Maand: september 2021

Hendrik Marsman, Stephan Reich

De Nederlandse dichter en schrijver Hendrik Marsman werd geboren op 30 september 1899 in Zeist. Zie ook alle tags voor Hendrik Marsman op dit blog.

Uit: Tempel en kruis

De dierenriem (Fragment)

I
De man van wien ik dit verhaal vertel
keerde voor kort naar zijn geboorteland;
’t wordt nu een jaar, dat hij zijn intrek nam
boven het vredig makelaarskantoor
dat op den hoek tusschen twee grachten ligt
aan ’t plein dat als een zeester in het zand
zijn schachten uitzendt in de mijn der stad.
rechts ziet zijn raam het krimpende gelid
der smalle bruggen de verbinding slaan
naar feodale deuren – een huizenrij
die met zijn kelders in het water staat -,
links raakt het scherend zoeklicht van zijn blik
den top der boomen die geworteld staan
in de verzakte werven van de gracht;
en als een leege krater ligt het plein
in het zieltogend duister uitgespreid
van ’t helsche neonlicht der doode stad.

De kamer waar hij werkt is als een cel.
geen schilderij, geen bloemen, geen portret.
niets dat verteedring of herinnering wekt
aan dood of liefde; de wanden naakt en licht,
de ruimte leeg, en in de ramen stijgt
het jong en blauw profiel der dageraad
waarin de sporen van den nacht vergaan.
een ijl vertrek, een absoluut wit nu,
door niets gevlekt dan door ’t verweerd papier,
het palimpsest van het gemeene leven,
dat hij ontraadslen moet en lezen als gedicht;
een stilte, vol van de insectenplaag
van zijn gedachten –

op het bureau een lamp,
het eenig wezen dat hem gadeslaat
en dat hem bijlicht als de zee rondom
zoo hol en donker naar den hemel gaat
dat hij den oever niet bereiken kan;
de lamp – drie stangen draaiend om hun as
en iedre as doorwentelt een heelal –
de lamp, die knielen kan als een kameel
en rijst als een giraffe.

 

Hendrik Marsman (30 september 1899 – 21 juni 1940)

 

Onafhankelijk van geboortedata

De Duitse dichter en schrijver Stephan Reich werd geboren in 1984 in Kassel.Zie ook alle tags voor Stephan Reich op dit blog.

 

aokigahara

hangen lichamen
tussen de bomen
als daglicht

nauwelijks zichtbaar
aan de stammen, takken, objects
which some may find
disturbing

slaan de klokken altijd
vijfvoortwaalf, vlees op hout, your life
is a precious gift
from your parents

& in de windgong verrotten
de tonen van de mobieltjes, de boeketten bloemen, please
reconsider

noodremmen, touwen naar de paden, tot lussen gebonden
dromenvanger, mobilés, de echo
van spechten, danspassen
op een podium uit lucht please,
we still need

to see each others faces

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Stephan Reich (Kassel, 1984)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 30e september ook mijn blog van 30 september 2020 en eveneens mijn blog van 30 september 2018 deel 1 en ook deel 2.

Pé Hawinkels, Stephan Reich

De Nederlandse dichter, schrijver, songwriter en vertaler Pé Hawinkels werd geboren op 29 september 1942 in Heerlen. Zie ook alle tags voor Pé Hawinkels op dit blog.

 

