Maand: februari 2013

Turing Gedichtenwedstrijd 2013 gewonnen door Onno Kosters

De Nederlandse dichter Onno Kosters heeft de vierde editie van de Turing Nationale Gedichtenwedstrijd gewonnen. Het winnende gedicht heet Doe-Het-Zelf en werd gekozen uit een shortlist van 100 gedichten. Kosters ontvangt 10.000 euro. Zie ook alle tags voor Onno Kosters op dit blog.

 

Doe-het-zelf

Na zichzelf, met een witte lijn,
te hebben omkrijt, herrijst hij
van de plaats delict, hijst zich
stap voor stap in nieuwe voeten,
past zijn kuiten, dijen (als gegoten),
omgordt zich met een schaambeen
en een buik van genereuze omvang.

Stof daalt neer: zijn navel schudt hij uit;
zijn middenrif, zijn twaalfde rib
schragen hart en longen die hij inslikt
uit het niets, zo zonder mond nog,
zonder tong, alsof hij licht schiep
dat kortelings voorafging aan de zon.

Ontboezemt dan zijn borstkas, slaat
losjes zijn armen om zich heen, lijnt
zijn nek uit, stelt atlas en draaier aard-
en nagelvast. Staat als een huis.

Als kroon op het werk welt meesterlijk
het ravissante hoofd. Hoofd vol hersens,

hoofd aan barrels, waaruit hij ontstond.

 

Onno Kosters (Baarn, 24 oktober 1962)


Charles Dickens, Christine Angot, Peter Carey, Emma McLaughlin, A. den Doolaard, Gay Talese

De Engelse schrijver Charles Dickens werd geboren op 7 februari 1812 in Landport. Zie ook alle tags voor Charles Dickens op dit blog.

 

Uit: Bleak House

“Mrs. Pardiggle, leading the way with a great show of moral determination, and talking with much volubility about the untidy habits of the people (though I doubted if the best of us could have been tidy in such a place), conducted us into a cottage at the farthest corner, the ground floor room of which we nearly filled. Besides ourselves, there were in this damp offensive room a woman with a black eye, nursing a poor little gasping baby by the fire; a man, stained with clay and mud, and looking very dissipated, lying at full length on the ground, smoking a pipe; a powerful young man, fastening a collar on a dog; and a bold girl, doing some kind of washing in very dirty water. They all looked up at us as we came in, and the woman seemed to turn her face toward the fire, as if to hide her bruised eye; nobody gave us any welcome. . . .

“Well, my friends,” said Mrs. Pardiggle; but her voice had not a friendly sound, I thought; it was much too business-like and systematic. “How do you do, all of you? I am here again. I told you, you couldn’t tire of me, you know. I am fond of hard work, and am true to my word.”

“There ain’t,” growled the man on the floor, whose head rested on his hand as he stared at us, “any more of you to come in, is there?”

 

Patrick Kennedy als Richard en Carey Mulligan als Ada in de BBC-serie “Bleak House”, 2005.

 

“No, my friend,” said Mrs. Pardiggle, seating herself on one stool and knocking down another. “We are all here.”

“Because I thought there warn’t enough of you, perhaps?” said the man, with his pipe between his lips as he looked round upon us.

The young man and the girl both laughed. Two friends of the young man, whom we had attracted to the doorway and who stood there with their hands in their pockets, echoed the laugh noisily.

“You can’t tire me, good people,” said Mrs. Pardiggle to these latter. “I enjoy hard work, and harder you make mine, the better I like it.”

“Then make it easy for her!” growled the man upon the floor. “I wants it done, and over. I wants a end of these liberties took with my place. I wants a end of being frawed like a badger. Now you’re a-going to pollpry and question according to custom I know what you’re a-going to be up to.”

