spreken: wat er ook terugkeert uit vergetelheid keert terug om stem te vinden:
uit het hart van mijn leven spoot een grote fontein, diepblauwe schaduwen op een azuren zee.
Uit: Tod eines glücklichen Menschen (Vertaald door Karin Krieger)
„Sie wollten also Rache. Colnaghi nickte einige Male nachdenklich, als wollte er Gedanken sammeln, die er nicht hatte oder die noch zu verworren waren. Dann stützte er die Hände auf den Tisch und sah wieder zu dem Jungen, der gesprochen hatte. In dem Raum, den der Kindergarten des Viertels zur Verfügung gestellt hatte, herrschte Schweigen: Schweißflecken unter den Achseln, dazu die sich langsam drehenden Flügel des Ventilators. Alle warteten auf seine Antwort, auf das x-te gute Wort. Die Verwandten und Freunde des Opfers waren etwa dreißig an der Zahl. Vissani war Chirurg gewesen, ein prominenter Vertreter des äußersten rechten Flügels der Mailänder Christdemokraten, zweiundfünfzig Jahre alt, aschblond, dicklich. Das Foto vor dem Rednerpult war von Blumen- sträußen umgeben. Colnaghi mochte ihm in den letzten Jahren ein-, zweimal begegnet sein. Er hatte im «Corriere» etwas über ihn gelesen, vielleicht einen Artikel im Lokalteil, über die Stellung, die er sich damals innerhalb der Partei erobert hatte. Colnaghi hatte für jene DC nichts übrig, doch wer weiß: Vielleicht hatten sie sich in der Vergangenheit sogar einmal die Hände geschüttelt, waren einander von einem Kollegen vorgestellt worden, der Karriere machen wollte, vielleicht an einem Abend Mitte Mai, wenn Mailand von Schwalben durchzogen wird und das Licht eine unfassbare Farbe hat. Vielleicht waren sie damals beide gutgelaunt gewesen, vielleicht hatte Vissani über einen Witz Colnaghis gelacht und sich auf die Schenkel geklopft, und ebenso schnell hatte der Arzt dem Staatsanwalt die gute Laune mit einer unangebrachten Bemerkung verdorben, einer von vielen, die er in den Ermittlungsakten hatte nachlesen können – etwas Unangenehmes über die Jugend von heute oder dass die Regierung hart durchgreifen müsse. Wie dem auch sein mochte, Folgendes war geschehen: Dieser gewöhnliche, abstoßende, doch unschuldige Typ war am späten Abend des 9. Januar 1981 in der Nähe der Piazza Diaz erschossen worden. Zwei Projektile, Kaliber 38Special. Vor sechs Monaten. Ein Mord, zu dem sich der Proletarische Kampfverband bekannte, eine Splittergruppe der Roten Brigaden. Ein noch nicht abgeschlossener Fall auf Staatsanwalt Colnaghis Schreibtisch. Er hatte lange darüber nachgedacht, ob es eine gute Idee sei, an der Gedenkfeier teilzunehmen. Schließlich war seine Aufgabe, sich von solchen Leuten fernzuhalten, und nicht, sich ihnen auszusetzen. Doch am Ende hatte er aufgegeben.“
Wil je weten hoe ik mijn tijd doorbreng? Ik loop door de voortuin en doe alsof ik onkruid wied. Je zou moeten weten dat ik nooit wied, op mijn knieën, bosjes klaver uit de bloembedden trek: in feite ben ik op zoek naar moed, naar enig bewijs dat mijn leven zal veranderen, hoewel het een eeuwigheid duurt, om elke klomp te controleren op het symbolische blad, en de zomer loopt spoedig ten einde, verkleurt de bladeren al, de zieke bomen altijd het eerst, stervende worden ze briljant geel, terwijl een paar donkere vogels hun avondklok van muziek uitvoeren. Wil je mijn handen zien? Even leeg nu als bij de eerste noot. Of was het altijd de bedoeling om verder te gaan zonder een teken?
Uit: Het geweten van Roberto Doni (Vertaald door Philip Supèr)
“Dat is ’s morgens, ’s avonds doe ik dezelfde route andersom. Weet jij dan nog waar ik godverdomme woon?’ `In Piola.’ `Ja hoor, dág!’ `Je kan toch ’s avonds gaan wandelen, als je dat zo graag wilt.’ `Ach, welnee, waar moet je in godsnaam naartoe? En daarbij: ’s winters is het steenkoud en ’s zomers snikheet.’ `Vandaag is het anders wel lekker.’ `Ik weet niet hoe ik het je duidelijk moet maken. Het is een kwestie van tempo, van bepaalde stappen.’ Doni lachte breed. Wan beloond worden.’ `Milaan is een gierige stad, die pas iets geeft als je het heel vriendelijk vraagt,’ zei Doni. `Maar dat ben ik niet gewend. Ik ben gewend dat een stad vol in mijn gezicht waait, niet dat ik op mijn knieën moet vallen voor ieder stukje brood. Dat zal allemaal wel komen omdat ik zo’n cliché-zuiderling ben, weet ik het. Maar hoe het dan ook komt, om hier te kunnen leven heb je goddelijke bijstand nodig.’ `Amen,’ zei Doni, en nam nog een slok ambachtelijk bier. Dat was koud en sterk: hij voelde ontspanning in zijn mond en een prettige prikkeling in zijn kaken. Salvatori keek hem aan en schoot in de lach. `Amen,’ herhaalde hij. ‘En geloofd zij de Heer!’