Het uiterlijk van de Rolling Stones (Fragment)
Een lyrisch-episch leerdicht

Totale bouwwerken, flets als vetvrij boterhampapier,
Woongelegenheden zonder inkijk. Alsof dat anders kon!
Alsof er een andere houding bestond tegenover
De grote zandstraler, de lamstraal, die met stroperige passie
Voorgeeft jeugdigere kleuren op te willen sporen
Dan er aan de oppervlakte zijn gekomen,
Alsof bijvoorbeeld onze angelieke schildersleerling
Greep had op een stuk gereedschap, waartoe
Hij in de verhouding staat die een gemorste
Knoop carboleum met een pasgeteerde scheepswand
Onderhoudt. Ach nee. Hij drinkt –
De straat is leeg & schoon, ’t is hartje zomer –
Met zijn gore gezicht agressief & zenuwachtig
Een bekertje koffie uit de automaat.
Over de geuren is dus, hier & nu,
Maar, naar men colporteert, in oertijden niet minder, die
Onweerstaanbare aantrekkingskracht op anthroposofen
En progressieve moralisten paren aan
Absolute oncontroleerbaarheid voor de junkies
Van de vrijheid, de teerling dik & dwars geworpen;
En, een blikkerend détail: als wijzerplaat
Draagt zijn gouden polshorloge een foto van James Dean.
Zo raakt de schudkoffie, meer dan aan
Het idiomatisch afwaswater herinnerend aan
Het geurig vocht waarin vermoeide grootindustriëlen
Hun edele delen wassen als handen, opgedronken, uit.
De jongen moet waarschijnlijk solliciteren, vráágt,
Zoals hij daar, bleek & attractief, staat, om een baantje
In het bedrijf van de purperen patroon,
De sacrale vader, en moet wellicht op weg, opdat
Men om hem schreien kan, weerloos als een ivoren,
Pas met levensvatbaarheid ingespoten aapje, –
Op juten gympies, zijn luwe lippen in de gerekte boog
Die bepaalde eutopische culturen konden gebruiken
Om kracht en wreedheid van de woerd mee aan te geven.
En wreed zal het eraan toe gaan: met bij leven-
De wezens ontstellende regelmaat duiken –
Vliegtuigjes van een luchtcarrousel –
De kadereskadrons van het moment zeepkleurig
Naar zijn wangen, krijgen beet, en trekken er de huid in
Repen als behang vanaf. Uit het zachte vlees
Van de ontvelde tomaat verrijzen, springen klare,
Transparante druppels op, wipt met de tranen,
De zweetdruppels, voor de op goochelen verzotte
Westerling een leger lymfkleurige sneeuwhazen te voorschijn,
Verdwijnt, en verdwijnen.

 

Pé Hawinkels (29 september 1942 – 16 augustus 1977)

 

Onafhankelijk van geboortedata

De Duitse dichter en schrijver Stephan Reich werd geboren in 1984 in Kassel.Zie ook alle tags voor Stephan Reich op dit blog.

 

aokigahara

hangen lichamen
tussen de bomen
als daglicht

nauwelijks zichtbaar
aan de stammen, takken, objects
which some may find
disturbing

slaan de klokken altijd
vijfvoortwaalf, vlees op hout, your life
is a precious gift
from your parents

& in de windgong verrotten
de tonen van de mobieltjes, de boeketten bloemen, please
reconsider

noodremmen, touwen naar de paden, tot lussen gebonden
dromenvanger, mobilés, de echo
van spechten, danspassen
op een podium uit lucht please,
we still need

to see each others faces

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Stephan Reich (Kassel, 1984)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 29e september ook mijn blog van 29 september 2020 en eveneens mijn blog van 29 september 2018 deel 1 en ook deel 2.

Philip Huff, John Keats

De Nederlandse schrijver Philip Huff werd geboren op 28 september 1984 in Zwolle. Zie ook alle tags voor Philip Huff op dit blog.

Uit: De ochtenden

“Ik werd wakker in het bed van mijn broertje. Mijn uitgestoken arm, die onder zijn rug lag, sliep nog. Hij tintelde van mijn schouder tot aan de toppen van mijn vingers. Ik keek naar mijn broertje, naar zijn oorschelp, naar de kleine, ronde, kronkelende lijnen.
Voorzichtig, zonder hem wakker te willen maken, trok ik mijn arm onder zijn rug vandaan. Ik drukte mijn lippen op zijn wang – zacht nog, zonder baardgroei. Hij was zes jaar oud.
Ik stapte het bed uit, liep naar de deur en haalde het haakje los. Op de gang lag een bloempot, in vele stukken uiteengevallen. Op het lichtgroene vloerkleed was het restant van een grote vochtvlek te zien. De bloemen lagen verspreid op de grond. Alsof een orkaan ze had opgetild, en hier had neergegooid.
Ik ging naar de wc en moest zo lang plassen dat ik dacht dat er geen einde aan zou komen. Mijn mond was droog. Ik likte mijn lippen.
*
Het bed van mijn ouders was leeg. De donsdeken lag aan één kant opgeslagen, het onderlaken was gerimpeld en zag er klam uit. Op de vloer lag een kapotgeslagen lijst, en veel glas. Ik moest uitkijken voor mijn blote voeten. Ik keek naar de foto: het was een foto van het huwelijk van mijn ouders. Mijn moeder houdt mijn zus vast; haar ogen zijn gesloten.
Ik keek naar mezelf in de spiegel van de klerenkast. Ik had een klein kinderlichaam, met meisjesarmen, en een ronde buik. Twee knokige knieën. Kleine voeten nog. Ik ademde diep in, trok mijn schouders recht, en stootte mijn borst vooruit. Dat was beter. De deur van de klerenkast stond een klein beetje open. Ik trok hem verder open.
De klerenkast van mijn vader. Een lange rij jasjes – grijs, donkerblauw, lichtbruin – met daaronder een rij schoenen, ook lang en met dezelfde kleurschikking. Op de planken, waarvan ik voor het grootste deel de onderkant zag: polo’s, truien, en shirts. Aan de binnenkant van de deur hing een rij dassen, naast elkaar, op elkaar, over elkaar. Het waren er ontelbaar veel. Ik pakte er een in mijn handen. Het was een zwarte das, met diagonale grijze en gele strepen. De stof gleed zacht door mijn handen. Ik deed de deur dicht, zag mijzelf in de spiegel en hing de das om mijn nek. Ik kon hem niet strikken, dus maakte ik er een soort van geïmproviseerde knoop in. Met de das om liep ik de gang weer in.”