 

Charles Dickens (7 februari 1812 – 9 juni 1870)

Lees verder “Charles Dickens, Christine Angot, Peter Carey, Emma McLaughlin, A. den Doolaard, Gay Talese” →

Thomas von Steinaecker, Dermot Bolger, Felix Mitterer, Heinz Kahlau, Annelies Verbeke, Pramoedya Ananta Toer, John Henry Mackay

De Duitse schrijver en journalist Thomas von Steinaecker werd geboren op 6 februari 1977 in Traunstein. Zie ook alle tags voor Thomas von Steinaecker op dit blog.

Uit: Das Jahr, in dem ich aufhörte, mir Sorgen zu machen, und anfing zu träumen

“Am Morgen meines ersten Arbeitstages in München, der 01. Oktober 2008, blieb ich irritiert im Untergeschoss der U-Bahnstation Nordfriedhof vor den Treppen stehen, die an die Oberfläche führten.
Dort, wo die Überdachung endete und damit auch die Wärme, die sich in den unterirdischen Räumen wie eine Erinnerung an den Sommer hielt, bedeckte ein feiner Film aus Schnee die Stufen. Seit für die Region Wetteraufzeichnungen existieren, war es erst ein, zwei Mal zu einem so plötzlichen Kälteeinbruch gekommen. Außerdem hatte, wenn mir mein Gedächtnis keinen Streich spielt, die RTL-Wetterfee, bei der ich mich immer fragte, ob ihr blondes Haar auch in natura so dezent matt glänzt oder ob es sich um einen digitalen Effekt handelt, leichte Bewölkung vorhergesagt, nicht jedoch Regen, geschweige denn Schnee.
Als ich eine halbe Stunde zuvor meine Wohnung in der Maxvorstadt verlassen hatte, war es zwar stürmisch gewesen – irgendetwas zwischen Windstärke vier und fünf, schätze ich –, aber trocken. Bei feuchtem Belag ist das Treppensteigen mit 7-cm-Absätzen beschwerlich.
Die »Gala« sagt: »Mörder-High-Heels ruinieren Victoria Beckhams Gesundheit.« Angela Braly, geborene Fick, Geschäftsführerin von WellPoint Inc.-Versicherungen und laut Forbes die aktuell fünfmächtigste Frau der Welt, sagt: »After all I am still a woman, what do you think?« Ellen von Unwerth, Starfotografin, sagt: »The higher the heel, the better I feel.« Meine beste Freundin Lisa Miller sagt: »Nicht klagen, tragen.«
Draußen herrschte eine von den Straßenlaternen und den Lichtern in den umliegenden Gebäuden ungesund orange eingefärbte Dämmerung, durch die Flocken wirbelten. Auf der anderen Seite des Mittleren Rings bemerkte ich eine Trauergemeinde. Vor den Mauern des Friedhofs, hinter denen die schwarzen Flügel der Engelsstatuen und Kreuze hervorragten, gingen circa dreißig Frauen und Männer in langen dunklen Mänteln und mit gesenkten Häuptern eng beisammen.”

 

Thomas von Steinaecker (Traunstein, 6 februari 1977)

Lees verder “Thomas von Steinaecker, Dermot Bolger, Felix Mitterer, Heinz Kahlau, Annelies Verbeke, Pramoedya Ananta Toer, John Henry Mackay” →

Geert Buelens, William S. Burroughs, Joris-Karl Huysmans, Terézia Mora, Philip Weiss, Rikkert Zuiderveld, Luc Indestege

De Vlaamse dichter, essayist en columnist Geert Buelens werd geboren in Duffel op 5 februari 1971. Zie ook alle tags voor Geert Buelens op dit blog.