Maar toen ze uit het restaurant kwamen, zag Doni een straal licht de gebouwen doorklieven bij de kruising met de Via Conservatorio. Er ging een onnatuurlijke rust van dat moment uit, schoonheid geschreven in het contrast: de theorie van Salvatori werd weerlegd en als bij toverslag was Milaan schitterend. Doni herinnerde zich hoe hij als jongeman ’s avonds, na zijn colleges recht, naar zijn ouderlijk huis liep. Hij kruiste dan deze straten en nam daarna de Via Sottocorno, vervolgens de Corso Indipendente tot het Piazzale Susa, waar zijn vader een driekamerwoning had gekocht met de erfenis van zijn eigen vader. Soms dook hij onderweg even een bar in, voor een broodje, soms ook week hij uit in noordelijke richting, om naar een bioscoop in de Corso Buenos Aires te gaan. Nooit ging het hem duizelen, hij voelde alleen de zoete rust van een lange pauze. Salvatori liep een paar stappen voor hem. Doni hield een moment halt om nog een keer naar dat licht te kijken. Het was nu uiteengevallen in een soort diffuse schittering die alles daar leek te willen omvatten: de boomtakken vol knoppen, de muren van de gebouwen, de vensterbanken. April leek meer een lichaam dan een maand. Een jongetje rende naar het fonteintje voor de San Pietro in Gessate-kerk. Een elegante oude heer stak zijn krant onder zijn arm en begon te fluiten. Er ging een siddering door Doni heen, die hij meteen indeelde bij de plezierige gevoelens die hij al heel lang niet had ervaren. Het was iets onmiddellijks en kortstondigs, iets wat waarschijnlijk ook met dat biertje te maken had; hij leefde.
De middag bracht hij door in de ruimte waar de servers stonden, om samen met de technici een probleem op te lossen. (Zonder het te willen was hij benoemd tot contactpersoon voor de computers van het Openbaar Ministerie.) Een secretaresse had per ongeluk een deel van de database gewist, ook al bleef ze het ontkennen. In tranen had ze daar gezeten, haar hoofd en wijsvinger schuddend. ‘Het is niet mijn schuld! Het is niet mijn schuld!’ zei ze steeds maar. ‘Er sloot zomaar opeens een venster op mijn scherm, ik begreep er niks van, het is niet mijn schuld!’
Jullie leken net kleine kinderen, altijd tuk op een verhaal. En ik had er al zo veel verteld; ik had genoeg verzonnen. Dus gaf ik jullie potlood en papier. Ik gaf jullie pennen van riet dat ik zelf sneed, middagenlang in de dampige velden. Schrijf jullie eigen verhaal maar, zei ik.
Na al die jaren luisteren zouden jullie wel weten wat een verhaal was dacht ik.
Zeuren was het enige wat jullie konden. Alles moest jullie worden uitgelegd, op eigen kracht doorgrondden jullie niets.
Toen besefte ik dat jullie niet konden denken met werkelijke lef of passie; jullie hadden je leven nog niet geleid, geen eigen rampen doorstaan. Dus gaf ik jullie levens, gaf ik jullie rampen, want schrijfgerei alleen bleek niet genoeg.
Jullie zullen nooit weten hoe goed het me doet jullie daar te zien zitten als onafhankelijke wezens, jullie te zien dromen bij het open raam, potloden die ik jullie gaf in de aanslag tot de zomerochtend in woorden opgaat.
Het scheppen heeft jullie opgewonden, ik wist het van tevoren, dat doet het in het begin altijd. En ik ben vrij om te doen wat ik wil, me met andere dingen bezig te houden, in het volste vertrouwen dat jullie me niet meer nodig hebben.