 

Philip Huff (Zwolle, 28 september 1984)

 

De Engelse dichter John Keats werd geboren op 31 oktober 1795 in Finsbury Pavement in Londen. Zie ook alle tags voor John Keats op dit blog.

 

Op de dood

I
Kan dood slaap zijn, als leven dromen is
En het geluk vervliet als ijdle schijn?
De korte vreugd laat ons geen heugenis
En toch lijkt ons sterven ons de diepste pijn.

II
Vreemd is het, dat de mens op aarde zwerft
En leeft in weedom, maar geen uur verzaakt
Zijn doornig pad; en dat zijn blik hier derft
Het zicht op streken waar hij straks ontwaakt.

 

Vertaald door Bert Voeten

 

John Keats (31 oktober 1795 – 23 februari 1821)
Portret door William Hilton, ca. 1822

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 28e september ook mijn blog van 28 september 2020 en eveneens mijn blog van 28 september 2018 en ook mijn blog van 28 september 2017 en eveneens mijn blog van 28 september 2014 deel 1 en eveneens deel 2.

Kay Ryan

De Amerikaanse dichteres Kay Ryan werd geboren op 27 september 1945 in San Jose, California. Zie ook alle tags voor Kay Ryan op dit blog.

 

LIME LIGHT

One can’t work by
lime light.

A bowlful
right at
one’s elbow

produces no
more than
a baleful
glow against
the kitchen table.

The fruit purveyor’s
whole unstable
pyramid

doesn’t equal
what daylight did.

 

THE BEST OF IT

However carved up
or pared down we get,
we keep on making
the best of it as though
it doesn’t matter that
our acre’s down to
a square foot. As
though our garden
could be one bean
and we’d rejoice if
it flourishes, as
though one bean
could nourish us.

 

DOUBT

A chick has just so much time
to chip its way out, just so much
egg energy to apply to the weakest spot
or whatever spot it started at.
It can’t afford doubt. Who can?
Doubt uses albumen
at twice the rate of work.
One backward look by any of us
can cost what it cost Orpheus.
Neither may you answer
the stranger’s knock;
you know it is the Person from Porlock
who eats dreams for dinner,
his napkin stained the most delicate colors.

 

Al je paarden

Zeg maar als regen
je niet natter
kan maken
of een bepaalde
gedachte niet dieper
kan worden en je
hem toch opnieuw denkt;
je bent de tel
kwijt. Een groter
aantal is
niet langer een
groter aantal.
Er is iets
ineengestort; misschien
in de nacht.
Als een scheur
in water (wat
niet kan scheuren
natuurlijk). Al
je paarden
uitgebroken met
al je paarden.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Kay Ryan (San Jose, 27 september 1945)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 27e september ook mijn blog van 27 september 2020 en eveneens mijn blog van 27 september 2018 en eveneens mijn blog van 27 september 2015 deel 2 en eveneens deel 3.

T. S. Eliot

De Engels-Amerikaanse dichter en schrijver T. S. Eliot werd op 26 september 1888 geboren in St.Louis, Missouri. Zie ook alle tags voor T. S. Eliot op dit blog.

