Edgar Allen Poe, Julian Barnes, Edwidge Danticat, Gustav Meyrink, Eugénio de Andrade

De Amerikaanse schrijver Edgar Allen Poe werd geboren op 19 januari 1809 in Boston. Zie ook mijn blog van 19 januari 2007 en ook mijn blog van 19 januari 2008 en ook mijn blog van 19 januari 2009.

Uit: The Oval Portrait Analysis

Long- long I read- and devoutly, devotedly I gazed. Rapidly and gloriously the hours flew by and the deep midnight came. The position of the candelabrum displeased me, and outreaching my hand with difficulty, rather than disturb my slumbering valet, I placed it so as to throw its rays more fully upon the book.
But the action produced an effect altogether unanticipated. The rays of the numerous candles (for there were many) now fell within a niche of the room which had hitherto been thrown into deep shade by one of the bed-posts. I thus saw in vivid light a picture all unnoticed before. It was the portrait of a young girl just ripening into womanhood. I glanced at the painting hurriedly, and then closed my eyes. Why I did this was not at first apparent even to my own perception. But while my lids remained thus shut, I ran over in my mind my reason for so shutting them. It was an impulsive movement to gain time for thought- to make sure that my vision had not deceived me- to calm and subdue my fancy for a more sober and more certain gaze. In a very few moments I again looked fixedly at the painting.
That I now saw aright I could not and would not doubt; for the first flashing of the candles upon that canvas had seemed to dissipate the dreamy stupor which was stealing over my senses, and to startle me at once into waking life.
The portrait, I have already said, was that of a young girl. It was a mere head and shoulders, done in what is technically termed a vignette manner; much in the style of the favorite heads of Sully. The arms, the bosom, and even the ends of the radiant hair melted imperceptibly into the vague yet deep shadow which formed the back-ground of the whole. The frame was oval, richly gilded and filigreed in Moresque. As a thing of art nothing could be more admirable than the painting itself. But it could have been neither the execution of the work, nor the immortal beauty of the countenance, which had so suddenly and so vehemently moved me. Least of all, could it have been that my fancy, shaken from its half slumber, had mistaken the head for that of a living person. I saw at once that the peculiarities of the design, of the vignetting, and of the frame, must have instantly dispelled such idea- must have prevented even its momentary entertainment. Thinking earnestly upon these points, I remained, for an hour perhaps, half sitting, half reclining, with my vision riveted upon the portrait. At length, satisfied with the true secret of its effect, I fell back within the bed. I had found the spell of the picture in an absolute life-likeliness of expression, which, at first startling, finally confounded, subdued, and appalled me. With deep and reverent awe I replaced the candelabrum in its former position. The cause of my deep agitation being thus shut from view, I sought eagerly the volume which discussed the paintings and their histories. Turning to the number which designated the oval portrait, I there read the vague and quaint words which follow:
“She was a maiden of rarest beauty, and not more lovely than full of glee. And evil was the hour when she saw, and loved, and wedded the painter.”

edgar_allen_poe

Edgar Allen Poe (19 januari 1809 – 7 oktober 1849)
Portret door Eric Allshouse

 

De Engelse schrijver Julian Barnes werd geboren op 19 januari 1946 in Leicester. Zie ook mijn blog van 19 januari 2007 en ook mijn blog van 19 januari 2008 en ook mijn blog van 19 januari 2009.

Uit: East Wind

„The previous November, a row of wooden beach huts, their paintwork lifted and flaked by the hard east wind, had burned to the ground. The fire brigade came from twelve miles away, and had nothing to do by the time it arrived. “YOBS ON RAMPAGE,” the local paper decided, though no culprit was ever found. An architect from a more fashionable part of the coastline told the regional TV news that the huts had been part of the town’s social heritage and must be rebuilt. The council announced that it would consider all options, but since then had done nothing. Vernon had moved to the town only a few months before, and had no feelings about the beach huts. If anything, their disappearance improved the view from the Right Plaice, where he sometimes had lunch. From a window table, he now looked out across a strip of concrete to damp shingle, a bored sky, and a lifeless sea. That was the east coast: for months on end you got bits of bad weather and lots of no weather. This was fine by him: he’d moved here to have no weather in his life.

“You are done?”