“Ik heb jaren aan een stuk bezworen dat ik nooit een boek zou schrijven met als titel De tafel. En tja, op een dag begin je er dan toch aan. Want hoewel ik vanaf 1982 vond dat De tafel een veel te simpele, weinigzeggende titel is, dacht ik daarstraks: nou, eigenlijk valt dat wel mee. Tenslotte weet iedereen wat een tafel is, en een titel mag gerust begrijpelijk zijn voor het grote publiek. Zonder tafel zouden we in een heel andere cultuur leven, bijvoorbeeld de woestijncultuur, waar de bewoners van de grond eten, of van een zelf geknoopt tapijt. Geef mij dan maar een tafel. Ik heb slechts één keer in m’n leven van de grond gegeten, en dat was toen ik drie maanden in een psychiatrisch instituut verbleef, en iedereen daar ervan wilde overtuigen dat ik werkelijk gek was. Van de grond eten, m’n uitwerpselen verkopen voor veel te veel geld aan de andere gekken, een vrouw die bij de verpleging zat beloven dat ik haar zwanger zou maken en daarna alsnog weigeren om met haar te neuken, dat soort dingen. Het was geen leuke periode. Oké, er zit iets fout in m’n hoofd, dat wel. Dat 6begon al goed toen ik op straat een paard wilde omhelzen, maar het bleek geen paard maar een oud wijf met een veel te groot bovengebit. Ik omhelsde haar trouwens veel te stevig, en door ademnood viel ze neer op de straat. Ik riep: ‘Bel de politie! Bel de politie! Een vrouw probeert de straat te stelen!’ Niemand belde de politie omdat iedereen wist: een straat stelen door er bewusteloos op neer te vallen, dat is onmogelijk. Zeker niet als de zogenaamde dief een vrouw is van tweeënnegentig, zich bovendien voortbewegend met een rollator. Ik gaf haar een trap in haar maag. Stom wijf. Eerst een beetje een paard lopen imiteren, en dan in coma raken, ik ken dat, mij moet je geen appelen voor citroenen verkopen. Omdat ik nog nooit de kut had gezien van een tweeënnegentigjarige vrouw, deed ik haar rok en haar onderbroek uit, en staarde ik tussen haar benen. Godverdomme, zoiets lelijks had ik nog nooit gezien. Het leek wel alsof tussen die benen de smoel van een hamster was ontploft. Van die rauwe vleesresten, weet je wel. Zo’n harige, ontplofte smoel van een bejaarde hamster. Zou die kut ook naar een dode hamster rúiken? Ik stak m’n neus tussen de benen van de vrouw en snoof hard en veelvuldig. Nee, de kut rook niet naar een dode hamster, maar wel naar iets wat per ongeluk zoek is geraakt in een slachthuis en daar al enkele weken ligt te rotten. Ondertussen had iemand alsnog de politie gebeld, niet om de oude vrouw aan te houden vanwege straatdiefstal, maar om mij aan te houden vanwege het op een onzedelijke manier lastigvallen van die vrouw. Altijd als er iets gebeurt met een man en een vrouw, wordt de man in het ongelijk gesteld. Dat is al zo sinds de tweede feministische golf van 1865, toen een Franse lesbo door een rechter in het gelijk werd gesteld nadat ze een man beschuldigd had van verkrachting.”
Wat heb je met mijn hart dat je het keer op keer moet breken als een kweker die zijn nieuwe ras beproeft? Experimenteer maar op iets anders: hoe kan ik leven in groepen, zoals jij wilt, als jij me in de quarantaine van hartzeer dwingt, me scheidt van de gezonde leden van mijn eigen soort: zoiets doe je niet in de tuin, de zieke roos afzonderen; die laat je rustig met zijn openbare geteisterde bladeren in de gezichten van de andere rozen wapperen, en de luizen
van de ene op de andere plant springen, wat maar weer bewijst dat ik het laagste van jouw schepselen ben, lager nog dan de tierige bladluis en de klimmende roos – Vader, als vertegenwoordiger van mijn eenzaamheid, verzacht althans mijn schuld; neem het brandmerk van mijn afzondering weg, tenzij je van plan bent mij weer voor altijd gezond te maken, zoals ik gezond was en heel in mijn onbegrepen jeugd, of als toen niet, onder de lichte druk van mijn moeders hart, of als toen niet in dromen: eerste wezen dat nooit zou sterven.
De Nobelprijs voor de Literatuur is dit jaar toegekend aan Louise Glück. Haar poëzie wordt gekenmerkt door een streven naar duidelijkheid, aldus het comité. Terugkerende thema’s zijn het gezinsleven en de relatie tussen ouders en broers en zussen. De Amerikaanse dichteres, essayiste en schrijfster Louise Elisabeth Glück werd geboren op 22 april 1943 in New York. Zie ook alle tags voor Louise Glück op dit blog.
The Red Poppy
The great thing is not having a mind. Feelings: oh, I have those; they govern me. I have a lord in heaven called the sun, and open for him, showing him the fire of my own heart, fire like his presence. What could such glory be if not a heart? Oh my brothers and sisters, were you like me once, long ago, before you were human? Did you permit yourselves to open once, who would never open again? Because in truth I am speaking now the way you do. I speak because I am shattered.
Vespers
In your extended absence, you permit me use of earth, anticipating some return on investment. I must report failure in my assignment, principally regarding the tomato plants. I think I should not be encouraged to grow tomatoes. Or, if I am, you should withhold the heavy rains, the cold nights that come so often here, while other regions get twelve weeks of summer. All this belongs to you: on the other hand, I planted the seeds, I watched the first shoots like wings tearing the soil, and it was my heart broken by the blight, the black spot so quickly multiplying in the rows. I doubt you have a heart, in our understanding of that term. You who do not discriminate between the dead and the living, who are, in consequence, immune to foreshadowing, you may not know how much terror we bear, the spotted leaf, the red leaves of the maple falling even in August, in early darkness: I am responsible for these vines.