 

The Naming of Cats

The Naming of Cats is a difficult matter,
It isn’t just one of your holiday games;
You may think at first I’m as mad as a hatter
When I tell you, a cat must have THREE DIFFERENT NAMES.
First of all, there’s the name that the family use daily,
Such as Peter, Augustus, Alonzo, or James,
Such as Victor or Jonathan, George or Bill Bailey —
All of them sensible everyday names.
There are fancier names if you think they sound sweeter,
Some for the gentlemen, some for the dames:
Such as Plato, Admetus, Electra, Demeter —
But all of them sensible everyday names.
But I tell you, a cat needs a name that’s particular,
A name that’s peculiar, and more dignified,
Else how can he keep up his tail perpendicular,
Or spread out his whiskers, or cherish his pride?
Of names of this kind, I can give you a quorum,
Such as Munkstrap, Quaxo, or Coricopat,
Such as Bombalurina, or else Jellylorum —
Names that never belong to more than one cat.
But above and beyond there’s still one name left over,
And that is the name that you never will guess;
The name that no human research can discover —
But THE CAT HIMSELF KNOWS, and will never confess.
When you notice a cat in profound meditation,
The reason, I tell you, is always the same:
His mind is engaged in a rapt contemplation
Of the thought, of the thought, of the thought of his name:
His ineffable effable
Effanineffable
Deep and inscrutable singular Name.

 

La Figlia che Piange

O quam te memorem virgo …

Stand on the highest pavement of the stair—
Lean on a garden urn—
Weave, weave the sunlight in your hair—
Clasp your flowers to you with a pained surprise—
Fling them to the ground and turn
With a fugitive resentment in your eyes:
But weave, weave the sunlight in your hair.

So I would have had him leave,
So I would have had her stand and grieve,
So he would have left
As the soul leaves the body torn and bruised,
As the mind deserts the body it has used.
I should find
Some way incomparably light and deft,
Some way we both should understand,
Simple and faithless as a smile and shake of the hand.

She turned away, but with the autumn weather
Compelled my imagination many days,
Many days and many hours:
Her hair over her arms and her arms full of flowers.
And I wonder how they should have been together!
I should have lost a gesture and a pose.
Sometimes these cogitations still amaze
The troubled midnight and the noon’s repose.

 

De hippopotamus

De hippopotamus ligt languit
log in de modderige vloed;
al ziet hij er onverwoestbaar uit,
hij is enkel vlees en bloed.

Vlees en bloed zijn bederfelijk
omdat het leven ze verteert;
maar de Ware Kerk is onsterfelijk
want ze is op een rots gefundeerd.

De hippo’ misstap op misstap doet
voor zijn nooddruft en onderhoud,
maar de Ware Kerk verzet geen voet
voor het inhalen van haar goud.

De ‘potamus ziet een broodboom staan
en is tot plukken niet in staat,
maar er keert geen schip uit de oceaan
of de Kerk krijgt rijst en muskaat.

De hippo’ wordt in de paringstijd
onwelluidend en gedraagt zich zot;
maar elke week, vol zaligheid,
huwt de zingende Kerk met God.

De hippopotamus slaapt overdag
omdat hij ’s nachts uit jagen moet;
de Kerk, die God vertrouwen mag,
kan slapen terwijl zij zich voedt.

Ik zag eensklaps de ‘potamus
wegvliegen uit zijn nat moeras.
Engelen zongen Laudamus
hem begroetend op hun terras.

Bloed des Lams wast hem aanstonds rein,
hij wordt als hemelzoon erkend
en zal een van de heiligen zijn
met een gouden snaarinstrument.

Maagden, martelaressen, al
wat kuis is kust hem vrij van schuld,
maar de Ware Kerk blijft in het dal
in schadelijke damp gehuld.

 

Vertaald door Martinus Nijhoff

 

T. S. Eliot (26 september 1888 – 4 januari 1965)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 26e september ook mijn blog van 26 september 2018 en ook mijn blog van 26 september 2017 en eveneens mijn blog van 26 september 2015 deel 2.

Niccolò Ammaniti, Kay Ryan

De Italiaanse schrijver Niccolò Ammaniti werd geboren in Rome op 25 september 1966. Zie ook alle tags voor Niccolò Ammaniti op dit blog.

