Maand: november 2012

Ivan Toergenjev, Erika Mann, Jan Decker, Anne Sexton

De Russische schrijver Ivan Sergejevitsj Toergenjev werd geboren op 9 november 1818 in Orjol, in de Oekraïne. Zie ook mijn blog van 9 november 2010 en eveneens alle tags voor Ivan Toergenjev op dit blog.

 

Uit: First Love (Vertaald door Constance Garnett)

“I was sixteen then. It happened in the summer of 1833.

I lived in Moscow with my parents. They had taken a country house for the summer near the Kalouga gate, facing the Neskutchny gardens. I was preparing for the university, but did not work much and was in no hurry.

No one interfered with my freedom. I did what I liked, especially after parting with my last tutor, a Frenchman who had never been able to get used to the idea that he had fallen ‘like a bomb’ (comme une bombe) into Russia, and would lie sluggishly in bed with an expression of exasperation on his face for days together. My father treated me with careless kindness; my mother scarcely noticed me, though she had no children except me; other cares completely absorbed her. My father, a man still young and very handsome, had married her from mercenary considerations; she was ten years older than he. My mother led a melancholy life; she was for ever agitated, jealous and angry, but not in my father’s presence; she was very much afraid of him, and he was severe, cold, and distant in his behaviour…. I have never seen a man more elaborately serene, self-confident, and commanding.

I shall never forget the first weeks I spent at the country house. The weather was magnificent; we left town on the 9th of May, on St. Nicholas’s day. I used to walk about in our garden, in the Neskutchny gardens, and beyond the town gates; I would take some book with me — Keidanov’s Course, for instance — but I rarely looked into it, and more often than anything declaimed verses aloud; I knew a great deal of poetry by heart; my blood was in a ferment and my heart ached — so sweetly and absurdly; I was all hope and anticipation, was a little frightened of something, and full of wonder at everything, and was on the tiptoe of expectation; my imagination played continually, fluttering rapidly about the same fancies, like martins about a bell-tower at dawn; I dreamed, was sad, even wept; but through the tears and through the sadness, inspired by a musical verse, or the beauty of evening, shot up like grass in spring the delicious sense of youth and effervescent life.

I had a horse to ride; I used to saddle it myself and set off alone for long rides, break into a rapid gallop and fancy myself a knight at a tournament. How gaily the wind whistled in my ears! or turning my face towards the sky, I would absorb its shining radiance and blue into my soul, that opened wide to welcome it.”

 

Ivan Toergenjev (9 november 1818 – 3 september 1883)

Portret door Arkady Nikitin, 1857

Lees verder “Ivan Toergenjev, Erika Mann, Jan Decker, Anne Sexton” →

Kazuo Ishiguro, Joshua Ferris, Detlef Opitz, Elfriede Brüning

De Japanse schrijver Kazuo Ishiguro werd op 8 november 1954 geboren in Nagasaki. Zie ook mijn blog van 8 november 2010 en eveneens alle tags voor Kazuo Ishiguro op dit blog.

 

Uit: When We Were Orphans

For the first fifteen minutes or so, Osbourne moved restlessly around my drawing room, complimenting me on the premises, examining this and that, looking regularly out of the windows to exclaim at whatever was going on below. Eventually he flopped down into the sofa, and we were able to exchange news — our own and that of old schoolfriends. I remember we spent a little time discussing the activities of the workers’ unions, before embarking on a long and enjoyable debate on German philosophy, which enabled us to display to one another the intellectual prowess we each had gained at our respective universities. Then Osbourne rose and began his pacing again, pronouncing as he did so upon his various plans for the future.
“I’ve a mind to go into publishing, you know. Newspapers, magazines, that sort of thing. In fact, I fancy writing a column myself. About politics, social issues. That is, as I say, if I decide not to go into politics myself. I say, Banks, do you really have no idea what you want to do? Look, it’s all out there for us” — he indicated the window — “Surely you have some plans.”
“I suppose so,” I said, smiling. “I have one or two things in mind. I’ll let you know in good time.”
“What have you got up your sleeve? Come on, out with it! I’ll get it out of you yet!”
But I revealed nothing to him, and before long got him arguing again about philosophy or poetry or some such thing. Then around noon, Osbourne suddenly remembered a lunch appointment in Piccadilly and began to gather up his belongings. It was as he was leaving, he turned at the door, saying:
“Look, old chap, I meant to say to you. I’m going along tonight to a bash. It’s in honour of Leonard Evershott. The tycoon, you know. An uncle of mine’s giving it. Rather short notice, but I wondered if you’d care to come along. I’m quite serious. I’d been meaning to pop over to you long ago, just never got round to it. It’ll be at the Charingworth.”
When I did not reply immediately, he took a step towards me and said:
“I thought of you because I was remembering. I was remembering how you always used to quiz me about my being ‘well connected.’ Oh, come on! Don’t pretend you’ve forgotten! You used to interrogate me mercilessly. ‘Well connected? Just what does that mean, well connected?’ Well, I thought, here’s a chance for old Banks to see ‘well connected’ for himself.” Then he shook his head, as though at a memory, saying: “My goodness, you were such an odd bird at school.”