October (section I)
Is it winter again, is it cold again, didn’t Frank just slip on the ice, didn’t he heal, weren’t the spring seeds planted
didn’t the night end, didn’t the melting ice flood the narrow gutters
wasn’t my body rescued, wasn’t it safe
didn’t the scar form, invisible above the injury
terror and cold, didn’t they just end, wasn’t the back garden harrowed and planted—
I remember how the earth felt, red and dense, in stiff rows, weren’t the seeds planted, didn’t vines climb the south wall
I can’t hear your voice for the wind’s cries, whistling over the bare ground
I no longer care what sound it makes
when was I silenced, when did it first seem pointless to describe that sound
what it sounds like can’t change what it is—
didn’t the night end, wasn’t the earth safe when it was planted
didn’t we plant the seeds, weren’t we necessary to the earth,
Uit: Dood van een gelukkig man (Vertaald door Philip Supèr)
‘Goed,’ antwoordde de jongen. Hij had hetzelfde blonde haar als zijn vader, maar steil en lang, zijn neus en mond trilden af en toe. ‘Stel dat jullie de gasten pakken die mijn vader hebben vermoord. Wat dan?’ `Dan komen ze voor de rechter.’ `En daarna?’ `Als ze schuldig worden bevonden, krijgen ze een straf opgelegd.’ `Blijven ze dan hun hele leven in de gevangenis?’ `In ieder geval heel veel jaren. Ze zullen niemand meer iets kunnen aandoen.’ `Dat is niet genoeg,’ zei de jongen, en hij schudde zijn hoofd. ‘Dat is niet genoeg.’ Colnaghi knikte weer. lij heet Luigi, toch?’ vroeg hij. ‘Ja.’ `Hoe oud ben je, Luigi?’ `Veertien.’ `Veertien. Zit je op school?’ `Op het lyceum. Onderbouw.’ `Oké. Vertel me dan maar ’s wat we moeten doen met de moordenaar van je vader.’ Ontstemd gemompel, schuddende hoofden. Colnaghi realiseerde zich dat hij te ver was gegaan, maar hij had inmiddels voor zichzelf een hypothese opgesteld, en die moest worden getest. De jongen leek overigens helemaal niet verrast door de vraag. Hij wendde zich alleen maar naar de deur en kneep zijn ogen samen om even goed te kunnen nadenken. Toen keek hij Colnaghi weer aan. `Ik zou hem doodmaken,’ zei hij. ‘Ik zou hem meteen doodmaken, gewoon met mijn handen.’ Nu rees er een geroezemoes op. Zijn moeder trok hem stevig aan zijn hand. tuigir siste ze, zonder veel overtuiging. De jongen negeerde haar. Hij bleef Colnaghi aankijken en Colnaghi begreep dat wat hier tussen hen gebeurde niet zomaar een tweestrijd was, maar iets veel groters en complexers. Het ging om het lot van een hele natie die een tragedie probeerde te verwerken, om een lange geschiedenis van over en weer aangedaan onrecht en geslagen wonden. Want uiteindelijk kwam alles samen in dezelfde, banale vraag: hoe vertel je een kind over de dood van zijn vader? Wat heb je aan redeneringen en verklaringen bij zo’n verlies? We zien onze kinderen opgroeien vol van rancune, dacht hij bij zichzelf. We zien ze opgroeien als wezen die nieuwe vaders nodig hebben, en ik heb niets te bieden.”
Om te zeggen dat ik niet bang ben – Het zou niet waar zijn. Ik ben bang voor ziekte, vernedering. Zoals iedereen heb ik mijn dromen. Maar ik heb geleerd ze te verbergen, Om mezelf te beschermen Tegen vervulling: alle geluk Trekt de woede van het noodlot aan. Het zijn zussen, wilden – Uiteindelijk hebben ze Geen gevoel behalve afgunst.