Het punt (Michelangelo Antonioni)

Streef
naar een minzaam vergelijk
laat het slot
weerklinken
en stijg

neem je schaduw op
voer het naar de hoogste top
en neig dan

naar opzij

achterom

een kwartdraai

rond
het vlak dan af
maak de strop goed strak
trek de draad snel na
loop ook langs de flank en
sta

verstomd van het zicht
ontdaan van je plicht

Zweef moeizaam
verglijd

 

uur nul

wie hier voorbij is
dan zie
al wat overblijft is ruis
al wat overblijft is gruis vermalen
tot een grijs tapijt
je gooit het puntlood uit en zakt
ermee tot in wat eens schacht vier was
daar rommelt het
niet langer speelt een showorkest ten dans
de hapering lijkt permanent
op hoogspanning gesteld
dat dit blijft duren
zou dat een soort van einde zijn

Geert Buelens (Duffel, 5 februari 1971)

Lees verder “Geert Buelens, William S. Burroughs, Joris-Karl Huysmans, Terézia Mora, Philip Weiss, Rikkert Zuiderveld, Luc Indestege” →

Stewart O’Nan, Louis Ferron, Robert Coover, Werner Schwab, E. J. Pratt, Norman Ohler, Alfred Andersch

De Amerikaanse schrijver Stewart O’Nan werd geboren op 4 februari 1961 in Pittsburgh, Pennsylvania. Zie ook alle tags voor Stewart O’Nan op dit blog.

Uit: Songs for the Missing

“Inside, the a/c was cranked so high she wore a t-shirt under her uniform. They poached old nametags they found in the junk drawer under the register. She was Angie, Nina was Sam. They spun on their stools and watched the monitors, punching in the pump numbers and making change. They read heavy, insane fashion magazines and called around to see what was going on later — even though they were on camera too — and fought over whose turn it was to refill the nacho pot. Her timecard was in its slot, the clock behind it chunking with every minute, a record of her steadiness. She’d been working seven days a week since graduation and hadn’t missed a shift. Later the police would call this strict pattern a contributing factor. Secretly she was proud of it. She’d never been so determined. She’d never had a reason before.
The Conoco was an oasis of light, drawing cars off the highway like the muffleheads that fluttered against the windows. Drivers came in squinting and rubbing their necks, stopping on the mat inside the door as if this was all new to them, and too much, the bright aisles of candies and chips overloading their brains so they couldn’t read the sign directly in front of them.
They bkinked at her, apologetic. “Where are the–?”
“Straight back.”
Fifty, a hundred times a night. She pointed her whole arm like a ghost.
“It’s true,” Nina said. “The more you drive, the dumber you get.”
“Thank you, thank you, Sam I am.”
The living death had bad breath. They bought coffee and soda and water, cigarettes and gum, Tootsie Pops and jerky, anything to get them to the next stop. In line they nodded their heads and mouthed the lyrics to the dinosaur pop that played endlessly inside and out, a fiendish commercial-free satellite feed pieced together, it seemed, by U2 and the Doobie Brothers.”

 

Stewart O’Nan (Pittsburgh, 4 februari 1961)

Lees verder “Stewart O’Nan, Louis Ferron, Robert Coover, Werner Schwab, E. J. Pratt, Norman Ohler, Alfred Andersch” →

Georg Trakl, Paul Auster, Johannes Kühn, Andrzej Szczypiorski

De Oostenrijkse dichter Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in Salzburg geboren. Zie ook alle tags voor Georg Trakl op dit blog.

 

De profundis

Es ist ein Stoppelfeld, in das ein schwarzer Regen fällt.
Es ist ein brauner Baum, der einsam dasteht.
Es ist ein Zischelwind, der leere Hütten umkreist.
Wie traurig dieser Abend.

Am Weiler vorbei
Sammelt die sanfte Waise noch spärliche ähren ein.
Ihre Augen weiden rund und goldig in der Dämmerung
Und ihr Schoß harrt des himmlischen Bräutigams.

Bei der Heimkehr
Fanden die Hirten den süßen Leib
Verwest im Dornenbusch.

Ein Schatten bin ich ferne finsteren Dörfern.
Gottes Schweigen
Trank ich aus dem Brunnen des Hains.