 

Kazuo Ishiguro (Nagasaki, 8 november 1954)

Lees verder “Kazuo Ishiguro, Joshua Ferris, Detlef Opitz, Elfriede Brüning” →

Herbert Hindringer

De Duitse dichter en schrijver Herbert Hindringer werd geboren op 8 november 1974 in Passau. Zie ook mijn blog van 29 december 2010.

 

das ist also der januar
(für myriam keil)

in puderzucker die kurve kratzen
ein haus an der schnur ziehen

und am besseren ende der welt
rauskommen, ein vorschuss an

balkonen hier
und dort hab ich es gerne

angekündigt als lautloser versuch
sich zu versprechen

an jemanden, der nicht einfach
so dahergelaufen kam

endete der abend ohne
rückseite, die zeiger

leuchteten weiter
als ich dachte

du bist der erste mensch
den ich kenne, der zum schlafen

die uhr nicht auszieht, sagtest du
hier bin ich richtig, wusste ich

weil mir die vorstellung gefiel
sowas wie der erste mensch zu sein

das gewicht im dunkeln
befühlte ich dich weiter

und verstaute den schönsten tag
in einem anderen jahr

Herbert Hindringer (Passau, 8 november 1974)

Albert Camus, Albert Helman, Pierre Bourgeade, W. S. Rendra

De Franse schrijver en filosoof Albert Camus werd geboren op 7 november 1913 in Mondovi, Algerije. Zie ook mijn blog van 7 november 2010 en eveneens alle tags voor Albert Camus op dit blog.

 

Uit: The Stranger (Vertaald dooor Matthew Ward)

“MOTHER died today. Or, maybe, yesterday; I can’t be sure. The telegram from the Home says: YOUR MOTHER PASSED AWAY. FUNERAL TOMORROW. DEEP SYMPATHY. Which leaves the matter doubtful; it could have been yesterday.

The Home for Aged Persons is at Marengo, some fifty miles from Algiers. With the two o’clock bus I should get there well before nightfall. Then I can spend the night there, keeping the usual vigil beside the body, and be back here by tomorrow evening. I have fixed up with my employer for two days’ leave; obviously, under the circumstances, he couldn’t refuse. Still, I had an idea he looked annoyed, and I said, without thinking: “Sorry, sir, but it’s not my fault, you know.”

Afterwards it struck me I needn’t have said that. I had no reason to excuse myself; it was up to him to express his sympathy and so forth. Probably he will do so the day after tomorrow, when he sees me in black. For the present, it’s almost as if Mother weren’t really dead. The funeral will bring it home to me, put an official seal on it, so to speak. …

I took the two-o’clock bus. It was a blazing hot afternoon. I’d lunched, as usual, at Céleste’s restaurant. Everyone was most kind, and Céleste said to me, “There’s no one like a mother.” When I left they came with me to the door. It was something of a rush, getting away, as at the last moment I had to call in at Emmanuel’s place to borrow his black tie and mourning band. He lost his uncle a few months ago.

I had to run to catch the bus. I suppose it was my hurrying like that, what with the glare off the road and from the sky, the reek of gasoline, and the jolts, that made me feel so drowsy. Anyhow, I slept most of the way. When I woke I was leaning against a soldier; he grinned and asked me if I’d come from a long way off, and I just nodded, to cut things short. I wasn’t in a mood for talking.

The Home is a little over a mile from the village. I went there on foot. I asked to be allowed to see Mother at once, but the doorkeeper told me I must see the warden first. He wasn’t free, and I had to wait a bit. The doorkeeper chatted with me while I waited; then he led me to the office. The warden was a very small man, with gray hair, and a Legion of Honor rosette in his buttonhole. He gave me a long look with his watery blue eyes. Then we shook hands, and he held mine so long that I began to feel embarrassed. After that he consulted a register on his table, and said:

“Madame Meursault entered the Home three years ago. She had no private means and depended entirely on you.”