He didn’t look up at the waitress. “All the way from the Urals,” he said, still gazing at the long, flat sea.

“Pardon?”

“Nothing between here and the Urals. That’s where the wind comes from. Nothing to stop it. Straight across all those countries.” Cold enough to freeze your knob off, he might have added in other circumstances.

“Oorals,” she repeated. As he caught the accent, he looked up at her. A broad face, streaked hair, chunky body, and not doing any waitressy number in hope of a bigger tip. Must be one of those Eastern Europeans who were all over the country nowadays. Building trade, pubs and restaurants, fruit picking. Came over here in vans and coaches, lived in rabbit warrens, made themselves a bit of money. Some stayed; some went home. Vernon didn’t mind one way or the other. That’s what he found more often than not these days: he didn’t mind one way or the other.“

julian_barnes

Julian Barnes (Leicester,  19 januari 1946)

 

 

De Amerikaanse schrijfster Edwidge Danticat werd geboren in Port-au-Prince op Haïti op 19 januari 1969. Zie ook mijn blog van 19 januari 2009.

 

Uit: Brother, I’m Dying

 

On Sunday, October 24, 2004, nearly two months after he left New York, Uncle Joseph woke up to the clatter of gunfire. There were blasts from pistols, handguns, automatic weapons, whose thundering rounds sounded like rockets. It was the third of such military operations in Bel Air in as many weeks, but never had the firing sounded so close or so loud. Looking over at the windup alarm clock on his bedside table, he was startled by the time, for it seemed somewhat lighter outside than it should have been at four thirty on a Sunday morning.
During the odd minutes it took to reposition and reload weapons, you could hear rocks and bottles crashing on nearby roofs. Taking advantage of the brief reprieve, he slipped out o
f bed and tiptoed over to a peephole under the staircase outside his bedroom. Parked in front of the church gates was an armored personnel carrier, a tank with mounted submachine guns on top. The tank had the familiar circular blue and white insignia of the United Nations peacekeepers and the letters UN painted on its side. Looking over the trashstrewn alleys that framed the building, he thought for the first time since he’d lost Tante Denise that he was glad she was dead. She would have never survived the gun blasts that had rattled him out of his sleep. Like Marie Micheline, she too might have been frightened to death.
He heard some muffled voices coming from the living room below, so he grabbed his voice box and tiptoed down the stairs. In the living room, he found Josiane and his grandchildren: Maxime, Nozial, Denise, Gabrielle and the youngest, who was also named Joseph, after him. Léone, who was visiting from Léogâne, was also there, along with her brothers, Bosi and George.”

 

danticat_edwidge

Edwidge Danticat (Port-au-Prince, 19 januari 1969)

 

De Oostenrijkse schrijver Gustav Meyrink werd op 19 januari 1868 te Wenen geboren. Zie ook mijn blog van 19 januari 2009.

 

Uit: Walpurgisnacht

 

„Ein Hund schlug an.

Einmal. Ein zweitesmal.

Dann lautlose Stille, als ob das Tier in die Nacht hinein horche, was geschehen werde.

»Mir scheint, der Brock hat gebellt«, sagte der alte Baron Konstantin Elsenwanger, »wahrscheinlich kommt der Herr Hofrat.«

»Das ist doch, meiner Seel’, kein Grund nicht zum Bellen «, warf die Gräfin Zahradka, eine Greisin mit schneeweißen Ringellocken, scharfer Adlernase und buschigen Brauen über den großen, schwarzen, irrblickenden Augen, streng hin, als ärgere sie sich über eine solche Ungebührlichkeit, und mischte einen Stoß Whistkarten noch schneller, als sie es ohnehin bereits eine halbe Stunde hindurch getan

hatte.

»Was macht er eigentlich so den ganzen, lieben Tag lang?« fragte der Kaiserliche Leibarzt Taddäus Flugbeil, der mit seinem klugen, glattrasierten, faltigen Gesicht über dem altmodischen Spitzenjabot wie ein schemengleicher Ahnherr der Gräfin gegenüber in einem Ohrenstuhl kauerte, die unendlich

langen, dürren Beine affenhaft fast bis zum Kinn emporgezogen.