Auf meine Stirne tritt kaltes Metall
Spinnen suchen mein Herz.
Es ist ein Licht, das in meinem Mund erlöscht.

Nachts fand ich mich auf einer Heide,
Starrend von Unrat und Staub der Sterne.
Im Haselgebüsch
Klangen wieder kristallne Engel.

 

Im Winter

Der Acker leuchtet weiß und kalt.
Der Himmel ist einsam und ungeheuer.
Dohlen kreisen über dem Weiher
Und Jäger steigen nieder vom Wald.

Ein Schweigen in schwarzen Wipfeln wohnt.
Ein Feuerschein huscht aus den Hütten.
Bisweilen schellt sehr fern ein Schlitten
Und langsam steigt der graue Mond.

Ein Wild verblutet sanft am Rain
Und Raben plätschern in blutigen Gossen.
Das Rohr bebt gelb und aufgeschossen.
Frost, Rauch, ein Schritt im leeren Hain.

 

Kaspar Hauser lied
Voor Bessie Loos

Hij had waarlijk de zon lief, die purpur de hemel afdaalde,
De paden van het bos, de zingende lijster
En de vreugde van het groen.

Ernstig was zijn wonen in de schaduw van een boom
En zuiver zijn gelaat.
God sprak een tere vlam tot zijn hart:
O mens!

Stil vond zijn stap de stad in de avond;
De donkere klacht van zijn mond:
Ik wil een ruiter worden.

Hem echter volgden struik en dier,
Huis en schemertuin van witte mensen
En zijn moordenaar zocht naar hem.

Voorjaar en zomer en mooi de herfst
Van de rechtvaardige, zijn stille stap
Langs de donkere kamers van dromenden.
’s Nachts bleef hij met zijn ster alleen;

Zag dat sneeuw viel in kale takken
En in de schemerende hal de schim van de moordenaar.

Zilver verzonk het hoofd van de ongeborene.

 

Vertaald door Frans Roumen

 

Georg Trakl (3 februari 1887 – 4 november 1914)
Een zeer jonge Trakl

Lees verder “Georg Trakl, Paul Auster, Johannes Kühn, Andrzej Szczypiorski” →

Lao She, Henning Mankell, Richard Yates, Gertrude Stein, Ferdinand Schmatz

De Chinese schrijver Lao She (pseudoniem voor Shu Qingchun) werd geboren op 3 februari 1899 in Beijing.Zie ook alle tags voor Lao She op dit blog.

Uit: Rickshaw Boy (Vertaald door Shi Xiaoqing)

“Where could I go? Only this was still a problem, not to say other things. Put up at a small inn for the night? Not work. In the middle of the night with all his clothes he would be losing something, not refer to how terrible lice in the inns. Go to a larger hotel? He had only 5 Yuan with him, which was all his property. Bathhouse? Couldn’t stay over after closing at 12 o’clock. He couldn’t go anywhere. He found himself coming into Zhong Hai. On the bridge, open spaces was around and slices of snow throwed into his eyes. He knew the snow had not stopped almost at this moment, but the woven wool hat has been very wet when he touched the head. No people in the bridge, even pliceman couldn’t been seen. Several electric lights appeared like blinked restlessly because of the hitting of the snow. Xiang Zi looked at the snow around, at a loss in his head.

He stood in the bridge for a long time. The world had little noise, like had been dead. Slices of ashen snow was falling fiercely, it was so hurry and quick like got a chance and wanted to covering the whole world without being known.”

(…)

“Carrying his trifling object he’d…drag along, slowly and listlessly. He might as well keep walking when everyone else had stopped. He might as well stand around when everyone else had started off again…he was even more oblivious to whether he was the same distance from those ahead of him as he was from those behind…he went at his own pace wit his head down as if in a dream, and even more, as if pondering some lofty principle.”