 

Albert Camus (7 november 1913 – 4 januari 1960)

Lees verder “Albert Camus, Albert Helman, Pierre Bourgeade, W. S. Rendra” →

In Memoriam Hetty Blok

In Memoriam Hetty Blok

De cabaretière, actrice en zangeres Hetty Blok is op 92-jarige leeftijd na een kort ziekbed overleden. Ze was bij het grote publiek het meest bekend door haar rol van zuster Klivia in de tv-serie Ja Zuster, Nee Zuster van Annie M.G. Schmidt. Hetty Blok werd geboren in Arnhem op 6 januari 1920.

 

De kat van ome Willem is op reis geweest

De kat van ome Willem is op reis geweest
Op reis geweest, op reis geweest
De kat van ome Willem is op reis geweest
Waar ging die dan naar toe
Hoi

Hij is voor zeven maanden naar Parijs geweest
Parijs geweest, Parijs geweest
Zodat ie nou alleen maar Franse kranten leest
Bonjour en voulez-vouz

Hij heeft zoiets elegants
Hij geeft kopjes op z’n Frans
Hij gaat met de rozenkrans
Naar de Franse kathedraal
Allemaal
Allemaal
Allemaal
Allemaal
Ja, de kat van ome Willem is brutaal
Oh la la


Leen Jongewaard als Gerrit en Hetty Blok als zuster Klivia

Die kat is op een echte Franse school geweest
Op school geweest, op school geweest
Die kat is op een echte Franse school geweest
En zegt nou “Oh, pardon”

Hij is ook op visite bij De Gaulle geweest
De Gaulle geweest, De Gaulle geweest
Hij is ook op visite bij De Gaulle geweest
En zegt voortdurend “Non”

Zingt een liedje op z’n Frans
Over de maagd van Orléans
Hij lust enkel jus d’orange
En af en toe cognac
Op ’t dak
Op ’t dak
Op ’t dak
Op ’t dak
En hij wil alleen maar op een Franse bak
Kouwe kak

De kat van ome Willem is op reis geweest
Op reis geweest, op reis geweest
De kat van ome Willem is op reis geweest
Waar ging die dan naar toe
Hoi

Hij is voor zeven maanden naar Parijs geweest
Parijs geweest, Parijs geweest
De kat van ome Willem is op reis geweest
Bonjour en voulez-vouz
Hoi

Tekst: Annie M.G. Schmidt / Muziek: Harry Bannink

Hetty Blok (6 januari 1920 – 6 november 2012)

Jan Vercammen

De Vlaamse dichter en schrijver Jan Vercammen werd geboren in Temse op 7 november 1906. Zie ook alle tags voor Jan Vercammen op dit blog.

 

Nog een dag met Eric

Na nog een nacht met overzeese dromen

en nog een morgen met een moe maar gaaf gebed

is met wat licht de stille man gekomen

en heeft het kistje naast uw wieg gezet.

Het meisje kwam uw blauwe peluw dragen,

uw bed van witte watten was gespreid,

toen aarzelde de man en wilde nog iets vragen:

– zijn handen waren weigerig en zwaar van spijt

toen zij u namen en u óvergleden:

een trage boog als een zeer lichte brug.

En toen gij eenzaam haar hebt overschreden,

uw moeder en uw vader riepen schrijnend u terug.

 

Voor-Herfst

Reeds weet ik, waar de najaarsvuren zullen branden:

over de helling staan de boeren in de schuine zon.

Ik voel de kille nacht al aan mijn stramme handen,

waarmede ik zelfs mijn oogst niet winnen kon.

De misten slieren onder de gezonken luchten,

(de herfst is ons zo onwaarschijnlijk dicht)

in het versterkte geuren van de rijpe vruchten

verging de ganse zomer: o! zijn warmte en zijn licht.

En toch (ze zeggen: hij is in de herfst geboren)

zal ik mijn hete voorhoofd betten aan zijn koele goud,

dan zal ik weer verschrikt de knal der schoten horen,

en trouw de dieren volgen in het kreupelhout.

En zo zal weer de jagersknaap me vinden

mijn klamme handen op een warme vacht

van of een vogel of een haas, – wellicht een hinde,

die van mijn handen ’t dauwen drinkt der natte nacht.

’t Is enkel maar een droom, die aan mijn oog zal sterven

tussen wat rulle sneeuw en wat bevroren zand;

het is een wild en vruchteloos verwerven

en slechts een groeve meer in mijn gereikte hand.