Uit: Dood van een gelukkig man (Vertaald door Philip Supèr)
‘Goed,’ antwoordde de jongen. Hij had hetzelfde blonde haar als zijn vader, maar steil en lang, zijn neus en mond trilden af en toe. ‘Stel dat jullie de gasten pakken die mijn vader hebben vermoord. Wat dan?’ `Dan komen ze voor de rechter.’ `En daarna?’ `Als ze schuldig worden bevonden, krijgen ze een straf opgelegd.’ `Blijven ze dan hun hele leven in de gevangenis?’ `In ieder geval heel veel jaren. Ze zullen niemand meer iets kunnen aandoen.’ `Dat is niet genoeg,’ zei de jongen, en hij schudde zijn hoofd. ‘Dat is niet genoeg.’ Colnaghi knikte weer. lij heet Luigi, toch?’ vroeg hij. ‘Ja.’ `Hoe oud ben je, Luigi?’ `Veertien.’ `Veertien. Zit je op school?’ `Op het lyceum. Onderbouw.’ `Oké. Vertel me dan maar ’s wat we moeten doen met de moordenaar van je vader.’ Ontstemd gemompel, schuddende hoofden. Colnaghi realiseerde zich dat hij te ver was gegaan, maar hij had inmiddels voor zichzelf een hypothese opgesteld, en die moest worden getest. De jongen leek overigens helemaal niet verrast door de vraag. Hij wendde zich alleen maar naar de deur en kneep zijn ogen samen om even goed te kunnen nadenken. Toen keek hij Colnaghi weer aan. `Ik zou hem doodmaken,’ zei hij. ‘Ik zou hem meteen doodmaken, gewoon met mijn handen.’ Nu rees er een geroezemoes op. Zijn moeder trok hem stevig aan zijn hand. tuigir siste ze, zonder veel overtuiging. De jongen negeerde haar. Hij bleef Colnaghi aankijken en Colnaghi begreep dat wat hier tussen hen gebeurde niet zomaar een tweestrijd was, maar iets veel groters en complexers. Het ging om het lot van een hele natie die een tragedie probeerde te verwerken, om een lange geschiedenis van over en weer aangedaan onrecht en geslagen wonden. Want uiteindelijk kwam alles samen in dezelfde, banale vraag: hoe vertel je een kind over de dood van zijn vader? Wat heb je aan redeneringen en verklaringen bij zo’n verlies? We zien onze kinderen opgroeien vol van rancune, dacht hij bij zichzelf. We zien ze opgroeien als wezen die nieuwe vaders nodig hebben, en ik heb niets te bieden.”
Om te zeggen dat ik niet bang ben – Het zou niet waar zijn. Ik ben bang voor ziekte, vernedering. Zoals iedereen heb ik mijn dromen. Maar ik heb geleerd ze te verbergen, Om mezelf te beschermen Tegen vervulling: alle geluk Trekt de woede van het noodlot aan. Het zijn zussen, wilden – Uiteindelijk hebben ze Geen gevoel behalve afgunst.
Remember the days of our first happiness, how strong we were, how dazed by passion, lying all day, then all night in the narrow bed, sleeping there, eating there too: it was summer, it seemed everything had ripened at once. And so hot we lay completely uncovered. Sometimes the wind rose; a willow brushed the window.
But we were lost in a way, didn’t you feel that? The bed was like a raft; I felt us drifting far from our natures, toward a place where we’d discover nothing. First the sun, then the moon, in fragments, stone through the willow. Things anyone could see.
Then the circles closed. Slowly the nights grew cool; the pendant leaves of the willow yellowed and fell. And in each of us began a deep isolation, though we never spoke of this, of the absence of regret. We were artists again, my husband. We could resume the journey.
Louise Glück (New York, 22 april 1943) Coney Island, New York
verdronken in steden van ongewillige pijn, waar als een droom verlichte wagens zweven, bijna, bijna totaal gezonden.
ik heb wel honderd dagen, die ik aangelengd heb, mengend de wind met het verlangen in het lege horloge.
nu dan, nu onoverkomelijk ongemak door de straten zwerft, lijdend aan haar voeten, en het wilde touw zwabbert in het oog.
nu dan zal mijn huilen zwaar als een onweer losbreken over de huizen en ramen, die niet spreken van onrust.
ik heb de mensen uitsluitend vanwege het lichte wuiven van hun handen liefgehad; de zee en de schuim in de wind verdeeld –
een troebele genade zwemt als lover op de nacht drijvend naar mijn ondergronds eiland, o, dat heb je op de photos toch wel gezien?
het is het hart, dat zoekt, en steeds het lichaam, dat vindt, oneindige melodie gooiend in de avond, zo zwak zijn we en toch verdacht.
grote ogen, uit de stenen muur tegen handen en voeten pratend, tuimelend in de hoeden en olifantsbenen der oude dames.
ik die de morgen als een beker
ik die de morgen als een beker vol gouden wijn met lange teugen leegdrink en denk aan korenvelden in de zon en de lange avonden van de boeren ik die als een korenveld voor de winter ben bewaard
Hans Lodeizen (20 juli 1924 – 26 juli 1950) Cover biografie
De Nederlandse schrijver, journalist, commentator, essayist en columnist Henk Hoflandwerd geboren in Rotterdam op 20 juli 1927. Zie ook alle tags voor Henk Hoflandop dit blog.