Den »Pinguin« nannten ihn die Studenten auf dem Hradschin und lachten immer hinter ihm drein, wenn er Schlag 12 Uhr mittags vor dem Schloßhof in eine geschlossene Droschke stieg, deren Dach erst umständlich auf- und wieder zugeklappt werden mußte, bevor seine fast 2 Meter hohe Gestalt

darin Platz gefunden hatte. – Genau so kompliziert war der Vorgang des Aussteigens, wenn der Wagen sodann einige hundert Schritt weiter vor dem Gasthaus »Zum Schnell« halt machte, wo der Herr Kaiserliche Leibarzt mit ruckweisen vogelhaften Bewegungen ein Gabelfrühstück aufzupicken

pflegte. – –

»Wen meinst du«, fragte der Baron Elsenwanger zurück, – »den Brock oder den Herrn Hofrat?«

»Den Herrn Hofrat natürlich. Was macht er so den ganzen Tag?«

»No. Er spielt sich halt mit den Kindern in den Choteks- Anlagen.«

»Mit ›die‹ Kinder«, verbesserte der Pinguin.

»Er – spielt – sich – mit – denen – Kindern«, fiel die Gräfin verweisend ein und betonte jedes Wort mit Nachdruck. Die beiden alten Herrn schwiegen beschämt.“

 

Gustav_Meyrink

Gustav Meyrink (19 januari 1868 – 4 december 1932)

 

De Portugese dichter Eugénio de Andrade (eig. José Fontinhas) werd geboren op 19 januari 1923 in Póvoa de Atalaia. Zie ook mijn blog van 19 januari 2009.

 

Silence

 

When tenderness

seems tired at last of its offices

 

and sleep, that most uncertain vessel,

still delays,

 

when blue bursts from

your eyes

 

and searches

mine for steady seamanship,

 

then it is I speak to you of words

desolate, derelict,

 

transfixed by silence.

 

 

Fruit

 

Peaches, pears, oranges,

strawberries, cherries, figs,

apples, melon, honey dew,

oh, music of my senses,

pure pleasure of the tongue;

let me speak now

of fruit that fascinate,

with the flavour, with the hues,

with the fragrance of their syllables:

oh tangerine, oh tangerine.

 

 

Vertaald door Alexis Levitin

 

andrade

Eugénio de Andrade (19 januari 1923 – 13 juni 2005)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 19e januari ook mijn vorige blog van vandaag.

 

Patricia Highsmith, Thomas Gsella, Paul-Eerik Rummo, Marie Koenen

De Amerikaanse schrijfster Patricia Highsmith werd geboren als Mary Patricia Plangman in Fort Worth (Texas) op 19 januari 1921. Zie ook mijn blog van 19 januari 2008 en ook mijn blog van 19 januari 2009.

 

Uit: Those Who Walk Away

 

‘What are you worried about?’ asked Elisabetta. She was smiling, a little merry on the champagne.

‘I don’t know. Nothing.’ He felt faint, blank, dead or perhaps dying. Distant, high-pitched bells rang in his ears. The girl was saying something that he could not hear, looking off to one side now, and her unconcern at his condition made him feel quite alone. He breathed deeply, one deep breath after another of the tobacco-laden air. The girl did not notice. The faintness passed.

A few moments later, they were out on the street, walking. The girl said it was not far back to where they lived, and there was no boat that could be of any help. The lanes were moist under their shoes. The girl held his arm and chattered on about last summer’s vacation. She had gone to visit relatives in the Ticino. They had cows and a big house. They had taken her to Zurich. She thought Zurich was much cleaner than Venice. Ray could feel the warmth of the girl’s arm next to his. He did not feel faint now, but he felt alone and lost, without purpose, without identity. Wouldn’t it be strange, he thought, if he really were dead, if he were dreaming all of this, or if by some strange process – which was the assumption on which nearly all ghost stories were based – he was a ghost visible to a few people, like this girl, a ghost who tomorrow would not be in the room at Signora Calliuloi’s, would have left not even an unmade bed behind him, only a strange memory in the minds of the few who had seen him, a few whom other people might not believe when they spoke him?

