Maand: januari 2019

Julian Barnes, Bert Natter, Edgar Allen Poe, Edwidge Danticat, Patricia Highsmith

De Engelse schrijver Julian Barnes werd geboren op 19 januari 1946 in Leicester. Zie ook alle tags voor Julian Barnes op dit blog.

Uit: The Noise of Time

“And so, it had all begun, very precisely, on the morning of the 28th of January 1936, in Arkhangelsk. He had been invited to perform his first piano concerto with the local orchestra under Viktor Kubatsky; the two of them had also played his new cello sonata. It had gone well. The next morning he went to the railway station to buy a copy of Pravda. He had looked at the front page briefly, then turned to the next two. It was, as he would later put it, the most memorable day of his life. And a date he chose to mark each year until his death.
Except that—as his mind obstinately argued back—nothing ever begins as precisely as that. It began in different places, and in different minds. The true starting point might have been his own fame. Or his opera. Or it might have been Stalin, who, being infallible, was therefore responsible for everything. Or it could have been caused by something as simple as the layout of an orchestra. Indeed, that might finally be the best way of looking at it: a composer first denounced and humiliated, later arrested and shot, all because of the layout of an orchestra.
If it all began elsewhere, and in the minds of others, then perhaps he could blame Shakespeare, for having written Macbeth. Or Leskov for Russifying it into Lady Macbeth of Mtsensk. No, none of that. It was, self-evidently, his own fault for having written the piece that offended. It was his opera’s fault for being such a success—at home and abroad—it had aroused the curiosity of the Kremlin. It was Stalin’s fault because he would have inspired and approved the Pravda editorial—perhaps even written it himself: there were enough grammatical errors to suggest the pen of one whose mistakes could never be corrected. It was also Stalin’s fault for imagining himself a patron and connoisseur of the arts in the first place. He was known never to miss a performance of Boris Godunov at the Bolshoi. He was almost as keen on Prince Igor and Rimsky-Korsakov’s Sadko. Why should Stalin not want to hear this acclaimed new opera, Lady Macbeth of Mtsensk?
And so, the composer was instructed to attend a performance of his own work on the 26th of January 1936. Comrade Stalin would be there; also Comrades Molotov, Mikoyan and Zhdanov. They took their places in the government box. Which had the misfortune to be situated immediately above the percussion and the brass. Sections which in Lady Macbeth of Mtsensk were not scored to behave in a modest and self-effacing fashion.
He remembered looking across from the director’s box, where he was seated, to the government box. Stalin was hidden behind a small curtain, an absent presence to whom the other distinguished comrades would sycophantically turn, knowing that they were themselves observed.”

 


Julian Barnes (Leicester, 19 januari 1946)

 

De Nederlandse schrijver, uitgever en journalist Bert Natter werd geboren in Baarn op 19 januari 1968. Zie ook alle tags voor Bert Natter op dit blog.

Uit: Hoe staat het met de liefde?

“Begin opnieuw. Steek de sleutel in het slot. Open de voordeur.
Ga het halletje binnen. Vermoed niets. Hoor buiten het geronk van de bus wegsterven. Luister niet naar het gebonk binnen.
Geniet van het onverwachte vrije uur. Voel hoe lekker behaaglijk het is.
Ga verder. Sluit de deur. Stamp op de mat. Gooi die kapotte schooltas onder de kapstok. Doe die wanten uit. En die muts af. Vergeet school, vergeet de kou. Verlies nooit deze onschuld. Trek uit die dikke winterjas.
Duw tegen de deur naar de gang. Baal ervan dat die klemt. Blijf in het halletje staan.
Bedenk wie hier achter zit. Duw nog eens. Sla op de deur. Roep. Schop tegen de deur. Scheld en vloek.
Laat ook maar.
Ga zonder jas, zonder wanten en zonder muts de kou in. Trek de deur in het slot.
Kijk niet naar de overkant van het kruispunt. Weiger daarheen te gaan. Kruip daar niet weg.
Loop om door het gangetje.
Zucht diep.
Hoop dat alles goed komt.
Zie dat aan het huis niets te zien is.
Sta in de tuin. Probeer te glimlachen om de inzakkende sneeuwpop. De fietspomp in zijn hoofd. Goed idee van pap. Denk aan mooie momenten. Bewaar herinneringen. Koester alles wat gebeurde tot wat straks gebeurt.”

 


Bert Natter (Baarn, 19 januari 1968)

 

De Amerikaanse dichter en schrijver Edgar Allen Poe werd geboren op 19 januari 1809 in Boston. Zie ook alle tags voor Edgar Allen Poe op dit blog

Uit: The Devil in the Belfry

“Everybody knows, in a general way, that the finest place in the world is–or, alas, was–the Dutch borough of Vondervotteimittiss. Yet as it lies some distance from any of the main roads, being in a somewhat out-of-the-way situation, there are perhaps very few of my readers who have ever paid it a visit. For the benefit of those who have not, therefore, it will be only proper that I should enter into some account of it. And this is indeed the more necessary, as with the hope of enlisting public sympathy in behalf of the inhabitants, I design here to give a history of the calamitous events which have so lately occurred within its limits. No one who knows me will doubt that the duty thus self-imposed will be executed to the best of my ability, with all that rigid impartiality, all that cautious examination into facts, and diligent collation of authorities, which should ever distinguish him who aspires to the title of historian.
By the united aid of medals, manuscripts, and inscriptions, I am enabled to say, positively, that the borough of Vondervotteimittiss has existed, from its origin, in precisely the same condition which it at present preserves. Of the date of this origin, however, I grieve that I can only speak with that species of indefinite definiteness which mathematicians are, at times, forced to put up with in certain algebraic formulae. The date, I may thus say, in regard to the remoteness of its antiquity, cannot be less than any assignable quantity whatsoever.
Touching the derivation of the name Vondervotteimittiss, I confess myself, with sorrow, equally at fault. Among a multitude of opinions upon this delicate point–some acute, some learned, some sufficiently the reverse–I am able to select nothing which ought to be considered satisfactory. Perhaps the idea of Grogswigg–nearly coincident with that of Kroutaplenttey–is to be cautiously preferred.–It runs:- “Vondervotteimittis- Vonder, lege Donder- Votteimittis, quasi und Bleitziz- Bleitziz obsol:- pro Blitzen.” This derivative, to say the truth, is still countenanced by some traces of the electric fluid evident on the summit of the steeple of the House of the Town-Council. I do not choose, however, to commit myself on a theme of such importance, and must refer the reader desirous of information to the “Oratiunculae de Rebus Praeter-Veteris,” of Dundergutz. See, also, Blunderbuzzard “De Derivationibus,” pp. 27 to 5010, Folio, Gothic edit., Red and Black character, Catch-word and No Cypher; wherein consult, also, marginal notes in the autograph of Stuffundpuff, with the Sub-Commentaries of Gruntundguzzell.
Notwithstanding the obscurity which thus envelops the date of the foundation of Vondervotteimittis, and the derivation of its name, there can be no doubt, as I said before, that it has always existed as we find it at this epoch. The oldest man in the borough can remember not the slightest difference in the appearance of any portion of it; and, indeed, the very suggestion of such a possibility is considered an insult. The site of the village is in a perfectly circular valley, about a quarter of a mile in circumference, and entirely surrounded by gentle hills, over whose summit the people have never yet ventured to pass. For this they assign the very good reason that they do not believe there is anything at all on the other side.”

 


Edgar Allen Poe (19 januari 1809 – 7 oktober 1849) 
Cover

 

De Amerikaanse dichteres en schrijfster Edwidge Danticat werd geboren in Port-au-Prince op Haïti op 19 januari 1969. Zie ook alle tags voor Edwidge Danticat op dit blog.

 

Boat People

We are all in a drowning boat
Happened before at St. Domingue
We are the ones called boat people

We all died long ago
What else can frighten us ?
Let them call us boat people

We fight a long time with poverty
On our islands, the sea, everywhere
We never say we are not boat people

In Africa they chased us with dogs
Chained our feet, piled us on
Who then called us boat people?

Half the cargo perished
The rest sold at Bossal Market
It’s them who call us boat people

We stamp our feet down, the earth shakes
Up to Louisiana, down to Venezuela
Who would come and call us boat people?

A bad season in our country
The hungry dog eats thorns
They didn’t call us boat people yet

We looked for jobs and freedom
And they piled us on again: Cargo—Direct to Miami
They start to call us boat people

We run from the rain at Fort Dimanche
But land in the river at the Krome Detention Center
It’s them who call us boat people

Miami heat eats away our hearts
Chicago cold explodes our stomach
Boat people boat people boat people

Except for the Indians—
What American didn’t get here somehow
But they only want to call us boat people

We don’t bring drugs in our bags
But courage and strength to work
Boat people—Yes, that’s all right, boat people

We don’t come to make trouble
We come with all respect
It’s them who call us boat people

We have no need to yell or scream
But all boat people are equal, the same
All boat people are boat people

One day we’ll stand up, put down our feet
As we did at St. Domingue
They’ll know who these boat people really are

That day, be it Christopher Columbus
Or Henry Kissinger—
They will know us
We who simply call ourselves
People

 

 
Edwidge Danticat (Port-au-Prince, 19 januari 1969)

 

De Amerikaanse schrijfster Patricia Highsmith werd geboren als Mary Patricia Plangman in Fort Worth (Texas) op 19 januari 1921. Zie ook alle tags voor Patricia Highsmith op dit blog.

Uit:Sauce For The Goose

“The incident in the garage was the third near-catastrophe in the Amory household, and it put a horrible thought into Loren Amory’s head: his darling wife Olivia was trying to kill herself. Loren had pulled at a plastic clothesline dangling from a high shelf in the garage — his idea had been to tidy up, to coil the clothesline properly — and at that first tug an avalanche of suitcases, an old lawnmower, and a sewing machine weighing God-knows-how-much crashed down on the spot that he barely had time to leap from. Loren walked slowly back to the house, his heart pounding at his awful discovery. He entered the kitchen and made his way to the stairs. Olivia was in bed, propped against pillows, a magazine in her lap. ‘What was that terrible noise, dear?’ Loren cleared his throat and settled his black-rimmed glasses more firmly on his nose. ‘A lot of stuff in the garage. I pulled just a little bit on a clothesline —’ He explained what had happened. She blinked calmly as if to say, ‘Well, so what? Things like that do happen.’ `Have you been up to that shelf for anything lately?’ `Why, no. Why?’ `Because — well, everything was just poised to fall, darling.’ `Are you blaming me?’ she asked in a small voice. `Blaming your carelessness, yes. I arranged those suitcases up there and I’d never have put them so they’d fall at a mere touch. And I didn’t put the sewing machine on top of the heap. Now, I’m not saying —’ ‘Blaming my carelessness,’ she repeated, affronted. He knelt quickly beside the bed. ‘Darling, let’s not hide things any more. Last week there was the carpet sweeper on the cellar stairs. And that ladder! You were going to climb it to knock down that wasps’ nest! What I’m getting at, darling, is that you want something to happen to you, whether you realize it or not. You’ve got to be more careful, Olivia — Oh, darling, please don’t cry. I’m trying to help you. I’m not criticizing.’ ‘I know, Loren. You’re good. But my life — it doesn’t seem worth living any more, I suppose. I don’t mean I’m trying to end my life, but —’ ‘You’re still thinking — of Stephen?’ Loren hated the name and hated saying it. She took her hands down from her pinkened eyes. ‘You made me promise you not to think of him, so I haven’t. I swear it, Loren.’ ‘Good, darling. That’s my little girl.’ He took her hands in his. ‘What do you say to a cruise soon? Maybe in February? Myers is coming back from the coast and he can take over for me for a couple of weeks.”

 


Patricia Highsmith (19 januari 1921 – 4 februari 1995)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 19e januari ook mijn vorige blog van vandaag.

Marie Koenen, Gustav Meyrink, Eugénio de Andrade, Thomas Gsella, Paul-Eerik Rummo

De Nederlandse dichteres en schrijfster Marie Koenen werd geboren in ’s-Hertogenbosch op 19 januari 1879. Zie ook alle tags voor Marie Koenen op dit blog.

Uit: Ouwe Giel

“Ze waren nu allen weg om Trezia mee te begraven.
In het naaste vertrekje waren Sander’s vrouw en haar dochter, de geburen, den boel aan ’t opruimen.
Ouwe Giel zat bij de schouw, gedoken in zijn versleten matten stoel, – dommelig en met gezonken hoofd.
‘Ze waren nu weg – en ’t was stil.’
Dat deed hem weer wat tot zich-zelven komen. Drie dagen lang was ’t een aanhoudend gegons in zijn ooren geweest van onzekere, halfgedoofde geluiden; – komen en gaan, gefluister, gemompel, gezoek in kasten en laden.
Ze hadden Trezia in de kist gelegd, met de handen gevouwen om haar paternoster alsof zij zelve ook nog bad.
Als er niemand meer was, stond ouwe Giel op en slofte van zijn stoel in de keuken naar het dompige vertrekje, waar Trezia zoo lag. Hij stond haar eerbiedig te bezien.
Ze lag zoo statig alsof ’t een vreemde was, die Giel niet aanging, – haar gezicht was onkenbaar veranderd, zacht en tevreden, een glimlach om den mond, de oogen in berusting gesloten.
Ze lag er tenger als een heel jong meisje, en haar kleine schrale handen, die nooit gerust hadden, baden aldoor. Zoo wit en zoo plechtig lag ze daar met al die stilte om zich heen, een wijden kring van stilte, wie er intrad, sloeg een kruis en zweeg.
Terzijde waren op een tafeltje twee kaarsen aan ’t branden bij een kruisbeeld; een wit kommetje met wijwater stond er naast met een palmtakje er in.
De meesten, die kwamen zien of bidden, namen het palmtakje op en sprenkelden een zegen over de doode.
Na een pooze deed Giel dat ook telkens, en dan slofte hij langzaam terug en dook weer in zijn stoel. Iedereen liep in en uit.
Sommigen kwamen even op hem toe en zeiden zoo iets van een troostreden, zonder veel hartelijkheid of medelijden. Ze wisten immers niet zeker, of Giel hen wel verstond, of er wel begrip en treurigheid in zijn hart was. De meesten meden hem, en lieten hem maar stil in zijn hoek suffen, met zijn hoofd voorover en z’n beverige handen gesteund op den stok, dien hij altijd zoo tusschen de knieën geplant hield op de roode plavuizen.”

 

 
Marie Koenen (19 januari 1879 – 11 juli 1959)
Op 22-jarige leeftijd

 

De Oostenrijkse schrijver Gustav Meyrink werd op 19 januari 1868 te Wenen geboren. Zie ook alle tags voor Gustav Meyrink op dit blog.

Uit: Der Golem

„Alle jene Steine, die je in meinem Leben eine Rolle gespielt, tauchen auf rings um mich her.
Manche quälen sich schwerfällig ab, sich aus dem Sande ans Licht emporzuarbeiten – wie große schieferfarbene Taschenkrebse, wenn die Flut zurückkommt, – und als wollten sie alles daran setzen, meine Blicke auf sich zu lenken, um mir Dinge von unendlicher Wichtigkeit zu sagen.
Andere – erschöpft – fallen kraftlos zurück in ihre Löcher und geben es auf, je zu Worte zu kommen.
Zuweilen fahre ich empor aus dem Dämmer dieser halben Träume und sehe für einen Augenblick wiederum den Mondschein auf dem gebauschten Fußende meiner Decke liegen wie einen großen, hellen, flachen Stein, um blind von neuem hinter meinem schwindenden Bewußtsein herzutappen, ruhelos nach jenem Stein suchend, der mich quält – der irgendwo verborgen im Schutte meiner Erinnerung liegen muß und aussieht wie ein Stück Fett.
Eine Regenröhre muß einst neben ihm auf der Erde gemündet haben, male ich mir aus – stumpfwinklig abgebogen, die Ränder von Rost zerfressen, – und trotzig will ich mir im Geiste ein solches Bild erzwingen, um meine aufgescheuchten Gedanken zu belügen und in Schlaf zu lullen.
Es gelingt mir nicht.
Immer wieder und immer wieder mit alberner Beharrlichkeit behauptet eine eigensinnige Stimme in meinem Innern – unermüdlich wie ein Fensterladen, den der Wind in regelmäßigen Zwischenräumen an die Mauer schlagen läßt: es sei das ganz anders, das sei gar nicht der Stein, der wie Fett aussehe.
Und es ist von der Stimme nicht loszukommen.
Wenn ich hundertmal einwende, alles das sei doch ganz nebensächlich, so schweigt sie wohl eine kleine Weile, wacht aber dann unvermerkt wieder auf und beginnt hartnäckig von neuem: gut, gut, schon recht, es ist aber doch nicht der Stein, der wie ein Stück Fett aussieht. –
Langsam beginnt sich meiner ein unerträgliches Gefühl von Hilflosigkeit zu bemächtigen.
Wie es weiter gekommen ist, weiß ich nicht. Habe ich freiwillig jeden Widerstand aufgegeben, oder haben sie mich überwältigt und geknebelt, meine Gedanken?
Ich weiß nur, mein Körper liegt schlafend im Bett, und meine Sinne sind losgetrennt und nicht mehr an ihn gebunden. –
Wer ist jetzt »ich«, will ich plötzlich fragen, da besinne ich mich, daß ich doch kein Organ mehr besitze, mit dem ich Fragen stellen könnte; dann fürchte ich, die dumme Stimme werde wieder aufwachen und von neuem das endlose Verhör über den Stein und das Fett beginnen.
Und so wende ich mich ab.“

 


Gustav Meyrink (19 januari 1868 – 4 december 1932)
Rond 1886

 

De Portugese dichter Eugénio de Andrade (eig. José Fontinhas) werd geboren op 19 januari 1923 in Póvoa de Atalaia. Zie ook alle tags voor Eugénio de Andrade op dit blog.

 

Das Salz der Sprache

Höre, höre: ich habe
noch etwas zu sagen.
Es ist nicht wichtig, ich weiß, es wird
nicht die Welt retten, wird
niemandes Leben ändern – aber wer
ist heute imstande, die Welt
zu retten oder auch nur den Sinn
irgendeines Lebens
zu verändern?
Höre mich an, ich halte dich nicht auf.
Es ist wenig, wie der Nieselregen,
der langsam herniederrinnt.
Es sind drei, vier Wörter, wenige mehr.
Wörter, die ich dir anvertrauen will.
Damit ihr Licht nicht erlischt,
ihr kurzes Licht.
Wörter, die ich sehr geliebt habe,
die ich vielleicht noch liebe.
Sie sind das Haus, das Salz der Sprache.

 

Vertaald door Curt Meyer-Clason

 

Avec la mer

J’apporte la mer entière dans ma tête
De cette façon
Qu’on les jeunes femmes
D’allaiter leurs enfants;
Ce ne qui ne me laisse pas dormir,
Ce n’est pas le bouillonnement de ses vagues
Ce sont ces voix
Qui, sanglantes, se lèvent de la rue
Pour tomber à nouveau,
Et en se trainant
Viennent mourir à ma porte..

 

Le petit Persan

C’est un petit persan
bleu le chat de ce poème.
Comme n’importe quel autre, mon amour
pour cette âme ténue est maternel :
une caresse lèche son pelage,
une autre met le soleil entre ses pattes
ou une fleur à la fenêtre.
Avec griffes, dents et obstination,
il fait une fête de ma vie.
Je veux dire, ce qui me reste d’elle.

 

Vertaald door Michel Chandeigne e.a.

 

 
Eugénio de Andrade (19 januari 1923 – 13 juni 2005)
Portret door José Viana, z.j.

 

De Duitse dichter en satiricus Thomas Gsella werd geboren op 19 januari 1958 in Essen. Zie ook alle tags voor Thomas Gsella op dit blog.

 

Auf und zwischen allen Stühlen

Was da sitzt auf allen Stühlen:
Die da vorn und die da oben
Die Gemachten und die Groben
Die Gesetzten und Bestallten
Sollst du in der Tat nicht loben
Sondern dir vom Leibe halten

Aber zwischen allen Stühlen:
Sohlendreck und Erdnussbrocken
Tüten, Tempos, Streptokokken
All der Abfall all der Pfeifen
Statt in ihrem Dreck zu hocken
Sollst du dir die Stühle greifen

 

Die ersten Fragen der Menschheit

2.

Papa-a?

Ja, mein Kind?

Wenn in früher Liebe Walten
schönstes Zueinanderhalten
zweier Einsamkeiten grünt;
wenn in später Liebe Pausen
schönstes Voreinandergrausen
früher Liebe Walten sühnt:
Steckt nicht ihr – hoch und juchhei! –
knöcheltief in Phase zwei?

Bitte mal schriftlich.

3.

Papa-a?

Ja, mein Kind?

Wenn wir einst, um nicht zu rosten,
rübermachten aus dem Osten,
um die Welt in Bunt zu sehn;
wenn wir nun vor todesblassen
Arbeitsämtern, Aldi-Kassen
wie im Osten Schlange stehn:
Ging der Schuss (ich frag ja bloß)
nicht dezent nach hinten los?