 

Jan Vercammen (7 november 1906 – 5 augustus 1984)

Robert Musil, Michael Cunningham, Nelleke Noordervliet, Bea Vianen, Bert Vanheste

De Oostenrijkse schrijver Robert Musil werd geboren op 6 november 1880 in Klagenfurt. Zie ook mijn blog van 6 november 2010 en eveneens alle tags voor Robert Musil op dit blog.

 

Uit: Die Verwirrungen des Zöglings Törleß

“Dieselbe furchtbare Gleichgültigkeit, die schon den ganzen Nachmittag über allerorts gelegen war, kroch nun über die Ebene heran, und hinter ihr her wie eine schleimige Fährte der Nebel, der über den Sturzäckern und bleigrauen Rübenfeldern klebte.

Törleß sah nicht rechts noch links, aber er fühlte es. Schritt für Schritt trat er in die Spuren, die soeben erst vom Fuße des Vordermanns in dem Staube aufklafften – und so fühlte er es: als ob es so sein müßte: als einen steinernen Zwang, der sein ganzes Leben in diese Bewegung – Schritt für Schritt – auf dieser einen Linie, auf diesem einen schmalen Streifen, der sich durch den Staub zog, einfing und zusammenpreßte.

Als sie an einer Kreuzung stehen blieben, wo ein zweiter Weg mit dem ihren in einen runden, ausgetretenen Fleck zusammenfloß, und als dort ein morschgewordener Wegweiser schief in die Luft hineinragte, wirkte diese, mit ihrer Umgebung in Widerspruch stehende, Linie wie ein verzweifelter Schrei auf Törleß.

 

Scene uit „Die Verwirrungen des Zöglings Törleß“ door Jugendclub JUST,Theater im Palais, Berlijn, 2011

 

Wieder gingen sie weiter. Törleß dachte an seine Eltern, an Bekannte, an das Leben. Um diese Stunde kleidet man sich für eine Gesellschaft an oder beschließt ins Theater zu fahren. Und nachher geht man ins Restaurant, hört eine Kapelle, besucht das Kaffeehaus. Man macht eine interessante Bekanntschaft. Ein galantes Abenteuer hält bis zum Morgen in Erwartung. Das Leben rollt wie ein wunderbares Rad immer Neues, Unerwartetes aus sich heraus …

Törleß seufzte unter diesen Gedanken und bei jedem Schritte, der ihn der Enge des Institutes näher trug, schnürte sich etwas immer fester in ihm zusammen.

Jetzt schon klang ihm das Glockenzeichen in den Ohren. Nichts fürchtete er nämlich so sehr wie dieses Glockenzeichen, das unwiderruflich das Ende des Tages bestimmte – wie ein brutaler Messerschnitt.

Er erlebte ja nichts und sein Leben dämmerte in steter Gleichgültigkeit dahin, aber dieses Glockenzeichen fügte dem auch noch den Hohn hinzu und ließ ihn in ohnmächtiger Wut über sich selbst, über sein Schicksal, über den begrabenen Tag erzittern.

Nun kannst du gar nichts mehr erleben, während zwölf Stunden kannst du nichts mehr erleben, für zwölf Stunden bist du tot …: das war der Sinn dieses Glockenzeichens.”

 

Robert Musil (6 november 1880 – 15 april 1942)

Musil Museum in Klagenfurt

Lees verder “Robert Musil, Michael Cunningham, Nelleke Noordervliet, Bea Vianen, Bert Vanheste” →

Joyce Maynard, Andreas Stichmann, Bert Wagendorp, Hanns-Josef Ortheil

De Amerikaanse schrijfster Joyce Maynard werd geboren op 5 november 1953 in Durham, New Hampshire en volgde een opleiding aan de Phillips Exeter Academy. Zie ook mijn blog van 5 november 2010 en eveneens alle tags voor Joyce Maynard op dit blog.

 

Uit: The Good Daughters

And here was the other part of the story, well known to me from a hundred tellings: small as our town was—not even so much as a town, really; more like a handful of farms with a school and a general store and a post office to keep things ticking along—I was not the only baby born at Bellersville Hospital that day. Not two hours after me, another baby girl came into the world. This would be Dana Dickerson, and here my mother, if she was in earshot, joined in with her own remarks.
“Your birthday sister,” she liked to say. “You two girls started out in the world together. It only stands to reason we’d feel a connection.”
In fact, our families could hardly have been more different—the Dickersons and the Planks. Starting with where we made our home, and how we got there.
The farm where we lived had been in my father’s family since the sixteen hundreds, thanks to a twenty-acre land parcel acquired in a card game by an ancestor—an early settler come from England on one of the first boats—with so many greats in front of his name I lost count, Reginald Plank. Since Reginald, ten generations of Plank men had farmed that soil, each one augmenting the original tract with the purchase of neighboring farms, as—one by one— more fainthearted men gave up on the hard life of farming, while my forebears endured.
My father was the oldest son of an oldest son. That’s how the land had been passed down for all the generations. The farm now consisted of two hundred and twenty acres, forty of them cultivated, mostly in corn and what my father called kitchen crops that we sold, summers, at our farm stand, Plank’s Barn. Those and his pride and joy, our strawberries.”