But the dark canals were very real, and so was the rat that crossed their path twenty feet ahead, running from a hole in the stone parapet that bordered the canal, where a barge stirred sleepily against its rope mooring, making a piggish sound like schlurp. The girl had seen the rat, but had interrupted what she was saying only by a brief ‘Ooh!’ and gone on. A light, fixed on the corner of a house so it would illuminate four streets, seemed to burn with impatience, waiting for persons not yet arrived, persons who would carry out some action below it.

‘How long are you really going to be here?’ asked Elisabetta.

Ray saw that they had entered their street. ‘Three or four days.’

‘Thank you for this evening,’ Elisabetta said in her doorway. She looked quickly at her watch., but Ray doubted if she could even see the time on it. ‘I think it’s before eleven. We are very good.’

He had reached a state of not hearing what she said, and yet he did not want to leave her.“

 

patricia-highsmith

Patricia Highsmith (19 januari 1921 – 4 februari 1995)

 

De Duitse dichter en satiricus Thomas Gsella werd geboren op 19 januari 1958 in Essen. Zie ook mijn blog van 19 januari 2009.

Die Bundeskanzlerin

Sie platzt vor Fleiß. Kaum graut der Tag,
Da stellt sie erste Weichen:
Sie nimmt den Armen den Belag
Vom Brot und schenkt’s den Reichen.
Am Mittag geht’s ins Kabinett.
Ergebnis der Debatten:
Sie kratzt den Hungrigen das Fett
Vom Brot und gibt’s den Satten.
Am Abend dann das reine Glück:
Sie senkt Lohnnebenkosten.
Zehn Wessis kriegen Geld zurück
Von einer aus ‘m Osten.

 

Der ICE-Zugchef

Ein Kieler Morgen, heiß und licht.
Er spricht dezent und leise:
“Die Lüftung funktioniert heut’ nicht.
Wir wünschen gute Reise.”
Ein Kieler Nachmittag. Man hört
Im Halbschlaf seine Worte:
“Die Oberleitung ist zerstört.
Im Bistro: alte Torte.”
Die Kieler Nacht, von ihm versüßt
Dank tiefster Menschenkenntnis:
“Zwölf Stunden sind nun eingebüßt.
Wir bitten um Verständnis.”

Thomas_Gsella

Thomas Gsella (Essen,19 januari 1958)

 

De Estlandse dichter, schrijver en politicus Paul-Eerik Rummo werd geboren op 19 januari 1942 in Tallinn. Zie ook mijn blog van 19 januari 2009.

 

Now give me god the strength

 

now give me god the strength to run in showers of
chances
and to recognize the inevitability amongst the many
imposing themselves on being it

 

memory is where our sufferings are nesting
no dog can gnaw through his genetic chain
but it’s quite another thing to run just here in showers
of chances
but it’s quite another thing to run just here in showers
of chances
inevitability, give me your hand

 

inevitability, here is my second hand
my first one has been already given to you by my
birth
inevitability, give me your hand

 

 

Vertaald door de dichter en Enn Soosaar

 

 

Here you grew up

 

Here you grew up. On a land which is flat.
You get your peace and balance from that.

 

The Egg Hill remains the cloud-frontier
The clouds are low and mouse-grey here.

 

One ticket to the world was meant for you.
You can still check whether it’s all true.

 

What Mecca is to a Moslem believer,
these woods are to you with mushroom-fever.

 

Here you were born. On a land which is flat.
Your peace and balance stem from that.

 

 

Vertaald door Ivar Ivask

 

rummo

Paul-Eerik Rummo (Tallinn, 19 januari 1942)

 

De Nederlandse dichteres en schrijfster Marie Koenen werd geboren in ’s-Hertogenbosch op 19 januari 1879. Zie ook mijn blog van 19 januari 2007 en ook mijn blog van 19 januari 2008 en ook mijn blog van 19 januari 2009.

Ze kwamen

En toch zijn hier Gods Heiligen geland.
Hun zeilsnik kwam eens met de meeuwen strijken
Uit ’t ochtendlicht, hier, aan dit zelfde strand.

Om met hun diepst geluk haar te verrijken,
Zochten ze zingend de overzeesche kust,
De twaalef, die op koningen gelijken.

Ewald en Adelbert en Werenfried
En de anderen, die met Sint Wilbert kwamen,
Veroveraars voor God en Zijn gebied.