Uit: Het laatste oudejaar van de mensheid (Vertaald door Etta Maris)

“Cristiano Carucci had drie mogelijkheden bedacht om door die vervloekte avond te komen.
Eén.
Met de rest van de groep naar buurthuis Argonauta gaan, waar die avond het megaoudejaarsblowfestijn en een concert van Animal Death op het programma stonden. Maar die band stond hem behoorlijk tegen. Vervelende fundamentalistische vegetariërs. Hun lievelingsspelletje was rauwe karbonades en bloederige runderlappen in het publiek gooien. De laatste keer dat hij naar een concert van hen was gegaan, was hij onder het bloed thuisgekomen. En bovendien speelden ze een afgrijselijk soort Anconese rockmuziek…
Twee.
Visgraat bellen, de 126 nemen en kijken wat er in het centrum te doen was. Misschien binnenvallen op een of ander feest. Om twaalf uur zouden ze natuurlijk ergens stomdronken vast komen te zitten in de verkeerschaos, en in die zee van opgewonden toeterende eikels toosten op het nieuwe jaar.
Mijn god, wat een treurnis!
Hij draaide zich om op zijn bed, griste het pakje Diana blauw van het nachtkastje en stak er een op.
Het zou best leuk zijn geweest als Esmeralda en Paola er waren. Maar die twee waren naar Terracina vertrokken. Zonder iets te zeggen. Zeker iets met mannen. Met hen erbij had er misschien nog wat seks in gezeten. Wanneer Paola dronken was liep het altijd uit op seks.
Wie neukt op oudejaar, neukt het hele jaar.
Drie.
Schijt hebben. Schijt hebben aan alles. Aan absoluut alles. Rustig. Een boeddha. Opgesloten in zijn slaapkamer. Gebarricadeerd in de bunker. Een cd opzetten en doen alsof dit niet een speciale avond was, maar een willekeurige avond na een willekeurige dag.
Geen slecht idee, zei hij tegen zichzelf.
Eén probleem.
Zijn moeder stond al vanaf vijf uur die ochtend in de keuken om dat stomme oudejaarsdiner te bereiden.
Van wie moet ze dat eigenlijk doen? vroeg hij zich af zonder antwoord te krijgen.
Ze had een overdreven uitgebreid diner georganiseerd voor Mario Cinque, de portier van gebouw Ponza, diens familie (drie kleine kinderen & praatzieke echtgenote & schoonmoeder met parkinson), de tuinman van het woonpark Giovanni Trecase en diens vrouw, de bewaker Pasquale Cerquetti en
diens zus Mariarosaria van vierentwintig jaar (superlekker stuk!). “

 

Niccolò Ammaniti (Rome, 25 september 1966)

 

De Amerikaanse dichteres Kay Ryan werd geboren op 27 september 1945 in San Jose, California. Zie ook alle tags voor Kay Ryan op dit blog.

 

Geduld

Geduld is groter
dan men zich ooit voorstelde,
met linten van rivieren
en verre gebieden
en taken uitgevoerd
en voltooid met bescheiden
smaak door inboorlingen
in hun geboortekleding.
Wie zou het voor mogelijk
gehouden hebben

dat wachten
duurzaam is— een plek
met zijn eigen oogst.
Of dat in de volheid
van de tijd de diamanten
van geduld niet zouden te
onderscheiden zijn van
de echte in
glans of hardheid.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Kay Ryan (San Jose, 27 september 1945)

 

Zie voor de schrijvers van de 25e september ook mijn blog van 25 september 2019 en ook mijn blog van 25 september 2018 en eveneens mijn blog van 25 september 2016 deel 2.

Joke van Leeuwen, Kay Ryan

De Nederlandse dichteres, schrijfster, illustrator en cabaretière Johanna Rutgera van Leeuwen werd geboren op 24 september 1952 in Den Haag. Zie ook alle tags voor Joke van Leeuwen op dit blog.

 

Te leven en dat leven te vergeten

Te leven en dat leven te vergeten
met zijn gedonderjaag en doe-maar-dik
voorgoed verstrikt geraakt in eigen ik
en toch weer kleren aan en toch weer eten.

En in het hoofd een weggedreven weten
en in de ogen die verdwaalde blik
van vaag verbazen, van onvaste schrik
om wie er op bezoek zijn, hoe die heten.

Zij die hun namen kennen schuiven aan
en zitten daar van levenslust te blaken.
De zinnen die op de repeatknop staan

proberen ze welwillend af te maken.
Een kus voordat ze weer naar buiten gaan.
Zo vluchtig even een bestaan aanraken.

 

Onbekenden

Ik was veel kleiner dan de stad
en schrok nog van de bedelaars
waar altijd iets niet meer aan zat.
De winkels waren hemelhoog
met witte bergen onderbroeken
waarin gegraaid werd van het zoeken
tot handen hadden. Ik vergat
de weg die ik niet had geleerd en
liep verkeerd. Een vrouw, gerimpeld van
bestaan, vroeg of ik met haar op
wou gaan, want anders viel zij om.
We liepen samen krom,
als een gezinnetje van zotten.
Zij wist de weg. Ik droeg haar oude botten.