Dann geh’ halt rüber!

 

 
Thomas Gsella (Essen,19 januari 1958)

 

De Estlandse dichter, schrijver en politicus Paul-Eerik Rummo werd geboren op 19 januari 1942 in Tallinn. Zie ook alle tags voor Paul-Eerik Rummo op dit blog.

 

Landschaft sein, grosszügig Landschaft sein

Landschaft sein, grosszügig Landschaft sein,
auf den Hügeln schäumen die Zapfen in Fichtenwipfeln;
Landschaft, schneeweiß, windspursträhnig,
Landschaft sein, erhabene Landschaft, durchzogen
vom Fluss, Kinderherden trägt auf dem Eis er,
die tollkühn drehn sich im Kreise,
zugleich fällt grün es vom Damm, schneeumweht,
in Röcken und Rüschen das Wasser, Wasserläufer;
Landschaft sein, in der die alte Wollmühle
die Asche dreht gemächlich, und rüttelt
leise dabei… bis in alle Ewigkeit;
Landschaft zu krächzen den hungrigen Krähen;
Landschaft aus Wolfsnacht, Landschaft vor Sonnenlicht,
Landschaft, zu drehen des Ringelspiels Aschenlast,
die Sternwarte zu tragen, das Gewölbe zu tragen aus Glast,
Landschaft sein, Landschaft sein mit aller Sinne Gewicht

In einem Kleinstadtmuseum an der Wand,
strahlende Landschaft, an den Rändern verblassend,
hinter Glas bleichen Münzen-Knochen im Sand,
müde Heimatkundler davor, ein Gähnen hören lassend;
seiend sein, wissend, dass niemals man findet
für deinen richtigen Namen das Wort; wissend,
dass man es immer wird missen;
Landschaft sein, die mit Schneelicht blendet;
Landschaft sein, in Ruhe nach dem Sturm der Schnee,
bis einer, dem das Herz so weh,
durchs Zimmer rast, weil die Brust zerbricht,
das Messer in die Lein wand sticht.

 

Vertaald door Ralf Thenior

 

 
Paul-Eerik Rummo (Tallinn, 19 januari 1942)

Tsead Bruinja nieuwe Dichter des Vaderlands

De Nederlandse dichter Tsead Bruinja is de nieuwe Dichter des Vaderlands. De komende twee jaar zal Bruinja gedichten schrijven bij nationale gebeurtenissen en optreden als ambassadeur van de poëzie. Hij volgt Ester Naomi Perquin op. Tsead Bruinja werd geboren in Rinsumageest op 17 juli 1974. Zie ook alle tags voor Tsead Bruinja op dit blog.

sarah & veronica (kollum drachten en afrika)

de jongen van twaalf achter het klasraam weet hoe sarah krijst

sarah is veertig en kaal
sarah heeft een mes in de tas
krijst
sarah van de drie bulten bij het park
sarah heeft een mes in de tas
jakkert een brief op de post
brief uit de tas
krijst

in de studio wordt daar een beat ondergezet met veel galm op de snare
door een drummer die zich grasmaaiend naar het einde snuift
de lamp boven beiden en schijnt op het dorre gras

sarah

ijstaart in de piepschuim doos
en je tantes vieze poedel
de lekkere wijven van veronica
de vale reigers van veronica
een handvol rijst voor de girokinderen
en voor de vliegen op hun ogen
uit afrika

zien ze het niet geef hen dan
de lekkere wijven van veronica
de vale reigers van veronica

een
icoon

 

Adem

voor wie na dit lichaam
verschijnt en in zijn bed
klimt vannacht

kruip dicht tegen haar aan
kruip dicht tegen hem aan

houd jezelf vast en
luister naar je adem

loop desnoods naar het
koude raam en bevochtig

voor wat na dit lichaam
verdwijnt en geen meer

havent

ik dank je alvast

voor wat na dit lichaam
verdwijnt en geen meer
havent

ik dank je alvast
voor de weg die je was

en blaas
voor wie hier na
voor wat hier na komt

adem

 
Tsead Bruinja (Rinsumageest, 17 juli 1974)

Peter Stamm, Sascha Kokot, Franz Blei, Jon Stallworthy, Montesquieu, Ioan Slavici, Rubén Darío, Paul Léautaud, Alan Alexander Milne

De Zwitserse schrijver Peter Stamm werd geboren op 18 januari 1963 in Weinfelden. Zie ook alle tags voor Peter Stamm op dit blog.

Uit: Die sanfte Gleichgültigkeit der Welt

„Magdalena musste sich über meine Nachricht gewundert haben. Ich hatte keine Telefonnummer und keine Adresse angegeben, nur die Zeit und den Ort und meinen Vornamen: Bitte kommen Sie morgen um vierzehn Uhr zum Skogskyrkogården. Ich möchte Ihnen eine Geschichte erzählen. Ich wartete beim Ausgang der S-Bahn-Station auf sie. Um Viertel nach zwei war sie noch nicht da, und ich dachte kurz, sie könnte ein Taxi genommen haben. Aber ihre Verspätung hatte nichts zu bedeuten, sie war immer unpünktlich gewesen, nicht auf die aggressive Art, die dem Wartenden zeigen soll, dass seine Zeit weniger wert ist als ihre, eher aus einer Art Zerstreutheit, mit der sie ihr ganzes Leben anging. Ich war sicher, dass sie kommen würde, dass ihre Neugier größer sein würde als ihr Misstrauen. Fünf Minuten später fuhr der nächste Zug ein, und als ich schon dachte, sie sei auch in diesem nicht gewesen, kam sie mit hüpfenden Schritten die Treppe herunter. Ich hatte mich gleich zu erkennen geben wollen, aber kaum sah ich sie, verschlug es mir wieder den Atem wie am Tag zuvor, als ich ihr vor dem Hotel aufgelauert und sie dann doch nicht angesprochen hatte. Sie musste bald dreißig sein, zwanzig Jahre jünger als ich, aber sie sah aus wie ein junges Mädchen, und wer uns zusammen begegnet wäre, hätte glauben können, wir seien Vater und Tochter. Ich ließ sie an mir vorüber- gehen, ohne sie anzusprechen, und folgte ihr in Richtung Friedhof. Sie wirkte nicht wie jemand, der verabredet ist. Sie ging mit schnellen Schritten die Straße hinunter, als sei sie den Weg schon hundertmal gegangen. Ich hatte angenommen, sie werde beim Eingang des Gelän- des warten, aber sie ging hinein und, ohne zu zögern, einen kleinen Hügel hoch, auf dem ein Kreis alter Bäume stand. Am Fuß des Hügels gab es ein riesiges Steinkreuz, dennoch hatte die Anlage etwas Heidnisches, die Landschaft und die Natur wirkten stärker als die sakralen Bauten und alle christlichen Symbole.
Magdalena hatte sich oben auf dem Hügel unter einen der kahlen Bäume gesetzt und schaute mir entgegen, als hätten wir ein Wettrennen gemacht und sie sei die Siegerin. Außer Atem kam ich bei ihr an, und obwohl sie mich noch nie gesehen hatte, schien sie sofort zu wissen, dass ich es war, der sie hierherbestellt hatte. Lena, sagte sie und streckte mir die Hand hin. Christoph, sagte ich und gab ihr etwas irritiert die Hand. Nicht Magdalena? Niemand nennt mich so, sagte sie mit einem Lächeln. Ein ungewöhnlicher Ort für ein Treffen. Ich wollte, dass wir ungestört reden können, sagte ich.“

 

 
Peter Stamm (Weinfelden, 18 januari 1963)

 

De Duitse dichter, schrijver en fotograaf Sascha Kokot werd geboren op 18 januari 1982 in Osterburg. Zie ook alle tags voor Sascha Kokot op dit blog.

 

das Bettzeug bleibt liegen

das Bettzeug bleibt liegen
für ein paar Tage
als gefiederter Abdruck
meiner Bewegung in diesem
Streitfall zwei Meter über
dem Boden schwelt es weiter
wühlen die Kinder deins
und meins darin umher
spielen Burg oder Grotte
so dick gepolstert tut ihnen
nichts weh liegen sie nicht
wund auf diesem Schlachtfeld

 

die Kinder sind uns abhandengekommen

die Kinder sind uns abhandengekommen
wir kennen ihre Namen nicht
es blieb keine Zeit sie auszuwählen einzustudieren
ihre Zimmer bleiben unbezogen
unsere Körper gehen darin brach
einander unsicher gegenüber
weisen sie uns immer weiter fort
sie scheinen die Routen verlässlich zu kennen
auch wenn wir kaum mehr wissen
was uns hier hält in den kalten Fluren

 

 
Sascha Kokot (Osterburg, 18 januari 1982)

 

De Oostenrijkse schrijver, vertaler en uitgever Franz Blei werd geboren op 18 januari 1871 in Wenen. Zie ook alle tags voor Franz Blei op dit blog.

Uit: Das große Bestiarium der modernen Literatur

Die George

Die George, auch die große George genannt, ist ein hochbeiniger Watvogel, der durch die außerordentlich schöne Proportion seiner Glieder wie auch durch seine Größe weit über seine Genossen im Wasser hinausragt, die es ihm mit Strecken und Recken ihrer kurzen mißgeformten Glieder gleichtun wollen zum großen Vergnügen der zuschauenden Kinder. Aber die George nimmt solches Stelzen der andern lächelnd hin, weil es ihr ihre Einzigartigkeit und Mustergültigkeit beweist. Die George hat Töne, die sie nur im Gehen von sich gibt, und es bekommen diese vom wohlgeordneten Spiel der Glieder eine gefällige Rhythmik. Das Gesicht der George ist von geringem Umfang und wird von ihren Beinen beherrscht, insofern ihr Sehen darüber nicht hinausgeht. Ihr subtiler Organismus macht sie Krankheiten geneigt, die leicht chronisch, aber nicht gefährlich werden. So ist die George dauernd mit der leichten Indisposition einer Wolfskehl behaftet. Den Schmitz, den sie einmal am Bein hatte, hat sie rasch überwunden. Einen irritierenden Gerardy ist sie aber so wenig los geworden wie an ihrer linken Pfote einen Gundelfinger, der sich da breit macht.

Gide, André

ist ein zartgebauter Schüler des Port Royal, aus ihm entsprungen und seitdem – es ist leicht, aus einer Stadt zu entfliehen, aber schwer, dann die rechte Straße zu finden – seitdem müht sich dieses vom Port Royal sublimierte Gewissen um Weg und Wege zwischen Genf und Paris, Rom und Moskau. Es flüchtet bisweilen erschöpft in Gärten, vergeblich von Blumen derbe Früchte dieser Erde erwartend. Oder es eilt ins Parisische und trinkt sich ein ganz kleines Voltairesches Schwippschen an. Manchmal auch bleibt es zwischen Paris und Genf in der Provinz liegen. Die Saiten dieser Kunst, eine Zuflucht, sind über eine offene Wunde seiner Seele gespannt; er schlägt sie wie es nur möglich ist: diskret und mit peinlichster Gewissenhaftigkeit.

 

 
Franz Blei (18 januari 1871 – 10 juli 1942)

 

De Engelse dichter en letterkundige Jon Stallworthy werd geboren op 18 januari 1935 in Londen. Zie ook alle tags voor Jon Stallworthy op dit blog.

No Ordinary Sunday

No ordinary Sunday. First the light
falling dead through dormitory windows blind
with fog; and then, at breakfast, every plate
stained with the small, red cotton flower; and no
sixpence for pocket money. Greatcoats, lined
by the right, marched from their pegs, with slow
poppy fires smouldering in one lapel
to light us through the fallen cloud. Behind
that handkerchief sobbed the quick Sunday bell.

A granite cross, the school field underfoot,
inaudible prayers, hymn-sheets that stirred
too loudly in the hand. When hymns ran out,
silence, like silt, lay round so wide and deep
it seemed that winter held its breath. We heard
only the river talking in its sleep:
until the bugler flexed his lips, and sound
cutting the fog cleanly like a bird,
circled and sang out over the bandaged ground.

Then, low-voiced, the headmaster called the roll
of those who could not answer; every name
suffixed with honour — ‘double first’, ‘kept goal
for Cambridge’ — and a death — in Spitfires, tanks,
and ships torpedoed. At his call there came through
the mist blond heroes in broad ranks
with rainbows struggling on their chests. Ahead
of us, in strict step, as we idled home
marched the formations of the towering dead.

November again, and the bugles blown
in a tropical Holy Trinity,
the heroes today stand further off, grown
smaller but distinct. They flash no medals, keep
no ranks: through Last Post and Reveille
their chins loll on their chests, like birds asleep.
Only when the long, last note ascends
upon the wings of kites, some two or three
look up: and have the faces of my friends.

 


Jon Stallworthy (18 januari 1935 – 19 november 2014)
Cover

 

De Franse schrijver en filosoof Charles Louis de Secondat, baron de La Brède et de Montesqieu werd geboren op 18 januari 1689 op het kasteel La Brède bij Bordeaux. Zie ook alle tags voor Montesquieu op dit blog.

Uit: Considérations sur les causes de la grandeur des Romains et de leur décadence

“La ville n’avait pas même de rues, si l’on n’appelle de ce nom la conti¬nuation des chemins qui y aboutissaient. Les maisons étaient placées sans ordre et très petites : car les hommes, toujours au travail ou dans la place publique, ne se tenaient guère dans les maisons.
Mais la grandeur de Rome parut bientôt dans ses édifices publics. Les ouvrages qui ont donné et qui donnent encore aujourd’hui la plus haute idée de sa puissance ont été faits sous les Rois. On commençait déjà à bâtir la ville éternelle.
Romulus et ses successeurs furent presque toujours en guerre avec leurs voisins pour avoir des citoyens, des femmes ou des terres. Ils revenaient dans la ville avec les dépouilles des peuples vaincus : c’étaient des gerbes de blé et des troupeaux ; cela y causait une grande joie. Voilà l’origine des triomphes, qui furent dans la suite la principale cause des grandeurs où cette ville parvint.
Rome accrut beaucoup ses forces par son union avec les Sabins, peuples durs et belliqueux comme les Lacédémoniens, dont ils étaient descendus. Romulus prit leur bouclier, qui était large, au lieu du petit bouclier argien, dont il s’était servi jusqu’alors, et on doit remarquer que ce qui a le plus contribué à rendre les Romains les maîtres du monde, c’est qu’ayant combattu successivement contre tous les peuples ils ont toujours renoncé à leurs usages sitôt qu’ils en ont trouvé de meilleurs.
On pensait alors dans les républiques d’Italie que les traités qu’elles avaient faits avec un roi ne les obligeaient point envers son successeur ; c’était pour elles une espèce de droit des gens. Ainsi tout ce qui avait été soumis par un roi de Rome se prétendait libre sous un autre, et les guerres naissaient toujours des guerres.
Le règne de Numa, long et pacifique, était très propre à laisser Rome dans sa médiocrité, et, si elle eût eu dans ce temps-là un territoire moins borné et une puissance plus grande, il y a apparence que sa fortune eût été fixée pour jamais.
Une des causes de sa prospérité, c’est que ses rois furent tous de grands personnages. On ne trouve point ailleurs, dans les histoires, une suite non interrompue de tels hommes d’État et de tels capitaines.
Dans la naissance des sociétés, ce sont les chefs des républiques qui font l’institution, et c’est ensuite l’institution qui forme les chefs des républiques.
Tarquin prit la couronne sans être élu par le Sénat ni par le peuple. Le pouvoir devenait héréditaire ; il le rendit absolu. Ces deux révolutions furent bientôt suivies d’une troisième.”

 

 
Montesquieu (18 januari 1689 – 10 februari 1755)
Cover

 

De Roemeense schrijver en journalist Ioan Slavici werd geboren op 18 januari 1848 in Siria. Zie ook alle tags voor Ioan Slavici op dit blog.

Uit: Popa Tanda (Vertaald door Lucy Byng)

“Then Father Trandafir reached this penitential spot. He could not expect to do as the others had done, come one day, stay the next, and depart the third. He was too much out of favour with the archdeacon to imagine that he would send him to another village. He could not remain without a village: a priest without a village—a cart without a wheel, a yoke without oxen, a hat on the top of a wig. He began to think what he must do; he must take things as they were, and stay gladly in Saraceni. It was only a village in name, but no one could say he was a priest without a village. But really a more suitable priest for a more suitable village you could not have found. The poverty of the priest corresponded to the poverty in the homes of his parishioners. From the beginning Trandafir realized one thing: it was much nicer in Butucani than in Saraceni. There the people all had something, and you could always have some of it. In Saraceni all the latches were made of wood. Then the Father reflected: the priest did all the business of the town, but the town took care of the priest’s purse. Before long the Father began to feel sure that the people who started by being charitable and hospitable were not born fools. “It is a wise thing when men meet together to comfort and cheer each other. Even our Redeemer began with almsgiving, and the wedding at Cana of Galilee.” Thus thought Father Trandafir; but in Saraceni there was neither almsgiving nor hospitality.
“There is one thing,” said the Father to himself a little later on, “in a poor village there is no corn for the priest to gather. As long as the people of Saraceni are lazy, so long shall I be hungry!” And he began to think how he was going to make his parishioners industrious. The industrious man eats the stones, makes soup out of the stagnant water, and reaps corn where the hemlock used to grow. “Then”—concluded the priest—”when the cow has fodder she is no longer dry!”

 
Ioan Slavici (18 januari 1848 – 17 augustus 1925) 
Borstbeeld in Iaşi

 

De Nicaraguaanse schrijver Rubén Darío werd geboren in Metapa, tegenwoordig Ciudad Darío, op 18 januari 1867. Zie ook alle tags voor Rubén Darío op dit blog.

 

Symphony In Grey Major

The sea like a vast silvered mirror
reflects the sky like a sheet of zinc;
distant flocks of birds make stains
on the burnished pale grey background.

The sun, like a round, opaque window
with an invalid’s steps climbs to the zenith;
the sea wind relaxes in the shade
using its black trumpet as a pillow.

The waves that move their leaden bellies
seem to moan beneath the pier.
Sitting on a cable, smoking his pipe,
is a sailor thinking of the beaches
of a vague, distant, misty land.

This sea-dog is old. The fiery beams
of Brazilian sun have tanned his face;
the wild typhoons of the China sea
have seen him drinking his bottle of gin.

The iodine and saltpetre foam
long has known his ruddy nose,
his curly hair, athletic biceps,
his canvas cap, his blouse of drill.

Surrounded by tobacco smoke
the old man sees the far off misty land
for which one hot and golden evening
his brig set out with all sails set …

The siesta of the tropics. The sea-dog sleeps.
Now the shades of grey enfold him.
It is as if an enormous soft charcoal
rubbed out the lines of the horizon’s arc.

The siesta of the tropics. The old cicada
tries out his senile, raucous guitar
and the cricket strikes up a monotonous solo
on the single string of his violin.

 

 
Rubén Darío (18 januari 1867 – 6 februari 1916)
Cover autobiografie

 

De Franse schrijver Paul Léautaud werd geboren op 18 januari 1872 in Parijs. Zie ook alle tags voor Paul Léautaud op dit blog.

Uit: Journal littéraire

« 11 mars 1938

Cet illuminé qui se croit un homme d’État, ce niais dans ses vues sociales, ce faible et pleurard, – comme Gide dans son illuminisme pour la Russie des Soviets, s’enthousiasmant sans rien savoir et quand il a vu la réalité, tombant de son haut. Et on voit tous ces coquins politiques se faire photographier en riant (il y a encore deux jours, dans un journal, Pierre Cot et Jean Zay).
Parlé aussi avec Gérin de l’abaissement de tout dans la société d’aujourd’hui. Très curieux, ce garçon de 23 ans, ancien ouvrier mineur, écrivant dans des journaux d’extrême gauche, me disant qu’il cesse peu à peu d’être républicain, démocrate, qu’il faut de l’ordre, de la hiérarchie, chacun à sa place et qu’il découvre peu à peu que la monarchie avait ses mérites et que, pour la liberté, il n’est pas si sûr qu’on ait gagné au change. Ce qui prouve bien que le milieu ne fait rien, mais le tempérament, le caractère, la sensibilité, et qu’on peut être aristocrate tout en étant un ancien ouvrier mineur.
Parlé des atteintes qu’a subies de tout cela la littérature, les moeurs littéraires, la profusion de la production, les éloges déme­surés à tout propos, les rapprochements à chaque instant avec tel écrivain célèbre : on est un nouveau Balzac à bon marché, la médiocrité de la critique, son manque de liberté d’ailleurs, tant par les petits échanges d’intérêts que par le veto des journaux. II arrive à dire qu’il manque un Sainte-Beuve, qui ne serait peut-être plus possible d’ailleurs. »

 

 
Paul Léautaud (18 januari 1872 – 22 februari 1956)
Portret van Léautaud met zijn katten door Henri Gabriel Ibels, z.j.

 

De Britse dichter en schrijver Alan Alexander Milne werd geboren op 18 januari 1882 in Londen. Zie ook alle tags voor Alan Alexander Milne op dit blog.