 

Joyce Maynard (Durham, 5 november 1953)

Lees verder “Joyce Maynard, Andreas Stichmann, Bert Wagendorp, Hanns-Josef Ortheil” →

Judith Herzberg, Peter W.J. Brouwer, Arthur van Amerongen, René de Clercq

De Nederlandse dichteres en toneelschrijfster Judith Herzberg werd geboren op 4 november 1934 in Amsterdam. Zie ook mijn blog van 3 november 2010 en eveneens alle tags voor Judith Herzberg op dit blog.

 

Ziekenhuistuin

Midzomer met zijn overdonderende volte
bladergevaarte van zo moet het zijn, dit
is de vorm die elk van ons vond dit is ons
diepste groen en groen ons wezen, tak aan zijn tak
de grond op de grond, stevig, voldragen,
nergens vermoeden van molm, geen huiver
van langzaam en knisperend stuiptrekkend
stervende wespen.
Alleen wie zelf sterft wordt expert, licht
dit graafrandige voldane op en helpt
zijn bezoeker een feit verder, maar niet ver.

 

Daglicht

Uit de chaos van lakens en
voorgevoel opgestaan, gordijnen
open, de radio aan, was
plotseling Scarlatti
heel helder te verstaan:
Nu alles is zoals het is geworden,
nu alles is zoals het is
komt het, hoewel, misschien
hoewel, tenslotte nog in orde.

 

De herenfiets spreekt

‘Madame, mijn spaken zijn gekraakt
sinds ik hier sta, mijn zadel raakte
kaal, mijn stuur lijkt nog wel stevig
maar ik sta aan de brug geleund voor eeuwig.

Daarom, Madame, wil ik u vragen
het roesten samen te verdragen
want ook het slot dat in mij knijpt
grijpt ons dan beide tegelijk.

Mijn bel begint zelfs te verruwen
laten wij samen zijn en huwen
hier is mijn wiel, Madame, en daar het Uwe
wil toch voorgoed het Uwe naast het mijne duwen.

Judith Herzberg (Amsterdam, 4 november 1934)

Lees verder “Judith Herzberg, Peter W.J. Brouwer, Arthur van Amerongen, René de Clercq” →

Ann Scott, André Malraux, Joe Queenan, Jan Boerstoel

De Franse schrijfster Ann Scott (pseudoniem) werd geboren op 3 november 1965 in Boulogne-Billancourt. Zie ook mijn blog van 3 november 2010 en eveneens alle tags voor Ann Scott op dit blog.

 

Uit: Superstars

„Je n’avais jamais été témoin d’autant de souffrance dans un regard. D’autant de désespoir. Un puits sans fond dans tout ce noir brouillé de larmes. Sa bouche restait entrouverte, implorante. J’aurais voulu pouvoir parler, lui dire que ce n’était plus qu’une question de secondes, que j’allais venir vers elle. Mais j’étais incapable d’émettre un son. J’étais bouleversée par cette douleur liée à moi qu’elle me laissait voir. Qu’elle acceptait de me laisser voir. Était-elle déjà proche au point de savoir combien j’en avais besoin ? Je savais comment ça s’appelait, je savais ce que ça faisait à l’autre, mais je ne savais pas fonctionner autrement. Il n’y avait que lorsqu’on me laissait approcher si loin, que je pouvais ensuite m’apaiser et commencer à être dans l’échange. J’avais besoin de voir l’autre accepter sa dépendance, besoin de lui faire du mal avant de pouvoir lui faire du bien.”

(…)

Elle a relevé sa tête, ses lèvres ont commencé à remuer mais j’ai aussitôt plaqué ma main sur sa bouche. Elle ne pouvait pas dire ça dès maintenant. Elle devait se retenir. Le plus longtemps possible. Jusqu’à ce qu’elle suffoque trop pour garder ces deux mots pour elle. Et alors là, seulement à ce moment-là, elle pourrait les laisser échapper, elle pourrait les hurler, même, si elle voulait.”

 

Ann Scott (Boulogne-Billancourt, 3 november 1965)

Lees verder “Ann Scott, André Malraux, Joe Queenan, Jan Boerstoel” →