 

Lao She (3 februari 1899 – 24 augustus 1966)
Onthulling van een bronzen beeld van Lao She in Beijing, 2009

Lees verder “Lao She, Henning Mankell, Richard Yates, Gertrude Stein, Ferdinand Schmatz” →

Michael Scharang, Sarah Kane, James A. Michener, Annette Kolb, Ernst von Wildenbruch

De Oostenrijkse schrijver Michael Scharang werd geboren in Kapfenberg in de provincie Steiermark op 3 februari 1943. Zie ook alle tags voor Michael Scharang op dit blog.

Uit: Charly Traktor

“Er hat im Laufe des Tages mehrmals einen Anlauf genommen, sich auf dieses andere zu konzentrieren. Aber bei jedem Anlauf sind aus der einen Sache mehrere geworden. Er hat die Übersicht verloren. Er sucht eine Ablenkung.

„Wie kommt der Hügel da her?“ Er läuft auf den Schotterkegel, der stellenweise bewachsen ist. Einige Schritte weiter ist noch so ein Hügel. Auf ihm sitzt ein Paar, mit dem Rücken zu Charly Traktor.

Sie wirft den Kopf so weit zurück, daß er glaubt, sie müßte ihn sehen. Er setzt sich. Sie hat eine ländliche Haartracht. Die geflochtenen Haare sind am Hinterkopf zu einem Knoten gedreht. Seine Mutter hatte früher so eine Frisur. Nur glänzten ihre Haare nicht.

Die junge Frau lehnt ihren Kopf gegen den Kopf des Mannes. Der weiße Kragen der Bluse ist über die rote Strickjacke ausgeschlagen.

Charly hofft, daß sie den Kopf wieder zurückwirft. Der Mann neben ihr stützt beide Hände auf dem Schotter auf. Die Hände sieht man nicht, sie sind von den schwarzen Rockärmeln verdeckt. Charly Traktor fragt sich, ob er auch so einen Rock tragen würde, wenn er auf dem Land geblieben wäre. Er streicht über seine Lederjacke. Als er diese Bewegung bemerkt, steckt er die Hand schnell in die Tasche. „Ich komme mir gut vor.“

Er nimmt eine Packung Zigaretten heraus, mit der Öffnung nach unten. Drei Zigaretten fallen zu Boden. Eine rollt den Hügel hinunter. Er holt sie. Als er wieder sitzt, waren die beiden bereits aufgestanden. Er erwartet, daß sie sich nach ihm umdrehen. Sie gehen weg. „Wahrscheinlich haben sie sich schon vorher umgedreht, als ich nicht hingeschaut habe“.

 

Michael Scharang (Kapfenberg, 3 februari 1943)

Lees verder “Michael Scharang, Sarah Kane, James A. Michener, Annette Kolb, Ernst von Wildenbruch” →

Hella Haasse, Norbert Bugeja, Esther Gerritsen, James Joyce

De Nederlandse schrijfster Hella Haasse werd geboren op 2 februari 1918 in Batavia. Zie ook alle tags voor Hella Haasse op dit blog.

Uit: Doodijs en hemelsteen (Over W. F. Hermans)

“De kracht van De donkere kamer van Damocles (1958) schuilt in de geraffineerde wijze waarop Hermans speelt met de mogelijkheden van de verhouding Osewoudt-Dorbeck. Osewoudt wórdt zijn tegenvoeter, maakt zichzelf tot de zowel bewonderde en benijde, als heimelijk gevreesde en zelfs gehate Dorbeck, het handelende, indrukwekkende negatief van hemzelf. Hij kan dat omdat het imago van de zelfbewuste officier, die in oorlogstijd het recht en de plicht heeft te doden, al in hem bestond als wensdroom, gevoed door zijn eigen gevoel van onmacht en zijn minderwaardigheidsbesef. Osewoudt is de moordenaar die door de omstandigheden de kans krijgt misdaden te plegen welke men eventueel als heldenfeiten zou kunnen interpreteren. Naïef ervaart hij, na de bevrijding, dat hij verdacht wordt van verraad. Door Dorbeck te worden dacht hij de mislukkeling Osewoudt in zichzelf te verstikken. Als hij later inziet dat hij Dorbecks bestaan – onafhankelijk van hemzelf – niet bewijzen kan, vlucht hij in paniek, wordt neergeschoten. De ingewikkelde, illegale acties waarbij Osewoudt/Dorbeck betrokken is, doen denken aan een vergroting van de ondoorzichtige situatie aan het einde van ‘Een ontvoogding’, die Bahloul de kans biedt zich van Mohammed te ontdoen, en dan zelf de plaats van Mohammed in te nemen.