 

Vespers

Little Boy kneels at the foot of the bed,
Droops on the little hands little gold head.
Hush! Hush! Whisper who dares!
Christopher Robin is saying his prayers.

God bless Mummy. I know that’s right.
Wasn’t it fun in the bath to-night?
The cold’s so cold, and the hot’s so hot.
Oh! God bless Daddy – I quite forgot.

If I open my fingers a little bit more,
I can see Nanny’s dressing-gown on the door.
It’s a beautiful blue, but it hasn’t a hood.
Oh! God bless Nanny and make her good.

Mine has a hood, and I lie in bed,
And pull the hood right over my head,
And I shut my eyes, and I curl up small,
And nobody knows that I’m there at all.

Oh! Thank you, God, for a lovely day.
And what was the other I had to say?
I said ‘Bless Daddy,’ so what can it be?
Oh! Now I remember it. God bless Me.

Little Boy kneels at the foot of the bed,
Droops on the little hands little gold head.
Hush! Hush! Whisper who dares!
Christopher Robin is saying his prayers.

 

Solitude

I have a house where I go
When there’s too many people,
I have a house where I go
Where no one can be;
I have a house where I go,
Where nobody ever says ‘No’;
Where no one says anything- so
There is no one but me.

 

 
Alan Alexander Milne (18 januari 1882 – 31 januari 1956)
Cover biografie

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 18e januari ook mijn blog van 18 januari 2015 deel 2 en ook deel 3.

Ilja Leonard Pfeijffer, Tom Dolby, Jaap van den Born, Anton Valens, David Ebershoff, Gavin Extence, Hideo Yokoyama, Raoul Schrott, Nanne Tepper

De Nederlandse dichter en schrijver Ilja Leonard Pfeijffer werd geboren op 17 janauari 1968 in Rijswijk. Zie ook alle tags voor Ilja Leonard Pfeijffer op dit blog.

Uit: Grand Hotel Europa

“De anonimiteit en vluchtigheid die een verblijf in een hotel normaal gesproken kenmerken, die de sensatie van treurnis en opwinding teweegbrengen dat je tijdelijk in een niemandsland tussen vertrek van huis en thuiskomst verzeild bent geraakt, waar, omdat er niets gebeurt, net zo goed alles zou kunnen gebeuren, en die een man alleen tussen vreemde lakens na een whisky te veel, achterovergeslagen op een kruk aan de bar in de lobby met een laatste slappe grap voor de stoïcijns glazen polerende barman, op het idee kunnen brengen dat er geen haan naar zou kraaien als hij de nachtportier belde met de vraag of hij iemand kende die haar diensten aanbood, waarbij het alleen die whisky te veel is die hem ervan weerhoudt om dat ook echt te doen, zijn hier in Grand Hotel Europa bleke herinneringen aan een moderniteit die zich ver weg van hier afspeelt in een andere wereld.
Niet in nieuwerwetse vluchtigheid wordt hier vertrouwen gesteld, maar in beproefde traagheid, die mij in de stemming brengt om lange zinnen te schrijven. Ook de internetverbinding is overigens erg traag, maar dat terzijde. In plaats van anonimiteit trof ik op mijn eerste avond mijn foutloos gespelde naam aan die in de verzilverde servetring was gegraveerd die mijn vaste tafel in het restaurant markeerde. Het was geen massief zilver, en toch stelde ik het gebaar bijzonder op prijs. Het is natuurlijk ook een geraffineerde vorm van klantenbinding, want alleen al vanwege die servetring zou ik mij schuldig hebben gevoeld als ik voornemens was geweest mijn reis binnen luttele dagen voort te zetten. Maar dat was ik niet, evenmin als de andere gasten, die geen van allen de indruk wekten op doorreis te zijn.
Enkelen van hen heb ik inmiddels mogen ontmoeten. De grote Griek was de eerste die mij aan zijn tafeltje noodde, eergisteren, tijdens de merenda, die elke dag tussen vier en halfvijf wordt geserveerd in de Chinese kamer. Volonaki heet hij. Zijn voornaam is zoiets als Yannis, als ik het mij goed herinner. Ik zou hem beschrijven als omvangrijk en uitbundig, met expansieve gebaren die een gevaar vormen voor het glaswerk, en een dik hoofd dat speciaal is gemaakt om ruimte te biewie ook wat goed was voor hemzelf en de wereld.
Uit eigen beweging vertelde hij mij dat hij afkomstig is van het eiland Kreta, dat de Europese beschaving daar is ontstaan, dat dat geen toeval is, dat hij eigenaar is van een rederij en scheepswerf in Heraklion, dat dat hard werken is maar dat hij zich graag inspant voor de mensheid en dat hij de economische crisis goed was doorgekomen omdat hij anders dan de meesten van zijn concurrenten al jaren geleden had begrepen dat de toekomst buiten Europa lag.”den aan zijn brede lach. Hij zat erbij als een man die overduidelijk geen maaltijd oversloeg en die ook voor het overige beter wist dan wie ook wat goed was voor hemzelf en de wereld.”

 


Ilja Leonard Pfeijffer (Rijswijk, 17 janauari 1968)

 

De Amerikaanse schrijver, filmmaker, essayist, journalist en redacteur Tom Dolby werd geboren op 17 januari 1975 in Londen. Zie ook alle tags voor Tom Dolby op dit blog.

Uit: The Sixth Form

“Before he met Todd, in those first few weeks at Berkley Academy, Ethan Whitley sought refuge in the cool calm of the art studios, amidst the smells of dried paint and eraser shavings. The heat had surprised him; Massachusetts in September was balmy, sweltering, mosquitoes buzzing around brackish pools, verdant lawns that spread for acres beyond the brick facades of Berkley’s Colonial campus. The advanced studios of the Stevenson Art Center were air-conditioned, a rare luxury for a school that prided itself on its Spartan, character-building accommodations. When he was working alone in these rooms, Ethan imagined that they protected him from all that lay waiting outside.
As he worked, he would think ahead to the next hour or two, safely tucking his portrait in his cubby, shuffling across the linoleum floor, walking upstairs, past the library, its fifty thousand volumes tempting him, across the inlaid marble of the school’s foyer, through its atrium of white columns and vaulted ceilings, out the French doors of the main building. His fellow classmates-he didn’t know their names; they were as anonymous as strangers in Grand Central Terminal-would lay sprawled on the grass under a cluster of birch trees like a clothing advertisement, a triple-page spread, their chlorinated blond locks falling lazily over their eyes, tanned legs, scratched in the right places (sports injuries, not clumsiness), skin free of blemishes. They lived in a world where people made witty remarks to each other, and no one worried too much about things like money or popularity or sex.
He was shocked then to find himself one evening, three weeks into the school year, sitting in a taxicab, a rattling old station wagon, barreling into town with Todd Eldon, a boy who lived on the floor above him. Five days earlier, Todd had burst into Ethan’s room with the force of a raid-Hands up! We know you have no friends, and we’re going to do something about it!-and asked him to summarize the week’s English reading, the first section of Jane Eyre. Since that evening, the friendship had progressed so effortlessly that Ethan had nearly forgotten those horrible weeks prior, the sitting alone in his room after check-in, staring at the Jackson Pollock poster he had tacked to the wall above his bed, dreading the mealtime ritual of finding people to sit with, making conversation, smiling politely even when everyone who was done got up to study or goof off in the dorms.”

 


Tom Dolby (Londen, 17 januari 1975)

 

De Nederlandse dichter, kunstenaar en illustrator Jaap van den Born werd geboren in Nijmegen op 17 januari 1951. Zie ook alle tags voor Jaap van den Born op dit blog.

Uit: Dubbele moraal

Jezus predikt ‘Hebt uw vijanden lief’

Wanneer men u in Mijn Naam zal belagen
Wanneer men u bespuugt, bespot, veracht
Dan moet u dat maar allemaal verdragen
Vergeef uw beul in vredig welbehagen
Als u om uw geloof wreed wordt geslagen
En daarna als een lam wordt afgeslacht

Matth. 5:44: ‘En ik zeg jullie: heb je vijanden lief en bid voor wie jullie vervolgen, alleen dan zijn jullie werkelijk kinderen van je Vader in de hemel.’

 

Jezus haat Zijn vijanden

Mijn tegenstanders die Mij steeds belagen:
Ze worden zeer intens door Mij veracht
Hun aanblik kan Ik nauwelijks verdragen
Ik zie dan ook met innig welbehagen
Hoe deze vuile kliek flink wordt geslagen
En daarna zeer vakkundig afgeslacht

Lucas 19:27: ‘En die vijanden van mij die niet wilden dat ik koning over hen werd, breng hen hier en dood ze voor mijn ogen.’

 

 
Jaap van den Born (Nijmegen, 17 januari 1951)
Nijmegen

 

De Nederlandse schrijver en schilder Anton Valens werd geboren op 17 januari 1964 in Paterswolde. Zie ook alle tags voor Anton Valens op dit blog.

Uit: Het compostcirculatieplan

“We gingen aan de slootkant zitten, onder de parasol. Om kwart over vier liepen twee mannen aan, de leptosoom (Max geheten) en een jongere gast een kop kleiner. Met een morose gezichtsuitdrukking en een grafstem maakte deze zich bekend als Herman. Hij had de torso en de armen van een gewichtheffer, vol tatoeages.
Nadat Max aan de hand van het bouwplan de werkzaamheden aan Herman had uitgelegd, pakten ze ieder een schep en vulden de kruiwagens met zand. Ze braken een strook van het oude terras af en stapelden de crimineel zware grindtegels op. De hitte was verzengend, ze trokken hun T-­shirt uit. Ik zag Jens gluren naar de zonverbrande, gladgeschoren en van zweet glimmende borstkas van Herman. Daaronder een sixpack.
Herman begon steeds donkerder te kijken, alsof zijn wenkbrauwen instortten. Hij had een gluiperige kop, vond ik. Dat leek Jens niet te kunnen schelen.
De dampkring betrok met een elektrisch geladen sluier, een vaal blauwgrijs waas, er hing een vreemde, broeierige windloosheid. Heel de namiddag en vooravond leek het alsof ieder moment een verschrikkelijk onweer kon losbarsten. Van tijd tot tijd loerde Jens met een bezorgde frons om het hoekje om te zien of ze opschoten, maar de stratenmakers kwamen langzaam op gang.
We aten om acht uur. Enigszins opgelaten zaten we tegenover elkaar aan de tafel bij de sloot. Zelfs Jens had geen vloeiende conversatie klaarliggen. Max, die de kip wegspoelde met bierglazen cola, had nog het meeste praats. Maar toen hij zijn collega, die ieder oogcontact uit de weg ging, jolig begon te sarren, zag Jens een mogelijkheid in te breken.
Jens: ‘Hoe oud ben je, Herman?’
‘Drieëndertig.’
Max: ‘Hij heeft nog een heel leven voor zich.’
‘Maar dat betekent ook dat hij nog vreselijk lang moet werken.’
Max mekkerde. Een torpedovormige Zware Jongen kleefde aan zijn onderlip.
Herman scheurde een stuk brood af, sopte het in de saus van de kip en antwoordde nurks: ‘Als ik er zat van ben, maak ik er ’n eind an.’

 


Anton Valens (Paterswolde, 17 januari 1964)

 

De Amerikaanse schrijver David Ebershoff werd geboren op 17 januari 1969 in Pasadena, Californië. Zie ook alle tags voor David Ebershoff op dit blog.

Uit: The Rose City

“Chuck Paa, not five and a half feet tall, his eyes gold and set deep beneath the brow, asked, “What do you need, Mr. Boyal? Chips? Cake mix? Corn oil? Where’s your shopping list? Get out your list.”
Mr. Boyal, glasses slipping down his nose, pointed to the breast pocket of Chuck’s parka. Only a quarter of an hour before Chuck had picked up the list from the telephone table next to Mr. Boyal’s front door, zipping it into the parka and patting the flap for good measure. Then Chuck had forgotten all about it. He must have been thinking of something else at the time: his paycheck arriving in tomorrow’s mail; the red-and-black HELP WANTED sign in the window of the liquor store; the call he needed to place to Mr. Riley. Yes, something.
Now Mr. Boyal was leaning heavily on the shopping cart as he pushed it down the baked-goods aisle. It rolled slowly, its back wheels trembling, until Mr. Boyal seemed to lose track of what he was doing, steering the cart into a display pyramid of canned pickled beets. The pyramid collapsed on itself with an extended clatter, and Chuck Paa tried to look the other way.
But worse than the racket of the cans rolling down the aisle was the sight of Mr. Boyal himself. His knees were wobbling, his blue hand was grasping the cart’s handle, and Mr. Boyal was on the verge of crumbling into a heap. Here we go again, thought Chuck, moving to catch Mr. Boyal. More than once Chuck had told him it was time to buy a walker, preferably the kind with the little white skis. But Mr. Boyal had—as Chuck expected—resisted. Yet when Chuck mentioned the walker to Mrs. Boyal, Mr. Boyal’s sad-mouthed mother who lived far away in Pasadena, her tongue snapped across the phone line. “I couldn’t agree more. I just didn’t have the heart to bring it up myself.” “Well, I have the heart,” Chuck replied. And Mrs. Boyal, with her poof of silver-blond hair and pinched oily nose, said, “Oh, Chuck. Aren’t you kind to us all.”

 


David Ebershoff (Pasadena, 17 januari 1969)

 

De Engelse schrijver Gavin Extence werd geboren op 17 januari 1982 in Swineshead, Lincolnshire. Zie ook alle tags voor Gavin Extence op dit blog.

Uit: The Universe Versus Alex Woods

“They finally stopped me at Dover as I was trying to get back into the country. I was half expecting it, but it still came as kind of a shock when the barrier stayed down. It’s funny how some things can be so mixed up like that. Having come this far, I’d started to think that I might make it the whole way home after all. It would have been nice to have been able to explain things to my mother. You know: before anyone else had to get involved.
It was 1 a.m., and it was raining. I’d rolled Mr Peterson’s car up to the booth in the ‘Nothing to Declare’ lane, where a single customs officer was on duty. His weight rested on his elbows, his chin was cupped in his hands, and, but for this crude arrangement of scaffolding, his whole body looked ready to fall like a sack of potatoes to the floor. The graveyard shift–dreary dull from dusk till dawn–and for a few heartbeats it seemed that the customs officer lacked the willpower necessary to rotate his eyeballs and check my credentials. But then the moment collapsed. His gaze shifted; his eyes widened. He signalled for me to wait and spoke into his walkie-talkie, rapidly and with obvious agitation. That was the instant I knew for sure. I found out later that my picture had been circulated in every major port from Aberdeen to Plymouth. With that and the TV appeals, I never stood a chance.
What I remember next is kind of muddled and strange, but I’ll try to describe it for you as best I can.
The side door of the booth was swinging open and at the same moment there washed over me the scent of a field full of lilacs. It came on just like that, from nowhere, and I knew straight away that I’d have to concentrate extra hard to stay in the present. In hindsight, an episode like this had been on the cards for a while. You have to bear in mind that I hadn’t slept properly for several days, and Bad Sleeping Habits has always been one of my triggers. Stress is another.
I looked straight ahead and I focussed. I focussed on the windscreen wipers moving back and forth and tried to count my breaths, but by the time I’d got to five, it was pretty clear that this wasn’t going to be enough. Everything was becoming slow and blurry. I had no choice but to turn the stereo up to maximum. Handel’s Messiah flooded the car–the ‘Hallelujah’ chorus, loud enough to rattle the exhaust. I hadn’t planned it or anything. I mean, if I’d had time to prepare for this, I’d have chosen something simpler and calmer and quieter: Chopin’s nocturnes or one of Bach’s cello suites, perhaps.”

 

 
Gavin Extence (Swineshead, 17 januari 1982)

 

De Japanse schrijver Hideo Yokoyama werd geboren op 17 januari in Tokio. Zie ook alle tags voor Hideo Yokoyama op dit blog.

Uit: Seventeen

“The wheels on the old-fashioned train clanked to a stop.
Doai Station on the Japan Railways Joetsu Line was in the far north tip of Gunma Prefecture. The platform was in a deep underground tunnel, with 486 steps to climb to reach daylight. Perhaps “scale” would have been a better word than “climb,” given how much his legs were having to work. It was fair to say that the ascent of Mount Tanigawa began right here.
Kazumasa Yuuki began to feel pain as the tips of his toes pressed against his climbing boots. Pain-free, it would have been enough of a challenge to get to the top of the steps in one go. He reached the landing at the three hundredth step (the number was painted on it) and took a breather. He was struck by the same thought he’d had all those years before. He was being tested; maybe this was what separated the men from the boys. But if climbing stairs was enough to leave him out of breath, perhaps he didn’t have what it took to make an assault on Devil’s Mountain. Seventeen years ago, the excesses of a newspaper reporter’s lifestyle had left him struggling for breath; now, his fifty-seven years on this earth were taking their toll on his heart rate.
He was going to climb the Tsuitate rock face.
He felt his determination beginning to waver, but Kyoichiro Anzai’s twinkling eyes were still there in the back of his mind. He could still hear him, too—particularly one phrase that the veteran rock climber had casually dropped into conversation: “I climb up to step down.”
Yuuki raised his head and began once again to climb the stairs.
“I climb up to step down.” He had always wondered about the meaning of this riddle. He believed he had the solution, but the only person who knew the definitive answer wasn’t around anymore to ask.
Ground level at last. He stood a moment, bathed in the gentle early autumn sunshine. It had just turned two in the afternoon, and the wind felt a little cold on his cheek. Takasaki City, farther south in Gunma Prefecture, where Yuuki had lived most of his life, was nothing like this. The temperature and the way the air smelled were completely different here.
He set off walking north along Route 291, leaving the red, pointed roof of the station building behind him. He passed over a level crossing, through a snow-break tunnel, and then, on his right, was a large swath of lawn. Doai Cemetery.”

 

 
Hideo Yokoyama (Tokio, 17 januari 1957)

 

De Oostenrijkse dichter schrijver Raoul Schrott werd op 17 januari 1964 geboren in Landeck, Tirol (en volgens andere bronnen op een schip „São Paulo“ dat van Brazilië onderweg was naar Europa). Zie ook alle tags voor Raoul Schrott op dit blog.

 

Sant Apollinare in Classe

die schritte hallen durch steinkiefern · in felseichen
und kiesrosen die zwischen marmornen strandlilien
in den verlorenen wald reichen
sommerschneeblumen unter den vigilien
seiner nadelkronen · nichts schreckt die steinhühner
aus dem moos · sie tragen ihre strophen vor
zu denen die meerbrise ein kehlen anstimmt um sich am gras
als tau niederzulegen · ihr blau wird immer grüner
um in einem wiesenflor
dem sonnengelb zu weichen · o sancta simplicitas
in der nur die bäume in den himmel ragen
aus deren steinfrüchten man licht gewinnt
und die felstauben sich mit dem bebenden schlagen
ihrer seelen in der luft halten · im rotgold gottes ein papagei
an dessen gefieder aus malachit jeder regen abrinnt

 

Ein Strassenbauarbeiter

kies in schotterkoffer schaufeln · heissen teer ausrechen
damit der walzenzug ihn planiert
eine fahrbahn wird nie eben ­ erst bombiert
fliesst das wetter ab · pfosten setzen · an den leitblechen
distanzstücke montieren: jeder folgt einem mittelstreifen
und fährt ins irgendwo oder vor
etwas davon · die trassierungen reichten zusammen um den äquator
mögliche schlaglöcher werden von uns im frühjahr repariert
spritzwasser und sirrende reifen
das leben aber verläuft im schritttempo und die galerien die ich baue
zeigen allerorts die gleiche ansicht:
postkarten von wächten und lawinenhängen · das rauhgraue
von gneis der talwärts rutscht · eine tagesschicht
die hände dreckig und voll schwielen arbeite ich
ohne ein ende zu erkennen · alle strassen führen
auch stets zurück · nichts wird jemals fertig · hunger spüren
und trockenen munds weitermachen
der himmel ölig schillernd in lachen
die luft wie sie nach rost schmeckt · spitzwegerich
wuchernd an der böschung und holunder
das aufblitzen ihrer staubig weissen dolden ist mir genug an wunder

 

 
Raoul Schrott (Landeck, 17 januari 1964)

 

De Nederlandse schrijver, popjournalist en muzikant Nanne Tepper werd geboren in Hoogezand op 17 januari 1962. Zie ook alle tags voor Nanne Tepper op dit blog.