Over de slaverny in Europa
De laatste mensenslaaf die ik in Europa nog heb gezien, is het dienstmeisje, dat in ruil voor de haar verstrekte bevelen, loon, kost en inwoning haar hele leven trouw bleef aan de familie die haar exploiteerde. Hoewel ik van kindsbeen af tegen het instituut ben geweest, ben ik blij dat ik het zelf heb gezien. De Tweede Wereldoorlog heeft aan het ouderwetse dienstmeisje terloops een eind gemaakt. Dat was de nekslag voor de alledaagse slavernij. Het aardige van Droogstoppel bij zijn inspectie van het pak van Sjaalman is, dat hij vaak zegt wat hij ervan vindt. Van dit onderwerp heeft hij niets begrepen, noteert hij met de eerlijkheid die weleens ontwapenend wordt genoemd. (Een onderwerp dat in het pak ontbreekt: over het ontwapenende in de eerlykheid dergenen die nooit onbewapend zyn). Voor wie ervan overtuigd is, dat het zo hoort, dat er nu eenmaal bevelen moeten worden gegeven en opgevolgd, bestaat er geen slavernij. Wat bevlogen idealisten slavernij noemen, is niets anders dan een gepaste, fatsoenlijke rangorde. Kon het dienstmeisje bijvoorbeeld mooi zitten en kwispelen? Zeker: op haar manier wist ze precies hoe ze dat moest doen. Misschien zijn er nog wel mensen wier ouders met een smalfilmcamera dat allemaal hebben vastgelegd. Onschatbaar historisch materiaal; ik weet professors die er goud voor zouden willen geven om zo weer eens met iets heel oorspronkelijk nieuws te voorschijn te kunnen komen. Intussen hebben wij in het moderne Europa tegen het einde van de twintigste eeuw op het gebied van de slavernij alleen nog de hond. Loop één hele dag op straat en kijk alleen naar de manier waarop de bazen hun honden behandelen, en wat de honden daarop antwoorden (en verwar de hond niet met andere huisdieren zoals kippen, vissen of koeien want dat zijn geen slaven maar slachtoffers, en begin ook niet over de kat want die is een profiteur) en zie dat de slavernij in Amsterdam en heel Europa niet is verdwenen maar zich alleen heeft verplaatst van het ene zoogdier naar het andere. (Wat hy hiermee bedoelt, begryp ik niet. – Droogstoppel).
Henk Hofland (20 juli 1927 – 21 juni 2016)
De Nederlandse schrijver en literatuurcriticus Arie Storm werd geboren in Den Haag op 20 juli 1963. Zie ook alle tags voor Arie Storm op dit blog.
Uit: Het horrortheater van de Nederlandse literatuur
“Proloog Toen
ik een jaar of veertien, vijftien was, was mijn jongere zus – ze is
ruim een jaar jonger dan ik – verbijsterd door het feit dat ik de
typemachine van mijn vader pakte, die op de keukentafel zette, er een
vel papier in draaide en vrolijk begon te tikken. Het verbaasde haar
niet dat ik die machine van mijn vader gebruikte; ze wist dat ik zijn
toestemming daarvoor had. Iets anders hield haar bezig. Ze wees naar het
papier dat om de rol in de wagen van de machine zat en zei: ‘Dat papier
schrijf je zomaar vol zonder dat ik je zie nadenken?’ ‘Ja,’ zei ik, terwijl ik verder tikte. ‘Wat is daar mis mee?’ ‘Dat
is best bijzonder,’ zei ze. ‘De meeste mensen zuchten en steunen als ze
iets moeten schrijven, maar jij doet het gewoon, je gaat meteen aan de
slag.’ Het
was waar. En het is nog steeds waar. Ik schrijf met veel plezier en
ogenschijnlijk ook zonder me er al te veel voor in te hoeven spannen. Ik
doe het graag. Misschien moet ik dit niet onthullen, want lezers houden
van schrijvers die zeggen dat schrijven hard werken is, een
buitengewone inspanning, zwaarder dan dat je bevalt van een kind.
(Amateurschrijvers en mindere schrijvers in het algemeen vergelijken hun
scheppende werk opmerkelijk vaak met zwanger worden en het krijgen van
een kind.) Ik las een keer dat iemand eerst een halfuur op de grond ging
liggen voordat hij ging schrijven. Zo ben ik dus niet. Ik houd evenmin
van het eindeloos krabbelen van aantekeningen in notitieboekjes of het
vullen van systeemkaarten met allerhande opmerkingen. Dat laatste deed
Vladimir Nabokov. Maar daarna schreef hij de roman vlot, met een
combinatie van kalm toezien op een geduldige en gestage groei van wat
hij schreef en flukse spontaniteit – of wat daarop lijkt. Schrijven,
dat is wat ik het liefst doe, al komt lezen erbij in de buurt. En
misschien is het ook niet helemaal waar. Wat ik écht het liefst doe is
leven. Maar om daarvan te genieten moet ik erover schrijven (en lezen).”
Please think of this as not merely a piece Of writing that anyone would fully Appreciate, but as plain and simple Words that attempt to arouse whatever Appetencies you, especially, depend Upon language to fulfull; that drench you In several levels of meaning at once, Rendering my presence superfluous. In other words, welcome this as a poem, Not merely a missive I’ve slowly composed And tucked under your windshield wiper So that these onlookers who saw me bash In your fender will think I’m jotting down The usual information and go away.