 

Parafernalia

Vijf afgescheurde nagels die
hij in de borstzak bewaarde
om de aarde vanachter zijn
niet afgescheurde weg te halen.

Een zin die geknakt achterbleef
zonder boek waarin iemand van
papier hem uitsprak: ‘(onleesbaar),
want moed zoek ik op blote voeten.’

Drie vloeibladen waarin tot
bloeiende vlekken verzonken
woorden bezig geweest waren
bijna te ontstaan.

En het vest van de vrouw die
tot aan zijn dood zo groots
in hem geloofde.

 

Joke van Leeuwen (Den Haag, 24 september 1952)

 

De Amerikaanse dichteres Kay Ryan werd geboren op 27september 1945 in San Jose, California. Zie ook alle tags voor Kay Ryan op dit blog.

 

Alles zal worden hersteld

De korrels zullen worden verzameld
van de duizend kusten
waarheen ze hun weg vonden,
en de rotsblok hersteld,
en de rotsblok zelf teruggeplaatst
in de rotswand, en ook
de rotswand zal stijgen
of zakken tot de plaat van de aarde
zonder scheuren is. Restaureren
kent geen halve maatregelen. Het zal
niet stoppen wanneer het geliefde en verloren
bronzen paard weer de treden opklimt.
Zelfs dit paard zal achterwaarts verzinken
In munten, kanonnen en huiselijke potten,
die zelf zullen borrelen en
terugvloeien in groene aderen in steen.
En elk geschreven woord zal opstijgen
letter voor letter, de achterwaartse tekst
steeds korter luiden, steeds meer uit de tijd
in zijn poging om vol te houden dat niets
verloren zal gaan.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Kay Ryan (San Jose, 27 september 1945)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 24e september ook mijn blog van 24 september 2020 en eveneens mijn blog van 24 september 2019 en ook mijn blog van 24 september 2017 deel 2.

Herfst (M. Vasalis), Inge Boulonois, Dannie Abse

 

Bij het begin van de herfst

 

Autumn Sunlight door John F. Carlson, z.j.

 

Herfst

Nooit ben ik meer in mijn gedachten groot,
steeds zeldner denk ik dat mijn werkelijk wezen
zich tonen zal en durven te genezen
van de steeds naderende duidelijker dood.
Vandaag zag ik de hemel door het weemlend lover
verbleken tot een doodlijk zuivere helderheid.
Ik heb mezelf nog van geen ding bevrijd
en er is haast geen tijd meer voor mij over.
Er ruist een hoge ruime wind
door de recht opgerezen bomen:
aan het zwarte water is een hert gekomen,
en door het oevergras schijnt laag de zon…
Dit is het enig antwoord, dat ik vind,
dat mij bevrijden zou, zo ik t vertalen kon.

 

M. Vasalis (13 februari 1909 – 6 oktober 1998)
Herfst in Den Haag, de geboorteplaats van M. Vasalis

 

De Nederlandse dichteres en schilderes Inge Boulonois werd geboren in Alkmaar op 23 september 1945. Zie ook alle tags voor Inge Boulonois op dit blog.

 

Zichtkaart

Nu deze weken weer voorbij
ritselen in hun morsbruine jassen
en bomen oude briefjes sturen
naar de zakken zaad van distels,
mosterdplanten en de rest
en steeds op hoop
van minstens dertigvoudig vrucht,

nu mijn haren witter dan de mist
en alles anders sinds ik me
het eerste licht herinnerde,
schrijf ik een mondvol
ogenblikken op een blad

papier. Tijd is een hand
die strooit. Er is een palm
die wacht. En al die jaren
zocht ik maar in wat rondom verschijnt.
Vergeefs: wie nooit weg is,
wordt niet gezien –

 

STOEL

Dat zijn houding is bepaald.
Zijn schoot wil ingenomen
door warm vlees en bloed.
Bezeten wordt hij pas zichzelf
en worden wij het nog te bakeren kind.

Bij elke zit zet hij ons meer naar zijn idee
van stoel. Hij snoeit de woeling
tussen schedelwanden, vangt vermoeidheid af,
bedwelmt ons met aanhorige gezapigheid.