Wat een man van zichzelf verwerkelijkt, schijnt ten nauwste samen te hangen met de rol die de vrouwen in zijn leven vervullen. Arthur in De tranen der acacia’s leeft, zoals zijn oorspronkelijke achternaam Muttah al suggereert, in de ban van dominerende vrouwen als zijn grootmoeder en zuster, tot hij zich in de verhouding met Andrea voor het eerst bewust wordt van zijn mannelijkheid en zijn ambities. De vrouwen die het bestaan van Osewoudt bepalen, zijn krankzinnige moeder en de oudere nicht met wie hij getrouwd is, moet hij kwijt om Dorbeck te kunnen zijn. Marianne, de uit zelfbehoud geblondeerde joodse geliefde van Osewoudt in zijn donkere Dorbeck-gedaante (zij is het ook die hem in haar rol van kapster letterlijk ‘zwart maakt’, en hem in haar omarming een ongekende gewaarwording van viriliteit schenkt), verdwijnt uit zijn leven wanneer hij weer zijn Osewoudt-gedaante aanneemt.”


Hella Haasse (2 februari 1918 – 29 september 2011)

Lees verder “Hella Haasse, Norbert Bugeja, Esther Gerritsen, James Joyce” →

Michel Marc Bouchard, Kees Torn, Eriek Verpale, Monica Camuglia

De Canadese toneelschrijver Michel Marc Bouchard werd geboren op 2 februari 1958 in Saint Coeur-de-Marie, Quebec. Zie ook ook alle tags voor Michel Marc Bouchard op dit blog.

 

Uit: Les feluettes

“Tu es mon premier amour et le demeurera. Je te compose, je te crée, je te fais vivre, je te tue, te ressuscite depuis notre si amère séparation. Tes yeux d’onyx, ton sourire d’ivoire, ton corps de marbre, tout me manque.

Mon souffle se précipite, ayant oublié le rythme du tien. Mes lèvres bafouillent ton nom d’avoir perdu l’habitude de le prononcer. Mes mains se tendent dans l’espoir de ton retour, et seules mes larmes les arrosent. Ô aimé, si jamais vous m’aimâtes, que votre amour je connaisse. Je t’aime et t’attendrai toujours.”

(…)

Scene uit de verfilming “Lilies/Les feluettes” door John Greyson uit 1996

 

« BILODEAU : Ta maladie Simon, c’est que tu fais à faire des affaires avec Vallier comme si y était une fille? Pis le plus grave, c’est que lui, y est tellement malade qu’y appelle ça de l’amour. (Il rit.)

SIMON : Tu penses pas que t’en inventes, Bilodeau?

BILODEAU : Demandes-y, au Feluette, c’qu’y m’a dit quand t’es sorti du grenier.

SIMON : Y’a une maudite grande différence entre c’qu’on peut faire dans l’grenier pis…

BILODEAU : Demande-le au Feluette.

VALLIER : Je vais te frapper, Bilodeau. Je vais te frapper! »

 

Michel Marc Bouchard (Saint Coeur-de-Marie, 2 februari 1958)

Lees verder “Michel Marc Bouchard, Kees Torn, Eriek Verpale, Monica Camuglia” →