De zang der zee druischt door hun heldennamen,
Zooals Gods waarheid door hun heldengeest,
Ze trekken op, sterk als een leger samen.

Wel even sterk in God en onbevreesd
Als ’t twaalfetal door Christus uitgezonden,
Die de veroveraars van volken zijn geweest.

Ze hebben d’ingang tot het land gevonden,
Tusschen de duinen de open groene poort,
Waardoor de Rijn in de Noordzee komt monden.

Ze roeien ’t schip door ’t klare water voort,
De vlakte door, den droom der verte tegen,
En bidden: ‘In den aanvang was het woord’.

Bleef dan ook van hun stem, hun zang, hun zegen
Geen laatste naklank leven aan dit strand,
Geen zweem van hun gestalte op deze wegen,
Geen spoor meer van hun voetstap in het zand:
Gods Heiligen, ze zijn hier toch geland.

marie_koenen

Marie Koenen (19 januari 1879 – 11 juli 1959)

In Memoriam Bibeb

In Memoriam Bibeb

De Nederlandse journaliste Bibeb is op 95-jarige leeftijd in Scheveningen overleden. Dat meldde maandag tijdschrift Vrij Nederland op zijn website.

Bibeb, pseudoniem van Elisabeth Maria Lampe-Soutberg, werd geboren in Amsterdam op 15 juni 1914.  Bibeb begon met schrijven voor bladen van De Nieuwe Pers, in het bijzonder voor het Haarlems Dagblad, waar Walther Schaper hoofdredacteur was. Toen deze in 1936 een baan accepteerde bij De Sumatra Post in Deli, volgde zij hem een jaar later; in 1937 trouwde zij met Schaper in Deli. Voor De Sumatra Post begon zij een kinder- en moderubriek. Ook schreef zij voor het maandblad Oké. Later hertrouwde zij met George Lampe die directeur was van de Vrije Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag. Vanaf begin jaren vijftig tot circa 1997 publiceerde ze interviews in het weekblad Vrij Nederland. Opvallend aan haar interviews was dat zij zich als interviewster zeer sterk op de achtergrond hield, en niets over zichzelf prijsgaf in haar stukken. Haar interviews behoorden lange tijd tot de meest gelezen bijdragen aan Vrij Nederland. Haar interviews bereidde ze gedegen voor en vonden vaak in meerdere urenlange sessies plaats, bij voorkeur bij de geïnterviewde thuis; een enkele keer in haar eigen huis in Scheveningen.

Uit: Bibeb in gesprek met Willem Brakman

‘Ik ben een angstgenie, ik draag de dood bij me vanaf dat ik een kind was’

‘Ik heb altijd veel last gehad van doodsangst. Ik heb daar een talent voor. Ik ben een angstgenie. Ik draag de dood bewust bij me vanaf dat ik kind was. Het sombere gedempte geschuifel, gebogen mond en, alles ruikt muf.

M’n oudste herinnering is de dood van vrouw Prins. Op een avond, in winter, kwam een man m’n moeder halen. “Vrouw Prins ligt op het uiterste”. Ik deed de gordijnen een eindje opzij en keek naar buiten. In die tijd gingen de lantarens pas aan als het echt donker was. De straat leek een duister hol. Vrouw Prins woonde aan de overkant, gelijkvloers. Ze lag altijd voor het raam, daarachter zag je haar roerloze bleke profiel.

Een sterfgeval was in Scheveningen een gebeurtenis. Iedereen liep ervoor uit. De zwarte kist werd naar buiten gedragen. Ik kon niet begrijpen dat ze daarin lag. De eerste opdonder kreeg ik toen m’n vriendje zei: “Daar komen we allemaal in.” “Maar eerst word je vreselijk ziek,” zei m’n broer. Ik was verpletterd.

Toen m’n opa gestorven was, hadden ze een kapelletje gemaakt in huis. Om de kist stond een zwart kamerscherm met zilveren koorden en tressen. In de diepte, onder het ruitje in het deksel, zag ik een klein blauw gezichtje. Later is mijn tante zo op opa gaan lijken. Raar hoe spoken in de levenden kruipen.’t Was net of die man weer langzamerhand opstond!’

(Vrij Nederland 23 mei 1981)

Bibeb

Bibeb (15 juni 1914 – 18 januari 2010)