Op de lange duur laat hij goed merken
wat verstrijken is en zitten we net zo
houterig in eigen lijf als in hem.

Hij blijft ons potig dragen
als we niets anders meer dan zitten kunnen.
Tot onze tijd is uitgezeten.

Dat hij niet van wijken weet. Verzettelijk zwijgt –

 

Inge Boulonois (Alkmaar, 23 september 1945)

 

De Britse dichter en schrijver Dannie Abse werd geboren op 22 september 1923 in Cardiff, Wales. Zie ook alle tags voor Dannie Abse op dit blog

 

Geesten

Dikke gordijnen dicht en een kniehoge tafel.
Die lange androgyne, half in trance,
die met een ersatz-stem spreekt, weet die zeker
dat geesten buiten dienst het daglicht prefereren?

Eens sprak de geest van Goethe tot hen allen:
‘Meer licht!’ Geesten hebben de kleur van lucht. Zij houden van
lantaarnpalen die ’s morgens in de straten branden.
Ze grijnzen in zonnestralen waar hun kleine stofjes zichtbaar zijn.

Maar ’s nachts hebben ze een hels karwei
aan ons: hebben geen tijd om door oude herbergen te spoken,
om te krijsen als een pauw op Highgate Cemetery
of tafels te bekloppen. We houden zelden op met dromen.

We kreunen in de slaap en ze stormen uit de coulissen.
We roepen door valluiken een niet-vakbondscast op.
Huilend draven ze van droom naar droom.
Wij brengen ze voort, geven ze onmogelijke scripts.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Dannie Abse (22 september 1923 – 28 september 2014)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 23e september ook mijn blog van 23 september 2020 en eveneens mijn blog van 23 september 2019 en ook mijn blog van 23 september 2018 deel 1 en ook deel 2.

Jaap Harten, Dannie Abse

De Nederlandse dichter en schrijver Jacobus Cornelis (Jaap) Harten werd geboren in Blaricum op 22 september 1930. Zie ook alle tags voor Jaap Harten op dit blog.

 

Taboe in de taal

Bomen in de storm,
het beste paard op stal,
linnen dat duurzaam
de jaren doorstond, zo spraken
de boeren over liefde.

Niet dat dit woord
er ooit aan te pas kwam.
Het schors van hun keel
was te hard om het uit te spreken.
Maar zij doorploegden land,
overdag en in gloeiend donker.

Wij, in onze jonge
provincie van melk en gras,
wisten niet en wisten wel beter.
Wij bouwden speelgoed voor
de eerste aanval, vielen
door de mand als een
verliefde kater en bliezen
de aftocht met een mooi blauw oog.

Maar niet voor lang. De zomer was
een schip met veel vlagvertoon
dat plotseling kon kapseizen.
Later kwamen dan drenkelingen
boven uit het hooi of
uit de wildernis, waar
een klein duiveltje
floot van plezier.

De boerinnen bij de melktobben
met ogen scherp als wespen,
zeiden niets maar wisten
alles van ons af.

 

De kwikzilveren tijd

Toen ik jong was,
een welp op het veld,
een grenadier op het goede spoor,
zocht ik van ieder seizoen
het sleutelwoord,
mocht ik de samenkomst van
goden bijwonen op het open land.

Leefde ik
met mijn zakken vol kleurkrijt,
stond ik oog in oog met iedere
vertakking van het bloesemjaar,
vond ik nesten
gevuld met een nieuw alfabet, zag ik
de zon, mat, een strohoed in de wolken.

Toen de tijd verschoof
werden de bossen koper,
moest ik waken, houtvuur aanleggen,
leerde ik lezen dat Hölderlin woonde
in een holle toren,
heer van padden en de zilverspar,
maar bijna niemand kende hem.

Later, in het waterland,
sprak ik een andere taal dan mijn vrienden,
had ik een werkplaats een bloeiende koets,
en zienderogen
uiteengewaaid
waren de goden, sterk was de luchtstroom,
maar na lang werk werd gesteente soms
vloeibaar, opende plots een zeeanemoon.

 

Jaap Harten (22 september 1930 – 2 december 2017)
Portret door Ringo Mollinger, 1984

 

De Britse dichter en schrijver Dannie Abse werd geboren op 22 september 1923 in Cardiff, Wales. Zie ook alle tags voor Dannie Abse op dit blog.