Sonnet [“If I were fire, I’d burn the world away”] Angiolieri’s “S’i’ fosse foco”
If I were fire, I’d burn the world away; If I were wind, I’d blow it down; If I were water, I’d let it drown; If I were God, I’d deep-six it today.
If I were Pope, what would make me gay? To ransack every Christian town. If I were emperor, what would make my day? To see heads roll on the ground!
If I were death, I’d run down my father; If I were life, I’d flee from him. As for dear mama, she gets the same. If I were Cecco, and that is my name, I’d take the pretty young girls to screw and leave the ugly old hags to you.
Paul Violi (20 juli 1944 – 2 april 2011)
De Duitse schrijver Uwe Johnson werd geboren op 20 juli 1934 in Cammin (tegenwoordig Kamień Pomorski, Polen). Zie ook alle tags voor Uwe Johnson op dit blog.
Uit: Anniversaries (Vertaald door Damion Searls)
“August
24, 1967 ThursdayFive American war planes have been shot down in North
Vietnam. Seventeen military personnel were killed in combat in the
South, among them Anthony M. Galeno of the Bronx.Police in the Bronx
have discovered a cache of weapons: submachine guns, an antitank gun,
dynamite, ammunition, hand grenades, rifles, shotguns, pistols,
detonators. The four collectors—private citizens, patriots, John Birch
Society members—had planned to kill the Com-munist Herbert Aptheker
first, then protect the nation from its other enemies.When Gesine
Cresspahl came to this city in spring 1961, it was supposed to be for
two years. The porter had put the child on his luggage cart and dashed
her exuberantly around the somewhat run-down French Line terminal; when
he doffed his cap and held out a hand, the child put both of hers behind
her back. Marie was almost four years old. After six days at sea she
had lost heart and no longer expected the new country to have the Rhine,
her Düsseldorf kinder-garten, her grandmother. Gesine still always
thought of Marie as “the child,” and the child of course was powerless
to stop her. Gesine was worried—this child, squinting darkly, shyly,
from under a white capotehat into the grimy light of West 48th Street,
could thwart the move.She had twenty days to find an apartment, and the
child resisted New York on every last one of them. The hotel found a
German-speaking babysitter for her, an elderly, stiff-necked woman from
the Black Forest in a tar-black dress, all ruffles and buttons. She
could sing lieder by Uhland in a thin soprano voice, but she had
retained more of her local dialect than she did the High German spoken
in Freudenstadt twenty-five years ago; the child did not answer her. The
child marched through the city with Gesine, not letting go of her hand,
pressing against her in buses and subways, watchful to the point of
suspicion, and letting herself be tricked into sleep by the
monotonousmovements of some vehicle only late in the afternoon. She
hunched her head between her shoulders when Gesine read to her from the
apartment listings in The New York Times: she couldn’t care less about
doorman buildings or air conditioning; she asked about ocean liners. She
looked around with a kind of satisfaction in the apartments Gesine
could afford, with their stingily chopped up, shabbily furnished rooms,
three windows looking out on a courtyard black as night and one on the
bleak hard facade opposite, expensive because it was free of Negro
neighbors; they were nothing compared to the garden windows in
Düsseldorf, she didn’t have to stand for these. The child did not take
in one single English word, letting the shouts and hellos and
compliments in hotel lobbies in buses at snack counters pass over her as
though she had lost her sense of hearing entirely. She answered only
with a delayed furious shake of the head, eyelids lowered. She was so
silently bent on going back that people called her well-brought-up again
and again. She started to refuse her food, because the bread, the
fruit, the meat tasted different. Gesine permitted herself to resort to
bribery and told her she could watch cartoons on TV; the child turned
away from the screen, and not defiantly.”