Uit: De lijfbard van Knut de verschrikkelijke

“Men kan mij veel wijsmaken — en vice versa — maar zodra ik een kunstwerk verklaard zie door zijn schepper, in volzinnen en in voetnoten, word ik argwanend. Nu is dat niet helemaal koosjer, want ten eerste begrijp ik de behoefte van sommige kunstenaars om eindeloos over hun geheimenis te spreken volkomen (vraag maar aan mijn buren), ten tweede kan ik me voorstellen dat het moeilijk is om niet toe te geven aan met roem gepaard gaande interesse van derden naar beweegredenen en bewijsvoering, en ten slotte valt het me — hoe obsceen, dat wel — licht te begrijpen dat men een kunstenaar bij wie men aan zijn gerief gekomen is, het hemd van het lijf wil vragen. Voyeurisme Es tenslotte, in tegenstelling tot wat sommige auteurs graag beweren, ziekte en zondeval ineen, ‘in deze tijd van deze eeuw’. Niet zo heel erg lang geleden hoorde ik een beroemd auteur op de televisie zeggen dat zijn schrijverschap ontstaan was op het toilet uit zijn kinderjaren, alwaar hij, niet persend maar stuitend en genietend van een zekere aandrang achter het staartbeen, klontering van zielenroerselen meende te constateren. Sindsdien beschouwde hij al wat aan hem kleefde als materiaal. Inspiratie, sprak de man, was hem vreemd. De kunst der verdichting kon hij in zijn eentje rooien. Ik bewonder enkele werken van deze schrijver zeer, maar zijn her en der gedeponeerde autobiografie heb ik altijd een aanfluiting gevonden. Juist het onontkoombare lot dat schrijvers die hun leven als materiaal beschouwen delen — men loopt elkaar wel eens tegen het lijf in elkanders werk, in een pishok of een cul-de-sac — maakte dat ik mij schaamde voor zijn zichtbaar ingestudeerde ontboezeming. Een schrijverschap kent geen geboorte, of men moet de geboorte van het kind dat ooit zal schrijven als aanstichtster of verwekster willen zien. Een schrijverschap kent de vondst van bronnen, en daarin ligt het mysterie. Men kan het vinden van die bronnen achteraf — in vlagen van melancholie, of tijdens zittingen van Mnemosyne en muzen — betichten van grote betekenis, van het neerdalen van een geest of het opgaan van een lichtje, maar mij komt zo een herschepping van je levensloop voor als moedwillige vervalsing. Die bronnen — ach, je ruikt ze wel eens als je, op leeftijd geraakt, op een avond in augustus een laan afloopt en overvallen wordt door een alchimie van geuren, schaduwen en banale beslommeringen: de door de spiegel gestapte dubbelganger van het déjà vu, de zachte duw tegen je zielenleven, iets van daar en ooit en eens; een kluwen, toen al onontwarbaar door het spoken van de tijd die garen spint van onze levens.”

 


Nanne Tepper (17 januari 1962 – 10 november 2012)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 17e januari ook mijn blog van 17 januari 2018, mijn blog van 17 januari 2017 en ook mijn drie blogs van 17 januari 2016.

Ester Naomi Perquin, Anthony Hecht, Reinhard Jirgl, Inger Christensen, Susan Sontag, Brian Castro, José Soares, Kálmán Mikszáth, Tino Hanekamp

De Nederlandse dichteres Ester Naomi Perquin werd geboren in Utrecht op 16 januari 1980. Zie ook alle tags voor Ester Naomi Perquin op dit blog.

 

Housekeeping

Teruggekeerd van een wandeling langs de vreemde markten
van de stad, waar ze onder de geurvlag van honing en kaneel
levende aapjes en geplukte eenden verkochten,
trof ik mijn hotelkamer als volgt aan:

De zandkleurige kussens waren geschud, het bed was opgemaakt,
de handdoeken waren vervangen, de vloer was gezogen,
de ramen gelapt, het plafond was gewit, de rozen
op het behang (grote koppen, korte stelen) hadden water gekregen,
mijn man was gebeld om het woord sorry te horen, sorry, sorry, sorry

mijn jurken waren eleganter, mijn laarzen oogden slanker, het gedicht
waar ik die nacht aan begonnen was lag afgemaakt
op de glazen tafel naast het bed

en in een mij onbekend handschrift waren de woorden gevonden
voor de naamloze leegte waarin ik nooit durfde blijven,
waaromheen ik grappend had bewogen, als iemand
die zijn eigen rustplaats meent te zien.

Het was beter dan wat ik ooit had kunnen schrijven, het brak
met iedere herinnering. Toen ik vertrok gaf ik een fooi van
(omgerekend) één volwassen mensenleven
en twee dagen van vertwijfeling.

 

Gesprek

Op straat zegt een man in zijn telefoon nee zegt niet schreeuwt
wie denk je eigenlijk, haalt adem, ziet mij staan,
wie denk je dat je bent

met je goede manieren zogenaamd die rijke vrienden van je
met je vol geplande week je goede baan
zijn stem breekt het toestel open

die vrouw rolt ineens half over straat, half aangekleed, mascara
uitgelopen, krabbelt overeind, staat verbaasd
en hij begint weer opnieuw

wie denk je dat je bent en kijkt naar mij terwijl hij slaat,
blijft kijken tot ik roep dat is genoeg stop ze ligt
al opgerold ze doet je niks man stop

maar hij is nog niet uitgepraat en kijkt naar mij en vraagt
wie denk je blijft maar doorgaan in zijn handpalm
woorden maken, dat je bent
houdt niet meer op

 

Winter

Laat het na deze winter nog eens winter zijn.
Geen statig broeden meer. Geen kievitsei.
Geen welbedreven paring of zorgvuldig nest.
Ik hoop dat de kou de grond voorgoed verpest
met alles dat nog kiemen zou daarbij.

Laat straten grauw zoals ze ’s winters zijn.
De moddersneeuw van uitgebeende dagen,
twee blauwe kinderwanten naast een wak.
Ik kan geen lammetjes verdragen.

Niets erger dan dat woekerend gemak
waarmee de lente aan het groeien slaat.
Daaronder houdt het ijs een zoontje stil.

Voor al dat leven maakt hij geen verschil.
Er is geen zonlicht dat hem bovenbrengt.

Geen vooijaar dat hem kennen wil.

 


Ester Naomi Perquin (Utrecht, 16 januari 1980)

 

De Amerikaanse dichter Anthony Hecht werd geboren op 16 januari 1923 in New York. Zie ook alle tags voor Anthony Hecht op dit blog.

 

Birdwatchers Of America

It’s all very well to dream of a dove that saves,
Picasso’s or the Pope’s,
The one that annually coos in Our Lady’s ear
Half the world’s hopes,
And the other one that shall cunningly engineer
The retirement of all businessmen to their graves,
And when this is brought about
Make us the loving brothers of every lout—

But in our part of the country a false dusk
Lingers for hours; it steams
From the soaked hay, wades in the cloudy woods,
Engendering other dreams.
Formless and soft beyond the fence it broods
Or rises as a faint and rotten musk
Out of a broken stalk.
There are some things of which we seldom talk;

For instance, the woman next door, whom we hear at night,
Claims that when she was small
She found a man stone dead near the cedar trees
After the first snowfall.
The air was clear. He seemed in ultimate peace
Except that he had no eyes. Rigid and bright
Upon the forehead, furred
With a light frost, crouched an outrageous bird.

 

Lot’s Wife

How simple the pleasures of those childhood days,
Simple but filled with exquisite satisfactions.
The iridescent labyrinth of the spider,
Its tethered tensor nest of polygons
Puffed by the breeze to a little bellying sail —
Merely observing this gave infinite pleasure.
The sound of rain. The gentle graphite veil
Of rain that makes of the world a steel engraving,
Full of soft fadings and faint distances.
The self-congratulations of a fly,
Rubbing its hands. The brown bicameral brain
Of a walnut. The smell of wax. The feel
Of sugar to the tongue: a delicious sand.
One understands immediately how Proust
Might cherish all such postage-stamp details.
Who can resist the charms of retrospection?

 

 
Anthony Hecht (16 januari 1923 – 20 oktober 2004)

 

De Duitse schrijver Reinhard Jirgl werd op 16 januari 1953 in Oost-Berlijn geboren. Zie ook alle tags voor Reinhard Jirgl op dit blog.

Uit: Mutter Vater

“Eine Wachstube voll Blut. Eine Mauer voll Blut wie seine Haut, die Poren von einem rotschimmligen Schwamm. Seither roch ich diesen kalten dumpfen Geruch, meinte schorfige Haut und dünne Blutfäden zu sehn, wenn er sich die Kleider vom Körper zog. Wären Mörder immer so leicht zu erkennen! Seife und Parfüm sind Erfindungen der Henker aus Gestern für Morgen. Die Welt ohne Parfümerie stinkt nach Abdeckerei. Ich hab ihn nicht mehr an mich gelassen seitdem. Einmal hab ich ihn bedroht mit der Schere, sein Geschlecht, diesen Stachel des Mörders, als er eines Abends mit seinem Geruch zu mir kam. Ein Bild zum Lachen: Mit heruntergelassener Hose er, das Hemd schlotternd um die mageren Knie, starrte er mit schielendem Blick auf die Waffen einer Frau. Er kam selten heim danach und zumeist besoffen. Gewiß hielt er mich für verrückt und sich gesund von Staats wegen. Und wie alle Gesunden hatte er einen Heidenrespekt und eine animalische Furcht vorm Abnormen. Einmal betrank ich mich und legte mich zu Bett, als ich ihn kommen hörte. Wenn dus willst, dann tus jetzt. Sagte ich und drehte das Gesicht beiseite. Er stand in der Tür mit glasigem Blick auf meine gespreizten Schenkel. Dann begann er zu lachen. Und lachte noch, als er mich aus dem Bett zerrte und mit dem Stiefel trat. Ich ahnte, daß diese Fraun im Lager, von denen ich keine rechte Vorstellung hatte, von nun an schwerer unter diesem Mann leiden müßten. Ich weiß nichts von Solidarität mit meinem Geschlecht Frau. Der Teil meiner Rache ist meine Kälte. Die heimlichen Morde im Ehebett. Ich habe ihn gewürgt, daß ich seinen Kehlkopf zerbrechen hörte. Und er ist auferstanden mit dem wurmbleichen Morgenlicht. Ich habe ihm Kinnlade, Zunge und Geschlecht ausgerissen. Ich habe meine Finger wie Dolche in seine Augen und seinen Schädel gebohrt, als seine Hände meine Brüste schändeten. Ich habe seine Haut mit siedendem Öl übergossen, der Mord in der Küche, das ist Humor von einer Frau. Sein Samen für den Ausguß, ein Mal zu wenig, mein Kind!, in jede Pore seiner Haut drang eine Nadelspitze meines Hasses. Und sein Fleisch ist auferstanden unverletzlich aus dem Gestein des Ehebettes. Jeder neue Morgen ein Ostersonntag für den Herrn. Dem Weib bleibt die Tortur ihrer Nächte. Du bist hundertmal in hundert Nächten schon gestorben durch mich, was macht noch das eine Mal. Trauer. Der Brunnen ist versiegt. Was mir geblieben ist von dir sind deine Bücher, Bibliothekar. Das warst du, bevor deine Haut Farbe bekam von der Sonnen-Rune.“

 


Reinhard Jirgl (Oost-Berlijn, 16 januari 1953)

 

De Deense dichteres, schrijfster en essayiste Inger Christensen werd geboren op 16 januari 1935 in de stad Vejle aan de oostkust van Jutland. Zie ook alle tags voor Inger Christensen op dit blog.

 

Blue Poles

Tonight, away begins to go
farther away, and the dream
what do we know of the dream
metallic leaps Jackson Pollock
silvery streams Jackson Pollock
I gaze across the sea

see in the distance your walk and you
pass the Pacific, distant and blue
phallus and Moloch pace my view
on into otherness

on into otherness?
are we in the world after or before
are we or are we not magnetic force
it is apparently me you inform:

genesis woman dream that begins
tonight to go farther away
tonight to reach farther away
metallic leaps Jackson Pollock
silvery streams Jackson Pollock
on across the blue sea

 

Letter in April IV

Already on the street
with our money clutched
in our hands,
and the world is a white laundry,
where we are boiled and wrung
and dried and ironed,
and smoothed down
and forsaken
we sweep
back
in children’s dreams
of chains and jail
and the heartfelt sigh
of liberation
and in the spark trails
of feelings
the fire eater
the cigarette swallower
come
to light
and we pay
and distance ourselves
with laughter.

 

Vertaald door Susanna Nied

 


Inger Christensen (16 januari 1935 – 2 januari 2009)

 

De Amerikaanse schrijfster en essayiste Susan Sontag werd geboren op 16 januari 1933 in New York. Zie ook alle tags voor Susan Sontag op dit blog.

Uit: Reborn: Journals and Notebooks, 1947-1963

“7/29/48
… And what is it to be young in years and suddenly wakened to the anguish, the urgency of life?
It is to be reached one day by the reverberations of those who do not follow, to stumble out of the jungle and fall into an abyss:
It is then to be blind to the faults of the rebellious, to yearn painfully, wholly, after all opposites of childhood’s existence. It is impetuousness, wild enthusiasm, immediately submerged in a flood of self-deprecation. It is the cruel awareness of one’s own presumption …
It is humiliation with every slip-of-the-tongue, sleepless nights spent rehearsing tomorrow’s conversation, and torturing oneself for yesterday’s … a bowed head held between one’s hands … it is “my god, my god” … (in lower case, of course, because there is no god).
It is withdrawal of feeling toward one’s family and all childhood idols … It is lying … and resentment, and then hate …
It is the emergence of cynicism, a probing of every thought and word and action. (“Ah, to be perfectly, utterly sincere!”) It is a bitter and relentless questioning of motives …
It is to discover that the catalyst, the [Entry trails off at this point.]

8/19/48
What seemed once to be a crushing weight has sharply shifted position, in a surprising tactic, swung beneath my fleeing feet, become a sucking force that drags and tires me. How I long to surrender! How easy it would be to convince myself of the plausibility of my parents’ life! If I saw only them and their friends for a year, would resign myself—surrender? Does my “intelligence” need frequent rejuvenation at the springs of other’s dissatisfaction and die without it? If I can hold myself to these vows! For I can feel myself slipping, wavering—at certain times, even accepting the idea of staying home for college.
All I can think of is Mother, how pretty she is, what smooth skin she has, how she loves me. How she shook when she cried the other night—she didn’t want Dad, in the other room, to hear her, and the noise of each choked wave of tears was like a giant hiccup—what cowards people are to involve themselves, rather, to passively let themselves be involved, by convention, in sterile relationships—what rotten, dreary, miserable lives they lead—
How can I hurt her more, beaten as she is, never resisting?
How can I help me, make me cruel?”

 


Susan Sontag (16 januari 1933 – 28 december 2004)
Portret door Juan Fernando Bastos, 1994

 

De Australische schrijver en essayist Brian Castro werd geboren op 16 januari 1950 in Hongkong. Zie ook alle tags voor Brian Castro op dit blog.

Uit: Blindness and Rage (Fragment)

Canto 1

But how to write now in such gloom
in the face of real impending doom?
Should the work be given every attention
to become the focus of constriction?
His heart’s regret
was his life’s invention: to beget
lying and exaggeration
in exchange for deep imagination
when it was a sign of the times
to pretend to the truth,
even if it smacks of youth
to force some easy ABBA rhymes,
without relying on Pushkin’s Onegin
for good taste
after pulp fiction had laid waste
to innocence in the nursery,
pushpins inserted into favourite Teddy
and every friend a Fagin.

Divorce again, says Gracq each morning
while scooping out his avocado,
not meaning to indicate a new world dawning
but the cheery chime of boot-up time
rings well with his bravado.
Today I’m free once more with each new laptop page
to look forward without fear
at the horizon of a limited holiday; no foe,
no rule to fight against the rhyme save
something long suppressed,
sage Oriental respect perhaps,
for time, patience and all its psycho-analytic show,
suppressing atavistic anger
and deep revenge at God knows whom.
A breath.
A death.
It brought him back.

The corner shop opens for afternoon trading.
Long past the pizza for the microwave and
its use-by-date, Gracq has no appetite and
lingers by cancer’s tropic – his fate of late –
attending neither medicine’s ball nor
fortune-cookie fêtes, believes he’s at the meridian
or the End – soon to rave and pitch
a farewell note and bill of lading for the ferryman.

 


Brian Castro (Hongkong, 16 januari 1950)

 

De Braziliaanse schrijver, theaterproducent, talk show host, acteur, schilder en musicus José Soares werd geboren op 16 januari 1938 in Rio de Janeiro. Zie ook alle tags voor José Soares op dit blog.

Uit: Twelve Fingers: Biography of an Anarchist

“Not all of Dragutin’s conspiracies were successful. A year earlier, he had sent an assassin to Vienna to eliminate Emperor Franz Josef and the attempt had failed.
Husky and truculent, with an upward-pointing handlebar mustache, Dragutin Dimitrijevic wore his officer’s uniform in impeccable fashion. If he were not such a powerful man, he would have been simply an object of ridicule. As an adolescent at the Belgrade Lycée, he had been a brilliant student. Indefatigable, possessed of limitless energy, popular with his peers, he acquired the nickname of Apis, the sacred bull of the ancient Egyptians. The sobriquet would accompany him for the rest of his life.
Ivan Korozec decides to enter this new sect. Dimitri’s zeal and the almost fanatical admiration he feels for his father continue to grow. The latter reciprocates, fascinated by the intelligence and intellectual abilities of his son. Dimo appears older than his fifteen years. He stands almost six feet tall, and when he strolls through the streets of Sarajevo women turn their heads to watch him with hungry eyes.
On Friday, December 20, a snowstorm falls on the city. Yielding to his son’s repeated entreaties, Ivan takes the youth to a secret meeting of Union or Death. The Bull is present, in violation of his own rules. He is looking for new talent for the ranks of the sect. Dimitri longs for this encounter. The atmosphere is one of excitement and civic fervor. Very near the end of the meeting, around 2 a.m., without being asked, Dimitri interrupts a speaker who was discoursing on the Austro-Hungarian Empire’s dominion over Bosnia and makes an impassioned speech about the necessity for more action and less talk.
Apis is enchanted by the impetuous young man. Years before, in 1903, Dragutin had been the head of the conspiratorial officers who invaded the Royal Palace and assassinated the hated King Alexander Obrenovic and his wife, the former prostitute Draga. The colonel’s charisma also does not escape the notice of Dimitri, who is pleased that both have almost the same name.
As professor of strategy and tactics at the Military Academy, Dimitrijevic exercises enormous influence on his students, who follow him to the death. Dragutin decides to make Dimo his protégé. He does not wish to see him gravitate toward the Mlada Bosna, the “Young Bosnia” movement that so enraptured university students at the time and has already cost him Gavrilo Princip, a student with a natural propensity for terrorism and a sharpshooter who he had sworn was his work of Pygmalion. Therefore, that night he initiates the following dialogue with Dimitri and Ivan Korozec:
“Ivan, is your son as bold as he seems, or are his words merely the echo from an empty head, as my grandfather used to say?” asks Dragutin, smiling.”

 


José Soares (Rio de Janeiro, 16 januari 1938)

 

De Hongaarse schrijver en journalist Kálmán Mikszáth werd op 16 januari 1847 in Szklabonya (tegenwoordig Slowakije) geboren. Zie ook alle tags voor Kálmán Mikszáth op dit blog.

Uit: Annie Bede’s Debt (Vertaald door W. B. Worswick)

“The sternness of the judge’s face is melting. The picture of the king, and over there that of the Chief of the county, seem gently to encourage her.
In the writ everything would be stated. She had placed it thoughtlessly in the bosom of her dress; she must unfasten her brooch to get at it. How could she, and before all these prying eyes, too! Ah, poor child, even her clasp proved treacherous. It fell to the ground, and, catching the eye of the sun, seemed to laugh at her! How lovely she looked as, stooping modestly, she regained both that and the writ, which also had fallen to the floor.
The stern, hoary head of the presiding justice is turned away; only his big, fat hand reaches out for the parchment.
“It is a judgment,” he mumbles, as his piercing eyes scan its pages. “Annie Bede is cited to appear, and to begin to-day the six months’ imprisonment to which she has been sentenced.”
The girl’s eyes fill with tears, and as she raises her handkerchief to them the mourning hood which conceals her black hair slips and allows a heavy braid to unloosen and fall, covering her face, white as a lily before, but now burning with a crimson hue.
“A week ago we received this writ,” she stammered, tearfully. “The judge himself brought and explained it. I have come to fulfil the sentence. Law is law!”
The judge glances towards his colleagues, seeks the windows, the floor, the door, and then unconsciously murmurs, “Law is law!” Again he reads the judgment, this time carefully, slowly. No; there it is: “Annie Bede is to be imprisoned during six months of the year for receiving stolen goods.”
A dismal moaning is heard without; the fog deepens, and the wind, whistling through the cracks of the door, and turning furiously the leaden circle in the window-pane, shrieks, “Law is law!”
The stern head of the president is seen to nod; his big, fat hand stretches to the bell and rings it, whilst his voice says, in mournful tones, to the court attendant.
“Take Annie Bede to the warder of the prison.”
He receives the writ; the girl mutely turns round staggers, and endeavours to speak; her lips only move, but no sound comes forth.”

 

 
Kálmán Mikszáth (16 januari 1847 – 28 mei 1910)
Standbeeld in Boedapest

 

Onafhankelijk van geboortedata:

De Duitse schrijver Tino Hanekamp werd geboren in 1979 in Wippra in Saksen-Anhalt. Zie ook alle tags voor Tino Hanekamp op dit blog.