 

In de Villa Borghese

De achtervolging. Door het bos, de verschrikking ervan.
De keuze. Gewelddadige liefde of plantaardige schuilplaats.
Nog steeds waar, soms, voor onzekere mannen.
Nog steeds waar, soms, voor bepaalde vrouwen.
Zij, met de ziel van een non, koos.

In de Villa Borghese zijn ze marmer geworden.
Miljoenen dagen, miljoenen nachten
Poseren zij. Hij, eveneens, ironisch versteend.

Met een stethoscoop wil ik
hun twee harten horen kloppen in het marmer.
Ik wil een spiegel voor hun mond houden.

Volgens Ovidius koos zij. Wie huilde?
Ze liet hem priapisch en lijdend achter.
Regende het toen? Heeft hij zijn godenbeen omhoog getild?

Nu hoor ik, buiten, het vruchtbare geroffel ervan
op brede laurierbladeren. Hoe dan ook,
een boom zou blij kunnen zijn met zo’n verfrissend bad.

Een feministische overwinning? Nauwelijks.
Toegegeven, nog een hijger meer afgewezen –
tenzij, natuurlijk, Ovidius, om een of andere strenge,
godminnende, soma-verafschuwende priester te behagen,
een ouder, ranziger verhaal verzoette. Loog.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Dannie Abse (22 september 1923 – 28 september 2014)

 

Zie voor de schrijvers van de 22e september ook mijn blog van 22 september 20919 en ook mijn blog van 22 september 2018 deel 1 en deel 2.

Leonard Cohen, Owen Sheers

De Canadese dichter, folk singer-songwriter en schrijver Leonard Cohen werd geboren op 21 september 1934 te Montréal. Zie ook alle tags voor Leonard Cohen op dit blog.

Uit: The favorite game

“8
His father decided to rise from his chair.
“I’m speaking to you, Lawrence!”
“Your father’s speaking to you, Lawrence,” his mother interpreted.
Breavman attempted one last desperate pantomime.
“Listen to your father breathing.”
The elder Breavman calculated the expense of energy, accepted the risk, drove the back of his hand across his son’s face.
His lips were not too swollen to practise “Old Black Joe.”
They said she’d live. But he didn’t give it up. He’d be one extra.

9
The Japs and Germans were beautiful enemies. They had buck teeth or cruel monocles and commanded in crude English with much saliva. They started the war because of their nature.
Red Cross ships must be bombed, all parachutists machine-gunned. Their uniforms were stiff and decorated with skulls. They kept right on eating and laughed at appeals for mercy.
They did nothing warlike without a close-up of perverted glee.
Best of all, they tortured. To get secrets, to make soap, to set examples to towns of heroes. But mostly they tortured for fun, because of their nature.
Comic books, movies, radio programmes centred their entertainment around the fact of torture. Nothing fascinates a child like a tale of torture. With the clearest of consciences, with a patriotic intensity, children dreamed, talked, acted orgies of physical abuse. Imaginations were released to wander on a reconnaissance mission from Calvary to Dachau.
European children starved and watched their parents scheme and die. Here we grew up with toy whips. Early warning against our future leaders, the war babies.”

 

Leonard Cohen (21 september 1934 – 7 november 2016)

 

De Engelse (Welshe) dichter, schrijver en presentator Owen Sheers werd geboren op 20 september 1974 in Suva op de Fiji eilanden. Zie ook alle tags voor Owen Sheers op dit blog.

 

Onderbreking
Voor L.

Een nacht lang oostenwind en een kastanjeboom
die zijwaarts tegen de hoogspanningslijnen veegt
heeft het huis tot dit verstild:

bronnen van duisternis in de gang,
deuren die uitkomen op mijnschachten van de nacht
en wij,

bij het vuur zittend,
whisky nippend
tegen de vlammen en het stof.

Een avond van onbekende obstakels,
kamers gekrompen tot de halo van de kaars,
de wereld verkleind.

Je spreekt vanaf de oever van de andere stoel,
zegt dat je alleen maar lang genoeg
wilt leven om goed te worden op de hobo

en ik herinnerde me een vlieg die ik die ochtend zag,
trillend tegen een raam als de naald van een tatoeëerder
richting de strook die lucht was en geen glas,

ik denk dat ik het begrijp.
Dat het tot slot om de kleine overwinningen gaat,
Die, uiteindelijk, genoeg zijn.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Owen Sheers (Suva, 20 september 1974)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 21e september ook mijn blog van 21 september 2020 en eveneens mijn blog van 21 september 2019 en ook mijn blog van 21 september 2018.