“Somtijds heb ik het gevoel, dat mijn haar in brand staat. – Elias, zegt Hermine: vertel nog weer van de blauwe hand. Zij
heeft zich naast mij op het tapijt neer laten zinken en ik zie een
lichte huivering door haar lichaampje gaan. Het is de eerste keer niet
dat ik haar van de blauwe hand vertel; zij kent het verhaaltje, en toch
kan ze niet stilzitten van bange verwachting; ze wil lachen, zuchten en
kouwelijk geeuwen tegelijk. En argeloos begin ik een duister gebeuren te
vertellen van toen ik, moederziel alleen, op een winteravond in mijn
bed lag. Pas
was ik ontwaakt, en ik wilde alweer dadelijk opnieuw in slaap vallen;
maar ik kon die warme plooi niet terugvinden en dat eigenste heerlijke
kuiltje van daar straks, waar mijn lichaam zoo goed in paste, zoodat ik
er vast omsloten in liggen kon. Ik draaide mij om en woelde mijn voeten
bloot; eindelijk was er geen plekje meer in bed te vinden om nu eens
fijntjes te liggen soezen. Ik lag op mijn rug, de armen onder het hoofd,
gelijk ’s morgens als men wakker ligt en het nog te vroeg is om op te
staan. De ijsbloemen kraakten op de bevroren ruiten. Op straat liep een
paard met een bel. Ik liet het heetgestookte hoofd van links naar rechts
vallen en een poos lag ik te staren naar het nachtlichtje, dat achter
een blauwe flesch te beven stond. Beneden in huis hoorde ik bij wijlen
duidelijk een pot op het vuur zetten en herhaaldelijk miaauwde de kat in
de keuken. Als
ik op het beddegoed staarde, zag ik aan het voeteneinde iets bewegen
waar ik niet goed uit wijs kon worden. Het was als een opgerolde kous,
maar toch ànders, want met beweeglijke deelen er aan vast scheen het op
inzakkende krabbepooten te rusten. Voorzichtig trok ik langzaam mijn
voeten in, eerst mijn linker en dan mijn rechter. Toen mijn rechter maar
pas bewogen had, verroerde het monsterachtige ding en het kwam
dichterbij. En nu het eenmaal verontrust was, wilde het niet meer
stilliggen. Op eens zag ik met schrjk: ik herkende een blauwe, leelijk
verwrongen hand die met tergende traagheid naar mij toe kwam gekropen.
Ze was nu reeds tot aan mijn knie naar boven geklommen en ik voorzag dat
ze in korte tijd mijn borst bereiken zou; nog een paar vreeselijke
oogenblikken, – en in mijn eigen bed lag ik als een vogeltje met
dichtgeknepen keel. Listig probeerde ik me om te keeren; ik lag op mijn
buik, het gelaat in het kussen verborgen. Met armen en beenen deed ik
een poos zwembewegingen, in afwachting dat het ergste gebeurde.”
Maurice Gilliams (20 juli 1900 – 18 oktober 1982) Hier bij de uitreiking van de Prijs der Nederlandse Letteren in 1982 met koningin Beatrix
Uit:Die Besteigung des Mont Ventoux (Vertaald door Kurt Steinmann)
„Wohl aber liegt das Leben, das wir das selige nennen, auf hohem Gipfel, und ein schmaler Pfad, so sagt man, führt zu ihm empor. Es steigen auch viele Hügel zwischen durch auf, und von Tugend zu Tugend muß man weiterschreiten mit erhabenen Schritten. Auf dem Gipfel ist das Ende aller Dinge und des Weges Ziel, darauf unsere Pilgerfahrt gerichtet ist. Dorthin gelangen wollen zwar alle, aber, wie Ovid sagt: Wollen, das reicht nicht aus, Verlangen erst führt dich zum Ziele. Es ist nicht zu glauben, wie sehr diese Überlegung mir zu dem, was noch zu tun verblieb, Geist und Körper aufrichtete. Ein Gipfel ist da, der höchste von allen, den nennen die Waldleute „das Söhnlein“ – warum weiß ich nicht. Ich vermute aber, daß es wie manches andere nach dem Prinzip des Gegensatzes gesagt wird; denn in Wahrheit scheint er aller benachbarten Berge Vater zu sein. Auf seinem Scheitel ist eine kleine Hochfläche. Zuerst stand ich, durch einen ungewohnten Hauch der Luft und durch einen ganz freien Rundblick bewegt, einem Betäubten gleich. Ich schaue zurück nach unten: Wolken lagerten zu meinen Füßen, und schon sind mir Athos und Olymp minder unglaublich geworden, da ich das, was ich über sie gelesen und gehört, auf einem Berge von geringerem Rufe zu sehen bekomme. Ich richte nunmehr meine Augen nach der Seite, wo Italien liegt, nach dort, wohin mein Geist sich so sehr gezogen fühlt. Die Alpen selber – eisstarrend und schneebedeckt –, über die einst der wilde Feind des Römernamens hinüberzog, der, wenn wir dem Gerücht Glauben schenken wollen, die Felsen mit Essig sprengte, – sie erschienen mir greifbar nahe, obwohl sie durch einen weiten Zwischenraum getrennt sind. Die Rhone lag mir geradezu vor Augen. Dieweil ich dieses eins ums andere bestaunte und jetzt Irdisches genoß, dann nach dem Beispiel des Leibes auch die Seele zum Höheren erhob, schien mir gut, in das Buch der Bekenntnisse des Augustin hineinzusehen, eine Gabe, die ich deiner Liebe verdanke und die ich bewahre, zum Gedenken an den Urheber wie an den Geber, und die ich stets in Händen habe. Das faustfüllende Bändchen allerwinzigsten Formats, aber unbegrenzter Süße voll, öffne ich, um zu lesen, was mir entgegentreten würde: Was anderes als Frommes und Demütiges konnte mir wohl entgegentreten? Zufällig aber bot sich mir das zehnte Buch dieses Werkes dar.“
Francesco Petrarca (20 juli 1304 – 19 juli 1374) Cover