Uit: So was von weg. Produktionsnotizen

„Ich stand am Sterbebett meiner Großmutter, als mein Handy klingelte. Sie war noch fast voll da, hörte zu, nickte, lächelte und sprach zuweilen ein paar verweht wirkende Worte, trotzdem wusste ich, dass ich sie nie wieder sehen würde, als ich unter den tadelnden Blicken meiner Eltern mein Handy aus dem Jackett zerrte, um den Anruf wegzudrücken. Was ich auch getan hätte, wäre der Anrufer nicht mein Lektor gewesen, bzw. der Typ, der mir ohne Vertrag oder Auftrag geholfen hatte, meinen ersten Roman zu schreiben; der mich jede Woche angefleht hatte, die neuen Seiten nicht zu löschen sondern weiterzumachen, bis zum Ende, und dann würde er den Roman den Leuten im Verlag zum Lesen geben, und dann würden wir wissen, ob Kiepenheuer & Witsch den Roman veröffentlichen würde – und das war jetzt der Anruf. Ich entschuldigte mich, ging raus und stürmte kurz darauf wieder rein. Omi, die bringen mein Buch raus! Ich bin jetzt Schriftsteller oder so was in der Art! Meine Großmutter hatte nie verstanden, was ich machte. Keine Ausbildung aber Musikjournalist, was auch immer das war, dann Clubbetreiber, und was machst du eigentlich beruflich, Junge? Und mit deinem Leben? Jetzt lächelte sie. Buch, Roman, Schriftsteller – vielleicht war das irgendwie greifbarer für diese Ostpreußin, die ihr Leben lang nur Groschenheft-Romanzen gelesen hatte. Ich hoffte es. Sehr.
Halbes Jahr später, Omi schon lange tot, in zwei Monaten erscheint der Roman, und ich hasse ihn, schäme mich für jedes Wort, habe Angst, dass Freunde und Bekannte ihn lesen und mich für den Idioten halten, der ich bin – totale Panik. In Anbetracht der Situation nicht ungewöhnlich und zudem wohl die letzten Ausläufer einer besonders narzisstischen, weil von Selbsthass geprägten Adoleszenz. Wie auch immer: Wieder ruft mein Lektor an. Es gäbe da einen Filmproduzenten, dem er vom Roman erzählt und ihm vorab das Manuskript geschickt habe, und der wolle mich jetzt treffen.“

 


Tino Hanekamp (Wippra, 1979)
Scene uit de film “So was von da“ uit 2018

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 16e januari ook mijn blog van 16 januari 2017 en ook mijn blog van 16 januari 2016 deel 2 en eveneens deel 3.

Antoine Wauters, Maud Vanhauwaert, Tsjêbbe Hettinga, F. Springer, Etty Hillesum, Osip Mandelstam, Mihai Eminescu, Molière, Philip Snijder

De Belgische dichter en schrijver Antoine Wauters werd op 15 januari 1981 geboren in Luik. Zie ook alle tags voor Antoine Wauters op dit blog.

Uit: Moi, Marthe et les autres

« 1. Nous arpentons le boulevard SainGerm et inspectons les restes des combats de nuit. Nous regardons devant nous, nous agenouillons, Josh dit: y a que des macchabées par ici, Hardy, que de la chair carbonisée. Il prend ma main et nous nous en allons, empruntant les petites rues et le funicul nous menant en droite ligne chez nous.

2. Je n’aime pas quand Josh s’approche trop quand il parle. Une odeur de charogne, Josh, à chaque fois qu’il s’approche trop près. Le monde est un lieu terrible, dis-je à Ossip en me collant à lui de retour dans la grotte, mais la bouche de Josh est encore plus infecte. Ossip sourit et me prend dans ses bras: t’es bête, Hardy. On s’endort en fixant la lune. La lune est bleue.

3. Nous fouillons les poubelles. Entrons dans de vieux magasins. Marthe nous devance, obsédée à l’idée de trouver du lait pour nourrissons. Ça sert à rien, Marthe, on lui dit. Tu le sais bien. Mais nos petits vont mourir si les choses continuent! hurle-t-elle. Et elle verse des larmes à peine perceptibles, que nous ne regardons pas, que nous ne regardons plus: nous avançons

4. Ce qu’il y a de comestible, nous le mettons dans des sacs. Ce qu’il y a de pourri, nous n’y touchons pas. S’il y a le moindre doute, nous l’écartons aussi. Ainsi des vieux oignons, des œufs, de la farine. Nous épargnons les pâtes, le riz, quelques graines dont on ignore le nom. Nous emportons les sacs dans nos réserves mais n’informons personne de l’endroit où se trouvent exactement celles-ci.

5. Tiens, j’ai encore perdu une dent, dit Ossip en me la montrant. Une nouvelle dent. Puis il sort abattre un poulet, plaçant le cou en équilibre sur le tronchet, mais frappant avec un gourdin. La tête du poulet pend. Qu’y a-t-il en ce monde qui puisse être épargné? demande Begraaf. Et il sourit comme seuls sourient les gens qui ont beaucoup perdu. »

 

 
Antoine Wauters (Luik, 15 januari 1981)

 

De Vlaamse dichteres en schrijfster Maud Vanhauwaert werd op 15 januari 1984 geboren in Veurne. Zie ook alle tags voor Maud Vanhauwaert op dit blog.

 

*

De jongen met droge lippen. Een maïsvliesje
het gat in zijn hoofd opgevuld met donkerpaars rubber maïsvliesje

overdag plastificeert hij uw documenten wijdbeens
in een steegje een afbladderende raffinaderij
maïsvliesje maïsvliesje

daarlangs rekt een accordeon zich uit
slomer past zich aan aan de sirene
maïsvliesje: plaveisel van de zomer

voor je het weet stookt hij met een dame tussen zijn tanden
smaakt de wijn hem ’s avonds naar een pasgeteerd scheepsdek
trekken ze maïsvliesjes

over hun hoofden schommelend
met verlamde benen, nagellak op droge lippen, plakt
aan hun zolen een verbolgen kwal

 

[het eerste gedicht gaat over]

het eerste gedicht gaat over

het uitspansel dat in een zalfje
in onze oren kleeft

dijbenen zoals ‘rose’ wanneer
uitgesproken in Marseille
wijde dijen. wij zijn speels

kletsen een opgerolde theedoek
tegen bovenarmen, zwellen

als stervende sterren op

 

[het tweede gedicht gaat over]

het tweede gedicht gaat over

het haar dat je in een klitje
uit de borstel trekt

voorzichtig op de kale legt
tevreden, zolang je de borelingen
maar stevig schudt en niet

zoals wij, huiswaarts
de geschoten schaapjes slap

over de schouder hangt

 

 
Maud Vanhauwaert (Veurne, 15 januari 1984)

 

De Friese dichter en vertaler Tsjêbbe Piter Hettinga werd geboren in Burgwerd op 15 januari 1949. Zie ook alle tags voor Tsjêbbe Hettinga op dit blog.

 

Het wagenhuis (Fragment)

Achttien jaar (nee, ouder hoef je ook niet te worden), ronde ziel
En gevangen in een hart van vijftien – haar scherp gescheiden, ernstig
Bloed, verrukt van wilde krullen, milde ogen, de dichte poort
Van het wagenhuis der genaaste liefde, waar schaamte nog wangen
Heeft, kleren vol dieselolie die nooit meer uit worden gedaan
Nadien, dochter van een boer die geld en dagen telt, van een zomer
Die vlamt in twee vulkanen, van gloeiendhete klei en lava,
Zwem (en ze zwemt) aan de lijn van de stroom, in ploegend trekkerbloed, nu,
In de delta van blauw geweld en zeezilveren scharen, zwem,
Zuster, van een broer die Zondag heet, en van een voorjaar verrezen
Onder twee opgaande manen, van nacht, vleermuis, konijnevacht,
Eet (en ze eet) de dromen van pijn en de vleesgeworden hostie
In de slangekuil van de wellust, jouw innemendheid, eet ze;
Het wagenhuis, bevrijd van de hoeve vol ogen en zwepen, slaat
Van zijn ankers: wagen, bokkig gevoerd, van huis met houten kruis
En gouden lichtvenster, met zijn inhoud, liggend op de bodem, van
Krullen, ogen, aanvalligheid, stort monddood in, ver loeiend vee;
Bloed en afgewerkte olie kruipen naar kuilen in de aarde,
Die het zomers stof draagt, geur van instinct en gasolie, gemengd.
Vanaf de brug (de vaart ruikt naar grond en modderpaling) zie ik hoe
De vlammen in de natte spiegel doven, hoor, de deur van een
Bergschuur piept in de buurtschap het roestig scharnier van de zomer dicht;
Een vrachtwagen boordevol bieten schakelt voor de brug over
De Bottevaart terug; warme dieselwalm kruipt in een winterjas.

 

 
Tsjêbbe Hettinga (15 januari 1949 – 7 maart 2013)

 

De Nederlandse schrijver en diplomaat F. Springer (eig. Carel Jan Schneider) werd geboren in Batavia op 15 januari 1932. Zie ook alle tags voor F. Springer op dit blog.

Uit: Teheran, een zwanezang

“Yvonne en ik hadden hem natuurlijk niet gezien, wij gingen op in elkaar. Iedere paar meter had ik iets grappigs gezegd waar zij om moest schateren, dus hem hadden we niet gezien. Nu wist hij voor eens en altijd… ‘Ach nee, Alfred, verkeerde droom, zo’n komiek ben ik niet.’ Maar hij knikte heel beslist. Ik bewonderde zijn gave om steeds weer nieuwe, nog martelender details voor onze openingsdialoog te bedenken. Zonder verdere omhaal begon hij vervolgens te vertellen over zijn oudste zoon, kei op school, en over de gezinsvakantie op ‘het fascinerende eiland Madagascar’, en over de moeilijke opdracht die hij in Brussel te vervullen had. Bij het bestuderen van de financiële stukken was hij op onregelmatigheden gestuit. Hij had weinig zin in de klus. Misschien moest hij wel tot faillissement adviseren. ‘Je zult het vast heel goed en diplomatiek afwikkelen,’ zei ik. (Voor zo’n delicaat karwei had hij precies de juiste, vertrouwen inboezemende, discrete, Zwitserse stem.) ‘En jij?’ vroeg hij terwijl we ons vastgespten. ‘Ze hebben zich thuis rot gelachen om je laatste boekje waarin je ons onder meer Nietzsche voorschotelt, met dat dolle paard in Turijn, 1889, alsof je er zelf bij was dat wel, maar volgens mijn jongens klopt er geen fluit van je story.’ Schor lachje. ‘Geeft niks, Alfred, je kent mijn handelsmerk. Ik besprenkel bekende historische feiten met een fantasierijk lawaaisausje. Die bekende boekjes zijn niet voor slimme Zwitserse klokkenmakertjes bedoeld. Ik schrijf voor nitwits. Populair en geïllustreerd. Niets is zo gemakkelijk als geschiedschrijving.’ ‘Geschiedschrijving is wel een erg groot woord voor Toby Harrison’s Illustrated Mirror of History & Culture,’ zei hij droog. ‘Je heb me trouwens nooit verteld hoe je aan dat pseudoniem komt.’ ‘Verzonnen door derden. Wat ik je allang had willen zeggen, ik wens ook door jou niet anders meer genoemd te worden.’ `Ik ken je al honderd jaar, man! Doe niet zo gek. Je denkt toch niet dat ik opeens Toby tegen je kan zeggen? Toby Toby, dat krijg ik niet uit mijn bek.’ ‘Ik luister niet meer naar andere namen. Toby Harrison is ongemerkt wereldberoemd aan het worden. Vooral zijn biografieën van levende en dode personen van vorstelijken bloede doen het heel goed. Die Nietzsche met dat paard was een filosofisch tussendoortje.’ Na een kwartier vliegen was hij bereid mij voortaan Tobias te noemen. Een vrij stijve naam die meer bij hem dan bij mij hoorde. ‘Als jij vindt dat een schuilnaam bevorderlijk is voor de verkoop van je eh… geschiedenisboekjes wil ik geen spelbreker zijn. Dat is de enige reden waarom ik dan maar in godsnaam eh… Tobias zeg, maar Toby, dat nooit.’

 

 
F. Springer (15 januari 1932 – 7 november 2011)
Cover

 

De Nederlandse schrijfster Etty Hillesum werd geboren in Middelburg op 15 januari 1914. Zie ook alle tags voor Etty Hillesum op dit blog.

Uit: Het verstoorde leven

“Zondag, 9 maart [1941].
(…)

“Zoals ook bij het geslachtelijke verkeer de laatste bevrijdende schreeuw altijd schuw in de borst blijft steken. Erotisch ben ik geraffineerd en ik zou haast zeggen doorgewinterd genoeg om tot de goede minnaressen te behoren en de liefde lijkt dan ook volmaakt, maar toch blijft het Spielerei om het essentiële heen, er blijft diep in me iets gevangen. En zo is het ook met de rest. Intellectueel ben ik zo geoefend dat ik alles kan peilen, alles kan aanroeren met heldere formules, ik lijk zeer überlegen in vele problemen des levens, maar toch, daar heel diep zit een samengebalde kluwen, er houdt me iets vast in de greep en ik ben af en toe toch maar een angstige stakkerd, ondanks het heldere denken.
Laat ik het moment van vanochtend even vasthouden, hoewel het me nu al bijna weer ontglipt is. Door helder denkwerk had ik S. voor een ogenblik overwonnen. Zijn doorzichtige, reine ogen, zijn zware zinnelijke mond; zijn stierachtige, zware gestalte, en de vederlichte, bevrijde bewegingen. De strijd tussen stof en geest, die bij deze 54-jarige man nog in volle gang is. En het lijkt of ik verpletterd word onder het gewicht van die strijd. Ik word bedolven onder die persoonlijkheid en kan er niet onder uitkomen; mijn eigen problemen, die ik ongeveer als van dezelfde aard aanvoel, liggen daar maar wat te spartelen. Het is natuurlijk toch heel anders en het kan niet precies gezegd worden, de eerlijkheid is misschien nog niet onbarmhartig genoeg bij mij en om met woorden tot de bodem der dingen door te dringen valt ook niet mee.
Eerste indruk van enige minuten: geen zinnelijk gezicht, on-Hollands, type dat me toch ergens vertrouwd was, deed denken aan Abrascha, was me toch niet helemaal sympathiek.
Tweede indruk: verstandige, ongelofelijk verstandige, stokoude, grauwe ogen, die de aandacht van de zware mond voor korte tijd wisten af te leiden, maar toch niet helemaal. Zeer geïmponeerd door zijn werk: het peilen van mijn diepste conflicten door het lezen in mijn tweede gezicht: de handen. Ergens ook even heel onaangenaam getroffen: toen ik even niet oplette en dacht dat hij het over mijn ouders had: Nein, das alles sind Sie, philosophisch, intuitiv begabt en nog wat van die heerlijkheden, das alles sind Sie. Hij zei het op de manier zoals je een klein kind een koekje in de hand duwt. Ben je nou niet blij? Ja, al die mooie eigenschappen hebt u nou, bent u nou niet blij? Toen een kort moment van afkeer, ergens vernederd, misschien ook alleen maar geraakt in m’n esthetische gevoel, in ieder geval vond ik hem toen vrij misselijk.”

 

 
Etty Hillesum (15 januari 1914 – 30 november 1943)

 

De Russische dichter Osip Mandelstam werd geboren op 15 januari 1891 in Warschau. Zie ook alle tags voor Osip Mandelstam op dit blog.

 

Only to read childrens’ books

Only to read childrens’ books,
only to love childish things,
throwing away adult things,
rising from saddest looks.

I am wearied to death with life.
There’s nothing it has that I want,
but I celebrate my naked earth,
there’s no other world to descant.

A plain swing of wood;
the dark, of the high fir-tree,
in the far-off garden, swinging;
remembered by feverish blood.

 

A speechless sadness

A speechless sadness
opened two huge eyes.
A vase of flowers woke:
splashing crystal surprise.

The whole room filled,
with languor – sweet potion!
Such a tiny kingdom
to swallow sleep’s ocean.

Wine’s slight redness,
May’s slight sunlight –
fingers, slender, and white,
breaking wafer-fragments.

 

Silentium

She has not yet been born:
she is music and word,
and therefore the un-torn,
fabric of what is stirred.

Silent the ocean breathes.
Madly day’s glitter roams.
Spray of pale lilac foams,
in a bowl of grey-blue leaves.

May my lips rehearse
the primordial silence,
like a note of crystal clearness,
sounding, pure from birth!

Stay as foam Aphrodite – Art –
and return, Word, where music begins:
and, fused with life’s origins,
be ashamed heart, of heart!

 

Vertaald door A. S. Kline

 

 
Osip Mandelstam (15 januari 1891 – 27 december 1938)
Portret door Alexander Osmerkin.

 

De Roemeense dichter Mihai Eminescu (eigenlijk Mihail Eminovici) werd geboren op 15 januari 1850 in Botoşani bij Czernowitz. Zie ook alle tags voor Mihai Eminescu op dit blog.

 

Lucifer (Fragment)

Until one night with shower of rays
He slips into her room,
As though a strange and silver haze
Did round about her loom.  

And when at last the child to rest
Upon her sofa lies,
He iays her arms across her breast
And closes her soft eyes.  

While where his ray on mirror lands
And is upon her couch redrifted,
It falls upon her throat and hands
And on her face uplifted.  

A smile is on her lips it seems ;
He in the mirror trembles,
For smooth his ray glides midst her dreams
And round her soul assembles.  

And while she is in slumber gone
She murmurs through her sighs :
“Come down to me beloved one,
Fair prince of the clear skies.  

Come down, good Lucifer and kind ,
O lord of my aspire,
And flood my chamber and my mind
With your sweetest fire !”  

And Lucifer beams still more bright
To hear her word’s emotion ;
Then like a comet in its flight
Dives down into the ocean.  

 

 
Mihai Eminescu (15 januari 1850 – 15 juni 1889)
Scene uit de Roemeense film “A Clod of Clay (Un bulgare de huma)” met Dorel Visan als Ion Creanga en Adrian Pintea als Mihai Eminescu uit 1989

 

De Franse toneelschrijver en acteur Molière (pseudoniem van Jean-Baptiste Poquelin) werd geboren in Parijs op 15 januari 1622. Zie ook alle tags voor Molière op dit blog.

Uit:  Le Misanthrope

« ALCESTE.
Non, elle est générale, et je hais tous les hommes:
Les uiis, parce qu’ils sont méchans et malfaisans;
Et les autres, pour être aux méchans complaisans,
Et n’avoir pas pour eux ces haines vigoureuses
Que doit donner le vice aux ames vertueuses.’
De cette complaisance on voit l’injuste excès
Pour le franc scélérat avec qui j’ai procès.
Au travers de son masque on voit à plein le traître:
Partout il est connu pour tout ce qu’il peut être;.
Et ses roulemens d’yeux et son ton radouci
N’imposent qu’à des gens qui ne sont point d’ici;
On sait que ce pied-plat, digne qu’on le confonde,
Par de sales emplois s’est poussé dans le monde,
Et que par eux son sort, de splendeur revêtu,
Fait gronder le mérite et rougir la vertu;
Quelques titres honteux qu’en tous lieux on lui donne,
Son misérable honneur ne voit pour lui personne:
Nommez-le fourbe, infâme, et scélérat maudit,
Tout le monde en convient, et nul n’y contredit.
Cependant sa grimace est partout bien venue,
On l’accueille, on lui rit, partout il s’insinue;
Et, s’il est, par la brigue, un rang à disputer,
Sur le plus honnête homme on le voit l’emporter.
Tétebleu! ce me sont de mortelles blessures
De voir qu’avec le vice on garde des mesures;
Et parfois il me prend des mouvemens soudains
De fur dans un désert l’approche des humains.!
PHILINTE.
Mon Dieu! des moeurs du temps mettons-nous moins en peine ,
Et faisons un peu grace à la nature humaine;
Ne l’examinons point dans la grande rigueur,
Et voyons ses défauts avec quelque douceur.
Il faut parmi le monde une vertu traitable;
A force de sagesse on peut être blâmable :
La parfaite raison fuit toute extrémité,
Et veut que l’on soit sage avec sobriété?
Cette grande roideur des vertus des vieux âges… »

 

 
Molière (15 januari 1622 – 17 februari 1673)
Scene uit een opvoering in Avignon, 2014

 

Onafhankelijk van geboortedata:

De Nederlandse schrijver Philip Snijder werd geboren in Amsterdam in 1956. Zie ook alle tags voor Philip Snijder op dit blog.

Uit: Zondagsgeld

“De dag dat ik als eerste op een dempie in de Bickersgracht stond, moet een dag in de late herfst of winter zijn geweest, want mijn opa lag in bed. Al speelt dit vele jaren geleden, ik herinner me met zekerheid dat het een van de dagen was waarop ik mijn vier sneetjes witbrood moest zien weg te krijgen in de walm van zijn ongewassen berenlijf, en dat ik krampachtig probeerde niet naar hem te kijken. Als ik keek, zou hij zijn gele tanden bloot grijnzen en mij tussen de klamme, vettige lakens bij zich noden. (`Kom lekker bij opa, pik…’) Dan zou hij een arm om me heen slaan, me genoeglijk tegen zijn zweterige ondergoed trekken en mij laten mee-eten van de stukken brood die hij eerst diep in een klotsend bord jus doopte. Deze ontvangsten in bed waren zijn vertoon van grootvaderlijke tederheid, waarmee hij op quasi zachtmoedige momenten graag zijn publiek imponeerde. Maar als ik oogappel van dienst moest zijn, zou ik niet op tijd wegkomen om nog vóór het begin van de schoolmiddag met twee benen op het nieuwe dempie bij de Stenen Brug te staan. En als ik daar als eerste wilde zijn, was verder uitstel echt onmogelijk. Zeker nu ik had gezien dat er sinds een paar dagen een niet-lekke plastic bal op lag, die niemand nog had durven terug te halen. De hele winter hield mijn opa het bed. Niet dat hij ziek of invalide was. Tegen het eind van het najaar stapte hij op een ochtend gewoon niet meer uit het verzakte opklapbed dat een groot deel van het bedompte huiskamertje in beslag nam. Met de slappe kussens omhooggewerkt lag hij dan maandenlang tussen groezelige lakens en dekens het kamertje te vullen met de slaaplucht van zijn enorme lijf. Als een levend opgebaarde, misnoegde observator van zijn eigen wake. Van ’s morgens tot ’s avonds laat waren er, behalve mijn opa en opoe zelf, vele gasten in dat kamertje aanwezig. Zoons, dochters, kleinkinderen, buurvrouwen met tante-status, ze stroomden samen uit alle hoeken van het Bickerseiland om onderuitgezakt, gapend en zich krabbend, bij mijn opa en opoe hun dagen uit te zitten. Alle stoelen en leuningen waren continu bezet met hangend mensenvlees. Voor dit bezoek was geen andere aanleiding dan het instinctief zoeken van geruststellende broeierigheid. Als een nest bij elkaar wegschuilende muizen voelde deze permanente visite zich warm en veilig. De donderende scheldtirades waarmee mijn opa zich nu en dan over de bezoekers heen tot zijn vrouw richtte, brachten de schemertoestand in het kamertje niet in gevaar.”

 

 
Philip Snijder (Amsterdam, 1956)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 15e januari ook mijn blog van 15 januari 2017 deel 2 en eveneens deel 3.

J. Bernlef, Chris de Stoop, Edward St Aubyn, Anchee Min, Yukio Mishima, Martin Auer, Andreas Steinhöfel, John Dos Passos, Isaäc da Costa

De Nederlandse schrijver en dichter J. Bernlef werd geboren op 14 januari 1937 in Sint Pancras. Zie ook alle tags voor J. Bernlef op dit blog..

Uit: Het wonder

“Het gebeurde op een zomeravond, toen ik tien jaar was. Ik kwam net op tijd voor het avondeten thuis en rende naar de keuken om mijn handen te wassen. Mijn moeder was bezig de aardappelen van de pan in een dekschaal te doen en haar gezicht was in een wolk van stoom gehuld.
‘Was je ze goed,’ vroeg ze, maar ik antwoordde niet.
Die middag was er een schoolgevecht geweest. Op een braakliggend terrein in de buurt van de school hadden wij gevochten tegen de jongens van de christelijke school, die een paar straten verderop stond. Ik was doodmoe. Al had ik geen zichtbare verwondingen, ik verbeeldde me, met een gevoel van verzaliging, dat al mijn botten gebroken waren. Mijn spieren deden pijn en ik trok wat met mijn rechterbeen waar ik een schop tegen had gehad, al overdreef ik het trekken natuurlijk wel. Ik kwam dus min of meer hinkend binnen. Mijn vader en mijn broertje zaten al aan tafel. Pietje probeerde zelf zijn slab om te binden, maar liet het lapje ten slotte met een kreet van onmacht voor zich op zijn bord vallen. Mijn vader zat voorovergebogen het vlees te snijden. In een van de ramen van de huizen aan de overkant van de straat zag ik de zon oranje ondergaan. Ik bleef stilstaan en keek naar het hoofd van mijn vader. Op het midden van de schedel zat een langwerpige kale plek aan alle kanten bebost door opspringend zwart haar, als een open plek in het bos omzoomd door struikgewas. Hij had mij niet horen binnenkomen. Ik boog mij voorover, legde mijn wijsvinger als een paar horens naast mijn hoofd en stoof op mijn broertje af, een afschuwelijk gebrul uitstotend. Pietje begon te huilen en verborg zijn gezicht in zijn handen. Mijn vader keek op, verbaasd en direct daarop vermanend.
‘Wil je…’ zei hij, maar hij brak zijn zin af toen mijn moeder binnenkwam en de schalen met aardappels en groente op tafel zette. Ik ging aan tafel zitten en mijn moeder schepte mijn bord vol.
‘Heb je fijn gespeeld,’ vroeg ze terwijl ze het bord voor mij neerzette. Ik propte mijn mond vol en zei:
‘Op het landje.’
Mijn vader keek van zijn bord op, zijn wenkbrauwen optrekkend.
‘Welk landje,’ vroeg hij.
Ik wees met een hand naar het raam. ‘Achter de school,’ zei ik, ‘we hebben gevochten met de Pro Rege. Ze zijn ‘m gesmeerd en die schoften hadden stokken bij hun.’ Ik schoof van opwinding heen en weer over de zitting van mijn stoel. Mijn vader boog zich naar mij toe en tikte met zijn mes één keer scherp tegen de rand van mijn bord. Ik schrok want ik was alweer verloren in de oorlog van een paar uur geleden. Ik snoof weer de geur van vuil zand op, van zuring en visgraten in kranten verpakt, ik hoorde het geschreeuw en zag de blauwe ijsmuts van onze aanvoerder, Jopie de Boer uit de zesde, midden in een krioelende hoop jongens.”

 


J. Bernlef (14 januari 1937 – 29 oktober 2012)
Cover achterkant

 

De Vlaamse schrijver en journalist Chris De Stoop werd geboren op 14 januari 1958 in Sint-Gillis-Waas. Zie ook alle tags voor Chris de Stoop op dit blog.

Uit: Dit is mijn hof

“Ik heb er een diepvriezer voor gekocht en eet soms maanden koe tot het me de keel uit komt. Wat des te sneller gebeurt als ik de koe in kwestie nog goed gekend heb.
Uiteindelijk lukt het ons door de weidedraad op een andere plaats helemaal open te maken en de vaarzen zo via een omweg naar het erf te drijven – een vaak beproefde afleidingstactiek.
Mijn broer loopt met een riek hooi voor de beesten uit om hen tot in de stal te lokken. Als de laatste binnen is, doen we haastig de grendel in het slot. We leunen doodmoe tegen de muur, waarvan de onderkant zwart ziet van de mest. We glimmen van het zweet en van het vuil.
Hoewel ik al twintig jaar gestopt ben met roken, rol ik nu een sigaret, samen met hem. Een dunne, want hij is zuinig op zijn tabak en kijkt me op de vingers. We roken en rochelen zonder een woord te zeggen. Alle vee is nu van de wei en alleen de bulldozer blijft buiten achter in de regen, die gaandeweg overgaat in natte sneeuw. Binnen is het behaaglijk tussen de dampende koeienlijven.
Maar we praten niet zoals vroeger met voldoening na over de hele operatie, we rakelen niet eindeloos op hoe hachelijk het wel was en hoe wild ze waren en hoeveel geluk we hadden dat we de beesten weer in de stal kregen, nee.
‘Het boeren is bijna afgelopen,’ zegt mijn broer voor de zoveelste keer, met op zijn gezicht een mengsel van schrik en wrok. ‘Ze willen ons weg.’
‘Nog lang niet,’ zeg ik.
We zwijgen weer en kijken de stal rond, waarin het verval stilaan merkbaar wordt in de kromme buizen en roestige drinkbakken. De koeien zijn al gaan liggen, dicht bij elkaar, met hun zware koppen op elkaars buik. Ze kijken met glanzende ogen naar ons terug. Hun adem is zichtbaar als wolken stoom. De jonge vaarzen zitten nog vol onrust. Soms kunnen ze het niet houden van de schurft en schuren ze zich tegen de muren. Soms krommen ze hun rug en steken ze hun staart omhoog om pletsend te pissen en te schijten. Het spat tot op ons gezicht.”

 

 
Chris De Stoop (Sint-Gillis-Waas, 14 januari 1958)

 

De Britse schrijver en journalist Edward St Aubyn werd geboren op 14 januari 1960 in Cornwall. Zie ook alle tags voor Edward St Aubyn op dit blog.

Uit: Dunbar

““We’re off our meds,” whispered Dunbar.
“We’re off our meds/ we’re off our heads,” sang Peter, “we’re out of our beds/ and we’re off our meds! Yesterday,” he continued in a conspiratorial whisper, “we were drooling into the lapels of our terry cloth dressing gowns, but now we’re off our meds! We’ve spat them out; we’ve tranquilized the aspidistras! If those fresh lilies you get sent each day . . .”
“When I think where they come from,” growled Dunbar.
“Steady, old man.”
“They stole my empire and now they send me stinking lilies.”
“Oh, you had an empire, did you?” said Peter, in the voice of an eager hostess, “you must meet Gavin in Room 33, he’s here in disguise, but his real name,” Peter lowered his voice, “is Alexander the Great.”
“I don’t believe a word of it,” grumbled Dunbar, “he’s been dead for years.”
“Well,” said Peter, now a Harley Street consultant, “if those troubled lilies were suffering from schizophrenic tendencies; tendencies, mind you, a little penchant for the schizoid, not the full-blown thing, their symptoms will have been mitigated with a minimum of fatal side effects.” He leant forward and whispered, “that’s where I put my dead meds: in the vase with the lilies!”
“I really did have an empire, you know,” said Dunbar. “Have I ever told you the story of how it was stolen from me?”
“Many times, old man, many times,” said Peter dreamily.
Dunbar heaved himself out of his armchair and after a couple of stumbling steps, straightened up, squinting at the strong light that slanted through the reinforced glass of his premium cell.
“I told Wilson that I would stay on as non-executive chairman,” Dunbar began, “keeping the plane, the entourage, the properties, and the appropriate privileges, but laying down the burden–” he reached over to the large vase of lilies and lowered it carefully to the floor, “laying down the burden of running the Trust from day to day. From now on, I told him, the world will be my perfect playground and, in due course, my private hospice.”
“Oh, that’s very good,” said Peter, “ ‘the world is my private hospice,’ that’s a new one.”
“ ‘But the Trust is everything,’ Wilson told me.” Dunbar grew more agitated as he moved into the story. “ ‘If you give that away,’ he said, ‘you’ll have nothing left. You can’t give something away and keep it at the same time.’ ”
“It’s an untenable position,” Peter cut in, “as R. D. Laing said to the Bishop.”

 


Edward St Aubyn (Cornwall, 14 januari 1960)

 

De Chinese schrijfster Anchee Min werd geboren in Shanghai op 14 januari 1957. Zie ook alle tags voor Anchee Min op dit blog.

Uit: The Cooked Seed

“I entered a stall and closed the door. I had never seen such a spacious and clean toilet room. A roll of paper came into view. It was pure white and soft to the touch. I wondered how much it would cost. I would not use it if I had to pay. I sat down and pulled the paper a few inches. I looked around and listened. No alarm went off. I was not sure if I was allowed to use the paper. I dragged out a foot more, and then another foot. I put the paper under my nose and smelled a lovely faint scent. Perhaps it was free, I decided. Carefully, I wiped my behind with the paper. It didn’t scratch my buttocks. What an amazing feeling. I grew up with toilet paper that felt like sandpaper. In fact, it was what I had packed in my suitcase—toilet paper made of raw straw.
People with different colored eyes, hair, and skin confirmed that I was no longer in China. I hoped my seaweed hairstyle didn’t offend any-body. I inched forward in the line leading toward the immigration sta-tion. I heard the man behind the booth call, “Next!” My heart jumped out of my chest. I forced myself to step forward. My surroundings started to spin. I was face-to-face with an immigration officer. I wanted to smile and say, “Hello!” but my jaw locked. My mind’s eye kept seeing one image—a group of peasants trying to haul a Buddha statue made of mud across a river. The Buddha statue was breaking apart and dissolving into the water. Shaking, I held out my right arm and presented my passport. The officer was a middle-aged white man with a mustache. A big grin crossed his face as he greeted me with what I later came to learn was “Welcome to America!” My mind went blank. I tried to breathe. Was the man asking me a question or was it a greeting? Did he mean “Where are you from?” or “How are you?” I had been studying a book called English goo Sentences. Accord-ing to the book, “How do you do?” would be the first words you would say when you met someone for the first time. Obviously, this was not what the officer had said. How do I respond? Should I say, “I am very well, thank you, and how are you?” or “I am from China”? What if it was a greeting? Did I hear “America”? I thought I did. “America” meant “United States,” didn’t it? Did he say, “Why are you in America?” I could feel the officer’s eyes as they bore into me. I decided to give him my prepared response. Lifting my chin, I forced a smile. I pushed the words out of my chest the best I could: “Thank you very much!” The officer took my passport and examined it. “An ah Q?” he said. “Ah Q? A … Kee? A … Q?” On my passport, my first name was spelled “An-Qi.” I had no say in choosing the spelling of my name. The Pinyin spelling system was in-vented by the Communist government. If the actual name was pro-nounced “Anchee,” the Pinyin would spell it “An-Qi.” The Communist official in charge of Chinese language reform believed that a foreigner would pronounce “Chee” when he read “Qi.” No Chinese was allowed to spell their name any other way on their passport. Should I have answered “Yes, I am Ah-Q”? I didn’t think so. “Ah-Q” was the name of a famous Chinese idiot. If it was “Ah-B” or “Ah-C,” I would have gladly answered yes.”

 

 
Anchee Min (Shanghai, 14 januari 1957)

 

De Japanse schrijver Yukio Mishima werd geboren op 14 januari 1925 in Tokyo. Zie ook ook alle tags voor Yukio Mishima op dit blog.

Uit: Spring Snow (Vertaald door Michael Gallagher)

“Released into the pond, they had bred rapidly. Once a snapping turtle got your finger in its beak, the servants told Kiyoaki, that was the end of it. There were several pavilions used for the tea ceremony and also a large billiard room. Behind the main house, wild yams grew thick in the grounds, and there was a grove of cypresses planted by Kiyoaki’s grandfather, and intersected by two paths. One led to the rear gate; the other climbed a small hill to the plateau at its top where a shrine stood at one corner of a wide expanse of grass. This was where his grand-father and two uncles were enshrined. The steps, lanterns, and torii, all stone, were traditional, but on either side of the steps, in place of the usual lion-dogs, a pair of cannon shells from the Russo-Japanese War had been painted white and set in the ground. Somewhat lower down there was a shrine to Inari, the harvest god, behind a magnificent trellis of wisteria. The anniversary of his grandfather’s death fell at the end of May; thus the wisteria was always in full glory when the family gathered here for the services, and the women would stand in its shade to avoid the glare of the sun. Their white faces, powdered even more meticulously than usual for the occasion, were dappled in violet, as though some exquisite shadow of death had fallen across their cheeks. The women. No one could count exactly the multitude of women who lived in the Matsugae mansion. Kiyoaki’s grand-mother, of course, took precedence over them all, though she preferred to live in retirement at some distance from the main house, with eight maids to attend to her needs. Every morn-ing, rain or shine, Kiyoaki’s mother would finish dressing and go at once with two maids in attendance to pay her respects to the old lady.”

 

 
Yukio Mishima (14 januari 1925 – 25 november 1970)

 

De Oostenrijkse dichter en schrijver, musicus en cabaretier Martin Auer werd geboren op 14 januari 1951 in Wenen. Zie ook alle tags voor Martin Auer op dit blog.

 

Zufall

Wenn statt mir jemand anderer
auf die Welt gekommen wär’.
Vielleicht meine Schwester
oder mein Bruder
oder irgendein fremdes blödes Luder –
wie wär’ die Welt dann,
ohne mich?
Und wo wäre denn dann ich?
Und würd’ mich irgendwer vermissen?
Es tät ja keiner von mir wissen.
Statt mir wäre hier ein ganz anderes Kind,
würde bei meinen Eltern leben
und hätte mein ganzes Spielzeug im Spind.
Ja, sie hätten ihm sogar
meinen Namen gegeben!

 

Kim denkt

Wenn die Mäuse so groß wie Hunde wären,
dann müßten die Katzen so groß wie Tiger sein.
Und die Tiger wären dann so groß
wie Elefanten.
Aber die Elefanten wären so groß
wie Walfische, und die Walfische
so groß wie Ozeandampfer.
Und überhaupt müßte dann alles
viel größer sein, die ganze Welt, und die Häuser, die Bäume
und die Menschen, und Papa und Mama
und ich auch natürlich.
Alles müßte dann viel größer sein, damit alles
zusammenpaßt.
Aber wenn alles viel größer wäre,
dann würde man das
ja gar nicht merken.
?
Vielleicht sind die Mäuse wirklich so groß wie Hunde?

 

 
Martin Auer (Wenen, 14 januari 1951)

 

De Duitse schrijver en vertaler Andreas Steinhöfel werd geboren op 14 januari 1962 in Battenberg. Zie ook alle tags voor Andreas Steinhöfel op dit blog.

Uit: Rico, Oskar und die Tieferschatten

“Die Nudel lag auf dem Gehsteig. Sie war dick und geriffelt, mit einem Loch drin von vorn bis hinten. Etwas getrocknete Käsesoße und Dreck klebten dran. Ich hob sie auf, wischte den Dreck ab und guckte an der alten Fensterfront der Dieffe 93 rauf in den Sommerhimmel. Keine Wolken und vor allem keine von diesen weißen Düsenstreifen. Außerdem, überlegte ich, kann man Flugzeugfenster nicht aufmachen, um Essen raus zu werfen. Ich ließ mich ins Haus ein, zischte durch das gelb getünchte Treppenhaus rauf in den Dritten und klingelte bei Frau Dahling. Sie trug große bunte Lockenwickler im Haar, wie jeden Samstag. »Könnte ‘ne Rigatoni sein. Die Soße ist auf jeden Fall Gorgonzola«, stellte sie fest. »Lieb von dir, mir die Nudel zu bringen, Schätzchen, aber ich hab sie nicht aus dem Fenster geworfen. Frag mal Fitzke.« Sie grinste mich an, tippte sich mit dem Finger an den Kopf und verdrehte die Augen nach oben. Fitzke wohnt im Vierten. Ich kann ihn nicht leiden und eigentlich glaubte ich auch nicht, dass die Nudel ihm gehörte. Frau Dahling war meine erste Wahl gewesen, weil sie öfters mal was aus dem Fenster wirft, letzten Winter zum Beispiel den Fernsehapparat. Fünf Minuten später schmiss sie auch noch ihren Mann raus, den allerdings nur aus der Wohnung. Danach kam sie zu uns, und Mama musste ihr ein Schlückchen Gutes einschenken.
»Er hat eine Geliebte!«, hatte Frau Dahling verzweifelt erklärt. »Wenn die blöde Kuh wenigstens jünger wäre als ich! Schenken Sie mal nach!« Weil die Glotze jetzt im Eimer und der Mann weg war, hatte sie sich am nächsten Tag zum Trost einen todschicken Flachbild-Fernseher und einen DVD-Player gekauft. Seitdem gucken wir uns zusammen manchmal einen Liebesfilm an oder Krimis, aber nur an den Wochenenden, wenn Frau Dahling ausschlafen kann. Unter der Woche steht sie bei Karstadt am Hermannplatz hinter der Fleischtheke. Sie hat immer ganz rote Hände, so kalt ist es da. Während des Fernsehens essen wir Müffelchen mit Wurst und Ei oder Lachs. Bei Liebesfilmen schnieft Frau Dahling mindestens zehn Tempos voll, aber am Schluss schimpft sie dann immer los, von wegen, nun hätten der Kerl und die Frau sich also gekriegt und jetzt ginge das Elend erst richtig los, aber das würden die natürlich nie zeigen in den Filmen, so ein total verlogener Scheiß – noch ein Müffelchen, Rico? »Bleibt es bei heute Abend?«, rief Frau Dahling mir nach, als ich rauf in den Vierten rannte, immer zwei Stufen auf einmal. »Klar!«

 

 
Andreas Steinhöfel (Battenberg, 14 januari 1962)

 

De Amerikaanse schrijver John Dos Passos werd geboren op 14 januari 1896 in Chicago. Zie ook alle tags voor John Dos Passos op dit blog.

Uit: The Big Money

“You know it’s quite dreadful here,” Ollie’s voice went on. “Prohibition and all that, it’s worse than the wildest imagination could con-ceive. I’ll come and pick you up with a cab.” All right, Ollie, I’ll be in the lobby.” Charley put on his tunic, remembered to leave off his Sam Browne belt, straightened his scrubby sandy hair again, and went down into the lobby. He sat down in a deep chair facing the revolving doors. The lobby was crowded. There was music coming from somewhere in back. He sat there listening to the dancetunes, looking at the silk stockings and the high heels and the furcoats and the pretty girls’ faces pinched a little by the wind as they came in off the street. There was an expensive jingle and crinkle to everything. Gosh, it was great. The girls left little trails of perfume and a warm smell of furs as they passed him. He started counting up how much jack he had. He had a draft for three hundred bucks he’d saved out of his pay, four yellowbacked twenties in the wallet in his inside pocket he’d won at poker on the boat, a couple of tens, and let’s see how much change. The coins made a little jingle in his pants as he fingered them over. Ollie Taylor’s red face was nodding at Charley above a big camels-hair coat. “My dear boy, New York’s a wreck. . . . They are pouring icecream sodas in the Knickerbocker bar….” When they got into the cab together he blew a reek of highgrade rye whiskey in Charley’s face. “Charley, I’ve promised to take you along to dinner with me…. Just up to ole Nat Benton’s. You won’t mind … he’s a good scout. The ladies want to see a real flying aviator with palms.” “You’re sure I won’t be buttin’ in, Ollie?” “My dear boy, say no more about it.” At the club everybody seemed to know Ollie Taylor. He and Charley stood a long time drinking Manhattans at a dark-paneled bar in a group of whitehaired old gents with a barroom tan on their faces. It was Major this and Major that and Lieutenant every time anybody spoke to Charley. Charley was getting to be afraid Ollie would get too much of a load on to go to dinner at anybody’s house. At last it turned out to be seventhirty, and leaving the final round of cocktails, they got into a cab again, each of them munching a clove, and started uptown. “I don’t know what to say to ‘em,” Ollie said. “I tell them I’ve just spent the most delightful two years of my life, and they make funny mouths at me, but I can’t help it.” There was a terrible lot of marble, and doormen in green, at the apartmenthouse where they went out to dinner and the elevator was inlaid in different kinds of wood. Nat Benton, Ollie whispered while they were waiting for the door to open, was a Wall Street broker. They were all in eveningdress waiting for them for dinner in a pinkishcolored drawingroom. They were evidently old friends of Ollie’s because they made a great fuss over him and they were very cordial to Charley and brought out cocktails right away, and Charley felt like the cock of the walk. There was a girl named Miss Humphries who was as pretty as a picture.”

 

 
John Dos Passos (14 januari 1896 – 28 september 1970)
Cover

 

De Nederlandse dichter en schrijver Isaäc da Costa werd geboren in Amsterdam op 14 januari 1798. Zie ook alle tags voor Isaäc da Costa op dit blog.

 

De barre rots

Met het hoofd in de wolken,
de voet in de kolken,
staat bij golvengeklots
naakt en eenzaam de rots
Tevergeefs op zijn toppen
zijgen morgendaauwdroppen!
Tevergeefs ziet de maan
lieflijk starend hem aan!
En geen zomerluchtzwoelte
en geen avondwindkoelte
vermag iets op de aard
van het ijskoud gevaart’
waar zich bloemen noch bladen mosgroen op tonen,
en geen plant wordt gezien,
om des kruidkenners vlijt met een schat te belonen,
of de zeemeeuw een nest voor zijn jongen te biên!

Sombre steenrots! de lente keert weder,
’t dorre veld wordt bestrooid,
maar op u blikt zij vruchteloos neder!
op uw kruin past, voor krans
een verhevener glans
’k Zag een leger van golven de aanval beginnen
Zij liepen u aan,
met schelden en slaan,
met schuimende woede! Maar zouden zij ’t winnen?
Of ook over u heen heel haar menigte gaat,
zij breken, — gij staat.
Zij breken, zij wijken,
van veerkracht beroofd.
Daar verheft gij het hoofd;
statig ziet men het prijken
met paarlen van ’t zeenat, met edelgesteent’
als van ziltige tranen bij ’t zonlicht geweend.

Dus ook menig in God vastgeworteld gemoed!
wen der tegenheên vaak overstelpende vloed
voor een ogenblik tijds is geweken,
zij de bloesem van vroegere weelde vergaan,
zij ’t voor altijd op aard met vreugde gedaan,
voel’ zich ’t hart bij herhaling nog breken; —
toch verheft zich in vrede de geest naar omhoog,
bij de daauwdrop der smeltende smart in het oog,
en men beurt uit ons werelds gewemel,
als die eenzame rots
uit het golvengeklots,
naakt maar blinkend de kruin op ten hemel.

 


Isaäc da Costa (14 januari 1798 – 28 april 1860)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 14e januari ook mijn blog van 14 januari 2018 deel 2.

Edmund White, Daniel Kehlmann, Jay McInerney, Lorrie Moore, Jan de Bas, Edgardo Cozarinsky, Mohammad-Ali Jamālzādeh, Clark Ashton Smith, Michael Carroll

De Amerikaanse schrijver en essayist Edmund White werd geboren op 13 januari 1940 in Cincinnati. Zie ook alle tags voor Edmund White op dit blog.

Uit:The Unpunished Vice

“Reading is at once a lonely and an intensely sociable act. The writer becomes your ideal companion – interesting, worldly, compassionate, energetic – but only if you stick with him or her for a while, long enough to throw off the chill of isolation and to hear the intelligent voice murmuring in your ear. No wonder Victorian parents used to read out loud to the whole family (a chapter of Dickens a night by the precious light of the single candle); there’s nothing lonely about laughing or crying together – or shrinking back in horror. Even if solitary, the reader’s inner dialogue with the writer – questioning, concurring, wondering, objecting, pitying – fills the empty room under the lamplight with silent discourse and the expression of emotion.
Who are the most companionable novelists? Marcel Proust and George Eliot; certainly they’re the most intelligent, able to see the widest implications of the simplest act, to play a straightforward theme on the mighty organs of their minds: soft/loud, quick/slow, complex/chaste, reedy/ orchestral. But we also cherish Leo Tolstoy’s uncanny empathy for diverse people and even animals, F. Scott Fitzgerald’s lyricism, Colette’s worldly wisdom, James Merrill’s wit, Walt Whitman’s biblical if agnostic inclusiveness, Annie Dillard’s sublime nature descriptions. When I was a youngster I loved novels about the Lost Dauphin or the Scarlet Pimpernel or the Three Musketeers – adventure books enacted in the clear, shadowless light of Good and Evil.
If we are writers, we read to learn our craft. In college I can remember reading a now-forgotten writer, R.V. Cassill, whose stories showed me that a theme, once taken up, could be dropped for a few pages only to emerge later, that in this way one could weave together plot elements. That seems so obvious now, but I needed Cassill to teach me the secrets of polyphonic development. In her extremely brief notes on writing, Elizabeth Bowen taught me that you can’t invent a body or face – you must base your description on a real person. Bowen also revealed how epigrams can be buried into a flowing narrative. She said that in dialogue people are either deceiving themselves or striving to deceive others and that they rarely speak the disinterested, unvarnished truth. Henry James’s The Turn of the Screw showed me how Chinese-box narrators can destabilize the reader sufficiently to make a ghost story seem plausible.”

 


Edmund White (Cincinnati, 13 januari 1940)
Cover

 

De Duitse schrijver Daniel Kehlmann werd op 13 januari 1975 in München geboren. Zie ook alle tags voor Daniel Kehlmann op dit blog.

Uit:Tyll

„Auf dem Wagen war ein Zelt aus rotem Segeltuch aufgeschlagen. Davor kauerte eine alte Frau. Ihr Körper sah wie ein Beutel aus, ihr Gesicht wie aus Leder, ihr Augenpaar wie winzige schwarze Knöpfe. Eine jüngere Frau mit Sommersprossen und dunklem Haar stand hinter ihr. Auf dem Kutschbock aber saß ein Mann, den wir erkannten, obgleich er noch nie hier gewesen war, und als die Ersten sich erinnerten und seinen Namen riefen, erinnerten sich auch andere, und so rief es bald von überall und mit vielen Stimmen: «Tyll ist hier!», «Tyll ist gekommen!», «Schaut, der Tyll ist da!» Es konnte kein anderer sein. Sogar zu uns kamen Flugschriften. Sie kamen durch den Wald, der Wind trug sie mit sich, Händler brachten sie – draußen in der Welt wurden mehr davon gedruckt, als irgendwer zählen konnte. Sie handelten vom Schiff der Narren und von der großen Pfaffentorheit und vom bösen Papst in Rom und vom teuflischen Martinus Luther zu Wittenberg und dem Zauberer Horridus und dem Doktor Faust und dem Helden Gawain von der runden Tafel und eben von ihm, Tyll Ulenspiegel, der jetzt selbst zu uns gekommen war. Wir kannten sein geschecktes Wams, wir kannten die zerbeulte Kapuze und den Mantel aus Kalbsfell, wir kannten sein hageres Gesicht, die kleinen Augen, die hohlen Wangen und die Hasenzähne. Seine Hose war aus gutem Stoff, die Schuhe aus feinem Leder, seine Hände aber waren Diebes- oder Schreiberhände, die nie gearbeitet hatten; die rechte hielt die Zügel, die linke die Peitsche. Seine Augen blitzten, er grüßte hierhin und dorthin. «Und wie heißt du?», fragte er ein Mädchen. Die Kleine schwieg, denn sie begriff nicht, wie es sein konnte, dass einer, der berühmt war, mit ihr sprach. «Na sag es!» Als sie stockend herausgebracht hatte, dass sie Martha hieß, lächelte er nur, als hätte er das immer schon gewusst.
Dann fragte er mit einer Aufmerksamkeit, als wäre es ihm wichtig: «Und wie alt bist du?» Sie räusperte sich und sagte es ihm. In den zwölf Jahren ihres Lebens hatte sie nicht Augen gesehen wie seine. Augen wie diese mochte es in den freien Städten des Reichs geben und an den Höfen der Großen, aber noch nie war einer, der solche Augen hatte, zu uns gekommen. Martha hatte nicht gewusst, dass solche Kraft, solche Behändigkeit der Seele aus einem Menschengesicht sprechen konnten. Dereinst würde sie ihrem Mann und noch viel später ihren ungläubigen Enkeln, die den Ulenspiegel für eine Figur alter Sagen hielten, erzählen, dass sie ihn selbst gesehen hatte.“

 

 
Daniel Kehlmann (München, 13 januari 1975)

 

De Amerikaanse schrijver Jay McInerney werd geboren op 13 januari 1955 in Hartford, Connecticut. Zie ook alle tags voor Jay McInerney op dit blog.

Uit: Bright, Precious Days

“And if the realities of urban life and the pub-lishing business had sometimes bruised his romantic sensibilities, he never relinquished his vision of Manhattan as the mecca of American literature, or of hi msel f as an acolyte, even a priest, of the written word. One delirious night a few months after he arrived in the city, he accom-panied an invited guest to a Paris Review party in George Plimpton’s town house, where he shot pool with Mailer and fended off the lisp-ing advances of Truman Capote after snorting coke with him in the bathroom. Though the city after three decades seemed in many ways dimin-ished from the capital of his youth, Russell Calloway had never quite Fallen out of love with it, nor with his sense of his own place here. The backdrop ofManhattan, it seemed to him, gave every gesture an added grandeur, a metropolitan gravitas. Not long after he became an editor, Russell had published his best friend Jeff Pierce’s first book—a collection of stories; and then, afterJeff died, his novel, two of the main characters in which—it could not be denied—were inspired by Russell and his wife, Corrine. Editing that book would have been difficult enough, given its not-quite-finished state, even if it hadn’t involved a love triangle featuring a married couple and their closest friend, but Russell was proud of the scrupulous, sometimes painful professionalism with which he’d tried to implement Jeff’s intentions. The novel, Youth and Beauty, was generously praised by the critics—including several who’d been unkind about his debut—as books by recently deceased authors often are, especially those who die young and in a manner that confirms the myth of the artist as a self-destructive genius. Even before the book was published there was spirited bidding for the film rights. It sold well in hardcover and again, a year later, in paperback, and then its sales fell off, dwindling into the double digits a few years back, its author little more than a name associated with the period of big hair and big shoulder pads, yet another of the victims of the great epidemic that scythed the ranks of the artistic community, although, as a heterosexual, he didn’t really fit the profile of the plague narrative and his fiction had more in common with that of James Gould Cozzens or John O’Hara than with the high-gloss, coke-fueled prose of his famous contemporaries. Over time his reputation faded like the Polaroids from their days at Brown. Then, gradually, almost inexplicably, the book and its author had been resurrected. This process first came to Russell’s attention with a long essay in the inaugural issue of a magazine called The Believer, which Jonathan Tashjian, his PR director, had shown him.”

 


Jay McInerney (Hartford, 13 januari 1955)

 

De Amerikaanse schrijfster Lorrie Moore werd geboren op 13 januari 1957 in Glens Falls, New York. Zie ook alle tags voor Lorrie Moore op dit blog.

Uit;You‘re Ugly, Too

“You had to get out of them occasionally, those Illinois towns with the funny names: Paris, Oblong, Normal. Once, when the Dow Jones dipped two hundred points, a local paper boasted the banner headline “NORMAL MAN MARRIES OBLONG WOMAN?’ They knew what was important. They did! But you had to get out once in a while, even if it was just across the border to Terre Haute for a movie. Outside of Paris, in the middle of a large field, was a scatter of brick buildings, a small liberal-arts college by the improbable name of Hilldale-Versailles. The Hendricks had been teaching American history there for three years. She taught “The Revolution and Beyond” to fresh men and sophomores, and every third semester she had the senior seminar for majors, and although her student evaluations had been slipping in the last year and a half — Professor Hendricks is often late /or class and usually arrives with a cup of hot chocolate, which she offers the class sips of — generally the department of nine men was pleased to have her. They felt she added some needed feminine touch to the corn dors — that faint trace of Obsession and sweat, the light, fast clicking ‘of heels. Plus they had had a sex-discrimination suit, and the dean had said, well, it was time. The situation was not easy for her, they knew. Once, at the start of last semester, she had skipped into her lecture hall singing “Getting to Know You” — all of it. At the request of the dean, the chairman had called hei c into his office, but did not ask her for an explanation, not really. He asked her how she was and then smiled in an avuricyt way. She said, “Fine,” and he studied the way she said it, her front teeth catching ou the inside of her lower lip. She was almost pretty, but her face showed the strain and ambition of always having been close but not quite. There was too much effort with the eyeliner, and her earrings, worn, no doubt, for the drama her features lacked, were a little frightening, jutting out the sides of her head like antennae. “I’m going out of my mind: said Zoe to her younger sister, Evan, in Manhattan. Professor Hendricks seems to know the entire soundtrack to “The King and I.” Is this history? The phoned her every Tuesday. “You always say that,” said Evan, “but then you go on your trips and vacations and then you settle back into things and then you’re quiet for a while and then you say you’re fine, you’re busy, and then after a while you say you’re going crazy again, and you start all over?’

 


Lorrie Moore (Glens Falls, 13 januari 1957)

 

De Nederlandse historicus en dichter Jan de Bas werd geboren op 13 januari 1964 in Waddinxveen. Zie ook alle tags voor Jan de Bas op dit blog.

 

Huismus

Vaak te gewoon voor woorden.
Van hoopje veren tot
een vliegend stukje grijs
fladdert rond het vaderhuis.

Doodeenvoudig is hij niet.
Een mus verbergt geheimen
die hem meegeschapen zijn.
In zijn ooghoek drukt dat feit.

Een vogel met verdriet,
die twee keer eet dat wat hij weegt.
En toch is hij niet zwaar.
Hij torst een licht gemis.

 

Gevonden

Een man leest een gedicht,
vergeet het over te schrijven
en gooit het weg.

Een dag later mist hij het gedicht
als zijn allergrootste liefde,
zijn toeverlaat, zijn steun.

Hij zoekt naar de zinnen,
de woorden, de komma’s, de punten.
Het blijft een groot vraagteken.

Waar is het gebleven?
Ligt het al in de vuilniswagen?
Rijdt dat gore ding rond

met zijn allerschoonste gedicht?
Hij bidt en hij smeekt.
Hij hoopt op een wonder,

gaat op zijn knieën,
een pen in de hand.
Langzaam ontstaat er een zin,

een strofe, een gloednieuw gedicht
over zijn grote verdriet:
het onbereikbare vers.

 

 
Jan de Bas (Waddinxveen, 13 januari 1964)
Waddinxveen, de hefbrug

 

De Argentijnse schrijver en regisseur Edgardo Cozarinsky werd geboren 13 januari 1939 in Buenos Aires. Zie ook alle tags voor Edgardo Cozarinsky op dit blog.

Uit: Natalia Franz (Vertaald door Dario Bard)

“I had been observing her for some time. Openly at first, not hiding my fascination with her face, which appeared to be designed by scalpel. Later, my glances were furtive; I was afraid that my staring would make her uncomfortable, although she seemed not to notice.
When she was invited out on the dance floor, however, I felt free to unabashedly admire her tall, slender figure, the elegant casualness of her movements, the grace with which she held her head high on a delicate neck that was revealed and then concealed by her ash-blond hair as it bobbed to the rhythm of the music. But it was her face, barely corrected with makeup, that caught my eye; there were traces of where the artificial merged with the monstrous, resulting unexpectedly in a sort of Medusa-like beauty (as Praz would put it): sunken eyes that seemed to have awakened in skin other than the one they were born in; cheekbones and arches over the eyebrows that were overly pronounced, as if sculpted from non-malleable material; full but swollen-looking lips that lacked the sensuality that plastic surgery promises.
I watched her slowly sip her champagne. She didn’t pay much attention to those around her and was always accompanied by a young girl with plain looks and a timid smile, irreparably devoid of any charm, of that glimmer of mystery that makes many non-pretty women attractive. I was reminded—an old reader of James never sleeps—of “The Beldonald Holbein,” that story wherein Lady Beldonald, a mature beauty who thinks herself clever, seeks to enliven her waning looks by having a wrinkled old lady, marked by misfortune, accompany her at social events. Her artist friends, fascinated by a face that looks as if it came straight out of a Holbein, only have eyes for her companion and soon recruit her as a model. Lady Beldonald learns her lesson: the following season, she appears in London accompanied by a young, not particularly ugly, but dreadfully dull girl.
Had the object of my curiosity perhaps arrived at a similar conclusion?
One night we were seated at neighboring tables. I thought I knew how to mask my curiosity, but eventually she caught me with my eyes fixated on that surgical achievement framed by her straight, loose hair. She didn’t seem annoyed; on the contrary, she gave a hint of a smile.”

 


Edgardo Cozarinsky (Buenos Aires, 13 januari 1939)
Cover

 

De Iraanse schrijver Mohammad-Ali Jamālzādeh Esfahani werd geboren op 13 januari 1892 in Isfahan. Zie ook alle tags voor Mohammad-Ali Jamālzādeh op dit blog.

Uit: Persian Is Sugar (Vertaald door Heshmat Moayyad en Paul Sprachman)

“These words caused the reverend sheikh’s turban to glide slowly like a wisp of cloud. A pair of eyes emerged from it and peered feebly at the felt-hatted provincial. From the phonic defile that, though not vis-ible, must have been below the eyes, with perfect declamation and composure these words made their way slowly and deliberately to his assembled audience: “Believer! Deliver ye not the reins of thy rebelious and weak soul to anger and rage, for ‘Those who control their wrath and are forgiving toward mankind. . . ” The sheikh’s speech stunned the felt-hatted boy. Recognizing only the word “Kazem” in “Those who control .. .,” he said, “No, Rever-end, your servant’s name isn’t Kazem, it’s Ramazan. I only meant to say that we could at least know why we’ve been buried alive.” This time, with the same consummate declamation and composure, these words emanated from the holy precinct: “May God reward ye who believe. The point is well taken by your advocate’s intellect. `Patience is the key to release.’ Spew that the object of our imprison-ment shall become manifest ex tempore; but whatever the case, whether sooner or later, it most assuredly will reach our ears. Interea,* while we wait, the most profitable occupation is to recite the name of the Cre-ator, which in any event is the best of endeavors.” Ramazan, poor bastard, didn’t catch a word of the reverend sheikh’s sweet Persian. He thought that His Eminence was communing with jinn or spirits or was busy reading Scripture to the dead; terror and dread marked his face. He said “Bismillah”t faintly and prepared to retreat, but it appeared that the sheikh’s venerable jaw was just getting warmed up. Without addressing anyone in particular, he stared at a spot on the wall and, again with the customary declamation, picked up the thread of his thoughts, “Perhaps,” he pontificated, “our arrest was a matter of expedience or perhaps it was essentially unintentional, in which case it is strongly hoped that it will come to an end, if not immediately, shortly. Or, perhaps, considering this humblest of beings quasi nullus essem, they will expose me in the worst way possible to gradual ruin and perdition without heeding my dignity or station; therefore it is up to us to appeal to higher authorities in whatever way, with intermediaries or without others’ intervention, in writing or ver-bally, openly or in secret—and, without doubt, confirming the adage `seek and ye shall find,’ upon getting a favorable hearing and accom-plishing our goals, we shall be released, and our innocence shall be as clear to our peers as the sun in the midday sky.”

 


Mohammad-Ali Jamālzādeh (13 januari 1892 – 8 november 1997)
Isfahan

 

De Amerikaanse dichter, schrijver en beeldhouwer Clark Ashton Smith werd geboren in Long Valley (Californië) op 13 januari 1893. Zie ook alle tags voor Clark Ashton Smith op dit blog.

Uit: The Colossus of Ylourgne

“The thrice-infamous nathaire, alchemist, astrologer and necromancer, with his ten devil-given pupils, had departed very suddenIy and under circumstances of strict secrecy from the town of Vyones. It was widely thought, among the people of that vicinage, that his departure had been prompted by a salutary fear of ecclesiastical thumbscrews and faggots. Other wizards, less notorious than he, had already gone to the stake during a year of unusual inquisitory zeal; and it was well-known that Nathaire had incurred the reprobation of the Church. Few, therefore, considered the reason of his going a mystery; but the means of transit which he had employed, as well as the destination of the sorcerer and his pupils, were regarded as more than problematic.
A thousand dark and superstitious rumours were abroad; and passers made the sign of the Cross when they neared the tall, gloomy house which Nathaire had built in blasphemous proximity to the great cathedral and had filled with a furniture of Satanic luxury and strangeness. Two daring thieves, who had entered the mansion when the fact of its desertion became well established, reported that much of this furniture, as well as the books and other paraphernalia of Nathaire, had seemingly departed with its owner, doubtless to the same fiery bourn. This served to augment the unholy mystery: for it was patently impossible that Nathaire and his ten apprentices, with several cart-loads of household belongings, could have passed the everguarded city gates in any legitimate manner without the knowledge of the custodians.
It was said by the more devout and religious moiety that the Archfiend, with a legion of bat-winged assistants, had borne them away bodily at moonless midnight. There were clerics, and also reputable burghers, who professed to have seen the flight of man-like shapes upon the blotted stars together with others that were not men, and to have heard the wailing cries of the hell-bound crew as they passed in an evil cloud over the roofs and city walls.
Others believed that the sorcerers had transported themselves from Vyones through their own diabolic arts, and had withdrawn to some unfrequented fastness where Nathaire, who had long been in feeble health, could hope to die in such peace and serenity as might be enjoyed by one who stood between the flames of the auto-da-fé and those of Abaddon. It was thought that he had lately cast his own horoscope, for the first time in his fifty-odd years, and had read therein an impending conjunction of disastrous planets, signifying early death.”

 


Clark Ashton Smith (13 januari 1893 – 14 augustus 1961)
Cover

 

Onafhankelijk van geboortedata

De Amerikaanse schrijver Michael Carroll werd geboren in 1965 en groeide op in een wijk van Fort Caroline (nu Jacksonville), Florida. Zie ook alle tags voor Michael Carroll op dit blog.

Uit: After Memphis (Little Reef and Other Stories)

“I had very good insurance through Perry and my co-pay was only fifteen dollars. My therapist, an older man I’d only slowly deduced was gay too, had said that he thought I had what was called an “observing ego:’ meaning I worried about what others might be thinking and themselves going through—that I tried to see their side, which had been my role as the younger brother caught in the family situation when I was sixteen. I had tried to see every side, was my problem, and Bob, my shrink, was never too hard on me. He said that he trusted me as an “accurate historian,” and begged me to proceed, nodding, waiting for me to get it all off my chest, not just family stuff but stuff related to Perry—groping my way toward my next, and next, breakthrough. And it had helped. I can’t say why, except that I’d paid a man to listen to me and paid money to listen to myself and take myself seriously, so now all of these issues were old hat to me, dead and buried in effect. But here we were again. I was the younger brother. As a kid I’d taken it as my job to stay out of Jeff’s way but snicker at his jokes, listen to him talk about his taste in music, which at the time I didn’t get. I hadn’t liked alcohol, either, but to curb the boredom I started toward the kitchen—and ramped up the tough love a notch or two. “And whatever else happens,” I said, “I guess it’s no good being bitter. You’re getting a divorce—right?—so you can cut things cleanly and get the past behind you so you can move on and try to be happy, right? You say everybody made mistakes. Everybody makes mistakes. And to be honest, I’ll just admit this right now, don’t know how you’re going to react but I’m going to go ahead and say it, man—I’m looking forward to your being legally single. I think this is what you need, what you want, and what you’re looking forward to. But it’s really happening, right?” “It is happening; said Jeff, “for damn sure I could see him nodding in the earnest, vigorous way I’d readily recognize. I’d seen him nod like that in Memphis, where our parents had retired, when Jeff had first opened up about the divorce idea, and when we were talking about our father’s hospitalization, the “eventualities”—because Jeff was big on euphemisms, while at the same time talking turkey post-evangelical style.”

 


Michael Carroll (Fort Caroline, 1965)

 

Zie voor nog meer schrijvers van de 13e januari ook mijn vorige blog van vandaag.

Jurgis Kunčinas, Kostís Palamás, Karl Bleibtreu, Victor de Laprade, Eduard von Bauernfeld, Maler Müller, Mark Alexander Boyd

De Litouwse schrijver en vertaler Jurgis Kunčinas werd geboren op 13 januari 1947 in Alytus. Zie ook alle tags voor Jurgis Kunčinas op dit blog.

Uit: Mobile Röntgenstationen (Vertaald door Klaus Berthel)

„Um es ganz offen zu sagen: Zu dieser Zeit geriet mein Glaube an den schnellen Sieg des Kommunismus zum ersten Mal ins Wanken. Aber ganz aufgehört zu glauben habe ich nicht. In jenem Sommer wurde das Eis um fünf Kopeken billiger, und Brot in der Schulkantine gab’s umsonst. Nimm und iss, so viel du willst. Die Kinder aus der Berufsschule stopften sich die Taschen voll damit und fütterten hinter einer Absperrung im Park einen kranken Hirsch. Doktor Ralys sagte uns, der Hirsch sei an der Schwindsucht erkrankt, was keiner glauben wollte. Ein Hirsch – die Schwindsucht? Quatsch. Nächstes Jahr, so rechnete ich mir aus, wird die Marmelade billiger, Bus fahren und Kino werden umsonst sein. Als das nicht eintrat, begann ich noch stärker zu zweifeln, umso mehr, als auch von Stasys immer andere Neuigkeiten kamen. Trotzdem glaubte ich immer noch, einfach, weil ich glauben wollte.
Diesem Plan zufolge sollte meine Stadt in nicht allzu ferner Zukunft einen Hafen bekommen mit Zugang zu allen fünf Weltmeeren und ein Teil der Menschheit auf dem Mond leben. Das erschien mir durchaus realistisch. Zogen nicht die Sputniks bereits ihre Bahn? Es war die verdammte Kubakrise, die alles kaputt gemacht hat. Wir sahen uns gerade ein Laienspielkonzert in der Stadthalle an, als die russischen Schiffe schon mit Volldampf unterwegs waren in Richtung Karibik. Mein Vater kniff die Lippen zusammen, dann sagte er zu meiner Mutter: Teufel noch mal, wenn es nicht diese Nacht schon zum großen Krach kommt, dann morgen. Wie bekannt ist, sind wir noch mal davongekommen, aber alle hatten darunter zu leiden. Der Aufbau des Kommunismus wurde hinausgeschoben, dann ganz vergessen. Oder die Sache hing allen schon zum Hals raus, und das war’s dann.“

 


Jurgis Kunčinas (13 januari 1947 – 13 december 2002)

 

De Nieuwgrieks dichter Kostís Palamás werd geboren op 13 januari 1859 in Patra. Zie ook alle tags voor Kostís Palamás op dit blog.

 

The Guitar

In the old attic of the humble house,
The guitar hangs in cobwebs wrapped:
Softly, oh, softly touch her! Listen!
You have awaked the sleeping one!

She is awake, and with her waking,
Something like distant humming bees
Creeps far away and weeps about her;
Something that lives while ruins choke it.

Something like moans, like humming bees,
Thy sickened children, old guitar,
Thy words and airs. What evil pest,
What blight is eating thine old age!

In the old attic of the humble house,
Thou hast awaked; but who will tend thee?
O Mother, wilderness about thee!
Thy children, withering; and something,
Like humming bees, sounds far away!

 

Fatherlands

III
Sky everywhere; and sunbeams on all sides;
Something about like honey from Hymettus;
The lilies grow of marble witherless;
Pentele shines, birthgiver of Olympus.

The digging pick on Beauty stumbles still;
Cybele’s womb bears gods instead of mortals;
And Athens bleeds with violet blood abundant
Each time the Afternoon’s arrows pour on her.

The sacred olive keeps its shrines and fields;
And in the midst of crowds that slowly move
Like caterpillars on a flower white,

The people of the relics lives and reigns
Myriad-souled; and in the dust, the spirit
Glitters; I feel it battling in me with Darkness.

 

IV
Where the Homeric dwellers of Phaeacia
Still live, and with a kiss meet East and West;
Where with the olive tree the cypress blooms,
A dark robe in the azure infinite,

E’en there my soul has longed to dwell in peace
With towering visions of the land of Pyrrhus;
There dream-born beauties pour their flood, Dawn’s mother
Lighting the fountain of sweet Harmony.

The rhapsodies of the Immortal Blind
In the new voice of Greece are echoed there;[8]
The shade of Solomos[9] in fields Elysian

Breathes rose-born fragrance; and master of the lyre,
A new bard sings,[10] like old Demodocus,
The glories of the Fatherland and Crete.

 

Vertaald door Aristides E. Phoutrides

 

 
Kostís Palamás (13 januari 1859 – 27 februari 1943)
Portret door Epaminondas Thomopoulos, z.j.

 

De Duitse schrijver en criticus Karl August Bleibtreu werd geboren op 13 januari 1859 in Berlijn. Zie ook alle tags voor Karl Bleibtreu op dit blog.

Uit: Andere Zeiten, andere Lieder

„Sollen z.B. die sozialistischen Arbeiterlieder des [892] “Jungen Deutschland”, wie sie in den beiden jüngsthin erschienenen Anthologien “Moderne Dichtercharaktere” und “Bunte Mappe” zu finden sind, darum als nicht zur Poesie gehörig verdammt werden, weil es Goethe beliebte, das Dogma “Ein garstig Lied, pfui ein politisch Lied!” vom Stapel zu lassen?
Und dennoch steht es so. Alles und Jedes wird in Deutschland von dem Standpunkt der sogenannten “sangbaren Lyrik” aus betrachtet, nach jenem Volksliederton bemessen, welcher dem gedankenlosen Drauflosgejuchze unsrer fahrenden Gesellen und kleinen Minnesänger in der Westentasche Thür und Thor öffnet.
Daß Schillers Lyrik als Lyrik betrachtet ungenügend sei, kann nicht bestritten werden. Aber gehört nicht eine viel bedeutendere Geistesanstrengung dazu, diese tiefsinnige Didaktik mit so hinreißendem Schwunge vorzutragen, als zu den allerfeinsten Produkten der Goethe’schen Lyrik? Hier liegt gerade der Punkt. Man will keine Gedanken in der Lyrik, man will nur “Stimmung” und Gefühl. Natürlich rede ich nur von Deutschland, denn die Engländer mit ihrer episch-didaktischen, die Franzosen mit ihrer dramatisch-rhetorischen Anschauung entwickeln ganz entgegengesetzte Prinzipien.
Nehmen wir z.B. ein Gedicht wie “Ueber allen Wipfeln ist Ruh”. Ich wage als enragierter Ketzer die Behauptung: Dies Meisterwerk hätte ebensogut, wie dem kosmischen Geiste Goethes, irgend einem mäßigen Durchschnittsdichter gelingen können! Hingegen ist die Möglichkeit ausgeschlossen, daß ein Andrer als ein Genie Verse wie: “Wann der uralte heilige Vater . . .” auf’s Papier schleudern könnte. Das ist aber keine “echte Lyrik”, sondern Oden-Didaktik. Ach, die “echte Lyrik” ist ja so bequem: Ein wenig Stimmung, ein bischen Reim, und das Meisterwerkchen ist fertig. Das dann vornehm auf die genialsten Ideenergüsse mit der wohlfeilen Phrase herabsieht: “Das ist keine Lyrik von Gottes Gnaden”. Mit andern Worten: wo Begriffe fehlen, da stellt die echte Lyrik zur rechten Zeit sich ein.“
Der “sangbare” Volksliederton ist dann später von Heine in ein System gebracht, wonach Knappheit erstes Erfordernis und eine Welt von Gefühl und Stimmung in zwei, höchstens vier Strophen niedergelegt werden soll. Dann kam noch Platen mit seiner Forderung des reinen Reims, wonach freilich Goethe und Heine mit ihrer saloppen Reimbehandlung ungenießbar wären. Welche rigorosen Ansprüche man also heut an den Lyriker stellt, ist augenfällig. Er soll schlicht sein wie Goethe, knapp und pointiert wie Heine, formrein wie Platen. Wenn er aber das alles auch vereinte – wäre er darum in höherem Sinn schon ein Dichter? Ich sage nein.“

 


Karl Bleibtreu (13 januari 1859 – 30 januari 1928)
In 1909

 

De Franse dichter en criticus Victor Richard de Laprade werd geboren op 13 januari 1812 in Montbrison. Zie ook alle tags voor Victor de Laprade op dit blog.

 

Le rossignol

Dans un buisson de roses
Mon nid fut bien caché;
Mais, sous les fleurs écloses,
Amour m’a déniché.

Il courut au bocage,
Léger et triomphant.
J’eus pour première cage
Les doigts du bel enfant.

J’ai reçu la becquée
Sur le bout de son dard;
Ma langue y fut piquée
Par le dieu babillard.

Aussi ma voix subtile,
En tout coeur, dès ce jour,
S’insinue et distille
Un doux venin d’amour,

Et ma gorge en délire,
Dans ses brillants fredons,
De l’amoureuse lyre
Sait prendre tous les tons.

Je veux chanter encore
Ma joie et mes ennuis;
Je chante avec l’aurore,
Je chante avec les nuits.

Je défie et. méprise
Fauvettes et pinsons,
Et la mort seule épuise
Mon coeur et mes chansons.

J’aime une fleur nouvelle,
La rose qui m’entend;
J’aime, et je veux, près d’elle,
Expirer en chantant.

 

Les roses

Le soleil a bu dans la rose
Les pleurs dont le matin l’arrose;
Il enlève aux boutons charmants
Le poids de leurs frais diamants.

Mille fleurs, heureuses d’éclore,
S’ouvrent au feu qui les colore;
Un zéphyr passe et fait larcin
Des parfums cachés dans leur sein.

Il s’en va partout les répandre,
Ces parfums qui font le coeur tendre;
Avec lui l’enivrant poison
Yole aux deux bouts de l’horizon.

Il n’est au loin, sous la verdure,
Une âme si fière et si dure
Où l’amour, en sa folle ardeur,
N’entre avec la subtile odeur.

Si tu ne veux qu’elle t’enivre,
Il ne faut respirer ni vivre;
Il faut fuir l’odeur dû rosier
Et son poëte au doux gosier.

Fuis cet air que l’été respire;
Fuis cette chanson qu’il soupire;
Fuis vers ces monts toujours couverts
Du neigeux manteau des hivers.

 

 
Victor de Laprade (13 januari 1812 – 13 december 1883)

 

De Oostenrijkse dichter en schrijver Eduard von Bauernfeld werd geboren op 13 januari 1802 in Wenen. Zie ook alle tags voor Eduard von Bauernfeld op dit blog.

Uit: Aus Alt- und Neu-Wien

„Der alberne Plan kam demungeachtet in der Folge zur Ausführung. Nur der Religionslehrer behielt sein Fach, welches er weiter garkochte und fort frisirte.
Es war zur Zeit, als Pater Hofbauer sich in Wien einfand, um die Einführung des Ordens der Redemptoristen anzubahnen, welchem sich unser Professor vom Orden des heiligen Benedictus nicht besonders geneigt erwies. Er warnte uns vor den schwarzen Herren und ihrem Treiben.
Ein »Wunder«, welches bei den P. P. Serviten in der Roßau am Festtage des heiligen Peregrinus sich ereignet haben sollte – (eine völlig gelähmte Frau hatte nämlich ihre Krücken auf den Altar gelegt und war augenblicklich geheilt davon gegangen) – bot dem Professor Gelegenheit, sich deutlicher und bestimmter zu äußern. »Man müsse nicht Alles gleich für ein Wunder nehmen,« – meinte er. – Christus selber habe bei Einführung seiner Lehre mit den Wunderthaten gespart, so große Begierde nach übernatürlichen Ereignissen und Erscheinungen auch das Volk von jeher gezeigt habe und annoch zeige. Die Apostel, Bischöfe und sonstigen Verbreiter der reinen Christuslehre sahen sich daher nicht selten genöthigt, diesem Volkstriebe nachzugeben, besonders wenn es die Bekehrung der Heiden galt. Man durfte der Masse nicht zumuthen, ihre alten Gewohnheiten und Ceremonien im Nu aufzugeben und wegzuwerfen – so sei man denn auf den Ausweg gerathen, einiges Alte beiläufig beizubehalten, ihm jedoch einen neuen Sinn unterzulegen. In dieser Weise habe sich z. B. das »lavacrum« der Alten in unser Weihwasser-Becken umgewandelt, seien die versunkenen Halbgötter und Heroen als Engel und Heilige schöner wieder auferstanden. – »Das Christenthum ist eine geistige Lehre« – so schloß der Rationalist – »und Alles, was von Außen als Zeichen und Symbol hinzukam, gehört nicht zu seinem reinen, inneren Wesen. Das Christenthum ist auch längst fest begründet – die Annahme von Wundern, die sich von Zeit zu Zeit erneuern sollen, wäre daher ein Mißtrauen gegen Gott, ja eine Beleidigung Gottes, denn man verlange von ihm gewissermaßen immer wieder einen neuen Beweis, daß er sich dem Menschengeschlechte geoffenbaret. Aber Ein Wunder genügt nicht, auch hunderte nicht, noch tausende – da zuletzt jeder einzelne Mensch für sich allein einen Beweis ad hominem, ein apartes Wunder, wie das Krückenweib in der Roßau, verlangen könnte! –.”

 


Eduard von Bauernfeld (13 januari 1802 – 9 augustus 1890)
„Die Landpartie: Schwind und Bauernfeld auf einem Leiterwagen“ door Moritz Schwind, 1871

 

De Duitse dichter en schilder Maler (Friedrich) Müller werd geboren op 13 januari 1749 in Kreuznach. Zie ook alle tags voor Maler Müller op dit blog.

 

Bacchus ist stärker

Bacchus ist stärker
Als Amor, denn Amor
siegt durch Bacchum
und Amor wird durchs
Alter besiegt, Bacchus
aber besiegt das Alter –

Wer kann es läugnen, daß der Wein
Weit stärker ist als Liebe.
Die Liebe wird durch das Alter besiegt,
Der Wein besiegt das Alter. –

Wer kann es läugnen, daß der Wein
Weit stärker ist als Liebe;
Denn Freunde seht die Liebe
Besiegt das graue Alter. –

Freunde gestehet selbstn ein
daß der Wein
Stärker ist als Liebe.
Siehst Du nicht die Liebe
wird bekrieget
und besieget,
von dem grauen Alter.
Aber Freund sieh’ den Wein,
Der bekrieget
und besieget
ganz allein
Kummer, Schmerz und Alter

 

England

England, hör’ ich oft sagen, danket blos seiner Verfassung
Seine Größe; warum gibt sich nicht jegliches Land
Eine Verfassung gleich ihm? Das ist es, Freund, daß das Gute
Zu erkennen so leicht, doch zu erfassen so schwer!

 

Ueber den Briten

Auch ich schätze den Briten, ist er zum Umgang gebildet,
Fühlt er das Schöne, und ist offen und edel sein Sinn;
Nur den Bootsknecht vermeid ich, will er sich brüsten als Lord, und
Dann den verrückten Lord, wie die Seuche der Pest.

 

 
Maler Müller (13 januari 1749 – 23 april 1825)
Als jonge man. Portret door Max Franck, ca. 1840

 

De Schotse dichter Mark Alexander Boyd werd geboren op 13 januarri 1562 in Ayrshire, Schotland. Zie ook alle tags voor Mark Alexander Boyd op dit blog.

 

Uit  Epistolae Heroides et Hymni

Quod tibi promisso nobis Atalitamarito
Deductum timido pollice rnittit opus,
Clam lege, nocturno ne te mea Cynthia cornu:
Neu comes iratae viderit viladae:

Nette Lycaonidi compar ego criminenympha
Inteream, telo bellua facta tuo.
Et licēt incumbit tenero pudor igneus ori,
Et cohibet facilem rustica cura manum,
Ast erumpit amor, tumi quoque parce fatenti.
Destituor sensu, depereoque meo.
Ut pioturatae dubius proreta Liburnae,
Infima cum summum tingit arena falum,
Humida difficily damnauit lintea vento,…

 


Mark Alexander Boyd (13 januari 1562 – 10 april 1601)